Aplikantka adwokacka Natalia M złożyła skargę na decyzję ministra sprawiedliwości, który odmówił jej wpisu na listę adwokatów. Stanowisko ministra poprzedziły uchwały samorządu adwokackiego. Według Okręgowej Rady Adwokackiej i Naczelnej Rady Adwokackiej aplikantka wielokrotnie naruszyła regulaminy wewnętrzne samorządu i swą postawą nie wykazywała chęci do zaliczenia aplikacji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie 14 marca 2021 r., po rozpoznaniu tej skargi, uchylił zaskarżoną decyzję i uchwałę Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej oraz uchwałę Okręgowej Rady Adwokackiej w Warszawie.
Ze skargą kasacyjną od tego wyroku wystąpiło Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej, zaskarżając ten wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:
- naruszenie przepisów prawa procesowego, poprzez uchylenie zaskarżonej decyzji podczas gdy decyzja ta nie naruszała art. 7 k.p.a., 77 par. 1 k.p.a. i art. 80 k.p.a., bowiem organ podjął wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy i wykazał szereg dowodów, pozwalających przyjąć, że sąd winien oddalić skargę w całości;
- naruszenie przepisów prawa materialnego, art. 65 ust. 1 ustawy Prawo o Adwokaturze przez błędną jego wykładnię.
Naczelny Sąd Administracyjny orzekł, że skarga kasacyjna Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej nie jest zasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.
Postępowanie karne wobec aplikantki
Ze skargi kasacyjnej wynika, że spór prawny w rozpatrywanej sprawie dotyczy oceny prawidłowości stanowiska WSA, który stwierdził, że odmowna decyzja, uchwała Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej oraz uchwała Okręgowej Rady Adwokackiej nie są zgodne z prawem. Dlatego sąd uchylił te akty.
NSA zaznaczył, że samo wszczęcie postępowania karnego i postawienie stronie skarżącej zarzutów karnych nie jest wystarczające dla przyjęcia braku zaktualizowania się przesłanki wpisu, o której jest mowa w art. 65 pkt 1 ustawy Prawo o Adwokaturze, której ocena wymaga przeprowadzenia dalej idącego postępowania wyjaśniającego.
Według sądu II instancji należy jednak uznać za niezrozumiałe stwierdzenie, że "aplikant wielokrotnie naruszył regulaminy wewnętrzne samorządu i swą postawą nie wykazywał chęci do zaliczenia aplikacji adwokackiej".
Nieskazitelny charakter
NSA uznał, że przez rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu adwokata należy rozumieć zespół cech charakteru i zachowania w sferze zawodowej i prywatnej składających się na etyczno-moralny wizerunek osoby zaufania publicznego, które gwarantują, że z racji posiadanych cech i dotychczasowego zachowania zawód zaufania publicznego będzie wykonywany prawidłowo.
O nieskazitelności charakteru świadczą takie przymioty osobiste jak: uczciwość w życiu prywatnym i zawodowym, uczynność, pracowitość, poczucie odpowiedzialności za własne słowa i czyny, odwaga cywilna, samokrytycyzm, umiejętność zgodnego współżycia z otoczeniem. Są to cechy wartościujące konkretną osobę w sferze etyczno-moralnej. Sformułowanie "dotychczasowe zachowanie" oznacza zachowanie - postępowanie osoby ubiegającej się o wpis do czasu wpisania na listę i to takie zachowanie, postępowanie, odpowiadające ocenom moralnym, gwarantujące właściwe wykonywanie zawodu zaufania publicznego.
Decyduje dotychczasowe życie
O posiadaniu tych przymiotów może świadczyć postępowanie i zachowanie danej osoby zarówno w sferze zawodowej, jak i prywatnej, również w dłuższym czasie.
Sąd pierwszej instancji zaakceptował, że organy i minister sprawiedliwości dokonały błędnej oceny kandydatki jedynie przez pryzmat postawienia skarżącej zarzutów w toczącym się postępowaniu przygotowawczym, które do chwili wniesienia skargi nie zostało zakończone. Do tego momentu nie zapadł żaden wyrok karny, nie został nawet wniesiony akt oskarżenia, co oznacza, że w istocie rzeczy nie można stwierdzić, że skarżąca kasacyjnie dopuściła się zarzucanych jej czynów. Skarga kasacyjna słusznie podnosi, że ocenie powinno podlegać całe dotychczasowe życie tej osoby. Samo uwikłanie się skarżącej w postępowanie karne - jak to ujmuje organ, a za nim sąd pierwszej instancji - nie powinno być wyłącznie brane pod uwagę, lecz motywujące te postępowania fakty.
W konsekwencji NSA stwierdził, że zarzuty skargi kasacyjnej nie podważają zgodności z prawem zaskarżonego wyroku, albowiem nie zostały oparte na usprawiedliwionych podstawach.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 kwietnia 2025 r., sygnatura akt II GSK 146/25
Cena promocyjna: 224.1 zł
Cena regularna: 249 zł
Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 179.28 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
