Statut wzorowy dla spółek drogowych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA KOMUNIKACJI
z dnia 16 sierpnia 1949 r.
w sprawie statutu wzorowego dla spółek drogowych.

Na podstawie art. 28 i 33 ustawy z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. R. P. z 1948 r. Nr 54, poz. 433) zarządza się, w porozumieniu z Ministrem Administracji Publicznej, co następuje:
§  1.
Spółki drogowe mogą powstawać w celu budowy lub utrzymania określonych odcinków dróg powiatowych i gminnych oraz mostów, znajdujących się na tych drogach, jeżeli związki samorządu terytorialnego, obowiązane do budowy i utrzymania tych dróg i mostów, nie mogą ze względów finansowych pokryć kosztów budowy lub utrzymania ich w stanie odpowiednim do potrzeb, lub jeżeli budowa i utrzymanie tych odcinków dróg nie zostały objęte odpowiednim programem robót związku samorządu terytorialnego.
§  2.
1.
Spółki drogowe powstają z inicjatywy zainteresowanych założycieli, którzy dobrowolnie postanowią utworzyć spółkę.
2.
Inicjatorowie - założyciele opracowują statut spółki według wzorowego statutu, stanowiącego załącznik do niniejszego rozporządzenia i przedstawiają go do zatwierdzenia właściwemu wydziałowi powiatowemu.
3.
Jeżeli spółka drogowa ma na celu budowę i utrzymanie dróg przechodzących przez dwa lub więcej powiatów, statut spółki zatwierdza ten wydział powiatowy, na którego teren przypada największa długość dróg, stanowiących przedmiot spółki i zawiadamia o zatwierdzeniu statutu spółki pozostałe zainteresowane wydziały powiatowe.
§  3.
1.
Do spółek drogowych mogą należeć zainteresowane osoby fizyczne i prawne, jak np. właściciele budynków nie związanych z gospodarstwem rolnym, właściciele gospodarstw rolnych, właściciele przedsiębiorstw przemysłowych i handlowych oraz spółdzielcze i państwowe przedsiębiorstwa i zakłady gospodarcze, gospodarstwa rolne i leśne itp., a także gromady i gminy wiejskie i miejskie.
2.
Wejście gminy wiejskiej lub miejskiej do spółki drogowej następuje z zachowaniem przepisów art. 5 § 2 lit. c dekretu z dnia 23 listopada 1944 r. o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U.R.P. Nr 14, poz. 74), wejście zaś gromady - z zachowaniem przepisów art. 24 ust. 2 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego (Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr 35, poz. 294, z 1938 r. Nr 33, poz. 290, Nr 63, poz. 481 i z 1944 r. Nr 14, poz. 74).
§  4.
Inicjatorowie - założyciele określają w statucie spółki drogowej ściśle cel spółki, tj. ten odcinek lub te odcinki dróg lub mosty, które mają być wybudowane lub utrzymane kosztem członków danej spółki drogowej, następnie określają koło zainteresowanych w urzeczywistnieniu danego przedsięwzięcia oraz stopień zainteresowania bądź przyszłe korzyści poszczególnych członków z urzeczywistnienia celu spółki.
§  5.
1.
Spółka może być zawiązana:
1)
dobrowolnie, jeżeli zainteresowani przez podpisanie deklaracji zobowiążą się do poniesienia wszystkich kosztów połączonych z urzeczywistnieniem celu spółki;
2)
przymusowo na podstawie orzeczenia wydziału powiatowego, wydanego na wniosek grupy inicjatorów, którzy zobowiążą się do poniesienia przynajmniej trzech piątych części kosztów potrzebnych do urzeczywistnienia celu spółki.
2.
Przymusowo wciągnięci członkowie spółki pokrywają pozostałą, nie pokrytą przez dobrowolnych członków, część kosztów potrzebnych do urzeczywistnienia celu spółki zgodnie z §§ 6 i 7.
§  6.
1.
Wysokość udziałów poszczególnych zainteresowanych powinna pozostawać w stosunku prostym do otrzymywanych przez nich korzyści z urzeczywistnienia celu spółki lub większa w razie gdy zainteresowany na to się zgodzi.
2.
Udział każdego członka powinien być określony w procentach kosztów urzeczywistnienia celu spółki; udział ten może być wpłacony w gotówce lub też wnoszony w naturze: w materiałach, robociźnie lub w oddaniu potrzebnych gruntów.
3.
Opłaty członków spółki ustala się w sposób podany w statucie wzorowym.
§  7.
1.
Przy rozpatrywaniu przez wydział powiatowy projektu statutu spółki drogowej winna być stwierdzona:
1)
potrzeba i celowość zamierzonych urządzeń drogowych oraz niemożność wykonania ich przez związki samorządu terytorialnego;
2)
zgodność zamierzeń spółki z obowiązującymi przepisami;
3)
sprawiedliwość rozkładu udziałów na tych zainteresowanych, którzy przymusowo włączeni zostali do spółki; ci ostatni powinni być przez wydział powiatowy zawiadomieni o pociągnięciu ich do przymusowego udziału w spółce drogowej zaraz po rozpatrzeniu i zatwierdzeniu statutu spółki.
2.
Od decyzji wydziału powiatowego służy przymusowym wspólnikom odwołanie w trybie przewidzianym w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr 36, poz. 341, z 1934 r. Nr 110, poz. 976 i z 1938 r. Nr 3, poz. 16).
§  8.
Nadzór nad działalnością spółek drogowych należy do wydziału powiatowego zatwierdzającego statut spółki, przy czym w razie nieumiejętnego lub nieprawidłowego prowadzenia spraw spółki drogowej wydział powiatowy ma prawo żądać zmiany zarządu spółki, a w razie ostatecznym prowadzić roboty związane z wykonywaniem celu spółki we własnym zarządzie na koszt spółki.
§  9.
1.
Po upływie terminu, na jaki spółka drogowa została zawiązana, lub po jej rozwiązaniu albo po osiągnięciu celu spółki, drogi lub mosty przez spółkę tę zbudowane bądź utrzymywane przechodzą pod zarząd właściwego związku samorządu terytorialnego.
2.
Utrzymanie zbudowanych przez spółkę dróg i mostów może być przed upływem terminu, na jaki została zawarta spółka, przejęte przez właściwy związek samorządu terytorialnego, jeżeli on uzna to za celowe.
§  10.
Z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia traci moc obowiązującą rozporządzenie Ministra Robót Publicznych z dnia 8 października 1921 r. wydane po porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych w przedmiocie statutu wzorowego dla spółek drogowych (Dz. U. R. P. z 1922 r. Nr 5, poz. 33).
§  11.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK 

STATUT SPÓŁKI DROGOWEJ

Statut spółki drogowej Nr .......... na terenie powiatu

.................... zatwierdzony przez Wydział Powiatowy w

.................... na posiedzeniu w dniu ....................

Rozdział 1.

Postanowienia ogólne.

§  1.
1.
Członkami spółki są:

A. Dobrowolni członkowie

1. ) Wymienić wszystkich członków spółki dobrowolnych

2. } członków założycieli (z nazwiska i imienia z podaniem

3. ) miejsca ich zamieszkania)

..............................................................

B. Przymusowi członkowie

1. ) Wymienić z nazwiska i imienia z podaniem miejsca

2. } zamieszkania wszystkich członków przymusowo włączonych do

3. ) spółki na podstawie art. 27 ustawy z dnia 10 grudnia 1920

r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w

Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. R. P. z 1948 r. Nr 54,

poz. 433).

..............................................................

2.
Spółka jest osobą prawną.
§  2.
W poczet członków spółki mogą być włączeni dalsi członkowie, zainteresowani w urzeczywistnieniu celów spółki. W razie przystąpienia lub potrzeby przymusowego włączenia do spółki nowych członków, zarząd spółki na najbliższym zebraniu ogólnym członków spółki stawia odpowiedni wniosek. Po uchwaleniu wniosku zarząd spółki przedstawia do zatwierdzenia Wydziałowi Powiatowemu w ......... projekt zmiany § 1 niniejszego statutu.
§  3.
O rozwiązaniu spółki przymusowej, wyłączeniu lub wystąpieniu z niej poszczególnych członków na wniosek ogólnego zebrania członków spółki rozstrzyga Wydział Powiatowy w .........

Od decyzji jego w tych sprawach mogą być wnoszone odwołania w trybie przewidzianym w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 22 marca 1928 r. o postępowaniu administracyjnym (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr 36, poz. 341, z 1934 r. Nr 110, poz. 976 i z 1938 r. Nr 3, poz. 16).

(Przy spółkach dobrowolnych paragraf ten może być opuszczony.)

Rozdział  2.

Zakres działania spółki.

§  4.
Do zakresu działania spółki drogowej należy .........

(tu wymienić należy szczegółowo: 1) jakie odcinki dróg bądź jakie budowle drogowe są przedmiotem spółki; 2) jakie roboty mają być wykonane jednorazowo (jeżeli chodzi o zbudowanie drogi lub mostu) lub jakie mają być wykonywane stale (jeżeli chodzi o stałe utrzymanie drogi lub mostu); 3) na jaki przeciąg czasu spółka powstaje.

§  5.
Zakres działania spółki może być zmieniony, rozszerzony lub zwężony na zasadzie prawomocnej uchwały ogólnego zebrania członków spółki, zatwierdzonej przez Wydział Powiatowy w .........

Rozdział  3.

Nazwa i siedziba spółki.

§  6.
Spółka drogowa nosi nazwę ..........
§  7.
Siedzibą spółki jest .........

Rozdział  4.

Organa spółki drogowej i ich kompetencje.

§  8.
Organami spółki są:
1)
Ogólne zebranie członków;
2)
Zarząd spółki;
3)
Komisja Rewizyjna.
§  9.
1.
Ogólne zebranie członków jest organem stanowiącym i kontrolującym. Do kompetencji jego oprócz innych spraw zastrzeżonych w poszczególnych paragrafach niniejszego statutu należy:
1)
zatwierdzanie planu finansowo - gospodarczego oraz obrachunku rocznego;
2)
zmiana wysokości wpłat należnych od poszczególnych członków dla celów spółki;
3)
zaciąganie pożyczek;
4)
postanowienie nabycia lub sprzedaży nieruchomości;
5)
zmiana statutu;
6)
wybór zarządu spółki oraz ustalenie zasad działalności zarządu i sposobu zarządu majątkiem spółki;
7)
uchwalenie regulaminu dla zarządu spółki;
8)
wybór komisji rewizyjnej;
9)
uchwalenie regulaminu obrad zebrań ogólnych;
10)
uchwalenie likwidacji spółki.
2.
W zakresie spraw wymienionych w ust. 1 ogólne zebranie członków spółki ma prawo inicjatywy i prawo powzięcia uchwał obowiązujących, które nie mogą zawierać postanowień niezgodnych z obowiązującymi ustawami i niniejszym statutem.
§  10.
Każdy z członków spółki drogowej ma ilość głosów w stosunku prostym do wysokości wpłaconych kwot pieniężnych lub do wartości materiałów lub robocizny, dawanych w naturze, z tym jednak zastrzeżeniem, że żaden z udziałowców nie może mieć więcej niż 10 głosów.
§  11.
Uchwały ogólnego zebrania zapadają zwykłą większością głosów obecnych, jednak za likwidacją spółki musi się oświadczyć ilość członków rozporządzających razem nie mniej niż 75% udziałów.
§  12.
Ogólne zebranie członków spółki odbywa się przynajmniej raz na rok; na żądanie wydziału powiatowego sprawującego nadzór nad działalnością spółki, zarządu spółki lub życzenie przynajmniej 1/3 ogólnej liczby głosów członków należy zwołać nadzwyczajne zebranie ogólne.
§  13.
1.
Ogólne zebranie jest prawomocne, jeżeli liczba obecnych wynosi co najmniej połowę liczby członków spółki, w przeciwnym razie następne ogólne zebranie zwołane z tym samym porządkiem dziennym jest prawomocne, niezależnie od liczby obecnych członków.
2.
Każdy członek spółki uczestniczy w ogólnym zebraniu osobiście lub też przez pełnomocnika, który winien posiadać pisemne upoważnienie.
§  14.
1.
Zarząd spółki jest wybierany spomiędzy członków spółki na przeciąg ........ lat i składa się z przewodniczącego oraz dwóch członków, z których jeden jest sekretarzem.
2.
Przewodniczący zarządu, a w razie jego nieobecności, sekretarz zarządu, przewodniczy na ogólnym zebraniu członków spółki.
§  15.
1.
Zarząd spółki jest organem wykonawczym i jako taki przygotowuje wnioski na ogólne zebranie członków spółki, wykonywa jego uchwały, decyduje we wszystkich sprawach nie wymagających uchwały ogólnego zebrania lub nie zastrzeżonych decyzji ogólnego zebrania, załatwia sprawy bieżące, zarządza ściąganie składek od członków spółki, podpisuje w imieniu spółki wszystkie pisma i zobowiązania jak również zarządza robotami.
2.
Decyzje zapadają większością głosów członków zarządu. Na pismach i zobowiązaniach, wystawianych w imieniu spółki, powinny być podpisy przynajmniej dwu członków zarządu.
§  16.
Zarząd przyjmuje i zwalnia pracowników spółki i zawiera umowy w myśl dyrektyw ogólnych zebrań członków.
§  17.
1.
Dla przeprowadzenia kontroli działalności zarządu ogólne zebranie członków spółki wybiera komisję rewizyjną, składającą się z trzech osób, na przeciąg .......... lat.
2.
Komisja rewizyjna bada periodycznie działalność zarządu spółki i składa sprawozdania ze swoich czynności ogólnemu zebraniu.

Rozdział  5.

Finanse spółki drogowej.

§  18.
Źródła dochodowe spółki drogowej stanowią:
1)
obowiązkowe opłaty członków spółki ustalone przez członków założycieli spółki i zatwierdzone przez Wydział Powiatowy w .......;
2)
nadzwyczajne i dobrowolne składki członków;
3)
dotacje państwowe i samorządowe przekazane spółce;
4)
dochody z majątku spółki;
5)
pożyczki krótko- i długoterminowe, darowizny, zapisy, wpływy ze sprzedaży lub zamiany majątku spółki.
§  19.
Za zobowiązania finansowe spółki członkowie odpowiadają do wysokości swych zobowiązań na rzecz spółki.
§  20.
Obowiązkowe opłaty członków spółki (§ 18 pkt 1) na rzecz spółki ustala się w wysokości proporcjonalnej do korzyści, jakie poszczególni członkowie z istnienia spółki i urzeczywistnienia jej celu będą ciągnąć (ciągną), a mianowicie w procentach ogólnej wysokości kosztów robót, które ma się wykonać.

Opłaty te ustala się w sposób wskazany w załączniku do niniejszego statutu.

§  21.
Wysokość procentowego udziału członków spółki może być zmieniona przez prawomocną uchwałę ogólnego zebrania członków spółki, zatwierdzoną przez Wydział Powiatowy w ........
§  22.
Opłaty mogą być również wnoszone w naturze, w postaci dostarczenia materiałów lub robocizny, według zasad, jakie ustali ogólne zebranie udziałowców.
§  23.
Opłaty członków spółki drogowej w razie niewpłacenia ich będą ściągane w drodze egzekucji administracyjnej.

Rozdział  6.

Nadzór nad działalnością spółki.

§  24.
1.
Orzekanie w przedmiocie zmian statutu i bezpośredni nadzór nad działalnością spółki jak również ustalanie sposobu prowadzenia rachunkowości spółki oraz sporządzania planów finansowo - gospodarczych należy do Wydziału Powiatowego w .........
2.
Do właściwych terytorialnie powiatowych zarządów drogowych należy nadzór nad działalnością spółki w zakresie ustalonym w art. 14 ustawy z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych (Dz. U. R. P. z 1948 r. Nr 54, poz. 433).

Załącznik 

Rozkład opłat obowiązkowych od członków spółki drogowej.

Lp. Imię i nazwisko zainteresowanego lub nazwa instytucji zainteresowanej Procentowy udział w opłatach.
A. Dobrowolni członkowie Spółki
1. A. B. 7%
2. C. D. 1%
3. E. F. 2,5%
itd.
Razem 60%
B. Przymusowi członkowie Spółki
X. Y. 10%
Z. O. 3%
itd.
Razem 40%

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1949.51.387

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Statut wzorowy dla spółek drogowych.
Data aktu: 16/08/1949
Data ogłoszenia: 27/09/1949
Data wejścia w życie: 27/09/1949