Skarżąca, Nathanie Sugandhi Sumithra van Slooten, była rodowitą obywatelką Holandii. Miała wyłączną władzę rodzicielską nad swoją córką od jej narodzin w sierpniu 2014 roku. Wraz z córką mieszkały w kilku miejscach w mieszkaniach prowadzonych przez opiekę społeczną.

Czytaj artykuł w LEX: Guziejewska Anna Maria, Publicznoprawne definicje rodziny - zarys problematyki>

Przemoc domowa

Biorąc pod uwagę, że przemoc słowna i fizyczna między skarżącą van Slooten a ojcem dziecka zostały zgłoszone przed porodem i po nim, służby socjalne - w porozumieniu z rodzicami - ustaliły, że rodzice powinni mieć ze sobą kontakt w obecności dziecka - tylko pod nadzorem. Rodzice jednak nie przestrzegali tego porozumienia, co czasami prowadziło do nowych przypadków przemocy domowej.

W związku z tym w sierpniu 2015 r. Rada ds. Opieki nad Dziećmi (Raad voor de Kinderbescherming) wszczęła dochodzenie. We wrześniu 2015 r. kobieta i jej dziecko zostali umieszczeni w tzw. kwaterze awaryjnej. Rada ds. Opieki nad Dziećmi wyraziła poważne zaniepokojenie niestabilnością środowiska, w którym wychowuje się dziecko, a także zauważyła niezdolność matki do opieki nad córką.

Według opinii Rady, dziecko wydaje się być związane emocjonalnie z matką. Jednak  pod znakiem zapytania stoi zdrowie psychiczne kobiety, zwłaszcza jej brak współpracy ze służbami socjalnymi. Matka często zmienia adres zamieszkania - był to argument ją obciążający. 

Czytaj komentarz praktyczny w LEX: Maczyński Paweł, Przeciwdziałanie przemocy domowej>

Nadzór kontaktów z dzieckiem

Ojciec dziecka zwrócił się do Sądu Okręgowego w Overijssel o wydanie postanowienia o zastosowaniu tymczasowego nadzoru kobiety.

Po czym władze zwróciły się o wydanie nakazu opieki w nagłych wypadkach, który został wydany przez Sąd Rejonowy w Overijssel w październiku 2015 r. Dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej na dwa tygodnie, a pani van Slooten miała prawo do kontaktów z dzieckiem pod nadzorem opieki społecznej.

Nakaz opieki zastępczej  i nadzór zostały następnie przedłużone przez sędziego w przypadku dzieci, których matki odmówiły współpracy ze służbami socjalnymi, w szczególności poprzez nieprzyjęcie ich oferty pobytu w klinice dla matek i dzieci tak, aby można było ocenić jego umiejętności rodzicielskie. Cztery miesiące po nałożeniu nakazu opieki w nagłych wypadkach, służby ochrony dzieci poinformowały skarżącą, że z powodu jej braku współpracy, dziecko nie będzie miało już z nią przyszłości.

Propozycja, aby jej umiejętności rodzicielskie były oceniane w inny sposób, została odrzucona. 

Czytaj artykuł w LEX: Stojanowska Wanda, Prawo dziecka do wychowywania się w środowisku rodzinnym przewidziane w Konwencji o prawach dziecka (artykuł recenzyjny)>

Pozbawienie matki władzy rodzicielskiej

W marcu 2017 r. Rada ds. Opieki nad Dziećmi wystąpiła z wnioskiem o pozbawienie S. van Slooten władzy rodzicielskiej. W czerwcu 2017 r. sąd rejonowy orzekł, że skończył się dopuszczalny czas na podjęcie działań na rzecz połączenia dziecka i jego matki. Sąd uznał , że pozbawienie van Slooten władzy rodzicielskiej leży w interesie dziecka  - zachowana zostanie stabilność i ciągłość jego wychowania przez rodzinę zastępczą. Pani van Slooten "zachowałaby swoje miejsce w życiu dziecka, ale na odległość".

Czytaj także w LEX: Osiejewicz Joanna, Członek rodziny w prawie Unii Europejskiej>

Skarżąca odwołała się do Sądu Apelacyjnego w Arnhem-Leeuwarden, ale bezskutecznie. Dlatego, że nie realizowała nakazów orzeczonych przez Holenderski Sąd Kasacyjny.

W tej sytuacji Holenderka złożyła skargę do Trybunału w Strasburgu, który przyznał, że jej kraj złamał art. 8 Konwencji stanowiący, że każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji. Dlatego niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób.

Z tej racji Trybunał przyznał skarżącej matce zadośćuczynienie za straty moralne w wysokości 20 tys. euro., które ma zapłacić rząd holenderski.

Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu z 15 kwietnia 2025 r., Van Slooten c. Pays-Bas skarga no 45644/18 

Czytaj także artykuł w LEX: Szklanna Agnieszka, Naruszenia prawa do poszanowania życia rodzinnego zagwarantowanego w EKPCz>

Cena promocyjna: 53.1 zł

|

Cena regularna: 59 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 42.48 zł


.