uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) i utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE 1 , w szczególności jego art. 68 ust. 1,
(1) Wiele wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych ("WWA") jest substancjami niebezpiecznymi ze względu na ich właściwości - są one rakotwórcze, trwałe, wykazujące zdolność do bioakumulacji i toksyczne (PBT) lub bardzo trwałe, wykazujące bardzo dużą zdolność do bioakumulacji (vPvB). W celu ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego w załączniku XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 wpis 50 do rozporządzenia REACH ogranicza zawartość WWA w szeregu mieszanin na potrzeby ich stosowania lub wprowadzania do obrotu oraz w niektórych wyrobach na potrzeby ich wprowadzania do obrotu. WWA występują również w niektórych produktach wykorzystywanych jako spoiwa w glinianych rzutkach. Gliniane rzutki to latające cele (w kształcie krążka) używane do ćwiczeń przez strzelców sportowych i myśliwych polujących na drobną zwierzynę. Są one produkowane przy użyciu spoiw, takich jak wysokotemperaturowa smoła węglowa ("CTPHT"), pak naftowy lub inne rodzaje żywic. Szacuje się, że co roku uwalnia się do środowiska przynajmniej 270 ton WWA podczas produkcji i użytkowania glinianych rzutków zawierających WWA. Dalsze stosowanie glinianych rzutków zawierających WWA doprowadzi do zwiększenia obciążenia środowiska oraz do dalszego narażenia środowiska i ludzi. Ponieważ WWA są substancjami PBT i vPvB, skutki ich akumulacji w środowisku są nieprzewidywalne długoterminowo. W związku z tym charakterystyka emisji służy jako wskaźnik zastępczy dla ryzyka.
(2) CTPHT jest identyfikowana jako substancja wzbudzająca szczególnie duże obawy ze względu na jej właściwości rakotwórcze, PBT i vPvB i jest włączona do załącznika XIV do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. Właściwości te wynikają z obecności WWA w CTPHT. Komisja odrzuciła wnioski o wydanie zezwoleń na stosowanie CTPHT jako spoiwa do produkcji glinianych rzutków decyzjami C(2022) 1510 2 i C(2022) 1512 3 . Wymóg uzyskania zezwolenia nie ma zastosowania do wprowadzania do obrotu substancji w wyrobach, a obawy dotyczące uwalniania WWA z glinianych rzutków mają również zastosowanie do produktów zawierających CTPHT przywożonych do Unii.
(3) Ponadto kilka substancji alternatywnych dla CTPHT, stosowanych obecnie jako spoiwo do glinianych rzutków w Unii również zawiera WWA, chociaż na ogół w niższych stężeniach niż w przypadku CTPHT. Dostępne są również produkty alternatywne o bardzo niskiej zawartości WWA lub pozbawione WWA.
(4) Aby zapewnić wysoki poziom ochrony w Unii i uniknąć niewskazanego zastępowania, w dniu 2 lipca 2021 r. 4 Komisja zwróciła się do Europejskiej Agencji Chemikaliów ("Agencja") na podstawie art. 69 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 o przygotowanie dokumentacji w sprawie ograniczeń określonej w załączniku XV w odniesieniu do WWA w glinianych rzutkach.
(5) W dniu 22 grudnia 2021 r. Agencja opublikowała dokumentację zgodną z załącznikiem XV 5 , w której stwierdziła, że aby zapewnić zharmonizowany wysoki poziom ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska w całej Unii oraz zapewnić swobodny przepływ towarów w Unii, konieczne jest podjęcie ogólnounijnych działań mających na celu ograniczenie ryzyka związanego z glinianymi rzutkami ze spoiwami zawierającymi WWA produkowanymi w Unii lub do niej przywożonymi. Sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego można osiągnąć tylko wtedy, gdy wymogi nie będą się znacząco różnić w poszczególnych państwach członkowskich, natomiast Austria, części Belgii i Niderlandy mają już ograniczenia.
(6) Agencja zaproponowała, aby stężenie graniczne wynoszące 0,005 % suchej masy w ujęciu masowym glinianego rzutka dla sumy 18 wskaźnikowych WWA nie powinno zostać przekroczone we wprowadzanych do obrotu glinianych rzutkach. Agencja zaproponowała ponadto ograniczenie stosowania tych glinianych rzutków, aby zapobiec uwolnieniom z glinianych rzutków wprowadzonych do obrotu przed wejściem w życie ograniczenia 6 . Ponieważ istnieje wiele różnych WWA, a ich zawartość w spoiwach jest zróżnicowana, praktyczne jest oparcie warunków ograniczenia na stężeniu zestawu mierzalnych i dobrze znanych WWA, które posłużą jako wskaźniki obecności innych WWA. W związku z tym ograniczenie stężenia tych 18 wskaźnikowych WWA w glinianych rzutkach ogranicza również stężenie innych WWA w glinianych rzutkach. Agencja rozważyła cztery możliwe stężenia graniczne i stwierdziła, że preferowanym wariantem jest wartość graniczna 0,005 % w oparciu o jej skuteczność ograniczenia emisji WWA o ponad 99 % oraz dostępność produktów alternatywnych. Stężenie graniczne 0,005 % dla sumy 18 wskaźnikowych WWA nie pozwoliłoby na stosowanie CTPHT, paku naftowego i żywicy naftowej jako spoiw w glinianych rzutkach. Aby ułatwić praktyczną wykonalność ograniczenia, zestaw wskaźników jest dostosowany do obowiązujących przepisów Międzynarodowej Federacji Strzelectwa Sportowego (ISSF) w odniesieniu do glinianych rzutków wykorzystywanych w zawodach, które nakładają stężenie graniczne 0,005 % suchej masy w ujęciu masowym glinianego rzutka dla sumy 18 wskaźnikowych WWA.
(7) Agencja zaproponowała okres przejściowy wynoszący jeden rok po wejściu w życie ograniczenia, podczas którego dozwolone są produkcja i używanie glinianych rzutków o stężeniu WWA wynoszącym do 1 % suchej masy w ujęciu masowym. Agencja uznała taki okres za niezbędny do uniknięcia niedoboru w Unii nadających się do użycia glinianych rzutków, dając producentom czas na znalezienie nowych dostawców spoiw o niskiej zawartości WWA oraz na wdrożenie wszelkich dostosowań w ich procesach produkcyjnych. W praktyce oznaczałoby to, że wprowadzanie do obrotu lub używanie glinianych rzutków z CTPHT jako spoiwem nie byłoby możliwe od momentu wejścia w życie ograniczenia, ponieważ te gliniane rzutki mają większą zawartość WWA. Dalsze stosowanie CTPHT jako spoiwa w glinianych rzutkach w rocznym okresie przejściowym doprowadziłoby do uwolnienia 114 ton WWA i nie przyniosłoby żadnych korzyści gospodarczych lub przyniosłoby ograniczone korzyści gospodarcze, ponieważ dostępne są już alternatywne spoiwa w podobnych cenach. Ponadto producenci unijni zaprzestali już stosowania CTPHT w glinianych rzutkach.
(8) W dniu 13 września 2022 r. Komitet ds. Oceny Ryzyka ("RAC") Agencji przyjął opinię, w której stwierdzono, że ograniczenie zaproponowane przez Agencję jest najwłaściwszym ogólnounijnym środkiem przeciwdziałania stwierdzonemu ryzyku pod względem skuteczności w ograniczaniu ryzyka, praktyczności i możliwości monitorowania. RAC zauważył, że dostępne informacje na temat uwolnień 18 WWA do środowiska stanowią wystarczającą podstawę do stwierdzenia, że obecne i ewentualne przyszłe zastosowania glinianych rzutków zawierających WWA prowadzą do uwolnienia do środowiska substancji o właściwościach PBT, vPvB i rakotwórczych. Zgodził się również z Agencją, że narażenie zawodowe, narażenie ludzi w wyniku obchodzenia się z glinianymi rzutkami i strzelania do nich oraz związane z tym ryzyko dla zdrowia ludzkiego (nowotwory), choć nie jest brane pod uwagę ilościowo, jest dowodem potwierdzającym konieczność ograniczenia. RAC zauważył, że ciągłe uwalnianie WWA ze spoiw glinianych rzutków do środowiska spowoduje długoterminowe zagrożenia dla ludzi i środowiska wynikające z narażenia na WWA. RAC zgodził się, że proponowane ograniczenie będzie najskuteczniejszym środkiem zarządzania ryzykiem mającym na celu ograniczenie uwalniania WWA z glinianych rzutków zawierających WWA i narażenia na nie. RAC zgodził się, że odstępstwa nie są uzasadnione. Ponadto, zgodnie z podejściem przyjętym przez Agencję, RAC zgodził się, że ograniczenie powinno opierać się na stężeniu granicznym 0,005 % suchej masy w ujęciu masowym glinianego rzutka w odniesieniu do wybranych 18 wskaźnikowych WWA, co wyeliminowałoby około 99 % emisji WWA.
(9) RAC zgodził się z Agencją, że ustalenie tymczasowego stężenia granicznego dla 18 wskaźnikowych WWA na poziomie 1 % suchej masy w ujęciu masowym glinianego rzutka uniemożliwiłoby stosowanie CTPHT jako spoiwa w glinianych rzutkach, ale tymczasowo umożliwiłoby stosowanie innych spoiw zawierających WWA. RAC zauważył jednak, że proponowany jednoroczny okres przejściowy może doprowadzić do dodatkowego uwolnienia co najmniej 150 ton 18 wskaźnikowych WWA.
(10) W dniu 2 grudnia 2022 r. Komitet Agencji ds. Analiz Społeczno-Ekonomicznych ("SEAC") przyjął opinię. SEAC stwierdził, że proponowane ograniczenie jest najwłaściwszym ogólnounijnym środkiem przeciwdziałania zidentyfikowanym zagrożeniom, z uwzględnieniem korzyści i kosztów społeczno-gospodarczych, pod warunkiem że warunki zostaną zmienione zgodnie z propozycją SEAC.
(11) SEAC uznał, że ograniczenie można wdrożyć natychmiast bez okresu przejściowego w normalnych okolicznościach, ale zauważył, że obecne sankcje handlowe wobec Rosji mogą wpłynąć na krótkoterminową dostępność niektórych rozważanych rozwiązań alternatywnych, a zatem zamiast braku okresu przejściowego poparł jednoroczny okres przejściowy w celu uniknięcia zakłóceń w łańcuchach dostaw. SEAC nie zgodził się jednak z Agencją w odniesieniu do tymczasowego stężenia granicznego WWA, które ma zostać ustalone w okresie przejściowym. Biorąc pod uwagę obawy dotyczące krótkoterminowej dostępności żywic ekologicznych i naturalnych wynikające z sankcji handlowych, SEAC uznał za uzasadnione tymczasowe stężenie graniczne dla 18 wskaźnikowych WWA 0,1 % suchej masy w ujęciu masowym glinianego rzutka w ciągu rocznego okresu przejściowego. Takie stężenie graniczne dla 18 wskaźnikowych WWA natychmiast od dnia wejścia w życie ograniczenia wprowadzałoby zakaz stężeń WWA w glinianych rzutkach powyżej tego stężenia granicznego. Skutkowałoby to zakazem wprowadzania do obrotu i stosowania glinianych rzutków, które nie są zgodne z tym stężeniem granicznym, co spowodowałoby, że CTPHT i pak naftowy nie mogłyby już być stosowane jako spoiwa w glinianych rzutkach, i doprowadziłoby do większej redukcji emisji w porównaniu ze stężeniem granicznym wynoszącym 1 % w ujęciu masowym, zgodnie z propozycją Agencji, przy podobnych kosztach.
(12) SEAC zgodził się z Agencją, że w Unii dostępne są technicznie wykonalne alternatywne spoiwa oraz że niektóre z nich byłyby droższe dla konsumentów o kilka eurocentów w przeliczeniu na gliniany rzutek, co równałoby się całkowitym rocznym kosztom w wysokości 3,4 mln EUR, zarówno w przypadku wariantu ograniczenia zalecanego przez Agencję, jak i wariantu zalecanego przez SEAC. SEAC zgodził się z Agencją, że korzyściami płynącymi z tego ograniczenia są emisje do środowiska, których uniknięto. SEAC oszacował, że wariant ograniczenia zalecany przez Agencję doprowadziłby do uniknięcia rocznych emisji w wysokości 257 ton, natomiast wariant ograniczenia zalecany przez SEAC doprowadziłby do uniknięcia rocznych emisji w wysokości 266 ton.
(13) W ramach procedury wprowadzania ograniczenia przeprowadzono konsultacje z działającym w ramach Agencji forum wymiany informacji o egzekwowaniu przepisów, o którym mowa w art. 76 ust. 1 lit. f) rozporządzenia (WE) nr 1907/2006, i uwzględniono jego opinię.
(14) RAC i SEAC przyjęły do wiadomości opinię forum, zgodnie z którą ograniczenie można uznać za możliwe do wyegzekwowania, pod warunkiem że opracowana zostanie specjalna metoda analityczna określająca niezbędne zharmonizowane podejście do badań.
(15) W dniu 31 stycznia 2023 r. Agencja przedłożyła Komisji opinie RAC i SEAC 7 . Biorąc pod uwagę dokumentację zgodną z załącznikiem XV oraz opinie RAC i SEAC, Komisja uważa, że istnieje niedopuszczalne ryzyko dla zdrowia ludzi i dla środowiska wynikające z wprowadzania na rynek i stosowania WWA w glinianych rzutkach na potrzeby strzelectwa, którym należy się zająć na poziomie ogólnounijnym.
(16) Komisja uważa, że wykazano, iż zaproponowane przez Agencję ograniczenie wprowadzania do obrotu i stosowania WWA w ich postaci własnej lub jako składników innych substancji w glinianych rzutkach jest najwłaściwszym ogólnounijnym środkiem przeciwdziałania stwierdzonemu ryzyku, z uwzględnieniem jego skutków społeczno- gospodarczych i dostępności rozwiązań alternatywnych.
(17) Komisja uważa, że należy zastosować stężenie graniczne 18 wskaźnikowych WWA na poziomie 0,005 % suchej masy w ujęciu masowym glinianego rzutka, ponieważ to stężenie graniczne pozwala uniknąć około 99 % emisji WWA w porównaniu z poziomem bazowym, zapewnia dostępność wystarczających alternatywnych spoiw, a wielu producentów glinianych rzutków produkuje już gliniane rzutki, które są zgodne z proponowaną wartością graniczną zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi przepisami dotyczącymi strzelectwa sportowego.
(18) Komisja uważa, że wszystkie zainteresowane strony powinny mieć wystarczająco dużo czasu na przedsięwzięcie odpowiednich środków, takich jak renegocjacje umów na dostawy i zbycie istniejących zapasów, w celu zastosowania się do proponowanego ograniczenia. Komisja uważa to za szczególnie ważne, biorąc pod uwagę, że środek ten ogranicza nie tylko wprowadzanie do obrotu 18 WWA w glinianych rzutkach, jak pierwotnie zaproponowano w dokumentacji zgodnej z załącznikiem XV, ale również ich stosowanie w glinianych rzutkach. Stosowanie tego ograniczenia należy zatem odroczyć o 12 miesięcy bez przejściowego stężenia granicznego. Komisja uważa, że ten okres przejściowy jest również potrzebny, aby uniknąć zakłóceń w łańcuchu dostaw ze względu na ograniczoną krótkoterminową dostępność dwóch rodzajów alternatywnych spoiw, które są stosowane w glinianych rzutkach i umożliwiają przestrzeganie stężenia granicznego 0,005 % suchej masy w ujęciu masowym glinianego rzutka (żywice ekologiczne i naturalne), ze względu na ograniczenia handlowe dotyczące jednego z głównych producentów tych alternatywnych spoiw.
(19) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1907/2006.
(20) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu ustanowionego na mocy art. 133 rozporządzenia (WE) nr 1907/2006,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Brukseli dnia 1 kwietnia 2025 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2025.660 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Rozporządzenie 2025/660 zmieniające załącznik XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w glinianych rzutkach |
Data aktu: | 01/04/2025 |
Data ogłoszenia: | 02/04/2025 |
Data wejścia w życie: | 22/04/2025 |