Zgodnie z ustawą o ochronie ludności i obronie cywilnej kategoria budowli ochronnej obejmuje schrony i ukrycia, a kategoria obiektów zbiorowej ochrony obejmuje dodatkowo miejsca doraźnego schronienia. Zgodnie z raportem Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej podsumowującym pierwszy etap inwentaryzacji miejsc doraźnego schronienia w tym chroniących przed m.in. ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi w całym kraju jest 234 735. Przeczytaj także: MSWiA pokazało, gdzie trzeba wyznaczyć budowle ochronne.
Zaprezentowany przez MSWiA projekt rozporządzenia w sprawie sposobu przygotowania obiektu zbiorowej ochrony do użycia precyzuje szczegółowy sposób przygotowania obiektu zbiorowej ochrony do użycia oraz szczegółowe warunki eksploatacji i zapewnienia porządku w obrębie budowli ochronnych oraz niezbędne wyposażenie budowli ochronnej w sytuacjach zagrożeń, takich jak klęski żywiołowe, stany nadzwyczajne czy wojny. Resort podkreśla, że rozporządzenie rozwiązuje problem braku kompleksowych regulacji w Polsce dotyczących funkcjonowania budowli ochronnych.
- Nowe rozporządzenie wypełnia tę lukę, wprowadzając jednolite standardy dla przygotowania, użytkowania i wyposażenia budowli ochronnych, a także precyzyjnie określa odpowiedzialność właścicieli, zarządców i personelu obsługującego te obiekty – uzasadnia MSWIA
Przeczytaj także: Miejsce doraźnego schronienia w dawnych kazamatach – MSWiA pokazało projekt
Schron lub ukrycie zostanie oznakowane
Zgodnie z projektem organy ochrony ludności (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta) będą miały obowiązek sprawdzenia stanu technicznego budowli m.in. zamknięć i innych zabezpieczeń otworów, prawidłowego działania instalacji i urządzeń technicznych. Przygotowanie miejsc dla osób przebywających w budowli ochronnej. Opisane w projekcie czynności przygotowujące budowle ochronne do użycia zakładają też udrożnienie wszystkich dojść do budowli ochronnej, demontaż i usunięcie konstrukcji i wyposażenia niezwiązanego z funkcją budowli ochronnej. Wśród nałożonych zadań jest też przygotowanie miejsc do odpoczynku i spania, jeżeli przewidziane jest ich zapewnienie; sprawdzenie warunków ewakuacji, w tym zapewnienie możliwości natychmiastowego otwarcia drzwi wejściowych oraz drzwi i wyłazów wyjść zapasowych; a także zabezpieczenie wejścia do budowli ochronnej przed skutkami intensywnego opadu deszczu lub śniegu.
Każdy z takich obiektów powinien zostać oznakowany za pomocą międzynarodowego znaku rozpoznawczego obrony cywilnej oraz napisu: „SCHRON” albo „UKRYCIE”.
Nowe obowiązku dla zarządcy lub właściciela obiektu
Przepisy projektowanej regulacji określają, że organy ochrony ludności mogą przekazać realizację tych czynności w całości lub części właścicielowi obiektu budowlanego lub zarządcy. W projekcie zawarto szczegółowe czynności, jakie będą wykonywać właściciele i zarządy miejsc doraźnego schronienia przygotowujące je do użycia na podstawie nakazu przystosowania pomieszczeń do pełnienia funkcji obiektu zbiorowej ochrony. Resort podkreśla, że z uwagi na odmienny tymczasowy charakter miejsc doraźnego schronienia, zakres wykonywanych czynności jest odmienny niż dla ukryć i schronów.
Niezbędne wyposażenie budowli ochronnej
Projekt precyzuje, co ma się obowiązkowo znaleźć na wyposażeniu takiej budowli ochronnej:
- wyposażenie miejsca do odpoczynku w liczbie odpowiadającej, co najmniej połowie liczby osób, dla której została przewidziana budowla ochronna, każde składające się z łóżka i koca lub śpiwora i maty izolującej;
- apteczki pierwszej pomocy, zawierające podstawowe środki opatrunkowe, środki odkażające, środki przeciwbólowe - jedna na każde 20 osób;
- radioodbiorniki, środki łączności w tym radiostacje, telefony stacjonarne i komórkowe, umożliwiające zaalarmowanie zewnętrznych służb ratunkowych oraz megafony lub inny sprzęt służący do przekazywania informacji wewnątrz budowli ochronnej;
- latarki wraz z zapasowymi bateriami lub akumulatorami - jedna latarka na każde 5 osób;
- środki do dezynfekcji i higieny osobistej, jak chusteczki, mydło, papier toaletowy - dla każdej osoby;
- podręczny sprzęt gaśniczy, co najmniej jedna gaśnica przenośna lub przewoźna lub gaśnice wodną lub pianową w której ilość zapasu środka gaśniczego odpowiada wymaganiom przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów;
- zapas wody - co najmniej 3 litry na osobę na dzień oraz żywności, w postaci konserwy oraz gotowych posiłków o długim okresie przydatności do spożycia;
- dokumenty z planem ewakuacji oraz inne instrukcje;
- sprzęt służący zapewnieniu możliwości schronienia się w budowli ochronnej osobom z niepełnosprawnościami oraz o ograniczonej zdolności poruszania się taki jak rampy najazdowe dla wózków inwalidzkich, nosze, krzesła ewakuacyjne;
- dla schronów, które znajdują się w strefach zagrożenia skażeń chemicznych, promieniotwórczych lub biologicznych pochodzących od zakładów dużego i zwiększonego ryzyka – odzież ochronna, w tym maski przeciwgazowe, rękawice i ubrania ochronne w ilości odpowiadającej liczbie osób, dla której została przewidziana budowla ochronna.
Budowla ochronna musi mieć kierownika
Zarządzaniem budowlą ochronną ma zająć się kierownik budowli ochronnej. Ma on pełnić kluczową rolę w zarządzaniu bezpieczeństwem osób przebywających w obiekcie ochronnym, zarówno w czasie rzeczywistego zagrożenia, jak i w ramach zapewnienia odpowiednich warunków do przetrwania i ewakuacji. Przepisy wskazują, że kierownik budowli ochronnej zapewnia prawidłową eksploatację i porządek w obrębie budowli ochronnej.
Kierownik budowli ochronnej będzie określał zapotrzebowanie na personel do obsługi budowli ochronnej, przekazywał informacje, w tym zakresie do właściwego organu ochrony ludności. A także ustalał podział zadań dla personelu obsługującego budowlę ochronną.
MSWiA proponuje, by do obsługi budowli ochronnej o pojemności przekraczającej 120 osób zapewniano personel w liczbie, co najmniej jedna osoba na każde 120 osób i zwiększano dodatkowo o co najmniej jedną osobę na każde pięć osób z niepełnosprawnościami.
Projekt trafił właśnie do opiniowania i konsultacji.
