Sprawy C-289/23 i C-305/23, Corván i Bacigán: Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 7 listopada 2024 r. (wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona - Hiszpania) - Agencia Estatal de la Administración Tributaria, S.E.I./A, Agencia Estatal de la Administración Tributaria (Odesłanie prejudycjalne - Współpraca sądowa w sprawach cywilnych - Dyrektywa (UE) 2019/1023 - Postępowania dotyczące restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów - Artykuł 1 ust. 4 - Przedmiot i zakres stosowania - Rozszerzenie postępowań na niewypłacalne osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami - Artykuł 20 - Dostęp do umorzenia długów - Artykuł 23 ust. 1, 2 i 4 - Odstępstwa - Wyłączenie szczególnych kategorii wierzytelności z umorzenia długów- Osoba fizyczna, która stała się niewypłacalna - Dobra wiara dłużnika - Warunki dostępu do umorzenia długów - Wyłączenie wierzytelności publicznoprawnych)

Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 7 listopada 2024 r. (wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona - Hiszpania) - Agencia Estatal de la Administración Tributaria, S.E.I./A, Agencia Estatal de la Administración Tributaria
(Sprawy C-289/23 i C-305/23 1 , Corvan i Bacigan 2 )

(Odesłanie prejudycjalne - Współpraca sądowa w sprawach cywilnych - Dyrektywa (UE) 2019/1023 Postępowania dotyczące restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów - Artykuł 1 ust. 4 Przedmiot i zakres stosowania - Rozszerzenie postępowań na niewypłacalne osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami - Artykuł 20 - Dostęp do umorzenia długów - Artykuł 23 ust. 1, 2 i 4 - Odstępstwa Wyłączenie szczególnych kategorii wierzytelności z umorzenia długów- Osoba fizyczna, która stała się niewypłacalna - Dobra wiara dłużnika - Warunki dostępu do umorzenia długów - Wyłączenie wierzytelności publicznoprawnych)
Język postępowania: hiszpański

(C/2025/39)

(Dz.U.UE C z dnia 6 stycznia 2025 r.)

Sądy odsyłające

Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona

Strony w postępowaniu głównym

Strona inicjująca postępowanie przed sądem odsyłającym: Agencia Estatal de la Administración Tributaria (C-289/23), S.E.I. (C-305/23)

Druga strona postępowania: A (C-289/23), Agencia Estatal de la Administración Tributaria (C-305/23)

Sentencja

1) Artykuł 23 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1023 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej, umorzenia długów i zakazów prowadzenia działalności oraz w sprawie środków zwiększających skuteczność postępowań dotyczących restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów, a także zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 (dyrektywy o restrukturyzacji i upadłości),

należy interpretować w ten sposób, że:

zawarty w nim wykaz okoliczności nie ma charakteru wyczerpującego i że państwa członkowskie w ramach transpozycji tej dyrektywy do ich prawa krajowego mają uprawnienie do przyjęcia przepisów, które w większym stopniu ograniczają dostęp do prawa do umorzenia długów, niż prawo przewidziane we wcześniejszych przepisach krajowych, poprzez odmowę lub ograniczenie dostępu do umorzenia długów, cofnięcie dostępu do umorzenia długów, lub ustanowienie dłuższych okresów na potrzeby uzyskania całkowitego umorzenia długów lub dłuższych okresów zakazu prowadzenia działalności w okolicznościach innych niż wymienione w owym art. 23 ust. 2, pod warunkiem że okoliczności te są ściśle określone i że odstępstwa te są należycie uzasadnione.

2) Artykuł 23 ust. 1 i 2 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, które w ramach transpozycji tej dyrektywy nakazuje spłatę nieuprzywilejowanych wierzytelności publicznoprawnych w następstwie postępowania upadłościowego, aby można było skorzystać z umorzenia długów, wyłącza dostęp do umorzenia długów w okolicznościach, w których dłużnik zachował się w sposób niedbały lub nieostrożny, nie działając jednak nieuczciwie lub w złej wierze, i wyłącza taki dostęp, jeżeli w okresie dziesięciu lat poprzedzających złożenie wniosku o umorzenie dłużnik został ukarany ostateczną decyzją administracyjną za bardzo poważne naruszenie prawa podatkowego lub naruszenie systemu zabezpieczenia społecznego lub porządku społecznego, lub gdy ostatecznym orzeczeniem rozszerzono na niego odpowiedzialność, chyba że ów dłużnik w dniu złożenia wniosku spłacił w całości swoje zobowiązania z tytułu podatków i zabezpieczeń społecznych, pod warunkiem że takie odstępstwa są należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

3) Artykuł 23 ust. 2 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które wyłączają dostęp do umorzenia długów w konkretnym przypadku, gdy wyłączenie to nie zostało należycie uzasadnione przez prawodawcę krajowego.

4) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

zawarty w nim wykaz szczególnych kategorii wierzytelności nie ma charakteru wyczerpującego i że państwa członkowskie mogą wyłączyć szczególne kategorie wierzytelności, inne niż wymienione w tym przepisie, z umorzenia długów, pod warunkiem że takie wyłączenie jest należycie uzasadnione na podstawie prawa krajowego.

5) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym dokonującym transpozycji, które przewidują ogólne wyłączenie z umorzenia długów wierzytelności publicznoprawnych ze względu na to, że zaspokojenie tych wierzytelności ma szczególne znaczenie dla sprawiedliwego i solidarnego społeczeństwa opartego na państwie prawa, z wyjątkiem bardzo ścisłych okoliczności i ograniczeń ilościowych, niezależnie od charakteru wspomnianych wierzytelności i okoliczności ich powstania, i które to wyłączenie w konsekwencji ogranicza zakres przepisów krajowych dotyczących umorzenia długów mających zastosowanie do tej kategorii wierzytelności przed przyjęciem tych przepisów, o ile wyłączenie to jest należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

6) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które ustanawiają ogólną zasadę wyłączenia z umorzenia długów wierzytelności publicznoprawnych w zakresie, w jakim przyznają one wierzycielom publicznym uprzywilejowane traktowanie względem innych wierzycieli, pod warunkiem że takie wyłączenie jest należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

7) Artykuł 23 ust. 4 dyrektywy 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

nie stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które przewidują ograniczenie umorzenia długów dla szczególnej kategorii wierzytelności poprzez ustanowienie pułapu, powyżej którego owo umorzenie jest wyłączone, a pułap ten nie jest ustalany w zależności od kwoty danego długu, o ile ograniczenie to jest należycie uzasadnione na mocy prawa krajowego.

8) Dyrektywę 2019/1023

należy interpretować w ten sposób, że:

w przypadku gdy prawodawca krajowy postanowi skorzystać z uprawnienia przewidzianego w art. 1 ust. 4 tej dyrektywy i rozszerzyć stosowanie postępowań umożliwiających umorzenie długów zaciągniętych przez niewypłacalnych przedsiębiorców na niewypłacalne osoby fizyczne, które nie są przedsiębiorcami, przepisy mające zastosowanie do tych osób fizycznych na podstawie takiego rozszerzenia powinny być zgodne z przepisami tytułu III wspomnianej dyrektywy.

1 Dz.U. C 329 z 18.9.2023.
2 Niniejszej sprawie została nadana fikcyjna nazwa. Nie odpowiada ona rzeczywistej nazwie ani rzeczywistemu nazwisku żadnej ze stron postępowania.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.39

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawy C-289/23 i C-305/23, Corván i Bacigán: Wyrok Trybunału (druga izba) z dnia 7 listopada 2024 r. (wnioski o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożone przez Juzgado de lo Mercantil no 1 de Alicante i Juzgado de lo Mercantil no 10 de Barcelona - Hiszpania) - Agencia Estatal de la Administración Tributaria, S.E.I./A, Agencia Estatal de la Administración Tributaria (Odesłanie prejudycjalne - Współpraca sądowa w sprawach cywilnych - Dyrektywa (UE) 2019/1023 - Postępowania dotyczące restrukturyzacji, niewypłacalności i umorzenia długów - Artykuł 1 ust. 4 - Przedmiot i zakres stosowania - Rozszerzenie postępowań na niewypłacalne osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami - Artykuł 20 - Dostęp do umorzenia długów - Artykuł 23 ust. 1, 2 i 4 - Odstępstwa - Wyłączenie szczególnych kategorii wierzytelności z umorzenia długów- Osoba fizyczna, która stała się niewypłacalna - Dobra wiara dłużnika - Warunki dostępu do umorzenia długów - Wyłączenie wierzytelności publicznoprawnych)
Data aktu: 07/11/2024
Data ogłoszenia: 06/01/2025