Decyzja 2025/529 w sprawie wspierania przez Unię projektu Instytutu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem pt. "Punkt obserwacyjny dotyczący nauki i technologii: monitorowanie innowacji na rzecz rozbrojenia"

DECYZJA RADY (WPZiB) 2025/529
z dnia 17 marca 2025 r.
w sprawie wspierania przez Unię projektu Instytutu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem pt. "Punkt obserwacyjny dotyczący nauki i technologii: monitorowanie innowacji na rzecz rozbrojenia"

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 31 ust. 1,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W globalnej strategii na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej z 2016 r. podkreślono, że Unia zwiększy swój wkład w bezpieczeństwo zbiorowe.

(2) W Strategii Unii z 2018 r. na rzecz zwalczania nielegalnej broni palnej, broni strzeleckiej i lekkiej (BSiL) oraz amunicji do tych rodzajów broni, zatytułowanej "Zabezpieczanie broni, ochrona obywateli" zauważono, że Unia wykorzysta odpowiednie instrumenty, aby wesprzeć badania i rozwój w dziedzinie rzetelnej i niedrogiej technologii w celu zabezpieczenia BSiL i amunicji do tych rodzajów broni oraz ograniczenia ryzyka ich przenikania. Ponadto w konkluzjach sporządzonych równocześnie z przyjęciem tej strategii Rada odnotowała zmianę warunków bezpieczeństwa, w tym rozwój sytuacji w zakresie projektowania BSiL i odnośnych technologii mający wpływ na zdolność rządów do stawienia czoła zagrożeniu bezpieczeństwa.

(3) W sprawozdaniu z 2023 r. dotyczącym obecnych zmian w nauce i technologii oraz ich potencjalnego wpływu na międzynarodowe działania na rzecz bezpieczeństwa i rozbrojenia Sekretarz Generalny ONZ odnotował rosnące obawy, że rozwój nauki i technologii mających znaczenie dla bezpieczeństwa i rozbrojenia przekracza zdolność ram normatywnych i ram regulacyjnych pozwalających zrozumieć ryzyko i nim zarządzać.

(4) Unia pragnie przyczynić się do bezpieczeństwa zbiorowego i do wykorzystywania możliwości oferowanych przez nowe technologie, a także do sprostania wyzwaniom, które takie technologie powodują, zwłaszcza w odniesieniu do wielostronnego systemu rozbrojenia i kontroli zbrojeń.

(5) Poprzez decyzję Rady (WPZiB) 2022/2320 1  Unia poparła już poprzedni projekt Instytutu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem (UNIDIR) pt. "Odblokowanie potencjału innowacyjności: technologie prorozwojowe i bezpieczeństwo międzynarodowe' i zrealizowany przez UNIDIR w latach 2023-2024. Unia obecnie pragnie dalej badać ten obszar, by wspomagać bardziej systematyczną identyfikację i analizę nowych tendencji naukowych i technologicznych oraz ich wpływ w konkretnych sytuacjach rozbrojeniowych. Unia powinna zatem poprzeć realizację kolejnego projektu UNIDIR pt. Punkt obserwacyjny dotyczący nauki i technologii: monitorowanie innowacji na rzecz rozbrojenia",

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1
1. 
Z myślą o wdrożeniu globalnej strategii na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej i uwzględniając strategię Unii na rzecz zwalczania nielegalnej broni palnej, broni strzeleckiej i lekkiej oraz amunicji do tych rodzajów broni, zatytułowanej "Zabezpieczanie broni, ochrona obywateli", a także strategię UE przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia, Unia popiera realizację projektu Instytutu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem (UNIDIR) pt. "Punkt obserwacyjny dotyczący nauki i technologii: monitorowanie innowacji na rzecz rozbrojenia".
2. 
Działania projektowe wspierane przez Unię będą miały następujące szczegółowe cele:
a)
zapewnianie opartych na dowodach badań naukowych i analiz, by wspomagać i kształtować politykę i podejmowanie decyzji przez proaktywne monitorowanie innowacji naukowych i technologicznych;
b)
umożliwianie budowania wiedzy i transferu wiedzy dotyczącej naukowych i technologicznych aspektów międzynarodowego bezpieczeństwa i rozbrojenia;
c)
umożliwianie kontaktów między społecznościami, by pozwalać na transfer wiedzy między ekspertami wywodzącymi się z różnych regionów geograficznych i uprawiających różne dyscypliny a państwami członkowskimi biorącymi udział w wielostronnych negocjacjach w sprawie rozbrojenia.
3. 
Działania w ramach tego projektu będą obejmowały w szczególności:
a)
umożliwienie utworzenia funkcji ciągłej analizy sytuacji technologicznej, aby zapewnić wykrywanie, przegląd i analizę najbardziej istotnych postępów naukowych i technologicznych na wczesnych etapach rozwoju lub stosowania;
b)
badania nad najistotniejszymi tendencjami w nauce i technologii w zakresie, w jakim dotyczą one badanego obszaru rozbrojenia; wyniki będą zasilały wielostronne i międzynarodowe procesy dotyczące powstających technologii oraz kontroli zbrojeń;
c)
intensyfikację dialogu oraz budowania i transferu wiedzy, w tym utworzenie globalnej sieci ekspertów, którzy będą w stanie nadal wspomagać działanie tego projektu poza okresem jego finansowania.
4. 
Szczegółowy opis projektu, o którym mowa w ust. 1, zawarty jest w załączniku.
Artykuł  2
1. 
Za wykonanie niniejszej decyzji odpowiada Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej "Wysokim Przedstawicielem").
2. 
Techniczna realizacja projektu, o którym mowa w art. 1, zostaje powierzona UNIDIR.
3. 
UNIDIR wykonuje swoje zadanie pod kierownictwem Wysokiego Przedstawiciela. W tym celu Wysoki Przedstawiciel dokonuje niezbędnych ustaleń z UNIDIR.
Artykuł  3
1. 
Finansowa kwota odniesienia na realizację finansowanego przez Unię projektu, o którym mowa w art. 1, wynosi 1 671 615 EUR.
2. 
Wydatkami pokrywanymi z kwoty odniesienia określonej w ust. 1 zarządza się zgodnie z procedurami i zasadami mającymi zastosowanie do budżetu Unii.
3. 
Właściwe zarządzanie wydatkami pokrywanymi z kwoty określonej w ust. 1, nadzoruje Komisja. W tym celu Komisja zawiera z UNIDIR umowę o przyznaniu wkładu. Umowa o przyznanie wkładu zawiera zobowiązanie UNIDIR do zapewnienia wyeksponowania wkładu Unii stosownie do jego wielkości.
4. 
Komisja dąży do tego, aby umowa o przyznanie wkładu, o której mowa w ust. 3, została zawarta jak najszybciej po wejściu w życie niniejszej decyzji. Informuje Radę o wszelkich związanych z tym trudnościach oraz o dacie zawarcia tej umowy.
Artykuł  4
1. 
Wysoki Przedstawiciel składa Radzie sprawozdania z wykonania niniejszej decyzji na podstawie regularnych sprawozdań przygotowywanych co kwartał przez UNIDIR. Sprawozdania te stanowią dla Rady podstawę do sporządzenia oceny.
2. 
Komisja dostarcza informacji na temat aspektów finansowych realizacji projektu, o którym mowa w art. 1.
Artykuł  5
1. 
Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.
2. 
Niniejsza decyzja wygasa 36 miesięcy po zawarciu umowy o przyznanie wkładu, o której mowa w art. 3 ust. 3. Niniejsza decyzja wygasa jednak sześć miesięcy po dacie jej wejścia w życie, jeżeli w tym okresie nie zostanie zawarta taka umowa.
Sporządzono w Brukseli dnia 17 marca 2025 r.

ZAŁĄCZNIK

DOKUMENT PROJEKTOWY

Projekt wspierający prace Instytutu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem (UNIDIR) w dziedzinie bezpieczeństwa i nowych technologii pt.

"Punkt obserwacyjny UNIDIR dotyczący nauki i technologii: monitorowanie innowacji na rzecz rozbrojenia"

Wprowadzenie

Postępy w nauce i technologii to kluczowe czynniki umożliwiające rozwój społeczno-gospodarczy i dobrobyt. W sprawozdaniu z 2023 r. zatytułowanym Current developments in science and technology and their potential impact on international security and disarmament efforts ["Bieżące zmiany w nauce i technologii oraz ich potencjalny wpływ na międzynarodowe działania na rzecz bezpieczeństwa i rozbrojenia"] Sekretarz Generalny ONZ wyraził jednak rosnące obawy, że "rozwój nauki i technologii mających znaczenie dla bezpieczeństwa i rozbrojenia następuje szybciej niż tworzenie ram normatywnych i ram regulacyjnych pozwalających zarządzać związanymi z takim rozwojem zagrożeniami. Korzyści z nowych i powstających technologii nie mogą przysłaniać znaczenia bezpieczeństwa światowego." Z drugiej strony powiększa się wciąż korpus literatury, w której bada się potencjalne korzyści z nauki i technologii dla rozbrojenia i kontroli broni, takie jak lepsze monitorowanie i weryfikacja przestrzegania przepisów.

Instytut Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem (UNIDIR) to autonomiczna instytucja w ramach Organizacji Narodów Zjednoczonych prowadząca niezależne badania nad rozbrojeniem i powiązanymi kwestiami, w szczególności kwestiami bezpieczeństwa międzynarodowego. Instytut ten wypełnia swoje zadania w czterech głównych obszarach działalności, którymi są: propagowanie wiedzy, generowanie idei, umożliwianie dialogu i zapewnianie doradztwa, aby wspomagać państwa członkowskie, ONZ, organizacje regionalne, środowiska polityczne i społeczności badaczy w określaniu praktycznych rozwiązań i propagowaniu wielostronnych postępów w rozbrojeniu i kontroli broni, co prowadzi do bardziej zrównoważonej i pokojowej sytuacji na świecie.

UNIDIR odgrywa wiodącą rolę we wspieraniu wysiłków na rzecz zrozumienia skutków dla bezpieczeństwa wynikających z szybkiego i transformacyjnego postępu technologicznego i reagowania na niego. Jednak w ostatnich latach wzrost rozwoju technologii był bezprecedensowy. W jego wyniku wiele państw członkowskich zwróciło uwagę - w ramach większości procesów rozbrojenia - na potrzebę bardziej systematycznej identyfikacji i analizy postępów naukowych i technologicznych oraz ich wpływu w konkretnych sytuacjach dotyczących rozbrojenia.

Bazujący na pomyślnie przeprowadzonym, finansowanym przez UE projekcie pt. "Odblokowanie potencjału innowacyjności: Technologie prorozwojowe i bezpieczeństwo międzynarodowe" zrealizowanym przez UNIDIR w latach 2023-2024, oraz na innych udanych projektach badawczych, takich jak Exploring Science and Technology Review Mechanisms Under the Biological Weapons Convention ["Badanie mechanizmów przeglądów w nauce i technologii w ramach konwencji o broni biologicznej"], proponowany trzyletni projekt pt. "Punkt obserwacyjny UNIDIR dotyczący nauki i technologii: monitorowanie innowacji na rzecz rozbrojenia" ma rozszerzyć zakres badania na większą liczbę dziedzin nauki i technologii i zapewnić, w miarę wymagań i w stosownych przypadkach, że wszystkie organy zajmujące się rozbrojeniem będą miały dostęp do wiedzy ekspertów.

Cele proponowanego projektu to wykorzystywanie i dalsze wspomaganie prac prowadzonych w ramach różnych procesów rozbrojenia, prac odpowiednich organów operacyjnych (np. sekretariatów, jednostek wspierających), członków i przewodniczących. Jako że w obrębie każdego procesu kwestiami nauki i technologii zajmowano się w różny sposób, koordynacja i likwidacja konfliktów będą dostosowywane do konkretnych potrzeb państw uczestniczących w różnych systemach i procesach. Szczególna uwaga zostanie poświęcona niedopuszczaniu do zakłócania bieżących negocjacji dotyczących utworzenia oficjalnych mechanizmów przeglądu nauki i technologii (lub równoważnych organów) w ramach konkretnych traktatów o rozbrojeniu lub procesów dotyczących rozbrojenia, oraz zapobieganiu powielaniu prac prowadzonych już na forum istniejących organów (np. rady naukowej OPCW). Dodatkowo projekt ten będzie miał na celu dopełnienie i uzupełnienie prac prowadzonych przez sekretariat ONZ w związku z corocznym sprawozdaniem Sekretarza Generalnego na temat bieżących wydarzeń w nauce i technologii oraz ich potencjalnego wpływu na bezpieczeństwo międzynarodowe i działania na rzecz rozbrojenia. Ponadto w ramach projektu będzie się dążyć do koordynowania działań prowadzonych przez Konsorcjum UE ds. Nieproliferacji i Rozbrojenia wraz z powiązaną z nim siecią, i przez unijny Instytut Badań nad Bezpieczeństwem, oraz do współpracy z tymi działaniami. Ma to zapewnić nie tylko komplementarność z bieżącymi działaniami, lecz także lepsze wyeksponowanie i profil UE w przedmiocie nauki i technologii w związku z międzynarodowym pokojem i bezpieczeństwem.

W związku z tym projekt ma trzy główne cele, ściśle powiązane z podstawowymi zadaniami instytutu 2 .

Cel nr 1: Zapewnianie opartych na dowodach badań naukowych i analiz, aby wspomagać i kształtować politykę i podejmowanie decyzji. Projekt ten proaktywnie monitoruje innowacje z zakresu nauki i technologii w wielu dyscyplinach i dziedzinach technologii istotnych dla szerokiej gamy procesów rozbrojenia; w ten sposób - uwypuklając nowe lub pojawiające się zagrożenia i sposobności - pomoże on kształtować dyskusje na temat kierunków polityki.

Cel nr 2: Umożliwianie budowania i transferu wiedzy na temat naukowych i technologicznych aspektów bezpieczeństwa międzynarodowego i rozbrojenia. Projekt ten ma na celu zmniejszanie, lub przyczynianie się do zmniejszenia, istotnych asymetrii informacyjnych istniejących w dziedzinie nauki i technologii we wszystkich procesach rozbrojenia. To z kolei poprawi faktyczne uczestnictwo w wielostronnych dyskusjach na ten temat i ogólną gotowość państw do podjęcia dyskusji opartych na wiedzy naukowej i technicznej.

Cel nr 3: Kontakty między społecznościami. W czasach rosnącej niestabilności i braku zaufania na świecie, wraz z ekspansją podmiotów, zwiększoną dystrybucją wiedzy ogólnej i specjalistycznej oraz bardziej ograniczonymi możliwościami w zakresie tradycyjnych form regulacji, istnieje pilna potrzeba, aby różne społeczności jednoczyły się i dzieliły spostrzeżeniami w celu kształtowania odpowiednich programów. W ramach tego projektu zostanie wykorzystana niepowtarzalna pozycja UNIDIR umożliwiająca taki transfer wiedzy od ekspertów wywodzących się z różnych regionów geograficznych i uprawiających różne dyscypliny wiedzy i państw członkowskich biorących udział w wielostronnych negocjacjach w sprawie rozbrojenia.

Zgodnie z mandatem UNIDIR podstawowym celem tego projektu będzie zapewnianie społeczności zajmującej się rozbrojeniem i bezpieczeństwem międzynarodowym niezależnych, obiektywnych i opartych na dowodach badań wspomagających bieżące i potencjalne przyszłe negocjacje. Aby zrealizować ten cel, UNIDIR - oprócz bezpośredniego przewodzenia projektom badawczym - nawiąże i umożliwi dialog między sieciami ekspertów wywodzących się z różnych regionów geograficznych i uprawiających różne dyscypliny wiedzy, którego założenia przedstawiono poniżej i który ma służyć dopełnieniu i uzupełnieniu istniejącej wiedzy fachowej. W miarę potrzeby, podczas trwania projektu nawiązana zostanie ścisła współpraca z Biurem ONZ ds. Rozbrojenia.

PROJEKT

Reagowanie na wyzwania i wykorzystywanie możliwości wynikających z postępu naukowego i technologicznego w kontekście rozbrojenia, pokoju i bezpieczeństwa to zadania złożone. Ogólnie wymagają one umiejętności wykrywania innowacji w dziedzinie nauki i technologii oraz możliwie najszybszego zrozumienia ich pozytywnych lub negatywnych potencjalnych skutków dla bieżących międzynarodowych struktur pokoju i bezpieczeństwa oraz mechanizmów rozbrojenia.

Aby badać różne innowacje naukowe i technologiczne, w projekcie będą zastosowane metody multidyscyplinarne i łączące różne dyscypliny. Inicjatywa umożliwi także zbadanie i analizę coraz istotniejszej kwestii konwergencji technologicznej - zdefiniowanej jako zjawisko, w ramach którego pierwotnie niepowiązane technologie podlegają ściślejszej integracji, a nawet połączeniu, w miarę ich rozwoju i postępu. Inna badana w ramach projektu kwestia to konwergencja domen - zdefiniowana jako coraz większe powiązania między różnymi domenami zastosowania technologii (np. biotechnologii i sztucznej inteligencji, technologii kosmicznej i cybertechnologii, itd.)

Zakres tego projektu będzie obejmował następujące domeny z dziedziny rozbrojenia i bezpieczeństwa międzynarodowego: broń konwencjonalną, broń masowego rażenia (chemiczną, biologiczną, jądrową) oraz, w stosownych przypadkach, domenę technologii informacyjnych i komunikacyjnych. W obrębie tych domen monitorowane będą konkretne dziedziny nauki i technologii, np. takie jak: sztuczna inteligencja, materiałoznawstwo i inżynieria materiałowa, nauki biologiczne, robotyka i systemy autonomiczne. Obszary zastosowania, które będą monitorowane, obejmują: badania naukowe i doświadczenia, opracowywanie i funkcjonowanie platform, systemy dowodzenia i kierowania, wykrywanie, monitorowanie i weryfikację.

Wszystkie działania w ramach tego projektu zostaną zgrupowane w dwa główne nurty prac opisane poniżej.

1. Nurt prac 1: Monitorowanie trendów i pogłębianie zrozumienia innowacji w dziedzinie nauki i technologii oraz ich wpływu na rozbrojenie i kontrolę broni

1.1. Cel

Celem tego nurtu prac jest określenie nowych i powstających technologii, a także nowych zastosowań istniejących technologii, co ma służyć lepszemu zrozumieniu ich potencjalnego pozytywnego negatywnego wpływu na rozbrojenie i kontrolę broni. Prace w ramach tego nurtu będą ukierunkowane przede wszystkim na zapewnienie strategom i decydentom politycznym łatwo dostępnej wiedzy na temat badanych obszarów technologii w oparciu o rzetelne - pod względem technicznym i naukowym - dowody.

1.2. Oczekiwane wyniki:

a) Lepsze zrozumienie powiązań i konwergencji między różnymi technologiami, oraz potencjalnymi wynikającymi z nich zagrożeniami i korzyściami.

b) Lepsza gotowość decydentów i dyplomatów z różnych części świata do realnego zaangażowania się w dyskusje na temat nauki i technologii w ramach stosownych procesów rozbrojenia.

1.3. Opis nurtu prac

Ten nurt prac obejmie trzy główne działania. Po pierwsze, umożliwi on utworzenie funkcji ciągłej analizy sytuacji technologicznej, aby zapewnić wykrywanie, przegląd i analizę najbardziej istotnych postępów naukowych i technologicznych na wczesnych etapach rozwoju lub stosowania. Wynikiem tego działania będzie stworzenie maksymalnie dwóch kompendiów zawierających najważniejsze trendy w nauce i technologii, w zakresie, w jakim dotyczą one każdego badanego obszaru rozbrojenia (całkowita liczba kompendiów przez cały czas trwania projektu wyniesie osiem). Ustalenia wynikające z tego działania będą uzupełniały, a nie powielały, prace prowadzone w ramach oficjalnych procesów wielostronnych i będą wykorzystane do zasilenia szerszego zestawu wielostronnych działań, takich jak coroczne sprawozdanie Sekretarza Generalnego ONZ o roli nauki i technologii w kontekście międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, wspólnego programu, w tym nowego programu na rzecz pokoju, oraz innych międzynarodowych inicjatyw takich jak przyszłe warianty szczytu na temat odpowiedzialnej sztucznej inteligencji w domenie wojskowej (REAIM).

Drugie działanie w ramach tego nurtu prac będzie obejmowało prowadzenie konkretnych, ukierunkowanych projektów badawczych dostarczających szczegółowych informacji na tematy uważane za istotne, aktualne i ważne dla każdego obszaru rozbrojenia, a wskazane we współpracy z odnośną siecią ekspertów (szczegóły poniżej). Wynikiem tego działania będzie jedna rozprawa badawcza na rok na każdy obszar rozbrojenia. Udostępnione zostaną streszczenia tego dokumentu we wszystkich językach urzędowych ONZ w celu zwiększenia zasięgu i dostępności zawartej w nich wiedzy (tłumaczenie pełnych sprawozdań zostanie zapewnione w miarę dostępnego czasu i dostępnych zasobów).

Trzecie działanie w ramach tego nurtu prac obejmie zorganizowanie nie więcej niż dwóch wirtualnych briefingów technologicznych w roku na każdy obszar rozbrojenia, których celem będzie umożliwienie społeczności dyplomatycznej w Genewie i Nowym Jorku uczenia się i omawiania, w sposób nieformalny i poprzez bezpośrednie kontakty z ekspertami, konkretnych technologii prorozwojowych istotnych z punktu widzenia pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego. W ramach każdego briefingu nagrywana będzie i udostępniana na kanale YouTube UNIDIR część zawierająca prezentację, natomiast część zawierająca pytania i odpowiedzi nie zostanie ujęta w nagraniu, by zapewnić bardziej otwartą dyskusję między uczestnikami.

2. Nurt prac 2: Intensyfikacja dialogu, budowanie i transfer wiedzy

2.1. Cel

Zgodnie z celami nr 2 i 3 tego projektu ten nurt prac ma umożliwić budowanie i transfer wiedzy na temat naukowych i technologicznych aspektów bezpieczeństwa międzynarodowego i rozbrojenia; będzie się to odbywać przez kontaktowanie ekspertów pochodzących z różnych regionów geograficznych i uprawiających różne dyscypliny wiedzy z państwami członkowskimi biorącymi udział w wielostronnych negocjacjach na temat rozbrojenia.

2.2. Oczekiwane wyniki:

a) Aktywniejszy udział ekspertów pochodzących z różnych regionów geograficznych i uprawiających różne dyscypliny wiedzy w dyskusjach na temat nauki i technologii w ramach procesów rozbrojenia.

b) Utworzenie globalnej sieci ekspertów, która może wywierać wpływ na trwałe oddziaływanie tego projektu po jego okresie finansowania.

c) Rozwinięcie lub usprawnienie połączeń i współpracy między państwami członkowskimi a ekspertami regionalnymi z dziedziny nauki i technologii.

2.3. Opis nurtu prac

Ten nurt prac obejmie trzy główne działania. Po pierwsze, w projekcie tym będzie się dążyć do utworzenia pomniejszych sieci ekspertów z dziedziny nauki i technologii, mających odniesienie do każdego obszaru rozbrojenia w ramach tego projektu. Korzystając z opracowanego przez UNIDIR wzorca światowych sieci na rzecz rozbrojenia (Global Disarmament Research Networks), każda z tych pomniejszych sieci będzie kierowana przez badacza z UNIDIR specjalizującego się w danym obszarze rozbrojenia. Podczas tworzenia tych sieci szczególna uwaga zostanie poświęcona różnorodności płci i pochodzenia geograficznego. Niezależni eksperci zostaną wyłonieni poprzez połączenie rozległej sieci współpracowników i członków UNIDIR z konkretnymi ekspertami (np. wiodącymi członkami społeczności akademickiej wybranymi w wyniku przeglądu najistotniejszych i najnowszych badań) oraz otwarte zaproszenie (w miarę potrzeby i w stosownych przypadkach). Zadaniem tych pomniejszych sieci będzie wspomaganie określania konkretnych kwestii, które powinny być uwzględniane w projektach badawczych lub wydarzeniach lub nadawanie tym kwestiom rangi priorytetu - na podstawie oceny najistotniejszych i najpilniejszych potrzeb w każdym obszarze rozbrojenia. Oprócz tego eksperci będący członkami tych sieci będą angażowani do oceny jakości badań prowadzonych przez UNIDIR oraz, w miarę potrzeby, mogą być zaangażowani jako główni analitycy w ramach konkretnych projektów.

Drugie działanie w ramach tego nurtu prac będzie obejmowało zorganizowanie jednej hybrydowej sesji dialogowej na rok, obejmującej wiele zainteresowanych stron i dotyczącej poszczególnych obszarów rozbrojenia. Dialog ten uzupełniałby badania, co sprzyjałoby wymianie poglądów i transferowi wiedzy między różnymi grupami reprezentującymi uczestniczące w projekcie strony. W stosownych przypadkach dialogi te można by zorganizować jako wydarzenia przygotowujące do zaplanowanych posiedzeń i konferencji dotyczących danych procesów, lub wspierające te posiedzenia i konferencje. Transkrypcje dialogów między wieloma uczestniczącymi stronami będą redagowane i udostępniane w języku angielskim i w co najmniej dwóch innych językach urzędowych ONZ.

Trzecie działanie w ramach tego nurtu prac będzie się skupiać głównie na większym wyeksponowaniu projektu i upowszechnianiu ustaleń dokonanych w jego toku. Będzie ono obejmowało zatem zorganizowanie jednego wydarzenia w roku podczas posiedzenia Pierwszego Komitetu Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku, którego celem będzie wspomaganie negocjacji podczas dyskusji tematycznych, oraz jednego wydarzenia w roku w Brukseli, przeznaczonego dla unijnych dyplomatów i decydentów. W zależności od możliwości ta seria corocznych wydarzeń może zostać wykorzystana do publikacji corocznych kompendiów lub do przeprowadzenia dogłębnych analiz konkretnych tematów, technologii lub obszarów rozbrojenia. Wreszcie, nurt ten będzie obejmował udział w nie więcej niż dwóch wydarzeniach w roku pod przewodnictwem innych podmiotów lub organizacji. Zapewniłoby to faktyczną platformę służącą rozpowszechnianiu ustaleń z prac i większemu wyeksponowaniu projektu jako takiego oraz samej UE. Przykładem takiej platformy mogłyby być kolejne sesje szczytu REAIM.

Kontakty z UE

Założeniem tego projektu jest zarówno stworzenie potencjalnych synergii z innymi prowadzonymi przez UE inicjatywami (np. Konsorcjum ds. Nieproliferacji i Rozbrojenia, Instytutem Unii Europejskiej Studiów nad Bezpieczeństwem, lub z konkretnymi projektami finansowanymi przez UE), jak i zaoferowanie UE sposobności do dalszej konsolidacji jej publicznego profilu i przywództwa w tej dziedzinie. W szczególności, oprócz opracowania materiałów pisemnych zgodnie z wytycznymi dotyczącymi marki, w trakcie trwania projektu UE będzie miała możliwość udziału we wszystkich zorganizowanych wydarzeniach. Mogłoby to być w formie np. uwag wstępnych lub końcowych, moderacji, wystąpień ekspertów czy prowadzenia. Wprawdzie wszystkie powyższe możliwości będą dostępne podczas wszystkich wydarzeń, ale zdając sobie sprawę z trudności, jakich nastręcza zapewnienie personelu na liczne planowane wystąpienia w ramach tego projektu, zalecamy, by coroczne wydarzenie organizowane podczas posiedzenia Pierwszego Komitetu uznać za nadrzędną okazję do propagowania wiodącej roli UE w dziedzinie nauki i technologii mającej zastosowanie do międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Czas trwania projektu

Projekt ma trwać trzy lata, przy czym jego realizacja ma się rozpocząć na początku 2025 r.

Monitorowanie i ocena

Monitorowanie i ocena proponowanego projektu zostanie przeprowadzona zgodnie z obowiązującą na szczeblu Instytutu "Polityką monitorowania i oceny wiedzy przekazywanej przez UNIDIR", która została zatwierdzona przez Radę Nadzorczą UNIDIR w czerwcu 2018 r. 3 .

1 Decyzja Rady (WPZiB) 2022/2320 z dnia 25 listopada 2022 r. dotycząca unijnego wsparcia dla realizacji projektu "Odblokowanie potencjału innowacyjności: technologie prorozwojowe i bezpieczeństwo międzynarodowe" (Dz.U. L 307 z 28.11.2022, s. 142, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/2320/oj).
3 Dokument można otrzymać na wniosek.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2025.529

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2025/529 w sprawie wspierania przez Unię projektu Instytutu Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem pt. "Punkt obserwacyjny dotyczący nauki i technologii: monitorowanie innowacji na rzecz rozbrojenia"
Data aktu: 17/03/2025
Data ogłoszenia: 18/03/2025
Data wejścia w życie: 17/03/2025