Chodzi o art. 20d ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: KRS). Przewiduje on automatyczne wpisanie do rejestru przedsiębiorców informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej, w przypadku gdy spółka sama o taki wpis nie wnioskowała, a maksymalny okres, na jaki można zawiesić działalność (24 miesiące) już minął.
Spółki-widma zawieszone na wieczność
Przepis został wprowadzony do ustawy o KRS nowelizacją z początku 2018 i wszedł w życie rok później. Miał rozwiązać problem spółek, które dawno temu zawiesiły działalność gospodarczą i wbrew obowiązkowi nie powiadomiły o jej wznowieniu, chociaż maksymalny czas zawieszenia już minął. - Jak wynika z praktyki sądów rejestrowych, prowadzone przez nie postępowania przymuszające nie są skuteczne – przekonywał projektodawca.
W konsekwencji uchwalonych w 2018 r. przepisów spółka, która dawno temu zawiesiła wykonywanie działalności i nie prowadzi już żadnej aktywności, chcąc nie chcąc zostanie „odwieszona”. To ona powinna wykazać inicjatywę, by uporządkować swoją sytuację prawną (np. przeprowadzić likwidację, wnioskować o dalsze zawieszenie działalności).
Przeczytaj także: Czy TVN i Polsat to telekomy? Rząd jest tego pewien, prawnicy - niekoniecznie
„Poważne problemy interpretacyjne” z ustawą o KRS
Tyle w teorii, bo przepis - mimo upływu lat - nie doczekał się praktycznej realizacji. Jak tłumaczył w lipcu br. w odpowiedzi na interpelację poselską nr 3553 Bartłomiej Ciążyński, ówczesny wiceminister sprawiedliwości, „powstały poważne problemy interpretacyjne związane z powyższym przepisem, które istotnie rzutowały na sposób prowadzenia prac technicznych”.
- Wyjaśnienie tych problemów wymagało wielokrotnych konsultacji wewnątrzresortowych – dodał Bartłomiej Ciążyński. Zapowiedział jednak, że wdrożenie rozwiązania jest planowane na przełomie trzeciego i czwartego kwartału 2024 roku.
Tak się jednak nie stało. W konsekwencji w KRS nadal widnieją spółki figurujące jako zawieszone, chociaż ustawy okres ich maksymalnego zawieszania już minął. Ile ich jest, nie wiadomo – ministerstwo we wspomnianej odpowiedzi na interpelację przyznało, że nie ma takich danych, a ich uzyskanie byłoby skomplikowane.
Iwona Chełminiak–Szymkiewicz, starszy referendarz sądowy, prezes Stowarzyszenia Referendarzy Sądowych Lex Iusta, mówi w rozmowie z Prawo.pl, że brak wdrożenia tej funkcjonalności rodzi praktyczne wątpliwości.
- Niektóre urzędy skarbowe zwracają się do sądów o wykreślenie z urzędu wzmianki o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, gdy okres tego zawieszenia trwa dłużej niż 24 miesiące. W takich sytuacjach odmawiamy – mówi Iwona Chełminiak–Szymkiewicz. Jak wyjaśnia, skoro przepis stanowi o automatycznym wpisie, to brak jest podstawy prawnej, aby sąd działał z urzędu lub wszczynał postępowanie przymuszające. Zaznaczmy, że taka podstawa istniała przed wspomniana nowelizacją z 2018 r.
Zobacz w LEX: Grupy spółek - nowe zasady organizacji prac rad nadzorczych (rozszerzone kompetencje i obowiązki) > >
Cena promocyjna: 198 zł
|Cena regularna: 220 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 158.39 zł
Ministerstwo zapowiada zmiany w 2025 r.
- Również z własnej inicjatywy nie wykreślamy wzmianek o zawieszeniu wykonywania działalności. Dla referendarzy byłaby to dodatkowa praca, negatywnie wpływająca na sprawność innych postępowań - dodaje Iwona Chełminiak–Szymkiewicz. I podsumowuje: - Wznowieniowe działalności gospodarczej powinno zgodnie z obowiązującymi przepisami nastąpić bez udziału sądu rejestrowego i spółki.
Ministerstwo Sprawiedliwości w odpowiedzi na pytania Prawo.pl informuje, że funkcjonalność Krajowego Rejestru Sądowego, której dotyczy problem, została już opracowana w systemie eKRS. - Po przeprowadzeniu ostatecznych testów zostanie wdrożona w I kwartale 2025 r. – zapowiada wydział prasowy MS. - Planowany termin wdrożenia uległ przesunięciu ze względu na konieczność pilnego zaimplementowania i przetestowania zmian wynikających z wdrożenia od 1 stycznia 2025 r. nowej klasyfikacji Polskiej Działalności Gospodarczej – PKD 2025 wprowadzanej przez Główny Urząd Statystyczny, a także ze względu na kilkukrotne przesuwanie terminu wdrożenia integracji KRS z Bazą Adresów Elektronicznych wynikającej z ustawy o doręczeniach elektronicznych – tłumaczy.
Zobacz w LEX: Prawnokarne aspekty upadłości > >
Co oznacza automatyczne odwieszenie
Zgodnie z art. 25 ust. 1 Prawa przedsiębiorców w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Spółka, która w okresie zawieszenia chce wznowić aktywność i np. podpisać nowy kontrakt, prawdopodobnie samodzielnie zadba o „odwieszenie” działalności. Z tego powodu wydaje się wątpliwe, by brak funkcjonalności w KRS rzutował na stosunki między przedsiębiorcami.
Automatyczne wznowienie działalności bez udziału przedsiębiorcy może natomiast mieć wpływ na jego obowiązki publicznoprawne. Prawnicy wymieniają tu rozliczenia z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i urzędem skarbowym czy chociażby obowiązek składanie sprawozdań rocznych, za niezłożenie których grozi odpowiedzialność karna.
W odpowiedzi na wspomnianą interpelację, MS deklarowało, że z chwilą uruchomienia funkcjonalności "automatycznie zostaną dokonane wpisy informacji o wznowieniu wykonywania działalności gospodarczej w przypadku wszystkich przedsiębiorców, którzy mają ujawnione w rejestrze wpisy o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej przez okres dłuższy niż 24 miesiące".
Czytaj również w LEX: Odpowiedzialność likwidatorów spółek prawa handlowego za przestępstwa i wykroczenia skarbowe przeciwko obowiązkom podatkowym na gruncie kodeksu karnego skarbowego > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
