uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 77 ust. 2 lit. a),
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 1 ,
(1) W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1806 2 wymienione są państwa trzecie, których obywatele mają posiadać wizę podczas przekraczania granic zewnętrznych państw członkowskich (dalej "obowiązek wizowy"), oraz te, których obywatele są zwolnieni zobowiązku wizowego w przypadku, gdy ich całkowity pobyt jest nie dłuższy niż 90 dni w okresie 180 dni (dalej "zwolnienie z obowiązku posiadania wizy").
(2) Republika Vanuatu jest wymieniona w części 1 załącznika II do rozporządzenia (UE) 2018/1806 jako państwo trzecie, którego obywatele są zwolnieni z obowiązku wizowego. Zwolnienie z obowiązku posiadania wizy ma zastosowanie do obywateli Vanuatu od dnia 28 maja 2015 r., kiedy to podpisano Umowę między Unią Europejską a Republiką Vanuatu dotyczącą zniesienia wiz krótkoterminowych 3 (zwaną dalej "Umową") i rozpoczęto jej tymczasowe stosowanie zgodnie z art. 8 ust. 1 Umowy. Umowa weszła w życie w dniu 1 kwietnia 2017 r.
(3) Od dnia 25 maja 2015 r. Vanuatu prowadzi programy obywatelstwa dla inwestorów, za pośrednictwem których obywatele państw trzecich, którzy w przeciwnym razie podlegaliby obowiązkowi wizowemu, mogą uzyskać - w zamian za inwestycje - obywatelstwo Vanuatu, a tym samym bezwizowy dostęp do Unii.
(4) Ponieważ uznano, że przyznanie obywatelstwa przez Vanuatu w ramach programów obywatelstwa dla inwestorów stanowi obejście unijnej procedury wydawania wiz krótkoterminowych oraz wiążącej się z nią oceny ryzyka dla bezpieczeństwa i ryzyka migracyjnego, a także wzrost zagrożenia dla bezpieczeństwa wewnętrznego i porządku publicznego państw członkowskich, w dniu 3 marca 2022 r. Rada przyjęła decyzję (UE) 2022/366 4 , którą częściowo zawieszono stosowanie Umowy, zgodnie z art. 8 ust. 4 Umowy. Zawieszenie stosowania Umowy ograniczało się do paszportów zwykłych wydanych przez Vanuatu od dnia 25 maja 2015 r., czyli od kiedy zaczęła znacząco rosnąć liczba osób, których wnioski składane w ramach prowadzonych przez Vanuatu programów obywatelstwa dla inwestorów są rozpatrywane pozytywnie.
(5) W dniu 27 kwietnia 2022 r. Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2022/693 5 , którym tymczasowo zawieszono zwolnienia obywateli Vanuatu z obowiązku posiadania wizy od dnia 4 maja 2022 r. do dnia 3 lutego 2023 r. zgodnie z art. 8 ust. 6 akapit pierwszy lit. a) rozporządzenia (UE) 2018/1806.
(6) W okresie następującym po dniu 4 maja 2022 r., kiedy rozpoczęto stosowanie tymczasowego zawieszenia zwolnienia z obowiązku posiadania wizy oraz zgodnie z art. 8 ust. 6 akapit pierwszy lit. a) akapit trzeci rozporządzenia (UE) 2018/1806 Komisja nawiązała pogłębiony dialog z Vanuatu w celu zaradzenia okolicznościom, które doprowadziły do tymczasowego zawieszenia zwolnienia z obowiązku posiadania wizy. Vanuatu nie zaangażowało się jednak w znaczący sposób w trakcie tego dialogu.
(7) Ze względu na utrzymywanie się okoliczności, które doprowadziły do tymczasowego zawieszenia zwolnienia z obowiązku posiadania wizy, oraz brak działań ze strony Vanuatu, które mogłyby tym okolicznościom zaradzić, decyzją Rady (UE) 2022/2198 6 Rada uchyliła decyzję (UE) 2022/366 i zawiesiła stosowanie Umowy w całości od dnia 4 lutego 2023 r.
(8) Zgodnie z art. 8 ust. 6 akapit pierwszy lit. b) rozporządzenia (UE) 2018/1806 w dniu 1 grudnia 2022 r. Komisja przyjęła rozporządzenie delegowane (UE) 2023/222, którym tymczasowo zawieszono zwolnienie z obowiązku posiadania wizy dla wszystkich obywateli Vanuatu od dnia 4 lutego 2023 r. do dnia 3 sierpnia 2024 r. 7 .
(9) W okresie następującym po dniu 4 lutego 2023 r., kiedy rozpoczęło się stosowanie rozporządzenia delegowanego (UE) 2023/222, Komisja kontynuowała pogłębiony dialog z Vanuatu; w okresie od lutego 2023 r. do kwietnia 2024 r. odbyły sięż cztery spotkania oraz wielokrotnie wymieniano informacje na piśmie.
(10) Większość zastrzeżeń związanych z programami obywatelstwa dla inwestorów prowadzonymi przez Vanuatu, przedstawionych przez Komisję w rozporządzeniu wykonawczym (UE) 2022/693, utrzymuje się. Chociaż Vanuatu przyjęło w 2023 r. szereg zmian ustawodawczych mających na celu zaradzenie tym zastrzeżeniom, nie przedstawiło zadowalającego dowodu na to, że zmiany te są wdrażane i są wystarczające do ograniczenia zagrożeń dla bezpieczeństwa wynikających z jego programów obywatelstwa dla inwestorów.
(11) Programy obywatelstwa dla inwestorów prowadzone przez Vanuatu wciąż nie wiążą się dla wnioskodawców z jakimkolwiek wymogiem rzeczywistego pobytu lub fizycznej obecności w Vanuatu. Procesem składania wniosków nadal zarządzają wyspecjalizowane agencje znajdujące się poza Vanuatu, co oznacza że wnioskodawcy nie muszą nawiązywać bezpośredniego kontaktu z władzami Vanuatu. W trakcie procedury składania wniosku nie odbywają się rozmowy z wnioskodawcami. Brak wymogu przeprowadzenia bezpośredniej rozmowy ogranicza możliwości władz Vanuatu, jeżeli chodzi o dokonanie właściwej oceny wnioskodawców oraz weryfikację informacji zawartych w ich wniosku, w tym ich prawdziwości i wiarygodności.
(12) Wnioski są nadal rozpatrywane w bardzo krótkich terminach. Dla przykładu proces kontroli i dokładania należytej staranności w odniesieniu do wniosków trwa maksymalnie 14 dni, z możliwością przedłużenia do 30 dni. Odsetek odrzuconych wniosków jest nadal niezwykle niski, co potwierdza ocenę Komisji, że postępowanie sprawdzające jest niewiarygodne. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez Vanuatu w 2022 r. i 2023 r. Vanuatu otrzymało 1 988 wniosków o przyznanie obywatelstwa w zamian za inwestycje, z których tylko 27 odrzucono.
(13) W marcu 2023 r. Vanuatu zmieniło ustawę o obywatelstwie, zastępując instytucje odpowiedzialne za postępowanie sprawdzające i przeprowadzenie kontroli należytej staranności w odniesieniu do wniosków i związanych z nimi procedur. W szczególności poprzednia Komisja Kontroli Wewnętrznej powołana przez Premiera została zastąpiona przez trzy instytucje: Policję Vanuatu, Jednostkę Analityki Finansowej i Służby Imigracyjne Vanuatu. Instytucje te przeprowadzają podstępowania sprawdzające i kontrole należytej staranności w odniesieniu do wniosków, w tym poprzez przeszukiwanie baz danych Interpolu, oraz składają sprawozdania Sekretarzowi Generalnemu Komisji ds. Obywatelstwa. Chociaż z jednej strony ta nowa procedura wydaje się zmniejszać ryzyko przyznania obywatelstwa osobom umieszczonym w bazach danych Interpolu, z drugiej strony nie zawiera ona innych elementów niezbędnych do właściwej oceny czy wnioskodawcy stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa. W szczególności brak jest odpowiednich środków umożliwiających organom Vanuatu weryfikację prawdziwości dokumentów wydanych przez państwo pochodzenia lub zamieszkania wnioskodawców, takich jak dokumenty tożsamości i informacje z rejestrów karnych, ponieważ organy te nie wymieniają informacji z państwem pochodzenia lub zamieszkania wnioskodawców.
(14) W latach 2022 i 2023 państwa pochodzenia osób, których wnioski rozpatrzono pozytywnie, obejmują w większości kraje, których obywatele podlegają obowiązkowi wizowemu. W 2023 r. większość wniosków pochodziła od obywateli Chin (519) i Rosji (237). W przeciwieństwie do innych państw trzecich prowadzących programy obywatelstwa dla inwestorów Vanuatu nadal akceptuje i rozpatruje wnioski obywateli rosyjskich po rozpoczęciu wojny napastniczej Rosji wobec Ukrainy.
(15) Przed 2021 r. osoby, które nabyły obywatelstwo Vanuatu w ramach programu obywatelstwa dla inwestorów, mogły następnie ubiegać się o zmianę nazwiska w Vanuatu. Podczas pogłębionego dialogu Vanuatu poinformowało Komisję, że w 2021 r. zmieniono odpowiednie przepisy w celu uniemożliwienia rejestracji zmiany nazwiska w Vanuatu przez osoby posiadające podwójne obywatelstwo. Vanuatu poinformowało jednak również Komisję, że nie posiada rejestrów zmian nazwisk zarejestrowanych przed 2019 r. W związku z czym nie może ono podać żadnych informacji na temat liczby osób, które nabyły obywatelstwo w drodze inwestycji, a następnie zmieniły swoje imię i nazwisko, ani na temat jakichkolwiek kontroli następczych tych osób.
(16) Vanuatu poinformowało Komisję, że zgodnie z jego orzecznictwem możliwe jest cofnięcie obywatelstwa, jeżeli zostało ono uzyskane w wyniku oszustwa lub nielegalnie, ale nie przedstawiło informacji na temat faktycznych przypadków cofnięcia obywatelstwa uzyskanego w ramach jego programów obywatelstwa dla inwestorów. Vanuatu nie wdrożyło ponadto żadnego strukturalnego mechanizmu monitorowania ex post, aby wyeliminować potencjalne luki w zakresie bezpieczeństwa związane z ponad 10 000 paszportów wydanych przed zmianą jego ustawy o obywatelstwie i wprowadzeniem rzekomo solidniejszej procedury kontroli. W lutym 2023 r. Vanuatu powołało komisję dochodzeniową, której zadaniem było zbadanie wszelkich domniemanych nadużyć popełnionych podczas prowadzenia programów obywatelstwa dla inwestorów od czasu ich ustanowienia. W kwietniu 2024 r. Vanuatu poinformowało Komisję, że to dochodzenie jest nadal w toku i że nie może podać konkretnej daty przekazania ustaleń przez komisję dochodzeniową.
(17) Zgodnie z art. 8 ust. 7 rozporządzenia (UE) 2018/1806, przed zakończeniem stosowania rozporządzenia delegowanego (UE) 2023/222, Komisja przedłożyła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w sprawie zawieszenia zwolnienia obywateli Vanuatu z obowiązku wizowego, w którym szczegółowo opisała pogłębiony dialog z Vanuatu oraz stwierdziła, że Vanuatu nie zaradziło okolicznościom, które doprowadziły do zawieszenia zwolnienia z obowiązku posiadania wizy.
(18) Należy zatem zmienić rozporządzenie (UE) 2018/1806 poprzez przeniesienie odniesienia do Vanuatu z części 1 załącznika II do części 1 załącznika I w celu przywrócenia obowiązku wizowego wobec obywateli Vanuatu.
(19) W odniesieniu do Islandii i Norwegii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy zawartej przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącej włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen 8 , które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 lit. B decyzji Rady 1999/437/WE 9 .
(20) W odniesieniu do Szwajcarii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen 10 , które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 lit. B i C decyzji 1999/437/WE, w związku z art. 3 decyzji Rady 2008/146/WE 11 .
(21) W odniesieniu do Liechtensteinu niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Protokołu między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu w sprawie przystąpienia Księstwa Liechtensteinu do Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen 12 , które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 lit. B i C decyzji 1999/437/WE, w związku z art. 3 decyzji Rady 2011/350/UE 13 .
(22) Niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen, w którym nie uczestniczy Irlandia, zgodnie z decyzją Rady 2002/192/WE 14 . Irlandia nie uczestniczy zatem w jego przyjęciu i nie jest nim związana ani go nie stosuje.
(23) W odniesieniu do Cypru niniejsze rozporządzenie jest aktem opartym na dorobku Schengen lub w inny sposób z nim związanym w rozumieniu art. 3 ust. 1 Aktu przystąpienia z 2003 r.,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Brukseli dnia 19 grudnia 2024 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025
Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025
Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025
Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2025.11 |
| Rodzaj: | Rozporządzenie |
| Tytuł: | Rozporządzenie 2025/11 w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2018/1806 w odniesieniu do Vanuatu |
| Data aktu: | 19/12/2024 |
| Data ogłoszenia: | 14/01/2025 |
| Data wejścia w życie: | 03/02/2025 |