Sprawa C-909/24, Investcapital i in.: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunalul Arad (Rumunia) w dniu 16 grudnia 2024 r. - Investcapital Ltd/PN

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunalul Arad (Rumunia) w dniu 16 grudnia 2024 r. - Investcapital Ltd/PN

(Sprawa C-909/24, Investcapital i in.)

(C/2025/2355)

Język postępowania: rumuński

Sąd odsyłający

Tribunalul Arad

Strony w postępowaniu głównym

Strona inicjująca postępowanie przed sądem odsyłającym: Investcapital Ltd

Druga strona postępowania: PN

Pytania prejudycjalne

1) Czy okoliczność, że uregulowania krajowe - które nakładają pewne ograniczenie w zakresie odszkodowania za opóźnienie w odniesieniu do stosunków prawnych, które nie wynikają z prowadzenia przedsiębiorstwa - w odniesieniu do stosunków prawnych, które wynikają z prowadzenia przedsiębiorstwa mają inną treść normatywną, z związku z czym nie ustanawiają one ograniczenia w zakresie odpowiednich kar mających zastosowanie w stosunkach prawnych między operatorem usług łączności elektronicznej (telefonii komórkowej i dostępu do internetu) a konsumentem, lecz ustanawiają takie ograniczenie w odniesieniu do innych stosunków prawnych, takich jak działalność bankowa, należy uznać za element swobody [świadczenia] usług, o której mowa w art. 56 i następnych Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, ponieważ prawo to jest uregulowane w sektorze łączności elektronicznej dyrektywą 2002/22 w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywą o usłudze powszechnej) ¹  oraz dyrektywą 2018/1972 ustanawiającą Europejski kodeks łączności elektronicznej ² , czy też przeciwnie, ograniczenie na korzyść konsumentów odpowiednich kar może zostać dokonane na drodze sądowej na podstawie art. 3 ust. 3 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich ³ , w szczególności lit. e) załącznika do tej dyrektywy, zgodnie z którym warunek może zostać uznany za nieuczciwy, jeżeli przyznaje on przedsiębiorcy prawo do nałożenia na konsumenta obowiązku wniesienia rażąco wysokiego odszkodowania w razie niewykonania przez niego zobowiązań?

2) Czy wykładnia i stosowanie art. 3 ust. 3 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, w szczególności lit. e) załącznika do tej dyrektywy, oznaczają w kontekście analizy potencjalnie nieuczciwego charakteru kary umownej ustalającej wysokość odszkodowania za opóźnienie należnego od konsumenta z tytułu braku zapłaty w terminie faktur za usługi łączności elektronicznej (telefonii komórkowej i dostępu do internetu) na 0,5 % za każdy dzień opóźnienia,

- że sąd ma obowiązek odnieść się do wysokości tych szkód obliczonych za okres jednego roku, tj. do wartości wynoszącej 182,5 % rocznie, w związku z czym ustalenie nieuczciwego charakteru tych kar może nastąpić wyłącznie w drodze analizy porównawczej tych kar z wysokością odsetek ustawowych, które miałyby zastosowanie, gdyby strony same nie ustaliły konkretnej kwoty odszkodowania za opóźnienie

czy też

- sąd jest również zobowiązany do uwzględnienia rzeczywistego czasu trwania okresu, za który żądana jest kara w wysokości 0,5 %, tj. liczby dni do których odnosi się to żądanie, oraz do uwzględnienia w swojej ocenie rzeczywistej wysokości kwoty żądanej tytułem kary w stosunku do kwoty należności głównej?

3) Czy w ramach analizy potencjalnie nieuczciwego charakteru warunku dotyczącego kary umownej, który ustala wysokość odszkodowania za opóźnienie należnego od konsumenta z tytułu braku zapłaty w terminie faktur za usługi łączności elektronicznej (telefonii komórkowej i dostępu do Internetu) na 0,5 % za każdy dzień opóźnienia, wykładnia i stosowanie art. 3 ust. 3 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, w szczególności lit. e) załącznika do tej dyrektywy, wymagają od sądu uwzględnienia, oprócz kwot należnych od konsumenta, również ewentualnej szkody poniesionej przez przedsiębiorcę, który z kolei jest stroną stosunków prawnych, w ramach których ciążą na nim podobne obowiązki w zakresie wysokości odszkodowania za opóźnienia w płatnościach, jakie byłby zobowiązany zapłacić w wyniku niewykonania swoich zobowiązań płatniczych?

4) Czy konkretnie określona wysokość kar za opóźnienie może być uznana za nieuczciwą w zakresie, w jakim przekracza kwotę należności głównej obciążającej konsumenta?

5) Czy kwalifikacja dokonana przez [Trybunał w wyroku z dnia 22 listopada 2018 r., MEO - Serviços de Comunicaçôes e Multimédia (C-295/17, EU:C:2018:942)] określonej z góry kwoty otrzymywanej przez podmiot gospodarczy w przypadku przedterminowego rozwiązania przez klienta lub z przyczyn leżących po stronie tego ostatniego umowy o świadczenie usług, w której wprowadzono minimalny okres obowiązywania - odpowiadającej kwocie, jaką podmiot ten uzyskałby w trakcie pozostałej części tego okresu, w przypadku braku rozwiązania tej umowy w tym znaczeniu, że kwota ta stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług podlegające jako takie opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, ma bądź nie ma autonomiczny charakter, w związku z czym klasyfikacja ta ma znaczenie jedynie w odniesieniu do wykładni i stosowania dyrektyw VAT, czy też może ona być również uwzględniana przy wykładni i stosowaniu art. 4 ust. 2 dyrektywy 1993/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich w celu wyłączenia z zakresu stosowania tej ostatniej dyrektywy warunku ustanawiającego tego rodzaju koszty, w wyniku zakwalifikowania go jako odnoszący się do określenia przedmiotu umowy oraz adekwatności ceny lub wynagrodzenia w stosunku do usług lub towarów dostarczonych w zamian za nie, w zakresie w jakim zostanie uznane, że warunek ten jest wyrażony prostym i zrozumiałym językiem?

6) Zakładając, że odpowiedź na [poprzednie] pytanie brzmi, iż wykładnia dokonana przez [Trybunał] w cytowanym wyroku ma charakter autonomiczny, a zatem wykładnia ta ma zastosowanie wyłącznie w odniesieniu do dyrektyw VAT, czy i w jakim zakresie wykładnia art. 3 ust. 1 i 3 dyrektywy 93/13 w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich w związku z art. 20 dyrektywy 2002/22 w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej (dyrektywy o usłudze powszechnej), a także w związku z art. 101, 105 i 107 dyrektywy 2018/1972 ustanawiającej Europejski kodeks łączności elektronicznej oraz załącznikiem VIII część A pkt 3 ppkt iv) i załącznikiem IX pkt 2 tej dyrektywy zezwala na uznanie za nieuczciwy warunku zawartego w umowie o świadczenie usług łączności elektronicznej (telefonii komórkowej i dostępu do internetu), objętej zakresem stosowania dyrektywy 2002/22 lub dyrektywy 2018/1972, na mocy którego ustalono kwotę, którą podmiot gospodarczy ma otrzymać tytułem odszkodowania i która odpowiada kwocie, jaką podmiot ten uzyskałby przez pozostałą część odnośnego okresu w przypadku braku rozwiązania tej umowy w razie wcześniejszego rozwiązania przez klienta będącego konsumentem lub z przyczyn leżących po stronie tego ostatniego umowy przewidującej minimalny okres obowiązywania zgodny z wynoszącym 24 miesiące ograniczeniem nałożonym na mocy art. 105 dyrektywy 2018/1972:

- w odniesieniu do wysokości takiej kwoty i na podstawie jej oceny jako nieproporcjonalnej względem szkody poniesionej przez dostawcę usług łączności, lub odpowiednio

- na podstawie stwierdzenia braku równowagi prawnej między prawami i obowiązkami stron w wyniku faktu, że to wyłącznie konsument, a nie również dostawca usług łączności podlega takiej karze w kontekście, w którym ta sama umowa nakłada na dostawcę obowiązek zapłaty odszkodowania równego wynagrodzeniu za niewykonaną lub nienależycie wykonaną usługę w przypadku, gdy ta ostatnia nie spełnia ustalonych standardów jakości?

7) Jakie znaczenie w kontekście analizy poprzedniego pytania ma okoliczność, że konsument, który zawarł umowę w celu uzyskania usług łączności elektronicznej (telefonii komórkowej i dostępu do internetu) na okres co najmniej 24 miesięcy, skorzystał z określonych ofert o charakterze promocyjnym polegających na obniżeniu ceny przy zakupie urządzenia lub usług, gdy ze stanu faktycznego ustalonego w niniejszej sprawie wynika, że wartość rabatów jest wliczona w opłatę abonamentową obliczoną za cały okres obowiązywania umowy?

1 Dyrektywa 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej) (Dz.U. 2002, L 108, s. 51).

2 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiająca Europejski kodeks łączności elektronicznej (Dz.U. 2018, L 321, s. 36).

3 Dyrektywa Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.U. 1993, L 95, s. 29).

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2025.2355
• Rodzaj: Ogłoszenie
• Tytuł: Sprawa C-909/24, Investcapital i in.: Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunalul Arad (Rumunia) w dniu 16 grudnia 2024 r. - Investcapital Ltd/PN
• Data aktu: 28/04/2025
• Data ogłoszenia: 28/04/2025