Trybunał Konstytucyjny rozpoznał we wtorek 8 kwietnia skargę konstytucyjną dotyczącą kosztów uzyskania przychodów w przypadku nabycia przez podatnika składnika majątku będącego przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki.

Chodzi o art. 22 ust. 1e pkt 3 ustawy o PIT - w brzmieniu obowiązującym do końca 2014 r. - w zakresie, w jakim w przypadku objęcia udziałów (akcji) w spółce w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, zawężał prawo ustalenia kosztu uzyskania przychodu.

Jak wyjaśniał sędzia TK Rafał Wojciechowski, zakwestionowany przepis prowadził do odmiennego traktowania wierzytelności własnych (które nie mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów) i wierzytelności nabytych (które mogły być kosztem podatkowym). Przepis ten był ponadto nieprecyzyjny i prowadził do rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych.

Sprawa trafiła przed TK z powodu wspólnika i właściciela udziałów w spółce z o.o., który podjął uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki. W uchwale postanowiono, że kapitał zakładowy spółki ma pokrycie w postaci wierzytelności pieniężnych skarżącego wobec innego przedsiębiorstwa, które wynikają z umów pożyczek. Skarżący w umowie przeniesienia wierzytelności oświadczył, że obejmuje udziały w podwyższonym kapitale zakładowym spółki, pokrywając je wkładami niepieniężnymi (aportem) w postaci wierzytelności pieniężnych i przenosi te wierzytelności na rzecz spółki. Jednocześnie w imieniu spółki nabył te wierzytelności. 

Organ podatkowy zakwestionował jego rozliczenie, wskazując, że skoro przedmiotem wkładu niepieniężnego do spółki kapitałowej są wierzytelności własne podatnika wynikające z zawartych przez niego jako pożyczkodawcę umów pożyczek, kwota udzielonych pożyczek nie stanowi kosztu uzyskania przychodu w rozumieniu art. 22 ust. 1e pkt 3 ustawy o PIT. Użyte w przepisie pojęcie ,,faktycznie poniesione na nabycie" oznacza, że chodzi o wydatki realnie i fizycznie poniesione. Wnosząc za udziały w spółce wierzytelności własne jako wkład niepieniężny nie wystąpi faktycznie poniesiony wydatek, niezaliczony wcześniej do kosztów nabycia wnoszonych wierzytelności. Udzielenie pożyczki i nabycie wierzytelności stanowią odrębne czynności prawne.

Według fiskusa oznacza to niemożność ujęcia wartości tych wierzytelności w kosztach uzyskania przychodów. Z organem podatkowym zgodziły się sądy administracyjne obu instancji. 

Czytaj również: Fiskus rozstrzygnie wątpliwości co do stanu faktycznego na korzyść podatników

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.