Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2025 r. w sprawie pogarszającej się sytuacji politycznej w Gruzji (2025/2522(RSP))

P10_TA(2025)0019

Pogarszająca się sytuacja polityczna w Gruzji Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2025 r. w sprawie pogarszającej się sytuacji politycznej w Gruzji (2025/2522(RSP))

(C/2025/2251)

Parlament Europejski,

- uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Gruzji, w szczególności rezolucję z 28 listopada 2024 r. w sprawie pogłębiającego się kryzysu demokracji w Gruzji w związku z niedawnymi wyborami parlamentarnymi i zarzutami oszustwa wyborczego ¹ ,

- uwzględniając status Gruzji jako kraju kandydującego do UE, przyznany przez Radę Europejską na szczycie 1415 grudnia 2023 r.,

- uwzględniając art. 78 konstytucji Gruzji, który wymaga zastosowania wszelkich możliwych środków w celu zagwarantowania pełnej integracji Gruzji z UE i NATO,

- uwzględniając sprawozdanie końcowe Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) w sprawie wyborów parlamentarnych, które odbyły się w Gruzji 26 października 2024 r.,

- uwzględniając art. 136 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że regres demokracji w Gruzji drastycznie przyspieszył od czasu wyborów parlamentarnych, które odbyły się 26 października 2024 r., były naznaczone głębokimi wadami i poważnymi nieprawidłowościami oraz nie spełniały międzynarodowych standardów demokratycznych i zobowiązań podjętych przez Gruzję w OBWE; mając na uwadze, że wybory te były niezgodne z demokratycznymi normami i standardami wolnych i uczciwych wyborów i nie odzwierciedliły woli narodu, przez co wybrany "parlament", a w konsekwencji "prezydent" są pozbawieni jakiejkolwiek legitymacji demokratycznej; mając na uwadze, że od samego początku obecnej kadencji gruziński parlament działa jako organ jednej tylko partii politycznej (Gruzińskie Marzenie), co jest niezgodne z istotą pluralistycznej demokracji parlamentarnej;

B. mając na uwadze, że w art. 2 układu o stowarzyszeniu między UE a Gruzją ²  wymieniono ogólne zasady tegoż układu, obejmujące zasady demokratyczne, prawa człowieka i podstawowe wolności;

C. mając na uwadze, że według art. 78 konstytucji Gruzji organy konstytucyjne podejmują wszelkie środki w ramach swoich kompetencji, by zapewnić pełną integrację Gruzji z Unią Europejską;

D. mając na uwadze, że prezydentka Gruzji Salome Zurabiszwili publicznie potępiła te wybory parlamentarne jako sfałszowane, oświadczyła, że ich nie uzna, i zaapelowała o międzynarodowe dochodzenie w tej sprawie; mając na uwadze, że obecny gruziński reżim, kierowany przez partię Gruzińskie Marzenie i jej założyciela Bidzinę Iwaniszwilego, z naruszeniem konstytucji uzurpował sobie władzę, systematycznie demontując instytucje demokratyczne, podważając niezależność sądów oraz podkopując podstawowe wolności i praworządność, a tym samym pogłębiając kryzys polityczny i konstytucyjny w Gruzji;

E. mając na uwadze, że od grudnia 2023 r. Gruzja ma oficjalnie status kraju kandydującego do UE; mając na uwadze, że 28 listopada 2024 r. Irakli Kobachidze ogłosił, iż Gruzja odracza rozpoczęcie rozmów akcesyjnych z UE i odrzuca jej pomoc finansową do końca 2028 r., przez co zlekceważył konstytucyjne zobowiązanie kraju do integracji europejskiej i realnie podważył jego suwerenne euroatlantyckie aspiracje;

F. mając na uwadze, że 28 listopada 2024 r. w całym kraju rozpoczęły się pokojowe masowe protesty antyrządowe, których uczestnicy domagają się przeprowadzenia nowych, wolnych i uczciwych wyborów, zaprzestania przemocy politycznej i represji oraz powrotu kraju na ścieżkę integracji europejskiej; mając na uwadze, że protesty trwają nieprzerwanie od ponad 75 dni;

G. mając na uwadze, że 14 grudnia 2024 r. de facto parlament przeprowadził "wybory prezydenckie", do których przystąpił tylko jeden kandydat, były piłkarz Micheil Kawelaszwili z partii Gruzińskie Marzenie, i został wybrany 224 z 225 oddanych głosów;

H. mając na uwadze, że samozwańcze władze Gruzji pogrążyły kraj w totalnym kryzysie konstytucyjnym i politycznym, a także spowodowały kryzys w dziedzinie praw człowieka i demokracji; mając na uwadze, że sytuację naznaczyły brutalne represje wobec pokojowych demonstrantów, przeciwników politycznych i przedstawicieli mediów, a sędziowie, prokuratorzy i funkcjonariusze policji aktywnie fabrykują umotywowane politycznie zarzuty administracyjne i karne przeciwko demonstrantom, dziennikarzom i przedstawicielom opozycji zatrzymanym podczas pokojowych demonstracji antyrządowych; mając na uwadze, że od grudnia 2024 r., od czasu rozpoczęcia protestów, aresztowano lub ukarano ponad 460 osób, a liczba ta codziennie rośnie;

I. mając na uwadze, że funkcjonariusze oddziałów prewencyjnych policji, celowo nienoszący numerów identyfikacyjnych, siłą rozpędzali demonstrantów przy użyciu gazu łzawiącego i armatek wodnych; mając na uwadze, że wielu dziennikarzy donosiło o wymierzonych w nich atakach i pobiciach oraz o zniszczeniu sprzętu i kradzieży przedmiotów osobistych; mając na uwadze brutalne napaści na dziesiątki demonstrantów i aresztowanie kilkuset osób; mając na uwadze, że gruziński obrońca publiczny ujawnił, iż 80 % zatrzymanych zgłosiło przemoc i nieludzkie traktowanie ze strony funkcjonariuszy organów ścigania; mając na uwadze, że mimo międzynarodowego potępienia niemający legitymacji rząd gruziński przyznał medale urzędnikom, którzy brali udział w tłumieniu protestów;

J. mając na uwadze, że niezależne media, w tym TV Formula, TV Mtavari i TV Pirveli, napotykają poważne ograniczenia operacyjne i finansowe spowodowane ingerencją reżimu, a na dziesiątki przedstawicieli mediów wywiera się różnego rodzaju silne naciski fizyczne i psychiczne; mając na uwadze, że udokumentowano liczne brutalne ataki na dziennikarzy, w tym ciężkie pobicia Aleksandra Keszelaszwilego, Maki Czichladzego i Giorgiego Szecirulego oraz nękanie zatrzymanego dziennikarza Saby Kewchiszwilego; mając na uwadze, że 12 stycznia 2025 r. władze gruzińskie aresztowały dziennikarkę Mzię Amaglobeli, która od tego czasu przebywa w areszcie tymczasowym i prowadzi strajk głodowy w geście solidarności ze wszystkimi więźniami politycznymi w Gruzji; mając na uwadze, że grozi jej od czterech do siedmiu lat więzienia;

K. mając na uwadze, że w nocy 14 stycznia 2025 r. w tym samym miejscu w Batumi w dwóch odrębnych incydentach działacze Gruzińskiego Marzenia dopuścili się fizycznej napaści na Giorgiego Gacharię, lidera opozycyjnej partii Dla Gruzji i byłego premiera, oraz Zwiada Koridzego, dziennikarza i działacza Transparency International;

L. mając na uwadze, że 2 lutego 2025 r. aresztowano podczas antyrządowych protestów Nikę Melię, przywódcę proeuropejskiej partii Achali, i Gigiego Ugulawę, byłego burmistrza Tbilisi, a w areszcie zastosowano wobec nich przemoc fizyczną; mając na uwadze, że 12 stycznia 2025 r. zatrzymano w Batumi Elene Chosztarię, przywódczynię ruchu politycznego DROA;

M. mając na uwadze, że chcąc udaremnić protesty, de facto władze Gruzji stosują wobec pokojowych demonstrantów nieproporcjonalną siłę i przesadną przemoc oraz masowe arbitralne aresztowania; mając na uwadze, że niezależne organizacje praw człowieka donoszą o systematycznym złym traktowaniu zatrzymanych, w tym o torturach; mając na uwadze, że do tej pory nie stanął przed sądem ani jeden funkcjonariusz organów ścigania biorący udział w brutalnych represjach, arbitralnych aresztowaniach i złym traktowaniu zatrzymanych;

N. mając na uwadze, że samozwańcze władze wprowadziły nowe drakońskie przepisy, które weszły w życie 30 grudnia 2024 r., oraz zmieniły kodeks karny, kodeks wykroczeń administracyjnych i ustawę o zgromadzeniach i manifestacjach, w których nałożyły dalsze arbitralne ograniczenia na prawo do wolności wypowiedzi i pokojowych zgromadzeń, wprowadziły m.in. wysokie grzywny za używanie haseł protestu i rozwieszanie plakatów z takimi hasłami oraz przyznały policji uprawnienia do "prewencyjnego" zatrzymywania na 48 godzin osób podejrzewanych o zamiar złamania przepisów regulujących zgromadzenia publiczne; mając na uwadze, że 3 lutego 2025 r. partia Gruzińskie Marzenie przedstawiła kolejny projekt ustawy mającej zaostrzyć kontrolę i zwiększyć kary za różne przestępstwa, co jest bezpośrednio wymierzone w protestujących, krytyków i dysydentów politycznych, np. zaostrzyć kary za "obrazę urzędników", uznać blokady drogowe za przestępstwo i wydłużyć czas trwania aresztu administracyjnego z 15 do 60 dni;

O. mając na uwadze, że 27 stycznia 2025 r. Rada postanowiła zawiesić części umowy o ułatwieniach wizowych między UE a Gruzją dotyczące dyplomatów i urzędników państwowych, nie nałożyła jednak sankcji personalnych w reakcji na trwające tłumienie protestów; mając na uwadze, że rządy Węgier i Słowacji konsekwentnie blokują skuteczne ogólnounijne sankcje, uniemożliwiając pozostałym 25 państwom członkowskim (UE-25) rzeczywiste obłożenie sankcjami samozwańczych władz Gruzji;

P. mając na uwadze, że niektóre państwa członkowskie, w tym Litwa, Estonia, Łotwa i Czechy, nałożyły dwustronnie sankcje na niektórych gruzińskich polityków, sędziów i innych urzędników odpowiedzialnych za brutalne tłumienie protestów oraz łamanie praw człowieka i zasad praworządności; mając na uwadze, że w grudniu 2024 r. Stany Zjednoczone nałożyły sankcje na Bidzinę Iwaniszwilego, a także na ministra spraw wewnętrznych Gruzji Wachtanga Gomelauriego i zastępcę szefa departamentu zadań specjalnych Mirzę Kezewadzego, za udział w brutalnych represjach wobec przedstawicieli mediów, opozycjonistów i protestujących; mając na uwadze, że Zjednoczone Królestwo i Ukraina nałożyły podobne sankcje na gruzińskich urzędników wysokiego szczebla; mając na uwadze, że spodziewając się dalszych sankcji, Bidzina Iwaniszwili przenosi swoje zagraniczne aktywa do Gruzji na podstawie pospiesznie wprowadzonych przepisów dostosowanych do jego sytuacji osobistej;

Q. mając na uwadze, że 29 stycznia 2025 r. partia Gruzińskie Marzenie ogłosiła, iż wycofa swoją delegację ze Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, po tym, jak zażądało ono nowych, naprawdę demokratycznych wyborów parlamentarnych, uwolnienia więźniów politycznych i pociągnięcia do odpowiedzialności sprawców przemocy; mając na uwadze, że eksperci ONZ potępili schemat represji i łamania praw człowieka w Gruzji, a OBWE nazwała te represje poważnym pogwałceniem prawa do wolności zgromadzeń;

R. mając na uwadze, że rządząca partia Gruzińskie Marzenie zwołała nowy parlament z naruszeniem konstytucji, przez co opozycja parlament zbojkotowała; mając na uwadze, że 5 lutego 2025 r. samozwańczy "parlament" przegłosował wygaszenie z wyprzedzeniem mandatów 49 posłów (z łącznej liczby 61), reprezentujących Koalicję na rzecz Zmiany, Silną Gruzję i Zjednoczony Ruch Narodowy, by pozbawić ich immunitetu oraz ułatwić ich aresztowanie i ściganie; mając na uwadze, że ten sam "parlament" powołał komisję mającą ukarać byłą partię rządzącą Zjednoczony Ruch Narodowy;

S. mając na uwadze zwolnienia coraz większej liczby urzędników służby cywilnej sprzeciwiających się wstrzymaniu procesu przystąpienia Gruzji do UE; mając na uwadze, że Gruzińskie Marzenie zmieniło ustawy o służbie publicznej, upraszczając procedury zwalniania urzędników publicznych, z których kilku odwołano za udział w protestach, co jednoznacznie stanowi próbę uciszenia głosów krytycznych;

1. potępia "władze" z partii Gruzińskie Marzenie i wzywa je do natychmiastowego zaprzestania brutalnych represji wobec pokojowych demonstrantów, przeciwników politycznych i przedstawicieli mediów; podkreśla, że samozwańcze władze gruzińskie naruszają obecnie podstawowe wolności, prawa człowieka i zobowiązania międzynarodowe tego kraju, podważając tym samym dziesięciolecia reform demokratycznych kierowanych przez klasę polityczną i społeczeństwo obywatelskie Gruzji; uważa Gruzję za państwo opanowane przez niemający legitymacji reżim Gruzińskiego Marzenia; wyraża głębokie ubolewanie, że rządząca partia Gruzińskie Marzenie porzuciła ścieżkę integracji europejskiej i członkostwa w NATO; przypomina, że to trwający regres demokracji oraz przyjęcie antydemokratycznych przepisów doprowadziły do zawieszenia procesu integracji Gruzji z UE; ponownie wyraża niezachwiane poparcie dla uzasadnionych europejskich aspiracji narodu gruzińskiego i chęci życia w dostatnim i demokratycznym kraju;

2. nie uznaje samozwańczych władz z partii Gruzińskie Marzenie, powołanych w wyniku sfałszowanych wyborów z 26 października 2024 r., które nie były ani wolne, ani uczciwe, odbyły się z naruszeniem norm i standardów demokratycznych i nie odzwierciedliły woli narodu gruzińskiego; podkreśla, że szeroko zakrojone oszustwa wyborcze podważyły uczciwość procesu wyborczego, podały w wątpliwość legitymację wyników wyborów i nie dają żadnemu nowemu rządowi zaufania publicznego ani na szczeblu krajowym, ani międzynarodowym;

3. wzywa UE i jej państwa członkowskie, a także parlamenty krajowe i instytucje międzyparlamentarne, by nie uznawały jednopartyjnego parlamentu Gruzińskiego Marzenia oraz wyznaczonego przezeń prezydenta; dlatego wzywa społeczność międzynarodową do przyłączenia się do bojkotu samozwańczych gruzińskich władz;

4. nadal uważa Salome Zurabiszwili za prawowitą prezydentkę Gruzji i przedstawicielkę narodu gruzińskiego; docenia jej starania o pokojowe ponowne skierowanie tego kraju na demokratyczną europejską ścieżkę rozwoju; wzywa przewodniczącego Rady Europejskiej, by zaprosił prezydentkę Salome Zurabiszwili do reprezentowania Gruzji na nadchodzącym posiedzeniu Rady Europejskiej i na najbliższym szczycie Europejskiej Wspólnoty Politycznej;

5. podkreśla, że obecny kryzys polityczny i konstytucyjny w Gruzji można rozwiązać jedynie w drodze nowych wyborów parlamentarnych; domaga się, aby w ciągu najbliższych kilku miesięcy w Gruzji odbyły się nowe wybory w lepszym środowisku wyborczym, nadzorowanym przez niezależną i bezstronną administrację wyborczą i monitorowanym w drodze starannej międzynarodowej obserwacji, w celu zagwarantowania prawdziwie uczciwego, wolnego i przejrzystego procesu; zachęca urzędników państw członkowskich i UE, aby stanowczo domagali się nowych wyborów i wyraźnego uzależnienia przyszłych zobowiązań od wyznaczenia nowej daty wyborów parlamentarnych i od ustanowienia mechanizmu zapewniającego ich wolny i uczciwy przebieg;

6. wzywa Radę i państwa członkowskie, szczególnie państwa UE-25 działające na szczeblu dwustronnym i w koordynacji, aby nałożyły natychmiastowe i ukierunkowane sankcje personalne na Bidzinę Iwaniszwilego, jego rodzinę i jego przedsiębiorstwa oraz zamroziły wszystkie jego aktywa w UE ze względu na jego rolę w osłabianiu procesu politycznego w Gruzji, dopuszczenie do regresu demokracji i działanie wbrew konstytucyjnie zadeklarowanym interesom kraju w zakresie integracji euroatlantyckiej; wzywa rząd francuski do pozbawienia Bidziny Iwaniszwilego Legii Honorowej i nałożenia nań sankcji personalnych; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje sankcje nałożone dwustronnie przez Estonię, Łotwę, Litwę i Czechy, a także sankcje nałożone wcześniej przez USA i Zjednoczone Królestwo;

7. wzywa UE i jej państwa członkowskie, w szczególności państwa UE-25 działające na szczeblu dwustronnym i w koordynacji, aby nałożyły sankcje personalne na gruzińskich urzędników państwowych i przywódców politycznych - wśród nich Iraklego Kobachidzego, Szalwę Papuaszwilego, Wachtanga Gomelauriego, burmistrza Tbilisi i sekretarza generalnego rządzącej partii Gruzińskie Marzenie Kachę Kaladzego oraz przewodniczącego partii Gruzińskie Marzenie Iraklego Garibaszwilego - odpowiedzialnych za regres demokracji, oszustwa wyborcze, łamanie praw człowieka oraz prześladowanie przeciwników politycznych i aktywistów; wzywa je, aby rozszerzyły te sankcje na sędziów, w tym sędziów Trybunału Konstytucyjnego Gruzji, którzy wydają wyroki motywowane politycznie, oraz na przedstawicieli organów ścigania, a także na podmioty milcząco lub otwarcie wspierające reżim finansowo oraz na właścicieli mediów współpracujących z reżimem, w tym TV Imedi, Pos TV i Rustavi 2, ze względu na ich rolę w szerzeniu dezinformacji i dążeniu do manipulowania dyskursem publicznym w celu podtrzymania autorytarnej władzy obecnej partii rządzącej;

8. wzywa Radę i państwa członkowskie, aby nałożyły sankcje na sieć popleczników Bidziny Iwaniszwilego, otaczającą go elitę, skorumpowanych finansistów, propagandystów oraz osoby ułatwiające działanie represyjnego aparatu państwowego, wśród których są między innymi Ekaterine Chwedelidze, Uta Iwaniszwili, Cotne Iwaniszwili, Bera Iwaniszwili, Gwanca Iwaniszwili, Aleksander Iwaniszwili, Szmagi Kobachidze, Ucza Mamacaszwili, Natia Turnawa, Iwane Szchartiszwili, Sulchan Papaszwili, Giorgi Kapanadze, Tornike Riżwadze, Ilia Culaia, Kacha Bekauri, Lasza Nacwliszwili, Wasil Maglaperidze, Grigol Liluaszwili, Micheil Czinczaladze, Lewan Murusidze, Irakli Ruchadze, Tinatin Berdzeniszwili, Tamaz Gaiaszwili, Anton Obolaszwili i Gocza Enukidze;

9. podtrzymuje opinię, że środki zastosowane dotychczas przez UE w odpowiedzi na rażący regres demokracji i odejście od wcześniejszych zobowiązań nie odzwierciedlają jeszcze w pełni powagi sytuacji w Gruzji i ostatnich wydarzeń; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady o zawieszeniu ruchu bezwizowego dla gruzińskich dyplomatów i urzędników, ale uważa, że jest to tylko pierwszy krok, po którym muszą nastąpić ostrzejsze środki; ubolewa nad utrudnianiem przez rządy Węgier i Słowacji decyzji Rady o wprowadzeniu sankcji wobec osób odpowiedzialnych za regres demokracji w Gruzji;

10. podkreśla, że poszanowanie praw podstawowych to kluczowe kryterium liberalizacji systemu wizowego; ponawia apel do Komisji i Rady o dokonanie przeglądu statusu bezwizowego Gruzji, z możliwością jego zawieszenia w razie uznania, że unijne standardy dotyczące rządów demokratycznych oraz podstawowych wolności nie są przestrzegane;

11. zdecydowanie potępia brutalną przemoc i represje stosowane przez rządzący Gruzją reżim wobec pokojowych demonstrantów od 28 listopada 2024 r.; apeluje o natychmiastowe i bezwarunkowe uwolnienie wszystkich więźniów politycznych i osób zatrzymanych podczas antyrządowych protestów; domaga się uwolnienia dziennikarki Mzii Amaglobeli, która od ponad czterech tygodni prowadzi strajk głodowy z powodu niesprawiedliwego zatrzymania i stoi w obliczu krytycznych, nieodwracalnych i zagrażających życiu konsekwencji; potępia napaść na byłego premiera Giorgiego Gacharię i pobicie go, w wyniku czego trafił on do szpitala, a także późniejsze - 2 lutego 2025 r. - aresztowanie przywódców politycznych, wśród nich Niki Melii i Gigiego Ugulawy, jako szokującą eskalację przemocy zorganizowanej przez państwo wobec pokojowych demonstrantów i oponentów politycznych z inicjatywy Gruzińskiego Marzenia i jego sojuszników; przypomina, że 12 stycznia 2025 r. w Batumi zatrzymano Elene Chosztarię;

12. ponownie wyraża solidarność z narodem i prężnym społeczeństwem obywatelskim Gruzji walczącym o należne prawa demokratyczne i europejską przyszłość swojego kraju; wzywa rząd gruziński, aby zmienił obecny kurs polityczny i zgodnie z wolą narodu gruzińskiego kontynuował reformy demokratyczne, które otworzyłyby perspektywę przyszłego członkostwa w UE;

13. zdecydowanie potępia uchwalenie drakońskich przepisów, które w nieuzasadniony sposób ograniczają wolność słowa i pokojowych zgromadzeń, oraz domaga się unieważnienia tych niedawno przyjętych represyjnych przepisów; wzywa władze Gruzji do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich osób zatrzymanych za pokojowe korzystanie z podstawowych praw do wolności wypowiedzi i pokojowych zgromadzeń oraz do zapewnienia szybkich, dokładnych i bezstronnych dochodzeń w sprawie wszystkich zarzutów dotyczących bezprawnego i nieproporcjonalnego użycia siły przez organy ścigania; uważa, że gruziński wymiar sprawiedliwości jest wykorzystywany jako broń do stłumienia sprzeciwu, zaszczepienia strachu i uciszenia wolności słowa;

14. wzywa władze Gruzji do podjęcia natychmiastowych działań w celu zapewnienia bezpieczeństwa i wolności dziennikarzy oraz do zbadania wszystkich przypadków przemocy i uchybień ze strony organów ścigania; podkreśla znaczenie wspierania demokratycznego środowiska, w którym środki przekazu, społeczeństwo obywatelskie i opozycja mogą swobodnie działać, bez obawy przed odwetem lub cenzurą;

15. domaga się niezależnego, przejrzystego i bezstronnego dochodzenia w sprawie brutalności policji i nadmiernego używania siły wobec pokojowych demonstrantów; wzywa do pociągnięcia do pełnej odpowiedzialności przed wymiarem sprawiedliwości osób odpowiedzialnych za łamanie praw człowieka, w tym funkcjonariuszy organów ścigania i urzędników państwowych zlecających akty represji;

16. potępia wszczęcie przez prokuraturę - 8 lutego 2025 r. - dochodzenia w sprawie organizacji pozarządowych oskarżonych o poważny sabotaż, usiłowanie sabotażu oraz pomoc zagranicznym i kontrolowanym przez zagranicę organizacjom we wrogich działaniach mających na celu podważenie interesów państwowych Gruzji, za co grożą kary wieloletniego pozbawienia wolności; postrzega to działanie jako dalszą eskalację represji ze strony reżimu, nadużywanie systemu sądownictwa i przyspieszony regres demokracji;

17. potępia szeroko zakrojoną kampanię oszczerczych ataków władz gruzińskich na organizacje społeczeństwa obywatelskiego i renomowanych darczyńców międzynarodowych, którzy wspierają demokrację, praworządność i ochronę praw człowieka w Gruzji;

18. piętnuje fakt, że Gruzińskie Marzenie odebrało mandat 49 posłom do parlamentu, co stanowi oznakę dalszego regresu demokracji, i uważa to za najnowsze posunięcie Gruzińskiego Marzenia w ataku na pluralizm polityczny w kraju;

19. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy o zakwestionowaniu mandatu delegacji parlamentarnej Gruzji ze względu na odstępstwa od zasad demokracji i łamanie praw człowieka; popiera apel Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy do Gruzji o natychmiastowe rozpoczęcie pluralistycznego procesu obejmującego wszystkie podmioty polityczne i społeczne, w tym partię rządzącą, opozycję i społeczeństwo obywatelskie, o pilne zaradzenie uchybieniom i niedociągnięciom odnotowanym podczas ostatnich wyborów parlamentarnych oraz o stworzenie klimatu wyborczego sprzyjającego nowym, prawdziwie demokratycznym wyborom, które należy ogłosić w nadchodzących miesiącach;

20. zauważa, że Gruzja, niegdyś w czołówce państw kandydujących do integracji euroatlantyckiej, przechodzi przyspieszony regres demokracji - stanowiący najwyraźniej umyślną próbę wykazania, że wola narodu gruzińskiego nie przesądza już o przyszłości kraju - co może spowodować, że kraj ten podąży białoruską ścieżką rozwoju politycznego od obecnego systemu autorytarnego do dyktatury;

21. ubolewa nad decyzją Iraklego Kobachidzego o zawieszeniu rozmów akcesyjnych i odrzuceniu finansowania UE do końca 2028 r.; przypomina, że wszystkie sondaże konsekwentnie pokazują przytłaczające poparcie społeczeństwa Gruzji dla euroatlantyckiej przyszłości; wyraża zdecydowane poparcie dla euroatlantyckich aspiracji narodu gruzińskiego;

22. apeluje o natychmiastowy i całościowy audyt polityki UE wobec Gruzji w związku z regresem demokracji; wzywa Komisję do dokonania przeglądu układu o stowarzyszeniu UE-Gruzja w świetle naruszenia przez samozwańcze władze Gruzji ogólnych zasad określonych w art. 2, a mianowicie poszanowania zasad demokracji, praworządności i podstawowych wolności; wskazuje, że niewywiązywanie się z obowiązków może skutkować warunkowym zawieszeniem współpracy gospodarczej i przywilejów przyznanych na podstawie tego układu;

23. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o zaprzestaniu wsparcia budżetowego dla władz Gruzji i zawieszeniu inicjowania przyszłych projektów inwestycyjnych; zachęca Komisję do zakończenia wsparcia finansowego dla trwających projektów; apeluje o moratorium na wszystkie projekty inwestycyjne w dziedzinie sieci połączeń transportowych; wzywa Komisję, aby zaczęła identyfikować sektory gospodarki istotne dla interesów oligarchicznych, które wspierają i podtrzymują obecne rządy autorytarne, z myślą o ewentualnej przyszłej decyzji w sprawie środków ograniczających lub sankcji gospodarczych; wzywa Komisję, aby zaczęła identyfikować projekty w dziedzinie sieci połączeń transportowych wspierające i podtrzymujące obecne rządy autorytarne oraz rozważyła zawieszenie tych projektów do czasu ponownych wyborów parlamentarnych;

24. potępia klimat zastraszania i polaryzacji podsycany oświadczeniami przedstawicieli rządu gruzińskiego i gruzińskich przywódców politycznych, a także ataki na pluralizm polityczny, w tym bulwersujące przypadki zastraszania i przemocy wobec gruzińskich demokratycznych sił politycznych oraz ponawiane groźby zdelegalizowania partii opozycyjnych, aresztowania ich przywódców, a nawet zwykłych zwolenników, oraz uciszenia głosów sprzeciwu; podkreśla, że brak pełnego przywrócenia standardów demokratycznych w Gruzji doprowadzi do dalszego pogorszenia stosunków między UE a Gruzją, do uniemożliwienia starań o przystąpienie do UE i do dodatkowych sankcji;

25. wzywa Komisję do szybkiego przekierowania zamrożonych 120 mln EUR, pierwotnie przeznaczonych na wsparcie dla władz gruzińskich w celu zwiększenia wsparcia UE dla gruzińskiego społeczeństwa obywatelskiego, w szczególności sektora pozarządowego i niezależnych mediów, które coraz częściej znajdują się pod nadmierną presją ze strony rządzącej partii politycznej i władz, a także do wspierania programów promujących odporność demokratyczną i uczciwość wyborów; apeluje o dostosowanie mechanizmów finansowania UE, tak aby uwzględnić potrzeby pojawiające się w bardziej wrogim i antydemokratycznym środowisku; podkreśla pilną potrzebę wspierania społeczeństwa obywatelskiego w świetle rosnących represji i zawieszenia działalności Agencji Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID), w związku z czym wzywa Komisję do niezwłocznego zwiększenia wsparcia;

26. z głębokim zaniepokojeniem zauważa, że w Gruzji rosną wpływy rosyjskie i że rząd utworzony przez Gruzińskie Marzenie prowadzi politykę zbliżenia i współpracy z Rosją pomimo pełzającej okupacji gruzińskiego terytorium; w związku z tym z ubolewaniem odnotowuje nasilającą się antyzachodnią i wrogą retorykę przedstawicieli partii Gruzińskie Marzenie wobec strategicznych zachodnich partnerów Gruzji, w tym UE - także posłów do PE i urzędników unijnych - oraz propagowanie przez Gruzińskie Marzenie rosyjskiej dezinformacji i manipulacji;

27. zdecydowanie ponawia pilny apel o natychmiastowe uwolnienie byłego prezydenta Micheila Saakaszwilego ze względów humanitarnych, w wyraźnie określonym celu leczenia za granicą; podkreśla, że samozwańcze władze w pełni i niezaprzeczalnie odpowiadają za życie, zdrowie, bezpieczeństwo i dobrostan byłego prezydenta Micheila Saakaszwilego i muszą zostać pociągnięte do pełnej odpowiedzialności za wyrządzone mu krzywdy; wzywa ponadto władze z Gruzińskiego Marzenia, aby nie utrudniały posłom do Parlamentu Europejskiego spotkań z Micheilem Saakaszwilim;

28. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawicielce Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, a także samozwańczym władzom Gruzji.

1 Teksty przyjęte, P10_TA(2024)0054.

2 Dz.U. L 261 z 30.8.2014, s. 4.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2025.2251
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2025 r. w sprawie pogarszającej się sytuacji politycznej w Gruzji (2025/2522(RSP))
• Data aktu: 13/02/2025
• Data ogłoszenia: 29/04/2025