Ministerstwo Sprawiedliwości planuje przyjęcie projektu w II kwartale 2025 r. O samym rozwiązaniu mówi się od dawna – ma być bowiem sposobem na odciążenie sądów okręgowych. Rozważane było także dopuszczenie rozwodów pozasądowych przed notariuszem. – Proponowane rozwiązanie ma na celu wprowadzenie do prawa polskiego możliwości pozasądowego rozwiązania małżeństwa (rozwodu pozasądowego). Rozwiązanie małżeństwa następowało będzie w drodze czynności podejmowanych przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego, który będzie weryfikował spełnienie ustawowych przesłanek rozwodu pozasądowego i dokona odpowiednich wpisów w rejestrze stanu cywilnego. Proponowana konstrukcja rozwodu pozasądowego ma stanowić wyjątek od reguły rozwiązania małżeństwa przez sąd – uzasadnia ministerstwo.
Czytaj: U notariusza, czy w USC - gdzie lepiej dla rozwodów?>>
Sędzia Kożuchowska-Warywoda: Sądy potrzebują zmian w kognicji>>
Warunki: brak dzieci i roczny staż
Rozwód pozasądowy nie będzie jednak dostępny dla wszystkich. Ministerstwo wprowadzone ograniczenia uzasadnia tym, że ma „na uwadze zasady trwałości małżeństwa i dobra dziecka, jak również względy celowościowe, potrzebę zapewnienia pewności obrotu prawnego oraz respektowania utrwalonych reguł rejestracji stanu cywilnego w Polsce”.
W związku z tym procedura pozasądowa dostępna będzie dla par, które nie posiadają wspólnych małoletnich dzieci oraz mają co najmniej roczny staż związku małżeńskiego. Konieczną przesłanką będzie też „zupełny i trwały rozkład pożycia”, który małżonkowie będą potwierdzać, składając odpowiednie oświadczenia.
- Ze względu na reguły prawa prywatnego międzynarodowego i międzynarodowego postępowania cywilnego zakłada się, że z rozwodu pozasądowego będą mogli skorzystać tylko małżonkowie będący oboje obywatelami polskimi albo małżonkowie nieposiadający wspólnego obywatelstwa, którzy mają miejsce zamieszkania w Polsce – wynika z założeń.
Małżonkowie muszą być zgodni, że nie chcą iść do sądu
Ważną cechą konstrukcji rozwodu pozasądowego ma być też konieczność występowania „w pełni zgodnego stanowiska małżonków odnośnie do istnienia przesłanek rozwodu oraz co do woli rozwiązania związku małżeńskiego”.
Taka zgoda małżonków – jak proponuje MS – musi obejmować także sam tryb przeprowadzenia procedury rozwodowej. Nawet wtedy bowiem, gdy możliwość rozwiązania małżeństwa w drodze pozasądowej nie budzi wątpliwości, małżonkowie zmierzający do zakończenia związku zawsze zachowują możliwość skorzystania z tradycyjnej drogi procesu sądowego.
Ukryjesz dzieci? Pozasądowy rozwód do unieważnienia
Możliwe będzie również unieważnienie rozwodu pozasądowego, ale wymagać będzie to postępowania przed sądem.
Zgodnie z założeniami takie unieważnienie będzie możliwe w wyjątkowych przypadkach. MS zalicza do nich określone wady oświadczeń woli małżonków, występujące przy wyrażaniu przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego woli rozwiązania małżeństwa, ale też ujawnienie, że w chwili wyrażania tej woli małżonkowie mieli wspólne małoletnie dzieci.
Wzmianka o rozwodzie przy akcie małżeństwa
Projekt ma także regulować skutki unieważnienia rozwodu pozasądowego. Zgodnie z projektowanym art. 58[1] k.r.o. koniecznym elementem rozwodu pozasądowego będzie dołączenie do aktu małżeństwa wzmianki dodatkowej o jego rozwiązaniu. Gdy to nastąpi, małżeństwo uważane będzie za rozwiązane w chwili oświadczenia przez małżonków – w obecności kierownika urzędu stanu cywilnego lub konsula – woli rozwiązania małżeństwa.
Przyjęta zostaje przy tym koncepcja tzw. „odmiejscowienia” czynności podejmowanych przez małżonków w urzędzie stanu cywilnego. – To wpisuje się w dotychczasowe rozwiązania Prawa o aktach stanu cywilnego. Poszczególne czynności mogą być dokonywane przed wybranym przez małżonków (dowolnym) kierownikiem urzędu stanu cywilnego w Polsce (albo polskim konsulem) – dodano.
Cena promocyjna: 94.06 zł
|Cena regularna: 99 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 71.28 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.