(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)
(C/2025/1034)
(Dz.U.UE C z dnia 27 lutego 2025 r.)
Parlament Europejski,
– uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2023)0516),
– uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 50 i 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi Komisja przedstawiła wniosek Parlamentowi (C9-0326/2023),
– uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
– uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z 17 stycznia 2024 r. 1 ,
– uwzględniając art. 59 Regulaminu,
– uwzględniając pismo przedstawione przez Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów,
– uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A9-0062/2024),
1. przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;
2. zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;
3. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.
P9_TC1-COD(2023)0315
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 13 marca 2024 r. w celu przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/... w sprawie europejskich stowarzyszeń transgranicznych
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 50 i 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 2 ,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Zgodnie z art. 26 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału. Aby osiągnąć ten cel, w art. 50 TFUE stanowi, że Parlament Europejski i Rada uchwalają dyrektywy, aby zapewnić swobodę przedsiębiorczości w odniesieniu do konkretnego rodzaju działalności. Art. 114 TFUE stanowi ponadto, że Parlament Europejski i Rada przyjmują środki dotyczące zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, które mają na celu ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego.
(2) Zniesienie barier w rozwoju działalności stowarzyszeń niekomercyjnych we wszystkich państwach członkowskich ma zasadnicze znaczenie dla korzystania przez te stowarzyszenia ze swobody przedsiębiorczości, jak również z innych podstawowych wolności, takich jak swoboda dostarczania i otrzymywania kapitału oraz swoboda świadczenia usług i korzystania z nich na rynku wewnętrznym. Poprzez zbliżenie przepisów prawa krajowego, które mają wpływ na korzystanie z tych swobód, niniejsza dyrektywa służy osiągnięciu celu, jakim jest poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego. W ten sposób niniejsza dyrektywa będzie również służyć celom poprawy integracji europejskiej, promowania zapewnienia równego traktowania, poprzez promowanie sprawiedliwości społecznej i dobrobytu obywateli UE oraz ułatwienia ułatwienie skutecznego korzystania z wolności zgromadzania się i stowarzyszania się w całej Unii. [Popr. 1]
(3) W dniu 17 lutego 2022 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie statutu europejskich stowarzyszeń transgranicznych i organizacji niekomercyjnych 3 .
(4) W dniu 9 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła plan działania na rzecz gospodarki społecznej 4 . W planie działania Komisja przedstawiła konkretne środki mające na celu umożliwienie podmiotom gospodarki społecznej rozpoczęcia działalności i zwiększenia skali działalności oraz zapewnienie większej widoczności gospodarki społecznej i jej potencjału. Parlament Europejski z zadowoleniem przyjął plan działania w rezolucji wydanej w dniu 6 lipca 2022 r. 5
(5) W następstwie planu działania na rzecz gospodarki społecznej Komisja zaleciła konkretne środki wspierające gospodarkę społeczną, w której nad zysk przedkłada się ludzi, cele społeczne i środowiskowe. Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie opracowania warunków ramowych gospodarki społecznej z dnia 13 czerwca 2023 r. 6 zawiera zalecenia dla państw członkowskich dotyczące opracowania i wdrożenia strategii gospodarki społecznej. Tego samego dnia Komisja opublikowała również dwa dokumenty robocze służb Komisji, aby polepszyć zrozumienie odpowiednich przepisów podatkowych dotyczących podmiotów gospodarki społecznej 7 i transgranicznych darowizn na rzecz pożytku publicznego 8 .
(6) Spośród form prawnych dostępnych w trzecim sektorze i w gospodarce społecznej zdecydowana większość wybiera formę prawną stowarzyszenia niekomercyjnego. Oprócz przyczyniania się do realizacji celów Unii i osiągania celów leżących w interesie publicznym, stowarzyszenia niekomercyjne wnoszą istotny wkład w rynek wewnętrzny, angażując się regularnie w szeroki zakres działań gospodarczych i pozagospodarczych, na przykład oferując usługi w sektorach takich jak usługi socjalne i zdrowotne, komunikacja i informacja, rzecznictwo, kultura, ochrona środowiska, kształcenie, rekreacja, sport oraz wspieranie postępu naukowego i technologicznego. Jest tak w przypadku, gdy prowadzenie działalności gospodarczej jest główną działalnością lub celem stowarzyszenia niekomercyjnego, jak również w innych przypadkach. [Popr. 2]
(6a) Mimo że większość działań organizacji niekomercyjnych jest obecnie prowadzona na szczeblu krajowym, coraz większa liczba tych podmiotów prowadzi działalność transgraniczną, co wzmacnia spójność społeczną między państwami członkowskimi i pogłębia rynek wewnętrzny. Aby zapewnić pełne wykorzystanie społeczno- gospodarczego potencjału stowarzyszeń niekomercyjnych i powiązanych podmiotów oraz ich wkładu w integrację europejską, należy usunąć wszystkie bariery utrudniające im transgraniczne prowadzenie działalności. [Popr. 3]
(7) W pełni funkcjonujący rynek wewnętrzny dla działalności stowarzyszeń niekomercyjnych jest niezbędny do wspierania wzrostu gospodarczego i społecznego we wszystkich państwach członkowskich. Obecnie bariery na rynku wewnętrznym i brak harmonizacji uniemożliwiają stowarzyszeniom niekomercyjnym rozszerzenie działalności poza granice kraju, utrudniając ponieważ często napotykają nieuzasadnione ograniczenia, co utrudnia tym samym skuteczne funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Działanie na rzecz w pełni efektywnego skutecznego i funkcjonującego rynku wewnętrznego wymaga pełnej swobody przedsiębiorczości w odniesieniu do wszystkich rodzajów działalności, które przyczyniają się do osiągnięcia celów Unii, a tym samym do zwiększenia spójności i zacieśnienia współpracy w całej Unii. [Popr. 4]
(8) Aby ustanowić prawdziwy rynek wewnętrzny dla działalności gospodarczej stowarzyszeń niekomercyjnych, należy znieść wszelkie nieuzasadnione ograniczenia i bariery dla swobody przedsiębiorczości, swobodnego przepływu usług, swobodnego przepływu towarów i swobodnego przepływu kapitału, które nadal obowiązują w prawie niektórych państw członkowskich. Ograniczenia te powodują brak pewności prawa, utrudniają stowarzyszeniom niekomercyjnym prowadzenie działalności transgranicznej i zniechęcają je do tego, między innymi dlatego, że narzucają im szczególną konieczność przeznaczania zasobów na niepotrzebne działania administracyjne lub związane z przestrzeganiem przepisów, co ma szczególnie zniechęcający wpływ ze względu na ich charakter niekomercyjny. W związku z tym państwa członkowskie nie powinny stosować środków ograniczających lub zakłócających, które mogą stanowić nadmierne lub kosztowne obciążenie dla organizacji niekomercyjnych. Wolność zrzeszania się obejmuje nie tylko zdolność do powołania lub rozwiązania stowarzyszenia, ale również zdolność do prowadzenia działalności takiego stowarzyszenia bez nieuzasadnionej ingerencji ze strony państwa. Obejmuje to również zdolność do pozyskiwania, zabezpieczania i wykorzystywania środków, która jest niezbędnym elementem działalności każdego stowarzyszenia. W szczególności art. 63 i 65 TFUE wraz z art. 7, 8 i 12 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej ("Karta") gwarantują wolność zrzeszania się na wszystkich poziomach oraz chronią organizacje niekomercyjne przed dyskryminującymi, niepotrzebnymi i nieuzasadnionymi ograniczeniami swobody przepływu kapitału. Zasadę tę rozwinął Trybunał Sprawiedliwości w swoim orzecznictwie, w tym w wyroku z 10 czerwca 2020 r. w sprawie C-78/18, Komisja przeciwko Węgrom 9 . [Popr. 5]
(9) Bariery te wynikają z niespójności w krajowych ramach prawnych państw członkowskich. Ramy prawne, w których stowarzyszenia niekomercyjne prowadzą swoją działalność w Unii, opierają się na prawie krajowym, bez harmonizacji na szczeblu unijnym. Obecnie osobowość prawna i zdolność do czynności prawnych stowarzyszeń niekomercyjnych nie są uznawane w sposób jednolity w całej Unii i często muszą one przejść przez różne procedury administracyjne w kilku państwach członkowskich, na przykład rejestrować się one po raz drugi w innym państwie członkowskim lub nawet tworzyć nowy podmiot prawny, w celu prowadzenia działalności w państwie członkowskim innym niż to, w którym mają siedzibę. Podstawowe elementy dotyczące mobilności stowarzyszeń niekomercyjnych w Unii pozostają nieodpowiednio uregulowane, co skutkuje niejednoznacznością prawną w odniesieniu do wszystkich stowarzyszeń niekomercyjnych prowadzących działalność transgraniczną. Na przykład gdy stowarzyszenia niekomercyjne zamierzają przenieść swoją siedzibę statutową do nowego państwa członkowskiego, utrzymuje się niepewność co do przeniesienia siedziby. W szczególności brak możliwości przeniesienia siedziby statutowej bez przeprowadzenia likwidacji utrudnia stowarzyszeniom niekomercyjnym transgraniczne działanie, przenoszenie i restrukturyzację ponad granicami Unii. Przepisy krajowe są rozbieżne i często nie zapewniają jasnych rozwiązań i procedur w zakresie transgranicznej mobilności i działalności gospodarczej stowarzyszeń niekomercyjnych. [Popr. 6]
(9a) Różnorodność przepisów krajowych i brak zbliżenia praktyk prowadzą również do nierównych warunków działania ze względu na różne warunki rynkowe i różne przeszkody napotykane przez organizacje niekomercyjne w różnych państwach członkowskich, na przykład podczas otwierania rachunków bankowych, pozyskiwania i księgowania funduszy, w tym funduszy zagranicznych, korzystania ze środków i programów wsparcia publicznego oraz weryfikacji i przestrzegania wymogów dotyczących obowiązków w zakresie przejrzystości. [Popr. 7]
(10) Możliwość skutecznego transgranicznego dostępu i przekazywania funduszy i kapitału jest niezbędna w celu ułatwienia działalności stowarzyszeń niekomercyjnych na rynku wewnętrznym. Współpraca i wymiana najlepszych praktyk między stowarzyszeniami niekomercyjnymi z różnych państw może przyczynić się do zwiększenia skuteczności i wpływu ich działań na szczeblu europejskim. Dzięki promowaniu wspólnych standardów i spójnego podejścia można ograniczyć biurokrację i zachęcać do transgranicznego wsparcia finansowego w bardziej płynny i skuteczny sposób. Obejmuje to wynagrodzenie za działalność gospodarczą, ale także darowizny, spadki lub inne formy finansowania. Różne ramy regulacyjne i istniejące w państwach członkowskich ograniczenia dotyczące przyjmowania, pozyskiwania i otrzymywania darowizn oraz podobnych wkładów w dowolnej formie powodują rozdrobnienie rynku wewnętrznego i stanowią barierę w jego funkcjonowaniu. [Popr. 8]
(11) Przepisy niektórych państw członkowskich nakładają ponadto wymogi dotyczące obywatelstwa lub legalnego pobytu na członków stowarzyszeń niekomercyjnych lub członków organów wykonawczych takich stowarzyszeń niekomercyjnych. Takie wymogi należy wyeliminować w celu ochrony swobody przedsiębiorczości i wolności zrzeszania się obywateli UE, co zachęciłoby obywateli Unii do aktywnego udziału w różnych organizacjach niekomercyjnych, niezależnie od kraju obywatelstwa lub miejsca zamieszkania. [Popr. 9]
(11a) Biorąc pod uwagę ich szczególny charakter i niedochodowy cel, znaczna część działalności stowarzyszeń niekomercyjnych może być zorganizowana w sposób niekomercyjny, a nie mieć charakteru gospodarczego. [Popr. 10]
(12) Wolność zrzeszania się ma kluczowe znaczenie dla funkcjonowania demokracji, ponieważ stanowi niezbędny warunek korzystania przez jednostki z innych praw podstawowych, w tym prawa do wolności wypowiedzi i informacji. Jak uznano w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej i w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC), wolność zrzeszania się jest prawem podstawowym. Zasadniczą rolę społeczeństwa obywatelskiego i organizacji przedstawicielskich polegającą na umacnianiu demokracji na wszystkich szczeblach uważa się ponadto za podstawową wartość Unii, jak uznano w szczególności w art. 11 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), a rola ta wymaga istnienia otwartego, przejrzystego i regularnego dialogu. Oznacza to zatem również, że ramy takiego dialogu powinny być wykorzystywane do wdrażania i stosowania niniejszej dyrektywy. [Popr. 11]
(13) Ważne jest zapewnienie ujednolicenia na szczeblu Unii i uniknięcie niepotrzebnej fragmentacji. Dlatego konieczne jest zatem wprowadzenie zharmonizowanych przepisów ułatwiających prowadzenie transgranicznej działalności stowarzyszeń niekomercyjnych. Istniejące przepisy krajowe dotyczące stowarzyszeń transgranicznych powinny zostać zharmonizowane, tak aby umożliwić tym stowarzyszeniom niekomercyjnym przyjęcie formy prawnej mającej na celu konkretnie ułatwienie prowadzenia działalności w wymiarze transgranicznym. Ta forma prawna powinna być przewidziana w krajowych porządkach prawnych państw członkowskich przez dostosowanie ich odpowiednich przepisów dotyczących stowarzyszeń niekomercyjnych. Ta forma prawna, określana jako "europejskie stowarzyszenie transgraniczne", powinna być automatycznie uznawana przez wszystkie państwa członkowskie i umożliwi stowarzyszeniom niekomercyjnym przezwyciężenie przeszkód, z którymi borykają się na rynku wewnętrznym, przy jednoczesnym poszanowaniu tradycji państw członkowskich w zakresie stowarzyszeń niekomercyjnych. Są to ważne kroki w kierunku pogłębienia i ostatecznego ukończenia tworzenia rynku wewnętrznego. [Popr. 12]
(13a) Stowarzyszenia niekomercyjne nie są obecnie automatycznie uznawane, gdy prowadzą działalność w państwie innym niż państwo, w którym mają siedzibę, i często muszą utworzyć nową jednostkę. Dotyczy to około 310 000 stowarzyszeń w UE, a 185 000 dodatkowych podmiotów może prowadzić działalność transgraniczną w uproszczonych ramach. Statut europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinien ułatwiać działalność transgraniczną stowarzyszeń niekomercyjnych i ich mobilność. Powiązany z nim certyfikat powinien zapewnić im to automatyczne uznawanie i umożliwić im rozwój działalności w innych państwach członkowskich, a tym samym powinny one móc w pełni korzystać z rynku wewnętrznego. [Popr. 13]
(14) Umożliwienie stowarzyszeniom niekomercyjnym korzystanie w pełni ze swobody przedsiębiorczości w Unii dzięki jednolitej rejestracji ważnej w całej Unii i automatycznemu uznaniu ich osobowości prawnej jest ponadto bezpośrednio związane z funkcjonowaniem rynku wewnętrznego i możliwościami pełnego korzystania z praw wynikających z tej swobody oraz do tego niezbędne.
(15) Związkom zawodowym i ich stowarzyszeniom nie należy zezwalać na ustanawianie europejskich stowarzyszeń transgranicznych, ponieważ związki te mają szczególny status w prawie krajowym. Takie organizacje powinny jednak mieć możliwość nabycia statusu członka niebędącego założycielem europejskiego stowarzyszenia transgranicznego, jeżeli wyrażą taką wolę. [Popr. 14]
(16) Partiom politycznym i stowarzyszeniom partii politycznych również nie należy zezwalać na tworzenie europejskich stowarzyszeń transgranicznych, ponieważ mają one szczególny status w prawie krajowym i prawie Unii, jak określono w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 1141/2014 10 . [Popr. 15]
(17) Kościoły i inne organizacje religijne oraz organizacje światopoglądowe lub niewyznaniowe w rozumieniu art. 17 TFUE, a także stowarzyszenia tych podmiotów, również nie mają szczególny status w prawie krajowym, na który niniejsza dyrektywa nie powinna mieć negatywnego wpływu. Podmioty te powinny mieć możliwości zatem również możliwość ustanowienia europejskiego stowarzyszenia transgranicznego ze względu na brak kompetencji Unii w zakresie regulowania ich statusu oraz ze względu na ich szczególny status w prawie krajowym lub zostania jego członkiem, jeżeli taka jest ich wola. [Popr. 16]
(18) Ustanowienie europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinno być wynikiem porozumienia między osobami fizycznymi będącymi obywatelami Unii lub legalnie przebywającymi obywatelami państw trzecich lub podmiotami prawnymi mającymi siedzibę w Unii, z wyjątkiem osób, które zostały skazane za przestępstwa związane z praniem pieniędzy, powiązane przestępstwa źródłowe 11 lub finansowanie terroryzmu lub podlegają środkom zakazującym im działalności w państwie członkowskim z tych samych powodów. W związku z tym należy zapewnić proporcjonalny poziom rozliczalności, sprawozdawczości publicznej oraz przejrzystości struktury finansowania i zarządzania. Z uwagi na niedochodowy cel europejskiego stowarzyszenia transgranicznego, jeżeli stowarzyszenie to tworzą osoby prawne, cel działalności tych osób również powinien być niedochodowy. [Popr. 17]
(19) Niedochodowy cel europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinien oznaczać, że gdy zysk jest generowany w ramach działalności gospodarczej, powinien być wykorzystywany wyłącznie do osiągnięcia celów stowarzyszenia określonych w jego statucie i nie może być rozdzielany bezpośrednio lub pośrednio ani między jego członków, w tym członków organów zarządczych, ani między jego założycieli czy inne podmioty prywatne. Bezpośrednich beneficjentów organizacji mających na celu świadczenie usług opieki nad osobami o szczególnych potrzebach społecznych lub schorzeniach nie należy uznawać za podmioty prywatne w tym zakresie. W związku z tym powinna istnieć blokada aktywów, co oznacza, że nie może mieć miejsca żadna dystrybucja aktywów na rzecz członków, nawet w przypadku rozwiązania. W tym ostatnim przypadku pozostałe aktywa powinny zostać przeniesione w sposób bezinteresowny, np. na inne stowarzyszenia niekomercyjne lub władze lokalne, aby mogły 16 użyte na, które mają ten sam cel. [100* 18]
(20) W społeczeństwie opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz równości kobiet i mężczyzn europejskie stowarzyszenia transgraniczne powinny dążyć do osiągnięcia celów zgodnych z wartościami zapisanymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej ("Traktat UE"), takimi jak poszanowanie godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości. Nie powinno być możliwe ponadto wykorzystywanie europejskich stowarzyszeń transgranicznych do finansowania terroryzmu, uchylania się od opodatkowania, unikania opodatkowania, prania pieniędzy lub jakichkolwiek przestępstw lub do celów niezgodnych z prawem.
(20a) Wartości Unii Europejskiej zapisanych w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej należy przestrzegać zawsze i wszędzie, zarówno w odniesieniu do celu, jak i w odniesieniu do wykonywania działalności europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. W tym celu statut europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinien zawierać oświadczenie, że będzie ono przestrzegało tych wartości w swoich celach i w ramach swojej działalności. [Popr. 19]
(21) Transgraniczny element europejskiego stowarzyszenia transgranicznego ma kluczowe znaczenie. W związku z tym europejskie stowarzyszenie transgraniczne powinno prowadzić co najmniej część swojej działalności transgranicznej w Unii, w co najmniej dwóch państwach członkowskich, oraz mieć członków założycieli mających powiązania z co najmniej dwoma państwami członkowskimi na podstawie obywatelstwa lub miejsca pobytu w przypadku osób fizycznych lub na podstawie lokalizacji ich siedziby statutowej w przypadku podmiotów prawnych, lub mieć taki cel zapisany w swoim statucie. Pojęcie "transgraniczne" w niniejszej dyrektywie nie narusza definicji tego pojęcia w innych przepisach Unii. [Popr. 20]
(22) Aby zapewnić spełnianie przez europejskie stowarzyszenie transgraniczne celów leżących u podstaw ich utworzenia, stopień harmonizacji cech i praw europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinien być proporcjonalny do skali i zakresu zidentyfikowanych problemów, z którymi borykają się stowarzyszenia niekomercyjne podczas prowadzenia działalności transgranicznej.
(23) Harmonizacja w całej Unii kluczowych cech osobowości prawnej i zdolności prawnej europejskich stowarzyszeń transgranicznych oraz ich automatycznego uznawania we wszystkich państwach członkowskich, a także procedury rejestracji, bez ustanawiania przez państwa członkowskie rozbieżnych przepisów dotyczących tych kwestii, jest podstawą zapewnienia równych warunków działania wszystkim europejskim stowarzyszeniom transgranicznym, która jest wymagana na jednolitym rynku i tworzy pewność prawa. Może ona prowadzić do obniżenia kosztów, lepszego dostępu stowarzyszeń do jednolitego rynku, zwiększenia oferty i jakości usług i produktów, lepszej współpracy oraz do zwiększenia innowacji. Aspekty działalności europejskich stowarzyszeń transgranicznych, które nie są zharmonizowane niniejszą dyrektywą, powinny być regulowane przepisami krajowymi mającymi zastosowanie do jednej najbardziej podobnego rodzaju podobnej lub najczęściej stosowanej formy prawnej stowarzyszenia niekomercyjnego w prawie krajowym. Dotyczy to na przykład krajowych przepisów dotyczących potencjalnego uzyskania statusu pożytku publicznego lub stosowania przepisów prawa pracy zgodnie z ustawodawstwem państwa członkowskiego, w którym prowadzona jest odpowiednia działalność i operacje. Podmioty takie, niezależnie od ich nazwy w krajowym porządku prawnym, powinny w każdym przypadku opierać się na członkostwie, samorządności mieć niedochodowy cel i mieć osobowość prawną. "Samorządny" oznacza w tym kontekście, że stowarzyszenie ma strukturę instytucjonalną, która umożliwia mu sprawowanie wszystkich wewnętrznych i zewnętrznych funkcji organizacyjnych oraz niezależne podejmowanie podstawowych decyzji. Aby zapewnić przejrzystość i pewność prawa, państwa członkowskie powinny powiadomić Komisję i komitet ds. europejskich stowarzyszeń transgranicznych o jednej formie prawnej stowarzyszenia nienastawionego na zysk, która jest najbardziej podobna lub najczęściej stosowana w prawie krajowym, oraz o o tych przepisach mających zastosowanie do takiej formy prawnej. [Popr. 21]
(23a) Stowarzyszenia mogą już uzyskać status pożytku publicznego we wszystkich państwach członkowskich, chociaż wymogi i konsekwencje uzyskania takiego statusu są bardzo zróżnicowane. Taki status preferencyjny, niezależnie od jego dokładnej nazwy, wiąże się z szeregiem korzyści. W odniesieniu do uznawania lub przyznawania statusu pożytku publicznego w przepisach krajowych istnieją różne podejścia w całej Unii. W niektórych państwach członkowskich taki status prawny jest powiązany na przykład z przywilejami podatkowymi lub z dostępem do finansowania publicznego, a stowarzyszenia mogą podjąć decyzję o uzyskaniu takiego statusu oprócz swojej formy prawnej, pod warunkiem że spełniają szczególne wymogi, oraz w zależności od jurysdykcji, w której prowadzą działalność. Na przykład podmioty ustanowione zgodnie z prawem w formie stowarzyszenia mogą uzyskać status prawny i nazwę organizacji nienastawionych na zysk, organizacji pożytku publicznego, organizacji pozarządowych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, organizacji trzeciego sektora, organizacji charytatywnych, pod warunkiem że spełniają wymogi prawne dotyczące takiego statusu i nazwy. Niniejsza dyrektywa nie wpływa na taki status preferencyjny i powinna promować działalność stowarzyszeń niezależnie od tego statusu na mocy przepisów krajowych. W przyszłości Komisja powinna jednak ocenić, czy należy dalej rozwijać przepisy regulujące również taki status na szczeblu Unii. [Popr. 22]
(24) Aby zapewnić państwom członkowskim odpowiednie narzędzia do zwalczania finansowania terroryzmu i zapewni przejrzystość niektórych przepływów kapitału, Przepisy mające zastosowanie do europejskich stowarzyszeń transgranicznych na mocy niniejszej dyrektywy nie powinny pozostawać bez uszczerbku naruszać przyjmowanych przez państwa członkowskie środków służących zapobieganiu niewłaściwemu wykorzystywaniu stowarzyszeń niekomercyjnych do celów porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego oraz zapewnienia przejrzystości niektórych przepływów kapitału, w kontekście przeciwdziałania finansowaniu terroryzmu i prania pieniędzy, gdy wymaga tego prawo Unii lub prawo krajowe zgodne z prawem Unii. Środki takie powinny być uzasadnione i odpowiednie, nie powinny wykraczać poza to, co jest absolutnie niezbędne, a wpływ danego środka na europejskie stowarzyszenie transgraniczne powinien być proporcjonalny do zamierzonego celu. Aby zapewnić przestrzeganie tych zabezpieczeń, stosowanie tych środków powinno opierać się na indywidualnej ocenie dokonywanej przez właściwe organy państwa członkowskiego. [Popr. 23]
(25) Aby usunąć bariery prawne i administracyjne dla stowarzyszeń niekomercyjnych działających w więcej niż jednym państwie członkowskim oraz zapewnić funkcjonowanie rynku wewnętrznego, wszystkie państwa członkowskie powinny automatycznie uznawać osobowość prawną i zdolność do czynności prawnych europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. Ta osobowość prawna i zdolność do czynności prawnych powinny zostać przyznane po rejestracji europejskiego stowarzyszenia transgranicznego w państwie członkowskim.
(26) Europejskie stowarzyszenia transgraniczne powinny mieć możliwość swobodnego decydowania o swoich zasadach działania. Wszelkie ograniczenia tej swobody nałożone przez państwo członkowskie powinny być stosowane w sposób ogólny i niedyskryminacyjny, przewidziany prawem, uzasadniony nadrzędnymi względami interesu publicznego; powinny także oraz być odpowiednie i ograniczone do tego, co ściśle konieczne, a wpływ środka na europejskie stowarzyszenie transgraniczne powinien być proporcjonalny do do-zapewnienia-osiągnięcia zamierzonego celu i nie wykraczać poza to, co jest konieczne do jego osiągnięcia. [Popr. 24]
(27) Art. 52, 62 i 65 TFUE oraz odpowiednie orzecznictwo mają również zastosowanie do europejskich stowarzyszeń transgranicznych. Powyższe artykuły teTFUE przewidują uzasadnienie środków ograniczających swobodę przedsiębiorczości, swobodę świadczenia usług i swobodny przepływ kapitału względami porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego i zdrowia publicznego. Pojęcie "nadrzędnych względów interesu publicznego", do którego odwołują się niektóre przepisy niniejszej dyrektywy, zostało ponadto rozwinięte przez Trybunał Sprawiedliwości w jego orzecznictwie. Środki wdrażane przez państwa członkowskie, które mogą utrudnić lub uczynić mniej atrakcyjnym korzystanie z tych swobód wynikających z Traktatu, powinny być dozwolone tylko wtedy, gdy mogą być uzasadnione celami wymienionymi w Traktacie lub nadrzędnymi względami interesu publicznego uznanymi w prawie Unii. Chociaż nie istnieje wyczerpująca definicja, Trybunał Sprawiedliwości uznał, że uzasadnienie to jest możliwe z różnych względów, takich jak porządek publiczny, bezpieczeństwo publiczne i zdrowie publiczne, utrzymanie porządku w społeczeństwie, cele polityki społecznej, ochrona usługobiorców, ochrona konsumentów, ochrona wierzycieli i ochrona pracowników, lub ochrona wierzycieli, o ile spełnione są pozostałe warunki. W każdym razie takie środki muszą być przewidziane w prawie, odpowiednie i ograniczone do tego, co ściśle do zapewnienia osiągnięcia danego celu i nie mogą wykraczać poza to, co jest konieczne, a wpływ środka na europejskie stowarzyszenie transgraniczne musi być proporcjonalne do celu, jaki mu przyświeca do jego osiągnięcia. Jest to szczególnie istotne, ponieważ wiele stowarzyszeń prowadzi działalność w obszarach interesu publicznego, o których mowa w niniejszym motywie. [Popr. 25]
(28) Aby zapewnić wspólne i odpowiednie podejście do zarządzania w całej Unii, europejskie stowarzyszenia transgraniczne powinny obejmować organ decyzyjny oznaczający organ, który zrzesza wszystkich członków, w niektórych państwach członkowskich tradycyjnie określany jako zgromadzenie ogólne lub walne zgromadzenie. Europejskie stowarzyszenia transgraniczne powinny również obejmować organ wykonawczy, który w niektórych państwach członkowskich jest tradycyjnie określany jako komitet wykonawczy lub zarząd; organ wykonawczy powinien być odpowiedzialny za administrowanie, zarządzanie i prowadzenie europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. Powinien on również zapewniać zgodność ze statutem europejskiego stowarzyszenia transgranicznego i zobowiązaniami prawnymi, a także reprezentować stowarzyszenie w kontaktach z osobami trzecimi i w postępowaniach sądowych. W skład organu wykonawczego europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinny wchodzić co najmniej trzy osoby, czy to osoby fizyczne, czy prawne, za pośrednictwem ich przedstawicieli.
(29) W celu zapewnienia, aby europejskie stowarzyszenia transgraniczne były w stanie skutecznie wykonywać swoją działalność, oraz w celu zapewnienia równego traktowania stowarzyszeń niekomercyjnych w prawie krajowym, europejskie stowarzyszenia transgraniczne nie powinny być traktowane mniej przychylnie niż najbardziej podobne stowarzyszenia niekomercyjne mające jedną najbardziej podobną lub najczęściej stosowaną formę prawną w krajowym porządku prawnym państwa członkowskiego pochodzenia, w którym to dane stowarzyszenie działa. [Popr. 26]
(30) Zgodnie z zasadą równości i niedyskryminacji i oraz w celu zapewnienia wolności zrzeszania się, przy wdrażaniu i stosowaniu niniejszej dyrektywy nie powinna mieć miejsca dyskryminacja jakiejkolwiek grupy lub osoby z jakiegokolwiek względu, takiego jak: urodzenie, wiek, kolor skóry, płeć i płeć społecznokulturowa, orientacja seksualna, tożsamość płciowa, stan zdrowia, status imigranta lub rezydenta, cechy genetyczne, język, pochodzenie narodowe, etniczne lub społeczne, poglądy polityczne lub inne, przynależność do mniejszości narodowej, niepełnosprawność ruchowa lub zaburzenie psychiczne, majątek, rasa, religia lub światopogląd czy inny status. [Popr. 27]
(31) Aby ułatwić współpracę między państwami członkowskimi oraz między państwami członkowskimi a Komisją, państwa członkowskie powinny wyznaczyć właściwy organ odpowiedzialny za stosowanie przepisu transponującego niniejszą dyrektywę ("właściwy organ") i poinformować o tym Komisję i komitet ds. europejskich stowarzyszeń transgranicznych. Właściwe organy powinny utrzymywać ścisły kontakt z Komisją i komitetem ds. europejskich stowarzyszeń transgranicznych. Komisja powinna opublikować publikować wykaz właściwych organów na ogólnodostępnej stronie internetowej i aktualizować go bez zbędnej zwłoki w przypadku zmian. Aby uzyskać wyczerpujące informacje dotyczące prawnej kwalifikacji europejskich stowarzyszeń transgranicznych w państwach członkowskich, państwa członkowskie powinny - w stosownych przypadkach - powiadomić Komisję o nazwach i zadaniach odpowiednich organów, innych niż właściwe organy, ustanowionych lub wyznaczonych do celów przepisów krajowych mających zastosowanie do jednej najbardziej podobnego podobnej lub najczęściej stosowanej formy prawnej stowarzyszenia niekomercyjnego w prawie krajowym. [Popr. 28]
(32) Zgodnie z prawem do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu, określonym w art. 47 Karty praw podstawowych i art. 13 EKPC, decyzje podejmowane przez właściwe organy w ramach stosowania przepisów krajowych wdrażających niniejszą dyrektywę powinny podlegać kontroli sądowej. Taka kontrola sądowa powinna być dostępna dla europejskich stowarzyszeń transgranicznych, jak również dla wszelkich innych osób fizycznych lub prawnych w odniesieniu do podejmowanych przez właściwe organy decyzji dotyczących europejskich stowarzyszeń transgranicznych, w tym w przypadku zaniechania działania. Prawo do kontroli sądowej obejmuje prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony uprzednio na mocy ustawy zgodnie z prawem krajowym danego państwa członkowskiego zgodnie z art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.
(33) Ze względu na niedochodowy cel europejskie stowarzyszenia transgraniczne powinny mieć możliwość ubiegania się o finansowanie ze źródeł publicznych lub prywatnych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich, w których prowadzą działalność, na niedyskryminujących zasadach. W związku z tym do europejskich stowarzyszeń transgranicznych powinny mieć zastosowanie te same przepisy, które mają zastosowanie do jednej najbardziej podobnej lub najczęściej stosowanej formy prawnej. Nie należy ograniczać prawa europejskiego stowarzyszenia transgranicznego do otrzymywania i zapewniania finansowania, chyba że ograniczenie jest określone przez prawo, uzasadnione nadrzędnymi względami interesu publicznego, lub gdy państwo członkowskie może udowodnić, że europejskie stowarzyszenie transgraniczne rażąco i wielokrotnie naruszyło wartości Unii zapisane w art. 2 TUE w wyniku swoich działań, jeżeli przestrzega ono prawa Unii, oraz jest i odpowiednie i ograniczone do tego, co jest absolutnie niezbędne, oraz gdy wpływ ograniczenia wobec europejskiego stowarzyszenia transgranicznego jest proporcjonalny do do zapewnienia osiągnięcia zamierzonego celu, nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu, oraz jest zgodne z prawem Unii. [Popr. 29]
(34) W celu zapewnienia, aby europejskie stowarzyszenia transgraniczne w pełni korzystały z rynku wewnętrznego, europejskie stowarzyszenia transgraniczne powinny mieć możliwość świadczenia usług i korzystania z nich, a także angażowania się w handel towarami bez ingerencji ze strony państw członkowskich. Ograniczenia powinny być dozwolone tylko wtedy, gdy są przewidziane prawem, uzasadnione nadrzędnymi względami interesu ogólnego, odpowiednie do zapewnienia osiągnięcia zamierzonego celu i nie wykraczają poza to, co jest konieczne do jego osiągnięcia. Nie powinno to mieć wpływu na przepisy innych aktów Unii. Powinno to obejmować przepisy aktów Unii wzmacniających podstawowe wolności, takie jak przepisy określone w dyrektywie 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 12 , która gwarantuje swobodę przedsiębiorczości i swobodę świadczenia usług, a także przepisy innych aktów Unii regulujących określoną działalność gospodarczą prowadzoną przez europejskie stowarzyszenia transgraniczne.
(35) Aby ustanowić prawdziwy rynek wewnętrzny dla stowarzyszeń niekomercyjnych, konieczne jest zniesienie pewnych ograniczeń swobody przedsiębiorczości, swobodnego przepływu usług i swobodnego przepływu kapitału, które nadal obowiązują w prawie niektórych państw członkowskich. W związku z tym państwa członkowskie nie powinny nakładać żadnych wymogów dyskryminujących ze względu na obywatelstwo członków europejskiego stowarzyszenia transgranicznego lub jego organu wykonawczego, z wyjątkiem przypadków przewidzianych w niniejszej dyrektywie. Państwa członkowskie nie powinny również przewidywać żadnego wymogu fizycznej obecności członków do celów ważności posiedzenia. Aby umożliwić europejskim stowarzyszeniom transgranicznym korzystanie w pełni z dobrodziejstw rynku wewnętrznego, państwa członkowskie nie powinny wymagać, aby siedziba statutowa europejskiego stowarzyszenia transgranicznego znajdowała się w tym samym państwie członkowskim, co jego zarząd lub główne miejsce prowadzenia działalności. Państwa członkowskie nie powinny również nakładać ogólnego zakazu prowadzenia działalności gospodarczej przez europejskie stowarzyszenia transgraniczne ani zezwalać im na prowadzenie działalności gospodarczej wyłącznie wówczas, gdy jest ona związana z celem określonym w statucie stowarzyszenia.
(35a) Zgodnie z prawem do wolności wypowiedzi i wolności zrzeszania się ważne jest zapewnienie, aby państwa członkowskie nie ograniczały prawa do udziału stowarzyszeń w życiu publicznym i debacie publicznej lub politycznej, które mogłyby dotyczyć na przykład organizacji rzecznictwa w interesie publicznym lub udziału w nich lub pokojowego zgromadzania się. Takie uczestniczenie w debacie publicznej lub politycznej nie powinno jednak przynosić korzyści żadnej konkretnej partii politycznej ani kandydatowi politycznemu. [Popr. 30]
(36) Rejestracja europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinna mieć charakter konstytutywny dla tego stowarzyszenia. Aby zarejestrować europejskie stowarzyszenie transgraniczne, powinno mieć ono co najmniej trzech członków założycieli. Zarówno podmioty prawne o niedochodowym celu mające siedzibę w Unii, jak i osoby fizyczne będące obywatelami Unii lub legalnie przebywające na terytorium Unii powinny mieć możliwość bycia członkami założycielami europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. Stowarzyszenia niekomercyjne powinny mieć również możliwość przekształcenia się w europejskie stowarzyszenie transgraniczne w tym samym państwie członkowskim.
(36a) Państwa członkowskie powinny w pełni wykorzystać możliwości oferowane przez cyfryzację, aby ułatwić korzystanie ze swobody przedsiębiorczości, swobody zrzeszania się i swobody przedsiębiorczości, a także w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych i kosztów przestrzegania przepisów. Aby ułatwić proces rejestracji, w tym w przypadku połączenia i przekształcenia, państwa członkowskie powinny zapewnić możliwość składania wniosku o rejestrację przez internet. Powinno to mieć również zastosowanie do wniosków o przeniesienie siedziby statutowej i powiadomienia o zmianie części informacyjnej certyfikatu europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. Należy również zachęcać do korzystania ze środków cyfrowych w celu ułatwienia i przyspieszenia, w miarę możliwości, procedur administracyjnych i współpracy administracyjnej. [Popr. 31]
(37) W celu zapewnienia, aby europejskie stowarzyszenia transgraniczne miały możliwość prowadzenia działalności transgranicznej zgodnie z zasadą proporcjonalności, powinny one być zobowiązane do zarejestrowania się tylko raz w państwie członkowskim pochodzenia w celu uzyskania osobowości prawnej i zdolności do czynności prawnych. Aby zapewnić automatyczne uznawanie tej rejestracji w całej Unii, konieczna jest harmonizacja procedury rejestracji. Dotyczy to w szczególności dokumentów i informacji wymaganych do złożenia wniosku o rejestrację europejskiego stowarzyszenia transgranicznego, a także kontroli, które należy przeprowadzić.
(38) Państwa członkowskie powinny być uprawnione do wymagania od zarejestrowanego europejskiego stowarzyszenia transgranicznego złożenia oświadczenia, dostarczenia informacji, wystąpienia z wnioskiem o zezwolenie lub uzyskania takiego zezwolenia na prowadzenie określonej działalności tylko wtedy, gdy takie wymogi są (i) stosowane w sposób ogólny i niedyskryminacyjny, (ii) przewidziane prawem, (iii) uzasadnione nadrzędnymi względami interesu publicznego, (iv) odpowiednie i ograniczone do tego, co ściśle konieczne, a wpływ danego środka na europejskie stowarzyszenie transgraniczne powinno być proporcjonalne do do zapewnienia osiągnięcia zamierzonego celu i nie wykraczają poza to, co jest konieczne do jego osiągnięcia. Takie wymogi mogą być związane na przykład ze specyfiką niektórych sektorów takich jak opieka zdrowotna. W przypadku gdy państwa członkowskie przewidują takie dodatkowe procedury, informacje te powinny być łatwo dostępne oraz podawane do wiadomości publicznej w jasny i zrozumiały sposób, aby umożliwić, aby zapewnić europejskiemu stowarzyszeniu transgranicznemu możliwość spełnienia spełnienie tych wymogów. [Popr. 32]
(39) Aby zapobiec oszustwom i zapewnić wiarygodność odpowiedniego rejestru, ważne jest, aby państwa członkowskie weryfikowały tożsamość członków-założycieli-i przedstawicieli prawnych europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. Weryfikacja tożsamości jest szczególnie istotna, zwłaszcza jeżeli wniosek o rejestrację jest składany drogą elektroniczną. Ze względu na różnorodność praktyk w państwach członkowskich konkretne metody weryfikacji tożsamości powinny pozostać w gestii danego państwa członkowskiego. Podejście to zapewnia niezbędną elastyczność, aby uwzględnić szczególne tradycje, specyfikę i procedury każdego państwa członkowskiego, przy jednoczesnym zapewnieniu przestrzegania norm bezpieczeństwa i autentyczności na szczeblu Unii. [Popr. 33]
(40) W kontekście poszanowania swobody przedsiębiorczości i zrzeszania się należy odmówić rejestracji europejskiego stowarzyszenia transgranicznego w przypadku niespełnienia formalnych wymogów rejestracji określonych w niniejszej dyrektywie, jeżeli wniosek nie jest kompletny lub jeżeli cele opisane w statucie są sprzeczne z prawem Unii lub prawem krajowym zgodnym z prawem Unii. Rejestrację należy ponadto odrzucić, jeżeli wniosek nie spełnia podstawowych wymogów określonych w niniejszej dyrektywie w odniesieniu do europejskiego stowarzyszenia transgranicznego, mianowicie niedochodowego celu, minimalnej liczby członków założycieli i elementu transgranicznego pod względem prowadzenia lub posiadania za cel prowadzenia działalności w co najmniej dwóch państwach członkowskich oraz członków założycieli powiązanych z co najmniej dwoma państwami członkowskimi. Wszelkie odmowy rejestracji europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinny być sporządzone na piśmie i należycie uzasadnione przez właściwy organ. [Popr. 34]
(41) Państwa członkowskie powinny być zobowiązane do ustanowienia rejestru lub wykorzystania istniejącego rejestru krajowego do celów rejestracji oraz prowadzenia i publikowania informacji dotyczących europejskich stowarzyszeń transgranicznych. Rejestr ten powinien zawierać informacje dotyczące europejskich stowarzyszeń transgranicznych i przedłożonych dokumentów. Ponieważ informacje przechowywane w rejestrze mogą ulec dezaktualizacji, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby europejskie stowarzyszenie transgraniczne powiadamiało właściwy organ o wszelkich zmianach informacji dotyczących europejskich stowarzyszeń transgranicznych oraz aby informacje przechowywane w rejestrze były aktualizowane. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość korzystania z istniejących rejestrów krajowych do celów niniejszej dyrektywy. W celu zapewnienia przejrzystości, zwłaszcza dla członków europejskiego stowarzyszenia transgranicznego i jego wierzycieli, w stosownych przypadkach certyfikat, likwidacja i rozwiązanie europejskiego stowarzyszenia transgranicznego są informacjami, które powinny być podawane do wiadomości publicznej przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy do końca roku budżetowego następującego po rozwiązaniu europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. Rozwiązania interoperacyjne opracowane w ramach wdrażania wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki na rzecz zapewnienia wysokiego poziomu interoperacyjności sektora publicznego w całej Unii 13 mogą dodatkowo wspierać państwa członkowskie w dążeniu do transgranicznej interoperacyjności ich rejestrów. Aby zapewnić dostępność informacji o istnieniu europejskiego stowarzyszenia transgranicznego nawet po jego rozwiązaniu, wszystkie dane zatrzymywane i przechowywane w rejestrze powinny być przechowywane przez dwa lata co najmniej 5 lat po rozwiązaniu. Wszelkie wymogi krajowe lub europejskie dotyczące autentyczności, wiarygodności i odpowiedniej formy prawnej dokumentów lub informacji, które należy przedłożyć w przypadku rejestracji przez internet jednej najbardziej podobnej lub najczęściej stosowanej formy prawnej, powinny mieć również zastosowanie do europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. [Popr. 35]
(42) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 14 i (UE) 2018/1725 15 mają zastosowanie do przetwarzania danych osobowych prowadzonego w ramach niniejszej dyrektywy, w tym do przetwarzania danych osobowych w celu prowadzenia krajowego rejestru lub rejestrów dotyczących europejskich stowarzyszeń transgranicznych i ich przedstawicieli prawnych, dostępu do danych osobowych w takich rejestrach i wymiany danych osobowych w kontekście współpracy administracyjnej i wzajemnej pomocy między państwami członkowskimi na mocy niniejszej dyrektywy, w stosownych przypadkach za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI) ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1024/2012 16 , a także prowadzenia rejestrów zgodnie z niniejszą dyrektywą.
(43) Aby umożliwić europejskim stowarzyszeniom transgranicznym czerpanie pełnych korzyści z rynku wewnętrznego oraz biorąc pod uwagę, że prawa do mobilności są bezpośrednio związane z funkcjonowaniem rynku wewnętrznego i niezbędne do jego funkcjonowania, stowarzyszenia te powinny mieć możliwość przeniesienia siedziby statutowej z jednego państwa członkowskiego do innego. Takie przeniesienie siedziby statutowej nie powinno skutkować rozwiązaniem europejskiego stowarzyszenia transgranicznego w państwie członkowskim pochodzenia ani utworzeniem nowego podmiotu prawnego w nowym państwie członkowskim pochodzenia ani wpływać na aktywa lub zobowiązania, w tym postanowienia zawarte w umowach, lub kredyty, prawa lub obowiązki europejskiego stowarzyszenia transgranicznego istniejące przed przeniesieniem. W przypadku mobilności państwa członkowskie powinny zapewnić ochronę ewentualnych interesów wierzycieli europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. Aby zapewnić ochronę pracowników europejskich stowarzyszeń transgranicznych, stowarzyszenia te powinny być zobowiązane do informowania pracowników o każdym proponowanym przeniesieniu w odpowiednim czasie i do umożliwienia im przeanalizowania planu takiego przeniesienia. Zastosowanie mogą mieć również inne przepisy prawa unijnego i krajowego dotyczące ochrony pracowników, takie jak dyrektywa 2002/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady 17 .
(44) W celu zharmonizowania procedury przenoszenia siedziby statutowej europejskiego stowarzyszenia transgranicznego państwa członkowskie powinny zapewnić, aby decyzja o przeniesieniu siedziby statutowej była podejmowana przez organ decyzyjny danego stowarzyszenia. Europejskie stowarzyszenie transgraniczne powinno przedłożyć wniosek wraz z odpowiednimi dokumentami właściwemu organowi państwa członkowskiego, do którego ma nastąpić przeniesienie, i jednocześnie poinformować o tym właściwy organ swojego państwa członkowskiego pochodzenia przy składaniu wniosku o przeniesienie. W przypadku przeniesienia jednym z odpowiednich dokumentów powinno być sprawozdanie wyjaśniające zabezpieczenia w odniesieniu do wierzycieli i pracowników, w stosownych przypadkach na mocy prawa Unii lub prawa krajowego. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby przygotowanie takiego sprawozdania nie wiązało się z nadmiernym obciążeniem administracyjnym. W stosownych przypadkach proponowany statut europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinien zostać zmieniony zgodnie z wymogami prawa krajowego państwa członkowskiego, do którego stowarzyszenie zamierza się przenieść. Po przeniesieniu siedziby statutowej europejskie stowarzyszenie transgraniczne staje się europejskim stowarzyszeniem transgranicznym na mocy prawa krajowego nowego państwa członkowskiego pochodzenia. Ta zmiana prawa właściwego wynikająca z przeniesienia siedziby statutowej nie powinna, w celu uniknięcia powielania, prowadzić do weryfikacji przez właściwy organ nowego państwa członkowskiego pochodzenia jakichkolwiek elementów już zweryfikowanych podczas rejestracji w poprzednim państwie członkowskim i zharmonizowanych niniejszą dyrektywą. Właściwy organ państwa członkowskiego, do którego europejskie stowarzyszenie transgraniczne zamierza przenieść siedzibę statutową, powinien odrzucić wniosek o przeniesienie jedynie w przypadku, gdy nie są spełnione wymogi określone w prawie krajowym transponującym niniejszą dyrektywę, i nie powinien odrzucać go z innych powodów. W szczególności właściwy organ nie powinien odrzucić wniosku ze względu na niespełnienie wymogów przewidzianych w jego prawie krajowym, które nie mogło stanowić podstawy do odrzucenia rejestracji zgodnie z art. 19. Aby ułatwić przeniesienie statutowej siedziby europejskiego stowarzyszenia transgranicznego na rynku wewnętrznym, właściwy organ nowego państwa członkowskiego pochodzenia powinien wydać zaktualizowany certyfikat zgodnie z art. 21 ust. 2, dostosowując niepowtarzalny numer rejestracyjny i dwuliterowy kod kraju państwa członkowskiego, do którego przeniesiono siedzibę europejskiego stowarzyszenia transgranicznego, oraz adres pocztowy siedziby statutowej, a także, w stosownych przypadkach, wszelkie inne elementy. [Popr. 36]
(45) Zgodnie z wolnością zgromadzania się i stowarzyszania się europejskie stowarzyszenie transgraniczne należy rozwiązać wyłącznie na mocy decyzji jej członków lub w drodze decyzji właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia. W przypadku gdy rozwiązanie europejskiego stowarzyszenia transgranicznego jest następstwem decyzji jego członków, decyzja ta powinna zostać podjęta większością dwóch trzecich oddanych głosów, reprezentujących co najmniej połowę wszystkich członków podczas nadzwyczajnego posiedzenia. Rozwiązanie europejskiego stowarzyszenia transgranicznego może mieć charakter przymusowy i nastąpić w ostateczności na mocy decyzji właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia europejskiego stowarzyszenia transgranicznego. W związku z tym przymusowe rozwiązanie powinno mieć miejsce w ostateczności, tylko wtedy, gdy europejskie stowarzyszenie to nie respektuje transgraniczne nie przestrzega swojego niedochodowego celu, gdy celu niekomercyjnego lub gdy stwierdzono, że jego działalność stanowi zagrożenie dla porządku publicznego lub gdy członkowie organu wykonawczego rażące i powtarzające się naruszenie wartości Unii zapisanych w art. 2 TUE, pod warunkiem że rozwiązanie to jest poprzedzone oceną ryzyka, że jest ono przewidziane prawem, odpowiednie i absolutnie niezbędne oraz że rozwiązanie europejskiego stowarzyszenia zostali skazani za szczególnie poważne przestępstwo lub samo europejskie stowarzyszenie transgraniczne zostało skazane za przestępstwo, jeżeli prawo krajowe dopuszcza taką możliwość transgranicznego jest proporcjonalne do zamierzonego celu. W takim przypadku właściwy organ powinien formalnie powiadomić europejskie stowarzyszenie transgraniczne wraz z uzasadnieniem o swoich zastrzeżeniach i wysłuchać je, aby umożliwić mu danemu stowarzyszeniu udzielenie odpowiedzi lub naprawienie sytuacji w rozsądnym terminie. Każda decyzja o przymusowym rozwiązaniu powinna być należycie uzasadniona i zawierać wyczerpujące pisemne uzasadnienie. [Popr. 37]
(46) Rozwiązanie europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinno pociągać za sobą jego likwidację. Likwidacja europejskiego stowarzyszenia transgranicznego powinna być zgodna z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/848 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie postępowania upadłościowego (EIR 2105) 18 , które wymaga, aby prawem właściwym dla postępowania upadłościowego i jego skutków było prawo państwa członkowskiego, na którego terytorium takie postępowanie zostało wszczęte. Zgodnie z niedochodowym celem europejskiego stowarzyszenia transgranicznego wszelkie aktywa rozwiązanego europejskiego stowarzyszenia transgranicznego należy przekazać nienastawionemu na zysk podmiotowi prowadzącemu działalność podobną do jednej z działalności rozwiązanego europejskiego stowarzyszenia transgranicznego, lub przekazać władzom lokalnym, które powinny wykorzystać je do celów prowadzenia działalności podobnej do lub osiągnięcia celów podobnych do jednej z działalności prowadzonej lub celów założonych przez rozwiązane europejskie stowarzyszenie transgraniczne. [Popr. 38]
(47) Aby umożliwić europejskiemu stowarzyszeniu transgranicznemu udowodnienie, że zarejestrowało się ono w danym państwie członkowskim, a także aby jeszcze bardziej ułatwić procedury transgraniczne oraz uprościć i ograniczyć formalności, właściwe organy powinny, jako ostatni etap procesu rejestracji, wydać certyfikat ("certyfikat europejskiego stowarzyszenia transgranicznego"), który zawiera podstawowe informacje dotyczące rejestracji, w tym nazwę europejskiego stowarzyszenia transgranicznego wraz z akronimem oznaczającym europejskie stowarzyszenie transgraniczne (ang. ECBA), adres jego siedziby statutowej oraz imiona i nazwiska przedstawicieli prawnych. Aby ułatwić korzystanie z tego certyfikatu w różnych państwach członkowskich bez dodatkowych dostosowań lub kosztów przestrzegania przepisów, Komisja powinna ustanowić standardowy wzór dostępny we wszystkich językach Unii. W związku z tym, w celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego aktu, należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do opracowania standardowego wzoru, w tym w odniesieniu do specyfikacji technicznych wzoru. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 19 . Te akty wykonawcze powinny być przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011. [Popr. 39]
(48) Pojęcie "szczególnie poważnej przestępczości" powinno być zdefiniowane przez państwa członkowskie i może obejmować terroryzm, handel ludźmi oraz seksualne wykorzystywanie kobiet i dzieci, nielegalny obrót środkami odurzającymi, nielegalny handel bronią, pranie pieniędzy, korupcję, fałszowanie środków płatniczych, przestępczość komputerową i przestępczość zorganizowaną. [Popr. 40]
(49) Aby umożliwić państwom członkowskim skuteczne wdrożenie przepisów prawnych niniejszej dyrektywy dotyczących współpracy administracyjnej i ułatwić współpracę, państwa członkowskie powinny korzystać z systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (IMI). W szczególności właściwe organy powinny korzystać z systemu IMI w celu powiadamiania właściwych organów pozostałych państw członkowskich o utworzeniu nowego europejskiego stowarzyszenia transgranicznego, w tym w przypadku przekształcenia stowarzyszenia niekomercyjnego w europejskie stowarzyszenie transgraniczne. W przypadku gdy właściwy organ otrzyma wniosek o rejestrację, powinien skontaktować się za pośrednictwem systemu IMI z właściwymi organami państw członkowskich, w których wydano te dokumenty, w celu sprawdzenia na przykład zgodności tych dokumentów z prawem. W przypadku przeniesienia siedziby statutowej europejskiego stowarzyszenia transgranicznego właściwy organ nowego państwa członkowskiego pochodzenia powinien powiadomić właściwe organy pozostałych państw członkowskich o tym przeniesieniu i zaktualizować w systemie IMI odpowiednie informacje. W przypadku rozwiązania, zarówno dobrowolnego, jak i przymusowego, właściwy organ powinien również powiadomić właściwe organy pozostałych państw członkowskich, aby poinformować je o rozwiązaniu i zaktualizować w systemie IMI odpowiednie informacje.
(49a) Zgodnie z prawem do dobrej administracji oraz z zasadami wydajności i skuteczności administracji publicznej, transpozycja niniejszej dyrektywy powinna sprzyjać uproszczeniu przepisów administracyjnych oraz zmniejszeniu kosztów i obciążeń administracyjnych. Państwa członkowskie powinny zatem zapewnić, aby procedury administracyjne i formalności obowiązujące europejskie stowarzyszenia transgraniczne mogły być spełniane przez internet oraz aby takie procedury były łatwo dostępne. Państwa członkowskie udostępniają wszystkie niezbędne informacje i wsparcie dotyczące procedur administracyjnych związanych z europejskimi stowarzyszeniami transgranicznymi. [Popr. 41]
(49b) W celu monitorowania wdrażania niniejszej dyrektywy Komisję powinien wspierać komitet ds. europejskich stowarzyszeń transgranicznych złożony z przedstawicieli państw członkowskich. Zgodnie z zasadami Unii, a w szczególności z art. 2 TUE, skład komitetu powinien być zrównoważony. Komitet powinien w stosownych przypadkach włączać w swoje prace inne właściwe organy i komitety Unii oraz zainteresowane strony, takie jak Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej i organizacje niekomercyjne. Należy zapewnić publiczny dostęp do informacji na temat prac komitetów zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji. [Popr. 42]
(49c) Niniejsza dyrektywa stanowi ważny krok w kierunku ukończenia tworzenia jednolitego rynku i jego dalszego otwarcia na sektor niekomercyjny. W związku z 1011ر wzywa się Komisję 40 rozważenia - poza ramami niniejszej dyrektywy - możliwych korzyści i możliwości uzupełnienia niniejszej dyrektywy środkami wspierającymi regularny, konstruktywny i zorganizowany dialog ze społeczeństwem obywatelskim i organizacjami przedstawicielskimi w zakresie podobnych europejskich ram regulacyjnych w odniesieniu do fundacji. [Popr. 43]
(50) Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego dzięki usunięciu barier prawnych i administracyjnych dla stowarzyszeń niekomercyjnych prowadzących działalność w więcej niż jednym państwie członkowskim, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez same państwa członkowskie, natomiast możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.
(51) Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725 skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 27 czerwca 2023 r.,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.1034 |
Rodzaj: | Rezolucja |
Tytuł: | Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 13 marca 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskich stowarzyszeń transgranicznych (COM(2023)0516 - C9-0326/2023 - 2023/0315(COD)) (Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie) |
Data aktu: | 13/03/2024 |
Data ogłoszenia: | 27/02/2025 |