Tegoroczny budżet programu „Aktywny samorząd” finansowanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wynosi, wraz z kosztami jego obsługi, 293,7 mln zł. Kwota na bezpośrednie dofinansowania dla beneficjentów programu wynosi 275,8 mln zł.
- To jest około 6 proc. więcej środków niż przekazano w ubiegłym roku i ok. 26 proc. więcej niż w 2023 roku – podkreśla w rozmowie z Prawo.pl Małgorzata Poręba, ekspert ds. projektów z Departamentu ds. Polityki Regionalnej PFRON. W 2024 r. budżet programu na bezpośrednie dofinansowania dla beneficjentów wynosił 260,33 mln zł.
Skotnicka-Zasadzień Bożena, Wolniak Radosław: Ocena barier architektonicznych w urzędach miejskich województwa śląskiego przez osoby niepełnosprawne >>>
Dofinansowanie w programie wyższe o 5 proc.
W tym roku zwaloryzowano maksymalne kwoty dofinansowania w poszczególnych obszarach programu. – Zastosowaliśmy 5-proc. wskaźnik wzrostu kwot dofinansowania. Wzrost nie dotyczy tylko dofinansowania do protezy i utrzymania sprawności tej protezy oraz obszaru E, czyli dodatku do prądu dla osób wentylowanych mechanicznie – wyjaśnia Małgorzata Poręba. Dla przykładu, kwota dofinansowania do wózka elektrycznego wynosi w tym roku 18 480 zł (w zeszłym roku było to 17 600 zł). W przypadku otrzymania opinii eksperta PFRON kwota wynosi w tym roku 28 875 zł (w zeszłym roku 27 500 zł). – W programie uwzględniane są także sytuacje, gdy ktoś potrzebuje wysoce specjalistycznego, innowacyjnego oprzyrządowania do wózka elektrycznego, wykraczającego poza wersją standardową. Wtedy dofinansowanie może być jeszcze wyższe, już na wniosek realizatora programu, czyli powiatu – wyjaśnia Małgorzata Poręba.
Co jeszcze zyskasz? Załóż bezpłatne konto na Moje Prawo.pl >>>
Udział własny bez zmian
W zeszłym roku ujednolicono w programie wysokość udziału własnego beneficjenta, w obszarach gdzie jest on wymagany, do 10 proc. W tym roku nic się nie zmienia w tym zakresie. Wyjątkiem jest moduł II programu, dotyczący edukacji, gdzie w sytuacji, gdy wnioskujący w programie studiuje równocześnie na dwóch kierunkach, to udział własny w dofinansowaniu do drugiego kierunku, jest wyższy. – Wtedy program finansuje połowę czesnego studenta z niepełnosprawnością – wyjaśnia Małgorzata Poręba.
Czytaj też: Rola samorządów w kreowaniu i wdrażaniu polityki senioralnej - przykład miasta Sosnowca >>>
Dofinansowanie do prądu
Jedyną nowością w tegorocznym „Aktywnym samorządzie” jest, wprowadzona już pod koniec zeszłego roku, dopłata do rachunku za energię elektryczną dla osób wentylowanych mechanicznie, które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności w wysokości 100 zł miesięcznie (obszar E programu). Przeczytaj więcej: Osoby wentylowane mechanicznie w domu mogą już wnioskować o dodatek do energii
- W zeszłym roku wnioski o dopłatę do energii złożyło ponad 9 tys. osób. W tym roku i to jest nowość, wnioskować o dodatek można już od 2 stycznia, a nie jak w pozostałych obszarach, od 1 marca – mówi Małgorzata Poręba. Równocześnie dodaje, że wiele osób pyta o formy wsparcia, szczególnie w obszarze E, wnosząc o zmiany w zasadach programu. – Tymczasem powiat i PFRON mają obowiązek realizować to, co postanowiła Rada Nadzorcza Funduszu w zasadach programowych. Najwłaściwszą drogą sygnalizowania potrzeb i poszerzania o nie programu jest zgłaszanie ich podczas konsultacji lub w czasie ewaluacji programu – przypomina. Zmianą wprowadzoną po ewaluacji programu w 2023 r. było uwzględnienie w module II, edukacyjnym, osób z lekkim stopniem niepełnosprawności. – To był duży krok, jeśli chodzi o wydatkowanie środków, ale też te zmiany były mocno sygnalizowane przez beneficjentów programu – dodaje ekspertka PFRON. Wnioski najlepiej składać w wersji elektronicznej w systemie SOW, co usprawnia proces ich rozpatrywania. – Jeśli jednak ktoś miałby trudność w złożeniu wniosku przez internet, może uzyskać pomoc w jego wypełnieniu, np. przewidzianą w naszym systemie informatycznym, czy z wykorzystaniem bezpłatnej infolinii, a także w powiecie lub w oddziałach PFRON. Jednak wniosek w wersji papierowej również oczywiście będzie przyjęty. Stawiamy na wnioski elektroniczne, gdyż to pomaga w szybszej ich obsłudze – mówi Małgorzata Poręba.
Co może być dofinansowane
Dofinansowanie w ramach programu „Aktywny samorząd” można uzyskać w module I i module II.
Moduł I
- Obszar A – likwidacja bariery transportowej;
- Obszar B – likwidacja barier w dostępie do uczestniczenia w społeczeństwie informacyjnym;
- Obszar C – likwidacja barier w poruszaniu się;
- Obszar D – pomoc w utrzymaniu aktywności zawodowej poprzez zapewnienie opieki dla osoby zależnej;
- Obszar E – pomoc w kontynuowaniu rehabilitacji w formie wentylacji domowej.
Wnioski w obszarach A, B, C i D można składać w powiatach od 1 marca do 31 sierpnia 2025 roku. W obszarze E można wnioskować od 2 stycznia do 31 grudnia 2025 r.
Moduł II
Obejmuje pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym i jest adresowany do osób ze stopniem niepełnosprawności, pobierających naukę w:
- w szkole policealnej,
- w kolegium,
- w szkole wyższej (studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia, jednolite studia magisterskie, studia podyplomowe lub doktorskie albo doktoranckie prowadzone przez szkoły wyższe w systemie stacjonarnym / dziennym lub niestacjonarnym / wieczorowym / zaocznym lub eksternistycznym, w tym również za pośrednictwem Internetu),
- a także do osób, które przewód doktorski otworzyły poza studiami doktoranckimi/doktorskimi.
Wnioskować w module II można od 1 marca.
Termin zakończenia przyjmowania wniosków wypada:
- 31 marca (dla wniosków dotyczących roku akademickiego 2024/2025),
- 10 października (dla wniosków dotyczących roku akademickiego 2025/2026).
Powiaty wnioskują do 28 lutego
Kwoty dofinansowań i szczegóły programu można znaleźć tutaj: Aktywny samorząd.
Powiaty mają czas do 28 lutego, aby wnioskować o środki dla swoich mieszkańców w ramach „Aktywnego samorządu”. Termin aneksowania umowy w sprawie realizacji programu minie 29 kwietnia.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
