Zajęcia przedegzaminacyjne, egzaminy próbne, repetytoria, konsultacje z patronami i ekspertami – samorządy prawnicze dwoją się i troją, by jak najlepiej przygotować do egzaminów swoich aplikantów. W ubiegłym roku na egzaminie adwokackim wynik pozytywny uzyskało 86,8 proc. zdających, przy czym aż 93 proc. aplikantów. Wynik pozytywny z egzaminu radcowskiego uzyskało 83,1 proc. zdających, w tym 90,6 proc. aplikantów. Nadal, w obu samorządach, rozważane są też zmiany w samej formule egzaminu. I choć zdania w tym zakresie są mocno podzielone, prawnicy są raczej zgodni, że umiejętności praktyczne przyszłych adwokatów i radców powinny być lepiej weryfikowane.
Zobacz także w LEX:
Twoja kancelaria – jak rozpocząć, utrzymać i rozwijać swoją działalność prawniczą>
Prowadzenie kancelarii adwokackiej: od pierwszych klientów do silnej marki>
Czytaj: Pogrom na egzaminie sędziowskim - odpowiedź Ministerstwa Sprawiedliwości>>
Walka z czasem i stresem
W tym roku wnioski o dopuszczenie do egzaminu adwokackiego złożyło 1568 osób, w tym 1326 aplikantów i 242 osób uprawnionych z innych tytułów, do egzaminu radcowskiego – 2079 osób, w tym 1771 aplikantów i 308 osób spoza aplikacji, a do egzaminu komorniczego – 90 aplikantów. Jak informuje MS, egzamin adwokacki odbędzie się przed 26 komisjami, mającymi siedziby w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku (2 komisje), Katowicach (2 komisje), Kielcach, Krakowie (2 komisje), Lublinie, Łodzi, Poznaniu (2 komisje), Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie (9 komisji) i we Wrocławiu (2 komisje). Egzamin radcowski przeprowadzą 34 komisje - w Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku (2 komisje), Katowicach (2 komisje), Kielcach, Koszalinie, Krakowie (3 komisje), Lublinie (2 komisje), Łodzi, Olsztynie, Opolu, Poznaniu (3 komisje), Rzeszowie, Szczecinie, Toruniu, Wałbrzychu, Warszawie (8 komisji), we Wrocławiu (2 komisje) i w Zielonej Górze.
Natomiast egzamin komorniczy przeprowadzą komisje w Katowicach i w Warszawie - zresztą trwa on krócej, bo trzy dni.
Maraton adwokacki i radcowski potrwa z kolei do piątku. Oba egzaminy składają się z 5 części, podczas których zdający rozwiązują zadania z zakresu prawa karnego, cywilnego lub rodzinnego, gospodarczego, administracyjnego, zasad wykonywania zawodu i zasad etyki. Czas na rozwiązanie tych zadań to 6 godzin, a w przypadku zadań z prawa administracyjnego oraz z zasad wykonywania zawodu i zasad etyki – łącznie 8 godzin. Również w przypadku egzaminu komorniczego, pierwszego i drugiego dnia egzamin trwa 6 godzin, a trzeciego dnia – 8 godzin. Zadania na egzaminy adwokacki, radcowski i komorniczy, identyczne dla wszystkich zdających, przygotowały zespoły złożone z przedstawicieli ministra sprawiedliwości oraz odpowiednio do rodzaju egzaminu, z przedstawicieli Naczelnej Rady Adwokackiej, Krajowej Rady Radców Prawnych i Krajowej Rady Komorniczej. Zdający mają możliwość sporządzania prac egzaminacyjnych – według własnego wyboru – pismem ręcznym lub przy użyciu sprzętu komputerowego i aż 99 proc. zdających korzysta z tej drugiej opcji.
Do egzaminu adwokackiego przystąpi także 10 osób z niepełnosprawnościami, zaś do radcowskiego 16. Egzamin adwokacki zdawać będzie 21 matek karmiących, a radcowski 34.
Czytaj: Egzaminy zawodowe niełatwe, ale w tym roku bez problemów z kluczem odpowiedzi>>
– Jeżeli chodzi o kwestie organizacyjne, to nic się nie zmieniło w porównaniu z latami ubiegłymi – mówi adwokat Marcin Derlacz, przewodniczący Komisji Aplikacji Adwokackiej Naczelnej Rady Adwokackiej. Jak podkreśla, zasady organizacji oraz przygotowywania zagadnień na egzamin adwokacki pozostają takie same jak w roku poprzednim – również jeżeli chodzi o kwestie techniczne. – Zdający mają dostęp do systemów informacji prawnej. Jedno stanowisko komputerowe przypada na pięcioro zdających. Wydaje mi się, że to wystarczająca liczba – ocenia. Uczestnicy egzaminu otrzymają pendrive-y wyposażone w specjalne ministerialne oprogramowanie, które blokuje dostęp do wszystkich zasobów znajdujących się na urządzeniu osoby zdającej.
![[E-book] Kodeks karny. Kodeks postępowania karnego. Kodeks karny wykonawczy. Kodeks wykroczeń. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia. Kodeks karny skarb](/gfx/prawopl/_thumbs/produkty_foto/82799/978-83-8390-591-4_,mXqL62OeqFTLkrXdmIyYmw.jpg)
Cena promocyjna: 68.4 zł
|Cena regularna: 76 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 54.72 zł
Przygotowanie jest, czas na weryfikację
Samorządy prawnicze zapewniają, że robią wszystko, co można, by swoich aplikantów do egzaminów przygotować. - Mamy nadzieję, że w tym roku zdawalność egzaminu będzie jeszcze wyższa, ale to oczywiście zależy od wielu czynników – m.in. takich jak stopień trudności zadań egzaminacyjnych, które są przygotowywane przez komisję ministerialną. Zresztą samorząd stara się aplikantów przygotować do egzaminu jak najlepiej. Wydaje mi się, że rozwiązania wdrażane w ramach aplikacji spełniają coraz większą rolę i są skuteczne. Jako przykład mogę wymienić próbny egzamin, który cieszy się dużym zainteresowaniem. Jest bardzo zbliżony do rzeczywistego egzaminu pod względem sposobu opracowania zadań egzaminacyjnych, poziomu trudności – wszystko po to, by aplikanci jeszcze przed egzaminem, w warunkach nieobciążających stresem, sprawdzili swoją wiedzę i umiejętności - mówi Bartosz Opaliński, wiceprezes Krajowej Rady Radców Prawnych.
Dodaje, że próbny egzamin składa się również z 5 części. – Po tym egzaminie odbywają się konsultacje, omawiane są najczęstsze błędy, eksperci udzielają praktycznych wskazówek. Są również zajęcia przedegzaminacyjne, w których aplikanci chętnie biorą udział. Koncentrujemy się na nich na praktycznych aspektach prawa, by jak najbardziej pomóc w przygotowaniu się do egzaminu. Odwołujemy się do konkretnych pism procesowych sporządzanych podczas egzaminu. Bo przecież to są egzaminy, podczas których zdający pisze apelacje, skargę kasacyjną czy opinię prawną – mówi wiceprezes. Jak zaznacza, zajęcia są rejestrowane i udostępniane na platformie e-KIRP.
– Zdawalność egzaminu adwokackiego od lat jest wysoka, średnia zdawalność to ok. 80 proc., a w przypadku aplikantów adwokackich to ok. 90 proc. Co warto podkreślić, egzamin adwokacki jest sprawdzany przez adwokatów i przez sędziów, więc jest dwutorowa weryfikacja umiejętności zdających – mówi z kolei adwokatka Maria Kozłowska, sekretarz Komisji Aplikacji Adwokackiej NRA.
Czytaj w LEX: Analiza opłacalności sprawy/rentowności kancelarii>
Jak dodaje, samorząd kładzie nacisk na przygotowanie aplikantów do egzaminu. – Od czterech lat, w ramach obecnej kadencji NRA, są prowadzone Ogólnopolskie Repetytoria Przedegzaminacyjne organizowane przez Komisję Aplikacji Adwokackiej przy NRA. Jest to cykl szkoleń, warsztatów, wykładów, symulacji egzaminu online – przygotowujących stricte pod egzamin zawodowy. Te repetytoria mają od 4 lat podobną formułę, choć co roku wprowadzane są pewne modyfikacje. W tym roku np. były specjalne zajęcia, jak rozwiązać kazus egzaminacyjny na przykładzie zadań egzaminacyjnych z poprzednich lat. Więc mam nadzieję, że aplikanci są równie dobrze przygotowani jak w ubiegłych latach i ta zdawalność będzie równie wysoka, a nawet wyższa – zaznacza. Dodaje, że aplikanci są też po egzaminach próbnych pod koniec trzeciego roku aplikacji. – Mogli się zmierzyć z przygotowanymi specjalnie na potrzeby tego egzaminu zadaniami wzorowanymi na ministerialnych. Symulacja była również w trakcie repetytoriów, tak by aplikanci mogli sprawdzić poziom swojej wiedzy – podsumowuje.
Zmiany w egzaminach? Rozważnie
Wiceprezes Opaliński pytany, czy coś powinno się zmienić w egzaminie, zaznacza, że rozważając taki krok, trzeba brać pod uwagę wiele kwestii. – Chcemy, żeby ten egzamin był miarodajny i jak najbardziej obiektywnie mierzalny w skali kraju. Trudno to oddawać uznaniowości każdej z komisji egzaminacyjnej. A tak by się stało, gdyby na przykład egzamin miał formę ustną. Trudno byłoby obiektywnie zmierzyć sposób oceniania. Dlatego ta forma pisemna jest pewnie optymalna i najłatwiejsza do przeprowadzenia. Egzamin mieszany trwałby pewnie zdecydowanie dłużej – wskazuje.
Z kolei Bartosz Tiutiunik, adwokat, wiceprezes Naczelnej Rady Adwokackiej, uważa, że kwestie ewentualnych zmian w egzaminie zawodowym trzeba by połączyć z egzaminem wstępnym – czyli na aplikację.
– Ten egzamin ma obecnie formułę tylko i wyłącznie testów. To, w mojej ocenie, powinno się w przyszłości zmienić. Formuła testu wymusza naukę przepisów na pamięć, a potem często mechaniczne odtworzenie ich treści. Nie weryfikuje umiejętności stosowania i analizowania prawa, choćby na minimalnym poziomie. Dawałaby na to szansę część pisemna polegająca na rozwiązaniu kazusu. Podobnie jak to dziś funkcjonuje przy naborze do KSSIP. Jeśli uda się w przyszłości zmienić formułę egzaminu wstępnego, to można też myśleć i dyskutować nad zmianą egzaminu zawodowego – mówi.
Dodaje, że egzamin zawodowy również mógłby być rozbudowany i zawierać, poza częścią pisemną, także część ustną. – Taka formuła pozwala zweryfikować umiejętność argumentacji, sposób wypowiedzi, w tym radzenia sobie w sytuacji stresowej. To jest ten kierunek, na który Adwokatura wskazuje jako zasadny, jeśli myślimy o optymalnym przygotowaniu do wykonywania zawodu adwokata – zaznacza.
Wiceprezes przyznaje, że to oczywiście może się wiązać z określonymi trudnościami organizacyjnymi, logistycznymi. – Natomiast to nie może przesądzać o tym, że zamykamy temat i uznajemy, że Adwokatura wspólnie z MS nie jest w stanie zorganizować egzaminu bardziej rozbudowanego niż testowy, jeśli chodzi o nabór na aplikacje, czy tylko w formie pisemnej, jeśli mówimy o egzaminie zawodowym – wskazuje wiceprezes. Nie ma on też wątpliwości, że można wypracować model, który zagwarantuje możliwość jak najdalej idącej weryfikacji przydatności do zawodu przy zachowaniu kryteriów obiektywizmu i transparentności egzaminu.
A jak się nie zda?
Niezdanie egzaminu radcowskiego lub adwokackiego nie oznacza od razu rocznego oczekiwania na możliwość podejścia do kolejnego. Można się odwoływać - i choć ta droga nie jest łatwa, zdarza się, że odwołania zostają uwzględnione. Przede wszystkim trzeba poczekać. Komisje egzaminacyjne podejmują bowiem uchwały o wyniku egzaminu adwokackiego i radcowskiego większością głosów w obecności wszystkich członków komisji egzaminacyjnej. Następnie taka uchwała jest doręczana zdającemu, a jej odpis ministrowi sprawiedliwości, prezesowi Krajowej Rady Radców Prawnych, właściwej radzie okręgowej izby radców prawnych, prezesowi Naczelnej Rady Adwokackiej, izbom adwokackim oraz dołączana jest do akt osobowych zdającego.
Potem minister sprawiedliwości publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej imiona i nazwiska osób, które uzyskały pozytywny wynik z egzaminów oraz imiona ich rodziców. Co więcej, z przebiegu egzaminu sporządza się niezwłocznie protokół, który podpisują członkowie komisji egzaminacyjnej uczestniczący w egzaminie, mogą też zgłaszać uwagi do protokołu. Potem ta dokumentacja trafia do właściwej rady okręgowej i znowu sporządza się protokół. Kopię protokołu z przebiegu egzaminu oraz kopię protokołu z przekazania dokumentacji przekazuje ministrowi sprawiedliwości w terminie 7 dni od dnia sporządzenia. Kiedy już zdający otrzyma uchwałę, ma 14 dni na odwołanie się do Komisji Egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości. W skład takich komisji - dla radców i dla adwokatów wchodzi po 9 członków, w tym po 4 wskazanych przez KRRP i NRA.
Czytaj także w LEX: Zarządzanie ryzykiem w kancelarii prawnej>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
