Raport opracowany przez Deloitte przedstawia aktualny stan globalnej opieki zdrowotnej i kierunki jej przyszłych zmian. Głównym motorem obecnych i planowanych usprawnień jest postęp technologiczny, w tym w szczególności rozwój sztucznej inteligencji. Zdaniem autorów raportu w narzędziu tym upatruje się szans na usprawnienie pracy personelu medycznego, m.in. dzięki automatyzacji rutynowych zadań. Respondenci badania wskazują natomiast, że transformacja branży nabierze rozpędu głównie z powodu zmian demograficznych i potrzeby świadczenia części usług w formie zdalnej.

Sztuczna inteligencja w ochronie zdrowia - rośnie zainteresowanie 

Choć transformacja cyfrowa nabiera tempa w większości segmentów gospodarek światowych, to sektor opieki zdrowotnej pozostaje opóźniony o kilka lat w stosunku do innych branż. Wiele podmiotów świadczących usługi medyczne wciąż polega na faksach, ręcznych procesach i przestarzałych przepływach informacji. Skutkuje to nie tylko nadmiernym obciążeniem kadr, ale też obniżeniem jakości świadczonych usług. Wyzwania związane z rosnącymi oczekiwaniami rynkowymi i zmianami demograficznymi sprawiają jednak, że podmioty z sektora opieki zdrowotnej coraz częściej uwzględniają wdrażanie rozwiązań AI w planach dalszego rozwoju. Eksperci Deloitte wskazują, że w 2025 r. inwestowanie w cyfrową infrastrukturę będzie kluczowe dla 72 proc. organizacji, a dziewięć na dziesięć badanych podmiotów spodziewa się częstszego wykorzystania narzędzi bazujących na nowoczesnych technologiach, w tym AI.

- Choć wiele organizacji medycznych wciąż podchodzi do AI z ostrożnością, to rośnie grono podmiotów, które dostrzegają w tych technologiach strategiczny potencjał – zarówno w kontekście poprawy efektywności operacyjnej, jak i wsparcia personelu medycznego. Kluczowe jest nie tylko wdrażanie pojedynczych rozwiązań, ale także umiejętne włączanie AI do długofalowych strategii rozwoju placówek, z myślą o optymalizacji procesów, zwiększeniu jakości opieki nad pacjentem oraz lepszym zarządzaniu zasobami. Zorganizowany przez nas „Hospital AI Challenge” uwidocznił, że polskie szpitale zaczynają dostrzegać możliwości, jakie daje automatyzacja procesów – od zamówień publicznych po codzienną organizację pracy. Wierzymy, że tego typu inicjatywy pomagają budować świadomość korzyści płynących z AI, wspierając transformację sektora medycznego w całej Polsce - zauważa Władysław Mizia, lider konsultingu dla sektora opieki medycznej w Deloitte. 

Część respondentów badania przeprowadzonego przez Deloitte jest także zdania, że AI, uczenie maszynowe i analiza predykcyjna to szansa nie tylko na wzrost produktywności, a także efektywności administracyjnej i klinicznej. Dla ankietowanych istotną kwestią jest też zwrot z inwestycji w cyfrowe narzędzia. Taką korzyść odnotowała już nieco ponad połowa podmiotów korzystających z generatywnej AI (55 proc.), a dla 37 proc. placówek jest zbyt wcześnie, by to ocenić.

Czytaj również: AI w zdrowiu wykorzystywana szeroko, ale warunków do spełnienia więcej

AI jako odpowiedź na niedobór kadr

Eksperci zaznaczają także, że częściowa automatyzacja procesów w placówkach medycznych już wkrótce może stać się nie wyborem, ale koniecznością. Według przeprowadzonych prognoz, obserwowany dotychczas deficyt pracowników ochrony zdrowia prawdopodobnie utrzyma się w 2025 roku, zwłaszcza w krajach o niższych dochodach. Szacunki Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wykazały natomiast, że do 2030 roku na świecie może brakować łącznie 10 milionów specjalistów medycznych, co będzie szczególnie odczuwalne w regionach z rosnącym odsetkiem seniorów.

Większość ankietowanych liderów systemów opieki zdrowotnej (80 proc.) jest zdania, że już w 2025 r. branża odczuje negatywne skutki tego trendu i przewiduje niedobór wykwalifikowanej kadry. W odpowiedzi na te wyzwania siedem na dziesięć badanych organizacji planuje w tym roku inwestować w strategie zwiększające zaangażowanie i utrzymanie pracowników, a podobny odsetek (67 proc.) chce inicjować zmiany z myślą o zdrowiu fizycznym i psychicznym kadr.

- Placówki medyczne stoją przed podwójnym wyzwaniem – nie tylko mierzą się z niedoborem personelu, ale też z nadmiernym obciążeniem. Szacuje się, że nawet 28 proc. czasu pielęgniarek pochłaniają rutynowe zadania administracyjne, podczas gdy lekarze na oddziałach intensywnej terapii spędzają z pacjentami nie więcej niż jedną trzecią dnia pracy. Technologia może znacząco odciążyć personel i przejąć część powtarzalnych zadań, które według modelu autorstwa Deloitte US Center for Health Solutions zajmują każdej z pielęgniarek nawet 400 godzin w skali roku. Pracownicy mogliby wykorzystać tak zaoszczędzony czas na bezpośrednią pracę z pacjentami, co zwiększyłoby jakość otrzymywanej przez nich opieki - mówi Krzysztof Wilk, partner, dział doradztwa podatkowego i prawnego, lider branży nauk biomedycznych i ochrony zdrowia, Deloitte. 

Innym rozwiązaniem, w którym branża upatruje szans na wzrost skuteczności, jest zdalna opieka zdrowotna. Zdaniem trzech na czterech respondentów (76 proc.) jest to trend, który w bieżącym roku znacznie wpłynie na rozwój sektora, a 62 proc. badanych zamierza zainwestować w narzędzia do usług online. Eksperci Deloitte zauważają jednak, że ograniczony dostęp do kapitału i wyzwania związane z kontrolą nad zwrotem z inwestycji mogą spowalniać ich wdrożenie, pogłębiając nierówności w dostępie do usług medycznych. Jako potencjalne usprawnienie w tym obszarze wskazują oni analizę kosztów opieki stacjonarnej i zdalnej dla różnych grup pacjentów, co pozwoli zrozumieć korzyści finansowe z wprowadzanych zmian.

Wyzwaniem nie tylko cyberbezpieczeństwo

Autorzy raportu zwracają uwagę, że branża medyczna dostrzega nie tylko szanse wynikające z digitalizacji, ale również związane z nią ryzyka. Niemal dziewięć na dziesięć badanych podmiotów jest zdania, że jednym z głównych wyzwań w 2025 r. będzie dla nich rosnąca liczba cyberataków, a większość placówek (78 proc.) planuje w tym roku zwiększyć swoje cyberbezpieczeństwo. Czterech na pięciu przedstawicieli sektora medycznego (80 proc.) jest także zdania, że w związku z rozwojem generatywnej sztucznej inteligencji potrzebny jest jej większy nadzór regulacyjny, co może wynikać z potrzeby zapewnienia stabilności prowadzonych działań i procedur. Z kolei eksperci Deloitte zwracają uwagę, że rozwój AI w szpitalach wiąże się z koniecznością szczególnej uwagi na bezpieczeństwo wrażliwych danych osobowych pacjentów. Wskazują także, że z myślą o niwelowaniu potencjalnych ryzyk szpitale powinny inwestować w systemy ochrony danych, a także edukować personel w zakresie zarządzania informacjami wrażliwymi.

Pełna treść raportu znajduje się tutaj.