Ministerstwo Finansów wraca do kontrowersyjnego projektu zmian w podatkach dochodowych (nr UD116), które mają dotyczyć m.in. fundacji rodzinnej. Zgodnie z zapowiedzią opublikowaną na stronie Kancelarii Premiera, planowane są m.in.:
- zmiany uszczelniające w zakresie opodatkowania fundacji rodzinnej,
- zmiany w preferencji IP Box – wprowadzenie wymogu zatrudnienia,
- zmiany w daninie solidarnościowej – poszerzenie podstawy obliczenia daniny solidarnościowej o kwalifikowane dochody opodatkowane IP Box oraz o świadczenia beneficjentów otrzymane z fundacji rodzinnej,
- dotyczące działań restrukturyzacyjnych, tj, przekształcenia spółek, a także dotyczące zmniejszenia wartości udziałów (akcji), czy wymiany udziałów,
- dotyczące odliczenia zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów komplementariusza spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej.
Zmiany korzystne i niekorzystne
Również wiceminister finansów Jarosław Neneman potwierdził w odpowiedzi na interpelację poselską nr 8603, że zmiany przepisów podatkowych dotyczących fundacji rodzinnych zostaną zawarte w projekcie nowelizacji ustaw o PIT, CIT oraz niektórych innych ustaw (numer projektu: UD116).
- W odniesieniu do fundacji rodzinnych zakłada się, że projekt ten przewidywać będzie zmiany uszczelniające, dotyczące zasad opodatkowania fundacji rodzinnej - napisał wiceminister.
Nie wiadomo na razie, na czym miałoby polegać uszczelnienie tych przepisów. W sierpniu 2024 r., kiedy projekt pojawił się po raz pierwszy, zapowiadano m.in. opodatkowanie stawką 19-proc. podatku sprzedaży majątku przez fundację rodzinną, jeśli sprzedaż nastąpiłaby przed upływem 15 lat od nabycia. MF zapowiada natomiast, że świadczenia wypłacane beneficjentom zostaną objęte daniną solidarnościową, wynoszącą 4 proc. od nadwyżki ponad 1 mln zł.
Daninę solidarnościową zapłacą też podmioty rozliczające IP Box, czyli 5 proc. podatku od dochodu z kwalifikowanego IP. Pojawi się też dodatkowy warunek, że z IP Box skorzystają jedynie podmioty zatrudniające pracowników.
Projekt zakłada też zmiany, które mają być korzystne dla podatników, m.in.
- zrównanie sytuacji podatkowej osób otrzymujących świadczenie wypłacane na zaspokojenie potrzeb rodziny (ustrój majątkowy między małżonkami nie będzie miał wpływu na opodatkowanie);
- objęcie zwolnieniem podatkowym kwoty odszkodowania wypłaconej poszkodowanemu przez ubezpieczającego w ramach franszyzy redukcyjnej,
- objęcie zwolnieniem podatkowym zapomóg otrzymywanych z uwagi na trudną sytuację materialną,
- objęcie ulgą wydatków termomodernizacyjnych ponoszonych w ramach projektów realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego (tzw. projekty parasolowe),
- jednoznaczne wskazanie, iż podatnik może pomniejszyć o straty z lat ubiegłych dochody stanowiące podstawę obliczenia daniny solidarnościowej.
- doprecyzowanie i zmiana niektórych przepisów w zakresie opodatkowania zagranicznej spółki kontrolowanej (CFC),
- dotyczące zasad ustalania przychodów i kosztów w łączeniu spółek bez przyznania udziałów (akcji).
- modyfikacja zakresu zwolnienia przedmiotowego określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy CIT, skutkująca objęciem nim dochodów wszystkich organizacji pozarządowych, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (dalej ustawa OPP), w części przeznaczonej na działalność określoną w art. 4 ustawy OPP (sfera zadań publicznych) z wyłączeniem działalności gospodarczej,
Czytaj komentarz praktyczny w LEX: Fundacja rodzinna - zasady opodatkowania>
Zapowiedzi sprzeczne z deregulacją
Eksperci zwracają uwagę, że propozycje dotyczące fundacji rodzinnej naruszają konsensus w zakresie opodatkowania fundacji. Ustawa o fundacji rodzinnej zakłada możliwość rewizji przepisów po upływie 3 lat ich obowiązywania. Wtedy to Rada Ministrów powinna przedstawić Sejmowi i Senatowi informację o skutkach jej obowiązywania wraz z propozycjami zmian. Co więcej, przepisy te są sprzeczne z zapowiadanymi przez rząd ułatwieniami dla przedsiębiorców i deregulacją przepisów.
Czytaj komentarz w LEX: Fundacja rodzinna - aspekty księgowe>
- Nie znamy na razie szczegółów, w jaki sposób rząd chce uszczelnić zasady opodatkowania fundacji rodzinnych. Jednak sam zamiar wprowadzenia zmian po niespełna dwóch latach od wejścia w życie tych przepisów, należy ocenić jako niezrozumiały, nieracjonalny i sprzeczny z deklaracjami rządu, który zapowiada daleko idące działania deregulacyjne. To również naruszenie swego rodzaju „umowy społecznej” pomiędzy biznesem rodzinnym a ustawodawcą, zgodnie z którą Rada Ministrów dokona przeglądu funkcjonowania przepisów po upływie trzech lat od dnia wejścia w życie ustawy. Pierwsza ocena, a tym samym wnioski, powinny więc nastąpić po 23 maja 2026 r. - mówi Piotr Aleksiejuk, radca prawny i wspólnik kancelarii Wojarska Aleksiejuk & Wspólnicy.
Michał Kwaśniewski, adwokat, partner w Quidea zwraca uwagę, że na podstawie zapowiedzi rządu można wskazać trzy obszary zmian. Po pierwsze - uszczelnienie, po drugie - nałożenie daniny solidarnościowej na wypłaty z FR do jej beneficjentów, a po trzecie - opodatkowanie fundacji tzw. podatkiem od zagranicznej spółki kontrolowanej (CFC).
- Nadal najważniejsze pozostaje pytanie, co kryje się pod hasłem „uszczelnienia”. Na podstawie zapowiedzi z zeszłego roku można przypuszczać, że MF zamierza wprowadzić okres – od wniesienia do zbycia – po upływie, którego fundacja rodzinna będzie mogła sprzedać aktywa „bez podatku”. Jeśli powyższe założenia nadal są w mocy, to oczywiście kluczowy będzie właśnie ten okres „trzymania” aktywów. Systemowa wykładnia na bazie podobnych reżimów (jak np. polska spółka holdingowa lub alternatywna spółka inwestycyjna) wskazuje, że powinien to być okres roku - dwóch lat. Pozostaje mieć nadzieję, że to będzie pewien punkt wyjścia dla projektodawcy, a nie okres 10 lat lub więcej, który pojawiał się w wypowiedziach medialnych w zeszłym roku. Niezależnie od tego, można zapomnieć o założeniu, że fundacja rodzinna będzie zachęcać do reinwestycji i akumulacji kapitału w rękach polskich przedsiębiorców - mówi Michał Kwaśniewski.
Cena promocyjna: 199 zł
|Cena regularna: 199 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 143.27 zł
Coraz trudniej o opinię zabezpieczającą
W odpowiedzi na interpelację nr 8603 wiceminister Jarosław Neneman wyjaśnił też kwestie związane z odmową wydania opinii zabezpieczających w sprawie fundacji rodzinnych. Według niego, w 2024 r. podatnicy złożyli ponad 200 wniosków o wydanie opinii zabezpieczającej. Od początku tego roku szef Krajowej Administracji Skarbowej trzykrotnie odmówił wydania opinii zabezpieczającej w kwestii fundacji rodzinnej, a w 2024 r. wydał trzy opinie.
Według wiceministra, organ podatkowy każdorazowo ocenia czynności wskazane we wniosku o wydanie opinii, a dopiero w sytuacji łącznego wystąpienia wszystkich przesłanek unikania opodatkowania, albo ich uprawdopodobnienia w wysokim stopniu, odmawia wydania opinii zabezpieczającej. Dlatego trudno to uznać za "utrudnianie korzystania z fundacji rodzinnych”.
- Przepisy dotyczące wydawania opinii zabezpieczającej są jasne i klarowne, w tym spełniają wszelkie wymogi konstytucyjne wynikające z zasady demokratycznego państwa prawnego. Stąd też brak konieczności uproszczenia obecnie obowiązujących przepisów tej procedury, analogicznie także w zakresie potrzeby wprowadzenia odrębnych rozwiązań ustawowych mających w sposób szczególny uregulować procedurę wydawania opinii zabezpieczającej w odniesieniu do czynności, w której bierze udział fundacja rodzinna - napisał wiceminister.
- Ministerstwo Finansów argumentuje, że konieczność uszczelniania przepisów wynika z faktu, iż podatnicy nadużywają instytucji fundacji rodzinnej, a ich celem jest unikanie opodatkowania. Próby takich działań podejmowały podmioty, którym szef KAS odmówił wydania opinii zabezpieczającej. Nie można jednak zmieniać reguł w trakcie gry i karać wszystkich podatników z powodu jednostkowych prób obejścia przepisów. Istnieje wiele mechanizmów prawnych zarówno na gruncie innych ustaw np. klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania (art. 119a ordynacji podatkowej), jak i samej ustawy o fundacji rodzinnej, np. art. 84 – obowiązek przekazywania informacji Krajowej Administracji Skarbowej, które umożliwiają weryfikowanie i piętnowania „zachowań patologicznych” przez organy skarbowe - mówi mec. Aleksiejuk.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
