Sprawa dotyczy 32 tartaków z siedzibą w Niemczech, w Belgii i w Luksemburgu, które twierdzą, że poniosły szkodę w wyniku stosowania przez niemiecki kraj związkowy Nadrenia Północna-Westfalia zawyżonych cen sprzedaży drewnianych bali. Zbiorowe powództwo do sądu niemieckiego o odszkodowanie wniosła spółka ASG 2. Występowała jako „podmiot świadczący usługi prawne” w rozumieniu prawa niemieckiego.
Podmiot świadczący usługi prawne wytoczył powództwo grupowe
Wszystkie tartaki przeniosły na ASG 2 swoje prawa do odszkodowania z tytułu poniesionej szkody. Spółka działa więc we własnym imieniu i na własny koszt, ale na rachunek tartaków, w zamian za wynagrodzenie w razie wygranej.
Kraj związkowy, który jest stroną pozwaną, zakwestionował legitymację procesową ASG 2. Twierdzi, że przepisy niemieckie nie zezwalają na wniesienie powództwa zmierzającego do łącznego dochodzenia scedowanych wierzytelności w kontekście naruszenia prawa konkurencji.
Sąd niemiecki zauważył jednak, że powództwo zmierzające do łącznego dochodzenia tych wierzytelności stanowi w Niemczech jedyny zbiorowy mechanizm proceduralny, umożliwiający skuteczne wykonywanie prawa do odszkodowania w sprawach kartelowych. Zwrócił się zatem do TSUE z pytaniem, czy prawo Unii stoi na przeszkodzie wykładni uregulowań krajowych, która uniemożliwia osobom poszkodowanym przez kartel skorzystanie z tego rodzaju powództwa.
Czytaj także: Czy można pomylić „FlyPersia” z „FlyDubai”? Ciekawe spostrzeżenia Sądu UE
TSUE o powództwach wnoszonych przed podmiot trzeci
Trybunał rozpoznając sprawę C-253/23 przypomniał, że każda osoba poszkodowana w wyniku naruszenia prawa konkurencji ma prawo do dochodzenia pełnego odszkodowania, a powództwo o odszkodowanie może zostać wytoczone albo bezpośrednio przez tę osobę, albo przez osobę trzecią, na którą prawo to zostało przeniesione. Prawo UE nie reguluje natomiast sposobów dochodzenia prawa do odszkodowania z tytułu szkody wynikającej z naruszenia prawa konkurencji. W związku z tym zadaniem każdego państwa członkowskiego jest określenie tych zasad z poszanowaniem w szczególności zasady skuteczności.
- Jeżeli sąd niemiecki dojdzie do wniosku, że (i) prawo niemieckie nie przewiduje żadnego innego zbiorowego środka prawnego, który zapewniłby skuteczne wykonanie tego prawa do odszkodowania, oraz (ii) że wniesienie powództwa indywidualnego uniemożliwia lub nadmiernie utrudnia wykonywanie tego prawa i narusza skuteczną ochronę sądową, sąd niemiecki musiałby stwierdzić naruszenie prawa Unii - czytamy w komunikacie TSUE podsumowującym wyrok.
TSUE stwierdził, że sąd niemiecki powinien dążyć do wykładni przepisów krajowych w sposób zgodny z prawem Unii, a jeżeli wykładnia taka okaże się niemożliwa, sąd będzie musiał odstąpić od stosowania przepisów krajowych.
- Zakazanie wniesienia powództwa zmierzającego do łącznego dochodzenia wierzytelności przez podmiot świadczący usługi prawne na podstawie scedowanych na niego przez znaczną liczbę osób poszkodowanych roszczeń odszkodowawczych może zagrozić skuteczności prawa Unii. Jest tak w przypadku, gdy prawo krajowe nie przewiduje żadnego innego zbiorowego mechanizmu łączenia roszczeń indywidualnych, a wniesienie powództwa indywidualnego w celu dochodzenia odszkodowania okazuje się niemożliwe lub nadmiernie utrudnione – czytamy w komunikacie.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.