Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 października 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Belgię - EGF/2024/001 BE/Match-Smatch (COM(2024)0275 - C10-0101/2024 - 2024/0226(BUD))

P10_TA(2024)0025
Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników: Wniosek - EGF/2024/001 BE/Match-Smatch Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 października 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Belgię - EGF/2024/001 BE/Match-Smatch (COM(2024)0275 - C10-0101/2024 - 2024/0226(BUD))
(C/2025/492)

Parlament Europejski,

- uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2024)0275 - C10-0101/ 2024),

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 1  ("rozporządzenie w sprawie EFG"),

- uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 2 , zmienione rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/765 3 , w szczególności jego art. 8,

- uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych 4 , w szczególności jego pkt 9,

- uwzględniając pismo przesłane przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A10-0009/2024),

A. mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu udzielenia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami istotnych zmian w strukturze światowego handlu lub światowego kryzysu finansowego i gospodarczego oraz z myślą o ułatwieniu im powrotu na rynek pracy; mając na uwadze, że pomoc ta przybiera postać wsparcia finansowego udzielanego pracownikom i przedsiębiorstwom, dla których pracowali;

B. mając na uwadze, że Belgia złożyła wniosek EGF/2024/001 BE/Match-Smatch o wkład finansowy z Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji (EFG) w związku z łączną liczbą 513 zwolnień 5  w sektorze gospodarki zaklasyfikowanym do działu 47 według NACE Rev. 2 (Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi i motocyklami) w prowincjach Hainaut (BE32), Liège (BE33) i Namur (BE35); 444 pracowników zwolniono w okresie odniesienia, który dla omawianego wniosku obejmuje okres od 11 grudnia 2023 r. do 11 kwietnia 2024 r., natomiast 69 pracowników zwolniono przed okresem odniesienia lub po nim;

C. mając na uwadze, że wniosek dotyczy 444 pracowników zwolnionych w okresie odniesienia, którzy zaprzestali działalności w Match-Smatch;

D. mając na uwadze, że wniosek dotyczy 69 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności przed czteromiesięcznym okresem odniesienia lub po nim i w przypadku których można ustalić wyraźny związek przyczynowy ze zdarzeniem, które doprowadziło do zaprzestania działalności przez zwolnionych pracowników w okresie odniesienia, zgodnie z wymogami art. 6 akapit drugi rozporządzenia w sprawie EFG;

E. mając na uwadze, że wniosek opiera się na kryterium interwencji przewidzianym w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zaprzestanie działalności co najmniej 200 zwalnianych pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie w państwie członkowskim, z uwzględnieniem zwolnień pracowników u jego dostawców i producentów znajdujących się na wcześniejszych ogniwach w łańcuchu dostaw lub osób, które zaprzestały działalności na własny rachunek;

F. mając na uwadze, że w belgijskim sektorze handlu detalicznego żywnością odnotowano znaczny spadek wielkości sprzedaży w 2023 r. ze względu na kryzys energetyczny i inflacyjny oraz zwiększenie zakupów transgranicznych i handlu elektronicznego;

G. mając na uwadze, że sytuacja gospodarcza Match-Smatch od kilku lat była trudna i ostatecznie przedsiębiorstwo to zgłosiło stratę operacyjną brutto w wysokości 36,5 mln EUR w 2022 r.2a, a aby zapobiec dalszym stratom, we wrześniu 2023 r. przedsiębiorstwo Match-Smatch przyjęło ofertę Grupy Colruyt dotyczącą nabycia 57 z 84 sklepów, co wiązało się także z przejęciem personelu sklepów (1 069 osób); mając na uwadze, że osiem kolejnych sklepów przejęły sieci Carrefour, Delhaize, Intermarché i Delfood;

H. mając na uwadze, że w rezultacie wobec łącznie 513 pracowników zastosowano procedurę zwolnień grupowych: 339 pracowników 19 sklepów, na które nie znaleziono nabywcy, oraz 174 pracowników centrali Match-Smatch;

I. mając na uwadze, że spełniono wymogi przepisów krajowych i unijnych odnoszących się do zwolnień grupowych;

J. mając na uwadze, że kryzys gospodarczy spowodowany pandemią COVID-19 przyspieszył popyt na bardziej wykwalifikowanych pracowników na belgijskim rynku pracy, co utrudniło powrót na rynek pracy byłym pracownikom Match-Smatch;

K. mając na uwadze, że wkłady finansowe z EFG powinny być ukierunkowane przede wszystkim na środki aktywnej polityki rynku pracy i zindywidualizowane usługi, które mają na celu szybką reintegrację beneficjentów poprzez umożliwienie im godnego i trwałego zatrudnienia w ich pierwotnym sektorze działalności lub poza nim, przy jednoczesnym przygotowaniu ich do funkcjonowania w bardziej ekologicznej i cyfrowej gospodarce europejskiej;

L. mając na uwadze, że w wyniku rewizji wieloletnich ram finansowych (WRF) zmniejszono maksymalną roczną kwotę EFG ze 186 mln EUR do 30 mln EUR (w cenach z 2018 r.), jak określono w art. 8 rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2093, zmienionego rozporządzeniem (UE, Euratom) 2024/765; mając na uwadze, że Komisja powinna ściśle monitorować wdrażanie EFG, a wszystkie instytucje powinny za wszelką cenę dopilnować, aby mimo tych cięć zwolnieni pracownicy mogli liczyć na solidarność Unii dzięki wsparciu z EFG;

1. zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Belgia ma prawo do wkładu finansowego w wysokości 2 661 564 EUR na mocy tego rozporządzenia, co stanowi 85 % łącznych kosztów wynoszących 3 131 252 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 3 009 752 EUR oraz wydatki w wysokości 121 500 EUR na działania przygotowawcze, działania w zakresie zarządzania, dostarczania i upowszechniania informacji oraz działania w zakresie kontroli i sprawozdawczości;

2. zauważa, że władze belgijskie złożyły wniosek 3 czerwca 2024 r. oraz że po przekazaniu przez Belgię dodatkowych informacji Komisja zakończyła ocenę wniosku 16 września 2024 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;

3. zauważa, że wniosek dotyczy 513 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności w Match-Smatch; ponadto zauważa, że łącznie 365 zwolnionych pracowników będzie beneficjentami objętymi pomocą i zostanie objętych środkami wsparcia;

4. zauważa, że Belgia wystąpiła o współfinansowanie z EFG wyłącznie w celu wsparcia byłych pracowników Match- Smatch mieszkających w Walonii, biorąc pod uwagę sytuację na regionalnym rynku pracy (stopa bezrobocia w 2023 r. wyniosła 8,2 %) oraz fakt, że ponad 70 % zwolnień koncentruje się w Walonii;

5. zwraca uwagę, że połowa zwolnionych pracowników Match-Smatch (46 %) to osoby w wieku co najmniej pięćdziesięciu lat, a jest to grupa wiekowa, która boryka się z większymi przeszkodami na rynku pracy, oraz że w ostatnim kwartale 2023 r. wystąpiła różnica 18,3 punktów procentowych między wskaźnikiem zatrudnienia w grupie wiekowej 20-54 lat (76,8 %) a wskaźnikiem zatrudnienia w grupie wiekowej 55+ (58,5 %) na poziomie krajowym 6 ; podkreśla, że zmiana i podnoszenie kwalifikacji pracowników zgodnie z zapotrzebowaniem rynku pracy na zawody wymagające kwalifikacji będzie zatem wyzwaniem, w szczególności biorąc pod uwagę dużą liczbę osób zwolnionych w tym samym czasie;

6. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Belgia sporządziła skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług w porozumieniu z beneficjentami objętymi pomocą, ich przedstawicielami i z partnerami społecznymi, aby zagwarantować większą zrównoważoność i odporność dotkniętych obszarów i rynku pracy ogółem w przyszłości;

7. przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom i osobom prowadzącym działalność na własny rachunek, obejmują następujące działania: usługi informacyjne, poradnictwo zawodowe i pomoc w zakresie zwolnień monitorowanych, szkolenie, nabywanie nowych kwalifikacji i szkolenie zawodowe, pomoc w uruchomieniu działalności gospodarczej i wkład w uruchomienie działalności gospodarczej, a także zachęty i dodatki;

8. przypomina, że władze belgijskie muszą dopilnować, by równość mężczyzn i kobiet oraz uwzględnianie problematyki płci stanowiły integralną część okresu realizacji i były promowane przez cały ten okres;

9. przypomina, że władze belgijskie muszą uznać pochodzenie i zagwarantować widoczność unijnego finansowania oraz podkreślać wartość dodaną unijnej interwencji przez spójne, skuteczne i ukierunkowane informacje kierowane do różnych grup odbiorców, w tym beneficjentów objętych pomocą, władz lokalnych i regionalnych, partnerów społecznych, mediów i ogółu społeczeństwa;

10. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Regionalna Publiczna Służba ds. Zatrudnienia i Szkolenia Zawodowego Walonii (Le Forem), związki zawodowe (FGTB i CSC) oraz inni partnerzy spotkali się kilkakrotnie w 2024 r., aby lepiej poznać potrzeby pracowników związane z przekwalifikowaniem, co miało pomóc im przygotować solidny pakiet dostosowanych do potrzeb środków wspierających pracowników Match-SMATCH w powrocie do pracy; z zadowoleniem przyjmuje również fakt, że konsultowano się przy tym z doradcami społecznymi, którzy wspierali pracowników po ich zwolnieniu, oraz że spotkania te zaowocowały powstaniem skoordynowanego pakietu środków EFG zgodnym z art. 7 ust. 4 rozporządzenia w sprawie EFG;

11. z zadowoleniem przyjmuje włączenie modułu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym i efektywnego wykorzystania zasobów, który został opracowany dla byłych pracowników Swissport (EGF/2020/005 BE/Swissport), do standardowej oferty szkoleniowej Regionalnej Publicznej Służby ds. Zatrudnienia i Szkolenia Zawodowego (Forem), która to oferta będzie współfinansowana z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+); ponownie podkreśla w tym kontekście ważną rolę, jaką Unia powinna odegrać w zapewnianiu kwalifikacji niezbędnych do dwojakiej transformacji; wyraża zdecydowane poparcie w związku z tym, że w okresie obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 EFG nadal będzie okazywał solidarność z osobami zwolnionymi z pracy i jednocześnie w dalszym ciągu będzie się koncentrował na skutkach restrukturyzacji dla pracowników; apeluje o to, by w ramach przyszłych wniosków zadbano o jak największą spójność polityki;

12. uważa, że zapewnienie zwolnionym pracownikom kwalifikacji niezbędnych w obliczu cyfrowej i ekologicznej transformacji przemysłu i gospodarki Unii, co będzie miało również wpływ na rynek pracy, stanowi odpowiedzialność społeczną Unii; w związku z tym wzywa do zwrócenia szczególnej uwagi na odpowiednie kształcenie zapewniające kwalifikacje, w tym szkolenie zawodowe;

13. zwraca uwagę, że Belgia rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą 1 stycznia 2024 r. i że wydatki na te instrumenty będą się zatem kwalifikowały do przyznania wkładu finansowego z EFG od 1 stycznia 2024 r. do upływu 24 miesięcy od dnia wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;

14. zauważa, że Belgia zaczęła ponosić wydatki administracyjne związane z wdrażaniem EFG 22 września 2023 r. i że wydatki na działania przygotowawcze, działania dotyczące zarządzania, działania informacyjne i promocyjne oraz działania kontrolne i sprawozdawcze będą kwalifikowały się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od 22 września 2023 r. przez 31 miesięcy po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;

15. podkreśla, że władze belgijskie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy lub instrumentów finansowych Unii oraz że w zakresie dostępu do proponowanych działań i ich wdrażania przestrzegane będą zasady równego traktowania i niedyskryminacji;

16. przypomina, że aby zapewnić pełną dodatkowość środków, pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub układów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani też żadnych świadczeń lub praw zwolnionych pracowników; przypomina, że państwa członkowskie ubiegające się o wsparcie z EFG muszą dopilnować, aby spełnione zostały wymogi dotyczące zwolnień grupowych określone w prawie krajowym i unijnym oraz aby dane przedsiębiorstwo zajęło się odpowiednio pracownikami;

17. zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

18. zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady tej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

19. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

ZAŁĄCZNIK

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Belgię (EGF/2024/001 BE/Match-Smatch)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, decyzji (UE) 2024/2854.)

1 Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 48, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/691/oj.
2 Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2020/2093/oj.
3 Rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2024/765 z dnia 29 lutego 2024 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2093 określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 (Dz.U. L, 2024/765 z 29.2.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/ 2024/765/oj).
4 Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_interinstit/2020/1222/oj.
5 W rozumieniu art. 3 rozporządzenia w sprawie EFG.
6 Statbel. Emploi et chômage (13 czerwca 2024). Chiffres.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.492

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 22 października 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Belgię - EGF/2024/001 BE/Match-Smatch (COM(2024)0275 - C10-0101/2024 - 2024/0226(BUD))
Data aktu: 22/10/2024
Data ogłoszenia: 29/01/2025