Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych zwróciła się do Prezydium Wielkopolskiej Okręgowej Rady Aptekarskiej o udostępnienie informacji publicznej w zakresie:
1. treści wszystkich uchwał podjętych przez Prezydium w latach 2015–2017 na wniosek Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego lub innego podmiotu, na potrzeby postępowania o cofnięcie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej;
2. przebiegu procedury przy podejmowaniu uchwał, w szczególności informacji o tym, czy Prezydium przed podjęciem uchwały zapoznaje się z materiałem dowodowym zebranym w aktach postępowania administracyjnego.
Prezydium odmówiło udostępnienia informacji publicznej, podkreślając, że żądane informacje nie mają charakteru publicznego. Wskazano, że uprawnienie samorządu aptekarskiego do wydawania opinii w sprawach cofania zezwoleń na prowadzenie aptek jest jedną z form sprawowania przez samorząd pieczy nad należytym prowadzeniem apteki, jednak opinie te mają charakter niewiążący.
Ponadto wskazano, że nawet gdyby przyjąć, iż wnioskowana informacja jest informacją publiczną, to nie mogłaby być udostępniona, ponieważ zawiera dane osobowe farmaceuty.
Z tą decyzją nie zgodziła się Kancelaria, wnosząc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Sąd ten, wyrokiem z 15 marca 2018 r., stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji Prezydium. Wyjaśnił, że decyzję wydano z naruszeniem przepisów o właściwości, co spowodowało zaistnienie przesłanki określonej w art. 156 pkt. 1 pkt 1 k.p.a. Sąd uznał, że zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy o izbach aptekarskich Prezydium (a nie Prezes) było organem właściwym do rozpatrzenia wniosku w sprawie udostępnienia informacji publicznej.
Jednocześnie podkreślono, że Prezydium jako organ kolegialny powinno rozstrzygnąć sprawę w formie uchwały.
NSA oddala skargę aptekarzy
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną uznając, że wyrok sądu pierwszej instancji odpowiada prawu.
Ponownie rozpoznając sprawę, Prezydium uchwałą z 8 czerwca 2021 r. utrzymało w mocy własną uchwałę z dnia 28 czerwca 2017 r., gdyż podczas wydawania opinii, których wniosek dotyczy, nie stosuje się władztwa administracyjnego. Nawet gdyby przyjąć inaczej, informacja nie może zostać udostępniona, ponieważ zawiera dane osobowe uczestników postępowań, w tym farmaceutów – powtórzono raz jeszcze.
Z powyższą uchwałą nie zgodziła się Kancelaria, wnosząc skargę do WSA w Poznaniu.
W odpowiedzi na skargę Prezydium podtrzymało dotychczasowe stanowisko i wniosło o oddalenie skargi.
WSA przyznaje rację adwokatom
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, uznał skargę za zasadną. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia sąd pierwszej instancji wskazał, że istotą sporu jest ustalenie, czy żądane przez skarżącą informacje mają charakter informacji publicznej, a jeśli tak – to czy ich udostępnienie nie podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej.
Prezydium Wielkopolskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej jako organ aptekarskiego samorządu zawodowego właściwy do prowadzenia bieżących spraw Izby (art. 29 pkt 7 ustawy o izbach aptekarskich) jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej.
W realiach niniejszej sprawy Prezydium zarówno w zaskarżonej uchwale, jak i poprzedzającej ją uchwale z dnia 28 czerwca 2017 r. błędnie przyjęło, że skoro uchwała Prezydium w sprawie cofnięcia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej nie jest przejawem władztwa administracyjnego, to nie można jej przypisać cechy informacji publicznej.
W ocenie sądu, wystarczające jest, że uchwały tego rodzaju, jako opinie, są wydawane przez organy samorządu aptekarskiego, choć fakultatywnie, to w ściśle określonej przepisami ustawowymi procedurze administracyjnej. Tym samym też stanowią one – w tym zakresie – informację o sposobie stanowienia aktów publicznoprawnych i sposobie załatwiania spraw przez organy samorządu aptekarskiego.
Dane aptekarzy - chronione
Zdaniem WSA Prezydium, odmawiając Kancelarii dostępu do żądanych informacji publicznych, dopuściło się naruszenia art. 5 ust. 2 u.d.i.p. w zw. z art. 16 ust. 1 u.d.i.p. poprzez ich błędne zastosowanie.
Jednocześnie sąd pierwszej instancji podniósł, że organ w obu wydanych w sprawie uchwałach wskazał, że prawo do informacji publicznej podlega wyłączeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej (uczestników postępowania, w tym farmaceutów). Prezydium nie wyjaśniło jednak w sposób przekonujący, dlaczego art. 5 ust. 2 u.d.i.p. powinien, zdaniem Prezydium, znaleźć zastosowanie i dlaczego musiał spowodować odmowę udzielenia żądanej informacji w całości. Tymczasem Kancelaria nie domagała się udostępnienia uchwał z pełnymi danymi osobowymi osób – uczestników postępowań, których dotyczyły.
NSA oddala skargę po raz drugi
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę Prezydium. Orzekł, że skarga kasacyjna jest niezasadna. NSA potwierdził, że nie budzi wątpliwości, że wniosek Kancelarii nie dotyczy spraw związanych z gospodarowaniem przez Izbę majątkiem publicznym. W sprawie spornym jest natomiast, czy dane w postaci treści wszystkich uchwał na potrzeby postępowania o cofnięcie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej stanowią informację publiczną.
Uznał, że w tym zakresie należy przyznać rację WSA w Poznaniu, który słusznie uznał, że ze względu na charakter opinii wydawanych o izbach aptekarskich, opinie te mają charakter informacji publicznej. - Wynika to bowiem z zasad, dla których poddano samorząd zawodowy rygorom związanym z ujawnianiem danych na podstawie przepisów o udostępnianiu informacji publicznej. Celem takiego rozwiązania jest jak najszersza kontrola społeczna nad każdym przejawem działalności publicznej - uzasadnił.
Działanie we własnej sprawie
Wskazał również, że nie można uznać za zasadny argumentu skarżącej kasacyjnie, że wnioskodawca w istocie działał we własnej sprawie, ponieważ potrzebował dane w związku z innym toczącym się postępowaniem. W tym bowiem zakresie Naczelny Sąd Administracyjny podziela pogląd wedle którego: "dla odkodowania treści pojęcia informacji publicznej jako informacji o działalności organów wskazanych w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP nie ma znaczenia ocena charakteru interesu w uzyskaniu informacji publicznej przez wnioskodawcę, który jest podmiotem publicznego prawa podmiotowego dostępu do informacji publicznej.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 kwietnia 2025 r. Sygnatura akt III OSK 593/22.
Cena promocyjna: 224.1 zł
Cena regularna: 249 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 179.28 zł
