Koleje w czasie wojny lub grożące Państwu niebezpieczeństwa.

USTAWA
z dnia 27 marca 1920 r.
o kolejach w czasie wojny lub grożącego Państwu niebezpieczeństwa. 1

Art.  1. 2

Z chwilą wybuchu wojny lub z chwilą zarządzenia bądź ogólnej, bądź częściowej mobilizacji, albo gdy tego wymaga interes obrony Państwa, stwierdzony uchwałą Rady Ministrów, powziętą na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, podporządkowuje się wszystkie koleje żelazne interesom obrony Państwa.

Art.  2. 3

Władze kolei państwowych i prywatnych zobowiązane są do ścisłego współdziałania w czasie pokoju z władzami wojskowemi w pracach przygotowawczych, dotyczących wojennej sprawności sieci kolejowej.

W warunkach, przewidzianych w art. 1, przechodzą prywatne przedsiębiorstwa kolei żelaznych pod zarząd Ministra Komunikacji i ich władze kolejowe stają się organami wykonawczemi Ministra Komunikacji. W przypadku tym Minister Komunikacji w. porozumieniu z Ministrem Spraw Wojskowych może w drodze rozporządzenia przekazać przedsiębiorstwu "Polskie Koleje Państwowe" zarząd wszystkich lub niektórych kolei prywatnych.

Art.  3. 4

Władze kolei państwowych i prywatnych, tudzież przedsiębiorstwa, pracujące w zakresie kolejnictwa, obowiązane są w warunkach, przewidzianych w art. 1: 1) do bezwzględnego wykonywania związanych z kolejnictwem żądań powołanej do tego władzy wojskowej, 2) do dostarczania na żądanie Ministra Spraw Wojskowych potrzebnego taboru, parowozów, materjałów i narzędzi kolejowych dla potrzeb kolejnictwa wojskowego.

Art.  4.

Pomimo podporządkowania kolei żelaznych interesom obrony Państwa władze kolei państwowych, prywatnych, tudzież przedsiębiorstw, pracujących w zakresie kolejnictwa - zatrzymują pełną odpowiedzialność za fachowo-techniczne kierownictwo i sprawność podległej im sieci kolejowej i przedsiębiorstw.

Art.  5. 5

W wypadkach, w których sprawność władz kolejowych nie zaspakaja żądań Ministra Spraw Wojskowych lub innej powołanej do tego władzy wojskowej, służy Ministrowi Spraw Wojskowych prawo wkroczenia w zakres ich działania i wydawania zarządzeń obowiązujących we wszystkich sprawach, dotyczących transportów wojskowych.

Art.  6. 6

Funkcjonariusz kolei żelaznej, który w warunkach, przewidzianych w art. 1, porzuca samowolnie służbę, albo umyślnie narusza lub zaniedbuje obowiązki służbowe, albo też dopuszcza się umyślnie innego działania lub zaniechania, obniżającego sprawność kolei żelaznej lub zagrażającego ruchowi kolejowemu, ulega karze więzienia do lat pięciu, o ile w czynie tym nie mieszczą się znamiona przestępstwa, zagrożonego karą surowsza.

W warunkach, przewidzianych w art. 1, może Prezydent Rzeczypospolitej drogą rozporządzenia, wydanego na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, poddać funkcjonarjuszów kolei żelaznych właściwości sądów wojskowych za przestępstwa, polegające na czynach, wymienionych w ust. 1.

Art.  7. 7

W warunkach, przewidzianych w art. 1, każdy funkcjonarjusz kolei żelaznej aż do 60 roku życia włącznie, o ile w myśl obowiązujących ustaw nie podlega obowiązkowi wojskowej służby czynnej, służby w rezerwie i w pospolitem ruszeniu, może być odpowiednio do swych kwalifikacyj i specjalności powołany do wojskowej służby kolejowej

Ponadto mogą być wówczas powołani do wojskowej służby kolejowej i ci obywatele Państwa Polskiego aż do 60 roku życia włącznie, którzy:

a)
byli pracownikami kolejowymi, albo,
b)
pozostawali, choćby tylko czasowo, w wojskowej służbie kolejowej w czasie wojny w jakiemkolwiek państwie, albo
c)
mają fachowe wykształcenie lub fachową praktykę w powyższej dziedzinie.

- o ile w myśl obowiązujących ustaw nie podlegają obowiązkowi wojskowej służby czynnej, służby w rezerwie i pospolitem ruszeniu

Art.  8. 8

Ilość i kategorje osób, które mają być powołane na podstawie art. 7, ustali Minister Spraw Wojskowych w porozumieniu z właściwymi ministrami.

Uposażenie, względnie wynagrodzenie funkcjonarjuszów państwowych i funkcjonarjuszów przedsiębiorstwa "Polskie Koleje Państwowe" na wypadek powołania do służby wojskowej normują osobne przepisy. Uposażenie innych osób, powołanych na podstawie art. 7, ustali Minister Spraw Wojskowych w porozumieniu z właściwymi ministrami.

Art.  9. 9

Osoby, powołane w myśl art. 7 do wojskowej służby kolejowej, stają się osobami wojskowemi, podlegającemi narówni z innemi osobami wojskowemi władzom, ustawom i sądom wojskowym i jako takie składają przysięgę wojskową.

Art.  10.

Winni uchylenia się od obowiązków, w art. 7 określonych, podlegają karom, przepisanym za uchylenie się od powszechnego obowiązku służby wojskowej.

Art.  11. 10

Wykonanie niniejszej ustawy należy, do Ministra Spraw Wojskowych w porozumieniu z Ministrem Komunikacji i zainteresowanymi Ministrami,

Art.  12.

Ustawa wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. Z tym dniem traci moc obowiązującą ustawa z dnia 2 sierpnia 1919 r. (Dz. Pr. № 65 poz. 396) o ile dotyczy pracowników kolejowych, tudzież wszelkie inne ustawy, przepisy i zarządzenia, o ile są w sprzeczności z niniejsza ustawą.

1 Tytuł zmieniony przez art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
2 Art. 1 zmieniony przez art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
3 Art. 2 zmieniony przez art. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
4 Art. 3 zmieniony przez art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
5 Art. 5 zmieniony przez art. 1 pkt 5 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
6 Art. 6 zmieniony przez art. 1 pkt 6 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
7 Art. 7 zmieniony przez art. 1 pkt 7 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
8 Art. 8 zmieniony przez art. 1 pkt 8 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
9 Art. 9 zmieniony przez art. 1 pkt 9 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.
10 Art. 11 zmieniony przez art. 1 pkt 10 ustawy z dnia 7 listopada 1931 r. (Dz.U.31.109.844) zmieniającej nin. ustawę z dniem 22 grudnia 1931 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1920.27.160

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Koleje w czasie wojny lub grożące Państwu niebezpieczeństwa.
Data aktu: 27/03/1920
Data ogłoszenia: 27/03/1920
Data wejścia w życie: 27/03/1920