Decyzja wykonawcza 2025/709 dotycząca utworzenia europejskiej infrastruktury badawczej na rzecz nauki o dziedzictwie (E-RIHS ERIC)

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) 2025/709
z dnia 28 marca 2025 r.
dotycząca utworzenia europejskiej infrastruktury badawczej na rzecz nauki o dziedzictwie (E-RIHS ERIC)

(notyfikowana jako dokument nr C(2025) 1838)

(Jedynie teksty w języku angielskim, francuskim, greckim, hiszpańskim, maltańskim, niderlandzkim, polskim, rumuńskim, słoweńskim, węgierskim i włoskim są autentyczne)

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Dz.U.UE L z dnia 9 kwietnia 2025 r.)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 723/2009 z dnia 25 czerwca 2009 r. w sprawie wspólnotowych ram prawnych konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury badawczej (ERIC) 1 , w szczególności jego art. 6 ust. 1 lit. a),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Cypr, Francja, Hiszpania, Malta, Niderlandy, Polska, Rumunia, Słowenia, Węgry, Włochy i Zjednoczone Królestwo przedłożyły Komisji wniosek zgodnie z art. 5 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 723/2009 o utworzenie E-RIHS ERIC ("wniosek").

(2) Wnioskodawcy uzgodnili, że przyjmującym państwem członkowskim E-RIHS ERIC będą Włochy.

(3) Decyzją Wspólnego Komitetu EOG nr 72/2015 2  rozporządzenie (WE) nr 723/2009 włączono do Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG).

(4) Komisja dokonała, na podstawie art. 5 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 723/2009, oceny wniosku i stwierdziła, że spełnia on wymogi określone w tym rozporządzeniu. W trakcie oceny Komisja zasięgnęła opinii niezależnych ekspertów w dziedzinie nauki o dziedzictwie i dziedzictwa kulturowego.

(5) Środki przewidziane w niniejszej decyzji są zgodne z opinią komitetu utworzonego na mocy art. 20 rozporządzenia (WE) nr 723/2009,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1
1. 
Ustanawia się konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury badawczej na rzecz nauki o dziedzictwie (E-RIHS ERIC).
2. 
Zasadnicze elementy statutu E-RIHS ERIC, o których mowa w art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 723/2009, określono w załączniku.
Artykuł  2

Niniejsza decyzja skierowana jest do Republiki Cypryjskiej, Republiki Francuskiej, Węgier, Republiki Włoskiej, Republiki Malty, Królestwa Niderlandów, Rzeczypospolitej Polskiej, Rumunii, Republiki Słowenii, Królestwa Hiszpanii oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Sporządzono w Brukseli dnia 28 marca 2025 r.

ZAŁĄCZNIK

ZASADNICZE ELEMENTY STATUTU E-RIHS ERIC

1. Nazwa i siedziba

(art. 1 statutu E-RIHS ERIC)

1. Europejską infrastrukturę badawczą na rzecz nauki o dziedzictwie tworzy się jako konsorcjum na rzecz europejskiej infrastruktury badawczej (ERIC) na podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 723/2009 oraz nadaje mu się nazwę i zwie się go dalej "E-RIHS ERIC".

2. E-RIHS ERIC jest rozproszoną infrastrukturą badawczą składającą się z węzłów krajowych E-RIHS.

3. Siedziba statutowa E-RIHS ERIC znajduje się we Florencji we Włoszech.

2. Zadania i formy działalności

(art. 2 statutu E-RIHS ERIC)

1. Głównym zadaniem E-RIHS ERIC jest utworzenie i eksploatacja infrastruktury badawczej oraz koordynacja jej rozwoju strategicznego i finansowego.

2. Realizując swoje główne zadanie i zgodnie z postanowieniami niniejszego statutu, E-RIHS ERIC podejmuje lub koordynuje następujące działania:

a) umożliwienie działania i koordynowanie społeczności węzłów krajowych, w tym ustanowienie i monitorowanie procedur węzłów krajowych i obiektów partnerskich w zakresie zarządzania jakością;

b) zapewnienie centralnego zintegrowanego punktu dostępu do obiektów partnerskich i ich zasobów w oparciu o doskonałość naukową, w tym stały rozwój i otwarty dostęp do materiałów i cyfrowych zasobów naukowych;

c) wspieranie rozwoju naukowego rozumienia dziedzictwa i w ten sposób przyczynianie się do jego ochrony;

d) promowanie nauki o dziedzictwie, a w szczególności jej interdyscyplinarnego podejścia do kwestii badawczych związanych z historią, interpretacją, diagnozowaniem, uznaniem i ochroną dziedzictwa;

e) promowanie kultury współpracy interdyscyplinarnej i transnarodowej poprzez wspieranie naukowców w rozwijaniu kompleksowej, zaawansowanej wiedzy naukowej i technologicznej, w tym szkoleń;

f) wspieranie innowacji na poziomie naukowym i badawczym, usług i zarządzania w dziedzinie nauki o dziedzictwie, podkreślając interoperacyjność technologiczną i konwergencję metod poprzez określenie najlepszych praktyk.

3. Ponadto E-RIHS ERIC może prowadzić następujące działania:

a) ułatwianie mobilności naukowców i innych rodzajów użytkowników;

b) określenie europejskich projektów stanowiących przedmiot zainteresowania w dziedzinie nauki o dziedzictwie i związanych z nimi możliwości finansowania, a także wspieranie zainteresowanych partnerów w składaniu wniosków;

c) ustanowienie międzynarodowych partnerstw z innymi europejskimi i pozaeuropejskimi organizacjami zajmującymi się nauką o dziedzictwie i pokrewnymi dziedzinami;

d) prowadzenie wszelkich innych działań niezbędnych do realizacji jego celów i założeń.

4. E-RIHS ERIC prowadzi wszystkie swoje działania w sposób etyczny i przejrzysty oraz unika potencjalnych organizacyjnych lub osobistych konfliktów interesów.

5. E-RIHS ERIC realizuje swoje zadania na zasadzie niedochodowej. Bez uszczerbku dla zasad mających zastosowanie do pomocy państwa E-RIHS ERIC może prowadzić działalność gospodarczą w ograniczonym zakresie, pod warunkiem że jest ona ściśle związana z jego zadaniami i nie zagraża ich realizacji. Wszelkie dochody z tytułu tej działalności gospodarczej są wykorzystywane przez E-RIHS ERIC w celu poprawy i wzmocnienia jego działań.

3. Czas trwania

(art. 3 statutu E-RIHS ERIC)

E-RIHS ERIC ustanawia się na czas nieokreślony.

4. Likwidacja

(art. 4 statutu E-RIHS ERIC)

1. Decyzję o likwidacji E-RIHS ERIC podejmuje i inicjuje walne zgromadzenie zgodnie z art. 18 ust. 6 statutu.

2. Bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie w ciągu dziesięciu dni od przyjęcia decyzji o likwidacji E-RIHS ERIC, E-RIHS

ERIC powiadamia Komisję Europejską o tej decyzji.

3. Niezwłocznie po zamknięciu postępowania likwidacyjnego, jednak nie później niż w ciągu dziesięciu dni od zamknięcia tego postępowania, E-RIHS ERIC powiadamia o tym fakcie Komisję.

4. E-RIHS ERIC przestaje istnieć z dniem opublikowania przez Komisję Europejską stosownego zawiadomienia w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

5. Odpowiedzialność i ubezpieczenie

(art. 5 statutu E-RIHS ERIC)

1. E-RIHS ERIC ponosi odpowiedzialność za swoje długi.

2. Członkowie nie ponoszą odpowiedzialności solidarnej za długi E-RIHS ERIC. Odpowiedzialność finansowa członków za długi E-RIHS ERIC jest ograniczona do wysokości ich rocznych wkładów, jak określono w załączniku II.

3. E-RIHS ERIC zawiera odpowiednią umowę ubezpieczenia obejmującą ryzyko związane z jego działalnością.

6. Polityka dostępu

(art. 6 statutu E-RIHS ERIC)

1. E-RIHS ERIC zapewnia skuteczny dostęp do wiedzy fachowej i kompetencji społeczności naukowców zajmujących się dziedzictwem z obiektów partnerskich, a także do zintegrowanego systemu platform, który obejmuje archiwalne zbiory próbek i nośników danych, internetowe narzędzia cyfrowe i cyfrowe zasoby badawcze, wielkoskalowe i średnie urządzenia stacjonarne oraz oprzyrządowanie mobilne do nieinwazyjnych pomiarów i badania zasobów dziedzictwa kulturowego, w tym m.in. obiektów i miejsc.

2. Dostęp przyznaje się użytkownikom prowadzącym badania w dziedzinie nauk o dziedzictwie w oparciu o doskonałość naukową. W szczególnych przypadkach, które szczegółowo określa rozporządzenie w sprawie polityki dostępu E-RIHS ERIC, dostęp można również udzielić użytkownikom prowadzącym badania komercyjne w zakresie nauk o dziedzictwie.

3. Polityka dostępu E-RIHS ERIC jest przedmiotem specjalnego dokumentu regulacyjnego, który uwzględnia zasady europejskiej karty dostępu do infrastruktury badawczej i musi zostać zatwierdzony przez walne zgromadzenie.

7. Polityka w zakresie oceny naukowej

(art. 7 statutu E-RIHS ERIC)

1. Corocznej oceny działalności naukowej, technicznej i ogólnej E-RIHS ERIC oraz działalności firmowanej przez E-RIHS ERIC dokonuje rada konsultacyjna ds. nauki i etyki. Ocena ta ma formę sprawozdania i jest przekazywana walnemu zgromadzeniu.

2. Komitet ds. węzłów krajowych wspiera radę konsultacyjną ds. nauki i etyki w przeprowadzaniu oceny naukowej poprzez dostarczanie wszelkich niezbędnych informacji na temat działalności naukowej węzłów krajowych, z uwzględnieniem potrzeb E-RIHS ERIC w zakresie dostępu, norm jakości usług i procedur oceny ustanowionych przez E-RIHS ERIC.

3. Normy jakości usług E-RIHS ERIC i procedury oceny są przedmiotem specjalnego dokumentu regulacyjnego zatwierdzanego przez walne zgromadzenie.

8. Polityka w zakresie rozpowszechniania wyników badań

(art. 8 statutu E-RIHS ERIC)

1. E-RIHS ERIC wymaga od użytkowników zapewnienia otwartego dostępu do wyników badań i publikacji oraz zachęca ich do udostępniania danych w repozytorium E-RIHS i w innych repozytoriach, zgodnie z zasadami "możliwe do znalezienia, dostępne, interoperacyjne i nadające się do ponownego wykorzystania danych" w rozsądnym okresie.

2. E-RIHS ERIC wykorzystuje kanały o jak największym zasięgu, aby dotrzeć do odbiorców docelowych, w tym stronę internetową, biuletyny informacyjne, media społecznościowe i inne cyfrowe sieci kontaktów zawodowych, wystąpienia na konferencjach, wystawy, artykuły, sprawozdania i materiały dokumentalne w mediach drukowanych, audycjach i mediach internetowych.

3. E-RIHS ERIC zobowiązuje swoich użytkowników do potwierdzenia faktu korzystania z E-RIHS ERIC.

9. Polityka w zakresie praw własności intelektualnej

(art. 9 statutu E-RIHS ERIC)

1. "Własność intelektualna" oznacza własność w rozumieniu definicji art. 2 Konwencji ustanawiającej Światową Organizację Własności Intelektualnej, sporządzonej w Sztokholmie dnia 14 lipca 1967 r.

2. Dane opracowane lub stworzone pod egidą E-RIHS ERIC, jak również związane z nimi prawa własności intelektualnej, należą do podmiotu lub osoby, która jest ich autorem.

3. Właściciel danych zezwala E-RIHS ERIC i środowisku naukowemu korzystanie z danych pochodzących z badań przeprowadzonych pod egidą E-RIHS ERIC zgodnie z warunkami określonymi przez walne zgromadzenie w polityce zarządzania danymi E-RIHS.

10. Polityka zatrudnienia

(art. 10 statutu E-RIHS ERIC)

1. E-RIHS ERIC jako pracodawca stosuje politykę równości szans. Warunki dostępu do zatrudnienia muszą być przejrzyste i niedyskryminacyjne. Nominacji dokonuje się na podstawie konkurencyjnej procedury wyboru.

2. E-RIHS ERIC zapewnia, aby jego pracownicy nie byli stronniczy ze względu na ich interesy finansowe, umowne, organizacyjne lub inne związane z ich pracą oraz aby nie uzyskali nieuczciwej przewagi konkurencyjnej nad innymi stronami w wyniku wykonywania swojej pracy.

3. Umowy o pracę regulują przepisy państwa, w którym zatrudnia się pracowników.

4. Ogłoszenia dotyczące wolnych stanowisk i wakatów są kierowane do osób z całego świata.

5. Dyrektor generalny ustanawia przepisy i zasady regulujące wszystkie aspekty zatrudnienia w ośrodku centralnym, które gwarantują dobrostan pracowników, zgodność z prawem lokalnym i zaspokajają potrzeby organizacji. Te zasady i przepisy są przyjmowane przez walne zgromadzenie.

11. Polityka zamówień publicznych

(art. 11 statutu E-RIHS ERIC)

1. Polityka E-RIHS ERIC w zakresie zamówień publicznych musi być zgodna z zasadami przejrzystości, niedyskryminacji i konkurencji.

2. Szczegółowe zasady procedur udzielania zamówień publicznych są określone w regulaminie i przyjmowane przez walne zgromadzenie.

1 Rozporządzenie (WE) nr 723/2009 (Dz.U. L 206 z 8.8.2009, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2009/723/oj) zmienione rozporządzeniem Rady (UE) nr 1261/2013 (Dz.U. L 326 z 6.12.2013, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2013/1261/oj).
2 Decyzja Wspólnego Komitetu EOG nr 72/2015 z dnia 20 marca 2015 r. zmieniająca Protokół 31 do Porozumienia EOG w sprawie współpracy w konkretnych dziedzinach poza czterema swobodami [2016/755] (Dz.U. L 129 z 19.5.2016, s. 85, ELI: http://data. europa.eu/eli/dec/2016/755/oj).

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2025.709

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja wykonawcza 2025/709 dotycząca utworzenia europejskiej infrastruktury badawczej na rzecz nauki o dziedzictwie (E-RIHS ERIC)
Data aktu: 28/03/2025
Data ogłoszenia: 09/04/2025
Data wejścia w życie: 09/04/2025