Ochrona zakładów i przedsiębiorstw, których normalna działalność leży w interesie publicznym.

ROZPORZĄDZENIE WYJĄTKOWE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH
z dnia 1 września 1939 r.
wydane w porozumieniu z Ministrami: Spraw Wojskowych, Skarbu, Komunikacji, Rolnictwa i Reform Rolnych, Przemyślu i Handlu oraz Poczt i Telegrafów o ochronie zakładów i przedsiębiorstw, których normalna działalność leży w interesie publicznym.

Na podstawie art. 8 ust. (1) pkt 8) ustawy z dnia 22 lutego 1937 r. o stanie wyjątkowym (Dz. U. R. P. Nr 17, poz. 108) i art. 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1939 r. o stanie wojennym (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 366) zarządzam co następuje:
§  1.
(1)
Elektrownie, gazownie, wodociągi, rzeźnie, chłodnie, młyny, elewatory, piekarnie, przedsiębiorstwa komunikacyjne i telekomunikacyjne oraz inne zakłady i przedsiębiorstwa, których normalna działalność leży w interesie publicznym, zainstalują na żądanie powiatowej władzy administracji ogólnej i będą utrzymywać w należytym stanie urządzenia ochronne, jak sygnalizację alarmową, zabezpieczenie wejść itp. Obowiązek ten ciąży na właścicielu zakładu lub przedsiębiorstwa, a w braku na miejscu właściciela - na kierowniku.
(2)
Koszt instalacji i utrzymanie w należytym stanie urządzeń ochronnych obciąża właściciela lub kierownika zakładu albo przedsiębiorstwa.
§  2.
(1)
Właściciel lub kierownik zakładu albo przdsiębiorstwa, wymienionego w § 1, obowiązany jest na żądanie powiatowej władzy administracji ogólnej zorganizować i utrzymywać straż dla strzeżenia i ochrony zakładu lub przedsiębiorstwa.
(2)
Liczbę strażników ustala dla każdego zakładu lub przedsiębiorstwa powiatowa władza administracji ogólnej po zasięgnięciu opinii właściciela lub kierownika, biorąc pod uwagę potrzeby i rozmiary zakładu lub przedsiębiorstwa.
§  3.
Strażnikiem może być osoba pełnoletnia bez różnicy płci, która:
a)
jest obywatelem (obywatelką) polskim,
b)
posiada odpowiednie uzdolnienie fizyczne i umysłowe,
c)
nie była karana sądownie za zbrodnię albo występek z chęci zysku lub z innych pobudek,
d)
posiada znajomość zasad służby strażniczej.
§  4.
(1)
Powierzenie pełnienia obowiązków strażnika osobom, określonym w § 3 wymaga uprzedniej zgody powiatowej władzy administracji ogólnej. Do wniosku w tej sprawie właściciel lub kierownik załącza dokumenty osobiste kandydata na strażnika.
(2)
Na żądanie powiatowej władzy administracji ogólnej właściciel lub kierownik obowiązany jest niezwłocznie zwolnić strażnika ze służby.
§  5.
(1)
Właściciel lub kierownik powinien na żądanie powiatowej władzy administracji ogólnej zaopatrzyć strażników na własny koszt w krótką lub o ile możności w długą broń palną typu wojskowego i amunicję oraz inne przedmioty, potrzebne do pełnienia służby strażniczej (ciepłą odzież, zegary kontrolne, gwizdki) ponadto właściciel lub kierownik wyda strażnikowi legitymację z fotografią. Legitymacja powinna być poświadczona przez powiatową władzę administracji ogólnej, która zaznaczy na niej, czy strażnik ma prawo noszenia broni palnej w czasie pełnienia służby strażniczej.

Wyposażenie strażników w broń palną typu wojskowego wymaga w każdym przypadku zezwolenia Ministra Spraw Wojskowych lub upoważnionych przez niego organów wojskowych.

(2)
Zezwolenie na nabywanie i posiadanie broni, wymienionej w ust. (1), otrzymuje właściciel lub kierownik od powiatowej władzy administracji ogólnej z urzędu.
(3)
W razie pełnienia służby strażniczej na zewnątrz zabudowania zakładu lub przedsiębiorstwa strażnik nosi na lewym ramieniu białą opaskę z napisem "Strażnik".
§  6.
(1)
Powiatowa władza administracji ogólnej kontroluje za pośrednictwem organów Policji Państwowej sposób organizacji i pełnienia służby strażniczej, instruuje strażników i określa w porozumieniu z właścicielem lub kierownikiem zasady ich szkolenia.
(2)
Szkolenie strażników odbywa się na koszt właściciela lub kierownika.
§  7.
Broń palną i amunicję wydaje strażnikom właściciel lub kierownik bezpośrednio przed rozpoczęciem służby strażniczej. Po ukończeniu służby broń i amunicja powinny być zwrócone i przechowywane pod zamknięciem. Właściciel lub kierownik ponosi odpowiedzialność za bezpieczne przechowanie broni i amunicji. Wydawanie broni i amunicji osobom, nie pełniącym służby strażniczej jest wzbronione.
§  8.
(1)
Do obowiązków strażnika należy:
a)
przeciwdziałanie wszelkim usiłowaniom zmierzającym do uniemożliwienia lub utrudnienia działalności zakładu lub przedsiębiorstwa,
b)
zatrzymywanie sprawców tych usiłowań lub innych osób podejrzanych, znajdujących się w pobliżu zakładu lub przedsiębiorstwa; osoby zatrzymane powinny być niezwłocznie oddane w ręce organów Policji Państwowej;
c)
alarmować w razie niebezpieczeństwa organa Policji Państwowej.
(2)
Powiatowa władza administracji ogólnej wyda regulamin, w którym zależnie od warunków lokalnych określony będzie sposób pełnienia służby strażniczej.
§  9.
Strażnicy uprawnieni są do użycia broni w wypadku rzeczywistego napadu lub zamachu, zagrażającego bezpośrednio ich życiu albo powierzonemu strażnikom mieniu, jeżeli odparcie takiego napadu, lub zamachu innymi środkami jest niemożliwe, a zwłoka grozi niebezpieczeństwem.
§  10.
Użycie broni musi poprzedzić przynajmniej jednorazowe ostrzeżenie.

Jeżeli ze względu na okoliczności danego przypadku ostrzeżenie ustne jest niemożliwe, użycie broni może nastąpić po jednorazowym wystrzale ostrzegawczym w powietrze.

Bez ostrzeżenia wolno użyć broni tylko wówczas, gdy wszelka zwłoka grozi bezpośrednim niebezpieczeństwem życiu strażnika lub dalszej działalności zakładu lub przedsiębiorstwa.

§  11.
Powiatowa władza administracji ogólnej uprawniona jest organizować straż na koszt zakładu lub przedsiębiorstwa, w wypadkach, gdy ich zarządy zaniedbały ustanowienia straży, zorganizowały straże, nie spełniające należycie swych zadań lub dopuściły do przerwania działalności straży.
§  12.
Przepisy rozporządzenia niniejszego nie mają zastosowania do:
a)
kolei użytku publicznego,
b)
poczt i telegrafów i przedsiębiorstw "PAST" i "Spółka Akcyjna Polskie Radio";
c)
przedsiębiorstw Polski Monopol Tytoniowy", "Polski Monopol Solny" i "Państwowy Monopol Spirytusowy";
d)
zakładów przemysłowych, będących pod zarządem Ministerstwa Spraw Wojskowych lub pracujących na potrzeby Sił Zbrojnych, a posiadających już zorganizowaną ochronę według przepisów, wydanych przez Ministra Spraw Wojskowych;
e)
wszelkich innych zakładów i przedsiębiorstw, które już posiadają stałą straż bezpieczeństwa, zorganizowaną w porozumieniu z właściwymi władzami państwowymi.
§  13.
Rozporządzenie niniejsze uzyskuje moc obowiązującą na obszarze powiatu z dniem obwieszczenia go w miejscowości, będącej siedzibą powiatowej władzy administracji ogólnej, a gdy warunki nie pozwalają na dokonanie obwieszczenia w tej miejscowości - z dniem obwieszczenia go w siedzibie właściwej wojewódzkiej władzy administracji ogólnej.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1939.88.563

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ochrona zakładów i przedsiębiorstw, których normalna działalność leży w interesie publicznym.
Data aktu: 01/09/1939
Data ogłoszenia: 02/09/1939
Data wejścia w życie: 01/09/1939