W czerwcu 2021 r. Komisja przyjęła akt delegowany w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu 3 , zawierający wykaz technicznych kryteriów kwalifikacji dotyczących niektórych rodzajów działalności gospodarczej, które uznano za wnoszące istotny wkład w osiąganie celów w zakresie łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu bez wyrządzania poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych. Akt delegowany w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i obowiązuje od 1 stycznia 2022 r. Pierwsze zmiany wprowadzono do niego uzupełniającym aktem delegowanym w sprawie systematyki 4 w dniu 9 marca 2022 r.
W czerwcu 2023 r. Komisja przyjęła akt delegowany w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska 5 , określający techniczne kryteria kwalifikacji dotyczące działalności gospodarczej, która może wnieść istotny wkład w osiągnięcie pozostałych czterech celów środowiskowych określonych w rozporządzeniu w sprawie systematyki (zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich; przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym; zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola; oraz ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów bez wyrządzania poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych). Ponadto w akcie delegowanym określającym obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących unijnej systematyki 6 wprowadzono zmiany uwzględniające wspomniane cztery cele środowiskowe niezwiązane z klimatem w informacjach ujawnianych przez przedsiębiorstwa. Komisja zmieniła również akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu 7 , dodając do niego więcej rodzajów działalności gospodarczej przyczyniających się do osiągania celów dotyczących łagodzenia zmian klimatu i adaptacji do zmian klimatu.
W następstwie kontroli przeprowadzonej przez Parlament Europejski i Radę w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opublikowano 21 listopada 2023 r. akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska oraz zmiany w akcie delegowanym określającym obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki i w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu, które weszły w życie w dniu 1 stycznia 2024 r.
Niniejsze zawiadomienie zawiera doprecyzowania techniczne stanowiące odpowiedzi na często zadawane pytania (FAQ) dotyczące technicznych kryteriów kwalifikacji określonych w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu (z uwzględnieniem zmian w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) oraz w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska, a także obowiązki w zakresie ujawniania informacji na temat celów środowiskowych niezwiązanych z klimatem określone w zmianach aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki 8 .
Koncentrując się na kwestiach technicznych dotyczących kryteriów i rodzajów działalności wymienionych w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska oraz na dodatkowych pytaniach otrzymanych w związku z rodzajami działalności wymienionymi w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu, niniejsze zawiadomienie uzupełnia poprzednie opublikowane dotychczas zawiadomienia Komisji w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju i związanych z nią aktów delegowanych, a mianowicie:
- zawiadomienie Komisji w sprawie interpretacji niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji na mocy art. 8 rozporządzenia w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju dotyczących zgłaszania kwalifikującej się działalności gospodarczej i kwalifikujących się aktywów 2022/C 385/01 9 ;
- zawiadomienie Komisji w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji na mocy art. 8 rozporządzenia w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju dotyczących zgłaszania działalności gospodarczej i aktywów kwalifikujących się do systematyki i zgodnych z systematyką (drugie zawiadomienie Komisji) 10 ;
- zawiadomienie Komisji w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego UE w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu ustanawiającego techniczne kryteria kwalifikacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej, która wnosi istotny wkład w łagodzenie zmiany klimatu lub adaptację do zmiany klimatu i nie wyrządza poważnych szkód względem żadnego z pozostałych celów środowiskowych 11 ;
- zawiadomienie Komisji w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych rozporządzenia w sprawie systematyki oraz powiązań z rozporządzeniem w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych 2023/C 211/01 12 ;
- zawiadomienie Komisji w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji na mocy art. 8 rozporządzenia w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju dotyczących zgłaszania działalności gospodarczej i aktywów kwalifikujących się do systematyki i zgodnych z systematyką (trzecie zawiadomienie Komisji) 13 .
Niniejsze zawiadomienie ma na celu ułatwić skuteczne stosowanie tych aktów. Nie uwzględniono w nim licznych pytań i wniosków dotyczących rozumowania i dowodów stanowiących podstawy wyboru kryteriów. W odniesieniu do tych kwestii Komisja zwraca uwagę, że ocena skutków towarzysząca aktowi delegowanemu w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu 14 , a także dokument roboczy służb Komisji 15 towarzyszący aktowi delegowanemu w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska oraz zmianom w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu zawierają dalsze wyjaśnienia w sprawie opracowania tych aktów, w szczególności dotyczące rozumowania i zachowania równowagi między wymogami rozporządzenia w sprawie systematyki w zakresie ustalania technicznych kryteriów kwalifikacji.
W razie potrzeby Komisja może zaktualizować odpowiedzi na często zadawane pytania.
Celem niniejszego zawiadomienia jest pomoc zainteresowanym stronom w spełnieniu wymogów regulacyjnych w sposób racjonalny pod względem kosztów oraz zapewnienie, aby zgłaszane informacje były porównywalne i przydatne w zwiększaniu zrównoważonego finansowania.
Priorytetem jest ułatwienie stosowania ram systematyki przez przedsiębiorstwa zarówno finansowe, jak i niefinansowe. Jak określono w komunikacie pt. "Ramy zrównoważonego finansowania, które sprawdzają się w praktyce" zawartym w pakiecie na rzecz zrównoważonego finansowania z czerwca 2023 r. 16 i zgodnie z zaleceniem zawartym w oświadczeniu Eurogrupy z marca 2024 r. 17 , Komisja dąży do ułatwienia sprawozdawczości i zmniejszenia kosztów ponoszonych przez przedsiębiorstwa przez:
- zintensyfikowanie działań na rzecz wspierania użytkowników systematyki w interpretacji technicznych kryteriów kwalifikacji określonych w aktach delegowanych w sprawie systematyki i w zapewnieniu zgodności z tymi kryteriami oraz na rzecz zbadania rozwiązań cyfrowych w zakresie sprawozdawczości;
- opracowanie ewentualnych dostosowań służących poprawie użyteczności niektórych technicznych kryteriów kwalifikacji (w tym kryteriów dotyczących nieczynienia poważnych szkód);
- zapewnienie właściwym organom krajowym dostosowanego do potrzeb wsparcia za pośrednictwem Instrumentu Wsparcia Technicznego 18 , w tym w zakresie wdrażania technicznych kryteriów kwalifikacji dotyczących systematyki i zmniejszenia obciążeń regulacyjnych.
Zawarte w niniejszym zawiadomieniu odpowiedzi na często zadawane pytania mają na celu objaśnienie obowiązujących przepisów ustanowionych w mającym zastosowanie prawodawstwie. Odpowiedzi te w żaden sposób nie rozszerzają praw i obowiązków wynikających z takiego prawodawstwa ani nie wprowadzają żadnych dodatkowych wymogów w odniesieniu do danych przedsiębiorstw lub właściwych organów. Odpowiedzi na często zadawane pytania mają na celu jedynie wsparcie przedsiębiorstw finansowych i niefinansowych we wdrażaniu odpowiednich przepisów prawnych. Wiążącej wykładni prawa Unii może dokonywać wyłącznie Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Poglądy przedstawione w niniejszym zawiadomieniu nie mogą przesądzać o stanowisku, jakie Komisja może zająć przed sądami unijnymi i krajowymi.
Spis treści
Istotne terminy i wykaz mającego zastosowanie prawodawstwa
SEKCJA I - Pytania ogólne
SEKCJA II - Pytania dotyczące celu łagodzenia zmian klimatu (załącznik I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) Przetwórstwo przemysłowe Energetyka Transport Budownictwo i działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Informacja i komunikacja
SEKCJA III - Pytania dotyczące celu adaptacji do zmiany klimatu (załącznik II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) Energetyka Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja Transport Zarządzanie ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi
SEKCJA IV - Pytania dotyczące celu związanego z zasobami wodnymi i morskimi (załącznik I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska). Kwestie ogólne Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja
SEKCJA V - Pytania dotyczące celu przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym (załącznik II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska). Przetwórstwo przemysłowe Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja Budownictwo i działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Informacja i komunikacja Usługi
SEKCJA VI - Pytania dotyczące celu związanego z zapobieganiem zanieczyszczeniu i jego kontrolą (załącznik III do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska) Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja
SEKCJA VII - Pytania dotyczące celu związanego z bioróżnorodnością i ekosystemami (załącznik IV do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska) Działalność w zakresie ochrony i odbudowy środowiska
Działalność związana z zakwaterowaniem
SEKCJA VIII - Pytania dotyczące ogólnych kryteriów dotyczących nieczynienia poważnych szkód Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem zapobiegania zanieczyszczeniu i jego kontroli. Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów
SEKCJA IX - Pytania dotyczące aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki
ISTOTNE TERMINY I WYKAZ MAJĄCEGO ZASTOSOWANIE PRAWODAWSTWA
Termin/instrument | Wyjaśnienie/odniesienie | |
Dyrektywa o rachunkowości | Dyrektywa 2013/34/UE f) | |
ARC | Poświadczenie przeglądu zdatności do lotu | |
BAT | Najlepsze dostępne techniki | |
BREF | Dokument referencyjny dotyczący najlepszych dostępnych technik | |
B2B | Między przedsiębiorcami | |
CapEx | Nakłady inwestycyjne | |
CapEx KPI | Kluczowy wskaźnik wyników dotyczący nakładów inwestycyjnych, o którym mowa w sekcji 1.1.2 załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki | |
Komunikat Komisji C(2024) 1995 | Komunikat Komisji, Wytyczne w sprawie kryteriów i zasad dotyczących koncepcji "nieodzownego zastosowania" w odniesieniu do prawodawstwa UE związanego z chemikaliami (2) | |
Rozporządzenie (UE) 2023/1464 | Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/1464 dotyczące formaldehydu i substancji uwalniających formaldehyd (3) | |
TSUE | Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej | |
Rozporządzenie CLP | Rozporządzenie w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (4) | |
Wykaz klasyfikacji i oznakowania | Wykaz klasyfikacji i oznakowania Europejskiej Agencji Chemikaliów (5) | |
CofA | Świadectwo zdatności do lotu | |
CORSIA | Mechanizm kompensacji i redukcji CO2 dla lotnictwa międzynarodowego | |
RWB | Rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych (6) | |
CRVA | Ocena ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko | |
CSDDD | Dyrektywa w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (7) | |
CSRD | Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (8) | |
Dyrektywa 2004/35/WE | Dyrektywa 2004/35/WE w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu (9) | |
Dyrektywa 2009/125/WE | Dyrektywa 2009/125/WE ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (10) | |
Dyrektywa 2016/797 |
Dyrektywa (UE) 2016/797 w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej (11) |
|
Akt delegowany określający obowiązki w zakresie ujawniania informacji | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2178 (12) | |
DNSH | Zasada "nie czyń poważnych szkód" | |
DWT | Nośność | |
EAF | Piece łukowe | |
ECHA | Europejska Agencja Chemikaliów | |
EEDI | Projektowy wskaźnik efektywności energetycznej | |
EEXI | Wskaźnik efektywności energetycznej statku istniejącego | |
OOŚ | Ocena oddziaływania na środowisko | |
Dyrektywa OOŚ | Dyrektywa 2011/92/UE (13) | |
Działalność wspomagająca | Działalność gospodarcza, o której mowa w art. 16 rozporządzenia w sprawie systematyki | |
Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków z 2018 r. (EPBD) | Dyrektywa (UE) 2018/844 (14) | |
Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków z 2024 r. (EPBD) | Dyrektywa (UE) 2024/1275 (15) | |
EPC | Świadectwo charakterystyki energetycznej | |
EPREL | Europejski rejestr produktów do celów etykietowania energetycznego | |
ERS | Systemy dróg elektrycznych | |
ESDAC | Europejski Ośrodek Danych o Glebie | |
ESRS | Europejskie standardy sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju określone w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2023/2772 (16) | |
EU ETS | Unijny system handlu uprawnieniami do emisji | |
Unijna systematyka dotycząca zrównoważonego rozwoju | Unijny system jednolitej klasyfikacji zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej ustanowiony w rozporządzeniu w sprawie systematyki i aktach delegowanych do tego rozporządzenia (17) | |
Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów | Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód określone w dodatku D do załączników I i II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu oraz w dodatku D do załączników I, II i III do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska | |
Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu | Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód określone w dodatku A do załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu oraz w dodatku A do załączników I, II, III i IV do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska | |
Emisje GHG | Emisje gazów cieplarnianych | |
GRR | Globalna stopa zastąpienia | |
Dyrektywa siedliskowa | Dyrektywa Rady 92/43/EWG (18) | |
HVAC | Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja | |
MAEA | Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej | |
ICAO | Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego | |
IED | Dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych (19) | |
Rozporządzenie o Europejskim Portalu Emisji Przemysłowych | Rozporządzenie (UE) 2024/1244 (20) | |
Fundusz innowacyjny | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/856 (21) | |
IUCN | Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody i Zasobów Przyrodniczych | |
Kluczowe wskaźniki wyników (KPI) | Kluczowe wskaźniki wyników stosowane przez przedsiębiorstwa, o których mowa w odpowiednim załączniku do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki | |
LCA | Ocena cyklu życia | |
Fundusz modernizacyjny | Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1001 (22) | |
NACE | Statystyczna klasyfikacja działalności gospodarczej we Wspólnocie Europejskiej (Nomenclature statistique des Activités économiques dans la Communauté Européenne) | |
NFRD | Dyrektywa w sprawie sprawozdawczości niefinansowej(23) | |
NZEB | Budynek o niemal zerowym zużyciu energii | |
OEM | Producent oryginalnego sprzętu | |
OpEx | Wydatki operacyjne | |
OpEx KPI | Kluczowy wskaźnik wyników dotyczący wydatków operacyjnych, o którym mowa w sekcji 1.1.3 załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki | |
PED | Zapotrzebowanie na energię pierwotną | |
Rozporządzenie dotyczące TZO | Rozporządzenie dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych (24) | |
RAC | Komitet ds. Oceny Ryzyka Europejskiej Agencji Chemikaliów | |
Rozporządzenie REACH | Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (25) | |
Rozporządzenie ReFuelEU Aviation | Rozporządzenie (UE) 2023/2405 (26) | |
Dyrektywa w sprawie energii odnawialnej | Dyrektywa (UE) 2023/2413 (27) | |
RO | Osmoza odwrócona | |
Dyrektywa RoHS | Dyrektywa 2011/65/UE (28) | |
RRF | Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (29) | |
SAF | Zrównoważone paliwa lotnicze | |
SEAC | Komitet ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych Europejskiej Agencji Chemikaliów | |
SFDR | Rozporządzenie w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (30) | |
Społeczny Fundusz Klimatyczny | Rozporządzenie (UE) 2023/955 (31) | |
Akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2139 (32) | |
Uzupełniający akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/1214 (33) | |
Akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/2486 (34) | |
Działalność gospodarcza zgodna z systematyką | Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 1 pkt 2 aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki | |
Działalność gospodarcza kwalifikująca się do systematyki | Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 1 pkt 5 aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki | |
Działalność gospodarcza niekwalifikująca się do systematyki | Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 1 pkt 6 aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki | |
Rozporządzenie w sprawie systematyki | Rozporządzenie (UE) 2020/852 (35) | |
Techniczne kryteria kwalifikacji | Techniczne kryteria kwalifikacji określone w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu i w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska | |
Trzecie zawiadomienie Komisji | Zawiadomienie Komisji w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki na mocy art. 8 rozporządzenia w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju dotyczących zgłaszania działalności gospodarczej i aktywów kwalifikujących się do systematyki i zgodnych z systematyką (36) | |
KPI obrotu | Kluczowy wskaźnik wyników dotyczący obrotu, o którym mowa w sekcji 1.1.1 załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki | |
Dyrektywa ramowa w sprawie odpadów | Dyrektywa 2008/98/WE (37) | |
Ramowa dyrektywa wodna | Dyrektywa 2000/60/WE (38) | |
Dyrektywa WEEE | Dyrektywa 2012/19/UE (39) | |
(1) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19). | |
(2) | Komunikat Komisji z dnia 22 kwietnia 2024 r., "Wytyczne w sprawie kryteriów i zasad dotyczących koncepcji »nieodzownego zastosowania« w odniesieniu do prawodawstwa UE związanego z chemikaliami", C(2024) 1995 final, https://environment.ec. europa.eu/document/download/fb27e67a-c275-4c47-b570-b3c07f0135e0_en?filename=C_2024_1995_F1_COMMUNICA TION_FROM_COMMISSION_EN_V4_P1_3329609.PDF. | |
(3) |
Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/1464 z dnia 14 lipca 2023 r. zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do formaldehydu i substancji uwalniających formaldehyd (Dz.U. L 180 z 17.7.2023, s. 12). |
|
(4) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Dz.U. L 353 z 31.12.2008, s. 1). | |
(5) | https://echa.europa.eu/information-on-chemicals/cl-inventory-database. | |
(6) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/3110 z dnia 27 listopada 2024 r. w sprawie ustanowienia zharmonizowanych zasad wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylenia rozporządzenia (UE) nr 305/2011 (Dz.U. L, 2024/3110, 18.12.2024, s. 1). | |
(7) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1760 z dnia 13 czerwca 2024 r. w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniająca dyrektywę (UE) 2019/1937 i rozporządzenie (UE) 2023/2859 (Dz.U. L, 2024/1760, 5.7.2024). | |
(8) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 537/2014, dyrektywy 2004/109/WE, dyrektywy 2006/43/WE oraz dyrektywy 2013/34/UE w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (Dz.U. L 322 z 16.12.2022, s. 15). | |
(9) | Dyrektywa 2004/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie odpowiedzialności za środowisko w odniesieniu do zapobiegania i zaradzania szkodom wyrządzonym środowisku naturalnemu (Dz.U. L 143 z 30.4.2004, s. 56). | |
(10) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (Dz.U. L 285 z 31.10.2009, s. 10). | |
(11) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie interoperacyjności systemu kolei w Unii Europejskiej (Dz.U. L 138 z 26.5.2016, s. 44). | |
(12) |
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 przez sprecyzowanie treści i prezentacji informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej, które mają być ujawniane przez przedsiębiorstwa podlegające art. 19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE, oraz określenie metody spełnienia tego obowiązku ujawniania informacji (Dz.U. L 443 z 10.12.2021, s. 9). |
|
(13) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko (Dz.U. L 26 z 28.1.2012, s. 1). | |
(14) |
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 75). |
|
(15) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1275 z dnia 24 kwietnia 2024 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja przekształcona) (Dz.U. L, 2024/1275, 8.5.2024). | |
(16) | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/2772 z dnia 31 lipca 2023 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE w odniesieniu do standardów sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (Dz.U. L, 2023/2772, 22.12.2023). | |
(17) | Rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 zmienione rozporządzeniami delegowanymi (UE) 2022/1214 i (UE) 2023/2485 (akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu); rozporządzenie delegowane (UE) 2023/2486 z dnia 27 czerwca 2023 r. (akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska); zmienione rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 r. (akt delegowany określający obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki). | |
(18) | Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7. | |
(19) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych (zintegrowane zapobieganie zanieczyszczeniom i ich kontrola) (Dz.U. L 334 z 17.12.2010, s. 17). | |
(20) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1244 z dnia 24 kwietnia 2024 r. w sprawie przekazywania danych środowiskowych z instalacji przemysłowych, ustanowienia Europejskiego Portalu Emisji Przemysłowych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 166/2006 (Dz.U. L, 2024/1244, 2.5.2024, s. 1). | |
(21) | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/856 z dnia 26 lutego 2019 r. uzupełniające dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do działania funduszu innowacyjnego (Dz.U. L 140 z 28.5.2019, s. 6). | |
(22) | Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1001 z dnia 9 lipca 2020 r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do funkcjonowania funduszu modernizacyjnego wspierającego inwestycje w modernizację systemów energetycznych oraz poprawę efektywności energetycznej niektórych państw członkowskich (Dz.U. L 221 z 10.7.2020, s. 107). | |
(23) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (Dz.U. L 330 z 15.11.2014, s. 1). | |
(24) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1021 z dnia 20 czerwca 2019 r. dotyczące trwałych zanieczyszczeń organicznych (wersja przekształcona) (Dz.U. L 169 z 25.6.2019, s. 45). | |
(25) |
Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE. |
|
(26) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2405 z dnia 18 października 2023 r. w sprawie zapewnienia równych warunków działania dla zrównoważonego transportu lotniczego (ReFuelEU Aviation) (Dz.U. L, 2023/2405, 31.10.2023). | |
(27) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2413 z dnia 18 października 2023 r. zmieniająca dyrektywę (UE) 2018/2001, rozporządzenie (UE) 2018/1999 i dyrektywę 98/70/WE w odniesieniu do promowania energii ze źródeł odnawialnych oraz uchylająca dyrektywę Rady (UE) 2015/652 (Dz.U. L, 2023/2413, 31.10.2023). | |
(28) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (wersja przekształcona) (Dz.U. L 174 z 1.7.2011, s. 88). | |
(29) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17). | |
(30) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (Dz.U. L 317 z 9.12.2019, s. 1). | |
(31) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/955 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie ustanowienia Społecznego Funduszu Klimatycznego i zmieniające rozporządzenie (UE) 2021/1060 (Dz.U. L 130 z 16.5.2023, s. 1). | |
(32) |
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 przez sprecyzowanie treści i prezentacji informacji dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej, które mają być ujawniane przez przedsiębiorstwa podlegające art. 19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE, oraz określenie metody spełnienia tego obowiązku ujawniania informacji (Dz.U. L 443 z 10.12.2021, s. 9). |
|
(33) | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/1214 z dnia 9 marca 2022 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2139 w odniesieniu do działalności gospodarczej w niektórych sektorach energetycznych oraz rozporządzenie delegowane (UE) 2021/2178 w odniesieniu do publicznego ujawniania szczególnych informacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej (Dz.U. L 188 z 15.7.2022, s. 1). | |
(34) | Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/2486 z dnia 27 czerwca 2023 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 poprzez ustanowienie technicznych kryteriów kwalifikacji służących określeniu warunków, na jakich dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako wnosząca istotny wkład w zrównoważone wykorzystywanie i ochronę zasobów wodnych i morskich, w przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, w zapobieganie zanieczyszczeniu i jego kontrolę lub w ochronę i odbudowę bioróżnorodności i ekosystemów, a także określeniu, czy ta działalność gospodarcza nie wyrządza poważnych szkód względem któregokolwiek z innych celów środowiskowych, i zmieniające rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2178 w odniesieniu do publicznego ujawniania szczególnych informacji w odniesieniu do tych rodzajów działalności gospodarczej (Dz.U. L, 2023/2486, 21.11.2023). | |
(35) | Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13). | |
(36) | Zawiadomienie Komisji w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji na mocy art. 8 rozporządzenia w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju dotyczących zgłaszania działalności gospodarczej i aktywów kwalifikujących się do systematyki i zgodnych z systematyką (trzecie zawiadomienie Komisji) (Dz.U. C, 2024/6691, 8.11.2024). | |
(37) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3). | |
(38) | Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1). | |
(39) | Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (Dz.U. L 197 z 24.7.2012, s. 38). |
SEKCJA I - PYTANIA OGÓLNE
1. Jak należy interpretować art. 18 rozporządzenia w sprawie systematyki (minimalne gwarancje) w świetle dokonanej w czerwcu 2023 r. aktualizacji Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych?
Zgodnie z art. 18 ust. 1 rozporządzenia w sprawie systematyki przedsiębiorstwa, których działalność gospodarcza ma być uznana za zgodną z systematyką, muszą wdrożyć procedury w celu zapewnienia zgodności ze standardami w zakresie odpowiedzialnego prowadzenia działalności gospodarczej wymienionymi w Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz w Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka.
O ile nie wskazano inaczej, ogólne odniesienia do wytycznych OECD i wytycznych ONZ zawarte w art. 18 rozporządzenia w sprawie systematyki mają charakter dynamiczny, co oznacza, że w przypadku zmiany tych aktów odniesienie należy rozumieć jako odniesienie do ich zmienionej wersji. W przypadku przedsiębiorstw objętych zakresem dyrektywy w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD) od dnia rozpoczęcia jej stosowania oraz w przypadku wszelkich innych przedsiębiorstw dobrowolnie przestrzegających przepisów tej dyrektywy pełna zgodność z dyrektywą CSDDD powinna zazwyczaj stanowić zgodność z odpowiednimi standardami wymienionymi w Wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych lub wytycznymi ONZ.
Dalsze wytyczne dotyczące stosowania minimalnych gwarancji określonych w rozporządzeniu w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju znajdują się w zawiadomieniu Komisji w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych rozporządzenia w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju oraz powiązań z rozporządzeniem w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych (SFDR) 19 .
2. Jaki jest związek między kryteriami dotyczącymi nieczynienia poważnych szkód wymienionymi w unijnej systematyce dotyczącej zrównoważonego rozwoju a sposobem stosowania zasady "nie czyń poważnych szkód" w kontekście funduszy publicznych, takich jak Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności 20 i InvestEU 21 ?
Zasada "nie czyń poważnych szkód" odgrywa różne role w odniesieniu do unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju oraz innych instrumentów finansowania publicznego, takich jak Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) lub InvestEU.
Unijna systematyka dotycząca zrównoważonego rozwoju jest narzędziem zapewniania przejrzystości w zakresie finansowania prywatnego, które ustanawia klasyfikację działalności gospodarczej zrównoważonej środowiskowo w celu promowania zrównoważonych środowiskowo inwestycji. Zgodnie z art. 3 rozporządzenia w sprawie systematyki, aby można było uznać działalność gospodarczą za "zrównoważoną środowiskowo", działalność gospodarcza:
- musi "wnosić istotny wkład" w realizację jednego z sześciu celów środowiskowych;
- nie może wyrządzać poważnych szkód dla żadnego z celów środowiskowych;
- musi być prowadzona zgodnie z minimalnymi gwarancjami określonymi w art. 18 rozporządzenia w sprawie systematyki oraz
- musi spełniać techniczne kryteria kwalifikacji.
Ogólne wymogi dotyczące zasady "nie czyń poważnych szkód" przewidziane w rozporządzeniu w sprawie systematyki określono w art. 17. Szczegółowe kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód dla każdego rodzaju działalności gospodarczej określono w aktach delegowanych w sprawie systematyki.
Jednocześnie zasada "nie czyń poważnych szkód" ma zastosowanie do rosnącej liczby funduszy publicznych przeznaczonych na Europejski Obszar Gospodarczy, w tym na Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, fundusz modernizacyjny, fundusz innowacyjny i Społeczny Fundusz Klimatyczny. Podczas gdy kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód określone w aktach delegowanych w sprawie systematyki stanowią użyteczny punkt odniesienia dla wdrożenia zasady "nie czyń poważnych szkód", sposób wdrażania tej zasady w różnych unijnych instrumentach finansowania publicznego jest regulowany przez szczegółowe przepisy ustanawiające te instrumenty, a nie rozporządzenie w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju. Ponadto z funduszy UE finansuje się szerszy zakres działalności służącej realizacji kilku celów polityki, które nie ograniczają się do zrównoważenia środowiskowego (np. spójność, cyfryzacja, modernizacja i sprawiedliwość społeczna). Celem zasady "nie czyń poważnych szkód" w tym kontekście jest zapewnienie, aby funduszy UE nie przyznawano na działalność wywierającą znaczący negatywny wpływ na środowisko lub utrudniającą osiągnięcie celów środowiskowych UE.
Niniejsze zawiadomienie Komisji nie dotyczy zasady "nie czyń poważnych szkód" mającej zastosowanie do funduszy publicznych. Fundusze UE i zasady pomocy państwa same określają zakres stosowania zasady "nie czyń poważnych szkód".
3. W jaki sposób należy interpretować akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu i akt delegowany w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska w przypadku, gdy techniczne kryteria kwalifikacji odnoszą się do szczegółowych wymogów określonych w unijnym prawie ochrony środowiska, ale nie odnoszą się do zwolnień z tych wymogów, które z innych względów są dozwolone w unijnym prawie ochrony środowiska?
Odniesienia do szczegółowych wymogów określonych w unijnym prawie ochrony środowiska należy oceniać indywidualnie dla każdego przypadku, biorąc pod uwagę w szczególności następujące kwestie:
- czy techniczne kryteria kwalifikacji odnoszą się do przepisu szczegółowego zawierającego zwolnienie oraz
- czy zwolnienia są wyraźnie dozwolone czy wyłączone.
Jeżeli techniczne kryteria kwalifikacji są sformułowane w sposób dopuszczający stosowanie zwolnień, zwolnienia te mają zastosowanie. Jeżeli sformułowanie kryteriów nie pozwala na stosowanie zwolnień, zwolnienia te nie mają zastosowania.
4. W opisach działalności usługowej (sekcja 5 załącznika II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska) określono, że "[d]ziałalność gospodarcza dotyczy produktów, które są wytwarzane w ramach działalności gospodarczej zaklasyfikowanej do kodów NACE [...]". Jak należy interpretować to odniesienie?
W motywie 6 aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu wyjaśniono, że odniesienia do kodów NACE należy rozumieć jako orientacyjne i że nie powinny one mieć pierwszeństwa przed szczegółową definicją działalności gospodarczej przedstawioną w jej opisie.
Ponadto - w odpowiedzi na FAQ nr 6 - w zawiadomieniu Komisji 2022/C 385/01 wyjaśniono, że kody NACE mogą być pomocne przy identyfikacji działalności kwalifikującej się do systematyki, ale że dokładny zakres działalności uwzględnionej w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu określono wyłącznie w konkretnym opisie działalności zawartym w tym akcie. Kody NACE wskazane na końcu opisu działalności (sformułowanego w następujący sposób: "Rodzaje działalności gospodarczej należące do tej kategorii mogą być powiązane z [...]") mają charakter orientacyjny.
W przypadku działalności w sektorze usług (sekcje 5.1-5.6 załącznika II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska) odniesienia do kodów NACE zostały zawarte w konkretnym opisie działalności. W tym konkretnym przypadku usługi te odnoszą się do produktów wytwarzanych w ramach działalności gospodarczej sklasyfikowanej pod konkretnymi kodami NACE. Te odniesienia do kodów NACE nie są jedynie orientacyjne, ponieważ określają konkretne kategorie produktów, do których odnosi się działalność usługowa 22 . W tym konkretnym przypadku odniesienia do kodów NACE określają zakres działalności kwalifikującej się do systematyki.
5. Czy kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód określone w aktach delegowanych w sprawie systematyki są bardziej szczegółowe niż wymogi określone w europejskich standardach sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESRS)? Czy informacje ujawniane zgodnie z ESRS (np. zgodnie ze standardem ESRS E3 lub ESRS E4) można wykorzystać do wykazania zgodności z kryteriami dotyczącymi nieczynienia poważnych szkód?
Zgodność z kryteriami dotyczącymi nieczynienia poważnych szkód określonymi w aktach delegowanych w sprawie systematyki jest kwestią odrębną od tematycznych wymogów w zakresie sprawozdawczości wynikających z ESRS.
Wymogi w zakresie sprawozdawczości zgodnie ze standardami tematycznymi ESRS mają na celu zapewnienie przejrzystości w odniesieniu do wpływu jednostki na kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem oraz w odniesieniu do tego, w jaki sposób kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem wpływają na rozwój, wyniki i sytuację jednostki. W ESRS określono metody sprawozdawczości, ale nie ustanowiono w nich żadnych konkretnych progów wydajności.
Natomiast w unijnej systematyce dotyczącej zrównoważonego rozwoju ustanowiono klasyfikację działalności gospodarczej zrównoważonej środowiskowo. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie systematyki działalność ta musi "wnosić istotny wkład" w realizację jednego z sześciu celów środowiskowych, a jednocześnie "nie może wyrządzać poważnych szkód" żadnemu z pozostałych celów środowiskowych. Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód odnoszące się do każdego rodzaju działalności określono w aktach delegowanych w sprawie systematyki, w których ustanowiono konkretne progi ilościowe lub jakościowe, których przedsiębiorstwa muszą przestrzegać, aby wykazać zgodność danej działalności z systematyką. Podejście to wynika z konieczności zapewnienia informacji i przejrzystości w zakresie efektywności środowiskowej działalności gospodarczej zgodnej z systematyką.
Samo odniesienie do informacji ujawnionych zgodnie z ESRS nie jest zatem wystarczające, aby wykazać zgodność z kryteriami dotyczącymi nieczynienia poważnych szkód. Dane wykorzystywane w sprawozdawczości zgodnej z ESRS będą jednak w wielu przypadkach przydatne do oceny zgodności z kryteriami dotyczącymi nieczynienia poważnych szkód (a także z kryteriami dotyczącymi istotnego wkładu).
6. W jaki sposób podmioty mogą przeprowadzić porównawczą ocenę emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia w kontekście unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju?
Kryteria dotyczące istotnego wkładu w odniesieniu do kilku rodzajów działalności w zakresie przetwórstwa przemysłowego i działalności związanej z energią określone w akcie delegowanym w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu 23 nakładają na podmioty obowiązek przeprowadzenia porównawczej oceny emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia.
Należy określić (i odpowiednio uzasadnić) granicę systemową oraz scenariusz lub scenariusze odniesienia na potrzeby przeprowadzenia analizy i porównania. Scenariusze odniesienia powinny odnosić się do reprezentatywnych sytuacji, produktów, procesów lub lokalizacji, w których ma funkcjonować badana technologia (i najlepsza alternatywa dostępna na rynku). Scenariusze odniesienia mogą również opierać się na uśrednionych wynikach możliwych scenariuszy alternatywnych. Potencjalną zmienność wyników w odniesieniu do niektórych kluczowych założeń należy zbadać i ocenić za pomocą analizy wrażliwości.
7. Jaka powinna być częstotliwość weryfikacji zewnętrznej? Czy weryfikację zewnętrzną należy przeprowadzać co roku, zwłaszcza w przypadku, gdy techniczne kryteria kwalifikacji wymagają weryfikacji przez stronę trzecią w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia?
Należy dokonać rozróżnienia między atestacją ujawniania informacji dotyczących systematyki przez osobę trzecią (w kontekście określonych w CSRD wymogów dotyczących atestacji) a weryfikacją zgodności z określonymi wymogami ustanowionymi w technicznych kryteriach kwalifikacji w odniesieniu do niektórych rodzajów działalności. Ujawnianie informacji dotyczących systematyki podlega corocznej atestacji zgodnie z przepisami dotyczącymi atestacji sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju określonymi w dyrektywie w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju.
W odniesieniu do zewnętrznej weryfikacji zgodności z konkretnymi kryteriami określonymi w aktach delegowanych w sprawie systematyki techniczne kryteria kwalifikacji przewidują określoną częstotliwość weryfikacji w odniesieniu do niektórych rodzajów działalności.
Na przykład w przypadku działalności leśnej lub działalności "Rekultywacja terenów podmokłych" (określonych w sekcjach 1.1-1.4 i 2.1 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) techniczne kryteria kwalifikacji zawierają wymóg weryfikacji w ciągu dwóch lat od rozpoczęcia działalności, a następnie co 10 lat. W przypadku działalności "Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność" (sekcja 8.1 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) weryfikacja jest wymagana co najmniej raz na trzy lata. W przypadku działalności "Hotele, domy wakacyjne, pola kempingowe i podobne obiekty noclegowe" (sekcja 2.1 załącznika IV do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska) weryfikacja jest wymagana co pięć lat. W przypadku rodzajów działalności w zakresie energii związanej ze stosowaniem gazowych paliw kopalnych wymienionych w sekcjach 4.29, 4.30 i 4.31 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu techniczne kryteria kwalifikacji wymienione w sekcji dotyczącej "istotnego wkładu w adaptację do zmian klimatu" w pkt 1 lit. b) zawierają wymóg przeprowadzania corocznej weryfikacji.
W przypadku działalności, w odniesieniu do której zaleca się weryfikację zewnętrzną bez określenia konkretnej częstotliwości, weryfikacja ta powinna odbywać się regularnie, ale niekoniecznie co roku. Nową weryfikację zewnętrzną należy przeprowadzić za każdym razem, gdy w informacjach podlegających weryfikacji zachodzą istotne zmiany. W szczególności, jeżeli chodzi o ilościowe określenie emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia, jednostka prowadząca sprawozdawczość powinna zaktualizować ocenę cyklu życia w przypadku wystąpienia istotnych zmian w wykazie emisji gazów cieplarnianych (w tym między innymi zmian w granicach produktu, przepływach materiałów i energii, jakości danych i metod przydziału lub recyklingu) oraz powinna uzupełnić takie zaktualizowane oceny cyklu życia niezależną weryfikacją zewnętrzną.
8. Czy akredytowane laboratorium wewnętrzne kwalifikuje się jako niezależna osoba trzecia do celów weryfikacji zewnętrznej?
Laboratorium wewnętrznego nie można uznać za niezależną osobę trzecią do celów weryfikacji zewnętrznej, ponieważ jest ono częścią własnej jednostki przedsiębiorstwa, a zatem nie jest ani osobą niezależną, ani osobą trzecią w odniesieniu do wymaganej weryfikacji. Podmiot przeprowadzający weryfikację zewnętrzną nie powinien być tożsamy z podmiotem, który wykonał usługę ilościowego określenia emisji gazów cieplarnianych w całym cyklu życia na rzecz jednostki sprawozdawczej.
9. Czy przedsiębiorstwo powinno co roku przeprowadzać ocenę zgodności z technicznymi kryteriami kwalifikacji do celów sprawozdawczości? Na przykład, czy przedsiębiorstwo może opierać się na ocenie zgodności z systematyką tej samej działalności gospodarczej, która to ocena została poddana audytowi w poprzednim roku?
Ocenę zgodności działalności gospodarczej z systematyką należy przeprowadzać co roku do celów sprawozdawczości.
Jak stwierdzono w FAQ nr 36 w trzecim zawiadomieniu Komisji C/2024/7494, przedsiębiorstwa mogą ponownie wykorzystywać ważne dowody w postaci dokumentów (w tym z poprzednich lat sprawozdawczych) w przeprowadzanej przez siebie ocenie zgodności swojej działalności gospodarczej z systematyką.
W tym duchu, jeżeli wewnętrzne systemy monitorowania i zgodności wskazują, że nie nastąpiła żadna istotna zmiana wpływu działalności gospodarczej na środowisko (np. wynikająca ze zmian w procesie produkcji, pozyskiwaniu materiałów i energii lub lokalizacji geograficznej działalności) oraz jeżeli nie nastąpiła zmiana wymogów prawnych mających zastosowanie do danej działalności, która miałaby wpływ na wynik oceny zgodności tej działalności z systematyką, jednostka prowadząca sprawozdawczość może oprzeć się na ocenie zgodności danej działalności z systematyką z poprzedniego roku lub z poprzednich lat.
SEKCJA II - PYTANIA DOTYCZĄCE CELU ŁAGODZENIA ZMIAN KLIMATU (ZAŁĄCZNIK I DO AKTU DELEGOWANEGO W SPRAWIE SYSTEMATYKI DOTYCZĄCEJ ZMIANY KLIMATU)
Przetwórstwo przemysłowe
Sekcja 3.5 "Produkcja sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną budynków" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
10. Czy komponenty (np. sprężarki lub wymienniki ciepła) wchodzą w zakres sekcji 3.5 "Produkcja sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną", jeżeli są one niezbędne do działania sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną i wnoszą istotny wkład w jego działanie?
Kryterium dotyczące istotnego wkładu określone w sekcji 3.5 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu zawiera wykaz produktów i ich kluczowych komponentów, które mogą wnieść istotny wkład w ramach tej działalności. "Kluczowe komponenty" należy rozumieć jako komponenty wymienione w wykazie produktów, których właściwości mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia ogólnej wydajności tych produktów w odniesieniu do ich wkładu w łagodzenie zmian klimatu. Konkretnie wymieniono pompy ciepła i wymienniki systemów ciepłowniczych. Sprężarki, które kwalifikują się jako kluczowe komponenty, również wchodzą w zakres tej działalności, jeżeli spełniają techniczne kryteria kwalifikacji.
Sekcja 3.9 "Produkcja żelaza i stali" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
11. Jaki jest zakres sekcji 3.9 "Produkcja żelaza i stali"? Na przykład, czy produkcja rur stalowych bez szwu wchodzi w zakres tej działalności, biorąc pod uwagę, że nie istnieją żadne konkretne kryteria dla tego etapu procesu? Czy produkcja stopów specjalistycznych wchodzi w zakres tej działalności?
Kryterium istotnego wkładu określone w lit. b) odnosi się do "[pieców] łukowych produkujących stal węglową z pieca łukowego lub stal wysokostopową z pieca łukowego zgodnie z definicją określoną w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2019/331". Ponadto w lit. a) określono progi liczbowe dla poszczególnych etapów procesów poprzez odniesienie do wskaźników emisyjności dla produktów, określonych w załączniku do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/447. W tym ostatnim załączniku stwierdzono, że "[d]o celów niniejszego załącznika stosuje się definicje objętych nimi produktów oraz procesów i emisji (granice systemowe) określone w załączniku I do rozporządzenia delegowanego (UE) 2019/331".
Działalność gospodarcza ujęta w sekcji 3.9 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu obejmuje zatem wytwarzanie odpowiednich produktów i procesów (granice systemowe) określonych w załączniku I do rozporządzenia delegowanego (UE) 2019/331. Biorąc pod uwagę, że produkcja rur stalowych bez szwu lub stopów specjalistycznych nie jest objęta załącznikiem I do rozporządzenia delegowanego (UE) 2019/331, działalność ta nie wchodzi w zakres sekcji 3.9.
Jeżeli jednak (i) jednostka prowadząca sprawozdawczość produkuje stal węglową z pieca łukowego lub stal wysokostopową z pieca łukowego (zgodnie z definicją w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) 2019/331) jako produkty pośrednie oraz (ii) są one wykorzystywane w produkcji produktu końcowego (np. rur stalowych bez szwu), wówczas działalność pośrednią można zgłaszać w ramach sekcji 1.2.3.1 lit. b) załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki w odniesieniu do działalności "prowadzonej w celu konsumpcji własnej przedsiębiorstwa niefinansowego".
FAQ nr 21 i 29 w zawiadomieniu Komisji z dnia 20 października 2023 r. również dotyczą ujawniania informacji dotyczących systematyki przez przedsiębiorstwa, które uzyskują obrót z produktów, które nie kwalifikują się do systematyki, jednocześnie wykorzystując produkty uzyskane ze swoich procesów produkcji wyższego szczebla łańcucha dostaw wynikających z działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki.
Sekcja 3.10 "Produkcja wodoru" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
12. Czy wymóg dotyczący emisji gazów cieplarnianych w cyklu życia, do którego odniesiono się w kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 3.10 "Produkcja wodoru", obejmuje wyłącznie wodór jako łańcuch wartości paliw, czy też inne zastosowania końcowe? Jeżeli inne zastosowania końcowe są objęte tym wymogiem, ale nie podlegają dyrektywie w sprawie energii odnawialnej, do której odnoszą się obecnie kryteria istotnego wkładu dotyczące tej działalności, w jaki sposób należy oceniać emisje gazów cieplarnianych w cyklu życia dla innych zastosowań końcowych?
Przepisy dyrektywy w sprawie energii odnawialnej, rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2023/1185 i przyszłego aktu delegowanego w sprawie paliw niskoemisyjnych dotyczą wykorzystywania wodoru jako paliwa. Kryteria określone w sekcji 3.10 można jednak stosować również w przypadku, gdy wodór jest stosowany jako surowiec chemiczny. Sekcja 3.10 zawiera wyraźne odniesienie do progu 24 , który można stosować jako punkt odniesienia niezależnie od końcowego zastosowania cząsteczki.
W sekcji 3.10 jest mowa o tym, że metodyka określona w aktach delegowanych przyjętych na podstawie dyrektywy w sprawie energii odnawialnej oraz metodyka określona w normie ISO są jednakowo ważne. Aby zapewnić zgodność i spójność sprawozdawczości, w pierwszej kolejności należy stosować metodykę określoną w aktach delegowanych przyjętych na podstawie dyrektywy w sprawie energii odnawialnej.
Sekcja 3.12 "Produkcja węglanu sodu" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
13. Odnośnie do sekcji 3.12 "Produkcja węglanu sodu", czy producent węglanu sodu, który produkuje również wodorowęglan sodu (który jest przetworzonym węglanem sodu), powinien przypisać część swojego obrotu, swoich nakładów inwestycyjnych lub wydatków operacyjnych wodorowęglanowi sodu i uwzględnić go w kluczowych wskaźnikach wyników zgłaszanych w ramach sekcji 3.12?
Sekcja 3.12 obejmuje produkcję węglanu sodu (sody kalcynowanej, sody bezwodnej, sody amoniakalnej). Produkcja wodorowęglanu sodu nie jest uwzględniona w opisie działalności i w związku z tym należy uznać ją za niekwalifikującą się do systematyki. Produkcję węglanu sodu można jednak zgłaszać na podstawie sekcji 1.2.3.1 lit. b) załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki w odniesieniu do działalności "prowadzonej w celu konsumpcji własnej przedsiębiorstwa niefinansowego". FAQ nr 21 i 29 w zawiadomieniu Komisji z dnia 20 października 2023 r. również dotyczą ujawniania informacji dotyczących systematyki przez przedsiębiorstwa, które uzyskują obrót z produktów, które nie kwalifikują się do systematyki, jednocześnie wykorzystując produkty uzyskane ze swoich procesów produkcji wyższego szczebla łańcucha dostaw wynikających z działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki.
14. Odnośnie do sekcji 3.12 "Produkcja węglanu sodu", w przypadku gdy węglan sodu i inne produkty (np. wodorowęglan sodu i chlorek wapnia) są produkowane w tym samym zakładzie, w jaki sposób podmiot powinien przypisywać nakłady inwestycyjne i wydatki operacyjne do każdego z tych produktów?
Jednostki prowadzące sprawozdawczość powinny wdrożyć system obiektywnego przypisywania wydatków przeznaczonych na produkcję poszczególnych towarów. Jednostki prowadzące sprawozdawczość powinny stosować wskaźnik niefinansowy, który umożliwia dokładne przypisanie nakładów inwestycyjnych do działalności zgodnej z systematyką (zob. odpowiedź na FAQ nr 30 w zawiadomieniu Komisji C/2023/305). Jeżeli do wytworzenia co najmniej dwóch produktów kwalifikujących się do systematyki wykorzystuje się jedną maszynę/jeden składnik aktywów, przedsiębiorstwo nie może policzyć wydatków na tę maszynę/ten składnik aktywów więcej niż jeden raz.
15. Czy nakłady inwestycyjne na projekty zwiększające efektywność energetyczną procesu produkcji sody należy przypisać do sekcji 3.12 "Produkcja węglanu sodu", czy też należy je rozdzielić i przypisać do sekcji 7.3 "Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną"?
Nakłady inwestycyjne mające na celu zwiększenie efektywności energetycznej samego procesu produkcji (tj. gdy mają one na celu zapewnienie zgodności procesu produkcji, np. procesu produkcji węglanu sodu, z technicznymi kryteriami kwalifikacji), należy zgłaszać w ramach odpowiedniej działalności produkcyjnej: sekcja 3.12 "Produkcja węglanu sodu". Nakłady inwestycyjne mające na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków należy jednak zgłaszać w ramach sekcji 7.3 "Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną". Nie dopuszcza się podwójnego liczenia.
Sekcja 3.17 "Produkcja tworzyw sztucznych w formach podstawowych" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
16. Kryteria dotyczące istotnego wkładu określone w sekcji 3.17 "Produkcja tworzyw sztucznych w formach podstawowych" lit. a) uwzględniają następujące kryterium: "tworzywo sztuczne w formie podstawowej jest w pełni wytworzone w drodze mechanicznego recyklingu odpadów z tworzyw sztucznych". Co oznacza tutaj tworzywo sztuczne "w pełni wytworzone"?
Termin "w pełni wytworzone" oznacza, że tworzywo sztuczne jest wytwarzane w 100 % z odpadów tworzyw sztucznych poddanych recyklingowi mechanicznemu.
Sekcja 3.18 "Produkcja komponentów samochodowych i komponentów urządzeń do mobilności" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
17. Aby część samochodowa kwalifikowała się do systematyki zgodnie z sekcją 3.18 "Produkcja komponentów samochodowych i komponentów urządzeń do mobilności", czy musi ona mieć zasadnicze znaczenie dla zapewnienia i poprawy efektywności środowiskowej pojazdu bezemisyjnego, czy też musi być jedynie częścią pojazdu bezemisyjnego, nie odgrywając istotnej roli w poprawie efektywności środowiskowej?
Nie wszystkie komponenty pojazdu bezemisyjnego są automatycznie ujęte w sekcji 3.18. Ujęte są tam tylko te komponenty, które mają zasadnicze znaczenie w kontekście efektywności środowiskowej pojazdu bezemisyjnego.
W motywie 9 zmian w akcie delegowanym w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu znajdują się dalsze wytyczne dotyczące tej kwestii. W celach orientacyjnych wymieniono w nim komponenty, które można uznać za wspomagające.
Motyw 9 stanowi, że "[n]ależy dodać techniczne kryteria kwalifikacji w odniesieniu do komponentów, które mają decydujące znaczenie dla efektywności środowiskowej. W przypadku pojazdów obejmują one w szczególności sterowniki, transformatory, silniki elektryczne, porty ładowania i ładowarki, przetwornice DC/DC, falowniki, alternatory, jednostki sterujące, układy hamulcowe z odzyskiwaniem energii, hamulce z systemami redukcji oporu powietrza, układy kontroli temperatury, układy przeniesienia napędu, systemy magazynowania wodoru i zasilania wodorem, elektronikę niezbędną do działania mechanizmów napędowych, układy napędowe, »najlepsze w swojej klasie« układy zawieszenia prowadzące do poprawy efektywności energetycznej, wszelkie urządzenia pomocnicze, jeśli są one niezbędne dla pojazdów niskoemisyjnych i jeśli są one znacznie bardziej energooszczędne niż rozwiązania alternatywne, aktywne funkcje aerodynamiczne w pojazdach niskoemisyjnych zmniejszające opór powietrza oraz przyczepy, które są wyposażone w technologie oszczędzania energii, takie jak hamowanie z odzyskiwaniem energii lub usprawnienia aerodynamiczne. W przypadku kolei obejmuje to w szczególności składniki taboru kolejowego określone w załączniku I do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/797 (5)".
Sekcja 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
18. W jaki sposób podmioty mogą wykazać zgodność z kryterium istotnego wkładu określonym w sekcji 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu" pkt 2 lit. a), które odnosi się do "infrastruktur[y] przeznaczon[ej] do tworzenia przyłącza bezpośredniego lub rozbudowy istniejącego bezpośredniego połączenia podstacji lub sieci z elektrownią, która emituje gazy cieplarniane w ilości większej niż 100 g ekwiwalentu dwutlenku węgla/kWh, mierzone w oparciu o cykl życia"?
Kryterium to odzwierciedla kryterium zawarte w sekcji 4.9 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu - "Przesył i dystrybucja energii elektrycznej". Wyniki (produkty i usługi) działalności opisanej w sekcji 3.20 są nabywane przez przedsiębiorstwa zajmujące się budową i eksploatacją sieci elektroenergetycznych (tj. działalność określona w sekcji 4.9) i uwzględniane w ocenie wydatków (nakłady inwestycyjne lub wydatki operacyjne) tych przedsiębiorstw pod względem systematyki. Działalność opisana w sekcji 3.20 umożliwia prowadzenie działalności opisanej w sekcji 4.9 "Przesył i dystrybucja energii elektrycznej" i w związku z tym nie może obejmować działalności, która jest wyraźnie wyłączona z zakresu technicznych kryteriów kwalifikacji w ramach działalności określonej w sekcji 4.9.
Jednostka sprawozdająca prowadząca działalność opisaną w sekcji 3.20 powinna przeprowadzić ocenę należytej staranności w odniesieniu do swoich klientów, którzy prowadzą działalność opisaną w sekcji 4.9, aby ustalić, czy jej klienci wykorzystują wyniki działalności opisanej w sekcji 3.20 do stworzenia przyłącza bezpośredniego lub rozbudowy istniejącego bezpośredniego połączenia podstacji lub sieci z elektrownią, która emituje gazy cieplarniane w ilości większej niż 100 g ekwiwalentu dwutlenku węgla/kWh (mierzone w oparciu o cykl życia).
19. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu" lit. b) zawiera odniesienie do "przesyłowego i rozdzielczego sprzętu instalacyjnego przewodzącego prąd i sprzętu instalacyjnego nieprzewodzącego prądu, przeznaczonego do instalacji obwodów elektrycznych". Czy obejmuje to sprzęt instalacyjny niskiego napięcia, szyny zbiorcze, przełączniki i gniazda wtykowe?
Produkty elektryczne niskiego napięcia (w tym szyny zbiorcze, przełączniki i gniazda wtykowe) są objęte lit. c) kryteriów istotnego wkładu, a nie lit. b).
20. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu" zawierają odniesienie do urządzeń, "które można ze sobą połączyć". Czy pojęcie to obejmuje urządzenia, które można podłączyć w celu uzyskania informacji kierowanych do wyższego systemu kontroli/ monitorowania/zarządzania?
Pojęcie "które można ze sobą połączyć" należy rozumieć jako obejmujące urządzenia, którymi można zdalnie sterować lub które przekazują informacje do systemu sterowania.
21. W kryterium istotnego wkładu określonym w sekcji 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu" pkt 1 lit. c) ppkt (i) jest mowa o wyłącznikach, ale nie ma wyraźnie mowy o innych urządzeniach zabezpieczających niskiego napięcia (np. bezpiecznikach, które mają podobną funkcję jak wyłączniki). Czy produkty te są również uwzględnione w sekcji 3.20?
Bezpieczniki nie zostały wymienione w tej sekcji i w związku z tym nie kwalifikują się w ramach tej działalności.
22. Co oznaczają "centra sterujące", o których mowa w kryterium istotnego wkładu określonym w sekcji 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu" pkt 1 lit. c) ppkt (i)? Czy pojęcie to ogranicza się do zautomatyzowanych centrów sterujących do zarządzania obciążeniem sieci energetycznej i ich kluczowych elementów?
Pojęcie to odnosi się do "centrów sterujących", które zwiększają możliwości sterowania systemem elektroenergetycznym i przyczyniają się do zwiększenia udziału energii ze źródeł odnawialnych lub podnoszą efektywność energetyczną.
Energetyka
Sekcja 4.1 "Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
23. Czy działalność gospodarcza obejmująca jedynie wczesne etapy projektów dotyczących energii odnawialnej przed faktyczną "budową" kwalifikuje się w ramach sekcji 4.1 "Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej"?
Sekcja 4.1 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu obejmuje "[b]udow[ę] lub eksploatacj[ę] instalacji do produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej". W związku z tym za kwalifikującą się do systematyki należy uznać wyłącznie działalność polegającą na budowie lub eksploatacji instalacji do produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej. Przedsiębiorstwa, które ponoszą zasadniczo pełne ryzyko gospodarcze i czerpią wszystkie korzyści gospodarcze wynikające z budowy, posiadania lub eksploatacji instalacji do produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej, należy uznać za prowadzące działalność opisaną w sekcji 4.1. Działalność ta nie obejmuje usług w zakresie badania rynku ani usług doradczych (np. lokalizacja terenu i analiza przed faktycznym etapem budowy), ani usług zarządzania projektami za opłatą. Niektóre rodzaje działalności na wczesnych etapach projektu mogą jednak kwalifikować się w ramach innej działalności (na przykład w ramach sekcji 9.1 "Pomoc przeznaczona na badania rynkowe, rozwój oraz innowacje").
Sekcja 4.5 "Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
24. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 4.5 "Produkcja energii elektrycznej z energii wodnej" stanowią że "[d]ziałalność spełnia jedno z poniższych kryteriów [...] b) gęstość mocy w instalacji produkującej energię elektryczną wynosi powyżej 5 W/m2". Co uznaje się za sztuczny zbiornik do celów obliczeń? Czy w obliczeniach należy stosować jedynie obszar wodny przylegający do tamy sztucznego zbiornika wodnego, w którym znajduje się elektrownia wodna, oraz moc zainstalowaną elektrowni objętej wsparciem? Czy też należy zsumować wszystkie obszary wodne sztucznych zbiorników znajdujących się powyżej danej elektrowni wzdłuż całego biegu rzeki oraz moc zainstalowaną wszystkich elektrowni wodnych znajdujących się poniżej obszarów wodnych sztucznych zbiorników w całym biegu rzeki?
Gęstość mocy oblicza się jako stosunek mocy zainstalowanej (która jest parametrem konstrukcyjnym) do powierzchni zbiornika, który dostarcza wodę do elektrowni wodnej. Powierzchnia zbiornika jest zmienna (w zależności od poziomu wody), zatem obszarem, który należy wykorzystać do obliczenia gęstości mocy, jest powierzchnia odpowiadająca mocy zainstalowanej (licznik wspomnianego stosunku). Jest to zazwyczaj obszar, w którym zbiornik jest napełniany w jego konstrukcyjnym punkcie pracy (wartość, przy której wytwarza moc równą mocy zainstalowanej).
Do obliczeń wolno wykorzystywać tylko te zbiorniki (tj. powierzchnię takich zbiorników), które rzeczywiście zasilają elektrownię wodną (tj. dostarczają do niej wodę), której dotyczy moc zainstalowana. Oznacza to, że w obliczeniach nie należy uwzględniać wszystkich zbiorników znajdujących się w górnym biegu rzeki, chyba że wszystkie te zbiorniki zasilają elektrownię wodną. Na przykład jeżeli elektrownia wodna wykorzystuje więcej zbiorników, w obliczeniach należy uwzględnić wszystkie zbiorniki zasilające, nawet jeżeli są one oddalone od centralnej elektrowni (nie wszystkie elektrownie wodne są budowane tuż poniżej tamy). W każdym projekcie należy określić, które zbiorniki zasilają elektrownię wodną. Ogólnie rzecz biorąc, wodę do elektrowni wodnej dostarcza tylko jeden zbiornik, ale niektóre bardziej złożone projekty są zasilane przez więcej niż jeden zbiornik.
Innym złożonym przypadkiem są zbiorniki kaskadowe/kaskadowe elektrownie wodne. W takim przypadku, jeżeli do każdego zbiornika wodnego przypisano własną elektrownię wodną, która jest zlokalizowana tuż poniżej tego zbiornika, każda elektrownia wodna powinna wykorzystywać jedynie zbiornik znajdujący się tuż powyżej, a nie wszystkie zbiorniki. Jeżeli tylko najniżej położony zbiornik ma elektrownię wodną, ale do zbierania wody w celu zasilania danej elektrowni wodnej wykorzystywane są wszystkie zbiorniki znajdujące się w górnym biegu rzeki, w obliczeniach uwzględnia się wszystkie te zbiorniki. Zależy to od szczególnych cech konkretnego obiektu.
Innym przypadkiem jest zbiornik obsługujący więcej niż jedną elektrownię wodną. W takim przypadku przy obliczaniu gęstości mocy dla danej elektrowni wodnej należy stosować jedynie powierzchnię zbiornika, która jest przydzielona do danej elektrowni wodnej. Ewentualnie można obliczyć całkowitą gęstość mocy, która uwzględnia całą powierzchnię zbiornika i wszystkie obsługiwane elektrownie wodne, w zależności od konkretnego układu.
Sekcja 4.9 "Przesył i dystrybucja energii elektrycznej" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
25. Czy kablowce są objęte zakresem sekcji 4.9 "Przesył i dystrybucja energii elektrycznej", co oznacza, że kryteria kwalifikacji tych statków jako ekologiczne nie zależałyby od tego, na ile są one ekologiczne, lecz od tego, czy system elektroenergetyczny, w którego budowie uczestniczą, jest ekologiczny?
Takie statki zazwyczaj wykorzystuje się do układania kabli pod wodą. Jeżeli są to masowce i świadczą usługi na rzecz osób trzecich (co oznacza, że nie są to statki należące do danego przedsiębiorstwa), mogą one wchodzić w zakres sekcji 6.10 "Transport morski i wodny przybrzeżny towarów, statki do operacji portowych i działań pomocniczych".
Sekcja 4.13 "Wytwarzanie biogazu i biopaliw wykorzystywanych w transporcie oraz wytwarzanie biopłynów" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
26. Czy inwestycje w łańcuch dostaw zrównoważonych surowców kwalifikują się do systematyki zgodnie z sekcją 4.13 "Wytwarzanie biogazu i biopaliw wykorzystywanych w transporcie oraz wytwarzanie biopłynów"?
Działalność opisana w sekcji 4.13 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu obejmuje "wytwarzanie biogazu lub biopaliw wykorzystywanych w transporcie oraz wytwarzanie biopłynów". Wytwarzanie surowców (np. biomasy rolniczej lub leśnej) wykorzystywanych do wytwarzania biogazu lub biopaliw wykorzystywanych w transporcie biopłynów nie wchodzi w zakres tej działalności gospodarczej.
Sekcja 4.14 "Sieci przesyłu i dystrybucji gazów odnawialnych i niskoemisyjnych" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
27. Czy "infrastruktura przystosowana do wodoru" wchodzi w zakres sekcji 4.14 "Sieci przesyłu i dystrybucji gazów odnawialnych i niskoemisyjnych", nawet jeśli faktyczny transport mieszaniny wodoru i gazu ziemnego nie będzie miał miejsca jeszcze przez kilka lat (tj. obecnie nie ma określonego progu udziału wodoru (wyrażonego w procentach) w mieszaninie wodoru i gazu ziemnego)?
Termin infrastruktura "przystosowana do wodoru" nie jest terminem stosowanym ani w ramach legislacyjnych unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju, ani w polityce dotyczącej transeuropejskich sieci energetycznych.
W technicznych kryteriach kwalifikacji, o których mowa w podsekcji "Istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu" pkt 1 w sekcji 4.14 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu, określono trzy kategorie działalności:
"a) budowa lub eksploatacja nowych sieci przesyłu i dystrybucji wodoru lub innych gazów niskoemisyjnych;
b) przekształcenie/zmiana przeznaczenia istniejących sieci gazu ziemnego na sieci przesyłające wyłącznie wodór;
c) modernizacja sieci przesyłu i dystrybucji gazu, której głównym celem jest włączenie do sieci wodoru i innych gazów niskoemisyjnych, w tym wszelka działalność wykorzystująca sieci przesyłu lub dystrybucji gazu, dzięki czemu sieć może zwiększyć udział wodoru lub innych gazów niskoemisyjnych w systemie gazowym". Blendowanie wodoru i gazu ziemnego nie jest objęte ani lit. a), ani b). Wyłącznie lit. c) obejmuje działalność polegającą na modernizacji infrastruktury gazu ziemnego w celu umożliwienia "włączenia wodoru i innych gazów niskoemisyjnych" lub "zwiększenia udziału wodoru lub innych gazów niskoemisyjnych w systemie gazowym". Lit. c) nie obejmuje eksploatacji sieci przesyłu lub dystrybucji mieszaniny wodoru i gazu ziemnego. Przedsiębiorstwa zajmujące się przesyłem lub dystrybucją - w tym magazynowaniem - gazu ziemnego mogą zatem zgłaszać wyłącznie swoje inwestycje (o których mowa w lit. c)) mające na celu modernizację istniejącej infrastruktury w celu umożliwienia przesyłu lub dystrybucji mieszaniny wodoru i gazu ziemnego jako nakłady inwestycyjne. Przedsiębiorstwa powinny dysponować odpowiednią dokumentacją potwierdzającą, że ich inwestycje w modernizację mają zasadnicze znaczenie dla włączenia wodoru i innych gazów niskoemisyjnych lub dla zwiększenia udziału wodoru lub innych gazów niskoemisyjnych w systemie gazowym.
Sekcja 4.28 "Wytwarzanie energii elektrycznej z energii jądrowej w istniejących obiektach" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
28. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 4.28 "Wytwarzanie energii elektrycznej z energii jądrowej w istniejących obiektach" zawierają odniesienie do terminu "projekt" (ang. project). Jak definiuje się ten termin? W wymogach bezpieczeństwa jądrowego występuje wyłącznie termin "projekt" (ang. design), który został zdefiniowany i jest stosowany w dokumentach MAEA (np. Szczególny wymóg bezpieczeństwa MAEA nr SSR-2/1).
Sekcja 4.28 "Wytwarzanie energii elektrycznej z energii jądrowej w istniejących obiektach" obejmuje "[m]odyfikacj[ę] istniejących obiektów jądrowych w celu rozbudowy, dopuszczonej przez właściwe organy państw członkowskich do 2040 r. zgodnie z obowiązującym prawem krajowym, modyfikacj[ę] czasu bezpiecznej eksploatacji obiektów jądrowych wytwarzających energię elektryczną lub ciepło z energii jądrowej (»elektrownie jądrowe«)", tj. długoterminową eksploatację istniejącej elektrowni jądrowej.
O tym zagadnieniu traktuje dokument "SSR-2/2 (Rev. 1) Bezpieczeństwo elektrowni jądrowych: rozruch i eksploatacja", a w szczególności określony w nim wymóg nr 16: "Programu na rzecz długoterminowej eksploatacji". Raporty o bezpieczeństwie nr 106 "Zarządzanie starzeniem się elektrowni jądrowych i długoterminowa eksploatacja elektrowni jądrowych: zarządzanie danymi, ustalanie zakresu, programy dla elektrowni i dokumentacja (2022)" i nr 82 (Rev. 2) "Zarządzanie starzeniem się elektrowni jądrowych: wyciągnięte międzynarodowe wnioski ogólne dotyczące starzenia się elektrowni jądrowych" (IGALL) (2024) mogą być również istotne w kontekście długoterminowej eksploatacji elektrowni jądrowych. W przytoczonych źródłach oprócz "projektu" (ang. design) stosuje się kilka terminów, w szczególności "zakład" i "program".
W tym kontekście termin "projekt" (ang. project) występujący w technicznych kryteriach kwalifikacji można rozumieć jako realizację programu na rzecz długoterminowej eksploatacji danego istniejącego obiektu jądrowego.
Transport
Ogólne kryteria związane z transportem wodnym w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
29. Działalność żeglugowa nie jest uwzględniona w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska. Czy działalność żeglugowa może być mimo to zgodna z systematyką, jeżeli podmioty przestrzegają technicznych kryteriów kwalifikacji dotyczących działalności żeglugowej określonych w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu?
Działalność morska spełniająca kryteria istotnego wkładu i kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód określone w sekcjach 6.7-6.12 załączników I i II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu może być zgodna z systematyką.
30. Ile wynosi 20 punktów procentowych poniżej etapu 3 wskaźnika konstrukcyjnego efektywności energetycznej (EEDI), jak określono w technicznych kryteriach kwalifikacji EEDI w sekcjach 6.10 "Transport morski i wodny przybrzeżny towarów, statki do operacji portowych i działań pomocniczych" i 6.11 "Transport morski i wodny przybrzeżny pasażerski"? W jaki sposób należy to obliczyć w odniesieniu do statku, do którego ma zastosowanie etap 3 EEDI?
20 punktów procentowych należy dodać do procentowych współczynników redukcji EEDI, które weszły w życie 1 kwietnia 2022 r., zgodnie z ustaleniami Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego Międzynarodowej Organizacji Morskiej dokonanymi na jego siedemdziesiątej piątej sesji 25 . Mający zastosowanie procentowy współczynnik redukcji EEDI należy wybrać na podstawie rodzaju statku, wielkości statku i daty zawarcia umowy o budowę statku (lub, w przypadku braku takiej umowy, daty położenia stępki 26 ).
W przypadku statku, do którego zastosowanie ma etap 3 EEDI, należy wziąć pod uwagę następujące sytuacje:
- do 31 grudnia 2025 r. statek musi osiągnąć wartość EEDI wynoszącą co najmniej 10 punktów procentowych poniżej mającego zastosowanie współczynnika redukcji etapu 3 EEDI.
Na przykład masowiec o nośności 25 000 musiałby osiągnąć wartość EEDI wynoszącą co najmniej 40 punktów procentowych poniżej linii odniesienia EEDI, podczas gdy kontenerowiec o nośności 40 000 lub większej, ale mniejszej niż 80 000 musiałby osiągnąć wartość EEDI wynoszącą co najmniej 45 punktów procentowych poniżej linii odniesienia EEDI;
- od 1 stycznia 2026 r. statek musi osiągnąć wartość EEDI wynoszącą co najmniej 20 punktów procentowych poniżej mającego zastosowanie współczynnika redukcji etapu 3 EEDI.
Na przykład masowiec o nośności 25 000 musiałby osiągnąć wartość EEDI wynoszącą co najmniej 50 punktów procentowych poniżej linii odniesienia EEDI, podczas gdy kontenerowiec o nośności 40 000 lub większej, ale mniejszej niż 80 000 musiałby osiągnąć wartość EEDI wynoszącą co najmniej 55 punktów procentowych poniżej linii odniesienia EEDI.
31. W kontekście wykazania zgodności z systematyką w odniesieniu do technicznych kryteriów kwalifikacji określonych w sekcjach 6.10 "Transport morski i wodny przybrzeżny towarów, statki do operacji portowych i działań pomocniczych" i 6.11 "Transport morski i wodny przybrzeżny pasażerski" w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego, do którego zdarzenia odnosi się data 1 stycznia 2026 r.? Czy data ta odnosi się do a) podpisania umowy o budowę statku; b) położenia stępki; c) dostarczenia statku; czy d) daty wydania decyzji w sprawie finansowania?
Stosując techniczne kryteria kwalifikacji określone w sekcji 6.10 lit. f) i sekcji 6.11 lit. e), które odnoszą się do emisji gazów cieplarnianych przez statki w eksploatacji, mające zastosowanie od 1 stycznia 2026 r., operator statku powinien ocenić, czy statek osiąga limit (mający zastosowanie w danym okresie sprawozdawczym) dotyczący średniorocznej intensywności emisji gazów cieplarnianych pochodzących ze zużycia energii na danym statku w danym okresie sprawozdawczym. Na przykład, oceniając zgodność z systematyką w okresie sprawozdawczym 1 stycznia 2026 r. - 31 grudnia 2026 r., armator powinien ocenić, czy średnioroczna intensywność emisji gazów cieplarnianych pochodzących z zużycia energii na danym statku w tym okresie sprawozdawczym nie przekracza 76,4 g CO2e/MJ, oraz powinien zapewnić weryfikację tej intensywności przez niezależną stronę trzecią. Podobnie, oceniając zgodność z systematyką w okresie sprawozdawczym 1 stycznia 2030 r. - 31 grudnia 2030 r., armator powinien ocenić, czy zweryfikowana średnioroczna intensywność emisji gazów cieplarnianych pochodzących z zużycia energii na danym statku w tym okresie sprawozdawczym nie przekracza 61,1 g CO2e/MJ.
Stosując techniczne kryteria kwalifikacji określone w sekcji 6.10 lit. e) i sekcji 6.11 lit. d), które odnoszą się do efektywności projektu statków w zakresie emisji gazów cieplarnianych, w kontekście oceny zgodności z systematyką pożyczek/obligacji wyemitowanych w celu pozyskania środków finansowych na uiszczenie zapłaty/przedpłaty za nowy statek lub pożyczek zaciągniętych przez stocznię w celu sfinansowania budowy i modernizacji statków, zastosowanie kryteriów ustala się w momencie podpisywania umowy o budowę statku. Jak określono w art. 7 ust. 5 aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki, kryteria te pozostają ważne przez okres pięciu lat od daty rozpoczęcia stosowania aktów delegowanych zmieniających te techniczne kryteria kwalifikacji, pod warunkiem że początkowo prognozowana efektywność zostanie osiągnięta w momencie rozpoczęcia eksploatacji statku.
32. W odniesieniu do sekcji 6.10 "Transport morski i wodny przybrzeżny towarów, statki do operacji portowych i działań pomocniczych" i sekcji 6.11 "Transport morski i wodny przybrzeżny pasażerski" połączenie bardziej rygorystycznych kryteriów efektywności energetycznej: wskaźnika konstrukcyjnego efektywności energetycznej (EEDI)/ wskaźnika efektywności energetycznej statku istniejącego (EEXI) oraz kryteriów dotyczących paliw wyklucza wiele różnych (mniejszych) rodzajów statków, do których EEDI lub EEXI nie mają zastosowania. W jaki sposób można zapewnić zgodność tych statków z systematyką, jeżeli żadne rozwiązania o zerowej emisji spalin nie są obecnie technologicznie lub ekonomicznie wykonalne (np. statki obsługujące instalacje morskie na duże odległości)?
To pytanie i ta odpowiedź uchylają i zastępują FAQ nr 97 w zawiadomieniu Komisji C/2023/267.
Techniczne kryteria kwalifikacji przewidują kilka możliwości zapewnienia zgodności statków z systematyką. Chociaż wskaźniki EEDI (dla nowych statków) i EEXI (dla istniejących statków) zasadniczo nie miały być stosowane do wszystkich kategorii statków (rodzaj i wielkość), obie metody certyfikacji efektywności energetycznej są jedynymi uzgodnionymi na szczeblu międzynarodowym wskaźnikami przyjętymi dla statków.
Statek można uznać za nieobjęty zakresem EEDI, jeżeli:
- nie jest objęty zakresem przepisów dotyczących rodzajów i wielkości statków określonych w załączniku VI rozdział 4 prawidła 19 i 22 Międzynarodowej konwencji o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (MARPOL);
- nie mieści się w odpowiednich progach wielkości (nośność lub tonaż) określonych w załączniku VI rozdział 4 prawidło 24 konwencji MARPOL.
Statek można uznać za nieobjęty zakresem EEXI, jeżeli:
- nie jest objęty zakresem przepisów dotyczących rodzajów i wielkości statków określonych w załączniku VI rozdział 4 prawidła 19 i 23 konwencji MARPOL;
- nie mieści się w odpowiednich progach wielkości (nośność lub tonaż) określonych w załączniku VI rozdział 4 prawidło 25 konwencji MARPOL.
Statki objęte powyższymi przepisami regulacyjnymi, tj. nieobjęte zakresem EEDI lub EEXI, mogą nadal określić osiągnięte przez siebie wartości EEDI lub EEXI (mające zastosowanie odpowiednio do nowych i istniejących statków) na zasadzie dobrowolności, stosując tę samą metodę, i mogą zlecić weryfikację wyniku uznanej organizacji zewnętrznej zgodnie z rozdziałem 4 załącznika VI do konwencji MARPOL i odpowiednimi wytycznymi. Należy jednak zauważyć, że statki, niezależnie od ich wielkości, o napędzie innym niż tradycyjny (zgodnie z definicją w prawidle 2 załącznika VI do konwencji MARPOL) i które nie są wycieczkowcami ani gazowcami, nie są w stanie określić swoich osiągniętych wartości EEDI lub EEXI przy braku uzgodnionej metody obliczeniowej; w takich przypadkach zastosowanie miałyby jedynie odpowiednie kryteria określone w pkt 1 lit. a) i b), w sekcjach 6.10 i 6.11 załącznika I.
Ponadto, a w szczególności w przypadku statków o mniejszych rozmiarach i nośności, bardziej prawdopodobne jest przyjęcie rozwiązań elektrycznych albo systemów wodorowych ogniw paliwowych. Kryteria mające zastosowanie do takich statków są zatem uwzględnione w pkt 1 lit. a) i b), w sekcji 6.10 i 6.11 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu.
Sekcja 6.15 "Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
33. Czy budowa, modernizacja, konserwacja lub eksploatacja autostrad wchodzą w zakres działalności opisanej w sekcji 6.15 "Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny"?
Opis przedmiotowej działalności obejmuje trzy różne kategorie infrastruktury: (i) infrastrukturę niezbędną do zeroemisyjnej eksploatacji transportu drogowego o zerowych emisjach CO2 w spalinach, (ii) infrastrukturę przeznaczoną do przeładunku i (iii) infrastrukturę niezbędną do obsługi transportu miejskiego.
Biorąc pod uwagę tytuł działalności, jej opis i charakter technicznych kryteriów kwalifikacji, budowa, modernizacja, konserwacja lub eksploatacja autostrad nie wchodzą w zakres działalności opisanej w sekcji 6.15 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu. W odniesieniu do pierwszej kategorii infrastruktury za kwalifikujące się do systematyki w ramach celu polegającego na łagodzeniu zmian klimatu należy uznać wyłącznie te rodzaje działalności, które mają zasadnicze znaczenie i są przeznaczone do eksploatacji pojazdów o zerowej emisji CO2 w spalinach, tj. punkty ładowania pojazdów elektrycznych, modernizację połączeń z siecią elektroenergetyczną, stacje tankowania wodoru i systemy dróg elektrycznych. Obrotów z samej autostrady (lub związanych z nią wydatków) nie należy zatem uznawać za kwalifikujące się do systematyki w odniesieniu do działalności opisanej w sekcji 6.15 w ramach celu polegającego na łagodzeniu zmian klimatu.
Odróżnia się to od działalności opisanej w sekcji 6.15 "Infrastruktura wspomagająca transport drogowy i transport publiczny" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu, która ma inny tytuł i opis niż działalność opisana w sekcji 6.15 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu "Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny". W szczególności opis działalności w sekcji 6.15 załącznika II obejmuje między innymi "[b]udow[ę], modernizacj[ę], konserwacj[ę] i eksploatacj[ę] autostrad [...]". Wydatki na adaptację autostrad do zmian klimatu kwalifikują się zatem do systematyki w ramach celu polegającego na adaptacji do zmian klimatu.
34. Kryterium dotyczące nieczynienia poważnych szkód w odniesieniu do przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym określone w sekcji 6.15 "Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny" stanowi, że "[c]o najmniej 70 % (masy) innych niż niebezpieczne odpadów z budowy i rozbiórki [...] wytwarzanych na placu budowy jest gotowe do ponownego użycia, recyklingu i innych procesów odzysku materiału [...]". W jaki sposób przedsiębiorstwo dostarczające części sprzętu wykorzystywanego w infrastrukturze powinno zapewnić zgodność z tym przepisem, jeżeli nie ma kontroli nad placem budowy?
W opisie działalności w sekcji 6.15 określono, że przedmiotowa działalność obejmuje "[b]udow[ę], modernizacj[ę], konserwacj[ę] i eksploatacj[ę] infrastruktury niezbędnej do zeroemisyjnej eksploatacji transportu drogowego o zerowych emisjach CO2 w spalinach, a także infrastruktury przeznaczonej do przeładunku i infrastruktury niezbędnej do obsługi transportu miejskiego".
"Przedsiębiorstwo dostarczające części sprzętu wykorzystywanego w infrastrukturze" może zatem nie być objęte zakresem tej sekcji, chyba że jego działalność odpowiada budowie, modernizacji, konserwacji i eksploatacji infrastruktury spełniającej kryteria określone w ramach tej działalności.
Wytwarzanie sprzętu wykorzystywanego w infrastrukturze należy ocenić na podstawie kryteriów mających zastosowanie do tej działalności produkcyjnej. Na przykład wytwarzanie punktów ładowania pojazdów elektrycznych lub urządzeń do modernizacji połączeń z siecią elektroenergetyczną wchodzą w zakres działalności opisanej w sekcji 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu".
Obowiązek wykazania zgodności z zasadą "nie czyń poważnych szkód", o której mowa powyżej, spoczywa na przedsiębiorstwie będącym właścicielem infrastruktury lub eksploatującym tę infrastrukturę (przy ocenie swoich nakładów inwestycyjnych), lub wykonującym prace instalacyjne (przy ocenie swojego obrotu).
35. O punktach ładowania pojazdów elektrycznych jest mowa w odniesieniu do kilku rodzajów działalności gospodarczej objętych systematyką, w tym w sekcjach 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu", 6.15 "Infrastruktura wspomagająca niskoemisyjny transport drogowy i transport publiczny", 7.4 "Montaż, konserwacja i naprawa stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach)" i 4.9 "Przesył i dystrybucja energii elektrycznej". Biorąc pod uwagę fakt, że istnieją różne modele biznesowe dotyczące ładowania pojazdów elektrycznych (ładowanie w domu, ładowanie na ulicy, ładowanie w miejscu docelowym, rozwiązania dla flot i stacje szybkiego ładowania), w ramach których sekcji przedsiębiorstwa powinny oceniać zgodność z systematyką?
Działalność opisana w sekcji 3.20 obejmuje produkcję, instalację, konserwację lub naprawę stacji ładowania pojazdów elektrycznych oraz wspomagającej infrastruktury elektrycznej na potrzeby elektryfikacji transportu, instalowanej przede wszystkim w celu umożliwienia ładowania pojazdów elektrycznych. Z tej działalności wyłączona jest każda działalność objęta sekcją 7.4.
Instalacja punktów ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach i na parkingach, które to punkty będą głównie prywatnymi punktami ładowania pojazdów elektrycznych, wchodzi w zakres sekcji 7.4. Kryteria określone w tej sekcji są odpowiednie dla tego rodzaju instalacji.
Instalacja innych punktów ładowania (np. publicznie dostępnych punktów wzdłuż drogi) wchodzi w zakres sekcji 6.15. Kryteria zawarte w tej sekcji mają w zamierzeniu obejmować instalację zarówno mniejszych, jak i większych elementów, a w kilku z nich występuje sformułowanie "w stosownych przypadkach". Wystąpią przypadki - zwłaszcza w przypadku instalacji mniejszego elementu, np. pojedynczego punktu ładowania na już zabudowanym obszarze - w których kryteria te nie będą miały zastosowania.
Punkty ładowania mogą również podlegać działalności w zakresie energii opisanej w sekcji 4.9. W sekcji tej zawarto wyraźny wymóg zapewnienia zgodności z technicznymi kryteriami kwalifikacji określonymi w sekcji 6.15 ("z zastrzeżeniem zgodności z kryteriami kwalifikacji określonymi w sekcji niniejszego załącznika dotyczącej transportu") w celu zapewnienia, aby ten rodzaj inwestycji był spójnie traktowany jako część projektu w dziedzinie transportu lub energii.
Pytania ogólne odnoszące się do kryteriów dotyczących lotnictwa określonych w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
36. Z jakiego źródła danych i metody należy korzystać do obliczania globalnej stopy zastąpienia stosowanej do celów weryfikacji spełnienia kryteriów istotnego wkładu w łagodzenie zmian klimatu określonych sekcji 3.21 "Produkcja statków powietrznych" lit. b) i c), w sekcji 6.18 "Leasing statków powietrznych" lit. b) i c) oraz w sekcji 6.19 "Pasażerski i towarowy transport lotniczy" lit. b), c) i d)?
Globalną stopę zastąpienia oblicza się na podstawie stosunku liczby statków powietrznych trwale wycofanych z użytku do liczby statków powietrznych dostarczonych na poziomie globalnym, uśrednionym dla ostatnich 10 lat, na podstawie zweryfikowanych danych uzyskanych od niezależnych dostawców danych. Stopę tę oblicza się ponownie dla każdego roku sprawozdawczego, ponieważ jest ona dynamiczna, a dane bazowe będą się co roku zmieniać.
W globalnej stopie zastąpienia określono limit liczby statków powietrznych, które można zastąpić w danym roku. Średnią z 10 lat oblicza się poprzez podzielenie całkowitej liczby statków powietrznych trwale wycofanych z użytku przez całkowitą liczbę statków powietrznych dostarczonych na poziomie globalnym w okresie 10 lat. Globalna stopa zastąpienia musi opierać się na statkach powietrznych dostarczonych od producenta oryginalnego sprzętu (OEM) do jego pierwotnego operatora oraz na statkach trwale wycofanych z użytku.
Obliczenia globalnej stopy zastąpienia opierają się na konwencjonalnych statkach powietrznych zaklasyfikowanych do użytku komercyjnego. Ma to odzwierciedlać typy statków powietrznych określone w sekcjach 3.21, 6.18 i 6.19 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu.
Statki powietrzne, które początkowo zostały dostarczone operatorom komercyjnym, a następnie opuszczają flotę komercyjną w drodze transakcji z operatorami wykonującymi operacje niezarobkowe, są traktowane jako wycofane z użytku tylko wtedy, gdy takie statki powietrzne są trwale wycofane z użytku, a nie wtedy, gdy są one jedynie przekazywane do celów operacji niezarobkowych. Wynika to z tego, że globalna stopa zastąpienia musi odzwierciedlać odsetek statków powietrznych, które faktycznie zaprzestały wykonywania operacji.
W celu propagowania spójności i porównywalności Komisja zamierza opublikować globalną stopę zastąpienia przy wsparciu EASA, zgodnie z motywem 11 aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu.
Globalna stopa zastąpienia za rok sprawozdawczy kończący się w 2024 r. wynosi 48 % 27 . Obliczono ją z uwzględnieniem statków powietrznych dostarczonych i wycofanych na przestrzeni dziesięciu lat - w okresie od 1 stycznia 2014 r. do grudnia 2023 r.
Do celów obliczania wyżej wspomnianej globalnej stopy zastąpienia Komisja i EASA korzystały z bazy danych Cirium, która jest niezależną wyspecjalizowaną firmą sektora lotniczego, częścią RELX, spółki FTSE 100. Produkt "Fleets Analyser" jest powszechnie uznawany i wykorzystywany przez przemysł w celu uzyskania dokładnych i niezależnych danych dotyczących floty statków powietrznych i zdarzeń lotniczych.
37. W jaki sposób należy stosować globalną stopę zastąpienia w kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 3.21 "Produkcja statków powietrznych" lit. b) i c), w sekcji 6.18 "Leasing statków powietrznych" lit. b) i c) oraz w sekcji 6.19 "Pasażerski i towarowy transport lotniczy" lit. b), c) i d)?
Stosowanie globalnej stopy zastąpienia na podstawie kwalifikującej się działalności
Zgodność z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju wymaga, aby producent, leasingodawca i operator statku powietrznego spełnili swoje odpowiednie kryteria istotnego wkładu i kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód w odniesieniu do swoich odpowiednich rodzajów działalności, które kwalifikują się do systematyki. W związku z tym statek powietrzny uznany przez leasingodawcę za zgodny z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju na podstawie sekcji 6.18 "Leasing statków powietrznych", który to statek powietrzny jest następnie wynajmowany linii lotniczej, nie może zostać automatycznie uznany przez tę linię lotniczą za zgodny z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju. Linia lotnicza będzie musiała wykazać zgodność z technicznymi kryteriami kwalifikacji określonymi w sekcji 6.19 "Pasażerski i towarowy transport lotniczy".
Stosowanie globalnej stopy zastąpienia na podstawie kwalifikujących się statków powietrznych
Obliczana corocznie globalna stopa zastąpienia będzie stosowana, w razie potrzeby, do statków powietrznych, które spełniają wszystkie odpowiednie warunki określone w technicznych kryteriach kwalifikacji, w tym mieszczą się w marginesach wymienionych w sekcji 3.21 lit. b) kryteriów istotnego wkładu, oraz spełniają kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód.
Stosowanie globalnej stopy zastąpienia w odniesieniu do dostaw statków powietrznych określonych w sekcji 6.18 lit. c) i sekcji 6.19 lit. c) i d) 28
Jednym z warunków uznania statku powietrznego za zgodny unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju na podstawie sekcji 6.18 lit. c) i sekcji 6.19 lit. c) i d) jest trwałe wycofanie statku powietrznego, który nie spełnia wspomnianych kryteriów, z użytku lub z floty. Działanie polegające na wycofaniu statku powietrznego z floty obejmuje sprzedaż statku powietrznego lub zwrot statku powietrznego przez linię lotniczą leasingodawcy w ramach leasingu operacyjnego.
Sprzedaż statku powietrznego przez operatora przedsiębiorstwu leasingowemu można uznać za trwałe wycofanie z floty, pod warunkiem że dany statek powietrzny nie jest eksploatowany przez sprzedawcę po sprzedaży. Jeżeli statek powietrzny zostanie ponownie nabyty przez pierwotnego sprzedawcę, operator będzie musiał wykazać spełnienie kryteriów systematyki w momencie dostawy, aby stwierdzić zgodność z systematyką.
Trwałe wycofanie z użytku lub z floty musi nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dostawy statku powietrznego spełniającego wspomniane kryteria.
Zobowiązanie do trwałego wycofania z użytku jednego statku powietrznego pozwala stwierdzić zgodność z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do innego statku powietrznego, pod warunkiem że spełnione są wszystkie pozostałe warunki. Zobowiązanie do trwałego wycofania z floty jednego statku powietrznego pozwala stwierdzić zgodność z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju tylko w odniesieniu do części innego statku powietrznego równoważnej globalnej stopie zastąpienia, pod warunkiem że spełnione są wszystkie pozostałe warunki.
Stosowanie globalnej stopy zastąpienia w odniesieniu do dostaw statków powietrznych zrealizowanych przed zastosowaniem rozporządzenia delegowanego, określonych w sekcji 6.18 lit. b) i sekcji 6.19 lit. b) i d)
Aby stwierdzić zgodność z systematyką w odniesieniu do sekcji 6.18 lit. b) i sekcji 6.19 lit. b), leasingodawcy lub operatorzy statków powietrznych, którzy otrzymali kwalifikujący się statek powietrzny przed dniem 11 grudnia 2023 r. (tj. przed datą rozpoczęcia stosowania rozporządzenia delegowanego), będą zobowiązani do stosowania globalnej stopy zastąpienia w odniesieniu do danego kwalifikującego się statku powietrznego w swojej flocie (podczas gdy niekwalifikujący się statek powietrzny jest wyłączony ze stosowania globalnej stopy zastąpienia).
Stosowanie globalnej stopy zastąpienia w odniesieniu do części i wyposażenia statków powietrznych oraz do świadczenia powiązanych usług
Stopień zgodności kwalifikujących się części i wyposażenia statku powietrznego oraz świadczenia powiązanych usług z systematyką jest ograniczony stopą zastąpienia.
38. Co oznacza "wycofanie statku powietrznego z użytku" w kontekście sekcji 6.18 "Leasing statków powietrznych" lit. c) i sekcji 6.19 "Pasażerski i towarowy transport lotniczy" lit. c)?
Statek powietrzny można uznać za "wycofany z użytku", jeżeli został on wycofany z aktywnej eksploatacji przy jednoczesnym zobowiązaniu do ostatecznego zezłomowania po jego wycofaniu z użytku, bez przeprowadzania dalszych operacji przez pierwotnego lub innego operatora.
Wycofanie powinno zostać potwierdzone świadectwem odbioru lub umową z odpowiednim wyspecjalizowanym zakładem złomowania, która potwierdza zobowiązanie operatora statku powietrznego do wycofania statku powietrznego z użytku. Za datę wycofania z użytku należy uznać datę świadectwa odbioru statku powietrznego lub datę umowy z zakładem złomowania.
Statki powietrzne uznane za wycofane z użytku należy usunąć z odpowiedniego rejestru statków powietrznych prowadzonego przez krajowy organ lotnictwa cywilnego i nie należy umieszczać ich później w żadnym innym rejestrze. Podczas wyrejestrowania właściciel statku powietrznego określa powód wyrejestrowania statku powietrznego, który zostaje zapisany w rejestrze statków powietrznych prowadzonym przez krajowy organ lotnictwa cywilnego i może służyć jako dowód do celów weryfikacji. Operator statku powietrznego lub leasingodawca statku powietrznego jest odpowiedzialny za zapewnienie wyrejestrowania statku powietrznego w celu wykazania zgodności z technicznymi kryteriami kwalifikacji. Dowód ten można wykorzystać w połączeniu ze świadectwem odbioru wydanym przez zakład złomowania.
Niektóre statki powietrzne są przekierowywane do operacji niezarobkowych, zanim zostaną ostatecznie wycofane z użytku. Dzieje się tak często, gdy statek powietrzny przestaje służyć celom zarobkowym i przechodzi modernizację, aby służyć celom niezarobkowym, takim jak gaszenie pożarów z powietrza lub misje humanitarne. W takim przypadku statków powietrznych nie należy traktować jako wycofanych z użytku, gdy opuszczają flotę komercyjną.
39. Co oznacza "wycofanie statku powietrznego z floty" w kontekście sekcji 6.18 "Leasing statków powietrznych" lit. c) i sekcji 6.19 "Pasażerski i towarowy transport lotniczy" lit. c)?
"Wycofanie statku powietrznego z floty" ma miejsce wówczas, gdy statek powietrzny został trwale wycofany z użytkowanej floty operatora lub leasingodawcy bez powrotu do aktywnej eksploatacji w tej istniejącej flocie. Nie oznacza to, że statek powietrzny nie może zostać przywrócony do aktywnej eksploatacji w podobnej lub innej roli komercyjnej - warunkiem jest, aby nie był on już własnością tego samego operatora lub leasingodawcy, który występuje o stwierdzenie zgodności z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju, wycofując ten statek powietrzny ze swojej floty, ani aby nie był już przez tego operatora lub leasingodawcę eksploatowany.
Jeżeli statek powietrzny zostaje przekształcony w statek służący do celów niezarobkowych u tego samego operatora, nadal uważa się, że pozostaje on w jego flocie. Uznaje się go za wycofany z floty dopiero wtedy, gdy na stałe zmieni operatora i właściciela.
Jeżeli operator wycofuje statek powietrzny ze swojej floty poprzez podnajęcie go innemu operatorowi, przy czym statek powietrzny pozostaje ujęty w jego sprawozdaniach finansowych (bilansach), takiego statku powietrznego nie należy uznawać za wycofany z floty.
Jeżeli statek powietrzny miał zostać sprzedany innemu przedsiębiorstwu lotniczemu, ale w ramach tej samej grupy lotniczej 29 , takiego statku powietrznego nie należy uznawać za wycofany z floty.
40. Co oznacza "zdatność statku powietrznego do lotu" w kontekście sekcji 6.18 "Leasing statków powietrznych" lit. c) i sekcji 6.19 "Pasażerski i towarowy transport lotniczy" lit. c)?
W sekcji 6.18 lit. c) i sekcji 6.19 lit. c) zawarto wymóg, aby statek powietrzny niezgodny z wymogami, który został wycofany z floty lub z użytku, posiadał zaświadczenie o zdatności do lotu wystawione mniej niż 6 miesięcy przed dostarczeniem statku powietrznego zgodnego z wymogami. Aby wykazać zdatność wycofanego statku powietrznego do lotu, leasingodawca lub operator statku powietrznego powinien przedstawić ważne świadectwo zdatności do lotu (CofA), wydane przez EASA lub równoważny organ regulacyjny, wraz z ważnym poświadczeniem przeglądu zdatności do lotu (ARC) lub równoważnym dokumentem. Aby zachować ważność świadectwa zdatności do lotu, statek powietrzny musi posiadać ważne poświadczenie przeglądu zdatności do lotu, które musi być poddawane przeglądowi lub przedłużane co 12 miesięcy. Jeżeli ważne poświadczenie przeglądu zdatności do lotu utraciło ważność, świadectwo zdatności do lotu również traci ważność.
Świadectwo zdatności do lotu, aby było ważne, powinno zostać wystawione mniej niż 6 miesięcy przed dostarczeniem statku powietrznego zgodnego z wymogami. Wymóg ten wprowadzono w celu wykluczenia statków powietrznych już wycofanych z aktywnej eksploatacji, ale których wycofanie nie było spowodowane zgodnością z unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju.
Na przykład, jeżeli statek powietrzny zgodny z wymogami dostarczono 31 maja 2024 r., a statek powietrzny niezgodny z wymogami wycofano z użytku 30 czerwca 2024 r., poświadczenie przeglądu zdatności do lotu statku powietrznego niezgodnego z wymogami musi być ważne co najmniej do 1 grudnia 2023 r. (tj. krócej niż 6 miesięcy przed dniem 31 maja 2024 r.). W praktyce oznacza to, że każdy statek powietrzny niezgodny z wymogami, którego ważne poświadczenie przeglądu zdatności do lotu statku wygasa przed dniem 1 grudnia 2023 r., nie kwalifikowałby się.
Przestrzeganie opisanego powyżej procesu potwierdza, że statek powietrzny niezgodny z wymogami spełnia wymagania w zakresie zdatności do lotu określone przez jednostkę certyfikującą oraz że dany statek powietrzny został poddany gruntownemu przeglądowi zdatności do lotu i spełnia wszystkie obowiązujące normy i przepisy bezpieczeństwa na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy.
41. Jakie są warunki wydawania przez producentów oświadczenia własnego o zgodności statku powietrznego z marginesami w stosunku do limitu dla nowego typu wyznaczonego w normie ICAO dotyczącego emisji CO2, o którym mowa w sekcji 3.21 "Produkcja statków powietrznych" lit. b)?
Producenci statków powietrznych powinni wykazać, że wartości metryczne emisji CO2 statku powietrznego zgodnego z wymogami są zgodne z wymaganymi marginesami w stosunku do limitu dla nowego typu wyznaczonego w normie ICAO, o którym mowa w sekcji 3.21 lit. b), na podstawie wyników certyfikacji w zakresie emisji CO2 ze statku powietrznego. W okresie przejściowym do 11 grudnia 2026 r., w przypadku braku certyfikatu dla wartości metrycznej emisji CO2, potwierdzającego wymagany margines w stosunku do limitu dla nowego typu wyznaczonego w normie ICAO,
producenci statków powietrznych, wykazując zgodność, mogą złożyć oświadczenie własne. Takie oświadczenie własne powinno opierać się na uzasadnionych oczekiwaniach producentów statków powietrznych co do parametrów emisji CO2 statku powietrznego, które mogą opierać się na ich testach i procedurach przeprowadzanych podczas projektowania i opracowywania statku powietrznego. Ważność oświadczenia własnego producenta oryginalnego sprzętu (OEM) jest uzależniona od certyfikacji statku powietrznego do 11 grudnia 2026 r.
W tym celu w ramach oświadczenia własnego zaleca się, aby producenci oryginalnego sprzętu bez zbędnej zwłoki zainicjowali proces certyfikacji CO2 lub - w przypadku typów statków powietrznych, dla których EASA nie jest odpowiedzialnym organem certyfikującym - proces zatwierdzania przez EASA. Zaleca się zaplanowanie zakończenia działań w zakresie certyfikacji CO2 w ramach czasowych przewidzianych w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu. Producenci statków powietrznych mogą zwrócić się do EASA o pomoc przy rozpoczynaniu procesu certyfikacji CO2.
42. Jaki jest związek między sprawozdawczością w zakresie systematyki dotyczącą zrównoważonych paliw lotniczych (SAF) wymaganą w przypadku sekcji 6.18 "Leasing statków powietrznych" i sekcji 6.19 "Pasażerski i towarowy transport lotniczy" a istniejącymi mechanizmami sprawozdawczości i weryfikacji, w szczególności CORSIA, EU ETS i rozporządzeniem ReFuelEU Aviation?
W sekcji 6.18 lit. b) i c) oraz sekcji 6.19 lit. d) i e) wymaga się, aby statki powietrzne były eksploatowane przy minimalnym udziale zrównoważonych paliw lotniczych (SAF) od określonej daty, aby zapewnić ich zgodność z systematyką.
SAF zdefiniowano w art. 3 pkt 7 rozporządzenia (UE) 2023/2405 (ReFuelEU Aviation).
W sekcji 6.18 lit. b) i c) oraz sekcji 6.19 lit. d) i e) określono wzór obliczania wymogu dotyczącego wykorzystania SAF, który oblicza się jako stosunek ilości (wyrażonej w tonach) SAF zakupionego na poziomie floty do całkowitej ilości paliwa lotniczego wykorzystanej przez statek powietrzny zgodny z wymogami, pomnożony przez 100.
Ten wzór obliczeniowy odnosi się do zakupu jako zastępczego wskaźnika wykorzystania, aby ułatwić przestrzeganie przepisów i umożliwić podmiotom gospodarczym wykazanie zgodności na podstawie dokumentujących faktur. Należy liczyć wyłącznie SAF zakupione na potrzeby wykorzystania we własnej flocie operatora. Nie należy uwzględniać w obliczeniach SAF, które zostały odsprzedane innemu operatorowi, ponieważ nie byłyby one wykorzystywane w operacjach floty operatora dowodzącego zgodności. Ponadto w przypadku grupy lotniczej obliczanie ilości SAF należy ograniczyć do floty należącej do pojedynczego operatora (np. na poziomie jednostki zależnej, a nie na poziomie grupy).
Jeżeli chodzi o sprawozdawczość w zakresie KPI obrotu zgodnych z systematyką, operatorzy nie powinni zaliczać podwójnie wykorzystania SAF na poziomie floty. W przypadku gdy podzbiór statków powietrznych zgodnych z wymogami spełnia kryteria dotyczące wykorzystania SAF, za zgodny z systematyką należy uznać wyłącznie obrót uzyskany z eksploatacji tego podzbioru statków powietrznych zgodnych z wymogami.
Wykazując zgodność z minimalnym udziałem SAF przypisanym do statku powietrznego zgodnego z wymogami, leasingodawcy i operatorzy statków powietrznych mogą polegać na ilości SAF kwalifikujących się do systematyki, zakupionych i wykorzystanych, jak zarejestrowały systemy monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRW) ustanowione w ramach EU ETS i ReFuelEU Aviation.
Komisja ocenia obecnie również wykonalność włączenia do unijnej bazy danych dotyczących biopaliw 30 zużycia SAF przez operatorów statków powietrznych, co mogłoby ułatwić identyfikowalność, zakup, dostawy i zużycie SAF.
43. W jaki sposób zmienią się marginesy w stosunku do limitu dla nowego typu wyznaczonego w normie ICAO dotyczącego emisji CO2, o którym mowa w kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 3.21 "Produkcja statków powietrznych", jeżeli zmieni się norma ICAO?
Marginesy stosowane w technicznych kryteriach kwalifikacji odnoszą się do limitu dla nowego typu wyznaczonego w tomie 3 (emisje CO2) standardu ochrony środowiska Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) zawartego w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, wydanie pierwsze. Oznacza to, że odniesienie to jest statyczne, a wszelkie przyszłe zmiany w normach ICAO muszą zostać odzwierciedlone w zmianach do aktu delegowanego.
Zgodnie z charakterem działalności na rzecz przejścia i w celu uwzględnienia rozwoju rynku technologii statków powietrznych techniczne kryteria kwalifikacji dotyczące produkcji statków powietrznych powinny mieć zastosowanie do 2032 r., a na długo przed tą datą kryteria te należy poddawać przeglądowi w celu zapewnienia zgodności z art. 10 ust. 2 rozporządzenia w sprawie systematyki w miarę postępu technologicznego. W przeglądzie tym należy również uwzględnić zmiany w międzynarodowych regulacjach (np. tych określonych przez ICAO w odniesieniu do norm ochrony środowiska mających zastosowanie do statków powietrznych).
44. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 3.21 "Produkcja statków powietrznych" lit. b) i c), inne niż kryterium dotyczące zerowych emisji bezpośrednich CO2, odnoszą się do końca 2032 r. Nie jest jasne, które kryteria będą miały zastosowanie po tej dacie. Proszę wyjaśnić harmonogram po 2032 r. Czy zostanie przeprowadzony przegląd, czy też kryterium zerowych emisji w spalinach będzie miało automatyczne zastosowanie?
Zgodnie z charakterem działalności na rzecz przejścia i w celu uwzględnienia rozwoju rynku technologii statków powietrznych techniczne kryteria kwalifikacji dotyczące sekcji 3.21 "Produkcja statków powietrznych" powinny mieć zastosowanie do 2032 r. Do tego czasu kryteria te należy poddawać przeglądowi w celu zapewnienia zgodności z art. 10 ust. 2 rozporządzenia w sprawie systematyki w miarę postępu technologicznego. Ponadto poziom stosowania lub mieszania zrównoważonych paliw lotniczych przedstawiony w technicznych kryteriach kwalifikacji należy poddawać regularnemu przeglądowi w celu uwzględnienia powstających technologii zrównoważonych paliw lotniczych oraz obecnej i oczekiwanej przyszłej dostępności zrównoważonych paliw lotniczych na rynku.
45. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 3.21 "Produkcja statków powietrznych" zawierają wymóg, aby od 2028 r. do końca 2032 r. statki powietrzne były certyfikowane jako eksploatowane z wykorzystaniem 100 % mieszaniny zrównoważonych paliw lotniczych. W jaki sposób kryterium to będzie miało zastosowanie, jeżeli nie będzie istnieć jeszcze urzędowa certyfikacja dla paliw składających się w 100 % z SAF (obecnie certyfikacja dotyczy tylko mieszanin o zawartości do 50 % zrównoważonych paliw lotniczych)?
W 2024 r. nie istnieje żadna norma jakości paliwa do silników odrzutowych, która umożliwiałaby wykorzystanie paliw składających się w 100 % z SAF. Wykorzystanie paliw składających się w 100 % z SAF podczas lotu komercyjnego nie jest zatem obecnie dozwolone ze względów bezpieczeństwa. Składnik zrównoważonego paliwa można zmieszać z konwencjonalnym paliwem do silników odrzutowych maksymalnie do 50 % w przypadku większości ścieżek zgodnie z normami jakości paliwa do silników odrzutowych (ASTM D7566) 31 .
Biorąc pod uwagę rosnące znaczenie SAF oraz potrzebę wykorzystania go w przyszłości w mieszankach zawierających więcej niż 50 % SAF, w kwietniu 2021 r. przemysł międzynarodowy rozpoczął prace nad znormalizowaną specyfikacją dotyczącą paliw składających się w 100 % z SAF w ramach Amerykańskiego Stowarzyszenia Badań i Materiałów (ASTM International). Zgodnie z definicją normy paliwowej producenci oryginalnych płatowców i silników muszą zapewnić bezpieczne wykorzystywanie i eksploatację paliwa na całym świecie.
Nie osiągnięto porozumienia ani co do harmonogramu sfinalizowania tych prac, ani co do wyboru ścieżki rozwoju SAF. Kilku producentów oryginalnego sprzętu zobowiązało się do zapewnienia zgodności swoich statków powietrznych z wykorzystaniem paliw składających się w 100 % z SAF do 2030 r. Aby zachęcić do postępów w tej dziedzinie, w technicznych kryteriach kwalifikacji w zakresie lotnictwa zawartych w unijnej systematyce dotyczącej zrównoważonego rozwoju przesunięto docelowy poziom bazowy dla branży z 2030 r. na 2028 r. Producenci oryginalnego sprzętu prowadzą obecnie niezbędne badania i testy w celu oceny wpływu wykorzystania paliw składających się w 100 % z SAF na operacje statków powietrznych i emisje ze statków powietrznych. Zapewnienie bezpieczeństwa w ramach każdego postępu technologicznego ma ogromne znaczenie w sektorze lotnictwa. Producenci oryginalnego sprzętu muszą zatem zapewnić pełną zgodność płatowców i silników odrzutowych z przyszłymi specyfikacjami technicznymi dotyczącymi wykorzystania paliw składających się w 100 % z SAF, tak aby loty z wykorzystaniem takich paliw mogły odbywać się bezpiecznie na całym świecie. Prace te zależą od postępów w trwających pracach nad specyfikacjami technicznymi dotyczącymi wykorzystania paliw składających się w 100 % z SAF, które odbywają się w ASTM International. W tym celu działają dwie grupy zadaniowe ASTM: pierwsza grupa pracuje nad rozszerzeniem istniejącej normy jakości paliwa do silników odrzutowych ASTM D7566 "Standardowa specyfikacja dla paliwa lotniczego do silników odrzutowych zawierającego węglowodory syntetyczne" w celu dopuszczenia paliw typu "drop-in" składających się w 100 % z SAF; druga grupa bada możliwość wprowadzenia całkowicie nowej normy dla paliwa do silników odrzutowych w odniesieniu do wykorzystania paliw składających się w 100 % z SAF, innych niż paliwa typu "drop-in", o zerowej lub niskiej zawartości związków aromatycznych. Branża musi jeszcze zdecydować, jaką ścieżkę wybierze.
Mając na uwadze te kwestie, poziom stosowania lub mieszania SAF przedstawiony w technicznych kryteriach kwalifikacji należy poddawać regularnemu przeglądowi w celu uwzględnienia powstających technologii SAF oraz obecnej i oczekiwanej przyszłej dostępności SAF na rynku.
Budownictwo i działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
Sekcja 7.1 "Budowa nowych budynków" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
46. Stosowanie technicznych kryteriów kwalifikacji w odniesieniu do działalności wymienionej w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" i sekcji 7.2 "Renowacja istniejących budynków" rodzi pytanie, w jaki sposób należy zarządzać aktualizacjami technicznych kryteriów kwalifikacji w odniesieniu do działań trwających wiele lat. W odpowiedzi na FAQ nr 106 w zawiadomieniu Komisji C/2023/267 32 wyjaśniono, że to data złożenia wniosku budowlanego decyduje o zastosowaniu technicznych kryteriów kwalifikacji w danym momencie. Czy zasada ta ma również zastosowanie przy zgłaszaniu obrotu?
Data złożenia wniosku budowlanego decyduje o momencie zastosowania technicznych kryteriów kwalifikacji określonych w sekcjach 7.1 i 7.2. Jeżeli techniczne kryteria kwalifikacji zostają jednak zmienione podczas budowy lub renowacji, zmienione techniczne kryteria kwalifikacji powinny mieć zastosowanie do takich budynków i renowacji w momencie rozpoczęcia stosowania zmienionych technicznych kryteriów kwalifikacji. Zgłaszając KPI obrotu, jednostki prowadzące sprawozdawczość powinny ocenić działalność na podstawie technicznych kryteriów kwalifikacji, które miały zastosowanie do działalności w momencie powstania obrotu (zob. odpowiedzi na FAQ nr 106 i 152 w zawiadomieniu Komisji C/2023/267).
47. Odnośnie do sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków", jak należy interpretować kryterium istotnego wkładu dotyczące zapotrzebowania na energię pierwotną (PED)? Czy PED powinno być niższe o co najmniej 10 % od ustalonego poziomu odniesienia? Na przykład, jeżeli próg dotyczący budynków o niemal zerowym zużyciu energii ustalono na poziomie 100 kWh/m2, to czy zgodność z technicznymi kryteriami kwalifikacji oznaczałaby, że zużycie energii pierwotnej w budynku powinno wynosić 0-90 kWh/m2?
Jeżeli próg dotyczący budynków o niemal zerowym zużyciu energii ustalono na poziomie 100 kWh/m2, zgodność z technicznymi kryteriami kwalifikacji oznacza, że zapotrzebowanie budynku na energię pierwotną powinno być mniejsze niż 90 kWh/m2.
48. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" pkt 2 stanowi: "[w] przypadku budynków o powierzchni przekraczającej 5 000 m2, po ukończeniu, budynek wzniesiony w ramach robót budowlanych poddawany jest badaniom szczelności powietrznej i integralności cieplnej, a inwestorów i klientów informuje się o wszystkich odchyleniach od poziomów określonych w charakterystyce na etapie projektu lub wadach przegród zewnętrznych". Do jakiego rodzaju powierzchni powinien odnieść się podmiot w ramach tego kryterium (powierzchnia użytkowa, powierzchnia ogrzewana/chłodzona (powierzchnia o kontrolowanej temperaturze) lub inna)?
Próg 5 000 m2 określony w kryteriach istotnego wkładu w odniesieniu do budowy nowych budynków odnosi się do powierzchni użytkowej zdefiniowanej w dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Transpozycja dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków - ze względu na charakter tego rodzaju aktu prawnego - leży w gestii państw członkowskich, których przepisy krajowe mogą się różnić.
Dany podmiot powinien kierować się definicją powierzchni użytkowej określoną w przepisach krajowych transponujących dyrektywę w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Świadectwo charakterystyki energetycznej, które jest obowiązkowe dla wszystkich nowych budynków, również zawiera krajową definicję powierzchni użytkowej.
49. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" wymagają, aby budynek wzniesiony w ramach robót budowlanych został poddany badaniom szczelności powietrznej i integralności cieplnej. Jaki jest zakres badania szczelności powietrznej i integralności cieplnej? Czy należy zbadać szczelność całego budynku? Czy badanie metodą dmuchawy drzwiowej (ang. blower door test) należy wykonać dla całego budynku, czy może wystarczy zbadać tylko krytyczne obszary przegród zewnętrznych budynku?
Celem tego kryterium jest zapewnienie jakości całego budynku. Badanie szczelności powietrznej potwierdza, że budynek jako całość spełnia kryteria po zakończeniu robót budowlanych. W razie potrzeby badanie to można wykonywać sekcjami, ale sekcje te musiałyby obejmować cały budynek.
Ewentualnie kryterium to umożliwia również stosowanie procesów kontroli jakości podczas budowy. Badania szczelności powietrznej wykonywane na określonych obszarach mogłyby stanowić część zestawu narzędzi stosowanych do zapewnienia kompletności budynku. Kontrola jakości powinna jednak obejmować cały budynek. Na przykład badanie szczelności powietrznej można wykorzystać do certyfikacji niektórych obszarów lub części budynku (np. systemu wentylacji), natomiast inne elementy (np. okna i drzwi) można by skontrolować za pomocą procesów kontroli jakości. Budynek jako całość wymagałby ogólnego certyfikatu jakości.
50. W odniesieniu do kryteriów dotyczących nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i zrównoważonego wykorzystywania zasobów wodnych i morskich, określonych w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" - czy pozwolenie na budowę jest wystarczające, aby udokumentować zgodność z dodatkiem B, jeżeli dane państwo wdrożyło dyrektywę 2000/60/WE?
Kryteria wymienione w dodatku B mają na celu zapewnienie, aby obszar dorzecza, na którym prowadzona jest działalność budowlana, był objęty planem gospodarowania wodami w dorzeczu, w którym zidentyfikowano presje i oddziaływania na jednolite części wód oraz określono wszystkie środki niezbędne do uniknięcia pogorszenia się stanu wód i zapewnienia osiągnięcia dobrego stanu lub potencjału wód zgodnie z dyrektywą 2000/60/WE.
Mówiąc bardziej konkretnie, stwierdzenie, że dany plac budowy jest zgodny z zasadą "nie czyń poważnych szkód" względem ochrony i zrównoważonego wykorzystywania zasobów wodnych i morskich, oznacza, że przeprowadzono odpowiednią ocenę wszystkich jednolitych części wód, na które działalność budowlana może mieć wpływ, oraz że zapewniono, aby działalność budowlana nie powodowała znacznego pogorszenia danych jednolitych części wód ani nie uniemożliwiała osiągnięcia dobrego stanu/potencjału danych jednolitych części wód. Jeżeli w pozwoleniu na budowę zostanie stwierdzone, że ryzyko znacznego pogorszenia stanu zostało ocenione i uwzględnione, powinno to być wystarczające do wykazania zgodności z zasadą "nie czyń poważnych szkód" względem ochrony i zrównoważonego wykorzystywania zasobów wodnych i morskich.
51. Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli określone w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" stanowią, że "[e]lementy budynków i materiały budowlane wykorzystane przy budowie są zgodne z kryteriami określonymi w dodatku C do niniejszego załącznika". Jak definiuje się "elementy budynków i materiały budowlane"? Czy maszyny wykorzystywane do montażu elementów budynków i materiałów budowlanych (np. papy dachowej) wchodzą w zakres tego pojęcia? Czy w ramach tego pojęcia należy uwzględnić obicia tapicerskie, meble lub sprzęt AGD? Czy może pojęcie to ma zastosowanie jedynie do struktury zewnętrznej i trzonu budynku?
Pojęcie "elementy budynków i materiały budowlane" należy interpretować jako "wyroby budowlane" zdefiniowane w art. 3 rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych: "Na potrzeby niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje: 1) »wyrób budowlany« oznacza uformowany lub bezkształtny element fizyczny, w tym wyrób wydrukowany przestrzennie, lub zestaw, który jest wprowadzony do obrotu, w tym przez dostawę na plac budowy, w celu trwałego wbudowania w obiekt budowlany lub jego część, z wyjątkiem elementów, które muszą najpierw zostać połączone w zestaw lub w inny wyrób budowlany, zanim zostaną w sposób trwały wbudowane w obiekt budowlany".
Kluczowym elementem tej definicji jest sformułowanie "w sposób trwały", co oznacza "[...] mający pozostać w obiekcie budowlanym lub jego częściach po zakończeniu procesu budowy lub renowacji". Pojęcie to nie obejmuje mebli, tapicerki meblowej i sprzętu AGD (tj. urządzeń takich jak lodówki i pralki). Nie stosuje się rozróżnienia między strukturą zewnętrzną a trzonem budynku, ponieważ wyroby budowlane mogą być montowane (w sposób trwały) podczas robót zarówno w części zewnętrznej, jak i wewnętrznej budynku. Wyłącza się wszelkie maszyny wykorzystywane do montażu wyrobów budowlanych.
52. W przypadku kryteriów dotyczących nieczynienia poważnych szkód względem zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli określonych w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków", co oznacza sformułowanie "z którymi mieszkańcy mogą mieć kontakt"? Których elementów budynków i materiałów budowlanych dotyczy to sformułowanie?
Przypis ten odnosi się do farb i lakierów, paneli sufitu, pokryć podłogowych (w tym powiązanych spoiw i szczeliw), izolacji wewnętrznej i środków do obróbki powierzchni wewnętrznych, w tym obróbki zapobiegającej wilgoci i pleśni. W praktyce oznacza to każdy materiał, który ma kontakt z powietrzem wewnątrz budynku i który może emitować którąkolwiek ze wspomnianych substancji.
53. Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli określone w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" obejmują wymóg, zgodnie z którym "[e] lementy budynków i materiały budowlane wykorzystane przy budowie, z którymi mieszkańcy mogą mieć kontakt, emitują mniej niż 0,06 mg formaldehydu na m3 komory badawczej na podstawie badania zgodnie z warunkami określonymi w załączniku XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006".
Czy rozporządzenie (UE) 2023/1464 zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia REACH i wprowadzające odroczenie wymogów dotyczących formaldehydu ma wpływ na wymóg dotyczący systematyki stosowany w odniesieniu do materiałów, które emitują mniej niż 0,06 mg formaldehydu na m3 materiału lub elementu? Czy wymóg ten jest nadal potrzebny do wykazania zgodności lub czy zastosowanie ma odroczenie przewidziane w rozporządzeniu (UE) 2023/1464?
Wymóg dotyczący systematyki określający poziomy emisji formaldehydu dla elementów budynków i materiałów budowlanych określono jako niezależne kryterium, które nie jest uzależnione od daty rozpoczęcia stosowania ograniczeń dotyczących stosowania substancji uwalniających formaldehyd przewidzianych w rozporządzeniu REACH. Jedynym wymogiem jest przeprowadzenie badania zgodnie z metodyką określoną w załączniku XVII do rozporządzenia REACH.
Odroczenie wprowadzone rozporządzeniem (UE) 2023/1464 dotyczy wyłącznie stosowania ograniczeń określonych w rozporządzeniu REACH. Odroczenie to nie ma wpływu na poszczególne niezależne wymogi w zakresie systematyki i nie uniemożliwia stosowania pomiaru powietrza w komorze badawczej określonego w dodatku 14 do załącznika XVII do rozporządzenia REACH.
54. Czy kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów określone w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" mają również zastosowanie do budynku tymczasowego lub przyczepy, które przedsiębiorstwa budowlane umieszczają na potrzeby wybudowania nowego budynku, czy też uznaje się je za nieistotne lub pomijalne, ponieważ zazwyczaj stanowią one około 5 % całkowitej powierzchni terenu?
Kryteria a), b) i c) wymienione w kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów dotyczą wyłącznie nowego budynku. Nie mają one zastosowania do budynków tymczasowych ani przyczep. Zgodność z dodatkiem D wymienionym w kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód obejmuje jednak zarówno obiekty, jak i działalność (tj. również budynki tymczasowe i budowę). Oznacza to, że podmiot, który chce umieścić budynek tymczasowy/przyczepę w pobliżu obszaru wrażliwego pod względem bioróżnorodności lub na takim obszarze, musi również przeprowadzić - zgodnie z dodatkiem D - ocenę ewentualnego oddziaływania na środowisko i zastosować odpowiednie środki łagodzące.
55. Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów określone w sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" lit. b) stanowią, że "[n]owego budynku nie wznosi się na żadnym z następujących terenów: teren niezagospodarowany o uznanej wysokiej wartości pod względem bioróżnorodności oraz teren służący za siedlisko gatunków zagrożonych (fauny i flory) wymienionych w Europejskiej czerwonej księdze lub czerwonej księdze IUCN". Jak należy interpretować termin "teren niezagospodarowany"?
"Teren niezagospodarowany o uznanej wysokiej wartości pod względem bioróżnorodności" należy rozumieć jako każdy teren niezagospodarowany (teren, na którym dotychczas nie miał miejsca rozwój obszarów miejskich) o wysokiej wartości pod względem ekosystemów, siedlisk i gatunków. Taki teren obejmuje nie tylko grunty wyznaczone do ochrony rzadkich, zagrożonych lub zanikających gatunków, ale również, na przykład, obszary chronione na szczeblu krajowym i międzynarodowym oraz inne obszary o wysokiej bioróżnorodności (np. obiekty światowego dziedzictwa UNESCO i obszary o zasadniczym znaczeniu dla bioróżnorodności). Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów wymienione w sekcji 7.1 odnoszą się zatem oddzielnie do "terenu niezagospodarowanego o uznanej wysokiej wartości pod względem bioróżnorodności" z jednej strony oraz do Europejskiej czerwonej księgi lub czerwonej księgi IUCN z drugiej strony.
Sekcja 7.2 "Renowacja istniejących budynków" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
56. Czy renowacja budynku na własny użytek zalicza się do sekcji 7.2 "Renowacja istniejących budynków"?
W unijnej systematyce dotyczącej zrównoważonego rozwoju nie wprowadza się rozróżnienia między poszczególnymi zastosowaniami (użytkiem własnym lub innym) budynku, który ma zostać poddany renowacji. Działalność polegającą na renowacji budynku na własny użytek należy zatem zaliczyć do sekcji 7.2 "Renowacja istniejących budynków" (zob. również odpowiedź na FAQ nr 147 w zawiadomieniu Komisji C/2023/267).
57. Czy rozbudowa istniejącego budynku wchodzi w zakres sekcji 7.1 "Budowa nowych budynków" czy sekcji 7.2 "Renowacja istniejących budynków"? Czy istnieją pewne warunki, które mają wpływ na zakres/ definicję działalności (nowa budowa a renowacja)?
Na klasyfikację rozbudowy istniejącego budynku będzie miała wpływ wielkość (np. liczba m2 powierzchni użytkowej) rozbudowy. W przypadku projektów rozbudowy, które wymagają pozwolenia na budowę, w celu sklasyfikowania rozbudowy jako działalności wchodzącej w zakres sekcji 7.1 lub 7.2 należy zastosować krajowe wymogi dotyczące budynków.
58. W przypisie do kryteriów istotnego wkładu wymienionych w sekcji 7.2 "Renowacja istniejących budynków" określono, że "[p]oprawa na poziomie 30 % wynika z faktycznego ograniczenia zapotrzebowania na energię pierwotną (bez uwzględniania ograniczenia zapotrzebowania netto na energię pierwotną za sprawą wykorzystania odnawialnych źródeł energii) i może być osiągnięta w ramach kolejnych środków stosowanych w okresie maksymalnie trzech lat". Co należy uznać za moment rozpoczęcia tego okresu - pierwszą czynność polegającą na renowacji, datę rozpoczęcia finansowania czynności polegającej na renowacji czy inną datę?
Kryterium to umożliwia dostosowanie do różnych sytuacji, ale zastosowanie powinno być spójne. Na przykład należy porównać (i) koniec pierwszego etapu i (ii) drugi (lub ostatni) etap renowacji, który prowadzi do osiągnięcia 30 % oszczędności energii. Nie należy natomiast porównywać (i) końca pierwszego etapu i (ii) początkowych faz drugiego etapu.
59. Odnośnie do sekcji 7.2 "Renowacja istniejących budynków" - jeżeli podczas renowacji zostanie zmieniona kategoria budynku (np. w przypadku przekształcenia hotelu w biuro), w jaki sposób można ocenić projekt pod względem zmniejszenia zużycia energii za pomocą określonej metody porównywania wartości zapotrzebowania na energię pierwotną wskazanej w świadectwie charakterystyki energetycznej przed renowacją i po jej zakończeniu?
W tym przypadku do celów porównawczych można wykorzystać fikcyjne świadectwo charakterystyki energetycznej "przed renowacją". To fikcyjne świadectwo charakterystyki energetycznej "przed renowacją" odnosiłoby się do budynku, tak jakby był on przed renowacją biurem.
W podanym przykładzie hotel zostaje przekształcony w biuro. Po renowacji istnieje świadectwo charakterystyki energetycznej "po renowacji". W odniesieniu do statusu "przed renowacją" ekspert mógłby sporządzić fikcyjne świadectwo charakterystyki energetycznej "przed renowacją" w oparciu o elementy techniczne budynku, gdy był on hotelem, ale dostosowując jego użytkowanie. Może to na przykład wymagać dostosowania niektórych parametrów (np. zajmowania pomieszczeń, korzystania z ciepłej wody użytkowej i godzin otwarcia).
Sekcja 7.6 "Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
60. W odpowiedzi na FAQ nr 139 w zawiadomieniu Komisji C/2023/267 określono, że sekcja 7.6 "Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej" obejmuje montaż, konserwację i naprawę turbin wiatrowych zainstalowanych na miejscu jako systemy techniczne budynku, ale określono również, że sekcja 4.3 "Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej" obejmuje budowę lub eksploatację instalacji do produkcji energii elektrycznej z energii wiatrowej we wszystkich pozostałych sytuacjach. Czy "budowa" jest równoważna "montażowi", a "eksploatacja" - "konserwacji" i "naprawie"?
Różnica w terminologii stosowanej w sekcjach 7.6 i 4.3 wynika z różnej skali projektów wchodzących w zakres tych dwóch sekcji. Termin "montaż" jest odpowiednim terminem dla mniejszych odnawialnych źródeł energii przyłączonych do budynku, które są przeznaczone do dostarczania energii elektrycznej wykorzystywanej głównie przez ten budynek (jak w przypadku sekcji 7.6 "Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej"). Działalność określona w sekcji 7.6 nie obejmuje wytwarzania ani eksploatacji odnawialnego źródła energii.
Termin "budowa" obejmuje wielkoskalowe, komercyjne, samodzielne instalacje wykorzystujące odnawialne źródła energii (OZE), których dotyczy sekcja 4.3 "Produkcja energii elektrycznej z energii wiatrowej", w przypadku gdy energia elektryczna jest przeznaczona do komercyjnego wykorzystania lub sprzedaży.
Podobnie termin "eksploatacja" jest stosowany w odniesieniu do większej instalacji OZE, w przypadku której zarządzanie może być działalnością komercyjną częściej niż w kontekście indywidualnego budynku. Termin "eksploatacja" obejmuje "konserwację i naprawę", ale może również obejmować inne działania związane z zarządzaniem turbinami wiatrowymi.
61. Czy nabycie określonego "środka", o którym mowa w sekcjach od 7.3 "Montaż, konserwacja i naprawa sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną" do 7.6 "Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej" wchodzi w zakres przedmiotowych rodzajów działalności?
Podmioty powinny stosować zasady rachunkowości w celu określenia, czy należy zgłaszać wydatki na usługi związane z montażem, konserwacją i naprawą, o których mowa w sekcjach 7.3-7.6, jako nakłady inwestycyjne czy wydatki operacyjne.
Wydatki na nabywanie odpowiednich produktów i sprzętu, do których odnoszą się usługi w zakresie montażu, konserwacji i naprawy określone w sekcjach 7.3-7.6, należy oceniać na podstawie odpowiednich kryteriów dotyczących wytwarzania tych produktów i sprzętu:
- wydatki na nabywanie urządzeń zwiększających efektywność energetyczną budynków lub przyrządów i urządzeń do pomiaru, regulacji i kontroli charakterystyki energetycznej budynków należy oceniać na podstawie odpowiednich kryteriów określonych w sekcji 3.5 "Produkcja sprzętu zwiększającego efektywność energetyczną budynków";
- wydatki na technologie energii odnawialnej należy oceniać na podstawie odpowiednich kryteriów określonych w sekcji 3.1 "Wytwarzanie technologii energii odnawialnej";
- wydatki na nabywanie stacji ładowania pojazdów elektrycznych w budynkach (i na parkingach przy budynkach) należy oceniać na podstawie odpowiednich kryteriów określonych w sekcji 3.20 "Produkcja, instalacja i serwisowanie urządzeń elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia służących do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, które pociągają za sobą lub umożliwiają istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu".
Sekcja 7.7 "Nabywanie i prawo własności budynków" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
62. W jaki sposób należy zdefiniować pojęcie "zapotrzebowanie na energię pierwotną" (ang. operational primary energy demand), do którego odnoszą się kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 7.7 "Nabywanie i prawo własności budynków"? Definicja przedstawiona w odpowiedzi na FAQ nr 153 w zawiadomieniu Komisji C/2023/267 jest myląca, ponieważ przytoczono w niej prawną definicję zapotrzebowania na energię pierwotną, nie wyjaśniając, co oznacza angielski termin operational w tym kontekście.
Angielski termin operational oznacza, że pojęcie to odnosi się do etapu "użytkowania" budynku (tzn. etap budowy budynku oraz powstająca w jego wyniku energia wbudowana nie są brane pod uwagę).
W dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków z 2018 r. wprowadzono wymóg zastosowania wskaźnika zużycia energii pierwotnej, ale energię tę można interpretować jako energię pochodzącą ze źródeł odnawialnych i nieodnawialnych. W związku z tym obecnie może to być dowolny wskaźnik, który państwo członkowskie stosuje w swojej krajowej metodologii obliczeniowej w odniesieniu do świadectw charakterystyki energetycznej i minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej. W dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków z 2024 r. wyjaśniono, że chodzi o całkowite zużycie energii pierwotnej (w budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych). Będzie to obowiązkowe od daty transpozycji dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków z 2024 r. (w odniesieniu do świadectw charakterystyki energetycznej i minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej).
63. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 7.7 "Nabywanie i prawo własności budynków" pkt 3 stanowi, że "[j]eżeli budynek stanowi duży budynek niemieszkalny (wyposażony w systemy ogrzewania, połączone systemy ogrzewania pomieszczeń i wentylacji, systemy klimatyzacji lub połączone systemy klimatyzacji i wentylacji o znamionowej mocy użytecznej ponad 290 kW), taki budynek jest efektywnie eksploatowany w drodze monitorowania i oceny jego charakterystyki energetycznej".
- O jakim rodzaju energii jest mowa w tym przypadku: o energii grzewczej/chłodniczej czy o energii elektrycznej wykorzystywanej w urządzeniach?
- Jeżeli chodzi o wydajność grzewczą/chłodniczą, niektóre urządzenia HVAC (np. pompy ciepła) wytwarzają zarówno ciepło, jak i chłód w zależności od sposobu działania. Przy sprawdzaniu, czy wydajność przekracza 290 kW, należy uwzględnić: (i) tylko wydajność grzewczą; (ii) tylko wydajność chłodniczą; czy (iii) sumę wydajności zarówno grzewczej, jak i chłodniczej?
Znamionowa moc użyteczna odnosi się do mocy źródła ciepła (np. kotła lub pompy ciepła) w systemie ogrzewania. Jeżeli system wentylacji posiada własne odrębne źródło ciepła, jego moc dodaje się do mocy systemu ogrzewania. Jeżeli suma całkowita przekracza 290 kW, wówczas przedmiotowe kryterium będzie miało zastosowanie.
To samo dotyczy systemów chłodzenia, w których zamiast powyższego bierze się pod uwagę moc agregatu chłodniczego (np. chillera lub pompy ciepła). Jeżeli istnieje osobny agregat chłodniczy podłączony do systemu wentylacji, też trzeba będzie go uwzględnić. Jeżeli suma całkowita przekracza 290 kW, wówczas przedmiotowe kryteria będą miały zastosowanie.
Ogrzewanie i chłodzenie rozpatruje się oddzielnie. W przypadku pompy ciepła jej moc grzewcza zostanie zaliczona na poczet wartości granicznej ogrzewania, natomiast jejmoc chłodnicza - na poczet wartości granicznejchłodzenia wynoszącej 290 kW.
We wszystkich przypadkach zawsze uwzględnia się moc grzewczą lub chłodniczą. Na przykład w przypadku pompy ciepła lub agregatu chłodniczego konieczne będzie uwzględnienie mocy cieplnej (tj. nie elektrycznej mocy wejściowej).
Informacja i komunikacja
Sekcja 8.1 "Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
64. W przypadku sekcji 8.1 "Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność", czy w zakres tej działalności wchodzą tylko wewnętrzne ośrodki przetwarzania danych, czy też działalnością tą objęte są również usługi kolokacji wykonywane z udziałem stron trzecich (w tym dostawców działających na olbrzymią skalę)?
Działalność ta obejmuje wszystkie rodzaje ośrodków przetwarzania danych, w tym kolokacyjne ośrodki przetwarzania danych.
65. Jakie odpowiednie praktyki lub oczekiwane praktyki określone w europejskim kodeksie postępowania w sprawie efektywności energetycznej centrów danych lub w dokumencie CEN-CENELEC CLC TR50600-99-1 należy wdrożyć, aby dostosować się do kryteriów istotnego wkładu określonych w sekcji 8.1 "Przetwarzanie danych; zarządzanie stronami internetowymi (hosting) i podobna działalność"?
Odpowiednie praktyki, które należy wdrożyć w kontekście sekcji 8.1 aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu, można znaleźć w ramach oceny ośrodków przetwarzania danych: Ramy oceny ośrodków przetwarzania danych w kontekście sekcji 8.1 aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu | E3P (europa.eu).
Sekcja 8.2 "Oparte na danych rozwiązania na potrzeby redukcji emisji gazów cieplarnianych" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
66. Czy rozwiązania cyfrowe wykorzystujące dane satelitarne lub usługi kosmiczne są objęte sekcją 8.2 "Oparte na danych rozwiązania na potrzeby redukcji emisji gazów cieplarnianych"?
Rozwiązania cyfrowe i ICT wykorzystujące dane i usługi satelitarne wchodzą w zakres tej działalności.
67. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 8.2 "Oparte na danych rozwiązania na potrzeby redukcji emisji gazów cieplarnianych" stanowią, że "[j]eżeli na rynku są już dostępne alternatywne rozwiązania, rozwiązania ICT wykazują znaczne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w cyklu życia w porównaniu z najlepszymi alternatywnymi technologiami/rozwiązaniami dostępnymi na rynku". Jak określić ilościowo znaczne ograniczenie i w jaki sposób porównać takie rozwiązanie z najlepszym alternatywnym rozwiązaniem dostępnym na rynku?
Jak określono w odpowiedzi na FAQ nr 42 w zawiadomieniu Komisji C/2023/267 w odniesieniu do podobnej kwestii dotyczącej sekcji 3.6, stosowanie wymogu pozostawia pewną elastyczność. Nie istnieje wspólny poziom efektywności wynikający z kryterium dotyczącego "znacznego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w cyklu życia w porównaniu z najlepszymi alternatywnymi technologiami/rozwiązaniami".
Podmioty prowadzące daną działalność powinny uzasadnić, czy i w jaki sposób ich technologia umożliwia osiągnięcie znacznego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w porównaniu z innymi konkurencyjnymi technologiami. W tym względzie powinny one zapewnić, aby ich ocena była spójna z wszelkimi wiarygodnymi, dostępnymi zewnętrznymi źródłami informacji na temat potencjału technologii w zakresie przyczyniania się do obniżenia emisyjności. Przedsiębiorstwa powinny również zaprezentować ten element na potrzeby weryfikacji zewnętrznej zgodnie z technicznymi kryteriami kwalifikacji i (w szczególności przedsiębiorstwa podlegające art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki) powinny ujawnić wszystkie istotne informacje w ramach swojego oświadczenia na temat informacji niefinansowych. Podmioty mogą ocenić poziom efektywności rozwiązania cyfrowego za pomocą metody oceny wpływu na emisję dwutlenku węgla netto.
68. Które przedsiębiorstwa muszą prowadzić sprawozdawczość na podstawie sekcji 8.2 "Oparte na danych rozwiązania na potrzeby redukcji emisji gazów cieplarnianych"?
Każde przedsiębiorstwo finansowe lub niefinansowe inwestujące w cyfryzację powinno prowadzić sprawozdawczość na podstawie sekcji 8.2, jeżeli rozwiązania ICT, w które przedsiębiorstwa zainwestowały i które wdrożyły, umożliwiają redukcję emisji gazów cieplarnianych.
Sekcja 8.2 dotyczy konkretnych rozwiązań cyfrowych, które są opracowywane lub wdrażane w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Do rozwiązań takich można zaliczyć innowacyjne połączenie sieci i technologii cyfrowych oraz aplikacji, w tym sieci 5G, internetu rzeczy, sztucznej inteligencji (AI) i blockchain.
Sprawozdawczość w ramach tej działalności prowadzą głównie twórcy tych częściowych lub kompleksowych rozwiązań (np. operatorzy i dostawcy rozwiązań ICT), ale również użytkownicy powinni zgłaszać te rozwiązania jako zielone inwestycje. Na przykład, jak wspomnieli przedstawiciele sektora energetycznego, cyfryzacja jest kluczem do włączenia efektywności energetycznej do sektora energetycznego. Oznacza to, że każde rozwiązanie w zakresie cyfryzacji, które jest wdrażane w celu promowania efektywności energetycznej i które opiera się na jednej z technologii wymienionych w sekcji 8.2 lub ich kombinacji oraz na innych technologiach, które nie są wyraźnie wymienione, należy zgłosić na podstawie sekcji 8.2. To samo dotyczy każdego sektora, w którym cyfryzacja przyczynia się do promowania lepszej efektywności środowiskowej.
SEKCJA III - PYTANIA DOTYCZĄCE CELU ADAPTACJI DO ZMIANY KLIMATU (ZAŁĄCZNIK II DO AKTU DELEGOWANEGO W SPRAWIE SYSTEMATYKI DOTYCZĄCEJ ZMIANY KLIMATU)
Energetyka
Sekcja 4.9 "Przesył i dystrybucja energii elektrycznej" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
69. Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem łagodzenia zmian klimatu określone w sekcji 4.9 "Przesył i dystrybucja energii elektrycznej" załącznika II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu stanowią, że "[i]nfrastruktura nie jest przeznaczona do tworzenia bezpośredniego połączenia lub rozbudowy istniejącego bezpośredniego połączenia z elektrownią, w przypadku gdy bezpośrednia emisja gazów cieplarnianych przekracza 270 g ekwiwalentu dwutlenku węgla/kWh". Kryteria istotnego wkładu w łagodzenie zmian klimatu w ramach tej samej działalności określone w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu stanowią jednak, że "[i]nfrastruktura przeznaczona do tworzenia przyłącza bezpośredniego lub rozbudowy istniejącego bezpośredniego połączenia podstacji lub sieci z elektrownią, która emituje gazy cieplarniane w ilości większej niż 100 g ekwiwalentu dwutlenku węgla/kWh, mierzone w oparciu o cykl życia, jest niezgodna z wymogami". Dlaczego w kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód nie uwzględniono odniesienia do "bezpośredniego połączenia podstacji lub sieci z elektrownią"?
Odniesienie do "bezpośredniego połączenia podstacji lub sieci z elektrownią" zostało uwzględnione w kryteriach istotnego wkładu w łagodzenie zmian klimatu określonych w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu. Z kolei w kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód względem łagodzenia zmian klimatu w ramach tej samej działalności określonych w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu nie wspomniano o połączeniu z podstacją.
Przy określaniu kryteriów dotyczących nieczynienia poważnych szkód Komisja wzięła pod uwagę trwającą transformację systemów przesyłowych i dystrybucyjnych, które zaliczają się do pośrednich połączeń z elektrowniami, w których bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych przekraczają próg. Możliwe jest spełnienie kryteriów dotyczących nieczynienia poważnych szkód bez wykluczania połączeń z niektórymi elektrowniami, ponieważ należy skupić się na ogólnym poziomie emisji z systemu. Poziom ambicji dotyczący istotnego wkładu jest wyższy niż poziom określony w kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód.
Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód w odniesieniu do eksploatacji istniejącej infrastruktury energetycznej nie są tak rygorystyczne jak kryteria dotyczące nowych instalacji, ponieważ operatorzy systemów wykorzystują istniejącą infrastrukturę i nie można oczekiwać, że odłączą oni istniejące aktywa. Przy ocenie zgodności sieci dystrybucyjnej i przesyłowej należy wziąć pod uwagę ogólny koszyk energetyczny.
Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja
Sekcja 5.13 "Odsalanie" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
70. W jaki sposób należy obliczać wartość emisji gazów cieplarnianych z zakładu odsalania na m3 wyprodukowanej wody słodkiej w celu zapewnienia zgodności z kryteriami dotyczącymi nieczynienia poważnych szkód względem łagodzenia zmian klimatu, określonymi w sekcji 5.13 "Odsalanie"? Czy należy wziąć pod uwagę energochłonność całego procesu odsalania i bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych ze składnika energii zasilającej? Czy intensywność emisji gazów cieplarnianych związanej z wytworzoną energią elektryczną obejmuje wyprodukowaną czy dostarczoną energię?
Wielkość emisji gazów cieplarnianych z zakładu odsalania przypadającej na m3 wyprodukowanej wody słodkiej oblicza się jako stosunek:
- w liczniku: całkowitych bezpośrednich emisji gazów cieplarnianych związanych z zużytą energią, niezależnie od tego, czy została ona wyprodukowana czy dostarczona, w okresie sprawozdawczym w całym procesie odsalania (o którym mowa w opisie działalności); oraz
- w mianowniku: całkowitej objętości w m3 wody słodkiej wyprodukowanej w okresie sprawozdawczym.
Licznik należy obliczyć, mnożąc ilość energii zużytej w całym procesie odsalania przez odpowiednie bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych związane ze zużytą energią. Jeżeli energia zużywana w procesach odsalania pochodzi ze źródeł/ miejsc pochodzenia o różnych bezpośrednich emisjach gazów cieplarnianych, obliczenia należy dokonać w odniesieniu do każdego źródła/miejsca pochodzenia energii (tj. odpowiednie ilości energii zużytej z każdego źródła/miejsca pochodzenia energii należy pomnożyć przez odpowiadające im bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych związane z energią z danego źródła/miejsca pochodzenia).
71. W sekcji 5.13 "Odsalanie": czy intensywność emisji gazów cieplarnianych związanych z energią elektryczną obejmuje wyłącznie energię elektryczną zużywaną w sieci energetycznej, czy też obejmuje również energię elektryczną zużywaną przez gospodarstwa domowe?
Wartość intensywności emisji gazów cieplarnianych na poziomie zakładu oblicza się z uwzględnieniem zużycia energii w całym procesie odsalania, w tym procesów pobocznych, pompowania i zrzutu solanki. Wartość ta nie obejmuje jednak ani energii zużywanej do dystrybucji wyprodukowanej wody słodkiej, ani energii zużywanej przez użytkowników końcowych (w tym gospodarstwa domowe).
Transport
Sekcja 6.15 "Infrastruktura wspomagająca transport drogowy i transport publiczny" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
72. Kryterium dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem łagodzenia zmian klimatu określone w sekcji 6.15 "Infrastruktura wspomagająca transport drogowy i transport publiczny" stanowi, że "[o] dnośna infrastruktura nie jest przeznaczona do transportu lub magazynowania paliw kopalnych". W jaki sposób dostawcy sprzętu mogą spełnić to kryterium, biorąc pod uwagę fakt, że nie mają oni kontroli nad tym, jaki rodzaj transportu lub magazynowania będzie korzystał z danej infrastruktury?
Działalność określona w sekcji 6.15 obejmuje budowę, modernizację, konserwację i eksploatację różnych rodzajów infrastruktury wspomagającej transport drogowy i transport publiczny. Oznacza to, że producenci sprzętu wykorzystywanego do tej działalności nie są objęci zakresem tej działalności.
Zarządzanie ryzykiem związanym z klęskami żywiołowymi
Sekcja 14.1 "Służby ratunkowe" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu
73. Gotowość na wycieki ropy naftowej i reagowanie na nie wchodzą w zakres sekcji 14.1 "Służby ratunkowe"
(lit. e) opisu działalności). Czy sprzedaż sprzętu wykorzystywanego do usuwania wycieków i zapobiegania im wchodzi w zakres sekcji 14.1?
Jak określono w pkt 2 lit. d) opisu, działalność gospodarcza w sekcji 14.1 "Służby ratunkowe" obejmuje "nabywanie, przechowywanie, modernizacj[ę] i konserwacj[ę] środków materialnych [...] niezbędnych do łagodzenia bezpośrednich skutków klęski żywiołowej".
Oznacza to, że chociaż obrót, nakłady inwestycyjne lub wydatki operacyjne przedsiębiorstwa, które wykorzystuje sprzęt do usuwania wycieków lub zapobiegania im, są objęte sekcją 14.1, przedsiębiorstwo, które produkuje i sprzedaje sprzęt i generuje z tego przychody, nie jest objęte zakresem tej działalności.
SEKCJA IV - PYTANIA DOTYCZĄCE CELU ZWIĄZANEGO Z ZASOBAMI WODNYMI I MORSKIMI (ZAŁĄCZNIK I DO AKTU DELEGOWANEGO W SPRAWIE SYSTEMATYKI DOTYCZĄCEJ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W DZIEDZINIE ŚRODOWISKA)
Kwestie ogólne
74. W jakim stopniu działalność związana z gospodarowaniem odpadami obejmuje również działalność wewnętrzną (np. segregację odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne na miejscu w celu ich przekazania)?
Działalność związana z gospodarowaniem odpadami obejmuje działalność wewnętrzną, w tym segregację odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne na miejscu. Działalność ta nie obejmuje unieszkodliwiania odpadów.
Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja
Sekcja 2.1 "Dostawa wody" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
75. Jaka jest różnica między sekcją 2.1 "Dostawa wody" w załączniku I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska a sekcjami 5.1 "Budowa, rozbudowa i eksploatacja systemów poboru, uzdatniania i dostarczania wody" i 5.2 "Modernizacja systemów poboru, uzdatniania i dostarczania wody" w załącznikach I i II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu?
Chociaż opis działalności zawiera pokrywające się elementy, sekcja 2.1 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska odnosi się do działalności wnoszącej istotny wkład w zrównoważone wykorzystywanie i ochronę zasobów wodnych i morskich, natomiast sekcje 5.1 i 5.2 załączników I i II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu dotyczą rodzajów działalności, które wnoszą istotny wkład w łagodzenie zmian klimatu lub w adaptację do zmian klimatu. W związku z tym w szczególności techniczne kryteria kwalifikacji dotyczące istotnego wkładu są różne.
Sekcja 2.1 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska obejmuje "[b]udow[ę], rozbudow[ę], eksploatacj[ę] i modernizacj[ę] systemów poboru, uzdatniania i dostarczania wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi w oparciu o pobór naturalnych zasobów wody ze źródeł wód powierzchniowych lub podziemnych". Odpowiada to dwóm odrębnym rodzajom działalności dotyczącym systemów zaopatrzenia w wodę pitną określonym w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu. Sekcja 5.1 dotyczy budowy, eksploatacji i rozbudowy systemów, a sekcja 5.2 - modernizacji istniejących systemów zaopatrzenia w wodę pitną.
76. Czy w przypadkach, w których instalacje zaopatrzenia w wodę są jedynie dostarczane, a przedsiębiorstwo nie jest zaangażowane w eksploatację tych instalacji, można uznać tylko sprzedaż instalacji bez ich eksploatacji za wchodzącą w zakres sekcji 2.1 "Dostawa wody"?
Działalność opisana w sekcji 2.1 "Dostawa wody" w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska obejmuje budowę, rozbudowę, eksploatację i modernizację systemów poboru, uzdatniania i dostarczania wody, w tym czerpania, oczyszczania i dystrybucji wody. Działalność ta nie obejmuje wytwarzania instalacji zaopatrzenia w wodę. Niektóre rodzaje instalacji wchodzą w zakres sekcji 1.1 "Produkcja, instalacja i związane z tym usługi dotyczące technologii kontroli wycieków umożliwiające ograniczenie wycieków i zapobieganie im w systemach zaopatrzenia w wodę".
SEKCJA V - PYTANIA DOTYCZĄCE CELU PRZEJŚCIA NA GOSPODARKĘ O OBIEGU ZAMKNIĘTYM (ZAŁĄCZNIK II DO AKTU DELEGOWANEGO W SPRAWIE SYSTEMATYKI DOTYCZĄCEJ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W DZIEDZINIE ŚRODOWISKA)
Przetwórstwo przemysłowe
Sekcja 1.1 "Produkcja opakowań z tworzyw sztucznych" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
77. Czy opakowania z tworzyw sztucznych wykonane z materiałów mieszanych (np. z tworzyw sztucznych i tektury, takie jak Tetra Pak) wchodzą w zakres sekcji 1.1 "Produkcja opakowań z tworzyw sztucznych"?
Wymogi określone w tej sekcji obejmują działalność NACE C22.22, a zatem wyroby z tworzyw sztucznych. Działalność ta obejmuje następujące przykładowe formaty opakowań z tworzyw sztucznych: plastikowe torby, worki, pojemniki, pudełka, skrzynki, butle i butelki. Jeżeli chodzi o opakowania zawierające wiele materiałów, zastosowanie ma podejście oparte na materiale dominującym, co oznacza, że opakowania z tworzyw sztucznych wykonane z materiałów mieszanych, z których większość (wagowo) stanowią tworzywa sztuczne, są objęte sekcją 1.1, ale te, które nie są wykonane w większości z tworzyw sztucznych (np. papierowe kartony na napoje lub kubki na napoje), nie są objęte zakresem tej sekcji.
78. Czy w zakres sekcji 1.1 "Produkcja opakowań z tworzyw sztucznych" wchodzą tylko produkty końcowe, czy też sekcją tą objęte są również komponenty z tworzyw sztucznych opakowań?
Wymogi określone w sekcji 1.1 załącznika II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska odnoszą się do działalności produkcyjnej objętej kodem NACE C22.22. Kod ten obejmuje produkty końcowe albo półprodukty, w zależności od operacji stosowanych przez przedsiębiorstwa. Na przykład podkategoria NACE C22.22.9 odnosi się do podwykonawstwa w ramach produkcji opakowań z tworzyw sztucznych. W tym przypadku wymogi określone w sekcji 1.1 odnoszą się do półproduktów.
Komponenty z tworzyw sztucznych mogą kwalifikować się w ramach sekcji 3.17 "Produkcja tworzyw sztucznych w formach podstawowych" w załącznikach I i II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu.
Sekcja 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
79. Jakiego rodzaju sprzęt elektryczny i elektroniczny (EEE) uznaje się za kwalifikujący się na podstawie sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego"? Czy w zakres tej sekcji wchodzą wszystkie rodzaje sprzętu elektrycznego? Czy części składowe sprzętu (np. kable) można uznać za sprzęt?
Cały sprzęt elektryczny i elektroniczny wchodzi w zakres sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" załącznika II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska. Sprzęt ten obejmuje również części składowe takie jak kable lub części zamienne. Zgodnie z dyrektywą 2011/65/UE w sprawie ograniczenia stosowania niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym za sprzęt elektryczny i elektroniczny uznaje się: sprzęt, którego prawidłowe działanie uzależnione jest od dopływu prądu elektrycznego lub obecności pól elektromagnetycznych, oraz sprzęt służący do wytwarzania, przesyłania i pomiaru takiego prądu i pól elektromagnetycznych i zaprojektowany do użycia przy napięciu nieprzekraczającym 1 000 woltów dla prądu przemiennego i 1 500 woltów dla prądu stałego. Dyrektywa 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego ("dyrektywa WEEE") również obejmuje części składowe, które po zmontowaniu umożliwiają prawidłowe działanie sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Jak określono w opisie działalności, przedmiotowa działalność nie obejmuje produkcji rodzajów baterii innych niż przenośne baterie wielokrotnego ładowania i przenośne baterie nienadające się do powtórnego naładowania.
80. W jaki sposób podmioty powinny zgłaszać obrót zgodny z systematyką na podstawie sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego", jeżeli sprzęt elektryczny i elektroniczny (EEE) nie jest wyceniany lub sprzedawany indywidualnie, ale jest sprzedawany w ramach ogólnej usługi (obejmującej oprogramowanie, instalację i inne usługi)? Czy przychody z całego projektu można zgłaszać jako zgodne z systematyką?
Jeżeli EEE jest sprzedawany w ramach szerzej zakrojonego projektu, podmiot musi ocenić, które elementy/części składowe projektu są zgodne z technicznymi kryteriami kwalifikacji. Jako zgodne z systematyką można zgłaszać jedynie przychody pochodzące z elementów, które spełniają te kryteria.
81. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" pkt 2.4.1 stanowi, że "[i]nformacje dotyczące gospodarowania produktem po zakończeniu okresu eksploatacji są publicznie dostępne przez cały ten okres". Co konkretnie obejmują te informacje? Czy ma to zastosowanie również do produktów, które nie są produktami konsumenckimi?
Przedmiotowe informacje obejmują informacje wymagane na mocy dyrektywy 2012/19/UE, w tym informacje na temat sposobu usunięcia produktu, przygotowania produktu do ponownego użycia oraz przetwarzania odpadów z produktu (w tym recyklingu). Wymóg informacyjny ma zastosowanie do wszystkich produktów (w tym produktów niekonsumenckich).
82. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" pkt 2.6 obejmują wymogi dotyczące proaktywnego zastępowania substancji niebezpiecznych. Jakie dowody należy przedstawić, aby wykazać proaktywne zastępowanie substancji niebezpiecznych?
Konkretne dowody wskazujące na proaktywne zastępowanie substancji niebezpiecznych zależą od indywidualnego zastosowania. Oznacza to, że nie można ustanowić wyczerpującego wykazu. Ogólnie rzecz biorąc, dowody można zestawić w dokumentacji technicznej zgodnie z odpowiednimi normami. Za istotny dowód skutecznego zastąpienia niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym uznaje się między innymi sprawozdania z badań. Dowody powinny zawierać:
- informacje na temat substancji, które zostały zastąpione, oraz ich konkretnych zastosowań. Jeżeli obecność danej substancji podlega ograniczeniu, ale substancja ta jest tymczasowo dozwolona na mocy dyrektywy 2011/65/UE ("dyrektywa RoHS"), odnośne informacje powinny odnosić się do kryteriów określonych w art. 5 ust. 1 lit. a) i zawierać wyjaśnienie, dlaczego zastąpienie jest uzasadnione;
- przygotowany plan zastąpienia, który obejmuje proponowane działania w celu opracowania, wnioskowania o opracowanie lub stosowania ewentualnych substancji alternatywnych, a także harmonogram takich działań;
- analizę substancji alternatywnej, materiału lub części składowej na podstawie oceny cyklu życia, która obejmuje informacje na temat ewentualnego przygotowywania do ponownego użycia lub recyklingu materiałów pochodzących ze zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego i na temat właściwych przepisów dotyczących odpowiedniego przetwarzania odpadów. Ponadto w ocenie należy uwzględnić bezpieczeństwo, dostępność i niezawodność substancji alternatywnych oraz, w stosownych przypadkach, wszelkie istotne skutki społecznoekonomiczne zastąpienia.
83. W kryterium istotnego wkładu określonym w sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" pkt 2.6.6 występuje termin "gaz fluorowy". Czy termin ten odnosi się do pierwiastka chemicznego F, czy do cząsteczki F2?
Fluor jako gaz jest stabilny tylko jako cząsteczka F2. W związku z tym, w przypadku gdy w akcie delegowanym występuje odniesienie do gazu fluorowego, termin ten oznacza cząsteczki F2, a nie pojedynczy pierwiastek F.
84. Zgodnie z art. 57 rozporządzenia w sprawie baterii producenci mogą wyznaczyć organizację odpowiedzialności producenta, upoważnioną do wykonywania w ich imieniu obowiązków w zakresie rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Czy proces ten jest zgodny z kryteriami istotnego wkładu określonymi w sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" pkt 2.7.2?
W przypadku zużytych baterii przenośnych producent ustala systemy ich odbioru i gromadzenia, obejmujące punkty zbiórki takich zużytych baterii we wszystkich państwach członkowskich, w których produkt jest wprowadzany do obrotu. Zgodnie z art. 57 rozporządzenia w sprawie baterii obowiązek ten można również spełnić poprzez wyznaczenie organizacji odpowiedzialności producenta.
85. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" pkt 2.2.1 odnosi się do "najwyższej zapełnionej klasy możliwości naprawy". Jakim poziomom odpowiadają te klasy: tylko poziomowi A, poziomowi A-B-C czy poziomom 8-10 z 10?
Celem tego wymogu jest zachęcenie podmiotów do zapewnienia, aby produkty należały do dwóch najwyższych klas efektywności energetycznej, z wyjątkiem przypadków, w których klasy te nie są istotnie zapełnione.
Wymóg ten ma zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy zgodnie z prawem Unii ustanowiono specyficzne dla produktu systemy punktacji dotyczące możliwości jego naprawy, np. w przypadku smartfonów i komputerów typu slate na podstawie rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2023/1669 33 ..
86. Zgodnie z dyrektywą w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (dyrektywa WEEE) wymóg publicznej dostępności gospodarowania produktem po zakończeniu okresu eksploatacji obowiązuje wyłącznie w przypadku produktów konsumenckich, a nie w przypadku produktów sprzedawanych między przedsiębiorstwami (B2B). Czy wymóg "publicznej dostępności", o którym mowa w kryterium istotnego wkładu określonym w sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" pkt 2.4.1, ma również zastosowanie do produktów B2B?
Zgodnie z dyrektywą WEEE punkty zbierania odpadów pochodzących ze sprzętu elektrycznego i elektronicznego (EEE) z prywatnych gospodarstw domowych (produktów konsumenckich) muszą być publicznie dostępne, tak aby konsumenci mogli zwrócić takie odpady co najmniej nieodpłatnie. Państwa członkowskie muszą zapewnić dostępność wymaganych punktów zbierania, w szczególności uwzględniając gęstość zaludnienia.
Odpady z EEE, który z dużym prawdopodobieństwem będzie użytkowany zarówno przez gospodarstwa domowe, jak i użytkowników innych niż gospodarstwa domowe, należy uznać każdorazowo za WEEE pochodzący z prywatnych z gospodarstw domowych. W związku z tym zastosowanie ma wymóg zapewnienia publicznej dostępności punktów zbierania.
Wymóg zapewnienia publicznej dostępności punktów zbierania nie obowiązuje jednak w przypadku WEEE innego niż WEEE pochodzący z prywatnych gospodarstw domowych (produkty B2B). W przypadku produktów B2B ich producenci lub osoby trzecie działające w ich imieniu muszą zapewnić możliwość zbierania odpadów z tych produktów.
87. Zgodnie z rozporządzeniem REACH przedsiębiorstwa mogą nadal stosować substancje wymienione w załączniku XIV po wydaniu przez Komisję pozytywnej decyzji dotyczącej zezwolenia. Czy substancje dopuszczone są również niedozwolone w produktach, o których mowa w sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego"?
Przepisy dotyczące zezwoleń określone w rozporządzeniu REACH (tytuł VIII) dotyczą wprowadzania substancji do obrotu lub stosowania tej substancji przez producenta, importera lub dalszego użytkownika. Przepisy te obejmują dodawanie substancji do wyrobów (produktów), ale w ich zakres nie wchodzi obecność substancji w wyrobach. Wprowadzanie do obrotu lub stosowanie wyrobu zawierającego substancję określoną w załączniku XIV nie podlega zatem wymogowi uzyskania zezwolenia. W kontekście oceny zgodności działalności gospodarczej z systematyką na podstawie sekcji 1.2 "Produkcja sprzętu elektrycznego i elektronicznego" wprowadzanie do obrotu lub stosowanie wyrobu zawierającego substancję określoną w załączniku XIV nie jest dozwolone w przypadku działalności gospodarczej, która odnosi się do dodatku C, chyba że podmioty ocenią i udokumentują, że na rynku nie są dostępne żadne inne odpowiednie substancje lub technologie alternatywne oraz że są one stosowane w warunkach kontrolowanych.
Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja
Sekcja 2.3 "Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne i odpadów niebezpiecznych" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
88. Odnośnie do sekcji 2.3 "Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne i odpadów niebezpiecznych", czy tworzywa sztuczne, metale i odpady opakowaniowe nie należą do materiałów, które mają być zbierane selektywnie?
W pkt 2 akapit pierwszy kryteriów istotnego wkładu określono materiały odpadowe, które mają być zbierane selektywnie.
Tworzywa sztuczne, metale i odpady opakowaniowe należą do innych frakcji odpadów, o których mowa w pkt 2 akapit drugi. Zgodnie z pkt 2 akapit drugi rodzaje odpadów, które nie zostały wyraźnie wymienione w akapicie pierwszym, mogą być mieszane, jeżeli jest to dozwolone na mocy dyrektywy ramowej w sprawie odpadów.
Zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie odpadów, z zastrzeżeniem pewnych warunków, państwa członkowskie mogą odstąpić od obowiązku selektywnej zbiórki niektórych materiałów. Zgodnie z tym możliwym odstępstwem w niektórych państwach członkowskich zbierane są razem tworzywa sztuczne i metale. Taka zbiórka tworzyw sztucznych i metali w zmieszanej frakcji wchodzi w zakres działalności opisanej w sekcji 2.3 "Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne i odpadów niebezpiecznych".
89. Czy kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 2.3 "Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne i odpadów niebezpiecznych" są łączne czy alternatywne?
Kryteria istotnego wkładu są łączne, ponieważ nie są wyraźnie określone jako kryteria alternatywne. W każdym punkcie opisany jest konkretny aspekt systemu zbierania odpadów. W przypadku strumieni odpadów komunalnych wymagana jest również zgodność z pkt 3 kryteriów istotnego wkładu.
90. Czy kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 2.3 "Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne i odpadów niebezpiecznych" pkt 2 ppkt (i), zgodnie z którym papier/tektura mają być zbierane oddzielne i nie mogą być łączone z innymi strumieniami odpadów, umożliwia objęcie nim systemów zbierania, w których papier jest zbierany razem z metalem lub tworzywami sztucznymi?
W sekcji 2.3 załącznika II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska określono techniczne kryteria kwalifikacji, które są bardziej rygorystyczne niż art. 10 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów. W pkt 2 akapit pierwszy kryteriów istotnego wkładu określono, że papier i tektura mają być zbierane oddzielnie. Systemy zbierania odpadów, w których papier jest mieszany z innymi frakcjami, nie są zatem objęte tymi kryteriami.
91. Jeżeli zbieranie odpadów nie obejmuje segregacji materiałów na etapie zbierania (zbieranie odbywa się wspólnie), czy model segregacji odpadów wyłącznie w punkcie dostawy jest wystarczający, aby spełnić kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 2.3 "Zbieranie i transport odpadów innych niż niebezpieczne i odpadów niebezpiecznych"?
Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 2.3 stanowią, że działalność ta obejmuje następujące czynności:
"1. Wszystkie selektywnie zbierane i transportowane odpady, które są segregowane u źródła, przeznacza się do przygotowania ich do ponownego użycia lub recyklingu.
2. Segregowane u źródła odpady składające się z (i) papieru i tektury, (ii) tekstyliów, (iii) bioodpadów, (iv) drewna, (v) szkła, (vi) zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) lub (vii) dowolnego rodzaju odpadów niebezpiecznych są zbierane oddzielnie (tj. w pojedynczych frakcjach) i nie są łączone z innymi strumieniami odpadów".
Zgodnie z pkt 2 akapit drugi zmieszana zbiórka segregowanych u źródła odpadów innych niż niebezpieczne, nienależących do frakcji wymienionych powyżej w pkt 2 akapit pierwszy, może jednak nadal spełniać kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 2.3, jeżeli spełniony jest którykolwiek z warunków określonych w wymienionych poniżej literach zawartych w art. 10 ust. 3 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów. Warunki te są następujące:
a) łączne zbieranie pewnych rodzajów odpadów nie wpływa na możliwość poddania ich przygotowaniu do ponownego użycia, recyklingowi lub innym procesom odzysku zgodnie z art. 4, a uzyskiwany materiał wyjściowy z tych procesów ma jakość porównywalną do jakości uzyskiwanej poprzez selektywną zbiórkę;
b) selektywna zbiórka nie przynosi wyniku najlepszego dla środowiska, jeśli wziąć pod uwagę całkowity wpływ na środowisko gospodarowania odpowiednimi strumieniami odpadów;
c) selektywna zbiórka nie jest technicznie wykonalna, jeśli wziąć pod uwagę dobre praktyki w zakresie zbierania odpadów.
Podsumowując, pod pewnymi warunkami możliwe są odstępstwa od obowiązkowej selektywnej zbiórki u źródła poszczególnych strumieni odpadów (innych niż odpady niebezpieczne i innych niż te wymienione konkretnie w pkt 2 akapit pierwszy), aby spełnić kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 2.3. Zgodność z pkt 1 byłaby nadal wymagana (tj. odpady powinny być przeznaczone do przygotowania ich do ponownego użycia lub do zakładu recyklingu).
Sekcja 2.6 "Usuwanie zanieczyszczeń i demontaż produktów wycofanych z eksploatacji" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
92. Opis w sekcji 2.6 "Usuwanie zanieczyszczeń i demontaż produktów wycofanych z eksploatacji" obejmuje "[b]udow[ę], eksploatacj[ę] i modernizacj[ę] instalacji do demontażu i usuwania zanieczyszczeń ze złożonych produktów wycofanych z eksploatacji, majątku ruchomego i jego części składowych w celu odzysku materiałów lub przygotowania części składowych do ponownego użycia". Czy oznacza to, że tylko konstruktorzy lub właściciele stoczni kwalifikowaliby się do tej działalności? Czy też można by uznać także inny podmiot zaangażowany w demontaż statku za kwalifikujący się w ramach tej działalności? Alternatywnie, gdyby podmiot ten posiadał zespół pracujący w stoczni, który zajmowałby się demontażem, czy zespół ten kwalifikowałby się do tej działalności, czy też jest to związane z własnością instalacji?
W odniesieniu do instalacji do demontażu i usuwania zanieczyszczeń ze statków wycofanych z eksploatacji zakres działalności obejmuje budowę, eksploatację i modernizację instalacji do demontażu i usuwania zanieczyszczeń ze statków wycofanych z eksploatacji.
W pkt 3 kryteriów istotnego wkładu określono wymóg umieszczenia danej instalacji w europejskim wykazie określonym w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2016/2323, który obejmuje wyłącznie zakłady recyklingu statków. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1257/2013 "zakład recyklingu statków" oznacza określony obszar będący stocznią lub zakładem znajdującym się w państwie członkowskim lub w państwie trzecim i wykorzystywany do recyklingu statków. Działalność ta obejmuje zatem budowę, eksploatację i modernizację instalacji do demontażu i usuwania zanieczyszczeń ze statków wycofanych z eksploatacji, ale nie obejmuje działalności wykonawców, którzy świadczyliby usługi, dostarczali sprzęt lub wykonywali prace w tym zakresie.
93. Jak należy zgłaszać wycofanie z eksploatacji demontowanego i poddawanego recyklingowi statku zgodnie z sekcją 2.6 "Usuwanie zanieczyszczeń i demontaż produktów wycofanych z eksploatacji"?
W zdecydowanej większości przypadków właściciel statku nie poniesie żadnych kosztów związanych z wycofaniem statku z eksploatacji, lecz osiągnie zysk. Jednak w przypadku gdy demontaż i usuwanie zanieczyszczeń ze statków wycofanych z eksploatacji stanowi koszt dla właścicieli/operatorów statków, w ocenie zgodności z systematyką swoich nakładów inwestycyjnych lub wydatków operacyjnych powinni oni uwzględnić swoje wydatki odpowiednio na demontaż i usuwanie zanieczyszczeń ze statków wycofanych z eksploatacji jako nakłady inwestycyjne lub wydatki operacyjne. Właściciele/ operatorzy statków powinni przestrzegać odpowiednich zasad rachunkowości, aby uwzględnić spoczywające na nich obowiązki w zakresie demontażu i recyklingu swoich statków.
Na przykład w przypadku jednostek stosujących MSSF w momencie budowy statku - zgodnie z MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe - w koszcie wytworzenia składnika aktywów należy uwzględnić szacowany koszt wycofania z eksploatacji. Szacowany koszt wycofania z eksploatacji należy zatem uwzględnić w kluczowych wskaźnikach wyników dotyczących nakładów inwestycyjnych w odniesieniu do systematyki zgodnie z sekcją 1.1.2 załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki, a rezerwę na wycofanie z eksploatacji (tj. zobowiązanie) w takiej samej kwocie należy ująć zgodnie z MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe. W kluczowych wskaźnikach wyników w odniesieniu do systematyki nie uwzględnia się ujmowania/ zaprzestania ujmowania rezerwy na wycofanie z eksploatacji (zobowiązania) (lub jakichkolwiek zmian w tej rezerwie) ani amortyzacji szacowanych kosztów wycofania z eksploatacji. W momencie wycofania statku z eksploatacji rzeczywiste wydatki związane z wycofaniem z eksploatacji powinny zostać pokryte z rezerwy na wycofanie z eksploatacji (zobowiązania). Jeżeli wydatki te przekraczają kwotę rezerwy na wycofanie danego statku z eksploatacji, nadwyżkę kosztów można uznać za wydatki operacyjne. Należy unikać podwójnego liczenia.
Sekcja 2.7 "Sortowanie i odzysk materiałów z odpadów innych niż niebezpieczne" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
94. Czy zakłady zagospodarowania odpadów (np. zakłady odzysku wielu materiałów), które zajmują się jedynie przygotowaniem do odzysku (sortowaniem), a nie samym odzyskiem (który odbywa się w obiektach unieszkodliwiania odpadów za granicą), wchodzą w zakres sekcji 2.7 "Sortowanie i odzysk materiałów z odpadów innych niż niebezpieczne"?
Zakłady, które tylko sortują odpady, ale w rzeczywistości nie prowadzą odzysku odpadów, również wchodzą w zakres sekcji 2.7.
Budownictwo i działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
Sekcja 3.1 "Budowa nowych budynków" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
95. W kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków" pkt 4 wyznaczono progi wykorzystania surowców wtórnych. Co oznacza sformułowanie "w przypadku łącznej ilości betonu, kamienia naturalnego lub aglomeratu" ujęte w tych progach?
Kryterium istotnego wkładu określone w pkt 4 zapewnia podmiotom gospodarczym elastyczność przez wyznaczenie progów wykorzystania surowców wtórnych dla danej kategorii materiału jako maksymalnego odsetka wykorzystania surowców pierwotnych w podziale na kategorie surowców. Łączy to kilka materiałów w jednej kategorii materiału (takiej jak "beton, kamień naturalny lub aglomerat") - w przeciwieństwie do wyznaczenia takich progów oddzielnie dla każdego materiału.
Sformułowanie "w przypadku łącznej ilości" odnosi się do surowców wtórnych, które obejmują tę kategorię materiałów oraz wszelkie ponownie wykorzystywane wyroby budowlane. Na przykład, jeżeli w projekcie budowlanym stosuje się ponownie wykorzystywane płyty chodnikowe z kamienia naturalnego, zalicza się je do tego progu materiałowego wraz z wszelkimi surowcami wtórnymi wykorzystywanymi w nowych produktach z betonu i aglomeratu.
Progi oblicza się, odejmując ilość odpowiadającą surowcowi wtórnemu od całkowitej ilości materiału każdej kategorii użytego podczas prac, mierzonej jako masa w kilogramach. Na przykład w przypadku kategorii "beton, kamień naturalny lub aglomerat" co najmniej 30 % łącznej masy betonu, kamienia naturalnego lub aglomeratu wykorzystywanych podczas prac powinny stanowić surowce wtórne (w tym produkty ponownie wykorzystane) należące do tej kategorii materiałów.
96. Jakie są przykłady "ponownego wykorzystywania wyrobów budowlanych", o którym mowa w kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków"?
Ogólnie rzecz biorąc, ponowne wykorzystywanie wyrobów budowlanych (w tym materiałów niebędących odpadami ponownie przetwarzanych na miejscu) może obejmować na przykład ponowne wykorzystywanie elementów dachu, okien, drzwi, cegieł, elementów z kamienia lub betonu, o ile elementy te są zgodne z odpowiednimi definicjami używanych lub poddanych regeneracji wyrobów budowlanych, określonymi w art. 3 pkt 20 i 25 rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych.
97. Aby zapewnić zgodność z kryteriami istotnego wkładu określonymi w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków" pkt 1, czy wystarczy, aby odpady były sortowane w celu ponownego użycia, recyklingu i innych procesów odzysku materiału na placu budowy? Czy też należy udokumentować, że odpady zostały zebrane i przekazane, np. do ponownego użycia lub recyklingu (ze wskazaniem na przykład odbiorcy i zamierzonej formy przetwarzania)?
Aby spełnić kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 3.1 pkt 1, nie wystarczy sortowanie odpadów z budowy i rozbiórki innych niż niebezpieczne na placu budowy. Wymagane jest udokumentowanie, że co najmniej część odpadów z budowy i rozbiórki innych niż niebezpieczne wskazanych w ramach danej działalności została przygotowana do ponownego użycia lub została poddana recyklingowi zgodnie z definicją zawartą w dyrektywie ramowej w sprawie odpadów. Innymi słowy, należy zapewnić, aby odpady z budowy i rozbiórki inne niż niebezpieczne wytwarzane na placu budowy były przygotowywane do ponownego użycia lub poddawane recyklingowi.
Zgodnie z art. 3 pkt 16 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów "przygotowanie do ponownego użycia" oznacza procesy odzysku polegające na sprawdzeniu, czyszczeniu lub naprawie, w ramach których produkty lub składniki produktów, które wcześniej stały się odpadami, są przygotowywane do tego, by mogły być ponownie wykorzystywane bez jakichkolwiek innych czynności przetwarzania wstępnego. Warunkiem wstępnym przygotowania do ponownego użycia elementów budowlanych jest zazwyczaj selektywna rozbiórka budynków lub innych konstrukcji.
Zgodnie z art. 3 pkt 17 dyrektywy ramowej w sprawie odpadów "recykling" oznacza jakikolwiek proces odzysku, w ramach którego materiały odpadowe są ponownie przetwarzane w produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach. Obejmuje to ponowne przetwarzanie materiału organicznego, ale nie obejmuje odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do celów wypełniania wyrobisk.
Podmiot prowadzący działalność wykazuje zgodność z progiem 90 % wyznaczonym w kryterium istotnego wkładu określonym w pkt 1, składając sprawozdanie dotyczące wskaźnika 2.2 systemu Level(s) 34 , stosując format sprawozdawczy Poziomu 2 w odniesieniu do poszczególnych strumieni odpadów. Dokumenty istotne dla wykazania zgodności z tym kryterium istotnego wkładu obejmują potwierdzenie wagi odpadów przywiezionych do zakładu recyklingu odpadów (w kg), potwierdzenie odbioru całkowitej ilości odpadów przywiezionych do różnych obiektów unieszkodliwiania odpadów (w kg) (tj. recykling, wypełnianie wyrobisk, składowanie itp.) lub oszacowanie całkowitej ilości wytwarzanych odpadów na podstawie audytu przed rozbiórką lub audytu przed renowacją.
98. Czy możliwe będzie wsparcie dostępności danych dotyczących właściwości użytkowych wyrobów zgodnie z kryteriami istotnego wkładu określonymi w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków" w drodze aktów delegowanych na podstawie zmienionego rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych?
Deklaracja właściwości użytkowych i zgodności wymagana na mocy rozporządzenia w sprawie wyrobów budowlanych dostarczy niezbędnych informacji dotyczących wyrobów. Nie ma konieczności stosowania aktów delegowanych.
99. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków" nakładają na podmioty wymóg korzystania z systemów zarządzania informacjami udostępnianych przez narzędzia krajowe, takie jak katastry lub rejestry publiczne, w celu długoterminowego przechowywania informacji o budynku. Niektóre państwa członkowskie nie posiadają rejestrów publicznych, a jedynie rejestry prywatne. Czy rejestry te zaliczają się do rzeczonych narzędzi?
Odpowiednie kryterium w sekcji 3.1 ma na celu zapewnienie publicznego dostępu do danych, a nie zmianę własności danych lub nałożenie obowiązku własności publicznej danych. Wyrażenie "rejestr publiczny" w pkt 5 kryteriów istotnego wkładu stosuje się jedynie jako przykład. Rejestry krajowe lub równoważne systemy zarządzania informacjami mogą wiązać się z pewnymi ograniczeniami dostępu (np. dostęp na podstawie identyfikatora użytkownika/hasła) lub mogą wymagać uiszczenia opłaty. Również w takich przypadkach można je mimo to uwzględnić w ramach obowiązku zapewnienia długoterminowego przechowywania informacji o budynkach.
100. Czy istnieją jakiekolwiek szczegółowe wytyczne dotyczące selektywnego demontażu, o którym mowa w kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków"?
Protokół i wytyczne UE dotyczące gospodarowania odpadami z budowy i rozbiórki 35 zawierają wskazówki dotyczące audytów robót budowlanych przeprowadzanych przed rozbiórką i renowacją, w których to wskazówkach popiera się selektywny demontaż, a ich celem jest zwiększenie ponownego użycia, przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów z budowy i rozbiórki.
101. Co oznacza termin "wypełnianie wyrobisk", który występuje w kryteriach istotnego wkładu w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków"?
Termin "wypełnianie wyrobisk" jest zdefiniowany w art. 3 pkt 17a dyrektywy ramowej w sprawie odpadów i oznacza każdy proces odzysku, w ramach którego odpowiednie odpady inne niż niebezpieczne są wykorzystywane do rekultywacji obszarów, gdzie wykonywane były wykopy, lub do celów inżynieryjnych na potrzeby kształtowania krajobrazu. Odpady wykorzystywane do wypełniania wyrobisk muszą zastępować materiały niebędące odpadami, nadawać się do wyżej wymienionych celów i ograniczać się do ilości bezwzględnie koniecznej do osiągnięcia tych celów.
Niewiążące informacje na temat wypełniania wyrobisk można znaleźć w opracowaniu na potrzeby przygotowania wytycznych Komisji w sprawie definicji wypełniania wyrobisk 36 .
102. Czy wyposażenie techniczne musi zostać uwzględnione w obliczeniach oceny cyklu życia określonych w załączniku 1, jeżeli zostanie podjęta decyzja o ujawnieniu zgodnie z "narzędziem krajowym", o którym mowa w kryteriach istotnego wkładu w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków"? Czy można zgłaszać dane dotyczące oceny cyklu życia (współczynnik globalnego ocieplenia w cyklu życia) przy użyciu narzędzia krajowego, nawet jeżeli nie jest ono w pełni dostosowane do ram Level(s)?
W celu spełnienia kryteriów istotnego wkładu określonych w sekcji 3.1 "Budowa nowych budynków" załącznika II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska podmioty są zobowiązane do obliczenia współczynnika globalnego ocieplenia w cyklu życia budynków w odniesieniu do poszczególnych etapów cyklu życia i przedstawienia go inwestorom i klientom na żądanie. W przypisie do tego kryterium przedstawiono trzy różne sposoby spełnienia tego kryterium: dokonanie obliczeń zgodnie ze wspólnym unijnym systemem Level(s); zastosowanie krajowego narzędzia obliczeniowego; zastosowanie innych narzędzi obliczeniowych.
Określono, że narzędzia obliczeniowe inne niż narzędzia krajowe można stosować tylko wtedy, gdy spełniają one minimalne kryteria określone we wspólnym unijnym systemie Level(s) (zob. Podręcznik użytkownika Level(s) - wskaźnik 1.2 37 ). Nie ma jednak żadnej specyfikacji dotyczącej stosowania narzędzia krajowego. W związku z tym można zastosować oficjalne narzędzie krajowe lub regionalne, nawet jeżeli odbiega ono od wspólnego unijnego systemu Level(s). Ponadto zakres elementów uwzględnionych w obliczeniach powinien być zgodny z wymogami oficjalnego narzędzia krajowego lub regionalnego.
Ponadto w zmienionej dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków wprowadzono obowiązek obliczania współczynnika globalnego ocieplenia w cyklu życia w odniesieniu do nowych budynków od 2028 r. Chociaż metoda obliczeniowa jest obecnie opisana w załączniku III oraz przywołano w niej normę EN 15978 i wspólny unijny system Level(s), we wspomnianej dyrektywie upoważniono również Komisję do przyjęcia aktu delegowanego zmieniającego załącznik III i określającego unijne ramy dla obliczania krajowego.
Sekcja 3.2 "Renowacja istniejących budynków" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
103. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 3.2 "Renowacja istniejących budynków" pkt 4 stanowi, że "[z]achowuje się co najmniej 50 % pierwotnego budynku". W jaki sposób należy zdefiniować 50 % pierwotnego budynku?
Obliczenia dokonuje się na podstawie zewnętrznej powierzchni użytkowej brutto zachowanej z pierwotnego budynku, stosując odpowiednią krajową lub regionalną metodę pomiaru, alternatywnie posługując się definicją "IPMS 1" zawartą w Międzynarodowych Standardach Pomiaru Nieruchomości 38 . Szczegółowe wytyczne mogą być dostępne na szczeblu krajowym lub regionalnym. W przypadku stosowania "IPMS 1" dokument ten zawiera szczegółowe wyjaśnienia. Powierzchnia brutto modernizowanej części budynku nie może przekraczać 50 % powierzchni brutto pierwotnego budynku.
104. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 3.2 "Renowacja istniejących budynków" wymagają obliczenia współczynnika globalnego ocieplenia w cyklu życia. W tym celu podmioty muszą zapewnić zgodność z normą EN 15978. Do których części normy należy się zastosować?
Ogólnie rzecz biorąc, zakres elementów budynków i wyposażenia technicznego określono w unijnych ramach zrównoważonego budownictwa Level(s). Poza tym przedmiotowe kryterium nie nakłada innych wymogów dotyczących stosowania wspomnianej normy. W niektórych państwach członkowskich lub państwach trzecich może istnieć krajowe narzędzie obliczeniowe do celów ujawniania informacji lub uzyskiwania pozwoleń na budowę, jednak inne narzędzia obliczeniowe mogą być również wykorzystywane, jeżeli spełniają one minimalne kryteria określone w unijnych ramach zrównoważonego budownictwa Level(s). Norma EN 15978 umożliwia elastyczną interpretację.
Sekcja 3.5 "Zastosowanie betonu w inżynierii lądowej" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
105. W jaki sposób należy określić zakres sekcji 3.5 "Zastosowanie betonu w inżynierii lądowej"? Czy należy określić jedynie koszty materialne betonu, czy też również dostawy i usługi przedsiębiorstwa budowlanego, np. transport?
Działalność określona w sekcji 3.5 obejmuje wykorzystanie betonu do budowy, odbudowy lub utrzymania obiektów inżynierii lądowej. W związku z tym działalność ta obejmuje wszystkie obiekty inżynierii lądowej i wodnej, pod warunkiem że roboty te spełniają techniczne kryteria kwalifikacji.
Podmioty świadczące usługi transportu cementu nie są objęte zakresem tej działalności, ale mogą przekazywać informacje o zgodności ich działalności z systematyką na podstawie rodzajów działalności w zakresie transportu towarowego wymienionych w załącznikach I i II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu.
Informacja i komunikacja
Sekcja 4.1 "Dostarczanie rozwiązań IT/OT opartych na danych" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
106. Sekcja 4.1 "Dostarczanie rozwiązań IT/OT opartych na danych" wymaga zapewnienia zgodności z dyrektywą w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) w odniesieniu do IT, podczas gdy wymogi dotyczące WEEE mogą się odnosić wyłącznie do produktów fizycznych. Jaki jest zalecany sposób spełnienia tego konkretnego wymogu?
Zgodnie z kryterium istotnego wkładu określonym w sekcji 4.1 "Dostarczanie rozwiązań IT/OT opartych na danych" pkt 8 lit. c) wszystkie rozwiązania IT/OT oparte na danych muszą spełniać następujące kryteria: "c) przygotowanie do ponownego użycia, odzysku lub recyklingu, lub właściwe przetwarzanie, w tym usunięcie wszelkich płynów oraz selektywne przetwarzanie, jest dokonywane zgodnie z załącznikiem VII do dyrektywy 2012/19/UE".
W dyrektywie 2012/19/UE (dyrektywa WEEE) określono jedynie wymogi dotyczące wycofania z eksploatacji "sprzętu elektrycznego i elektronicznego" lub "EEE", czyli sprzętu, którego prawidłowe działanie uzależnione jest od dopływu prądu elektrycznego lub obecności pól elektromagnetycznych, oraz sprzętu służącego do wytwarzania, przesyłania i pomiaru takiego prądu i pól elektromagnetycznych i zaprojektowanego do użycia przy napięciu nieprzekraczającym 1 000 woltów dla prądu przemiennego i 1 500 woltów dla prądu stałego. Oprogramowanie nie odpowiada tej definicji EEE.
Kryterium to włączono w celu uwzględnienia wycofania z eksploatacji sprzętu komputerowego wykorzystywanego do obsługi rozwiązań IT/OT opartych na danych, ale nie oprogramowania.
107. Czy oprogramowanie (np. SAP) wchodzi w zakres działalności określonej w sekcji 4.1 "Dostarczanie rozwiązań IT/OT opartych na danych", biorąc pod uwagę, że oprogramowanie może być wykorzystywane do zarządzania dostawcami?
Jak wskazano w opisie przedmiotowej działalności, w jej zakres wchodzi produkowanie, opracowywanie, instalowanie, wdrażanie, konserwowanie, naprawianie lub świadczenie fachowych usług, w tym doradztwa technicznego w zakresie projektowania lub monitorowania różnych rodzajów oprogramowania komputerowego i systemów technologii informacyjnej (IT) lub technologii operacyjnej (OT) opracowanych na potrzeby zdalnego monitorowania i utrzymania predykcyjnego.
108. Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli określone w sekcji 4.1 "Dostarczanie rozwiązań opartych na danych IT/OT" wymagają, aby "[s] przęt wykorzystywany do eksploatacji oprogramowania spełnia[ł] wymagania określone w dyrektywie 2009/125/WE w odniesieniu do serwerów i produktów do przechowywania danych". W jaki sposób przedsiębiorstwa będące jedynie dostawcami oprogramowania mogą zapewnić zgodność z tym przepisem, biorąc pod uwagę to, że nie mają one dostępu do tego rodzaju informacji o sprzęcie komputerowym?
Zakres działalności opisanej w sekcji 4.1 obejmuje rozwiązania zarówno w zakresie technologii informacyjnej, jak i w zakresie technologii operacyjnej, tj. zarówno elementy oprogramowania, jak i elementy sprzętu komputerowego. Techniczne kryteria kwalifikacji określające wymogi dotyczące sprzętu komputerowego wykorzystywanego do obsługi oprogramowania, w tym serwerów i produktów do przechowywania danych, mają zastosowanie wyłącznie do sprzętu komputerowego, a nie do oprogramowania. Oznacza to, że dostawcy oprogramowania, którzy nie mają kontroli nad sprzętem komputerowym, nie muszą spełniać tego kryterium.
Usługi
Sekcja 5.1 "Naprawa, modernizacja i regeneracja produktów" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
109. Jaką formę powinien mieć w praktyce plan gospodarki odpadami, o którym mowa w kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 5.1 "Naprawa, modernizacja i regeneracja produktów"?
Plany gospodarki odpadami, takie jak te, o których mowa w sekcji 5.1 "Naprawa, modernizacja i regeneracja produktów", powinny być zgodne z zasadami dotyczącymi planów gospodarki odpadami określonymi w art. 28 zmienionej dyrektywy ramowej w sprawie odpadów. Obejmuje to analizę bieżącej sytuacji w zakresie gospodarowania odpadami na danym obszarze, a także określenie środków, jakie należy zastosować, aby udoskonalić racjonalne z punktu widzenia środowiska przygotowanie do ponownego użycia, recyklingu, odzysku oraz unieszkodliwiania odpadów i ocenę tego, w jaki sposób plan wspiera realizację celów.
Plan powinien zawierać przynajmniej następujące informacje: (i) rodzaj, ilość i źródło odpadów wytworzonych przez przedsiębiorstwo oraz ocenę kształtowania się strumieni odpadów w przyszłości; oraz (ii) istniejące instalacje unieszkodliwiania i odzysku odpadów, w tym wszelkie szczególne rozwiązania dotyczące olejów odpadowych, odpadów niebezpiecznych i odpadów zawierających znaczne ilości surowców krytycznych. Plan powinien zawierać politykę gospodarowania odpadami, w tym środki na rzecz zwalczania wszelkich form zaśmiecania i zapobiegania im oraz uprzątania wszystkich rodzajów śmieci, a także odpowiednie jakościowe lub ilościowe wskaźniki i cele.
Sekcja 5.2 "Sprzedaż części zamiennych" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
110. W sekcji 5.2 "Sprzedaż części zamiennych" co należy uznać za materiały zużywalne, a czego nie należy uznawać za część zamienną? Jakie funkcje produktu może przywrócić część zamienna? Czy dotyczy to tylko funkcji podstawowych? Czy też dotyczy to wszystkich funkcji zakupionych produktów, w tym wszystkich akcesoriów dostępnych w momencie sprzedaży (np. koszyk przedni w rowerze miejskim)?
W sekcji 5.2 pojęcie "materiały zużywalne" określone w przypisie 151 zdefiniowano jako "dobra nietrwałe, które są przeznaczone do użycia, wyczerpania lub wymiany. Mogą być konieczne do funkcjonowania produktu konsumenckiego lub być wykorzystywane w produkcji, ale niewłączone do produktu końcowego". Materiały zużywalne stoją w sprzeczności z "częściami zamiennymi", które zostały zdefiniowane w przypisie 164 jako "oddzieln[a] część produktu, która może zastąpić część produktu o tej samej lub podobnej funkcji. Bez tej części produkt nie może działać zgodnie z przeznaczeniem W wynik[u] wymiany części na część zamienną zgodnie z dyrektywą 2011/65/UE funkcjonalność produktu zostaje przywrócona lub ulega poprawie. Części zamienne mogą być częściami używanymi".
Ponadto w opisie działalności związanej ze sprzedażą części zamiennych podano przykłady materiałów zużywalnych, które nie wchodzą w zakres przedmiotowej działalności (np. tusz do drukarki, tonery, smary do części ruchomych czy baterie).
Nie istnieje urzędowy wykaz produktów kwalifikujących się jako części zamienne. Podmioty muszą dokonać indywidualnej oceny produktu w oparciu o powyższe definicje.
Sekcja 5.3 "Przygotowanie do ponownego wykorzystania zużytych produktów i ich części składowych" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
111. W jaki sposób definiuje się terminy "ponowne wykorzystanie" i "koniec przydatności do użycia", które występują w kryteriach istotnego wkładu określonych w sekcji 5.3 "Przygotowanie do ponownego wykorzystania zużytych produktów i ich części składowych"?
Zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie odpadów "ponowne użycie" oznacza jakikolwiek proces, w wyniku którego produkty lub składniki niebędące odpadami są wykorzystywane ponownie do tego samego celu, do którego były przeznaczone. "Przygotowanie do ponownego użycia" oznacza procesy odzysku polegające na sprawdzeniu, czyszczeniu lub naprawie, w ramach których produkty lub składniki produktów, które wcześniej stały się odpadami, są przygotowywane do tego, by mogły być ponownie wykorzystywane bez jakichkolwiek innych czynności przetwarzania wstępnego.
Warto przypomnieć, że "odpady" oznaczają każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się został zobowiązany. Już zamiar pozbycia się danej rzeczy sprawia, że jest ona odpadem. Jest to ważne przy rozróżnianiu między ponownym użyciem i przygotowaniem do ponownego użycia, ponieważ ponowne użycie odnosi się do rzeczy, która nie stała się odpadem, podczas gdy przygotowanie do ponownego użycia odnosi się do rzeczy, która stała się odpadem.
Rzecz może podlegać ponownemu użyciu tylko wtedy, gdy jej przeznaczenie nie zmieniło się. Jeżeli cel nie zostanie zmieniony, jest to ponowne użycie.
Gdy nastąpił koniec przydatności rzeczy do użycia, jest ona odpadem. Istnieją jednak różne sposoby utraty statusu odpadu przez rzecz, np. poprzez przygotowanie do ponownego użycia, jeżeli istnieją kryteria utraty statusu odpadu, które mają zastosowanie do danej rzeczy, a dana rzecz spełnia te kryteria.
Sekcja 5.5 "Produkt jako usługa oraz inne oparte na obiegu zamkniętym modele usług ukierunkowane na użycie i rezultaty" w załączniku II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
112. W jaki sposób należy stosować wymogi określone w sekcji 5.5 "Produkt jako usługa oraz inne oparte na obiegu zamkniętym modele usług ukierunkowane na użycie i rezultaty" w przypadku, gdy przedsiębiorstwo wynajmujące dostarcza agregaty prądotwórcze na plac budowy? Czy każdy składnik aktywów stanowiący przedmiot wynajmu musi spełniać kryteria oddzielnie, czy też można wziąć pod uwagę grupę aktywów na placu budowy, jeżeli grupa ta łącznie spełnia dany warunek? A może kryteria dotyczące przedmiotowej działalności odnoszą się do całej usługi, na przykład do zużycia energii na terenie przedsiębiorstwa wynajmującego świadczącego daną usługę?
Działalność opisana w sekcji 5.5 "Produkt jako usługa oraz inne oparte na obiegu zamkniętym modele usług ukierunkowane na użycie i rezultaty" obejmują różne modele usług (np. wynajem lub leasing), za pomocą których podmiot umożliwia klientom korzystanie z różnych produktów. Do produktów objętych zakresem tej działalności należą między innymi agregaty prądotwórcze. O ile nie określono inaczej, techniczne kryteria kwalifikacji dotyczące tej działalności mają zastosowanie do ogólnej działalności podmiotu, a nie do konkretnych produktów dostarczanych przez podmiot. Wymogi zawarte w kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód względem łagodzenia zmian klimatu w odniesieniu do emisji bezpośrednich pochodzących z działalności mają zastosowanie w szczególności do sytuacji, w których działalność obejmuje wytwarzanie ciepła/chłodu na miejscu lub kogenerację energii cieplnej.
113. Czy leasing sprzętu służącego do reagowania w przypadku wycieku ropy naftowej jest objęty sekcją 5.5 "Produkt jako usługa oraz inne oparte na obiegu zamkniętym modele usług ukierunkowane na użycie i rezultaty"?
Kwalifikująca się działalność gospodarcza opisana w sekcji 5.5 "Produkt jako usługa oraz inne oparte na obiegu zamkniętym modele usług ukierunkowane na użycie i rezultaty" obejmuje zapewnienie klientom dostępu do produktów za pośrednictwem modeli usług, takich jak leasing. W związku z tym leasing sprzętu służącego klientom do reagowania w przypadku wycieku ropy naftowej wchodzi w zakres tej działalności. Leasingodawca powinien ujmować koszty leasingu, w zależności od stosowanego podejścia księgowego do leasingu, jako nakłady inwestycyjne lub wydatki operacyjne. Przedsiębiorstwo, które wynajmuje sprzęt służący do reagowania w przypadku wycieku ropy naftowej od innego dostawcy, tj. leasingobiorcy, nie jest jednak objęte tą działalnością.
SEKCJA VI - PYTANIA DOTYCZĄCE CELU ZWIĄZANEGO Z ZAPOBIEGANIEM ZANIECZYSZCZENIU I JEGO KONTROLĄ (ZAŁĄCZNIK III DO AKTU DELEGOWANEGO W SPRAWIE SYSTEMATYKI DOTYCZĄCEJ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W DZIEDZINIE ŚRODOWISKA)
Dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpadami oraz remediacja
Sekcja 2.4 "Remediacja zanieczyszczonych miejsc i terenów" w załączniku III do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
114. W opisie działalności w sekcji 2.4 "Remediacja zanieczyszczonych miejsc i terenów" lit. d) pkt (vii) występuje termin "gleba". Czy termin "gleba" obejmuje powietrze glebowe?
W art. 3 pkt 21 dyrektywy 2010/75/UE (dyrektywa w sprawie emisji przemysłowych) pojęcie "gleba" zdefiniowano jako "wierzchnią warstwę skorupy ziemskiej usytuowaną między skałą macierzystą a powierzchnią. Gleba składa się z cząstek mineralnych, materii organicznej, wody, powietrza i organizmów żywych". Powietrze glebowe jest zatem objęte zakresem pojęcia "gleba".
115. Jaka jest definicja "obszaru zanieczyszczonego" i "zanieczyszczeń", o których mowa w opisie działalności w sekcji 2.4 "Remediacja zanieczyszczonych miejsc i terenów"?
Zgodnie z definicją "zanieczyszczenia" zawartą w dyrektywie w sprawie emisji przemysłowych zanieczyszczenia to substancje, wibracje, ciepło lub hałas wprowadzane bezpośrednio lub pośrednio -w wyniku działalności człowieka - do powietrza, wody lub ziemi, które mogą zagrażać zdrowiu ludzi lub jakości środowiska, spowodować szkody materialne lub obniżenie walorów środowiskowych bądź kolizję z innymi uzasadnionymi sposobami korzystania ze środowiska. "Obszar zanieczyszczony" oznacza obszar, na którym występuje zanieczyszczenie.
116. W opisie działalności w sekcji 2.4 "Remediacja zanieczyszczonych terenów i obszarów" lit. b) występuje sformułowanie "dekontaminacja lub remediacja zanieczyszczeń z zakładów przemysłowych lub terenów". Co oznaczają "zakłady przemysłowe lub tereny"? Czy pojęcie to obejmuje inne obszary, takie jak zlikwidowane zakłady, obiekty wojskowe, składowiska odpadów (bezpieczeństwo/opiekę poeksploatacyjną)? Czy pojęcie to obejmuje "teren zdegradowany"?
Termin "teren" odnosi się do konkretnej lokalizacji geograficznej, w której prowadzona jest działalność przemysłowa (zob. definicja w art. 3 pkt 3 rozporządzenia o Europejskim Portalu Emisji Przemysłowych 39 ), w wyniku której mogło dojść do zanieczyszczenia. Pojęcie to może obejmować grunty lub glebę zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi, zanieczyszczone wody podziemne lub powierzchniowe, obszary otaczające obiekty przemysłowe, na które migrowały zanieczyszczenia lub opuszczone bądź niedziałające obiekty przemysłowe. Z kolei termin "zakłady przemysłowe" odnosi się do struktur fizycznych i urządzeń wykorzystywanych w procesach przemysłowych, takich jak zakłady produkcyjne, rafinerie lub elektrownie. W ramach działań mających na celu remediację lub dekontaminację, które są ukierunkowane na teren, uwzględnia się otaczające środowisko, natomiast w ramach działań, które są ukierunkowane na zakład przemysłowy, uwzględnia się struktury fizyczne i urządzenia.
Dekontaminacja lub remediacja zakładów przemysłowych lub terenów nie obejmuje remediacji niezgodnych z przepisami składowisk odpadów oraz opuszczonych lub nielegalnych wysypisk niezwiązanych z terenem objętym remediacją, ponieważ wchodzą one w zakres konkretnej działalności określonej w sekcji 2.3. Chociaż obiekty wojskowe nie kwalifikują się jako obiekty zakładu przemysłowego zgodnie z lit. b) opisu działalności, remediacja obiektów wojskowych może wchodzić w zakres innych liter opisu.
117. W opisie działalności w sekcji 2.4 "Remediacja zanieczyszczonych terenów i obszarów" lit. e) odniesiono się do "usuwani[a] z materiałów substancji niebezpiecznych, mieszanin lub produktów, takich jak azbest lub farba ołowiowa". Jaka jest definicja "substancji niebezpiecznych"?
Zgodnie z art. 3 rozporządzenia (WE) nr 1272/2008 w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin substancje niebezpieczne to substancje spełniające kryteria dotyczące zagrożeń wynikających z właściwości fizycznych, zagrożeń dla zdrowia lub środowiska określone w częściach 2-5 załącznika I do wspomnianego rozporządzenia.
118. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 2.4 "Remediacja zanieczyszczonych terenów i obszarów" pkt 1 stanowi, że "[r]emediacji nie przeprowadza podmiot, który spowodował zanieczyszczenie, ani osoba działająca w imieniu tego podmiotu w celu zapewnienia zgodności z dyrektywą 2004/35/WE lub, w odniesieniu do działalności prowadzonej w państwach trzecich - z przepisami dotyczącymi odpowiedzialności za szkody w środowisku, opartymi na zasadzie »zanieczyszczający płaci« zgodnie z prawem krajowym". Jak należy interpretować to kryterium? Czy termin "podmiot" odnosi się do przedsiębiorstwa, które prowadzi działalność związaną z remediacją?
Kryterium to ma na celu zapewnienie, aby remediacja była prowadzona w sposób bezstronny i przejrzysty, przy czym głównym celem jest ochrona środowiska i zdrowia publicznego. Kryterium określone w pkt 1 odnosi się do podmiotu, który spowodował zanieczyszczenie. Zgodnie z definicją "podmiotu gospodarczego" zawartą w art. 2 pkt 6 dyrektywy 2004/35/WE jest to każda osoba fizyczna lub prawna, prywatna lub publiczna, która prowadzi lub nadzoruje działalność zawodową lub, w przypadkach gdy jest to przewidziane w ustawodawstwie krajowym, osoba, której delegowano uprawnienia do podejmowania decyzji ekonomicznych dotyczących technicznego funkcjonowania takiej działalności, włącznie z posiadaczami uprawnień lub zezwolenia na prowadzenie takiej działalności lub osobami, które rejestrują lub zgłaszają taką działalność.
Zgodnie z kryterium określonym w pkt 1 nie można uznać, że remediacja prowadzona przez podmiot, który spowodował zanieczyszczenie, lub przez osobę działającą w jego imieniu w celu wypełnienia obowiązków wynikających z dyrektywy 2004/35/WE wnosi istotny wkład.
119. Czy niezależne przedsiębiorstwo, które zostało zatrudnione przez podmiot, który spowodował zanieczyszczenie, w celu przeprowadzenia remediacji, należy uznać za działające w imieniu zanieczyszczającego zgodnie z sekcją 2.4 "Remediacja zanieczyszczonych miejsc i terenów"?
Niezależne przedsiębiorstwo, z którym podmioty, które spowodowały zanieczyszczenie, podpisały umowę o przeprowadzenie remediacji, nie jest uważane za osobę działającą w imieniu takiego podmiotu, chyba że przedsiębiorstwo to reprezentuje dany podmiot lub posiada szczególne uprawnienia przekazane przez ten podmiot (może tak być na przykład w przypadku, gdy przedsiębiorstwo jest spółką zależną podmiotu). Oznacza to, że przychody uzyskane przez niezależne przedsiębiorstwo z tytułu przeprowadzania remediacji kwalifikują się do systematyki, podczas gdy wydatki operacyjne lub nakłady inwestycyjne poniesione przez podmiot, który spowodował zanieczyszczenie, w celu skorzystania z tej usługi, nie kwalifikują się do systematyki.
SEKCJA VII - PYTANIA DOTYCZĄCE CELU ZWIĄZANEGO Z BIORÓŻNORODNOŚCIĄ I EKOSYSTEMAMI (ZAŁĄCZNIK IV DO AKTU DELEGOWANEGO W SPRAWIE SYSTEMATYKI DOTYCZĄCEJ ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU W DZIEDZINIE ŚRODOWISKA)
Działalność w zakresie ochrony i odbudowy środowiska
Sekcja 1.1 "Ochrona, w tym odbudowa, siedlisk, ekosystemów i gatunków" w załączniku IV do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
120. Czy działalność opisana w sekcji 1.1 "Ochrona, w tym odbudowa, siedlisk, ekosystemów i gatunków" może być prowadzona na obszarach miejskich, na których występują znikome obszary naturalne? W jaki sposób działalność prowadzona na obszarach miejskich może spełniać wymogi określone w kryteriach istotnego wkładu?
Działalność w zakresie ochrony może być prowadzona na wszystkich obszarach, w tym na obszarach miejskich. Działalność ta może być również prowadzona przez dowolny rodzaj podmiotu gospodarczego bez względu na jego główną dziedzinę działalności.
Wszystkie kryteria istotnego wkładu muszą być spełnione. Obejmuje to wymóg określony w pkt 1.1 kryteriów istotnego wkładu:
"1.1. Działalność przyczynia się do osiągnięcia co najmniej jednego z następujących celów:
utrzymanie dobrego stanu ekosystemów, gatunków, siedlisk lub siedlisk gatunków;
przywrócenie lub odtworzenie ekosystemów, siedlisk lub siedlisk gatunków do dobrego stanu lub ich przybliżenie do tego stanu, również poprzez zwiększenie ich obszaru lub zasięgu".
Podobnie pkt 3.1 kryteriów istotnego wkładu zawiera wymóg, aby obszar był objęty planem zarządzania lub równoważnym instrumentem.
W tym kontekście przydatne może być skontaktowanie się z właściwymi organami ds. ochrony przyrody, które mogły przyjąć plan dotyczący zielonej infrastruktury, który - pod warunkiem że jest zgodny z odpowiednim technicznym kryterium kwalifikacji - mógłby być objęty zakresem planu zarządzania wymaganego do prowadzenia działalności w zakresie ochrony.
Przydatne może być również skontaktowanie się z odpowiednimi organami gminnymi w celu sprawdzenia, czy istnieje plan zazieleniania obszarów miejskich 40 lub czy miasto podpisało Porozumienie w sprawie zielonego miasta 41 . O ile dokumenty te są zgodne z wymogami określonymi w technicznych kryteriach kwalifikacji, mogą one wchodzić w zakres planu zarządzania/równoważnego instrumentu wymaganego do prowadzenia działalności w zakresie ochrony.
121. Kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 1.1 "Ochrona, w tym odbudowa, siedlisk, ekosystemów i gatunków" pkt 3.1 zawiera wymóg, aby dany obszar był objęty planem zarządzania lub równoważnym instrumentem. Czy oznacza to, że obszary zielone będące własnością podmiotów prywatnych i przez nie zarządzane nie mogą spełnić tego kryterium, ponieważ w przypadku takich obszarów będących własnością prywatną i zarządzanych przez podmioty prywatne podmioty publiczne (tj. organy ochrony przyrody) nie ustanawiają planów zarządzania ani równoważnych instrumentów?
Zanim podmiot będzie mógł zgłosić działalność jako zgodną z systematyką, należy wdrożyć plan zarządzania lub równoważny instrument. Nie określono jednak, że plan zarządzania lub równoważny instrument muszą zostać sporządzone przez organy publiczne. Jeżeli właściwe organy nie ustanowiły takiego instrumentu, podmiot prowadzący działalność w zakresie ochrony może co do zasady również sporządzić taki plan. Plan musi jednak zawierać wszystkie szczegółowe informacje, które należy zawrzeć w planie zarządzania i równoważnym instrumencie, jak określono w pkt 3.1 kryteriów istotnego wkładu.
Należy zauważyć, że zgodnie z pkt 4.1 i 4.2 kryteriów istotnego wkładu plan zarządzania lub równoważny instrument muszą zostać zweryfikowane przez organy krajowe albo przez niezależną zewnętrzną jednostkę certyfikującą na początku prowadzenia działalności w zakresie ochrony lub w momencie zakończenia realizacji planu zarządzania lub co najmniej raz na dziesięć lat.
122. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 1.1 "Ochrona, w tym odbudowa, siedlisk, ekosystemów i gatunków" wyraźnie wykluczają "kompensowanie" skutków innej działalności i obejmują jedynie "zwiększenie bioróżnorodności netto". Co oznacza słowo "netto" w tym kontekście? Czy oznacza ono, że mogło również dojść do utraty bioróżnorodności, którą należy skompensować, aby można ją było uznać za istotny wkład?
"Zwiększenie bioróżnorodności netto" oznacza wymierny pozytywny wpływ na bioróżnorodność ("zwiększenie netto") w porównaniu z tym, co występowało na danym obszarze objętym przedmiotową działalnością przed podjęciem działalności w zakresie ochrony/odbudowy. Można to osiągnąć poprzez poprawę stanu siedliska lub gatunku bez wcześniejszej utraty bioróżnorodności w wyniku innej działalności. Ponadto zwiększenie bioróżnorodności netto może wynikać z dodatkowych środków ochrony/odbudowy wykraczających poza kompensowanie, jak wyjaśniono w przypisie 11 do działalności opisanej w sekcji 1.1. W tym przypadku zwiększeniem netto jest stworzenie dodatkowej bioróżnorodności po skompensowaniu w 100 % - do analogicznego stanu - utraty bioróżnorodności spowodowanej inną działalnością gospodarczą.
Działalność związana z zakwaterowaniem
Sekcja 2.1 "Hotele, domy wakacyjne, pola kempingowe i podobne obiekty noclegowe" w załączniku IV do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska
123. Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 2.1 "Hotele, domy wakacyjne, pola kempingowe i podobne obiekty noclegowe" pkt 1.2 zawierają odniesienie do "organizacj[i] odpowiedzialn[ej] za ochronę lub odbudowę obszaru" Czy organizacja ta musi być wyłącznie organem administracji publicznej, czy też funkcję tę może pełnić również na przykład organizacja pozarządowa?
Organizacją może być każda "organizacja odpowiedzialna za ochronę lub odbudowę obszaru", w tym organy administracji publicznej, organizacje pozarządowe, przedsiębiorstwa prywatne lub inne podmioty.
124. W opisie działalności w sekcji 2.1 "Hotele, domy wakacyjne, pola kempingowe i podobne obiekty noclegowe" lit. c) zawarto odniesienie do "mieszkań gościnnych, bungalowów, domków wiejskich i letniskowych". Co oznaczają "mieszkania gościnne"? Czy pojęcie to obejmuje obiekty wynajmu krótkoterminowego? Czym różnią się mieszkania gościnne od "apartamentów do bardziej stałego użytku"?
"Mieszkania gościnne" obejmują obiekty wynajmowane na potrzeby krótkoterminowego zakwaterowania turystycznego, podczas gdy "apartamenty do bardziej stałego użytku" nie służą żadnemu krótkoterminowemu celowi turystycznemu, a zatem nie wchodzą w zakres przedmiotowej działalności.
125. Dlaczego kryterium istotnego wkładu określone w sekcji 2.1 "Hotele, domy wakacyjne, pola kempingowe i podobne obiekty noclegowe" pkt 3.2 ma zastosowanie wyłącznie do obiektów noclegowych zatrudniających ponad 50 pracowników, natomiast wymóg ujawniania informacji związanych z systematyką ma zasadniczo zastosowanie do przedsiębiorstw zatrudniających ponad 250 pracowników?
Wymóg ujawniania informacji związanych z systematyką ma zastosowanie do jednostek podlegających sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju zgodnie z dyrektywą w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, która ma zastosowanie w szczególności do dużych przedsiębiorstw lub przedsiębiorstw notowanych na rynku regulowanym. Odniesienie do 50 pracowników w pkt 3.2 nie ma wpływu na zakres tych ujawnianych informacji. Kryteria określone w pkt 3.2 mają zastosowanie wyłącznie do obiektów zatrudniających ponad 50 pracowników, aby ułatwić mniejszym przedsiębiorstwom spełnienie kryteriów istotnego wkładu.
126. Czy kryteria określone w sekcji 2.1 "Hotele, domy wakacyjne, pola kempingowe i podobne obiekty noclegowe" obejmują również emisje gazów cieplarnianych wytwarzane przez gości hotelowych (np. gdy podróżują samolotem)?
Kryteria istotnego wkładu określone w sekcji 2.1 "Hotele, domy wakacyjne, pola kempingowe i podobne obiekty noclegowe" nie obejmują emisji gazów cieplarnianych wytwarzanych przez gości obiektów zakwaterowania objętych tą działalnością.
SEKCJA VIII - PYTANIA DOTYCZĄCE OGÓLNYCH KRYTERIÓW DOTYCZĄCYCH NIECZYNIENIA POWAŻNYCH SZKÓD
Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu
127. W jaki sposób definiuje się "ryzyka związane z klimatem"? Na jakim etapie projektu mają one zastosowanie?
W kontekście celu polegającego na adaptacji do zmian klimatu najistotniejszymi ryzykami związanymi z klimatem są:
- ryzyka fizyczne wynikające ze zmiany klimatu, które mogą powodować szkody materialne lub istotne skutki, np. fizyczne uszkodzenie mienia, sprzętu lub zapasów, które może zakłócić działalność gospodarczą lub spowodować znaczne koszty naprawy;
- inne rodzaje wpływu (takie jak wpływ na siłę roboczą, krytyczne elementy łańcuchów wartości na wyższym i niższym szczeblu oraz parametry rynkowe itp.) prowadzące do zakłóceń działalności lub znaczących strat finansowych.
Ryzyka te mogą być wywołane zdarzeniami (gwałtowne) albo długoterminowymi zmianami (długotrwałe) wzorców klimatycznych. Ryzyko wywołane zdarzeniami wiąże się z ekstremalnymi zdarzeniami pogodowymi (np. powodziami, falami upałów lub burzami), podczas gdy ryzyko długotrwałe ma charakter stały (np. podnoszący się poziom mórz lub erozja obszarów przybrzeżnych). Odpowiednie przepisy 42 obejmują niewyczerpujący wykaz zagrożeń klimatycznych, które należy uwzględnić w ocenie ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko. Inne rodzaje ryzyka mogą potencjalnie stać się istotne w przyszłości.
Ryzyka fizyczne związane z klimatem należy ocenić w odniesieniu do wszystkich etapów projektu. Na przykład w sektorze budowlanym ryzyka fizyczne należy uwzględnić na etapie planowania i projektowania, a także podczas cyklu życia projektu, tj. zarówno w odniesieniu do użytkowania, jak i rozbiórki budynku.
128. Czy ocenę ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko należy przeprowadzić w odniesieniu do wszystkich miejsc (np. wszystkich projektów budowlanych)? Czy też wystarczająca jest ogólna analiza, którą można przełożyć na inne miejsca?
Celem szczegółowej oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko jest zidentyfikowanie istotnych ryzyk fizycznych związanych z klimatem, które wpływają na prowadzenie działalności gospodarczej i na aktywa, od których zależy dana działalność gospodarcza (w odniesieniu do jej prowadzenia i ciągłości). Następnie ocenę tę wykorzystuje się do określenia odpowiednich rozwiązań w zakresie adaptacji, które są przedstawiane w ramach planu w zakresie adaptacji.
Zgodnie z ogólnymi kryteriami dotyczącymi nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu 43 ocena ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko powinna być zgodna z najnowocześniejszą metodyką i uwzględniać najnowsze dostępne dane najwyższej rozdzielczości. Zakres oceny, metody i dane wykorzystywane do osiągnięcia tego celu mogą się różnić.
W celu zapewnienia, aby ocena narażenia właściwie odzwierciedlała ryzyka, należy zwrócić należytą uwagę na uwarunkowania lokalne. Wynika to z tego, że ryzyka fizyczne i adaptacja są specyficzne dla danego miejsca i zależą w dużym stopniu od lokalizacji i istniejących podatności na zagrożenia. Oznacza to, że w przypadku projektów budowlanych realizowanych w różnych miejscach ocenę ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko można przeprowadzić w odniesieniu do wszystkich miejsc, o ile uwzględnia się w niej poszczególne rodzaje ryzyka i podatności na zagrożenia specyficzne dla danego miejsca. W ocenach ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko należy rozważyć, czy wszystkie aktywa w danym miejscu są w podobnym stopniu narażone na to samo ryzyko. W ramach tych ocen można następnie zaproponować najlepsze rozwiązania w zakresie adaptacji indywidualnie dla każdego składnika aktywów w danym miejscu.
129. Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu stanowią, że podmiot gospodarczy powinien wdrożyć rozwiązania fizyczne i niefizyczne ("rozwiązania w zakresie adaptacji") w odniesieniu do istniejącej działalności i nowej działalności z wykorzystaniem istniejących aktywów rzeczowych w okresie do pięciu lat. Czy okres pięciu lat rozpoczyna się w momencie zakończenia oceny, czy w momencie określenia rozwiązania w zakresie adaptacji?
Rozwiązania w zakresie adaptacji są zmianami w procesach, praktykach i strukturach danej działalności gospodarczej, których celem jest złagodzenie potencjalnych szkód związanych ze zmianą klimatu. Rozwiązania w zakresie adaptacji mogą mieć charakter fizyczny (np. budowa systemów przeciwpowodziowych) lub niefizyczny (np. przejście na uprawy odporne na suszę lub przeprojektowanie systemów komunikacji). Ocena rozwiązań w zakresie adaptacji jest krokiem w ocenie ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko. Okres pięciu lat rozpoczyna się w dniu, w którym podmiot zakończył przeprowadzanie oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko oraz określił rozwiązanie w zakresie adaptacji w odniesieniu do danej działalności.
130. W jaki sposób definiuje się "oczekiwany okres prowadzenia działalności"? Czy pojęcie to należy rozumieć jako przewidywany czas trwania bazowej działalności gospodarczej czy finansowania działalności?
Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu stanowią, że ryzyka fizyczne związane z klimatem kluczowe dla danej działalności należy zidentyfikować w drodze oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko. Ocena ta obejmuje określenie, jakie ryzyka fizyczne związane z klimatem mogą mieć wpływ na prowadzenie działalności gospodarczej w trakcie jej oczekiwanego cyklu życia. Ryzyka fizyczne są związane z lokalizacją i rodzajem działalności, w związku z czym oczekiwany okres prowadzenia działalności należy rozumieć jako cały okres, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza. Na przykład w sektorze budowlanym okres prowadzenia działalności obejmuje planowanie, projektowanie, użytkowanie i rozbiórkę budynku. W przypadku działalności długoterminowej lub prowadzonej przez nieokreślony czas właściwe może być uwzględnienie okresu prowadzania działalności wynoszącego co najmniej 30 lat w przyszłości.
131. Kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu określone w dodatku A odnoszą się do "[...] rozwiąza[ń] fizyczn[ych] i niefizyczn[ych] (»rozwiąza[ń] w zakresie adaptacji«), które zmniejszają najważniejsze zidentyfikowane ryzyka fizyczne związane z klimatem, które są istotne dla tej działalności". Jak należy rozumieć termin "zmniejszają"? Czy akceptowalne jest wszystko to, co może zmniejszyć ryzyka fizyczne związane z klimatem? Czy też można wziąć pod uwagę jedynie rozwiązania, które ograniczają skutek w takim stopniu, że prowadzą do innej oceny ryzyka (koszyk ryzyka) w ramach oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko?
W ogólnych kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu w wykazie etapów szczegółowej oceny ryzyka związanego z klimatem i narażenia na to ryzyko wymieniono "rozwiąza[nia] w zakresie adaptacji do zmiany klimatu, które mogą zmniejszyć stwierdzone ryzyka fizyczne związane z klimatem". Termin "zmniejszyć" oznacza, że ryzyka fizyczne związane z klimatem, które są istotne dla danej działalności gospodarczej, zostają ograniczone do takiego poziomu, że dana działalność może być kontynuowana bez poważnych możliwych do uniknięcia 44 zakłóceń związanych z klimatem w danym momencie i w całym okresie prowadzenia działalności.
132. Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem adaptacji do zmian klimatu określone w dodatku A stanowią, że "podmiot gospodarczy wdraża rozwiązania fizyczne i niefizyczne". Czy oba warunki muszą być zawsze spełnione, aby można było uznać rozwiązanie w zakresie adaptacji do zmian klimatu za kwalifikujące się (biorąc pod uwagę, że użyto spójnika "i")?
W dodatku A zobowiązano podmioty gospodarcze do określenia rozwiązań w zakresie adaptacji, które zmniejszają najważniejsze zidentyfikowane ryzyka fizyczne związane z klimatem, istotne dla danej działalności. Takie rozwiązania w zakresie adaptacji mogą mieć charakter fizyczny albo niefizyczny w zależności od tego, na jakie ryzyko fizyczne związane z klimatem narażony jest podmiot.
Jako przykład rozwiązania fizycznego w zakresie adaptacji 45 podmiot zlokalizowany w regionie podatnym na fale upałów może zdecydować się na budowę zielonych dachów lub zielonych fasad na swoich budynkach, aby zapewnić utrzymanie niskich temperatur w pomieszczeniach podczas okresów upałów oraz poprawić retencję wody wokół budynków poprzez ograniczenie spływu wody deszczowej.
Z kolei przedsiębiorstwo zajmujące się wychwytywaniem i wykorzystywaniem gazu wysypiskowego, zlokalizowane w strefie zagrożonej pożarami roślinności, może, jako rozwiązanie niefizyczne, przeprowadzić kampanie uświadamiające w celu ograniczenia zachowań wywołujących pożary roślinności 46 .
Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem zapobiegania zanieczyszczeniu i jego kontroli
133. Dodatek C zmieniono 27 czerwca 2023 r. Czego dotyczą wprowadzone zmiany?
W dodatku C określono ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem zapobiegania zanieczyszczeniu i jego kontroli w odniesieniu do stosowania i obecności chemikaliów. Dokładniej rzecz ujmując, dodatek ten dotyczy wytwarzania, stosowania i obecności substancji wzbudzających szczególnie duże obawy (SVHC) oraz innych substancji niebezpiecznych, o których mowa w odpowiednich przepisach UE.
Dodatek C zmieniono 27 czerwca 2023 r. w celu wyjaśnienia, między innymi, warunków odstępstw określonych w lit. f) i g) tego dodatku.
Poprzednie odstępstwo zezwalające na stosowanie niektórych substancji niebezpiecznych, które opierało się na terminie "podstawowe wykorzystanie na potrzeby społeczeństwa", zostało zmienione. W ramach zmienionego odstępstwa podmioty muszą ocenić i udokumentować, że na rynku nie są dostępne żadne inne odpowiednie substancje ani technologie alternatywne, a w przypadku braku takich alternatyw - ocenić i udokumentować, że substancje niebezpieczne są stosowane wyłącznie w warunkach kontrolowanych 47 .
Odstępstwo to dotyczy zarówno substancji, które zostały zidentyfikowane jako substancje wzbudzające szczególnie duże obawy zgodnie z art. 59 ust. 1 rozporządzenia REACH (zmieniona lit. f) dodatku C), jak i substancji spełniających kryteria dotyczące klas zagrożenia lub kategorii zagrożenia wymienionych w art. 57 rozporządzenia REACH (nowy akapit dodany po lit. f) dodatku C). W poprawce wprowadzono również limit stężenia 0,1 % (m/m) w odniesieniu do stosowania substancji w mieszaninach i wyrobach.
Warunki odstępstw należy oceniać i dokumentować w zależności od stosowania danej substancji chemicznej lub danych substancji chemicznych.
W dodatku C skreślono lit. g) i zastąpiono ją nowym akapitem dodanym po lit. f). Jest to odrębny akapit, ponieważ jego zakres różni się od zakresu lit. a)-f). W przeciwieństwie do nowego akapitu lit. a)-f) obejmują sytuację "stosowania substancji"; nie ograniczają się one do sytuacji "wytwarzania" lub "wprowadzania do obrotu". W nowym akapicie wyjaśniono, że działalność gospodarcza nie może prowadzić do wytwarzania, obecności w produkcie lub wyniku końcowym bądź wprowadzania do obrotu substancji spełniających kryteria dotyczące klas zagrożenia lub kategorii zagrożenia wymienionych w art. 57 rozporządzenia REACH, z wyjątkiem przypadków, w których podmioty ocenią i udokumentują, że na rynku nie są dostępne żadne inne odpowiednie substancje lub technologie alternatywne oraz że są one stosowane w warunkach kontrolowanych. Biorąc pod uwagę fakt, że nowy akapit nie odnosi się do "stosowania substancji", pod warunkiem że stosowanie substancji, o której mowa w nowym akapicie, nie skutkuje jej obecnością w produkcie lub wyniku końcowym ani wprowadzeniem jej do obrotu, zakaz określony w tym nowym akapicie nie ma zastosowania do takiego stosowania.
134. Jakie substancje chemiczne są objęte lit. f) dodatku C zmienioną 27 czerwca 2023 r.?
Lit. f) dotyczy substancji zidentyfikowanych jako substancje wzbudzające szczególnie duże obawy (SVHC) zgodnie z art. 57 rozporządzenia REACH na podstawie procedury określonej w art. 59 ust. 2-10 rozporządzenia REACH. Substancje te są ujęte na liście kandydackiej SVHC, którą zarządza Europejska Agencja Chemikaliów (ECHA).
135. Jakie substancje chemiczne są objęte ostatnim, dodanym po lit. f) akapitem dodatku C zmienionego 27 czerwca 2023 r.?
Dodatkowy nowy akapit dodany po lit. f) dotyczy substancji, które spełniają kryteria określone w rozporządzeniu w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin (rozporządzenie CLP) w odniesieniu do jednej z klas zagrożenia lub kategorii zagrożenia, o których mowa w art. 57 rozporządzenia REACH. Wykaz klasyfikacji i oznakowania zawiera informacje na temat klasyfikacji substancji pod względem zagrożenia zgodnie z rozporządzeniem CLP, zharmonizowaną klasyfikacją (ocena przeprowadzona przez właściwe organy i zakończona przez Komisję), jak również samoklasyfikacją (ocena przeprowadzona i zakończona przez przedsiębiorstwa). Klasyfikacja substancji pod względem zagrożenia objęta nowym akapitem dodanym po lit. f) jest zatem publicznie dostępna. Na mocy rozporządzenia CLP producenci i importerzy substancji niebezpiecznych są zobowiązani do samooceny swoich substancji i zgłaszania tej klasyfikacji ECHA, która udostępnia ją w wykazie klasyfikacji i oznakowania. Komisja przyznaje, że w przypadku substancji nieobjętych zharmonizowaną klasyfikacją mogą występować różnice w samoklasyfikacjach przedstawianych przez różne przedsiębiorstwa. Ponadto wpisy nie podlegają obecnie weryfikacji ani kontroli jakości.
136. W lit. f) i nowym akapicie po lit. f) dodatku C przewidziano wyłączenie, zgodnie z którym podmioty stosujące odpowiednie substancje muszą ocenić i dokumentować "brak odpowiednich substancji lub technologii alternatywnych" na rynku oraz ich "stosowanie w warunkach kontrolowanych". W jaki sposób podmioty powinny interpretować "brak odpowiednich rozwiązań alternatywnych" i "stosowanie w warunkach kontrolowanych" i zapewnić zgodność w tym zakresie, aby spełnić warunki tego zwolnienia?
Brak odpowiednich rozwiązań alternatywnych
W kontekście dodatku C alternatywę dla substancji uznaje się za "odpowiednią", jeżeli spełnione są wszystkie następujące cztery kryteria:
- rozwiązanie alternatywne jest bezpieczniejsze (co oznacza, że jego stosowanie powoduje mniejsze ryzyko dla zdrowia ludzkiego i środowiska w porównaniu z ryzykiem wynikającym ze stosowania danej substancji),
- rozwiązanie alternatywne jest technicznie wykonalne (co oznacza, że zapewnia funkcjonalność i poziom wydajności technicznej niezbędne do jego stosowania),
- rozwiązanie alternatywne jest wykonalne dla podmiotu gospodarczego pod względem ekonomicznym (co oznacza, że jego stosowanie nie wywołuje negatywnych skutków gospodarczych na taką skalę, która zagrażałaby rentowności działalności związanej ze stosowaniem, w odniesieniu do której wystąpiono o zwolnienie), oraz
- rozwiązanie alternatywne jest dostępne, co oznacza, że należy przeprowadzić analizę rozwiązań alternatywnych pod kątem zdolności produkowania substancji alternatywnych i wykonalności technologii alternatywnych, a także w świetle przesłanek prawnych i faktycznych ich wprowadzania do obrotu.
Brak odpowiednich rozwiązań alternatywnych można wykazać w następujący sposób:
- W przypadku substancji wymienionych w załączniku XIV do rozporządzenia REACH (tj. niektórych substancji wymienionych w lit. f) dodatku C), jeżeli podmiot uzyskał zezwolenie na stosowanie danej substancji, zezwolenie to stanowi dowód braku odpowiednich rozwiązań alternatywnych. Oznacza to, że podmiot objęty udzielonym zezwoleniem nie musi przeprowadzać żadnej dalszej oceny zgodności z kryterium "braku odpowiednich rozwiązań alternatywnych". Dokumentacja, którą należy dostarczyć, powinna obejmować co najmniej numer zezwolenia, decyzję dotyczącą udzielenia zezwolenia oraz wszystkie dokumenty potwierdzające zgodność wymaganą w decyzji dotyczącej udzielenia zezwolenia.
Jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia został złożony przed ostatecznym terminem składania wniosków dotyczących danej substancji, określonym w załączniku XIV, podmiot nie musi przeprowadzać żadnej dalszej oceny w oczekiwaniu na decyzję dotyczącą udzielenia zezwolenia. Do czasu podjęcia decyzji w sprawie wniosku o udzielenie zezwolenia podmiot może przedstawić analizę rozwiązań alternatywnych przedstawionych we wniosku. Jeżeli Komitet ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych (SEAC) wydał już opinię potwierdzającą brak rozwiązań alternatywnych, można ją również przedłożyć.
- W przypadku zastosowań (i) substancji wymienionej w załączniku XIV do rozporządzenia REACH, które nie wymagają zezwolenia, lub (ii) substancji zidentyfikowanej zgodnie z art. 59 ust. 1 rozporządzenia REACH (lista kandydacka substancji wzbudzających szczególnie duże obawy) lub (iii) substancji spełniającej kryteria określone w art. 57 rozporządzenia REACH (zarejestrowanej w wykazie klasyfikacji i oznakowania ECHA) należy ocenić możliwe rozwiązania alternatywne oraz udokumentować ocenę i jej wyniki. Podmiot:
- powinien przedstawić podsumowanie alternatywnych substancji i technologii w odniesieniu do stosowania przez niego danej substancji, w tym uzasadnić, dlaczego nie są one odpowiednie w odniesieniu do co najmniej jednego z czterech kryteriów stosowanych łącznie (tj. nie są bezpieczniejsze lub są technicznie niewykonalne lub są niewykonalne pod względem ekonomicznym dla podmiotu gospodarczego lub nie są dostępne na rynku UE);
- może zdecydować się na zastosowanie się do odpowiednich części wytycznych ECHA dotyczących analizy rozwiązań alternatywnych 48 w kontekście wniosków o udzielenie zezwolenia, które to wytyczne pomogą mu w ocenie rozwiązań alternatywnych. W niektórych przypadkach wytyczne te są bardzo specyficzne dla wymogów dotyczących udzielania zezwoleń w ramach REACH; należy jednak zapoznać się w szczególności z następującymi sekcjami:
- 3.6 "Jak określić techniczną wykonalność rozwiązań alternatywnych";
- 3.7.1 "Ogólne rozważania dotyczące oceny i porównania stopni ryzyka";
- 3.8 "Jak określić ekonomiczną wykonalność rozwiązań alternatywnych";
- 3.10 "Wyciąganie wniosków odnośnie do przydatności i dostępności rozwiązań alternatywnych".
Stosowanie w warunkach kontrolowanych
Substancja jest stosowana w warunkach kontrolowanych, gdy ryzyko wynikające z subiektywnych warunków stosowania i użytkowania przez podmiot (scenariusze narażenia) zostało ocenione i zarządzano nim w taki sposób, że wprowadzono środki zarządzania ryzykiem i warunki stosowania minimalizujące narażenie i emisje wytwarzane przez podmiot. Na tej podstawie podmiot musi w szczególności zastosować takie środki zarządzania ryzykiem, które zminimalizują narażenia i emisje substancji, które stwarzają poważne zagrożenia zarówno z punktu widzenia zdrowia ludzkiego, jak i środowiska na etapie stosowania. Jeżeli ryzyko stosowania substancji przez dany podmiot jest wspólne dla wielu podmiotów i w związku z tym ryzyko to zostało już wcześniej ocenione przez inny podmiot (dostawcę, organ, konkurenta itp.), a środki zarządzania ryzykiem i warunki operacyjne zostały odpowiednio określone, wówczas zgodność z nimi może być wystarczająca do celów systematyki. Jeżeli dane zastosowanie nie jest objęte istniejącą oceną ryzyka, podmiot musi najpierw przeprowadzić i udokumentować własną ocenę ryzyka.
Ogólnie rzecz biorąc, obowiązujące unijne i krajowe wymogi prawne dotyczące chemikaliów, produktów i odpadów mają na celu ograniczenie narażenia ludzi na działanie substancji i jej emisji do środowiska, a także wszelkich zagrożeń wynikających z tego narażenia i tych emisji. Jeżeli podmiot przeprowadził już taką ocenę ryzyka i zarządzał już ryzykiem oraz w konsekwencji zminimalizował emisje i narażenia wynikające z danego zastosowania zgodnie z mającymi zastosowanie wymogami określonymi w unijnych i krajowych przepisach dotyczących ochrony pracowników, konsumentów, ogółu społeczeństwa i środowiska, wówczas należy uznać, że dany podmiot spełnia wymóg "warunków kontrolowanych" określony w dodatku C.
Aby wykazać zgodność ze zwolnieniem dotyczącym "warunków kontrolowanych", podmioty muszą przedstawić dokumentację wykazującą, że posiadają procesy oceny ryzyka i zarządzania ryzykiem, które minimalizują emisje i narażenia na substancje, a także ryzyko wynikające z tych emisji i narażeń, zgodnie z odpowiednimi obowiązującymi wymogami prawnymi. Jeżeli zgodnie ze szczegółowymi wymogami prawnymi 49 podmiot przeprowadził lub odpowiednio wykorzystał ocenę ryzyka i postępował zgodnie z wynikającym z tej oceny procesem zarządzania ryzykiem i udokumentował go, dokumentację tę należy uznać za dowód zgodności.
W zależności od konkretnego zastosowania i niebezpiecznych właściwości substancji podmiot może wprowadzić następujący (niewyczerpujący) wykaz środków w celu wykazania zgodności z "warunkami kontrolowanymi":
- przygotowywanie raportów bezpieczeństwa chemicznego i stosowanie odpowiednich środków zarządzania ryzykiem zgodnie z art. 14 rozporządzenia REACH;
- środki wymienione w art. 5 ust. 5 i art. 10 ust. 1 dyrektywy 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych, mutagenów lub substancji reprotoksycznych podczas pracy;
- środki wynikające z art. 15 dyrektywy 2010/75/UE dotyczące dopuszczalnych wielkości emisji oraz równoważnych parametrów i środków technicznych opartych na najlepszych dostępnych technikach (BAT). Podmioty mogą stosować takie środki, jeżeli stosowanie danej substancji wchodzi w zakres stosowania konkluzji dotyczących BAT lub dokumentu referencyjnego dotyczącego najlepszych dostępnych technik (BREF).
Domyślnie przesłanki zwolnienia dotyczącego "warunków kontrolowanych" uznaje się za spełnione, jeżeli podmiot zapewnia zgodność ze środkami wymienionymi w art. 18 ust. 4 rozporządzenia REACH dotyczącymi "ściśle kontrolowanych warunków" i ją dokumentuje.
W przypadku substancji wymienionej w załączniku XIV do rozporządzenia REACH, na którą udzielono zezwolenia, spełnienie warunków zezwolenia dotyczących środków zarządzania ryzykiem i spełnienie wymagań określonych w art. 60 ust. 10 rozporządzenia REACH uznaje się za wystarczające do spełnienia kryterium stosowania w warunkach kontrolowanych w odniesieniu do tych zastosowań objętych zezwoleniem.
Oznacza to, że podmiot, któremu udzielono takiego zezwolenia, nie musi przeprowadzać żadnej dalszej oceny zgodności z kryterium stosowania w warunkach kontrolowanych. Dokumentacja, którą należy dostarczyć, powinna zawierać co najmniej numer zezwolenia, decyzję dotyczącą udzielenia zezwolenia, raport bezpieczeństwa chemicznego dotyczący stosowania substancji zgodnie z decyzją dotyczącą udzielenia zezwolenia oraz dokumentację potwierdzającą zgodność wymaganą w decyzji dotyczącej udzielenia zezwolenia i w art. 60 ust. 10 rozporządzenia REACH.
Jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia został złożony przed ostatecznym terminem składania wniosków dotyczących danej substancji, określonym w załączniku XIV, podmiot może, w oczekiwaniu na decyzję dotyczącą udzielenia zezwolenia, odnieść się do raportu bezpieczeństwa chemicznego dostarczonego wraz z wnioskiem o udzielenie zezwolenia, który to raport zawiera uzasadnienie zastosowania odpowiednich środków zarządzania ryzykiem, jeżeli uzasadnia on te emisje, a narażenie jest ograniczone do minimum zgodnie z wymogami rozporządzenia REACH.
Można przedstawić uzasadnienie wskazujące na ograniczenie do minimum emisji/narażeń. Na przykład w przypadku opinii Komitetu ds. Oceny Ryzyka (RAC), w której stwierdzono, że narażenie/emisje są zminimalizowane, można również podać odniesienie do tej opinii.
137. W aktach delegowanych w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu i środowiska stwierdzono, że "Komisja dokona przeglądu wyjątków od zakazu produkcji, wprowadzania do obrotu lub stosowania substancji, o których mowa w lit. f), po opublikowaniu zasad horyzontalnych dotyczących nieodzownego zastosowania chemikaliów". Ponieważ Komisja opublikowała 22 kwietnia 2024 r. komunikat dotyczący nieodzownych zastosowań chemikaliów 50 , w jaki sposób wpływa to na stosowanie odstępstwa przewidzianego w lit. f) dodatku C?
Pojęcie nieodzownego zastosowania na potrzeby społeczeństwa zostało opisane w komunikacie Komisji C(2024) 1995. Pojęcie to nie zostało jednak jeszcze wprowadzone do żadnego z aktów prawnych dotyczących chemikaliów, do których odnosi się dodatek C, ani do samego rozporządzenia w sprawie systematyki. Obecne warunki odstępstwa, które należy spełnić, to "brak odpowiedniego rozwiązania alternatywnego" i "stosowanie w warunkach kontrolowanych", jak opisano w FAQ nr 136 w niniejszym zawiadomieniu Komisji.
138. W ramach zmian z 27 czerwca 2023 r. wprowadzono stężenie graniczne wynoszące 0,1 % m/m dla substancji chemicznych objętych lit. f) dodatku C. W jaki sposób należy stosować próg 0,1 % m/m? Czy istnieje różnica między wyrobami importowanymi a wyrobami wyprodukowanymi w UE?
Próg 0,1 % ma zastosowanie do stężenia substancji w mieszaninach i wyrobach. W tym względzie nie ma różnicy między wyrobami importowanymi a wyrobami wyprodukowanymi w UE.
W przypadku gdy produkt składa się z (zespołu) kilku wyrobów lub z kombinacji wyrobów i mieszanin, stężenie 0,1 % należy określić oddzielnie dla każdego wyrobu i dla każdej mieszaniny. Należy zauważyć, że wyroby tworzące produkt mogą być wykonane z różnych materiałów.
Ogólne kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów
139. Które narzędzia mapowania lub źródło baz danych należy wykorzystać do weryfikacji bliskości terenów w stosunku do obszarów wrażliwych pod względem bioróżnorodności, takich jak sieć obszarów chronionych Natura 2000?
Przeglądarka Natura 2000 pokazuje granice wszystkich obszarów Natura 2000. Po kliknięciu danego obszaru wyświetla się "standardowy formularz danych", który zawiera opis siedlisk i gatunków chronionych występujących na danym obszarze.
Zob.:
- przeglądarka Natura 2000;
- informacje o przeglądarce Natura 2000;
- wykaz obszarów Natura 2000, w którym wymienione są obszary Natura 2000 we wszystkich państwach członkowskich wraz z linkami do przeglądarki map, standardowych formularzy danych i planów zarządzania.
140. Jakie kryteria odległości od obszarów wrażliwych pod względem bioróżnorodności należy stosować?
W przypadku obszarów Natura 2000 nie ma odległości, powyżej której oddziaływanie można uznać za nieistotne. Na przykład zapora na rzece może mieć szkodliwy wpływ na obszary Natura 2000 położone dalej w dolnym biegu rzeki lub przedsięwzięcie górnicze może mieć wpływ na tereny podmokłe oddalone o kilka kilometrów. Ewentualne negatywne skutki należy ocenić indywidualnie dla każdego przypadku z uwzględnieniem celów ochrony specyficznych dla danego obszaru. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) potwierdził w kilku orzeczeniach, że art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej ma zastosowanie do planów i przedsięwzięć realizowanych poza obszarami Natura 2000, niezależnie od ich odległości od danego obszaru 51 .
141. Co oznacza pojęcie "wymagane" w zdaniu "[w] przypadku gdy przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko (OOŚ), wdraża się wymagane środki łagodzące i kompensacyjne do celów ochrony środowiska"? Czy pojęcie to odnosi się do wszystkich środków zalecanych w OOŚ i odpowiedniej oceny, czy też do środków, które władze uznały za wymagane? Niektóre z tych środków łagodzących i kompensujących mogły zostać włączone do pozwolenia udzielanego na podstawie dyrektywy w sprawie emisji przemysłowych (IED). Czy tylko te środki są wymagane?
Pojęcie "wymagane" odnosi się do środków, które są nakładane przez organ udzielający zezwolenia na przedsięwzięcie po przeprowadzeniu OOŚ, i nie obejmuje żadnych środków zalecanych.
W odniesieniu do odpowiedniej oceny na podstawie dyrektywy siedliskowej kryteria dotyczące nieczynienia poważnych szkód dopuszczają jedynie środki łagodzące, a nie środki kompensacyjne. Jeżeli chodzi o unikanie szkód, odpowiednie przepisy aktów delegowanych w sprawie systematyki 52 stanowią: "[w] odniesieniu do terenów/działań zlokalizowanych na obszarach wrażliwych pod względem bioróżnorodności lub w ich pobliżu (w tym sieci obszarów chronionych Natura 2000, obiektów światowego dziedzictwa UNESCO i obszarów o zasadniczym znaczeniu dla bioróżnorodności, a także innych obszarów chronionych) w stosownych przypadkach przeprowadzono odpowiednią ocenę, a na podstawie wniosków z tej oceny wprowadzono konieczne środki łagodzące".
Środki łagodzące mają na celu przede wszystkim ograniczenie skutków lub zapobieżenie ich wystąpieniu. Środki łagodzące może proponować wnioskodawca planu bądź przedsięwzięcia lub mogą ich wymagać właściwe organy krajowe w celu uniknięcia potencjalnych skutków określonych w odpowiedniej ocenie lub ich ograniczenia, tak aby już nie miały niekorzystnego wpływu na integralność terenu. W odpowiedniej ocenie na podstawie art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej należy uwzględnić cele ochrony danego terenu. Określenie i opis środków łagodzących, podobnie jak sama odpowiednia ocena, muszą opierać się na rzetelnej wiedzy dotyczącej odnośnych gatunków i siedlisk, zgodnie z dyrektywą siedliskową. Nie ma to miejsca w przypadku pozwolenia IED.
Środki łagodzące zazwyczaj proponuje wykonawca i są one analizowane przez właściwe organy. Jeżeli organy uznają te środki za niewystarczające do ochrony integralności terenu, będą wymagać dodatkowych środków.
142. W odpowiedniej ocenie w rozumieniu art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej należy uwzględnić łączne oddziaływanie na siedliska i gatunki chronione na danych terenach. Czy należy dokonać przeglądu pozwolenia wydanego dla zakładu produkcyjnego, które zostało zatwierdzone przed wejściem w życie wspomnianej dyrektywy? W jaki sposób należy ocenić skumulowane emisje, w tym emisje z zakładów produkcyjnych, które uzyskały pozwolenie i zostały wybudowane przed wejściem w życie wspomnianej dyrektywy? Czy w przypadku przeglądu pozwolenia wydanego dla starego zakładu produkcyjnego należy ocenić ten zakład jako nowe przedsięwzięcie zgodnie z dyrektywą siedliskową?
Zakłady produkcyjne wybudowane przed wyznaczeniem obszarów Natura 2000 na podstawie dyrektywy siedliskowej nie były zobowiązane do oceny swojego wpływu na typy siedlisk i gatunki na podstawie art. 6 ust. 3 tej dyrektywy. Obecna działalność tych zakładów produkcyjnych musiałaby być zgodna z art. 6 ust. 2 tej dyrektywy od dnia umieszczenia przedmiotowych terenów w wykazie terenów mających znaczenie dla Wspólnoty. Na przykład na obszarach Natura 2000 państwa członkowskie muszą podjąć odpowiednie działania w celu uniknięcia pogorszenia stanu siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków oraz w celu uniknięcia niepokojenia gatunków, dla których zostały wyznaczone takie obszary, co może być powiązane z działalnością tych zakładów produkcyjnych 53 .
TSUE potwierdził jednak, że przepisy art. 6 ust. 2 i 3 dyrektywy siedliskowej należy interpretować jako spójną całość 54 i że zmierzają one do zapewnienia tego samego poziomu ochrony siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków 55 .
Jeżeli zatem z art. 6 ust. 2 dyrektywy siedliskowej wynika obowiązek przeprowadzenia następczego przeglądu oddziaływania przedsięwzięcia na dany teren, powinien on zostać przeprowadzony zgodnie z wymogami art. 6 ust. 3. W takim przypadku przegląd zostałby uznany za odpowiednią ocenę nowego przedsięwzięcia w rozumieniu art. 6 ust. 3 i musiałby zostać przeprowadzony w połączeniu z innymi planami i przedsięwzięciami (ukończonymi, zatwierdzonymi lecz nieukończonymi lub zaproponowanymi). Przedsięwzięcie może zostać zatwierdzone tylko wtedy, gdy zostanie wykazane, że nie będzie miało znaczącego negatywnego wpływu na integralność obszarów Natura 2000.
Oznacza to, że jeżeli państwo członkowskie ocenia działalność starego zakładu produkcyjnego na podstawie art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej oraz w wyniku tej oceny zostanie stwierdzone, że działalność ta ma znaczący wpływ na integralność danego terenu, biorąc pod uwagę cele ochrony specyficzne dla danego terenu, wówczas państwo członkowskie jest zobowiązane do podjęcia odpowiednich działań w celu zapobieżenia takiemu oddziaływaniu na siedliska przyrodnicze, na siedliska gatunków oraz na gatunki, dla których wyznaczono te obszary (np. poprzez zastosowanie środków łagodzących), lub w celu zminimalizowania takiego wpływu na te siedliska.
143. Czy oceny oddziaływania na środowisko mają zastosowanie wyłącznie do rodzajów działalności objętych zakresem dyrektywy OOŚ, czy do wszystkich rodzajów działalności objętych unijną systematyką dotyczącą zrównoważonego rozwoju?
Dyrektywa OOŚ ma zastosowanie do rodzajów działalności wymienionych w załącznikach I i II do tej dyrektywy. Do celów unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju dyrektywa ta ma również zastosowanie do rodzajów działalności, które nie zostały wymienione w tych załącznikach, ale do których istnieje odniesienie w kontekście potrzeby przeprowadzenia OOŚ w ogólnych kryteriach dotyczących nieczynienia poważnych szkód względem ochrony i odbudowy bioróżnorodności i ekosystemów określonych w dodatku D do aktów delegowanych w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu i środowiska.
SEKCJA IX - PYTANIA DOTYCZĄCE AKTU DELEGOWANEGO OKREŚLAJĄCEGO OBOWIĄZKI W ZAKRESIE UJAWNIANIA INFORMACJI DOTYCZĄCYCH SYSTEMATYKI
144. Jakie są ramy czasowe sprawozdawczości w zakresie kwalifikowalności do systematyki i dostosowania działalności gospodarczej określone w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska oraz w zmianach do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu?
Zgodnie z art. 10 ust. 6 i 7 aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki:
- W okresie 1 stycznia 2024 r. - 31 grudnia 2024 r. przedsiębiorstwa niefinansowe powinny ujawniać wyłącznie udział procentowy swojego łącznego obrotu, swoich nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych w odniesieniu do działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki i działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki, o której mowa w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska, oraz w odniesieniu do rodzajów działalności gospodarczej dodanych do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu rozporządzeniem zmieniającym 56 .
- Od 1 stycznia 2025 r. przedsiębiorstwa niefinansowe powinny ujawniać udział procentowy swojego łącznego obrotu, swoich nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych w odniesieniu do działalności gospodarczej zgodnej z systematyką objętej aktem delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska oraz w odniesieniu do rodzajów działalności gospodarczej dodanych do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu rozporządzeniem zmieniającym.
- W okresie 1 stycznia 2024 r. - 31 grudnia 2025 r. przedsiębiorstwa finansowe powinny ujawniać wyłącznie udział procentowy swoich aktywów ogółem objętych wskaźnikiem w odniesieniu do działalności gospodarczej kwalifikującej się do systematyki i działalności gospodarczej niekwalifikującej się do systematyki, o której mowa w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska, oraz w odniesieniu do rodzajów działalności gospodarczej dodanych do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu rozporządzeniem zmieniającym. Ponadto przedsiębiorstwa finansowe powinny ujawniać informacje jakościowe zawarte w załączniku XI dotyczące tych rodzajów działalności gospodarczej.
- Od 1 stycznia 2026 r. przedsiębiorstwa finansowe powinny ujawniać kluczowe wskaźniki wyników na potrzeby zapewnienia zgodności z systematyką w odniesieniu do działalności gospodarczej objętej aktem delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska oraz w odniesieniu do rodzajów działalności gospodarczej dodanych do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu rozporządzeniem zmieniającym 57 .
W poniższej tabeli przedstawiono harmonogram stosowania wymogów sprawozdawczych dla przedsiębiorstw niefinansowych i finansowych. Tabela ta przedstawia rok składania sprawozdań (tj. rok, w którym publikowane są sprawozdania) za rok obrotowy N, za który jednostka składa sprawozdanie. Na przykład sprawozdania zawierające kluczowe wskaźniki wyników dotyczące roku obrotowego 2023 są w praktyce publikowane w 2024 r.
Okres | Przedsiębiorstwo niefinansowe objęte zakresem dyrektywy o rachunkowości (1) | Przedsiębiorstwa finansowe objęte zakresem dyrektywy o rachunkowości | ||||
Rok sprawozda- wczy/rok publikacji (w odniesieniu do sprawozdawczości za rok obrotowy N) | Rodzaje działalności uwzględnione w: | Rodzaje działalności uwzględnione w: | ||||
akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu (w tym w uzupełniającym akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) |
zmianach w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu z czerwca 2023 r. |
akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska | akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu (w tym w uzupełniającym akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) |
zmianach w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu z czerwca 2023 r. |
akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska | |
1.01.20221.12.2022 | Kwalifikowalność (z wyłączeniem rodzajów działalności objętych uzupełniającym aktem delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) | - | - | Kwalifikowalność (z wyłączeniem rodzajów działalności objętych uzupełniającym aktem delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu) | ||
1.01.202331.12.2023 | KPI dotyczące zgodności | Kwalifikowalność | ||||
1.01.202431.12.2024 | KPI dotyczące zgodności | Kwalifikowalność | Kwalifikowalność | KPI dotyczące zgodności | Kwalifikowalność | Kwalifikowalność |
1.01.202531.12.2025 | KPI dotyczące zgodności | KPI dotyczące zgodności | KPI dotyczące zgodności | KPI dotyczące zgodności | Kwalifikowalność | Kwalifikowalność |
Od 1.01.2026 | KPI dotyczące zgodności również w odniesieniu do innych dużych jednostek objętych dyrektywą w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju | KPI dotyczące zgodności (2) | KPI dotyczące zgodności | KPI dotyczące zgodności | ||
Od 1.01.2027 | KPI dotyczące zgodności również w odniesieniu do innych MŚP notowanych na rynku regulowanym objętych dyrektywą w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (3) | |||||
(1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19). (2) W przypadku instytucji kredytowych kluczowe wskaźniki wyników, o których mowa w sekcjach 1.2.3 i 1.2.4 załącznika V do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki (kluczowy wskaźnik wyników dotyczący opłat i prowizji oraz wskaźnik zielonych aktywów dla portfela handlowego), należy ujawnić po raz pierwszy od 1 stycznia 2026 r. (3) W przypadku MŚP notowanych na rynku regulowanym, które nie uchylają się od obowiązku publikowania sprawozdań w zakresie zrównoważonego rozwoju do 2028 r. zgodnie z art. 19a ust. 7 dyrektywy o rachunkowości. MŚP notowane na rynku regulowanym, które uchylają się od tego obowiązku, nie są również zobowiązane do ujawniania informacji na podstawie art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki. Zob. FAQ nr 145 w niniejszym zawiadomieniu. |
145. Jeżeli MŚP notowane na rynku regulowanym korzysta ze zwolnienia ze sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju do 2028 r. na podstawie art. 19a ust. 7 dyrektywy o rachunkowości, czy musi ono nadal uwzględnić w swoim sprawozdaniu z działalności informacje ujawniane na podstawie art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki?
Nie. Art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki ma zastosowanie do wszystkich jednostek zobowiązanych do sporządzenia i opublikowania oświadczenia dotyczącego zrównoważonego rozwoju na podstawie art. 19a i 29a dyrektywy o rachunkowości. Jeżeli jednak MŚP (z wyłączeniem mikrojednostek) posiadające zbywalne papiery wartościowe dopuszczone do obrotu na unijnych rynkach regulowanych postanowi, że nie zamieści w swoim sprawozdaniu z działalności oświadczenia dotyczącego zrównoważonego rozwoju na podstawie art. 19a ust. 7 dyrektywy o rachunkowości, zawierającego informacje ujawniane na podstawie art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki, wówczas nie ma obowiązku ujawniania informacji na podstawie art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki.
146. Czy jednostki, które są zobowiązane do zgłaszania informacji ujawnianych w ramach systematyki po raz pierwszy w danym roku sprawozdawczym (N), powinny również uwzględnić informacje porównawcze za poprzedni rok obrotowy (N-1)?
Nie. Jednostki, które są zobowiązane do zgłaszania informacji ujawnianych w ramach systematyki po raz pierwszy za dany rok obrotowy, powinny ujawniać te informacje wyłącznie za ten rok obrotowy (N). Jednostki powinny uwzględnić wyłącznie informacje porównawcze dotyczące roku obrotowego N-1, począwszy od drugiego roku sprawozdawczości w zakresie ujawniania informacji związanych z systematyką. Na przykład, jak wyjaśniono w odpowiedzi na FAQ nr 3 w zawiadomieniu Komisji C/2023/305, duże jednostki nienotowane na rynku regulowanym zostaną objęte obowiązkiem sprawozdawczym na podstawie art. 8 rozporządzenia w sprawie systematyki i aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki w odniesieniu do lat obrotowych rozpoczynających się 1 stycznia 2025 r. lub po tym dniu (z pierwszą publikacją w 2026 r.). Jednostki te powinny zatem opublikować informacje ujawniane w ramach systematyki w 2026 r. wyłącznie w odniesieniu do roku obrotowego 2025; jedynie w kolejnych latach sprawozdawczych (tj. od 2027 r.) powinny one również zawierać informacje porównawcze. Oznacza to, że w 2027 r. jednostki te powinny zgłaszać informacje ujawniane w ramach systematyki w odniesieniu do roku obrotowego 2026 (N) i uwzględnić informacje porównawcze dotyczące roku obrotowego 2025 (N-1).
147. Od kiedy jednostki powinny korzystać ze zmienionych formularzy sprawozdawczych zawartych w akcie delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska?
Załącznikiem V do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska wprowadzono zmienione formularze sprawozdawcze do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki. Ma to ułatwić ujawnianie informacji dotyczących systematyki w odniesieniu do wszystkich celów środowiskowych. Te zmienione formularze sprawozdawcze zastępują poprzednie formularze i powinny być stosowane przez jednostki do celów sprawozdawczości w zakresie zgodności z systematyką w roku sprawozdawczym/roku publikacji od 1 stycznia 2024 r. 58 Przedsiębiorstwa niefinansowe, które nie prowadzą działalności gospodarczej kwalifikującej się w ramach więcej niż jednego celu środowiskowego, nie są zobowiązane do wypełniania tabeli uzupełniającej w załączniku II do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki.
148. W jakim stopniu jednostki muszą zgłaszać działalność objętą aktem delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska i aktem delegowanym w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu, jeżeli nie jest ona istotna dla ich działalności gospodarczej?
Zgodnie z art. 8 ust. 2 rozporządzenia w sprawie systematyki przedsiębiorstwa objęte dyrektywą w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju są zobowiązane do ujawniania udziału procentowego swojego obrotu, nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych związanych z działalnością gospodarczą zgodną z systematyką. W akcie delegowanym określającym obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki doprecyzowano treść i sposób przedstawiania odpowiednich informacji, które należy ujawnić w sprawozdaniu. Nie dopuszcza się zwolnienia z obowiązku sporządzania sprawozdań.
Jeżeli ze względu na brak danych lub dowodów odpowiednie przedsiębiorstwa nie są w stanie potwierdzić zgodności działalności kwalifikującej się do systematyki, która nie jest istotna dla ich działalności gospodarczej, z technicznymi kryteriami kwalifikacji, powinny one ujawnić tę działalność jako niezgodną z systematyką bez przeprowadzania dalszej oceny. Aby uzyskać więcej informacji, przedsiębiorstwa powinny zapoznać się z FAQ nr 13 w zawiadomieniu Komisji C/2023/305 59 .
149. Jeżeli dana działalność jest zgodna z systematyką, ale kwalifikuje jako wnosząca wkład w osiągnięcie co najmniej jednego celu, to czy jednostka powinna ocenić, czy działalność ta przyczynia się do osiągnięcia wszystkich pozostałych celów?
Jeżeli dana działalność jest zgodna z systematyką, ale kwalifikuje jako wnosząca wkład w osiągnięcie co najmniej jednego celu, przedsiębiorstwo niefinansowe ma obowiązek zgłosić T (tak) lub N (nie) w odniesieniu do tych innych kwalifikujących się celów w odpowiednich formularzach sprawozdawczych w załączniku II do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki. Wyjaśniono to w przypisie (b) do tych formularzy. Innymi słowy, przedsiębiorstwo niefinansowe powinno ocenić, czy dana działalność jest zgodna z każdym kwalifikującym się celem, i odpowiednio zgłosić wyniki w odpowiednim formularzu sprawozdawczym. W odpowiedzi na FAQ nr 31 w trzecim zawiadomieniu Komisji (projekcie) wyjaśniono metodykę stosowaną przez przedsiębiorstwa finansowe do obliczania kluczowych wskaźników wyników w podziale na cele środowiskowe.
150. Czy nakłady inwestycyjne i wydatki operacyjne, o których mowa w sekcjach 1.1.2.2 lit. c) i 1.1.3.2 lit. c) załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki ("nakłady inwestycyjne kategorii c)" i "wydatki operacyjne kategorii c)"), odnoszą się do działalności, która przyczynia się do osiągnięcia któregokolwiek z celów środowiskowych? Czy indywidualne środki "umożliwiając[e] docelowej działalności stanie się niskoemisyjną lub umożliwiając[e] jej ograniczenie emisji gazów cieplarnianych", o których mowa w tych przepisach, odnoszą się wyłącznie do nakładów inwestycyjnych na osiągnięcie celu środowiskowego, jakim jest łagodzenie zmian klimatu?
Jeżeli chodzi o pierwszą część pytania, w zależności od sposobu ujmowania przedmiotowych wydatków przedsiębiorstwa powinny określić swoje zakupy produktu pochodzącego z jakiejkolwiek działalności gospodarczej zgodnej z systematyką jako nakłady inwestycyjne lub wydatki operacyjne kategorii c), niezależnie od celu środowiskowego lub celów środowiskowych, do których osiągnięcia działalność ta znacząco się przyczynia.
Jeżeli chodzi o drugą część pytania, wydatki na indywidualne środki, o których mowa sekcjach 1.1.2.2 lit. c) i 1.1.3.2 lit. c) załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki, odnoszą się do indywidualnych środków wymienionych w sekcjach 7.3-7.6 załącznika I do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu. Takie indywidualne środki są przykładem nakładów inwestycyjnych lub wydatków operacyjnych kategorii c) w odniesieniu do rodzajów działalności, które znacząco przyczyniają się do osiągnięcia celu polegającego na łagodzeniu zmian klimatu. Oczekuje się zatem, że wydatki na takie indywidualne środki umożliwią docelowej działalności stanie się niskoemisyjną (np. wydatki na montaż, konserwację lub naprawę stacji ładowania pojazdów elektrycznych) lub umożliwią jej ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (np. wydatki na urządzenia zwiększające efektywność energetyczną).
151. W jaki sposób jednostki powinny składać sprawozdania na temat działalności wspomagającej, która może być wykorzystywana do wielu celów, a nie tylko do tego, aby wspomóc docelową działalność we wnoszeniu istotnego wkładu w realizację celu środowiskowego?
Zgodnie z art. 16 rozporządzenia w sprawie systematyki dana działalność gospodarcza powinna kwalifikować się jako wnosząca istotny wkład w realizację co najmniej jednego z celów środowiskowych, jeżeli bezpośrednio umożliwia innym rodzajom działalności wnoszenie istotnego wkładu w realizację co najmniej jednego z tych celów. Aby zapewnić dokładną sprawozdawczość, jednostki powinny uwzględniać w swoich kluczowych wskaźnikach wyników w odniesieniu do systematyki wyłącznie udział procentowy swoich wspomagających produktów lub usług faktycznie wykorzystywanych do tego, aby bezpośrednio umożliwić innym docelowym rodzajom działalności gospodarczej wnoszenie istotnego wkładu w realizację jednego z celów środowiskowych.
W szczególności w odniesieniu do KPI obrotu jednostki powinny zgłaszać jako zgodny z systematyką tylko udział procentowy sprzedaży wyników działalności wspomagającej. Odnosi się to do zastosowań wspomagających, które bezpośrednio umożliwiają docelowym rodzajom działalności wnoszenie istotnego wkładu w realizację celu środowiskowego określonego w technicznych kryteriach kwalifikacji w odniesieniu do działalności wspomagającej. Podobnie jednostki powinny uwzględniać w swoich zgodnych z systematyką kluczowych wskaźnikach wyników w odniesieniu do nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych udział procentowy nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych ponoszonych w ramach działalności wspomagającej, która bezpośrednio umożliwia docelowym rodzajom działalności wnoszenie istotnego wkładu w realizację odpowiedniego celu środowiskowego określonego w technicznych kryteriach kwalifikacji w odniesieniu do działalności wspomagającej.
Zgodnie z podejściem przedstawionym w odpowiedzi na FAQ nr 30 w zawiadomieniu Komisji C/2023/305 jednostki sprawozdawcze powinny stosować wskaźnik niefinansowy, który umożliwia dokładne przypisanie nakładów inwestycyjnych do zastosowań wspomagających. Przykładowo jeśli składnik aktywów działalności wspomagającej finansowanej z nakładów inwestycyjnych jest wykorzystywany do wytworzenia (i) 100 jednostek produktu, które umożliwiają docelowej działalności wnoszenie istotnego wkładu; oraz (ii) 100 jednostek produktu które nie umożliwiają innej działalności wnoszenia istotnego wkładu, jednostka prowadząca sprawozdawczość może wykazać, że 50 % tych nakładów inwestycyjnych jest zgodnych z systematyką. Metodyka stosowana w celu przypisania nakładów inwestycyjnych do zastosowań wspomagających musi opierać się na możliwych do zweryfikowania dowodach. Jednostka prowadząca sprawozdawczość powinna również przedstawić informacje kontekstowe na podstawie sekcji 1.2.3 załącznika I do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki w odniesieniu do:
- przydziału nakładów inwestycyjnych związanych z działaniem umożliwiającym realizację wielu projektów lub działań; oraz
- metodyki stosowanej w celu przypisania nakładów inwestycyjnych do działalności wspomagającej zgodnej z systematyką.
152. Jakie są konsekwencje połączeń jednostek gospodarczych przeprowadzanych pod koniec roku, w przypadku których nie ma praktycznej możliwości ocenienia zgodności - na koniec roku - rodzajów działalności będących przedmiotem nabycia w odniesieniu do ujawnianych informacji związanych z systematyką w okresie N i N+1?
Jednostki prowadzące sprawozdawczość powinny wykorzystywać wszystkie dostępne informacje przy ocenie zgodności swojej działalności z systematyką, w tym działalności nabytej w wyniku połączenia jednostek, w celu dokładnego ujawniania informacji na temat systematyki. W przypadku działalności nabytej w wyniku połączenia jednostek w okresie sprawozdawczym jednostki, które są już zobowiązane do publikowania informacji ujawnianych w ramach systematyki, powinny uwzględnić tę działalność w informacjach ujawnianych w ramach systematyki za dany okres sprawozdawczy na podstawie: (i) oceny pod względem systematyki tej nabytej działalności po przeprowadzeniu nabycia; oraz (ii) informacji uzyskanych podczas badania due diligence przed nabyciem. Na przykład w przypadku gdy nabyta działalność była wcześniej prowadzona przez inne przedsiębiorstwo objęte dyrektywą w sprawie sprawozdawczości niefinansowej/dyrektywą w sprawie sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, wówczas wcześniejsze informacje na temat zgodności nabytej działalności z systematyką, uzyskane w wyniku poprzednich ujawnień dotyczących systematyki tego przedsiębiorstwa, można wykorzystać jako dane wejściowe do oceny zgodności nabytej działalności z systematyką w bieżącym okresie sprawozdawczym.
W przypadku działalności nabytej w wyniku połączenia jednostek i uznanej przez jednostkę prowadzącą sprawozdawczość za kwalifikującą się do systematyki nie zawsze może istnieć praktyczna możliwość zebrania wystarczających informacji na temat zgodności tej działalności z systematyką w okresie sprawozdawczym N (w którym dokonywane jest połączenie jednostek gospodarczych). W takich przypadkach jednostka prowadząca sprawozdawczość powinna: (i) uwzględnić odpowiednie informacje finansowe dotyczące nabytej działalności (np. obrót, nakłady inwestycyjne i wydatki operacyjne z tytułu nabytej działalności niefinansowej) w mianowniku swoich kluczowych wskaźników wyników związanych z systematyką; oraz (ii) uznać je za niezgodne z systematyką w liczniku swoich kluczowych wskaźników wyników związanych z systematyką. Jednostka prowadząca sprawozdawczość powinna w przejrzysty sposób ujawniać takie podejście w informacjach kontekstowych, a także fakt, że nie była w stanie skontrolować nabytych aktywów/rodzajów działalności w celu dostosowania na koniec roku. W okresie sprawozdawczym N+1 jednostka prowadząca sprawozdawczość powinna: (i) rozdzielić wpływ tego sposobu ujmowania 60 przy wyjaśnianiu przyczyn wszelkich zmian w kluczowych wskaźnikach wyników między okres sprawozdawczy N a okres sprawozdawczy N+1 (jeżeli jednostka prowadząca sprawozdawczość nie przeformułowuje kluczowych wskaźników wyników za okres N); albo (ii) przeformułować kluczowe wskaźniki wyników za okres N.
153. Z kredytu bankowego finansowane są zakup i montaż turbiny wiatrowej/paneli fotowoltaicznych na potrzeby domu. Czy bank powinien zgłosić finansowanie zakupu turbiny wiatrowej/paneli fotowoltaicznych zgodnie z sekcją 7.6 "Montaż, konserwacja i naprawa systemów technologii energii odnawialnej" czy zgodnie z sekcją 3.1 "Wytwarzanie technologii energii odnawialnej"? Czy sekcja 7.6 obejmuje wyłącznie usługę, czy także produkt?
Bank powinien ocenić taką ekspozycję na podstawie technicznych kryteriów kwalifikacji w odniesieniu do odpowiedniej finansowanej działalności. Jeśli chodzi o finansowanie usługi montażu, bank powinien ocenić zgodność na podstawie technicznych kryteriów kwalifikacji określonych w sekcji 7.6 w odniesieniu do działalności polegającej na montażu. Jeśli chodzi o finansowanie zakupu produktu technologii energii odnawialnej, bank powinien ocenić zgodność na podstawie kryteriów określonych w sekcji 3.1 w odniesieniu do wytwarzania technologii energii odnawialnej. Bank powinien zgłosić całą ekspozycję w odpowiednich wierszach dotyczących ekspozycji detalicznych związanych z nieruchomościami mieszkalnymi.
154. Czy działalność w wierszu 6 formularza 1 w załączniku XII do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki obejmuje eksploatację kotłów gazowych na paliwa kopalne (np. do wytwarzania gorącej wody) w budynkach?
Opisy rodzajów działalności w formularzu 1 w załączniku XII do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki obejmują tylko działalność przemysłową, odzwierciedlając analogiczne rodzaje działalności przemysłowej w załącznikach I i II do aktu delegowanego w sprawie systematyki dotyczącej zmiany klimatu. W związku z tym eksploatacja kotłów gazowych na paliwa kopalne w budynkach nie jest uwzględniona.
155. Jak przedsiębiorstwa finansowe i niefinansowe powinny interpretować terminy "finansuje" i "ma ekspozycję" w odniesieniu do formularzy do celów ujawniania informacji dotyczących gazu ziemnego i energii jądrowej?
Informacje ujawniane na temat działalności związanej z gazem ziemnym i energią jądrową zgodnie z załącznikiem XII do aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących systematyki dotyczą kluczowych wskaźników wyników przedsiębiorstw niefinansowych i finansowych. Terminy "finansuje" i "ma ekspozycję" odnoszą się jednak do ujawniania informacji dotyczących systematyki przez przedsiębiorstwa finansowe. Przedsiębiorstwa niefinansowe powinny jedynie zidentyfikować i zgłosić działalność, którą "prowadzą" 61 . Wynika to z faktu, że w przeciwieństwie do kluczowych wskaźników wyników w zakresie systematyki przedsiębiorstw finansowych "mające zastosowanie" kluczowe wskaźniki wyników w zakresie systematyki przedsiębiorstw niefinansowych (obrót, nakłady inwestycyjne, wydatki operacyjne, o których mowa w formularzach) nie obejmują finansowania i ekspozycji wobec innego podmiotu, takich jak inwestycje w instrumenty finansowe przeznaczone do transakcji krótkoterminowych.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2025.1373 |
Rodzaj: | Informacja |
Tytuł: | ZAWIADOMIENIE KOMISJI w sprawie interpretacji i wykonania niektórych przepisów prawnych aktu delegowanego w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju w dziedzinie środowiska, aktu delegowanego w sprawie unijnej systematyki dotyczącej zmiany klimatu oraz aktu delegowanego określającego obowiązki w zakresie ujawniania informacji dotyczących unijnej systematyki |
Data aktu: | 05/03/2025 |
Data ogłoszenia: | 05/03/2025 |
Data wejścia w życie: | 05/03/2025 |