- Pracę w ministerstwie rozpoczęłam od działań na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa kobiet. Tak powstał pakiet „Świadoma, bezpieczna ja”. To badania prenatalne dla wszystkich kobiet w ciąży bez względu na wiek, in vitro, onkopłodność, porody ze znieczuleniem, łatwiej dostępna antykoncepcja awaryjna, itd. Kolejny etap to skuteczniejsza diagnostyka raka szyjki macicy, czyli testy HPV HR oraz cytologia na podłożu płynnym w koszyku świadczeń gwarantowanych. Jednocześnie trwa program szczepień przeciwko HPV dla młodzieży w szkołach, a do refundacji weszły dwie nowoczesne terapie stosowane w leczeniu raka szyjki macicy. I na tym na pewno nie koniec - mówi ministra Izabela Leszczyna.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych zakłada, że kobiety w wieku 25-64 lata będą mogły wykonać test HPV HR w ramach programu „Profilaktyka raka szyjki macicy”, cyklicznie co 5 lat. - Wymaz z szyjki macicy będzie pobierany na podłoże płynne, co umożliwia wykonanie testu molekularnego HPV HR i oceny mikroskopowej (LBC) z jednej próbki (triage). Badanie będzie wykonywane co 5 lat w przypadku ujemnego wyniku testu HPV HR. W przypadku wyniku dodatniego HPV HR, będzie wykonywane genotypowanie oraz LBC. Jeżeli zostaną wykryte zmiany na szyjce macicy, pacjentkę skieruje się do etapu pogłębionej diagnostyki – czytamy w ocenie skutków regulacji projektu (OSR) rozporządzenia.
Najbardziej czuły test przesiewowy HPV HR
- Zastosowanie protokołu opartego na diagnostyce HPV HR z uzupełniającą cytologią na podłożu płynnym, tylko po dodatnim wyniku testu HPV HR, jest o wiele skuteczniejsze niż badanie cytologiczne w wykrywaniu zaawansowanych zmian przedrakowych szyjki macicy – mówił w rozmowie z Prawo.pl prof. Andrzej Nowakowski, kierownik Centralnego Ośrodka Koordynującego Program Profilaktyki Raka Szyjki Macicy w Polsce, kierujący także Poradnią Profilaktyki Raka Szyjki Macicy w warszawskim Centrum Onkologii. Jak tłumaczy, czułość testu HPV HR jest o wiele wyższa od czułości cytologii konwencjonalnej czy cytologii na podłożu płynnym. Różnica pomiędzy czułością cytologii konwencjonalnej i cytologii na podłożu płynnym jest żadna (w części badań) lub niewielka.
- Dlatego tak ważne jest zrozumienie całej koncepcji i kaskady badań przesiewowych w oparciu o podstawowy, najbardziej czuły test przesiewowy – test HPV HR – podkreśla specjalista. Wiele mylnych przekazów medialnych dotyczy tylko cytologii płynnej (LBC), informując że jest skuteczniejsza niż cytologia konwencjonalna. Tymczasem kluczowy jest test HPV DNA, a dopiero po jego dodatnim wyniku, wykonanie cytologii płynnej. Sama cytologia na podłożu płynnym zamiast konwencjonalnych rozmazów cofnęłaby diagnostykę raka szyjki macicy o kilkadziesiąt lat.
Czytaj również: NFZ wreszcie sfinansuje lepszą profilaktykę raka szyjki macicy
Dlatego tak ważne było wprowadzenie do koszyka świadczeń gwarantowanych testu HPV HR. - Rak szyjki macicy rozwija się na podłożu zmian przednowotworowych, które można skuteczniej zidentyfikować dzięki testom HPV HR wykonywanym podczas badań przesiewowych w programie profilaktycznym i wyleczyć na wczesnym etapie choroby. Za zmiany powstające na szyjce odpowiada najczęściej zakażenie wysoko onkogennymi typami wirusa HPV (16/18), dlatego jako podstawowe badanie przesiewowe w profilaktyce raka szyjki macicy wskazuje się test HPV HR – czytamy w OSR.
Zobacz wzór dokumentu w LEX: Warunki finansowania programu profilaktyki raka szyjki macicy > >
Rak szyjki macicy – zachorowalność w Polsce wysoka
MZ koszt nowych rozwiązań oszacowało na 61,3 mln zł, przy założonej zgłaszalności na poziomie 11,36 proc. Świadczenie w koszyku świadczeń gwarantowanych miało się znaleźć dużo wcześniej, już od ponad dwóch lat zapowiadał to resort zdrowia. W zeszłym roku na posiedzeniu Podzespołu do spraw ochrony zdrowia Rady Dialogu Społecznego Dominika Janiszewska-Kajka, zastępca dyrektora Departamentu Lecznictwa w MZ zapowiadała, że świadczenie będzie dostępne od 1 stycznia. Z pewnym opóźnieniem, ale jednak wreszcie znamy projekt rozporządzenia. Ma ono wejść w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Na razie strona społeczna ma 21 dni na konsultacje zapisów w projekcie.
Rak szyjki macicy jest jednym z najczęściej diagnozowanych nowotworów u kobiet. Polska ma jeden z najwyższych w Europie wskaźników zachorowalności i umieralności z powodu tego nowotworu. Obecnie zgłaszalność na badania profilaktyczne w tym kierunku wynosi ok. 20 proc. Jednak w Polsce nie są rejestrowane badania prywatne, więc dane nie są miarodajne. Codziennie 6 Polek dowiaduje się, że ma raka szyjki macicy, 4 umierają z powodu tej choroby. Rak szyjki macicy niemal w stu procentach jest związany z zakażeniem wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV).
Czytaj też: Szczepienia przeciw HPV już dla dziewięciolatków już obowiązują
Czytaj także w LEX: Prawo pacjenta do informacji medycznych (w świetle orzecznictwa) > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
