Funkcjonariusz służby więziennej wystąpił przeciwko aresztowi śledczemu o odszkodowanie z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu.

Sędzia Sądu Rejonowego w Białymstoku zwrócił pozew w związku z nieuiszczeniem przez powoda należnej opłaty. W uzasadnieniu zarządzenia sędzia powołał się na art. 2 ust. 2 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, zgodnie z którym strona wnosząca pismo podlegające opłacie lub powodujące wydatki, jest obowiązana do uiszczenia kosztów sądowych, chyba że ustawa stanowi inaczej.

 

Koszty powództwa

Powód wniósł zażalenie na to zarządzenie. W myśl art. 35 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w sprawach z zakresu prawa pracy opłatę pobiera się od pracodawcy wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia, a w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa 50 tys. zł, od wartości przedmiotu sporu ponad tę kwotę pobiera się opłatę od apelacji od pracownika i pracodawcy. W związku z tym obowiązek uiszczenia opłaty od pozwu nie ciąży na pracowniku, jeżeli występuje on z powództwem w sprawie z zakresu prawa pracy. Pracownikiem natomiast jest, zgodnie z art. 2 kodeksu pracy, osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.

W ocenie sędziego powód występujący w tej sprawie pracownikiem nie jest, jest bowiem funkcjonariuszem wykonującym czynności nie na podstawie wskazanych w art. 2 k.p. stosunków prawnych, ale funkcjonariuszem aresztu śledczego. Jego roszczenie miało natomiast swe źródło w stosunku administracyjnoprawnym, a nie stosunku pracy.

 

Funkcjonariusz nie jest pracownikiem

Sąd rozpoznający zażalenie sądu okręgowego skierował do Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego pytanie: Czy funkcjonariusz służby więziennej, wnosząc pozew do sądu pracy w sprawach dotyczących uposażenia, powinien być traktowany na równi z pracownikiem, o jakim stanowi art. 2 k.p.c. i w związku z tym, czy korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych przewidzianego w art. 96 ust. pkt. 4 w zw. z art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Czy też powinien uiścić opłatę od pozwu?

Izba Pracy 15 kwietnia br. podjęła uchwałę, zgodnie z którą funkcjonariusz służby więziennej, wnosząc pozew do sądu pracy w sprawach dotyczących uposażenia na podstawie art. 220 ustawy z  9 kwietnia 2010 roku o Służbie Więziennej, nie korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych przewidzianego w art. 96 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 35 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Sędzia sprawozdawca Renata Żywicka przychyliła się do tezy, że funkcjonariusz nie jest pracownikiem i pozostaje w stosunku służbowym. A zatem nie korzysta z takich samych przepisów jak pracownik.

Uchwała Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z 15 kwietnia 2025 r., sygn. akt III PZP 7/24