Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Zmiany nin. konwencji wprowadzone przez oświadczenie rządowe z dnia 8 września 1960 r. w sprawie wejścia w życie załącznika I do Konwencji międzynarodowej o przewozie towarów kolejami (CIM), podpisanej w Bernie dnia 25 października 1952 r., zawierającego przepisy dotyczące materiałów i przedmiotów wyłączonych od przewozu lub przyjmowanych do przewozu warunkowo (RID) (Dz.U.61.31.154) nie zostały naniesione na tekst.
Zmiany nin. konwencji wprowadzone przez oświadczenie rządowe z dnia 25 czerwca 1960 r. w sprawie wejścia w życie zmian do Konwencji Międzynarodowych o przewozie towarów kolejami (CIM) oraz o przewozie osób i bagażu kolejami (CIV), podpisanych w Bernie dnia 25 października 1952 r.(Dz.U.61.23.112) nie zostały naniesione na tekst.
Zmiany nin. konwencji wprowadzone przez oświadczenie rządowe z dnia 16 lutego 1962 r. w sprawie wejścia w życie zmian załącznika VII do Konwencji Międzynarodowej o przewozie towarów kolejami (CIM), podpisanej w Bernie dnia 25 października 1952 r. (Dz.U.62.13.60) nie zostały naniesione na tekst.
Zmiany nin. konwencji wprowadzone przez oświadczenie rządowe z dnia 14 stycznia 1964 r. w sprawie wejścia w życie załącznika I do Konwencji międzynarodowej o przewozie towarów kolejami (CIM), podpisanej w Bernie dnia 25 października 1952 r., zawierającego Przepisy dotyczące materiałów i przedmiotów wyłączonych od przewozu lub przyjmowanych do przewozu warunkowo (RID) (Dz.U.64.14.84) nie zostały naniesione na tekst.
Przekład
W Imieniu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
RADA PAŃSTWA
Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej
podaje do powszechnej wiadomości:
Konwencja międzynarodowa o przewozie towarów kolejami (CIM) z dnia 25 października 1952 r.;
Konwencja międzynarodowa o przewozie osób i bagażu kolejami (CIV) z dnia 25 października 1952 r.;
Protokół dodatkowy do Konwencyj międzynarodowych o przewozie towarów kolejami (CIM) oraz o przewozie osób i bagażu kolejami (CIV) z dnia 25 października 1956 r. i
Protokół dodatkowy do Konwencyj międzynarodowych o przewozie towarów kolejami (CIM) oraz o przewozie osób i bagażu kolejami (CIV) z dnia 11 kwietnia 1953 r.
zostały podpisane w Bernie.
Po zaznajomieniu się z powyższym układami Rada Państwa uznała je i uznaje za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nich zawartych; oświadcza, że wymienione układy są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone oraz przyrzeka, że będą niezmiennie zachowywane.
Na dowód czego wydany został Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
Dano w Warszawie, dnia 20 maja 1955 roku.
KONWENCJA MIĘDZYNARODOWA
przewozie towarów kolejami
(CIM)
z dnia 25 października 1952 r.
Niżej podpisani pełnomocnicy,
uznając potrzebę rewizji Konwencji Międzynarodowej o przewozie towarów kolejami żelaznymi, podpisanej w Rzymie dnia 23 listopada 1933 r., postanowili, zgodnie z artykułem 60 wspomnianej Konwencji, zawrzeć w tym celu nową Konwencję i zgodzili się na artykuły następujące:
PRZEDMIOT I ZAKRES KONWENCJI
Koleje i przewozy, do których stosuje się Konwencję.
§ 1. - Konwencję niniejszą stosuje się, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w następnych paragrafach, do wszystkich przesyłek towarowych, nadanych do przewozu za bezpośrednim listem przewozowym drogami, które przechodzą przez obszar co najmniej dwu umawiających się Państw i obejmują wyłącznie linie wpisane do listy sporządzonej zgodnie z artykułem 58.
§ 3. - Do przesyłek pomiędzy stacjami Państw sąsiednich, jeżeli linie, którymi przewóz się odbywa, są eksploatowane wyłącznie przez koleje jednego z tych Państw, stosuje się prawo tego Państwa, jeżeli nadawca przez wybór formularza listu przewozowego żąda stosowania przepisów wewnętrznych obowiązujących na tej kolei oraz że prawo i przepisy żadnego z zainteresowanych Państw temu się nie sprzeciwiają.
Postanowienia o przewozach mieszanych.
Przedmioty wyłączone od przewozu.
Wyłącza się od przewozu, z zastrzeżeniem odchyleń przewidzianych w artykule 4 § 2:
Przedmioty dopuszczone do przewozu warunkowo.
§ 1. - Następujące przedmioty przyjmuje się do przewozu na niżej wymienionych warunkach:
1° przewozi się je jako przesyłkę pospieszną pod dozorem towarzyszącej im osoby, chyba że przewóz ich jako przesyłki zwyczajnej albo bez dozoru jest dopuszczony wszystkich kolejach uczestniczących w przewozie;
2° koszty przewozu muszą być opłacone przy nadaniu;
3° przewóz podlega ustawom i przepisom policyjnym obowiązującym w każdym Państwie, chyba że jest normowany specjalnymi umowami miedzy szeregiem Państw;
1° przesyłkom zwierząt żywych powinien towarzyszyć przydzielony przez nadawcę konwojent, chyba że chodzi o małe zwierzęta nadane do przewozu w dobrze zamkniętych klatkach, skrzyniach, koszach itp.; jednak nie wymaga się konwojowania, jeśli co do tego są przewidziane wyjątki w taryfach międzynarodowych albo w umowach zawartych między kolejami;
2° nadawca powinien przestrzegać przepisów policyjno-weterynaryjnych Państw nadania, przeznaczenia i tranzytu;
Jeżeli takimi umowami dopuszcza się do przewozu materiały i przedmioty, które są wyłączone od przewozu na mocy postanowień Załącznika I, to umowy te muszą być podane do wiadomości Urzędowi Centralnemu Przewozów Międzynarodowych Kolejami. Urząd ten zgłasza na porządek dzienny obrad najbliższego posiedzenia Komisji Rzeczoznawców te postanowienia odrębnej umowy, które dotyczą dopuszczenia do przewozu, chyba że postanowienia te były już przez Komisję zbadane i odrzucone.
Koleje mogą również w drodze postanowień włączonych do swych taryf bądź dopuścić do przewozu pewne przedmioty wyłączone od przewozu przez niniejszą Konwencję, bądź ustalić lżejsze warunki od warunków przewidzianych w Załączniku I dla materiałów i przedmiotów dopuszczonych do przewozu warunkowo na mocy postanowień Załącznika I.
Obowiązek przewozu kolei.
Zarządzenie takie należy bezzwłocznie podać do wiadomości publiczności i kolejom; koleje mają zawiadomić koleje innych Państw o takich zarządzeniach celem opublikowania.
Jeśli przypuszczalnie zarządzenia takie będą obowiązywały dłużej niż przez jeden miesiąc, to należy je podać do wiadomości Urzędowi Centralnemu Przewozów Międzynarodowych Kolejami, który zawiadomi o nich inne Państwa.
UMOWA PRZEWOZU
FORMA I WARUNKI UMOWY PRZEWOZU
Treść i forma listu przewozowego.
Rozmiary formularza listu przewozowego mogą być jednak zmniejszone na podstawie postanowień taryfowych dla niektórych komunikacji pomiędzy państwami sąsiedzkimi.
Listy przewozowe mają być drukowane na białym, trwałym papierze do pisania, listy przewozowe na przesyłki pośpieszne noszą szlak czerwony o szerokości co najmniej jednego centymetra na górnym i dolnym brzegu obydwu stron. Na wtórniki listu przewozowego można używać także papieru jasnoniebieskiego.
Jeśli taryfy lub umowy nic o tym nie postanawiają, to formularze listów przewozowych mają być drukowane w jednym z języków urzędowych Państwa nadania, ponadto muszą one zawierać tekst francuski albo niemiecki, albo włoski i mogą zawierać uznane za potrzebne tłumaczenia na inne języki.
Część, którą ma wypełnić nadawca, musi być zawsze sporządzona w jednym z języków urzędowych kraju nadania. Taryfy międzynarodowe lub umowy pomiędzy kolejami mogą postanawiać, czy i jakie tłumaczenia muszą być dodane. Jeśli nie ma takich postanowień, nadawca powinien dodać tłumaczenie na język francuski lub niemiecki, lub włoski, gdy dane nie są sporządzone w jednym z tych trzech języków.
Kolej może żądać, ażeby wskazania i oświadczenia, które nadawca ma zamieścić w liście przewozowym i załącznikach do listu przewozowego, zostały wpisane literami łacińskimi.
Towary należy oznaczać w sposób następujący: towary wymienione w Załączniku I - według nazwy użytej w tymże załączniku, inne towary, jeśli nadawca żąda zastosowania pewnej określonej taryfy, według nazwy użytej w tej taryfie, we wszystkich innych przypadkach według nazwy odpowiadającej właściwościom towarów, przyjętej w handlu w kraju nadania.
Jeśli miejsce przeznaczone w liście przewozowym na wyszczególnienie towarów nie wystarcza, to należy towary wyszczególnić na arkuszach o takich samych rozmiarach jak list przewozowy, starannie z nim złączonych i podpisanych przez nadawcą. W liście przewozowym należy zamieścić wzmiankę o istnieniu tych arkuszy. Jeśli podano ogólną wagę przesyłki, to należy ją wpisać do samego listu przewozowego;
Na towary, których załadowanie stanowi obowiązek nadawcy: rodzaj (wagon kryty, niekryty, specjalny lub prywatny), numer, cechę własności wagonu i co do wagonów prywatnych wagę własną;
Zabrania się zastępować list przewozowy innymi dokumentami albo dołączać do niego inne dokumenty niż te, które są przepisane lub dozwolone przez niniejszą Konwencję lub taryfy. Jeżeli jednak wymagają tego ustawy lub przepisy obowiązujące na stacji nadania, nadawca winien sporządzić, oprócz lista przewozowego, dokument przeznaczony do przechowania przez kolej, a mający służyć kolei za dowód zawarcia umowy przewozu.
a) przedmioty niepodzielne i przedmioty niezwykłej objętości, wymagające więcej niż jednego wagonu;
b) przesyłki załadowane do kilku wagonów, jeżeli specjalne przepisy dla danej komunikacji lub taryfy międzynarodowe pozwalają na to na całej drodze przewozu.
"Z przesyłki od N........."
"Z polecenia N........."
"Do rozporządzenia N........."
"Do przeekspediowania do N....."
"Ubezpieczono w N........."
"Na linię okrętową N....." lub "Na statek N......."
"Z linii okrętowej N....." lub "Ze statku N......."
"Na linię samochodową N......"
"Z linii samochodowej N......"
"Na linię lotniczą N......"
"Z linii lotniczej N......"
"Do wywozu do N........."
Odpowiedzialność za oświadczenia w liście przewozowym. Dopłaty. Postępowanie w razie przeciążenia.
Jeżeli sprawdza się zawartość przesyłki, to zależnie od tego, czy sprawdzenie odbywa się na stacji nadania, czy na stacji przeznaczenia, należy wezwać nadawcę albo odbiorcę, by był obecny przy tej czynności. Jeśli zainteresowany się nie zjawi lub jeśli sprawdzenie odbywa się w drodze, to należy go dokonać w obecności dwu świadków, nie będących pracownikami kolejowymi, chyba że ustawy lub przepisy obowiązujące w Państwie, gdzie odbywa się sprawdzanie, postanawiają inaczej. W drodze kolej może sprawdzać zawartość przesyłki tylko wtedy, gdy wymagają tego konieczności eksploatacyjne albo przepisy władz celnych lub innych władz administracyjnych.
Jeśli wynik sprawdzenia różni się od oświadczeń zamieszczonych w liście przewozowym, to należy go wpisać do tego listu przewozowego. Jeżeli sprawdzenia dokonano na stacji nadania, to wynik należy wpisać również do wtórnika listu przewozowego, jeżeli wtórnik znajduje się w rękach kolei. Jeżeli przesyłka nie odpowiada oświadczeniom zamieszczonym w liście przewozowym, to koszty spowodowane sprawdzeniem obciążają towar, chyba że zostały zapłacone na miejscu.
Kolej jest obowiązana wskazać w liście przewozowym wynik ustalenia wagi, ilości sztuk i rzeczywistej wagi własnej wagonu.
Jeżeli przesyłka składa się z towarów, do których stosuje się różne stawki taryfowe, a wagę każdego z tych towarów można ustalić bez trudności, to dopłatę oblicza się według stawek stosowanych dla każdego towaru, gdy taki sposób daje niższą opłatę;
Jeżeli wagon ma tylko jeden napis określający dopuszczalne obciążenie, uważa się, że napis ten wskazuje ładowność; nośność odpowiada wówczas tej ładowności powiększonej o 5%.
Jeżeli wagon ma dwa napisy, wówczas napis wskazujący niższe obciążenie oznacza ładowność, napis zaś wskazujący wyższe obciążenie - nośność;
Jednakże odbiorcę, który na podstawie artykułu 22 zmienił umowę przewozu, należy zawiadomić i wezwać do dania wskazówek co do nadwyżki ładunku.
Przewoźne za odległość przebytą przez nadwyżkę ładunku oblicza się według tych stawek, które zastosowano do przesyłki głównej, doliczając odpowiednią dopłatę przewidzianą w § 6; koszty odładowania pobiera się według taryfy opłat dodatkowych kolei, która czynność tę wykonała.
Jeżeli uprawniony zarządzi, aby nadwyżkę wysłano do stacji przeznaczenia ładunku głównego, do innej stacji przeznaczenia lub zwrócono na stację nadania, postępuje się z nią jak z osobną przesyłką.
Zawarcie umowy przewozu. Wtórnik listu przewozowego.
Kolej jest obowiązana poświadczyć otrzymanie towaru i datę przyjęcia do przewozu przez odciśnięcie stempla z datą na wtórniku listu przewozowego.
Wtórnik ten nie ma znaczenia ani listu przewozowego towarzyszącego przesyłce, ani konosamentu.
Taryfy. Zakaz umów odrębnych.
Jednakże taryfy międzynarodowe muszą być oglądane tylko w tych Państwach, których koleje uczestniczą w tych taryfach jako koleje nadania i przeznaczenia.
Podwyższenia taryf międzynarodowych oraz inne zarządzenia, które powodowałyby utrudnienie warunków przewozu, przewidzianych przez te taryfy, wchodzą w życie najwcześniej w 15 dni po ich ogłoszeniu. Jednakże:
Taryfy muszą zawierać wszystkie dane niezbędne do obliczenia przewoźnego i opłat dodatkowych oraz - w razie potrzeby - postanowienia o kursach przerachowania.
Postanowienia taryf obowiązują o tyle, o ile nie są sprzeczne z Konwencją niniejszą; w przeciwnym razie uważa się je za nieważne.
Stosowanie taryfy międzynarodowej można uzależniać od żądania wyrażonego w liście przewozowym.
Każda odrębna umowa, mocą której przyznano by obniżkę opłat ustalonych w taryfie, jest formalnie zakazana i nieważna.
Natomiast są dozwolone zniżki opłat należycie ogłoszone i dostępne w równej mierze dla wszystkich pod tymi samymi warunkami, jako też zniżki opłat przyznane na potrzeby kolei, administracji publicznej albo dla celów dobroczynnych.
Drogi przewozu i taryfy, jakie należy stosować.
Kolej odpowiada za szkodę, jaka wynikła z tego wyboru tylko w przypadku złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa.
Terminy dostawy.
1° termin odprawy 12 godzin
2° termin przewozu za każde choćby tylko rozpoczęte 300 km odległości taryfowej 24 godziny
1° termin odprawy 24 godziny
2° termin przewozu za każde choćby tylko rozpoczęte 200 km odległości taryfowej 24 godziny
morzem albo śródlądowymi drogami wodnymi za pomocą promu lub statku,
drogą lądową bez użycia kolei,
łącznicami, które łączą dwie linie tej samej kolei lub różnych kolei,
linią kolejową podrzędnego znaczenia,
linią o odmiennej niż normalna szerokość toru;
niezwykły wzrost przewozów lub
niezwykłe trudności eksploatacyjne.
Terminy dodatkowe przewidziane w § 4 pod literą d) muszą być ogłoszone i nie mogą wejść w życie przed ich ogłoszeniem.
1° sprawdzeniem, stosownie do artykułu 7 §§ 2 i 3, jeśli wynik sprawdzenia różni się od oświadczeń w liście przewozowym;
2° załatwieniem formalności wymaganych przez władze celne i inne władze administracyjne;
3° zmianą umowy przewozu zarządzoną na podstawie artykułu 21 lub artykułu 22;
4° dokonywaniem przy przesyłce specjalnych czynności (pielęgnowanie zwierząt, zaopatrzenie w lód itp.);
5° wszelką przerwą w komunikacji, powodującą na pewien czas przeszkodę w rozpoczęciu lub w dalszym wykonywaniu przewozu;
Poza tym przy przesyłkach pośpiesznych. jeżeli ostatni dzień terminu dostawy przypada na niedzielę lub ustawowy dzień wolny od pracy i jeśli stacja przeznaczenia nie jest otwarta tej niedzieli lub tego dnia wolnego od pracy dla przesyłek pośpiesznych, termin dostawy upływa dopiero dnia następującego po tej niedzieli lub tym ustawowym dniu wolnym od pracy.
Stan towaru. Opakowanie.
§ 2. - Towar, którego właściwości wymagają opakowania, nadawca musi opakować w sposób zabezpieczający przed całkowitym lub częściowym zaginięciem i uszkodzeniem podczas przewozu oraz zapobiegający wyrządzeniu szkody osobom, środkom przewozowym oraz innym towarom.
Poza tym opakowanie powinno odpowiadać postanowieniom taryf i przepisom kolei nadania.
Jeżeli przepisy kolei nadania tego wymagają, należy nazwisko i adres odbiorcy wypisać bądź na zewnątrz, bądź wewnątrz złożonej kartki, którą wolno otworzyć tylko w razie braku listu przewozowego.
Dane, o których mowa pod literami a) i b), muszą również być wypisane na każdej sztuce przesyłki wagonowej, która przy przewozie kolejowo-morskim ma być przeładowana.
Poprzednie napisy i kartki musi nadawca przekreślić lub usunąć.
Dokumenty potrzebne do załatwienia formalności wymaganych przez władze celne i inne władze administracyjne. Zamknięcie celne.
Jeżeli dokumentów tych nie można dołączyć do listu przewozowego, nadawca powinien je dostarczyć w odpowiednim czasie na stację, do urzędu celnego lub do jakiegokolwiek innego urzędu, gdzie formalności mają być dokonane; list przewozowy powinien zawierać wskazówkę, gdzie te dokumenty będą złożone do dyspozycji kolei.
Nadawca odpowiada wobec kolei za wszelkie szkody, jakie mogłyby wyniknąć wskutek braku, niedostateczności lub nieprawidłowości tych dokumentów, chyba że zachodzi wina ze strony kolei.
Kolej odpowiada jak komisant za skutki zagubienia, nieużycia lub nieprawidłowego użycia dokumentów wymienionych w liście przewozowym i do niego dołączonych albo na kolei złożonych; jednakowoż odszkodowanie, jakie miałaby zapłacić, nie może być w żadnym razie wyższe od odszkodowania za zaginięcie towaru.
§ 3. - Nadawca obowiązany jest zastosować się do przepisów celnych co do opakowania towarów i przykrycia towarów oponami. Kolej może odmówić przyjęcia przesyłek z uszkodzonym lub wadliwym zamknięciem celnym.
Jeżeli nadawca nie opakował towarów lub nie przykrył ich oponami zgodnie z przepisami celnymi, wówczas może to uczynić kolej. Koszty obciążają towar.
WYKONANIE UMOWY PRZEWOZU
Nadawanie do przewozu i załadowanie towarów.
Formalności wymagane przez władze celne i inne władze administracyjne.
Nadawca może jednak żądać przez wskazanie w liście przewozowym, a odbiorca na podstawie zlecenia stosownie do artykułu 22 § 1 lit. d), aby osobiście lub też przez wskazanego pełnomocnika mógł być obecnym przy czynnościach przewidzianych w ustępie powyższym celem udzielenia wszelkich wyjaśnień i czynienia wszelkich potrzebnych uwag, jak również, jeżeli na to pozwalają ustawy i przepisy, zapłacenia należności celnych i innych kosztów. Ani nadawca, ani odbiorca, ani ich pełnomocnik nie ma prawa objęcia towaru w posiadanie lub załatwienia samemu wspomnianych czynności.
Jeżeli nadawca do załatwienia formalności wymaganych przez władze celne lub inne władze administracyjne wyznaczył stację, na której obowiązujące przepisy nie pozwalają załatwiać tych formalności, lub jeżeli przepisał dla tych czynności jakikolwiek inny sposób postępowania, który jest niewykonalny, kolej postępuje w taki sposób, jaki uzna za najkorzystniejszy dla osoby uprawnionej, i zawiadamia nadawcę o wydanych zarządzeniach.
Przepisanie przez nadawcę w liście przewozowym "franco cło" uprawnia kolej do załatwienia formalności celnych stosownie do swego uznania albo w drodze, albo na stacji przeznaczenia.
Jeżeli odbiorca nie wykupił listu przewozowego w terminie przewidzianym w przepisach obowiązujących na stacji przeznaczenia, kolej może postąpić według § 1.
Wydanie.
Przez przyjęcie listu przewozowego odbiorca jest zobowiązany do zapłacenia kolei przekazanych na niego należności.
§ 2. - Obowiązujące na stacji przeznaczenia ustawy i przepisy określają, czy kolej jest uprawniona lub obowiązana dostarczyć towar odbiorcy do domu. Postępowanie przy wydawaniu odbywa się według tych samych ustaw i przepisów. Jeżeli kolej dostarcza towar do domu lub załatwia dostawę do domu, towar uważa się za dostarczony dopiero z chwilą dokonania takiej dostawy.
Ewentualne zastrzeżenia po przyjęciu towaru są bezskuteczne, jeżeli nie są one uznane przez kolej.
Opłacanie kosztów.
Przy stosowaniu tych postanowień kwoty, które według stosowanych taryf powinny być przy obliczaniu przewoźnego dodawane do stawek zwyczajnych lub wyjątkowych, uważa się za przewoźne.
Nadawca może do listu przewozowego wpisywać kilka wyżej podanych oświadczeń, jeżeli tylko te oświadczenia są wzajemnie zgodne.
Wyrównanie różnic przy pobraniu przewoźnego.
Odsetki te liczą się od dnia wezwania do zapłaty albo od dnia reklamacji, przewidzianej w artykule 41, jeżeli zaś nie było ani wezwania do zapłaty, ani reklamacji - od dnia wytoczenia powództwa sądowego.
Zaliczenie i zaliczki w gotowiźnie.
Deklaracja wartości dostawy.
Kwota deklarowanej wartości dostawy powinna być podana w walucie Państwa nadania, we frankach złotych lub też w innej walucie określonej w taryfach.
Taryfy mogą zniżyć tę opłatę i to minimum.
ZMIANA UMOWY PRZEWOZU
Prawo nadawcy do zmiany umowy przewozu.
Jeżeli nie sprzeciwiają się temu postanowienia taryf kolei nadania, przyjmuje się również żądania zmiany umowy przewozu, dotyczące:
Inne zlecenia oprócz tych, które wymieniono wyżej, są dopuszczalne. Jednakże taryfy międzynarodowe mogą upoważnić nadawcę do wydawania także zleceń innych niż wymienione wyżej.
Zlecenia nadawcy nie mogą nigdy powodować podziału przesyłki.
Oświadczenie to należy powtórzyć i podpisać na wtórniku listu przewozowego, który musi być równocześnie przedłożony kolei. Stacja nadania poświadcza złożenie dodatkowego zlecenia, odciskując swój stempel z datą na wtórniku pod oświadczeniem nadawcy. Wtórnik zwraca następnie nadawcy. Kolej, która zastosuje się do zaleceń nadawcy, nie żądając przedłożenia wtórnika, odpowiada za szkodę wyrządzoną przez to odbiorcy, któremu nadawca oddał ten wtórnik.
Jeżeli nadawca zażąda zwiększenia, zmniejszenia lub zniesienia zaliczenia, powinien okazać wydane mu pierwotne zaświadczenie. W razie zwiększenia lub zmniejszenia zaliczenia zaświadczenie zwraca się nadawcy po poprawieniu; w razie zniesienia zaliczenia zaświadczenie odbiera się od niego.
Każde zlecenie dodatkowe złożone przez nadawcę w formie innej niż przepisana jest nieważne.
Na żądanie nadawcy stacja nadania zawiadamia na jego koszt stację przeznaczenia lub stację zatrzymania telegraficznie lub telefonicznie; zawiadomienie takie powinno być potwierdzone pisemnym oświadczeniem. Jeżeli taryfa międzynarodowa albo inne umowy pomiędzy zainteresowanymi kolejami nie postanawiają inaczej, stacja przeznaczenia lub stacja zatrzymania musi wykonać dodatkowe zlecenie, gdy telegram lub zawiadomienie telefoniczne pochodzi od stacji nadania, co w razie wątpliwości powinno być stwierdzone.
Od tej chwili kolej powinna się stosować do zleceń odbiorcy; w przeciwnym razie za następstwa niewykonania tych zleceń kolej odpowiada wobec odbiorcy według warunków ustalonych w tytule III.
Prawo odbiorcy do zmiany umowy przewozu.
Zlecenia, które może wydawać odbiorca, nie można wykonać wcześniej niż wtedy, gdy przesyłka weszła na terytorium celne kraju przeznaczenia.
Odbiorca może zażądać:
Jeśli nie sprzeciwiają się temu postanowienia taryf międzynarodowych, odbiorca może zażądać również:
Inne zlecenia oprócz tych, które wymieniono wyżej, nie są dopuszczalne. Jednakże taryfy międzynarodowe mogą upoważnić odbiorcę do wydawania także zleceń innych niż wymienione wyżej.
Zlecenia nie mogą nigdy powodować podziału przesyłki.
Każde zlecenie dodatkowe złożone przez odbiorcę w formie innej niż przepisana jest nieważne.
Przy wykonywaniu swego prawa zmiany umowy przewozu odbiorca nie ma obowiązku przedkładania wtórnika listu przewozowego.
Wykonanie dodatkowych zleceń.
W przypadkach wyżej wskazanych należy możliwie najrychlej zawiadomić osobę, która udzieliła dodatkowych zleceń, o przeszkodach nie pozwalających na wykonanie tych zleceń.
Jeśli kolej nie mogła przewidzieć tych przeszkód, wówczas osoba, która udzieliła zleceń dodatkowych, ponosi wszelkie konsekwencje tego, że kolej rozpoczęła wykonywać jej zlecenia.
Jeśli dodatkowe zlecenie poleca przewiezienie towaru do innej stacji przeznaczenia lub odesłanie towaru z powrotem na stację nadania, przewoźne oblicza się od stacji nadania do stacji zatrzymania i od tej stacji do nowej stacji przeznaczenia lub do stacji nadania.
Stosuje się taryfy obowiązujące na każdym z tych przebiegów w dniu zawarcia umowy przewozu.
Przeszkody w przewozie.
Jeżeli wskazówki te, według uznania kolei, nie mogą być wykonane, kolej żąda od nadawcy nowych wskazówek.
Jeżeli kolej zastosuje się do wskazówek nadawcy nie zażądawszy przedłożenia wtórnika listu przewozowego i jeżeli wtórnik ten został oddany odbiorcy, kolej odpowiada wobec odbiorcy za powstałą stąd szkodę.
Jeżeli towar sprzedano, kwotę uzyskaną ze sprzedaży należy, po potrąceniu należności obciążających towar, oddać do rozporządzenia nadawcy. Jeśli kwota uzyskana ze sprzedaży jest niższa od należności obciążających towar, nadawca winien zapłacić różnicę.
Przeszkody w wydaniu.
Jeżeli odbiorca odmawia przyjęcia towaru, nadawca ma prawo rozporządzać towarem, nawet gdy nie może okazać wtórnika listu przewozowego.
Jeżeli odbiorca, który odmówił przyjęcia towaru, zgłasza się później po jego odbiór, należy mu go wydać, jeśli stacja przeznaczenia nie otrzymała w międzyczasie od nadawcy odmiennych wskazówek. O tym wydaniu należy nadawcę niezwłocznie zawiadomić listem poleconym, którego koszty obciążają towar.
Nadawca może także zażądać w liście przewozowym, aby w razie przeszkody w wydaniu odesłano mu towar z urzędu z powrotem. Poza tym nie można towaru odesłać z powrotem nadawcy bez wyraźnej jego zgody.
Jeżeli taryfy nie zawierają odmiennych postanowień, nadawa powinien udzielać wskazówek za pośrednictwem stacji nadania.
Jeżeli towar sprzedano, kwotę uzyskaną ze sprzedaży należy, po potrąceniu należności obciążających towar, oddać do rozporządzenia nadawcy. Jeśli kwota uzyskana ze sprzedaży jest niższa od należności obciążających towar, nadawca winien zapłacić różnicę.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ. ROSZCZENIA Z TYTUŁU UMOWY PRZEWOZU
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Współodpowiedzialność kolei.
Rozmiar odpowiedzialności.
Obowiązek udowodnienia.
Domniemania tego nie stosuje się w przypadku przewidzianym w artykule 27 § 3 litera a) w razie nadmiernego ubytku lub w razie zaginięcia małych sztuk.
Domniemanie przy ponownym nadaniu.
Domniemanie zaginięcia towaru.
Odnalezienie towaru.
Wysokość odszkodowania za zaginięcie towaru.
według ceny giełdowej,
w braku ceny giełdowej - według cen rynkowych,
w braku jednych i drugich - według wartości zwyczajnej,
jaką towary tego samego rodzaju i gatunku miały w miejscu i czasie przyjęcia towaru do przewozu.
Wysokość odszkodowania nie może jednak przewyższać 100 franków za każdy brakujący kilogram wagi brutto, z zastrzeżeniem ograniczeń przewidzianych w artykule 35.
Nadto należy zwrócić przewoźne, cło i inne kwoty, zapłacone w związku z przewozem zaginionego towaru, jednak bez jakiegokolwiek dalszego odszkodowania.
Ograniczenie odpowiedzialności na ubytek wagi z powodu przewozu.
chmiel,
drzewo farbiarskie tarte lub mielone,
futra w błamach,
grzyby świeże,
jarzyny świeże,
kit świeży,
kory,
korzenie,
korzeń lukrecjowy,
kości całe lub mielone,
liście tytoniowe świeże,
mydła i oleje twarde,
odpadki skór,
owoce świeże, suszone lub smażone,
rogi i kopyta,
ryby suszone,
skóry,
sól,
szczecina,
ścięgna zwierzęce,
tłuszcze,
torf,
tytoń krajany,
wełna,
węgiel i koks,
włosie końskie;
Wysokość odszkodowania w razie uszkodzenia towaru.
W razie uszkodzenia kolej ma zapłacić, bez dalszego odszkodowania, kwotę, o którą obniżyła się wartość towaru. Kwotę tę ustala się biorąc za podstawę odszkodowanie należne stosownie do artykułu 31 w razie zaginięcia - jednakże bez ograniczenia do 100 franków za każdy brakujący kilogram wagi brutto oraz stosując współczynnik obniżenia. Współczynnik ten równa się stosunkowi pomiędzy wartością, jaką ma uszkodzony towar w miejscu przeznaczenia, a wartością, jaką miałby towar w tym samym miejscu, gdyby nie został uszkodzony podczas wykonywania umowy przewozu.
Odszkodowanie nie może jednak przewyższać:
Wysokość odszkodowania za przekroczenie terminu dostawy.
W razie częściowego zaginięcia należy odszkodowania te zapłacić w danym razie tylko za nie zaginioną część przesyłki.
W razie uszkodzenia przyznaje się w danym razie te odszkodowania obok odszkodowania przewidzianego w artykule 33.
Odszkodowania przewidziane w §§ 1 i 2 łącznie z odszkodowaniami przewidzianymi w artykułach 31 i 33 nie mogą w żadnym razie wynosić więcej niż odszkodowanie za całkowite zaginięcie towaru.
Ograniczenie odszkodowania na podstawie pewnych taryf.
Jeżeli kolej ustala szczególne warunki przewozu (taryfy specjalne lub wyjątkowe), które przewidują zniżkę w porównaniu z przewoźnem obliczonym na podstawie ogólnych warunków (taryfy ogólne), może ona ograniczyć do pewnej kwoty maksymalnej wysokość odszkodowania należnego osobie uprawnionej za przekroczenie terminu dostawy, zaginięcie lub uszkodzenie.
Jeżeli takie ograniczenie przewiduje taryfa, którą zastosowano tylko na części drogi przewozu, ograniczenie może być zastosowane tylko wówczas, gdy fakt uzasadniający odszkodowanie zaszedł na tej właśnie części drogi przewozu.
Wysokość odszkodowania w razie deklarowania wartości dostawy.
W razie deklarowania wartości dostawy można żądać, oprócz odszkodowań przewidzianych w artykułach 31, 33, 34, a w danym razie w artykule 35, wynagrodzenia za udowodnioną dalszą szkodę do wysokości podanej kwoty wartości dostawy.
Wysokość odszkodowania w razie złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa ze strony kolei.
We wszystkich przypadkach przekroczenia terminu dostawy, całkowitego lub częściowego zaginięcia albo uszkodzenia towaru wynikłego wskutek złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa kolei należy wypłacić osobie uprawnionej pełne odszkodowanie za udowodnioną szkodę do podwójnej wysokości maksymalnych kwot przewidzianych, zależnie od okoliczności, w artykułach 31, 33, 34, 35 i 36.
Oprocentowanie odszkodowania.
Osoba uprawniona może żądać odsetek. Odsetki te, w wysokości 5% w stosunku rocznym od przyznanego odszkodowania, należą się, jeżeli odszkodowanie przekracza dziesięć franków z jednego listu przewozowego; liczą się one od dnia reklamacji przewidzianej w art. 41 lub - jeżeli reklamacji nie wniesiono - od dnia wytoczenia powództwa sądowego.
Zwrot odszkodowań.
Niesłusznie otrzymane odszkodowanie należy zwrócić.
W razie oszustwa kolej ma nadto prawo żądać zapłacenia kwoty równej tej, którą niesłusznie wypłaciła.
Odpowiedzialność kolei za swoich pracowników.
Kolej odpowiada za swoich pracowników oraz za inne osoby, którymi posługuje się przy wykonywaniu przejętego na siebie przewozu.
Jeżeli jednak pracownicy kolei, na żądanie osoby zainteresowanej, sporządzają listy przewozowe, dokonują tłumaczeń lub spełniają inne czynności, do których kolej nie jest obowiązana, uważa się ich za działających na rachunek osoby, której oddają te usługi.
REKLAMACJE ADMINISTRACYJNE. POWÓDZTWA. POSTĘPOWANIE I PRZEDAWNIENIE W RAZIE SPORÓW WYNIKŁYCH Z UMOWY PRZEWOZU
Reklamacje administracyjne.
Załatwiając reklamację ostatecznie kolej może żądać przedstawienia oryginalnego listu przewozowego, wtórnika listu przewozowego lub zaświadczenia o zaliczeniu, ażeby zamieścić na nich stwierdzenie ostatecznego załatwienia.
Osoby uprawnione do wytoczenia powództwa sądowego przeciwko kolei.
Wytaczając powództwo, nadawca powinien przedstawić wtórnik listu przewozowego. Nadawca nie posiadający wtórnika listu przewozowego może wytoczyć powództwo przeciwko kolei jedynie za zgodą odbiorcy lub jeżeli udowodni, że odbiorca odmówił przyjęcia towaru.
Koleje, przeciwko którym można wytoczyć powództwo. Właściwość.
Powództwo można wytoczyć przeciwko kolei przeznaczenia także wówczas, gdy kolej ta nie otrzymała ani towaru, ani listu przewozowego.
Jeżeli pewne przedsiębiorstwo eksploatuje w różnych Państwach samodzielne sieci kolejowe, to każdą z tych sieci w rozumieniu niniejszego paragrafu uważa się za oddzielną kolej.
Stwierdzenie częściowego zaginięcia lub uszkodzenia towaru.
Odpis tego protokołu powinien być wydany osobie uprawnionej bezpłatnie na jej żądanie.
§ 2. - Jeżeli uprawniony nie uznaje tego, co stwierdzono w protokole, może on żądać ustalenia w drodze sądowej stanu i wagi towaru, jak również przyczyny i wysokości szkody zgodnie z ustawami i przepisami Państwa, w którym odbywa się ustalenie sądowe.
Wygaśnięcie roszczenia przeciwko kolei z tytułu umowy przewozu.
1° jeżeli zaginięcie lub uszkodzenie zostało stwierdzone zgodnie z artykułem 44 przed odbiorem towaru przez osobę uprawnioną;
2° jeżeli tylko z winy kolei zaniedbano stwierdzenia szkody, którego należało dokonać stosownie do artykułu 44;
1° stwierdzenia szkody, zgodnie z artykułem 44, musi osoba uprawniona zażądać niezwłocznie po wykryciu, najpóźniej jednak w ciągu siedmiu dni po odebraniu towaru;
2° uprawniony musi udowodnić, że szkoda powstała w czasie między przyjęciem towaru do przewozu a jego wydaniem.
Przedawnienie roszczenia z tytułu umowy przewozu.
Termin przedawnienia wynosi natomiast trzy lata, jeżeli chodzi:
1° jeżeli nastąpiła zapłata - z dniem zapłaty;
2° jeżeli zapłaty nie było - od dnia przyjęcia towaru do przewozu, jeżeli zapłaty powinien dokonać nadawca, lub od dnia, w którym odbiorca przyjął list przewozowy, jeżeli zapłaty powinien on dokonać;
3° jeżeli kwoty stanowiły przedmiot rachunku przedpłaty - od dnia, w którym kolej wręczyła nadawcy rachunek kosztów przewidziany w artykule 17 § 8; jeżeli tego rachunku nie wręczono, to termin dla roszczeń kolei biegnie od trzydziestego dnia po upływie terminu dostawy;
Dnia, wskazanego jako początek przedawnienia, nie wlicza się w żadnym razie do terminu przedawnienia.
Dalsze reklamacje, których przedmiotem jest to samo roszczenie, nie zawieszają biegu przedawnienia.
ROZRACHUNEK. WZAJEMNE ROSZCZENIE ZWROTNE MIĘDZY KOLEJAMI
Rozrachunek między kolejami.
Rodzaj i sposób zapłaty regulują umowy pomiędzy kolejami.
Zastrzega się roszczenie zwrotne do kolei zalegającej z zapłatą.
Roszczenia zwrotne w razie odszkodowania za zaginięcie lub uszkodzenie.
Roszczenia zwrotne w razie odszkodowania za przekroczenie terminu dostawy.
1° termin odprawy dzieli się na równe części;
2° termin przewozu dzieli się w stosunku do ilości kilometrów taryfowych, przypadających na każdą z tych dwu kolei;
1° termin odprawy dzieli się w równych częściach pomiędzy kolej nadania a kolej przeznaczenia;
2° jedną trzecią terminu przewozu dzieli się w równych częściach pomiędzy wszystkie uczestniczące koleje;
3° pozostałe dwie trzecie terminu przewozu dzieli się w stosunku do ilości kilometrów taryfowych, przypadających na każdą z tych kolei.
Postępowanie przy roszczeniach zwrotnych.
Właściwość przy roszczeniach zwrotnych.
Umowy co do roszczeń zwrotnych.
Koleje mogą zawierać umowy, które odbiegają od przepisów rozdziału III o wzajemnych roszczeniach zwrotnych.
RÓŻNE PRZEPISY
Stosowanie prawa wewnętrznego.
W braku postanowień w niniejszej Konwencji stosuje się wewnętrzne ustawy i przepisy dotyczące przewozu w każdym Państwie.
Ogólne przepisy postępowania.
We wszystkich sporach sądowych, które wynikają z przewozów dokonywanych na podstawie niniejszej Konwencji, stosuje się postępowanie obowiązujące sąd właściwy, jeżeli niniejsza Konwencja nie postanawia inaczej.
Wykonalność wyroków. Zajęcia i zabezpieczenia.
Postanowienie to nie dotyczy wyroków o wykonalności tylko tymczasowej, jak również tych postanowień wyroków, które poza kosztami procesu zasądzają od powoda wskutek oddalenia jego powództwa dalsze odszkodowanie.
Załącznik VII ustala warunki, na jakich wagony prywatne nie mogą być zajmowane.
Jednostka monetarna. Kursy przerachowania lub przyjmowania obcych walut.
Urząd Centralny Przewozów Międzynarodowych Kolejami
Lista linij podległych Konwencji.
Postanowienia specjalne dotyczące niektórych przewozów. Postanowienia dodatkowe.
Umowy zawarte w przedmiocie stosowania tych postanowień mogą wejść w życie na kolejach, które przejęły te postanowienia, w formie określonej przez ustawy i przepisy każdego Państwa; postanowienia te nie mogą wprowadzać odchyleń od Konwencji Międzynarodowej.
O wprowadzeniu ich w życie należy zawiadomić Urząd Centralny.
Arbitrażowe załatwianie sporów.
1° przy sporach pomiędzy umawiającymi się Państwami,
2° przy sporach pomiędzy umawiającymi się Państwami z jednej strony a Państwami nie umawiającymi się z drugiej strony,
3° przy sporach pomiędzy Państwami nie umawiającymi się, o ile w ostatnich dwu przypadkach Konwencję stosuje się jako prawo krajowe lub prawo umowne;
POSTANOWIENIA WYJĄTKOWE
Odchylenia tymczasowe.
1° bądź do granic tego Państwa,
2° bądź co najmniej do granic tego Państwa;
1° bądź co najmniej do granic tego Państwa, chyba że Państwo, z którego przesyłki się wysyła, było zmuszone zarządzić ograniczenia podane wyżej jak pod a) 1°,
2° bądź tylko do granic tego Państwa;
Wspomniane przepisy nie mogą zawierać sposobów nieprzewidzianych w artykule 17;
Zarządzenia wymienione w § 1 wejdą w życie najwcześniej po upływie ośmiu dni, licząc od dnia, w którym Urząd Centralny zawiadomi o nich inne Państwa.
Zarządzenia wymienione w § 2 wejdą w życie najwcześniej po upływie dwu dni, licząc od dnia ogłoszenia w Państwach zainteresowanych.
Odpowiedzialność w komunikacji kolejowo-morskiej.
Przewoźnik może się jednak na nie powołać tylko w tym przypadku, gdy udowodni, że zaginięcie, uszkodzenie lub przekroczenie terminu dostawy powstało podczas przewozu morskiego od chwili załadowania towaru na statek do chwili wyładowania towaru ze statku.
Te powody zwolnienia od odpowiedzialności są następujące:
Powyższe przyczyny zwolnienia od odpowiedzialności nie uchylają, ani nie zmniejszają w niczym ogólnych zobowiązań przewoźnika, w szczególności jego obowiązku należytego troszczenia się o zdatność statku do żeglugi lub zapewnienia odpowiedniej załogi, odpowiednich urządzeń i odpowiedniego zaopatrzenia lub też doprowadzenia do dobrego stanu wszystkich części statku przeznaczonych do załadowania, tak by były zdatne do przyjęcia towaru, przewozu i utrzymania towaru w dobrym stanie.
Przewoźnik, który powołuje się na powyższe zwolnienia od odpowiedzialności, jest odpowiedzialny, jeżeli osoba uprawniona udowodni, że przekroczenie terminu dostawy, zaginięcie lub uszkodzenie towaru powstały z winy przewoźnika, kapitana, załogi, pilota lub ich zwierzchników, spowodowanej innymi zaniedbaniami niż przewidzianymi pod lit. a).
Ponadto, skoro te przedsiębiorstwa wpisano na listę na żądanie kilku Państw, przyjęcie tej zasady powinno stanowić przedmiot uprzedniego porozumienia pomiędzy tymi Państwami.
Wspomniane zarządzenia nie dotyczą przesyłek znajdujących się w drodze.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Podpisanie.
Konwencja niniejsza, wraz z załącznikami stanowiącymi jej część integralną, pozostaje otwarta do 1 marca 1953 r. do podpisania przez Państwa zaproszone do udziału w zwyczajnej konferencji rewizyjnej.
Ratyfikacja. Wejście w życie.
Konwencja niniejsza będzie ratyfikowana, a dokumenty ratyfikacyjne zostaną złożone możliwie najszybciej Rządowi Szwajcarskiemu.
Gdy Konwencja zostanie ratyfikowana przez piętnaście Państw, Rząd Szwajcarski porozumie się z zainteresowanymi Rządami celem zbadania wraz z nimi możliwości wejścia Konwencji w życie.
Przystąpienie do Konwencji.
W przeciwnym razie Rząd Szwajcarski zawiadamia wszystkie umawiające się Państwa oraz Państwo, które wystąpiło z wnioskiem, że rozpatrzenie wniosku zostało odroczone.
Czas trwania zobowiązań podjętych przez umawiające się Państwa.
Konwencja obowiązuje każde umawiające się Państwo do dnia 31 grudnia piątego roku po wejściu jej w życie. Państwo, które by chciało z niej wystąpić z upływem tego okresu, powinno co najmniej na rok przedtem zawiadomić o swym zamiarze Rząd Szwajcarski, który zawiadamia o tym wszystkie umawiające się Państwa.
W razie braku zawiadomienia w tym terminie zobowiązanie przedłuża się z mocy samego prawa na okres trzyletni i dalej co trzy lata na dalsze trzy lata, chyba że nastąpi wypowiedzenie przynajmniej na rok przed dniem 31 grudnia roku kończącego jeden z trzechletnich okresów.
Rewizja Konwencji.
Konferencję zwołuje się przed tym terminem, jeżeli zażąda tego przynajmniej trzecia część umawiających Państw.
Za zgodą większości umawiających się Państw Rząd Szwajcarski zaprasza także Państwa nie będące kontrahentami niniejszej Konwencji.
Za zgodą większości umawiających się Państw Urząd Centralny zaprasza do udziału w konferencji przedstawicieli:
Udział w obradach delegacji Państw nie będących kontrahentami niniejszej Konwencji oraz organizacji wymienionych wyżej w ustępie czwartym będzie uregulowany dla każdej konferencji w regulaminie obrad.
Za zgodą większości Rządów umawiających się Państw Urząd Centralny może, przed konferencjami rewizyjnymi zwykłymi i nadzwyczajnymi, zwołać komisje dla wstępnego zbadania wniosków rewizyjnych. Postanowienia Załącznika VI mają przez analogię zastosowanie do tych komisyj.
Uchwały Komisji rewizyjnej podaje się niezwłocznie do wiadomości Rządom umawiających się Państw za pośrednictwem Urzędu Centralnego. Uważa się je za przyjęte, jeżeli w ciągu trzech miesięcy od dnia zawiadomienia co najmniej pięć Rządów nie zgłosi zastrzeżeń. Uchwały wchodzą w życie pierwszego dnia szóstego miesiąca po miesiącu, w którym Urząd Centralny podał je do wiadomości Rządów umawiających się Państw. Urząd Centralny wskazuje ten dzień w zawiadomieniu o uchwałach.
do potrzeb ustanowione są Komisje rzeczoznawców, których organizacja i działalność są przedmiotem statutu stanowiącego Załącznik VI do niniejszej Konwencji.
Uchwały Komisyj rzeczoznawców podaje się niezwłocznie do wiadomości Rządom umawiających się Państw za pośrednictwem Urzędu Centralnego. Uważa się je za przyjęte, jeśli w ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia zawiadomienia, co najmniej pięć umawiających się Państw nie zgłosi zastrzeżeń. Uchwały te wchodzą w życie pierwszego dnia trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym Urząd Centralny zawiadomił o ich przyjęciu Rządy umawiających się Państw. Urząd Centralny wskazuje ten dzień w zawiadomieniu o uchwałach.
Teksty Konwencji. Tłumaczenia urzędowe.
Konwencję niniejszą zawarto i podpisano w języku francuskim stosownie do ustalonego zwyczaju dyplomatycznego.
Do tekstu francuskiego dołączono tekst w języku niemieckim, tekst w języku angielskim i tekst w języku włoskim, które mają znaczenie tłumaczeń urzędowych.
W razie rozbieżności rozstrzyga tekst francuski.
Na dowód czego niżej wymienieni Pełnomocnicy, zaopatrzeni w pełnomocnictwa, które uznano za dobre i sporządzone w należytej formie, podpisali niniejszą Konwencję.
Sporządzono w Bernie dnia dwudziestego piątego października tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego drugiego roku w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w archiwach Konfederacji Szwajcarskiej, a którego uwierzytelniony odpis zostanie przesłany każdej ze Stron.
______
1) Przez "stację" rozumie się również porty żeglugi wodnej oraz wszystkie otwarte do użytku publicznego urządzenia komunikacji samochodowej, które służą do wykonywania umowy przewozu.
(Artykuły 3 i 4)
(RID)
SPIS TREŚCI
Część I - Przepisy ogólne
Przepisy ogólne
Część II - Przepisy szczegółowe dla różnych klas
Klasa I a. Materiały i przedmioty wybuchowe
Klasa I b. Przedmioty wypełnione materiałami wybuchowymi
Klasa I c. Materiały zapalające, ognie sztuczne i podobne towary
Klasa I d. Gazy sprężone, skroplona lub rozpuszczone pod ciśnieniem
Klasa Ie. Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne
Klasa II. Materiały samozapalne
Klasa III a. Materiały płynne łatwo zapalne
Klasa III b. Materiały stałe łatwo zapalne
Klasa IIIc. Materiały podtrzymujące palenie
Klasa IV a. Materiały trujące
Klasa IV b. Materiały radioaktywne
Klasa V. Materiały żrące
Klasa VI. Materiały budzące odrazę lub zaraźliwe
Klasa VII. Materiały różne
Część III - Dodatki
Dodatek I. A. Warunki stałości i bezpieczeństwa dla materiałów wybuchowych i dla materiałów stałych łatwo zapalnych
B. Przepisy dotyczące prób
Dodatek II. Wytyczna dotyczące jakości naczyń ze stopów aluminiowych dla niektórych gazów klasy Id
Dodatek III. Próby materiałów płynnych łatwo zapalnych klasy IIIa
Dodatek IV. Przepisy dotyczące używania wagonów z urządzeniami elektrycznymi
Dodatek V. 1. Przepisy dotyczące nalepek ostrzegawczych
2. Objaśnienie wzorów nalepek
Nalepki ostrzegawcze
Uwaga Urzędu Centralnego dotycząca zakresu stosowania
PRZEPISY OGÓLNE
Klasa I a. Materiały i przedmioty wybuchowe.
Klasa I b. Przedmioty wypełnione materiałami wybuchowymi.
Klasa I c. Materiały zapałowe, ognie sztuczne i podobne towary.
Klasa I d. Gazy sprężone, skroplone lub rozpuszczone pod ciśnieniem.
Klasa I e. Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne.
Klasa II. Materiały samozapalne.
Klasa III a. Materiały płynne łatwo zapalne.
Klasa III b. Materiały stałe łatwo zapalne.
Klasa III c. Materiały podtrzymujące palenie.
Klasa IV a. Materiały trujące.
Klasa IV b. Materiały radioaktywne.
Klasa V. Materiały żrące.
Klasa VI. Materiały budzące odrazę lub zaraźliwe.
Klasa VII. Materiały różne.
Uwaga. Postanowienia art. 4 § 2 CIM mają brzmienie następujące:
"§ 2. Dwa lub więcej umawiających się Państw może w drodze odrębnych umów zgodzić się na to, by pewne przedmioty wyłączone od przewozu przez niniejszą Konwencję były przyjmowane do przewozu międzynarodowego pomiędzy tymi Państwami pod pewnymi warunkami albo też by materiały i przedmioty wymienione w Załączniku I były dopuszczone do przewozu na warunkach lżejszych od warunków przewidzianych w Załączniku I.
Jeżeli takimi umowami dopuszcza się do przewozu materiały i przedmioty, które są wyłączone od przewozu na mocy postanowień załącznika I, to umowy te muszą być podane do wiadomości Urzędu Centralnego Przewozów Międzynarodowych Kolejami. Urząd ten zgłasza na porządek dzienny obrad najbliższego posiedzenia Komisji Rzeczoznawców te postanowienia oddzielnej umowy, które dotyczą dopuszczenia do przewozu, chyba że postanowienia te były już przez Komisję zbadane i odrzucone.
Koleje mogą również w drodze postanowień włączonych do swych taryf bądź dopuścić do przewozu pewne przedmioty wyłączone od przewozu przez niniejszą Konwencję, bądź ustalić lżejsze warunki od warunków przewidzianych w Załączniku I dla materiałów i przedmiotów dopuszczonych do przewozu warunkowo na mocy postanowień Załącznika I".
2
A. Sztuki przesyłki:
1. Ogólne przepisy o opakowaniu:
2. Opakowanie poszczególnych materiałów lub przedmiotów tego samego rodzaju;
3. Pakowanie razem;
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłek.
B. Sposób nadawania. Ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne:
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania;
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach.
E. Zakazy ładowania razem.
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
Pięć dodatków zawiera:
Dodatek I: warunki stałości pewnych materiałów i przedmiotów zagrażających wybuchem lub łatwo zapalnych klas I a, I b, I c i III b oraz przepisy dotyczące prób celem ustalenia, czy warunki te są zachowane;
Dodatek II: wskazówki dotyczące jakości naczyń ze stopów aluminiowych dla niektórych gazów klasy I d;
Dodatek III: przepisy dotyczące prób materiałów płynnych łatwo zapalnych klasy III a;
Dodatek IV: przepisy dotyczące używania wagonów z urządzeniami elektrycznymi dla materiałów i przedmiotów klas I a, I b, III c oraz dla niektórych materiałów klas I c, III a, IIIb i V;
Dodatek V: przepisy dotyczące nalepek ostrzegawczych oraz objaśnienia ich wzorów.
W szczególności poza przepisanymi w niniejszym Załączniku wzmiankami i zaświadczeniami należy zamieścić w liście przewozowym również zaświadczenia wymagane przez władze administracyjne oraz dołączyć do niego dokumenty wymagane przez te władze.
3
Jeżeli znak "%" ma znaczenie odmienne od wyżej opisanego, to w odpowiedniej pozycji RID jest to wyraźnie podane.
4
Nie wolno przewozić materiału RID:
a) luzem, jeżeli chodzi o materiały stałe,
b) w wagonach pojemnikach, jeżeli chodzi o materiały ciekłe lub gazowe,
c) w małych pojemnikach (małych kontenerach),
chyba że taki sposób przewozu dla tego towaru wyraźnie dopuszcza odpowiednia klasa.
5
6
Dla przewozów mieszanych w rozumieniu art. 2 §§ 1 do 3 CIM należy przestrzegać, obok postanowień RID, również postanowienia regulaminów wewnętrznych lub międzynarodowych, dotyczących przewozu towarów niebezpiecznych drogą kołową lub wodną, jeżeli one nie sprzeciwiają się postanowieniom RID.
7-19
PRZEPISY SZCZEGÓŁOWE DLA RÓŻNYCH KLAS
MATERIAŁY I PRZEDMIOTY WYBUCHOWE
Wyszczególnienie materiałów i przedmiotów.
Uwaga. Próżne opakowania po materiałach klasy Ia nie podlegają przepisom RID
a) nitroglikol albo
b) dwunitrodwuetylenoglikol albo
c) nitrowany cukier (sacharoza nitrowana) albo
d) mieszaninę wymienionych materiałów.
21
1. Nitroceluloza wysoko nitrowana (jak bawełna strzelnicza), tj. z zawartością azotu powyżej 12,6%, dobrze stabilizowana i zawierająca poza tym:
najmniej 25% wody lub alkoholu (metylowego, etylowego, n-propylowego lub izopropylowego, butylowego, anylowego lub ich mieszanin), również skażonego albo mieszanin wody i alkoholu, jeśli jest nie prasowana,
najmniej 15% wody lub najmniej 12% parafiny lub innych podobnie działających materiałów, jeśli jest prasowana.
Zobacz również Dodatek I, c. m. 1101.
Uwaga 1. Nitroceluloza z zawartością azotu najwyżej 12,6% jest materiałem klasy IIIb, jeżeli zawiera dodatki, których rodzaj i ilość podane są pod c. m. 331 pkt 8a), b) i c).
2. Nitroceluloza w postaci odpadków filmów nitrocelulozowych, odżelatynowana w postaci taśm, listków lub ścinków jest materiałem klasy II [zobacz c. m. 201 pkt 9 b)].
2. Prochowa masa, nie zżelatynowana, do wyrobu prochów bezdymnych, zawierająca najwyżej 70% bezwodnych substancji i co najmniej 30% wody. Substancja bezwodna nie może zawierać więcej niż 50% nitrogliceryny lub podobnych płynnych materiałów wybuchowych.
3. Prochy nitrocelulozowe zżelatynowane i prochy nitrocelulozowe nie zżelatynowane zawierające nitroglicerynę (prochy nitroglicerynowe):
Zobacz również Dodatek I, c. m. 1102.
4. Nitroceluloza plastyfikowana zawierająca co najmniej 12%, lecz poniżej 18% plastyfikatora (jak ftalan butylu lub inny plastyfikator przynajmniej równorzędny ftalanowi butylu) oraz pod postacią płatków z zawartością azotu w nitrocelulozie najwyżej 12,6%.
Uwaga. Nitroceluloza plastyfikowana, zawierająca co najmniej 18% ftalanu butylu lub innego plastyfikatora przynajmniej równorzędnego ftalanowi butylu, jest materiałem klasy IIIb [Zobacz c. m. 331, pkt 8b) i c)].
Zobacz również Dodatek I, c. m. 1102 pkt 1.
5. Prochy nitrocelulozowe niezżelatynowane (prochy mieszane). Zobacz również Dodatek I, c. m. 1102.
6. Trójnitrotoluen (trotyl), w tym także sprasowany lub lany, jak również zmieszany z aluminium; mieszaniny noszące nazwy płynny trójnitrotoluen i trójnitroanizol.
Zobacz również Dodatek I, c. m. 1103.
i kwas pikrynowy;
Co do a), b) i c) zobacz również Dodatek I, c. m. 1103.
Uwaga. Materiały w pkt 7b) mogą zawierać również aluminium.
8. Wybuchowe nitrozwiązki organiczne:
Co do a) i b) zobacz również Dodatek I, c. m. 1103.
Uwaga. Wybuchowe nitrozwiązki organiczne w stanie płynnym z wyjątkiem płynnego trójnitrotoluenu (pkt 6) są wyłączone od przewozu.
Odnośnie do a), b) i c) zobacz również Dodatek I, c. m. 1103.
10. Nadtlenek benzoilu w stanie suchym lub z zawartością wody poniżej 10%.
Uwaga. Nadtlenek benzoilu o zawartości wody co najmniej 10%, lecz mniej niż 25% jest materiałem klasy IIIb (zobacz c. m. 331, pkt 7); przy zawartości wody 25% lub więcej nie podlega przepisom RID, jeżeli opakowanie jest wodoszczelne.
Uwaga. Gęstość sprasowanych związków nie może być niższa od 1,50.
Odnośnie do a) i b) zobacz również Dodatek I, c. m. 1104.
12. Materiały wybuchowe bazowane na azotanie amonu zżelatynowane i niezżelatynowane.
Zobacz również Dodatek I, c. m. 1105.
13. Materiały wybuchowe chloranowe i nadchloranowe, tj. mieszaniny chloranów lub nadchloranów metali alkalicznych albo metali ziem alkalicznych ze związkami bogatymi w węgiel. Zobacz również Dodatek I, c. m. 1106.
Odnośnie do a) i b) zobacz również Dodatek I. c. m. 1107.
Przepisy przewozowe.
22
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
23
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
a) w naczynia drewniane lub wodoszczelne beczki tekturowe; poza tym naczynia te i beczki powinny być wyłożone odpowiednim do zawartości materiałem nieprzemakalnym; zamknięcie powinno być szczelne; albo
b) w hermetyczne worki (np. z gumy lub odpowiedniego trudnopalnego tworzywa), ułożone w skrzyni drewnianej; albo
c) w beczki żelazne wewnątrz ocynkowane lub wyołowione; albo
d) w naczynia z blachy białej, cynkowej lub aluminiowej, układane pojedynczo lub po kilka w skrzyniach drewnianych.
24
a) w przesyłkach wagonowych:
1. w wodoszczelne beczki tekturowe, albo
2. w naczynia drewniane lub metalowe z wyjątkiem blachy czarnej;
b) w przesyłkach drobnych:
1. w puszki z tektury, blachy białej, cynkowej lub aluminiowej albo trudnopalnego tworzywa, albo w torby z gęstej tkaniny lub mocnego papieru co najmniej dwuwarstwowego lub mocnego papieru z wkładką aluminiową lub odpowiedniego tworzywa. Opakowania te należy umieszczać pojedynczo lub po kilka w skrzyniach drewnianych, albo
2. bez uprzedniego pakowania w puszki lub torby:
a) w wodoszczelne beczki drewniane lub tekturowe, albo
b) w naczynia drewniane wyłożone blachą cynkową lub aluminiową; albo
c) w naczynia metalowe z wyjątkiem blachy czarnej.
25
a) w przesyłkach wagonowych:
1. w wodoszczelne beczki tekturowe; albo
2. w naczynia drewniane lub metalowe z wyjątkiem blachy czarnej;
b) w przesyłkach drobnych:
1. w puszki z tektury, blachy białej lub aluminiowej. Jedna puszka nie może zawierać więcej niż 1 kg prochu i powinna być owinięta w papier. Opakowania te należy umieszczać pojedynczo lub po kilka w naczyniach drewnianych; albo
2. w worki z gęstej tkaniny lub mocnego papieru co najmniej dwuwarstwowego lub mocnego papieru z wkładką aluminiową lub odpowiedniego tworzywa sztucznego, które należy umieszczać pojedynczo lub po kilka w beczkach tekturowych lub drewnianych lub innych drewnianych opakowaniach wyłożonych blachą cynkową lub aluminiową, lub w naczyniach z blachy cynkowej lub aluminiowej. Wnętrze naczyń z blachy cynkowej lub aluminiowej powinno być w całości wyłożone drzewem lub tekturą.
26
27
a) punkt 7 a): do naczyń drewnianych lub wodoszczelnych beczek tekturowych. Do opakowania kwasu pikrynowego nie wolno używać ołowiu ani materiałów zawierających ołów (stopów, mieszanin lub związków);
b) punkty 7 b) i c): w ilościach najwyżej 30 kg do worków płóciennych lub mocnych worków papierowych; worki te należy umieścić w szczelnych drewnianych skrzyniach albo beczkach. Pokrywa skrzyni powinna być przyśrubowana.
28
a) w przesyłkach wagonowych:
1. punkt 8 a): do naczyń ze stali nierdzewnej lub z innego odpowiedniego materiału. Nitrozwiązki powinny być równomiernie zwilżone taką ilością wody, aby przez cały czas przewozu zawartość wody nie spadła poniżej 25%. Naczynia metalowe powinny być zaopatrzone w zamknięcia i urządzenia zabezpieczające, ustępujące pod ciśnieniem wewnętrznym najwyżej 3 kg/cm2, jednak nie ograniczające wytrzymałości naczynia lub zamknięcia. Naczynia te, z wyjątkiem naczyń ze stali nierdzewnej, należy układać w naczynia drewniane;
2. punkt 8b): w ilościach najwyżej 15 kg - do worków z tkaniny, układanych w naczyniach drewnianych;
3. punkt 8 c): pojedyncze w mocny papier i następnie układać najwyżej po 100 sztuk w pudełkach blaszanych;
b) w przesyłkach drobnych (jedna przesyłka materiałów wymienionych w punkcie 8 a) i b) nie może ważyć więcej niż 300 kg)
1. punkt 8 a) i b): w ilościach najwyżej 500 g do naczyń ze szkła, porcelany, kamionki itp. umieszczonych w skrzyniach drewnianych z odpowiednim zabezpieczeniem (np. tekturą falistą).
Sztuka przesyłki może zawierać najwyżej 5 kg nitrozwiązku.
Naczynia powinny być zamknięte czopem korkowym lub kauczukowym, który należy zaopatrzyć w dodatkowe zabezpieczenie (jak nałożenie kaptura, kapsla, zalakowanie, owiązanie itp.), przeciwdziałające wszelkiemu rozluźnieniu w drodze. Naczynia szklane muszą być wolne od wad, które mogłyby zmniejszyć wytrzymałość naczynia. W szczególności musi być obniżone ciśnienie wewnętrzne. Grubość ścian nie może być w żadnym przypadku mniejsza niż 2 mm;
2. trójnitrofenylometylenonitroamina - tetryl (punkt 8 b) w ilościach najwyżej 15 kg do woreczków z tkaniny, umieszczonych następnie w naczyniach drewnianych. Sztuka przesyłki nie może zawierać więcej niż 30 kg trójnitrofenylometylenonitroaminy (tetrylu);
3. punkt 8 c): jak wyżej pod a) 3.
29
a) w przesyłkach wagonowych:
1. punkty 9 a) do c):
a. najwyżej do 10 kg do woreczków z tkaniny, ułożonych w pudełka z wodoszczelnej tektury albo w puszki z blachy białej, aluminiowej lub cynkowej; albo
b. najwyżej 10 kg do naczyń z dostatecznie mocnej tektury, nasyconej parafiną lub uodpornionej na wodę w inny sposób.
Puszki z blachy białej, aluminiowej lub cynkowej oraz pudełka lub innego rodzaju naczynia należy pakować do skrzyń drewnianych wyłożonych tekturą falistą; puszki metalowe powinny być przedzielone tekturą falistą. Jedna skrzynia nie może zawierać więcej niż 4 puszki, pudełka lub innego rodzaju naczynia. Pokrywa skrzyni powinna być przyśrubowana;
2. czteronitropentaerytryt (pkt 9 a): w ilości najwyżej 5 kg również do naczyń ze szkła, porcelany, kamionki itp., zamykanych czopem korkowym lub kauczukowym; każde naczynie musi być umieszczone w hermetycznie spawanych lub zalutowanych naczyniach metalowych, z całkowitym wypełnieniem wszystkich luk materiałem elastycznym. Najwyżej 4 naczynia metalowe należy włożyć do skrzyni drewnianej wyłożonej tekturą falistą, przedzielając je kilkoma warstwami tektury falistej itp.;
3. punkt 9 d): poszczególne sztuki owinięte w mocny papier umieszcza się w pudełkach tekturowych zawierających najwyżej 3 kg. Najwyżej 3 pudełka należy ułożyć w skrzyni drewnianej zamykanej na śruby z pozostawieniem pomiędzy pudełkami a skrzynią odstępów najmniej 3 cm, które muszą być wypchane materiałem wypełniającym;
b) w przesyłkach drobnych [jedna przesyłka z materiałami wymienionymi w punktach 9 a) do c) nie może ważyć więcej niż 300 kg]
1. punkty 9 a) do c):
a. najwyżej po 10 kg do woreczków z materiału, jak wyżej pod a) 1.a; albo
b. najwyżej po 10 kg do naczyń, jak wyżej pod a) 1.b;
c. czteronitropentaerytryt (pkt 9 a), jak wyżej pod a) 2.;
d. czteronitropentaerytryt i trójmetylenotrójnitroamina (punkt 9 a): w ilościach najwyżej 500 g wagi w stanie suchym również do naczyń ze szkła, porcelany, kamionki itp., zamykanych czopem korkowym lub kauczukowym. Naczynia te należy umieścić w skrzyni drewnianej, oddzielając je pomiędzy sobą tekturą falistą, a od ścian bocznych skrzyni wolną przestrzenią najmniej 3 cm, która powinna być wypchana materiałem wypełniającym;
2. punkt 9 d): jak wyżej pod a) 3. Sztuka przesyłki nie może zawierać więcej niż 25 kg materiału wybuchowego.
30
31
a) punkt 11 a) i b):
1. najwyżej 2,5 kg do woreczków, które układa się w puszki z tektury, blachy białej lub aluminiowej. Puszki umieszcza się w naczyniach drewnianych; albo
2. do worków z gęstej tkaniny, układanych w drewnianych beczkach lub skrzyniach;
b) punkt 11 c): owinięte w trwały papier; każda rolka nie może ważyć więcej niż 300 kg. Rolki należy wkładać do skrzyń drewnianych wyłożonych wewnątrz trwałym papierem.
32
33
34
a) punkt 14 a): w postaci nabojów z nieprzemakalnego papieru. Naboje należy łączyć w paczki papierowe, albo bez owijania w papier układać w pudełka tekturowe. Paczki lub pudełka pojedyncze lub po kilka umieszczać należy w naczyniach drewnianych z zastosowaniem obojętnego materiału wypełniającego; zamknięcie może być zabezpieczone przez owiązanie napiętymi taśmami lub drutem metalowym;
b) punkt 14 b): w postaci nabojów z nieprzemakalnego papieru. Naboje należy umieścić w pudełkach kartonowych. Pudełka kartonowe owinięte w papier nieprzemakalny należy układać w naczyniach drewnianych bez pozostawiania wolnych przestrzeni. Zamknięcie może być zabezpieczone przez owiązanie napiętymi taśmami lub drutem metalowym.
35
3. Pakowanie razem.
Materiały wymienione w jednym punkcie c. m. 21 nie mogą być łączone w jedną sztukę przesyłki ani z materiałami wymienionymi w tym samym punkcie, ani z materiałami wymienionymi w innych punktach tej c. m., ani z materiałami i przedmiotami pozostałych klas, ani z innymi towarami.
Uwaga. Sztuka przesyłki wymieniona w cm 28 (1) b) 1 może zawierać nitrozwiązki organiczne różnego rodzaju i różnej nazwy.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (patrz Dodatek V).
36
Na sztukach przesyłki zawierającej kwas pikrynowy (punkt 7 a) należy umieścić wyraźny i nie dający się wytrzeć napis czerwonego koloru, oznaczający nazwę materiału. Napis ten powinien być sporządzony w języku urzędowym kraju nadania, a oprócz tego w języku francuskim, niemieckim lub włoskim, jeżeli taryfy międzynarodowe lub umowy, zawarte pomiędzy zarządami kolejowymi, nie stanowią inaczej.
37
Sztuki przesyłki z materiałami wybuchowymi wymienionymi w punktach 1 do 14 należy zaopatrywać w nalepki według wzoru 1.
38
B. Sposób nadawania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
Materiały wymienione w punktach 8 a) i b) [ponad 300 kg], 9 a), b) i c) [ponad 300 kg], 13 i 14 (z wyjątkiem próbek materiałów wymienionych w punktach 13 i 14) mogą być przewożone tylko jako przesyłki wagonowe.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
39
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki.
40
W wagonie należy kwas pikrynowy trzymać z dala od ołowiu i naczyń z ołowiu.
41
b. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
42
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
43
Po obu stronach wagonu, do którego załadowano sztuki przesyłki zaopatrzone w nalepki według wzoru nr 1, należy umieścić nalepki tego samego wzoru.
E. Zakazy ładowania razem.
44
a) lontami detonującymi momentalnymi z punktu 1 d), petardami kolejowymi z punktu 3, zapałami o znacznej sile wybuchowej z punktu 5, przedmiotami punktów 10 i 11 klasy I b (c. m. 61);
b) zapałkami z punktu 1 b) i korkami strzelającymi z punktu 16 klasy I c (c. m. 101);
c) materiałami samozapalnymi z punktów 3 i 9 b) c. m. 201, jak również wszystkimi innymi materiałami klasy II (c. m. 201), których opakowanie zewnętrzne nie jest metalowe;
d) materiałami płynnymi łatwozapalnymi z punktów 1 i 2, jak również nitrometanem (punkt 3), aldehydem octowym, acetonem i mieszaninami acetonu (punkt 5) klasy III a (c. m. 301);
e) materiałami podtrzymującymi palenie klasy III c (c. m. 371);
f) materiałami radioaktywnymi klasy IV b (c. m. 451);
g) kwasem azotowym i mieszaninami kwasu siarkowego z kwasem azotowym z punktu 1 e) 2 i 1 f) 2 klasy V (c. m. 501).
45
Na przesyłki, które nie mogą być ładowane razem do tego samego wagonu, powinny być sporządzone oddzielne listy przewozowe [CIM art. 6 § 9d)].
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
46
Kwas pikrynowy [punkt 7 a)] należy przechowywać w magazynach z dala od ołowiu i naczyń ołowianych.
47-59
PRZEDMIOTY WYPEŁNIONE MATERIAŁAMI WYBUCHOWYMI
Wyszczególnienie przedmiotów.
Uwaga. Próżne opakowania po przedmiotach klasy Ib nie podlegają przepisom RID.
61
1. Lonty bez spłonek:
Odnośnie do pozostałych lontów zobacz klasa I c, punkt 3 (c. m. 101).
2. Zapały o nieznacznej sile wybuchowej (zapały, które nie działają krusząco ani za pomocą spłonek detonujących, ani innych urządzeń):
3. Petardy kolejowe.
4. Naboje do ręcznej broni palnej [z wyjątkiem zawierających ładunek wybuchowy (zobacz punkt 11)]:
Uwaga. Z wyjątkiem naboi myśliwskich ze śrutem ołowianym uważa się za przedmioty punktu 4 tylko naboje, których kaliber nie przekracza 13,2 mm.
5. Zapały o znacznej sile wybuchowej:
6. Spłonki do sondowania, zwane również bombami do sondowania, tj. spłonki detonujące z zapalnikami lub bez, umieszczone w pudełeczkach.
7. Przedmioty z ładunkami miotającymi, nie wymienionymi w punkcie 8, przedmioty z ładunkiem detonującym przedmioty z ładunkiem miotającym i detonującym, jeżeli zawierają tylko materiały wybuchowe klasy I a, wszelkie urządzenia, które nie działają krusząco (jak spłonki detonujące); ładunek może zawierać środki świetlne (zobacz również punkty 8 i 11).
Uwaga. Przedmioty te mogą zawierać zapały o nieznacznej sile wybuchowej (pkt 2).
Odnośnie do materiałów dymotwórczych używanych w rolnictwie i leśnictwie zobacz klasa I c, c. m. 101, punkt 27.
10. Torpedy wiertnicze z ładunkiem dynamitu lub materiałem wybuchowym podobnym do dynamitu, bez zapalników i bez urządzeń detonujących (jak spłonki detonujące); sprzęt z ładunkiem kruszącym dla celów gospodarczych, zawierającym najwyżej 1 kg materiału wybuchowego umieszczonego w osłonie bez spłonek detonujących.
11. Przedmioty z ładunkiem detonującym, przedmioty z ładunkiem miotającym i detonującym wszystkie z urządzeniami detonującymi (spłonki detonujące), dobrze zabezpieczone. Waga poszczególnych przedmiotów nie może przekraczać 25 kg.
Przepisy przewozowe.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
2. Opakowanie poszczególnych rodzajów przedmiotów.
Przedmioty wymienione w punkcie 1 należy pakować:
a) wymienione w punkcie 1 a) i b): w naczynia drewniane lub wodoszczelne beczki tekturowe. Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 120 kg, a przy użyciu beczek tekturowych 75 kg;
b) wymienione w punkcie 1 c): nawijane w odcinkach do 250 m na szpule drewniane lub tekturowe. Szpule powinny być zapakowane do skrzyń drewnianych w ten sposób, aby nie mogły się stykać ani ze sobą, ani ze ściankami skrzyń. Jedna skrzynia nie powinna zawierać więcej niż 1000 m lontu;
c) wymienione w punkcie 1 d): nawijane w odcinkach do 125 m na szpule drewniane lub tekturowe, które powinny być zapakowane do skrzyń drewnianych o grubości ścian najmniej 18 mm, zamykanych na śruby, przy czym szpule nie mogą się stykać ani ze sobą, ani ze ściankami skrzyni. Jedna skrzynia nie powinna zawierać więcej niż 1000 m lontu momentalnego.
64
a) wymienione w punkcie 2 a): spłonki zapalające z odkrytą powierzchnią masy zapalającej najwyżej po 500 sztuk, a spłonki zapalające z przykrytą powierzchnią masy zapalającej najwyżej po 5000 sztuk: w pudełka blaszane, pudełka tekturowe lub skrzyneczki drewniane. Opakowania te umieszcza się następnie w drewnianych lub blaszanych skrzyniach zewnętrznych;
b) wymienione w punkcie 2 b): próżne łuski z zapalnikami wszelkich kalibrów: w opakowania drewniane lub tekturowe albo w worki tekstylne. Próżne łuski bocznego ognia dla flowerów i tym podobnej broni małokalibrowej w ilościach najwyżej 25.000 sztuk można pakować również do worka umieszczonego w skrzyni wyłożonej tekturą falistą;
c) wymienione w punktach 2 c) i d): w pudełka tekturowe, drewniane lub blaszane, które umieszcza się następnie w opakowaniu drewnianym albo metalowym.
65
66
67
a) wymienione w punkcie 5 a): najwyżej 100 spłonek detonujących lub 50 łączników zabezpieczonych od zapłonu, ułożonych w naczynia z blachy lub wodoszczelnej tektury, przekładając materiałem wypełniającym. Naczynia blaszane powinny być wyłożone materiałem elastycznym. Pokrywy powinny być przytwierdzone przez sklejenie naokoło taśmą.
Najwyżej 5 takich naczyń ze spłonkami detonującymi lub 10 z łącznikami należy łączyć w paczki lub umieścić w pudełku tekturowym. Paczki lub pudełka należy pakować bądź do zamykanej na śruby skrzyni drewnianej o ścianach grubości co najmniej 18 mm, bądź do naczyń blaszanych, a następnie ułożyć do skrzyni zewnętrznej o ścianach grubości co najmniej 18 mm, przekładając materiałem wypełniającym w ten sposób, aby pomiędzy skrzynią drewnianą lub naczyniem blaszanym a skrzynią zewnętrzną pozostawało zawsze co najmniej 3 cm wolnej przestrzeni, którą należy wypełnić materiałem pakunkowym;
b) wymienione w punkcie 5 b): najwyżej 100 sztuk łączone w paczki, przy czym zapłonniki powinny być umieszczone na przemian w jednym i drugim końcu paczki. Najwyżej 10 paczek łączy się w paczkę zbiorową. Najwyżej 5 paczek zbiorowych należy ułożyć w zewnętrzne skrzynie drewniane o ścianach grubości najmniej 18 mm lub w naczynia blaszane, przekładając materiałem wypełniającym, w ten sposób, aby pomiędzy paczkami zbiorowymi a skrzynią zewnętrzną lub naczyniem blaszanym pozostawało zawsze co najmniej 3 cm wolnej przestrzeni, którą należy wypełnić materiałem pakunkowym;
c) wymienione w punkcie 5 c): lonty zaopatrzone w spłonki detonujące należy zwinąć w krążek; najwyżej 10 krążków należy połączyć w jeden rulon, który pakuje się w papier. Najwyżej 10 rulonów układa się w zamykanej za pomocą śrub skrzyni drewnianej o ściankach grubości najmniej 12 mm i najwyżej 10 skrzynek należy ułożyć w skrzyni zewnętrznej o ścianach grubości co najmniej 18 mm, przekładając materiałem wypełniającym w ten sposób, aby pomiędzy skrzynkami a skrzynią zewnętrzną pozostawało zawsze co najmniej 3 cm wolnej przestrzeni, którą należy wypełnić materiałem pakunkowym;
d) wymienione w punkcie 5 d): najwyżej 100 detonatorów do skrzyni drewnianej o ściankach grubości co najmniej 18 mm tak, aby były oddzielone od siebie i od ścianek skrzyni przestrzenią nie mniejszą niż 1 cm. Ścianki skrzyni powinny być złączone na wpust, a dno i pokrywa zamykane na śruby. Jeśli skrzynia jest wyłożona blachą cynkową lub aluminiową, to wystarczy grubość ścianek 16 mm. Skrzynie takie należy ułożyć w skrzyni zewnętrznej o ścianach grubości co najmniej 18 mm przekładając materiałem wypełniającym w ten sposób, aby pomiędzy skrzynią wewnętrzną i zewnętrzną pozostawała zawsze wolna przestrzeń co najmniej 3 cm, którą należy wypełnić materiałem pakunkowym.
Dozwolone jest również pakowanie najwyżej po 5 detonatorów do puszek blaszanych z ułożeniem ich wewnątrz w przegrodach drewnianych. Pokrywa powinna być przyklejona taśmą. Najwyżej 20 puszek blaszanych wkłada się do skrzyni zewnętrznej o ścianach grubości co najmniej 18 mm;
e) wymienione w punkcie 5 e): najwyżej 25 sztuk w skrzynki drewniane o ściankach grubości co najmniej 18 mm. Przedmioty powinny być unieruchomione za pomocą wkładek drewnianych tak, aby były oddalone od siebie i od ścianek skrzynki co najmniej o 2 cm; ścianki skrzynek powinny być złączone na wpust, a dno i pokrywa umocowane śrubami. Najwyżej 5 skrzynek należy ułożyć w skrzyni zewnętrznej o ścianach grubości co najmniej 18 mm przekładając materiałem wypełniającym w ten sposób, aby pomiędzy skrzynkami a skrzynią zewnętrzną pozostawała zawsze wolna przestrzeń co najmniej 3 cm, którą należy wypełnić materiałem pakunkowym;
f) wymienione w punkcie 5 f): najwyżej 50 sztuk w skrzyniach drewnianych lub metalowych; w tych skrzyniach każdy zapalnik powinien być unieruchomiony za pomocą wkładek drewnianych tak, aby detonatory były oddalone od siebie i od ścianek skrzyni co najmniej o 2 cm. Zamknięcie pokrywy skrzyni powinno zapewniać unieruchomienie zawartości. Najwyżej 3 takie skrzynie należy umieścić, bez pozostawienia wolnej przestrzeni, w skrzyni drewnianej zewnętrznej o ścianach grubości co najmniej 18 mm; albo
w pudełkach drewnianych lub metalowych; w pudełkach tych należy unieruchomić zapalniki przy pomocy krat tak, aby pomiędzy poszczególnymi zapalnikami, jak również między zapalnikami a drewnianymi lub metalowymi ściankami pudełka był odstęp co najmniej 2 cm i zawartość pudełka nie mogła się poruszyć. Pudełka należy włożyć do skrzyni zewnętrznej o ścianach grubości co najmniej 18 mm w ten sposób, aby pomiędzy pudełkami, jak również między pudełkami a skrzynią pozostawała wolna przestrzeń co najmniej 3 cm, którą należy wypełnić materiałem pakunkowym. Sztuka przesyłki nie może zawierać więcej niż 150 zapalników.
68
69
70
71
Przedmioty wymienione w punkcie 9 należy pakować do naczyń drewnianych, które powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listwy, jeśli ważą więcej niż 25 kg. Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 75 kg.
72
Przedmioty wymienione w punkcie 10 należy pakować do skrzyń drewnianych, które powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listwy, jeśli ważą więcej niż 25 kg.
73
Przedmioty wymienione w punkcie 11 należy pakować:
a) przedmioty o średnicy mniej niż 13,2 mm: po 25 sztuk, bez luzu, w dobrze zamknięte pudełka tekturowe lub naczynia z odpowiedniego tworzywa sztucznego o równorzędnej wytrzymałości; pudełka te lub naczynia należy układać, bez pozostawiania wolnej przestrzeni, w skrzynki drewniane o ścianach grubości najmniej 18 mm, wewnątrz wyłożonych blachą cynkową, białą lub aluminiową, albo odpowiednim sztucznym tworzywem o równorzędnej wytrzymałości.
Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 60 kg. Sztuki, które ważą ponad 25 kg, muszą być zaopatrzone w uchwyty lub listwy;
b) przedmioty o przekroju od 13,2 do 57 mm:
1. pojedynczo w mocną dobrze dopasowaną i na obu końcach dobrze zamykaną powłokę z tektury lub odpowiedniego tworzywa sztucznego; albo pojedynczo w mocną dobrze dopasowaną i na jednym końcu zamkniętą, a na drugim otwartą powłokę z tektury lub odpowiedniego tworzywa sztucznego; albo pojedynczo w mocną dobrze dopasowaną, na obu końcach otwartą powłokę z tektury lub odpowiedniego tworzywa sztucznego, która posiada wewnątrz występ do unieruchomienia przedmiotu.
W powyższy sposób opakowane przedmioty należy układać warstwami najwyżej po 300 sztuk przy przekroju od 13,2 do 21 mm, 60 sztuk przy przekroju ponad 21 do 37 mm i 25 sztuk przy przekroju ponad 37 do 57 mm do drewnianej skrzyni o ścianach grubości co najmniej 18 mm, wyłożonej blachą cynkową, białą lub aluminiową.
Jeżeli przedmioty są zapakowane w powłoki papierowe otwarte na obu końcach lub na jednym końcu, wówczas ściany skrzyni zewnętrznej od strony otwarcia powłoki powinny być wyłożone warstwą filcu o grubości co najmniej 7 mm lub dwustronną tekturą falistą, lub podobnym materiałem.
Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg. Sztuki przesyłki o wadze ponad 25 kg muszą być zaopatrzone w uchwyty lub listwy;
2. przedmioty o przekroju 20 mm można pakować również w ilości po 10 sztuk do dokładnie dopasowanego, mocnego parafinowanego pudełka tekturowego z dziurkowaną wkładką na dnie i przedziałką ścianek z parafinowanej tektury. Pudełka powinny być zamykane pokrywami zabezpieczonymi przez sklejenie.
Najwyżej 30 pudełek należy bez pozostawiania wolnej przestrzeni układać w skrzyni drewnianej, o ścianach grubości najmniej 18 mm, wewnątrz wykładanej blachą cynkową, białą lub aluminiową.
Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg. Sztuki ponad 25 kg muszą być zaopatrzone w uchwyty lub listwy;
c) inne przedmioty wymienione w punkcie 11: według postanowień podanych w c. m. 69 (1). Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg. Sztuki ponad 25 kg muszą być zaopatrzone w uchwyty lub listwy;
Uwaga. Przy przedmiotach zawierających ładunek miotający jak również detonujący określenie "średnica" dotyczy cylindrycznej części przedmiotu zawierającego materiał kruszący.
3. Pakowanie razem.
74
Przedmioty wymienione w jednym i tym samym punkcie c. m. 61 nie mogą być łączone w jedną sztukę przesyłki ani z innego rodzaju przedmiotami wymienionymi w tym samym punkcie, ani z przedmiotami wymienionymi w innym punkcie tejże c. m., ani z materiałami lub przedmiotami innych klas, ani z innymi towarami, z wyjątkiem:
a) przedmiotów wymienionych w punkcie 1 razem ze sobą, a mianowicie: wymienionych w punktach 1 a) i b) razem ze sobą według c. m. 63.
Jeżeli przedmioty wymienione w punkcie 1 c pakuje się razem z przedmiotami wymienionymi w punktach 1 a) lub b) albo z jednymi i drugimi, wówczas przedmioty wymienione w punkcie 1 c) powinny być zapakowane według przepisów dla nich przewidzianych, a opakowanie zewnętrzne powinno odpowiadać przepisom o opakowaniu przedmiotów wymienionych w punktach 1 a) lub b). Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 120 kg;
b) przedmioty wymienione w punkcie 2 a) z przedmiotami wymienionymi w punkcie 2 b), jeśli jedne i drugie są zapakowane do pudełek ułożonych w skrzyni drewnianej; sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg;
c) przedmioty wymienione w punkcie 4, tylko razem ze sobą w drewnianym opakowaniu zewnętrznym przy zachowaniu przepisów o opakowaniu wewnętrznym. Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg;
d) przedmioty wymienione w punkcie 7 z przedmiotami podpadającymi pod punkt 5 a), d), e) i f), jeśli opakowanie tych ostatnich utrudni przeniesienie wszelkich możliwych wybuchów na przedmioty wymienione w punkcie 7. W każdej sztuce przesyłki ilość przedmiotów wymienionych w punktach 5 a), d), e) i f) musi być zgodna z ilością przedmiotów wymienionych w punkcie 7. Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
75
Sztuki przesyłki z przedmiotami wymienionymi w klasie I b należy zaopatrzyć w nalepki według wzoru nr 1.
B. Sposób nadawania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
76
C. Wzmianki w liście przewozowym.
77
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłek.
78
b. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
79
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
80
Po obydwu stronach wagonu, do którego załadowano sztuki przesyłki klasy I b, powinny być umieszczone nalepki wzoru nr 1.
E. Zakazy ładowania razem.
81
a) z materiałami wybuchowymi klasy I a
(c. m. 21);
b) z przedmiotami klasy I b punkt 6 (c. m. 61);
c) z płynnymi materiałami łatwo zapalnymi klasy III a (c. m. 301).
a) momentalne lonty detonujące (punkt 1 d), petardy kolejowe (punkt 3) i spłonki detonujące (punkt 5) z przedmiotami klasy I b, punkty 7, 8 i 11 (c. m. 61);
b) przedmioty wymienione w punkcie 10 z przedmiotami wymienionymi w punktach 3, 5, 7, 8 i 11 klasy I b (c. m. 61);
c) przedmioty wymienione w punkcie 11 z przedmiotami wymienionymi w punktach 3, 5, 7, 8 i 10 klasy I b (c. m. 61).
a) z materiałami samozapalnymi wymienionymi w punktach 3 i 9 b) c. m. 201, jak również z innymi materiałami klasy II, jeżeli nie są zapakowane do naczyń metalowych;
b) z materiałami podtrzymującymi palenie klasy III c (c. m. 371);
c) z materiałami radioaktywnymi klasy IV b (c. m. 451);
d) z kwasem azotowym i mieszaninami kwasu siarkowego z kwasem azotowym z punktów 1 e), 2 i 1 f) 2 klasy V (c. m. 501).
82
Na przesyłki, które nie mogą być ładowane razem do jednego wagonu, należy sporządzić oddzielne listy przewozowe (CIM art. 6 § 9 d).
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
83
Nie ma przepisów.
84-99
MATERIAŁY ZAPALAJĄCE, OGNIE SZTUCZNE I PODOBNE MATERIAŁY
Wyszczególnienie towarów.
Uwaga. Próżne opakowania po przedmiotach klasy Ic nie podlegają przepisom RID.
a) ładunek wybuchowy powinien być tak sporządzony, rozmieszczony i rozłożony, aby tarcie, wstrząs, uderzenie lub zapalenie się zapakowanych przedmiotów nie mogło spowodować wybuchu całej zawartości sztuk przesyłki;
b) biały lub żółty fosfór może być stosowany tylko w przedmiotach wymienionych w punktach 2 i 20 (c. m. 101);
c) materiał wybuchowy w ogniach sztucznych (c. m. 101 punkty 21 do 24) i materiał dymotwórczy w przedmiotach służących do walki ze szkodnikami (c. m. 101 pkt 27) nie powinny zawierać chloranów;
d) materiał wybuchowy musi odpowiadać warunkom stałości c. m. 1111, Dodatek I.
101
A. Środki zapalające:
1. a) Zapałki bezpieczne (na bazie chloranu potasu i siarki);
2. Taśmy zapalne do lamp bezpieczeństwa i taśmy zapalne parafinowane do lamp bezpieczeństwa. 1000 zapalników może zawierać najwyżej 7,5 kg masy wybuchowej.
Co do innych taśm zapalnych zobacz punkt 15.
3. Lonty z prochem czarnym wolnopalne (lonty o cienkiej, gęstej pochewce i z rdzeniem o małej średnicy z czarnego prochu).
Co do innych lontów zobacz klasa Ib, punkt 1 (c. m. 61).
4. Nici piroksylinowe (nitrowane nici bawełniane), zobacz również Dodatek I, c. m. 1101.
5. Zapalniki do lontów (rurki papierowe lub tekturowe z niedużym ładunkiem masy zapalającej, składającej się ze związków bogatych w tlen i ze związków organicznych, również z dodaniem nitrozwiązków aromatycznych) i kapsle termitowe z pigułkami zapalającymi.
6. Zapalniki do lontów bezpieczne (spłonka papierowa zawierająca zapalnik z przewleczoną nicią przeznaczoną do wywołania tarcia lub rozrywu albo o podobnej konstrukcji).
7. a) Zapalniki elektryczne bez spłonek detonujących;
8. Elektryczne blaszki zapalne (jak do fotograficznych proszków błyskowych) ładunek zapalający poszczególnej blaszki nie powinien przekraczać 30 kg, ani zawierać więcej niż 10% piorunianu rtęci.
Uwaga. Urządzenia do wytwarzania światła błyskowego w rodzaju lamp żarowych, które zawierają ładunek zapalający podobny do ładunku elektrycznych blaszek zapalnych, nie podlegają przepisom RID.
B. Przedmioty i zabawki pirotechniczne; zapalniki i wstążki zapalne; pukawki:
9. Przedmioty pirotechniczne (jak cylindry Bosko, bomby z konfetti, owoce kotylionowe). Każdy przedmiot z bawełną nitrowaną (bawełną kolodionową) może zawierać najwyżej 1 g tej bawełny.
10. Cukierki strzelające, karty kwiatowe, karty papieru nitrowanego (kolodionowego).
Do a), b) i c): 1000 sztuk może zawierać najwyżej 2,5 g piorunianu srebra.
12. Kamienia strzelające, zawierające każdy na powierzchni najwyżej 3 g masy wybuchowej. Pioruniany nie mogą stanowić masy wybuchowej.
13. Zapałki pirotechniczne (jak zapałki bengalskie, zapałki z deszczem złocistym, zapałki z deszczem kwiatowym).
14. Świece cudowne bez główki zapalającej.
15. Listki zapalne, taśmy zapalne i pierścienie zapalne: 1000 tych przedmiotów może zawierać najwyżej 7,5 g masy wybuchowej, w której nie powinno być piorunianu.
Co do taśm zapalnych do lamp bezpieczeństwa zobacz punkt 2.
16. Korki strzelające z masą wybuchową z fosforu i chloranu albo też z zaprasowanym w rurki tekturowe ładunkiem piorunianu lub masy o podobnym składzie. 1000 korków może zawierać najwyżej 60 g chloranowej masy wybuchowej albo najwyżej 10 g piorunianu.
17. Krążki strzelające z masą wybuchową z fosforu i chloranu. 1000 krążków może zawierać najwyżej 45 g masy wybuchowej.
18. Kapiszoniki tekturowe (amunicja lilipucia) z masą wybuchową z fosforu i chloranu albo z ładunkiem piorunianu lub z masy o podobnym składzie. 1000 kapiszoników może zawierać najwyżej 25 g masy wybuchowej.
19. Kapiszoniki tekturowe (wybuchające pod nogą) z osłoniętą masą wybuchową z fosforu i chloranu. 1000 kapiszoników może zawierać najwyżej 30 g masy wybuchowej.
jedne i drugie zawierające mieszaniny fosforu białego (żółtego) i czerwonego z chloranem potasu oraz co najmniej 50% domieszek biernych, nie biorących udziału w reakcji mieszaniny fosforu i chloranu. Płytka nie może ważyć więcej niż 2,5 g, a martynika więcej niż 0,1 g.
C. Ognie sztuczne:
21. Rakiety z gradem bez spłonek detonujących, bomby i garnki ogniste. Waga ładunku łącznie z ładunkiem miotającym nie powinna przekraczać 14 kg na sztukę; całkowita waga bomby lub garnka ognistego nie może przekraczać 18 kg.
22. Bomby ogniste, rakiety, świece rzymskie, fontanny, młynki ogniste i tym podobne ognie sztuczne z ładunkami, które w poszczególnej sztuce nie mogą ważyć więcej niż 1200 g.
23. Huki armatnie lub papierowe moździerze zawierające w jednej sztuce najwyżej 600 g ziarnistego prochu czarnego lub 220 g materiału wybuchowego, nie więcej niebezpiecznego, niż pył aluminiowy z nadchloranem potasu oraz huki karabinowe (petardy), zawierające w jednej sztuce najwyżej 20 g ziarnistego prochu czarnego, wszystko z lontami przykrytymi na końcach i tym podobne przedmioty wywołujące silny huk.
Co do petard kolejowych zobacz klasa Ib, punkt 3 (c. m. 61).
24. Drobne ognie sztuczne (jak żabki, szermele, deszcz złocisty, deszcz srebrzysty), zawierające w 144 sztukach najwyżej 1000 g ziarnistego prochu czarnego; wulkany i komety ręczne zawierające w jednej sztuce najwyżej 30 g ziarnistego prochu czarnego.
25. Bengalskie środki świetlne bez główki zapalającej (jak pochodnie, ognie, płomienie).
26. Proszki błyskowe gotowe do użytku w jednostkowym opakowaniu, zawierające nie więcej niż 5 g masy świetlnej, w której skład nie powinien wchodzić chloran.
D. Przedmioty do walki ze szkodnikami.
27. Materiały dymotwórcze używane w rolnictwie i leśnictwie oraz naboje dymne do walki ze szkodnikami.
Co do środków dymotwórczych zawierających chlorany lub zdolny do wybuchu ładunek albo zapalnik zobacz klasa I b, punkt 9 (c. m. 61).
Przepisy przewozowe.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
102
2. Opakowanie poszczególnych rodzajów przedmiotów.
103
Wszystkie spojenia pudeł metalowych powinny być zalutowane lub spawane.
Zamknięcia pudeł tekturowych powinny stanowić szczelnie przylegające pokrywy. Zewnętrzne brzegi pokrywy, jak również pozostałe spojenia muszą być zaklejone lub uszczelnione w odpowiedni sposób.
W przypadku ułożenia pudełek tekturowych lub paczek w pudłach z tektury waga sztuki przesyłki nie może przekraczać 20 kg.
12 takich paczek należy połączyć w paczkę zbiorową przez owinięcie mocnym papierem z zaklejeniem wszystkich fałd. Zbiorowe paczki należy układać w mocne skrzynie z drewna lub prasowanych płyt pilśniowych albo w pudła z blachy, mocnej i gładkiej tektury lub podwójnej tektury falistej.
Wszelkie spojenia skrzyń metalowych powinny być zalutowane lub spawane.
Pudła tekturowe muszą być zaopatrzone w szczelnie zamykane pokrywy. Zewnętrzne brzegi pokrywy, jak również wszelkie pozostałe spojenia muszą być zaklejone lub w inny odpowiedni sposób uszczelnione.
W przypadku ułożenia pudełek tekturowych lub paczek w pudłach z tektury waga sztuki przesyłki nie może przekraczać 20 kg.
104
105
Przedmioty wymienione w punkcie 3 należy pakować do skrzyń drewnianych, wyłożonych mocnym papierem albo cienką blachą cynkową lub aluminiową, albo do wodoszczelnych beczek tekturowych, których waga nie powinna przekraczać 75 kg. Przesyłki małe o wadze najwyżej 20 kg można owinąć w tekturę falistą i następnie złączyć w jedną dobrze zasznurowaną paczkę z podwójnego mocnego papieru pakowego.
106
108
Przedmioty wymienione w punktach 6 do 8 należy pakować:
a) wymienione w punkcie 6: w skrzynie drewniane;
b) wymienione w punkcie 7a): w skrzynie lub beczki drewniane albo w wodoszczelne beczki; wodoszczelna beczka nie może ważyć więcej niż 75 kg;
wymienione w punkcie 7b: najwyżej 1000 sztuk obłożonych trocinami w pudełka tekturowe, które powinny być wewnątrz przedzielone na trzy równe części przy pomocy wkładek tekturowych. Pokrywy pudełek muszą być oklejone naokoło paskiem. Najwyżej 100 pudełek tekturowych należy włożyć do naczynia z dziurkowanej blachy żelaznej. Naczynie powinno być umieszczone w zamykanej na śruby skrzyni zewnętrznej ze ściankami grubości co najmniej 18 mm w ten sposób, aby między naczyniami a skrzynią pozostawała wszędzie wolna przestrzeń co najmniej 3 cm, którą zapełnia się materiałem pakunkowym. Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 50 kg; sztuki cięższe niż 25 kg powinny być zaopatrzone w uchwyty lub listwy;
c) wymienione w punkcie 8: w pudełka tekturowe. Pudełka należy łączyć w paczki zawierające najwyżej po 1000 blaszek zapalnych. Paczki umieszcza się pojedynczo lub po kilka w drewnianej skrzyni zewnętrznej.
109
a) wymienione w punktach 9 i 10: w osłony papierowe lub pudełka;
b) wymienione w punkcie 11a): przekładane trzcinami w pudełka tekturowe, które owija się pojedynczo lub po kilka w papier, albo w skrzynki drewniane; poszczególne pudełko lub skrzynka może zawierać najwyżej 500 sztuk;
wymienione w punkcie 11b): najwyżej po 10 sztuk w torebki. Najwyżej 100 torebek należy zapakować w pudełka tekturowe lub owinąć w mocny papier;
wymienione w punkcie 11c): najwyżej po 10 sztuk w torby papierowe. Najwyżej 100 toreb należy pakować do pudełka tekturowego;
c) wymienione w punkcie 12: najwyżej po 25 sztuk w pudełka tekturowe;
d) wymienione w punkcie 13: w pudełka. Najwyżej 12 pudełek łączy się w paczkę pakowaną w papier;
e) wymienione w punkcie 14: w pudełka lub worki papierowe. Opakowania te należy łączyć w paczkę papierową, zawierającą najwyżej 144 świece;
f) wymienione w punkcie 15: w pudełka tekturowe, z których każde powinno zawierać najwyżej 100 zapalników z najwyżej 5 mg masą wybuchową albo najwyżej 50 zapalników z najwyżej 7,5 mg masą wybuchową. Najwyżej 12 pudełek łączy się w rulon papierowy, a najwyżej 12 rulonów w paczkę papierową.
Wstążki z 50 zapalnikami zawierającymi najwyżej po 5 mg masy wybuchowej można pakować w sposób następujący; po 5 wstążek w pudełka tekturowe, które łączy się po 6 sztuk w jedną paczkę z papieru tak mocnego, jak papier Krafta, najmniej 40g/m2; 12 takich paczek łączy się w dużą paczkę opakowaną w taki sam papier;
g) wymienione w punkcie 16: najwyżej po 50 sztuk w pudełka tekturowe. Korki te powinny być przyklejone do dna pudełka lub unieruchomione w inny nie mniej pewny sposób. Każde pudełko należy owinąć w papier i najwyżej 10 takich pudełek należy łączyć w paczkę papierową;
h) wymienione w punkcie 17: najwyżej po 5 sztuk w pudełka tekturowe. Najwyżej 200 pudełek ułożonych w rulony łączy się w zbiorowe pudełka tekturowe;
i) wymienione w punkcie 18: najwyżej po 10 sztuk w pudełka tekturowe. Najwyżej 100 pudełek ułożonych w rulony łączy się w paczkę papierową;
k) wymienione w punkcie 19: najwyżej po 15 sztuk w pudełka tekturowe. Najwyżej 144 pudełka ułożone w rulony łączy się w paczkę papierową;
l) wymienione w punkcie 20a): najwyżej po 144 sztuki w pudełka tekturowe;
m) wymienione w punkcie 20b): najwyżej po 75 sztuk w pudełka tekturowe; najwyżej 72 pudełka należy łączyć w paczkę papierową;
n) wymienione w punkcie 21: w pudełka tekturowe lub mocny papier. Jeżeli miejsca zapłonu nie są przykryte osłoną ochronną, należy każdy przedmiot owinąć uprzednio w papier. Ładunek miotający przy bombach ważących więcej niż 5 kg powinien być osłonięty łuską papierową zakrywającą dolną część bomby;
o) wymienione w punkcie 22: w pudełka tekturowe lub mocny papier. Ognie sztuczne większych wymiarów nie wymagają opakowania wewnętrznego, jeżeli miejsce zapłonu będzie przykryte osłoną ochronną;
p) wymienione w punkcie 23: w pudełka z drzewa lub tektury. Miejsca zapłonu powinny być przykryte osłoną ochronną;
q) wymienione w punkcie 24: w pudełka tekturowe lub w mocny papier;
r) wymienione w punkcie 25: w pudełka tekturowe lub w mocny papier. Ognie sztuczne większych wymiarów nie wymagają opakowania wewnętrznego, jeśli miejsce zapłonu będzie przykryte osłoną ochronną;
s) wymienione w punkcie 26: w torby papierowe lub w rurki szklane ułożone w pudełkach tekturowych. Pudełko tekturowe może zawierać najwyżej 3 rurki szklane.
a) opakowania z przedmiotami wymienionymi w punktach 10, 13 i 14 w drewnianych skrzyniach zewnętrznych;
b) opakowania z przedmiotami wymienionymi w punktach 9, 11, 12 i 15 do 26 w skrzyniach zewnętrznych ze ścian szczelnie spojonych grubości najmniej 18 mm, wyłożonych mocnym papierem lub cienką blachą cynkową albo aluminiową. Dla sztuk przesyłek, których waga nie przekracza 35 kg, wystarcza grubość desek 11 mm, jeżeli skrzynie będą opasane dookoła taśmą żelazną.
Skrzynia może jednakże zawierać najwyżej:
50 zbiorowych pudełek tekturowych z przedmiotami wymienionymi w punkcie 17,
25 paczek z przedmiotami wymienionymi w punkcie 18,
50 paczek tekturowych z przedmiotami wymienionymi w punkcie 20a),
50 paczek po 72 pudełka kartonowe, zawierające przedmioty wymienione w punkcie 20b), taką ilość rakiet z gradem bez spłonek detonujących, bomb lub garnków ognistych (punkt 21), że łączna waga ładunku nie przekroczy 56 kg;
c) proszki do światła błyskowego (punkt 26) również w zwyczajnych skrzyniach drewnianych, albo, jeżeli są zapakowane w torebki papierowe, również w mocnych pudełkach tekturowych; w obu przypadkach te opakowania zewnętrzne nie powinny ważyć więcej niż 5 kg.
110
a) w pudełka z tektury falistej lub z mocnej tektury; sztuka przesyłki nie powinna ważyć więcej niż 20 kg;
b) w zwykłe pudełka tekturowe; sztuka przesyłki nie powinna ważyć więcej niż 5 kg.
3. Pakowanie razem.
111
Spośród przedmiotów wymienionych pod c. m. 101 mogą być łączone w jedną sztukę z przedmiotami innego rodzaju tejże c. m. z materiałami lub przedmiotami innych klas albo z innymi towarami tylko następujące przedmioty i to tylko pod następującymi warunkami:
a) razem ze sobą:
1. przedmioty wymienione w tym samym punkcie, pod warunkiem zachowania przepisów o opakowaniu wewnętrznym, w opakowaniu zewnętrznym, jakie jest przewidziane dla przedmiotów tego punktu. Jednemu pudłu tekturowemu z przedmiotami wymienionymi w punkcie 20a) odpowiada jedna paczka z przedmiotami wymienionymi w punkcie 20b). Oprócz tego należy przestrzegać przepisów dla sztuk przesyłek pod c. m. 109 (3);
2. przedmioty wymienione w punktach 9-25, pod warunkiem zachowania przepisów o opakowaniu wewnętrznym w skrzyni zbiorowej, która powinna odpowiadać przepisom o skrzyni zewnętrznej dla tego rodzaju zawartych w niej przedmiotów, dla którego c. m. 109 (2) i (3) przewiduje najsurowsze przepisy. Jednej paczce z przedmiotami wymienionymi w punkcie 18 odpowiadają dwa pudełka zbiorowe z przedmiotami wymienionymi w punkcie 17, albo dwa pudła tekturowe z przedmiotami wymienionymi w punkcie 20a), albo też dwie paczki z przedmiotami wymienionymi w punkcie 20b). Sztuka przesyłki nie może w żadnym przypadku ważyć więcej niż 100 kg, a jeśli zawiera przedmioty wymienione w punkcie 23 - więcej niż 50 kg;
b) razem z materiałami innych klas - o ile pakowanie razem jest również dla nich dozwolone - i z innymi towarami:
1. przedmioty wymienione w punkcie 1 w ogólnej ilości do 5 kg, przy czym nie wolno ich pakować razem z materiałami klas II, IIIa i IIIb. Przedmioty należy łączyć razem z innymi towarami w drewnianym opakowaniu zbiorowym z zachowaniem przepisów o opakowaniu wewnętrznym;
2. przedmioty wymienione w punkcie 4 w ogólnej ilości 5 skrzynek. Przedmioty należy łączyć z innymi towarami w drewnianym opakowaniu zbiorowym z zachowaniem przepisów o opakowaniu wewnętrznym;
c) z towarami galanteryjnymi lub zwykłymi zabawkami: przedmioty wymienione w punktach 9 do 20. Należy je jednak odgrodzić od towarów galanteryjnych i zwykłych zabawek. Każdy rodzaj należy, przy zachowaniu przepisów o opakowaniu wewnętrznym, łączyć z towarami galanteryjnymi lub zabawkami w skrzyni zbiorowej, odpowiadającej przepisom o skrzyni zewnętrznej dla tego rodzaju zawartych w niej przedmiotów, dla którego c. m. 109 (2) i (3) przewiduje najsurowsze przepisy. Jednej paczce z przedmiotami wymienionymi w punkcie 18 odpowiadają dwa pudełka zbiorowe z przedmiotami wymienionymi w punkcie 17 albo dwie skrzynki tekturowe z przedmiotami wymienionymi w punkcie 20a), albo też dwie paczki z przedmiotami wymienionymi w punkcie 20b. Sztuka przesyłki nie może w żadnym przypadku ważyć więcej niż 100 kg.
4. Napisy i nalepki na sztukach przesyłek.
112
Nie ma przepisów.
B. Sposób nadawania, ograniczania w przyjmowaniu do przewozu.
113
Dla przesyłek pośpiesznych i zwyczajnych nie ma ograniczeń.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
114
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a) Dla sztuk przesyłki.
115
b) Dla małych pojemników (małych kontenerów).
116
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach.
117
Nie ma przepisów.
E. Zakazy ładowania razem.
118
119
Na przesyłki, które nie mogą być ładowane razem do jednego wagonu, należy sporządzić osobne listy przewozowe (CIM art. 6 § 9d).
F. Próżne opakowanie. Inne przepisy.
120
Nie ma przepisów.
121-129
GAZY SPRĘŻONE, SKROPLONE LUB ROZPUSZCZONE POD CIŚNIENIEM
Wyszczególnienie materiałów.
Uwaga. Jakkolwiek fluorowodór przy 50°C wykazuje ciśnienie par tylko od 2,7 do 2,8 kg/cm2 zalicza się go do klasy Id.
131
A. Gazy sprężone.
W zrozumieniu RID za sprężone uważane są gazy, których temperatura krytyczna leży poniżej -10°C.
1. a) Tlenek węgla, wodór zawierający najwyżej 2% tlenu, metan (gaz kopalniany i gaz ziemny);
2. Gaz olejowy sprężony (gaz tłusty).
3. Tlen zawierający najwyżej 3% wodoru, mieszaniny tlenu z bezwodnikiem kwasu węglowego zawierające najwyżej 20% bezwodnika kwasu węglowego, azot, powietrze sprężone, nitrox (mieszanina 20% azotu z 80% tlenu), trójfluorek boru, hel, neon, argon, krypton i mieszaniny gazów szlachetnych między sobą, mieszaniny gazów szlachetnych z tlenem i mieszaniny gazów szlachetnych z azotem.
Odnośnie do ksenonu zobacz punkt 9; odnośnie do tlenu zobacz również c. m. 131a, pod a).
B. Gazy skroplone [zobacz również c. m. 131 a pod b) i c)]:
W zrozumieniu RID za skroplone uważane są gazy, których temperatura krytyczna jest równa lub wyższa od -10ºC.
a) Gazy skroplone o krytycznej temperaturze równej lub wyższej od 70°C.
4. Gaz olejowy skroplony, którego ciśnienie par przy 70°C nie przekracza 41 kg/cm2 (gaz Z).
5. Bromowodór, fluorowodór, siarkowodór, amoniak, chlor, dwutlenek siarki (kwas siarkawy), czterotlenek azotu, gaz T (mieszanina tlenku etylenu z najwyżej 10% wagi bezwodnika kwasu węglowego, której ciśnienie par przy 70°C nie przekracza 29 kg/cm2).
6. Propan, cyklopropan, propylen, butan, izobutan, butadien, butylen i izobutylen.
Uwaga. Dla technicznych, nie czystych gazów skroplonych zobacz punkt 7.
7. Mieszaniny węglowodorów uzyskane z gazu ziemnego lub przy przeróbce produktów z olejów mineralnych, węgla itp., jak również mieszaniny gazów wymienionych w punkcie 6, które jako
mieszanina A przy 70°C ma prężność pary nie przewyższającą 11 kg/cm2, a gęstość przy 50°C nie przekracza wartości 0,48,
mieszanina AO przy 70°C ma prężność pary nie przewyższającą 16 kg/cm2, a gęstość przy 50°C nie przekracza wartości 0,49,
mieszanina A1 przy 70°C ma prężność pary nie przewyższającą 21 kg/cm2, a gęstość przy 50°C nie przekracza wartości 0,46,
mieszanina B przy 70°C ma prężność pary nie przewyższającą 26 kg/cm2, a gęstość przy 50°C nie przekracza wartości 0,45,
mieszanina C przy 70°C ma prężność pary nie przewyższającą 31 kg/cm2, a gęstość przy 50°C nie przekracza wartości 0,44.
Uwaga. Dla oznaczania powyższych mieszanin są dopuszczalne również następujące nazwy handlowe:
Oznaczenie w punkcie 7 Nazwy handlowe
Mieszanina A i mieszanina AO Butan
Mieszanina C Propan
Co do butanu zobacz również c. m. 131a pod d.
8. a) Tlenek metylu (eter metylowy), tlenek metylowinylowy (eter metylowinylowy), chlorek metylu (monochlorometan), bromek metylu (monobromometan), chlorek etylu (monochloroetan), ostatni również perfumowany (perfumy Lance), tlenochlorek węgla (fosgen), chlorek winylu, bromek winylu, metyloamina (monometyloamina), dwumetyloamina, trójmetyloamina, etyloamina (monoetyloamina), tlenek etylenu.
Uwaga. 1. Tlenek metylowinylowy, chlorek winylu i bromek winylu dopuszczone są do przewozu tylko wtedy, gdy są w odpowiedni sposób stabilizowane. Tlenek etylenu dopuszcza się do przewozu tylko wtedy, gdy nie zawiera żadnych zanieczyszczeń (jak kwasy, zasady, chlorki itd.), ułatwiających polimeryzację i gdy znajduje się w naczyniach pozbawionych w zupełności materiałów ułatwiających polimeryzację (jak woda, tlenki żelaza i chlorki żelaza).
2. Co do gazów skłonnych do samopolimeryzacji z punktu 8a) zobacz także c. m. 153 (3).
3. Mieszanina bromku metylu i bromku etylenu, zawierająca najwyżej 50% wagi bromku metylu nie jest gazem skroplonym i dlatego nie podlega przepisom RID.
Uwaga. Dla oznaczenia powyższych gazów dopuszcza się również następujące nazwy handlowe:
| Nazwy handlowe | |||||
| Oznaczenia w punkcie 8b) | Freon | Arcton | Isceon | Frigen | Algofren |
| nr | nr | nr | nr | nr | |
| dwuchlorodwufluorometan | 12 | 6 | 122 | 12 | 2 |
| dwuchloromonofluorometan | 21 | 7 | 121 | 21 | 5 |
| monochlorodwufluorometan | 22 | 4 | 112 | 22 | 6 |
| dwuchloroczterofluoroetan | |||||
| (CF2Cl - CF2Cl) | 114 | 33 | 224 | 114 | 80 |
| monochlorotrójfluoroetan | |||||
| (CH2Cl - CF3) | - | - | - | - | 67 |
mieszania F3 przy 70°C wykazuje prężność pary nie przewyższającą 30 kg/cm2, a przy 50°C nie przekracza gęstości monochlorodwufluorometanu (1,09).
Uwaga. Trójchloromonofluorometan (Freon 11, Arcton 9, Isceon 131, Frigen 11, Algofren 1), trójchlorotrójfluoroetan (CFCl2 - CF2Cl) (Freon 113, Isceon 233, Frigen 113, Algofren 60) i monochlorotrójfluoroetan (CHFCl - CHF2) (Freon 133, Isceon 213, Frigen 133, Algofren 65) nie są gazami skroplonymi i dlatego nie podlegają przepisom RID; mogą one jednak wchodzić w skład mieszanin F1 do F3.
9. Ksenon, bezwodnik kwasu węglowego (kwas węglowy), również mieszaniny bezwodnika kwasu węglowego najwyżej z 17% wagi tlenku etylenu, jak również rurki napełnione bezwodnikiem kwasu węglowego, służące do rozsadzania węgla (jak naboje "Cardex"), podtlenek azotu (gaz rozweselający), etan, etylen. Odnośnie do bezwodnika kwasu węglowego zobacz również c. m. 131a, pod e).
Uwaga. Rurki do rozsadzania węgla są to grubościenne rurki stalowe, zaopatrzone w płytki zabezpieczające, które zawierają bezwodnik kwasu węglowego i nabój określany ogólnie jako urządzenie rozgrzewcze zapalane tylko elektrycznie; urządzenie rozgrzewcze musi być tak urządzone, że jeżeli rurka nie jest napełniona bezwodnikiem kwasu węglowego pod ciśnieniem, spalanie odbywa się bez wybuchu. Naboje "Cardox" i inne podobne rurki nadawane do przewozu muszą odpowiadać wzorom dopuszczonym przez władze państwa do użytku w kopalniach.
10. Chlorowodór bezwodny (kwas chlorowodorowy ciekły), sześciofluorek siarki, chlorotrójfluorometan.
Uwaga. Dla oznaczania chlorotrójfluorometanu są dozwolone również następujące nazwy handlowe: Freon 13. Arcton 3. Isceon 113. Frigen 13. Algofren 3.
C. Silnie ochłodzone gazy skroplone o temperaturze krytycznej poniżej -10°C:
11. Powietrze ciekłe, tlen ciekły i azot ciekły, również zmieszane z gazami szlachetnymi, skroplone mieszaniny tlenu i azotu, również z zawartością gazów szlachetnych, oraz skroplone gazy szlachetne.
D. Gazy rozpuszczane pod ciśnieniem:
12. Amoniak rozpuszczony w wodzie zawierający:
Uwaga. Woda amoniakalna zawierająca nie więcej niż 35% amoniaku nie podlega przepisom RID.
E. Próżne naczynia:
14. Próżne naczynia po gazach wymienionych w punktach 1 do 10, 12 i 13.
Uwaga. 1. Za naczynia próżne uważa się naczynia, które po opróżnieniu gazów wymienionych w punktach 1 do 10, 12 i 13 zawierają jeszcze niewielką ich pozostałość.
2. Próżne naczynia po gazach wymienionych w punkcie 11 nie podlegają przepisom RID.
131a
Następujące gazy nadawane do przewozu z zachowaniem niżej podanych warunków nie podlegają postanowieniom Załącznika I:
a) tlen (punkt 3) sprężony do 0,3 kg/cm2, w workach z gumy, z tkaniny impregnowanej lub z podobnych materiałów;
b) gazy skroplone w ilościach najwyżej 20 l w aparatach chłodniczych (lodówki, maszyny do wyrobu lodu itp.) potrzebne do pracy tych aparatów;
c) gazy skroplone, które nie są ani trujące, ani żrące, ani łatwo zapalne (np. chlorofluorowęglowodory itp.), a stanowią środek rozpylający dla niektórych materiałów (ciecze czyszczące, dezynfekcyjne itp.) i znajdują się w gotowych do użytku odpowiednich naczyniach pojemności najwyżej 350 cm3;
d) butan (punkt 7) w ilości najwyżej 100 g w kieszonkowych lub stołowych zapalniczkach, jak również w przeznaczonych do tego celu zapasowych ampułkach lub zbiornikach; sztuka przesyłki nie powinna ważyć więcej niż 10 kg;
e) skroplony bezwodnik kwasu węglowego (punkt 9):
1. w naczyniach bez szwów ze stali nawęglonej lub ze stopów aluminiowych o pojemności najwyżej 220 cm3, zawierających najwyżej 0,75 g bezwodnika kwasu węglowego na 1 cm3 pojemności;
2. w kapslach metalowych (sodorach, sparkletach), jeżeli bezwodnik kwasu węglowego zawiera nie więcej niż 0,5% powietrza, najwyżej po 25 g bezwodnika kwasu węglowego w każdej kapsli i najwyżej po 0,75 g na 1 cm3 jej pojemności.
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
1. Ogólne przepisy o pakowaniu.
132
Dopuszcza się jednakże wyjątek:
1. dla naczyń badanych dla propanu (punkt 6). Naczynia te mogą być napełnione również butanem (punkt 6), z zastosowaniem próbnego ciśnienia przewidzianego dla propanu i najwyższego dopuszczalnego napełnienia przewidzianego dla propanu względnie butanu. Na naczyniu muszą być uwidocznione nazwy obydwóch gazów, ciśnienie próbne przewidziane dla propanu oraz najwyższe ciężary napełnienia dopuszczalne dla propanu i butanu;
2. dla naczyń metalowych zbadanych dla mieszanin wymienionych w punkcie 7:
Uwaga. Odnośnie do wagonów-zbiorników zobacz c. m. 157 ust. (1) m).
3. dla naczyń metalowych zbadanych dla dwuchloromonofluorometanu (punkt 8b). Naczynia mogą być napełnione również mieszaniną F1 (punkt 8c). Na naczyniach musi być uwidocznione następujące oznaczenie gazu: "Dwuchloromonofluorometan" (względnie jedna z dopuszczonych nazw handlowych) i "Mieszanina F1";
4. dla naczyń metalowych zbadanych dla dwuchlorodwufluorometanu (punkt 8b). Naczynia te muszą być napełnione również mieszaninami F1 lub F2 (punkt 8c). Na naczyniach musi być uwidocznione następujące oznaczenie gazu: "Dwuchlorodwufluorometan" (względnie jedna z dopuszczonych nazw handlowych) i "Mieszanina F1 lub F2", jak również najwyższy ciężar napełnienia dopuszczalny dla mieszaniny F1;
5. dla naczyń metalowych zbadanych dla monochlorodwufluorometanu (punkt 8b). Naczynia te mogą być napełnione również mieszaninami F2 lub F3 (punkt 8c). Na naczyniach musi być uwidocznione następujące oznaczenie gazu: "Monochlorodwufluorometan" (względnie jedna z dopuszczonych nazw handlowych) i "Mieszanina F2 lub F3", jak również najwyższy ciężar napełnienia dopuszczalny dla mieszaniny F2;
6. dla naczyń metalowych zbadanych dla mieszanin wymienionych w punkcie 8c):
Uwaga. Co do wagonów-zbiorników zobacz c. m. 157, ust. (1) n).
Co do punktów 1 do 6 zobacz również c. m. 142, 145 (1) a) i 147.
______
*) Należy zwrócić uwagę, ażeby przy napełnianiu naczyń nie przedostała się do środka wilgoć i ażeby po hydraulicznych próbach ciśnienia (zobacz c. m. 143) dokonywanych wodą lub roztworami wodnymi naczynia dokładnie wysuszono.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
a. Rodzaje naczyń.
133
Jednakże wolno używać:
1. naczyń z miedzi do przewozu:
2. naczyń ze stopów aluminiowych (zobacz Dodatek II) do przewozu:
134
a) nie działa na naczynia i nie tworzy szkodliwych związków ani z acetylenem, ani z rozpuszczalnikiem;
b) nie osiada nawet po dłuższym używaniu i wstrząsach oraz przy temperaturze do 60°C;
c) jest w stanie zapobiec rozszerzaniu się procesu rozkładu acetylenu w masie.
135
a) do 3 g bezwodnikiem kwasu węglowego, podtlenkiem azotu, etanem lub etylenem (punkt 9) i to tylko do połowy pojemności,
b) do 20 g amoniakiem, chlorem, nadtlenkiem azotu (punkt 5), cyklopropanem (punkt 6), bromkiem metylu lub chlorkiem etylu (punkt 8a) i to tylko do dwóch trzecich pojemności,
c) do 100 g dwutlenkiem siarki (punkt 5) lub tlenochlorkiem węgla (punkt 8a) i to tylko do trzech czwartych pojemności.
136
Rurki szklane i metalowe muszą być wolne od wad, które mogłyby zmniejszyć ich wytrzymałość. W szczególności prężność wewnętrzna powinna być odpowiednio osłabiona, a grubość ścian nie może być w żadnym przypadku mniejsza niż 2 mm.
Zamknięcie musi być zabezpieczone dodatkowym urządzeniem (jak czop, kaptur, opieczętowanie, przewiązanie itp.), które zapobiegałoby wszelkiemu rozluźnieniu podczas przewozu.
137
a) do naczyń szklanych o podwójnych ścianach, z próżnią pomiędzy ściankami, otoczonych chłonnym materiałem izolacyjnym, który przy naczyniach dla ciekłego powietrza i ciekłego tlenu powinien być niepalny. Naczynia szklane powinny być zabezpieczone koszami drucianymi i ułożone w skrzyniach metalowych lub drewnianych;
b) do naczyń z innego materiału, który zabezpieczy przed przenikaniem ciepła tak, że naczynie nie pokryje się rosą ani szronem. Dalsze opakowanie tych naczyń nie jest konieczne.
b. Przepisy dotyczące naczyń metalowych.
(Nie mają zastosowania do naczyń dla gazów wymienionych w punkcie 11, ani do butelek ze stopów aluminiowych wymienionych pod c. m. 135 (3), ani do rurek metalowych wymienionych pod c. m. 136; odnośnie do naczyń wagonów-zbiorników zobacz również c. m. 157 i 158).
1. Budowa i sprzęt [zobacz również c. m. 164 (2)].
138
Naczynia stalowe, podlegające ciśnieniu próbnemu ponad 60 kg/cm2, muszą być bez szwów. Naczynia stalowe dla gazów sprężonych wymienionych w punktach 1 i 3 z wyjątkiem tlenku węgla, metanu (punkt 1a), gazów wymienionych w punkcie 1b) i trójfluorku boru (punkt 3), podlegające ciśnieniu próbnemu ponad 60 kg/cm2 i o pojemności nie większej niż 10 l, mogą być jednak również spawane.
139
140
Duże naczynia mogą posiadać, oprócz ewentualnego włazu, zaopatrzonego w dobrze zamykaną pokrywę, oraz otworu do usuwania resztek osadu, najwyżej po jednym otworze do napełniania bądź opróżniania. Naczynia do rozpuszczonego amoniaku (punkt 13) o pojemności najmniej 100 litrów mogą posiadać więcej aniżeli dwa otwory dla napełniania i opróżniania.
Również duże naczynia o pojemności najmniej 100 litrów do przewozu materiałów wymienionych w punktach 6 i 7 mogą posiadać inne otwory, które w szczególności służą do sprawdzania stanu płynu i ciśnienia manometrycznego.
141
2. Urzędowe badanie naczyń (zobacz również Dodatek II).
142
143
A. przy odpowiedniej ilości nowych naczyń:
a) badanie materiału, z którego sporządzono naczynie, przy czym musi być ustalona przynajmniej granica rozciągliwości, wytrzymałości i ciśnienia aż do rozerwania naczynia, a ustalone dane powinny odpowiadać przepisom państwowym;
b) wymierzenie grubości najcieńszej ściany i ustalenie wyliczonego ciśnienia;
c) ustalenie równomierności materiału spośród jednej serii fabrycznej, jak również zbadanie zewnętrznego i wewnętrznego stanu naczynia;
B. przy wszystkich naczyniach:
d) próbę ciśnienia hydraulicznego zgodnie z postanowieniami c. m. 146 do 148;
e) badanie znakowania naczyń (zobacz c. m. 145);
C. przy naczyniach do rozpuszczonego acetylenu (punkt 13):
f) badanie stosownie do przepisów państwowych.
próbę ciśnienia hydraulicznego, ustalenie zewnętrznego i wewnętrznego stanu naczyń (np. przez przeważenie, prześwietlenie, pomiary grubości ścian), sprawdzenie osprzętu i znakowania, a w razie potrzeby ustalenie przy pomocy odpowiednich środków badawczych właściwości materiału, z którego sporządzone jest naczynie.
Badania takie należy podejmować:
a) co 2 lata przy naczyniach do gazu miejskiego (punkt 1 b), trójfluorku boru (punkt 3), bromowodoru fluorowodoru, siarkowodoru, chloru, dwutlenku siarki, nadtlenku azotu (punkt 5), tlenochlorku węgla (punkt 8 a) i chlorowodoru (punkt 10) [zobacz także c. m. 157 (1) i)];
b) co 5 lat przy naczyniach do pozostałych gazów sprężonych i skroplonych (z wyjątkiem naczyń o pojemności najwyżej 150 litrów do gazów wymienionych w punktach 6 i 7), jak również przy naczyniach do amoniaku rozpuszczonego pod ciśnieniem (punkt 12);
c) co 10 lat przy naczyniach do gazów wymienionych w punktach 6 i 7, jeśli pojemność naczyń nie jest większa niż 150 litrów, a przepisy kraju pochodzenia naczynia nie przewidują krótszego terminu;
d) co 2 lata przy naczyniach ze stopów aluminiowych.
144
Naczynia do rozpuszczonego acetylenu (punkt 13) muszą być badane co 10 lat co do stanu zewnętrznego (korozja, zniekształcenia), jak również stanu masy porowatej (rozluźnienie, opadnięcie). W miarę potrzeby należy przeprowadzać dorywcze badania i to w ten sposób, że po rozcięciu pewnej ilości naczyń bada się wnętrze co do korozji, co do zmian w materiale i w masie porowatej.
3. Znakowanie naczyń.
145
a) pełną nazwę gazu, nazwisko wytwórcy lub jego markę fabryczną oraz numer naczynia;
b) wagę własną naczynia łącznie z osprzętem, jak zaworami, zatyczkami metalowymi itp., lecz bez osłony ochronnej;
c) wysokość ciśnienia próbnego, (zobacz c. m. 146 do 148), datę ostatniej próby (zobacz c. m. 143 i 144) oraz pieczęć rzeczoznawcy, który dokonał próby [zobacz c. m. 143 (3)];
d) dla gazów sprężonych (punkt 1 do 3): najwyższe ciśnienie napełnienia dozwolone dla odnośnego naczynia (zobacz c. m. 146);
e) dla gazów skroplonych (punkty 4 do 10) i dla amoniaku rozpuszczonego w wodzie (punkt 12): najwyższy dozwolony ciężar napełnienia i pojemność;
f) dla acetylenu rozpuszczonego (punkt 13): wysokość dozwolonego ciśnienia napełnienia [zobacz c. m. 148 (2)], ciężar próżnego naczynia wraz z osprzętem, masą porowatą oraz rozpuszczalnikiem.
c. Ciśnienie próbne oraz napełnianie naczyń [zobacz także c. m. 164 (2)].
146
147
| Punkt | Najmniejsze ciśnienie próbne kg/cm2 | Najwyżej kg cieczy na 1 litr pojemności | ||
| skroplony gaz świetlny | 4 | 40 | 0,37 | |
| bromowodór | 5 | 60 | 1,20 | |
| fluorowodór | 5 | 10 | 0,84 | |
| siarkowodór | 5 | 53 | 0,67 | |
| amoniak | 5 | 33 | 0,53 | |
| chlor | 5 | 22 | 1,24 | |
| dwutlenek siarki | 5 | 14 | 1,23 | |
| czterotlenek azotu | 5 | 10 | 1,30 | |
| gaz T | 5 | 28 | 0,73 | |
| propan | 6 | 26 | 0,42 | |
| cyklopropan | 6 | 25 | 0,53 | |
| propylen | 6 | 30 | 0,43 | |
| butan | 6 | 10 | 0,51 | |
| izobutan | 6 | 10 | 0,49 | |
| butadien | 6 | 10 | 0,55 | |
| butylen | 6 | 10 | 0,52 | |
| izobutylen | 6 | 10 | 0,52 | |
| mieszanina A | 7 | 10 | 0,46 | |
| mieszanina AO | 7 | 15 | 0,47 | |
|
mieszanina A1 mieszanina B |
7 | 20 | 0,44 | |
| 7 | 25 | 0,43 | ||
| mieszanina C | 7 | 30 | 0,42 | |
| eter dwumetylowy | 8a) | 18 | 0,58 | |
| eter winylometylowy | 8a) | 10 | 0,67 | |
| chlorek metylu | 8a) | 17 | 0,81 | |
| bromek metylu | 8a) | 10 | 1,51 | |
| chlorek etylu | 8a) | 10 | 0,80 | |
| tlenochlorek węgla | 8a) | 20 | 1,23 | |
| chlorek winylu | 8a) | 11 | 0,81 | |
| bromek winylu | 8a) | 10 | 1,37 | |
| metyloamina | 8a) | 13 | 0,58 | |
| dwumetyloamina | 8a) | 10 | 0,59 | |
| trójmetyloamina | 8a) | 10 | 0,56 | |
| etyloamina | 8a) | 10 | 0,61 | |
| tlenek etylenu | 8a) | 10 | 0,78 | |
| dwuchlorodwufluorometart | 8b) | 18 | 1,15 | |
| dwuchloromonofluorometart | 8b) | 12 | 1,23 | |
| monochlorodwufluorometan | 8b) | 29 | 1,03 | |
| dwuchloroczterofluoroetart | 8b) | 10 | 1,30 | |
| monochlorotrójfluoroetart | 8b) | 10 | 1,20 | |
| mieszanina F1 | 8c) | 12 | 1,23 | |
| mieszanina F2 | 8c) | 18 | 1,15 | |
| mieszanina F3 | 8c) | 29 | 1,03 | |
| Punkt | Najmniejsze ciśnienie próbne kg/cm2 | Najwyżej kg cieczy na 1 litr pojemności | |
| ksenon | 9 | 130 | 1,24 |
| dwutlenek węgla, również w mieszaninach z tlenkiem etylenu | 9 | 250 | 0,75 |
| podtlenek azotu | 9 | 250 | 0,75 |
| etan | 9 | 120 | 0,29 |
| etylen | 9 | 225 | 0,34 |
| chlorowodór | 10 | 120 | 0,48 |
| fluorek siarki | 10 | 70 | 1,06 |
| chlorotrójfluorometan | 10 | 100 | 0,90 |
______
*) 1. Poniżej ustanowione minimalne normy ciśnienia próbnego są prawie równe ciśnieniu par cieczy przy temperaturze 70°C, pomniejszone o 1 kg/cm2, przy czym wymagane jest najmniejsze ciśnienie próbne 10 kg/cm2.
2. Dla tlenochlorku węgla (punkt 8a) ustalono najmniejsze ciśnienie próbne 20 kg/cm2 ze względu na silne właściwości trujące gazu. Dla dwuchloromonofluorometanu (punkt 8b) ustalono najmniejsze ciśnienie próbne 12 kg/cm2 ze względu na wykorzystanie naczyń dla mieszaniny F1.
3. Poniżaj ustanowione najwyższe normy napełniania w kg/litrach obliczone zostały w następującym stosunku: najwyższe dopuszczalne napełnienie = 0,95 razy gęstość fazy ciekłej przy 50°C, przy czym faza gazowa nie powinna zanikać poniżej 60°C.
148
| Punkt | Najmniejsze ciśnienie próbne kg/cm2 | Najwyżej kg cieczy na 1 litr pojemności | |
| Amoniak rozpuszczony pod ciśnieniem od ponad 35 do najwyżej 40% amoniaku | 12a) | 10 | 0,80 |
| od ponad 40 do najwyżej 50% amoniaku | 12b) | 12 | 0,77 |
| acetylen rozpuszczony | 13 | 60 | zobacz ust. (2). |
3. Pakowanie razem.
Spośród naczyń z materiałami wymienionymi pod c. m. 131 mogą być łączone w jedną sztukę przesyłki razem ze sobą, z materiałami lub przedmiotami innych klas, albo też z innymi towarami tylko naczynia z niżej podanymi materiałami i to tylko pod następującymi warunkami:
a) razem ze sobą:
1. amoniak, chlor, dwutlenek siarki, czterotlenek azotu (punkt 5), tlenochlorek węgla [punkt 8 a)], dwutlenek węgla, podtlenek azotu, etan i etylen (punkt 9), jednak chlor nie może być pakowany razem z amoniakiem lub dwutlenkiem siarki (punkt 5). Gazy powinny być opakowane według c. m. 135;
2. gazy wymienione w punkcie 8 (z wyjątkiem tlenochlorku węgla) opakowane według c. m. 136;
b) z materiałami i przedmiotami innych klas - jeżeli pakowanie razem jest również dla nich dozwolone - albo z innymi towarami:
1. gazy wymienione w punktach 4, 5 (z wyjątkiem chloru i czterotlenku azotu) i 6 do 10, umieszczone w naczyniach metalowych, które należy łączyć razem z innymi towarami w drewnianej skrzyni zbiorowej lub w małym pojemniku (małym kontenerze);
2. amoniak, dwutlenek siarki, czterotlenek azotu (punkt 5), tlenochlorek węgla [punkt 8 a)], dwutlenek węgla, podtlenek azotu, etan i etylen (punkt 9), w małych ilościach. Gazy powinny być pakowane według c. m. 135 w rurki i puszki blaszane, które należy łączyć z innymi towarami w drewnianej skrzyni zewnętrznej lub w małym pojemniku (małym kontenerze);
3. gaz świetlny skroplony (punkt 4), siarkowodór i gaz T (punkt 5), gazy wymienione w punktach 6 do 8, z wyjątkiem tlenochlorku węgla [punkt 8 a)], jak również chlorowodór (punkt 10), w łącznej ilości do 5 kg. Gazy powinny być opakowane według c. m. 136 w rurki i skrzynki, które należy łączyć z innymi towarami w drewnianej skrzyni zbiorowej lub w małym pojemniku (małym kontenerze).
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
150
151
B. Sposób nadania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
152
Tlen sprężony i mieszaniny tlenu z dwutlenkiem węgla (pkt 3), cyklopropan (punkt 6), chlorek etylu [punkt 8 a)] i podtlenek azotu (punkt 9) mogą być nadawane również jako przesyłki ekspresowe; w tym przypadku sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 40 kg.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
153
D. Środki przewodowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a) Dla sztuk przesyłki.
154
Należy ładować: sztuki przesyłki z gazami:
a) wymienionymi w punktach 1 do 10 i 13: do wagonów krytych lub do wagonów nie krytych, które w miesiącach od kwietnia do października muszą być przykryte oponami, jeśli naczynia nie są umieszczone w skrzyniach drewnianych;
b) wymienionymi w punkcie 11: do wagonów krytych.
155
b. Dla wagonów-zbiorników i dla naczyń umocowanych na wagonach.
156
Z wyjątkiem fluorowodoru (punkt 5), gazów wymienionych w punkcie 11 rozpuszczonego acetylenu (punkt 13) można gazy klasy Id przewozić w wagonach-zbiornikach.
157
a) Naczynia nie mogą być lutowane ani sporządzane ze stopów aluminiowych. Powinny być zaopatrzone w zawory bezpieczeństwa z otworami o dostatecznym przekroju. W tym przypadku dopuszcza się na każdym naczyniu najwyżej dwa zawory bezpieczeństwa o łącznym przekroju odpowiadającym stosunkowi 1 zawór 51 mm (= 2 cale angielskie) na 30 m3 pojemności. Te zawory bezpieczeństwa powinny otwierać się automatycznie, jeśli naczynie znajdzie się pod ciśnieniem 1,1 do 1,2-krotnie wyższym od ciśnienia próbnego.
Jeżeli wagony posiadają więcej naczyń trwale połączonych z wagonem, a pomiędzy sobą wspólną rurą [zobacz poniżej pod b), c), d), e) i f)], wówczas naczynia na jednym wagonie mogą zawierać tylko jeden i ten sam gaz sprężony lub skroplony. Istniejące zawory bezpieczeństwa w każdym naczyniu muszą posiadać wystarczający przekrój.
b) Jeśli w wagonie jest kilka umocowanych w nim na stałe naczyń, nie jest konieczne zaopatrywanie każdego naczynia w urządzenia do napełniania i opróżniania; w urządzenie to może być zaopatrzona wspólna rura, która łączy naczynia. Naczynia ruchome nie mogą być łączone wspólną rurą. (Za naczynia ruchome uważa się naczynia tak zbudowane, aby pasując do specjalnych urządzeń wagonu mogły być wyjęte dopiero po rozebraniu przyborów, które służą do ich umocowania w wagonie).
c) Jeżeli kilka naczyń umocowanych w wagonie na stałe, przeznaczonych do przewozu gazów sprężonych nie niebezpiecznych dla organów oddechowych, jest połączonych między sobą wspólnymi rurami, to nie każde naczynie musi być zamykane zaworem. (Za gazy sprężone nie niebezpieczne dla organów oddechowych uważa się: wodór, metan, mieszaniny wodoru i metanu, tlen, mieszaniny tlenu z dwutlenkiem węgla, azot, powietrze sprężone, nitrox, hel, neon, argon, krypton, mieszaniny gazów szlachetnych, mieszaniny gazów szlachetnych z tlenem, mieszaniny gazów szlachetnych z azotem).
d) Jeżeli kilka naczyń umocowanych w wagonie na stałe, przeznaczonych do przewozu gazów sprężonych niebezpiecznych dla organów oddechowych, jest połączonych między sobą wspólnymi rurami, to każde naczynie musi być zamykane osobnym zaworem. (Za gazy sprężone niebezpieczne dla organów oddechowych uważa się: tlenek węgla, gaz wodny, gaz syntetyczny, gaz miejski, sprężony gaz świetlny, fluorek boru, jak również mieszaniny tlenku węgla, gazu wodnego, gazów syntetycznych i gazu miejskiego).
e) Jeżeli kilka naczyń umocowanych w wagonie na stałe, przeznaczonych do przewozu gazów skroplonych nie niebezpiecznych dla organów oddechowych, jest połączonych między sobą wspólnymi rurami, to nie każde naczynie musi być zamykane zaworem. (Za gazy skroplone nie niebezpieczne dla organów oddechowych uważa się: skroplony gaz świetlny, propan, cyklopropan, propylen, butan, izobutan, butadion, butylen, izobutylen, mieszaniny A, AO, A1, B i C, eter dwumetylowy, chlorek etylu, chlorek winylu, dwuchlorodwufluorometan, dwuchloromonofluorometan, monochlorodwufluorometan, dwuchloroczterofluoroetan, monochlorotrójfluoroetan, mieszaniny F1, F2 i F3, ksenon, dwutlenek węgla, podtlenek azotu, etan, etylen, sześciofluorek siarki i chlorotrójfluorometan).
f) Jeżeli kilka naczyń umocowanych w wagonie na stałe, przeznaczonych do przewozu gazów skroplonych niebezpiecznych dla organów oddechowych, jest połączonych między sobą wspólnymi rurami, to każde z naczyń musi być zamykane zaworem; naczynia powinny być napełnione każde z osobna, a ich zawory w czasie przewozu zamknięte i zaplombowane. (Za gazy skroplone niebezpieczne dla organów oddechowych uważa się: bromowodór, siarkowodór, amoniak, chlor, dwutlenek siarki, czterotlenek azotu, gaz T, eter winylometylowy, trójmetyloamina, etyloamina, tlenek etylenu, mieszanina dwutlenku węgla z tlenkiem etylenu i chlorowodorem). Przepisy te stosuje się również do amoniaku rozpuszczonego pod ciśnieniem.
g) Zawory naczyń ruchomych nadających się do toczenia powinny być zaopatrzone w osłony ochronne.
h) Urządzenia zamykające powinny być takie, by nie mogły być otwierane przez osoby niepowołane.
i) Wewnętrzne badanie naczyń musi być powtarzane w tych samych terminach, jakie są przewidziane dla próby ciśnienia. Przy naczyniach do chloru i dwutlenku siarki (punkt 5) prób ciśnienia i wewnętrznych badań należy dokonywać co trzy lata.
k) Waga własna wagonu wraz z osprzętem powinna być wskazana na tablicy umocowanej na samym naczyniu za pomocą spawania albo trwale przymocowanej do wagonu [zobacz c. m. 145 (1) b) i 145 (2)]. Pieczęcie i napisy na wagonie nie powinny powodować zmniejszenia wytrzymałości naczyń. Napisy mogą być umieszczone na tablicy przyspawanej do naczynia.
l) Naczynia cylindryczne do przewozu gazów skroplonych powinny posiadać blachy prądowe (przebite ściany działowe) dzielące je na przedziały nie dłuższe niż 3,50 m.
m) Naczynia dopuszczone w myśl c. m. 132 (3) 2 do przewozu mieszanin wymienionych w punkcie 7 muszą mieć na tablicy następujące dane: oznaczenie gazów dopuszczonych do przewozu w odpowiednim naczyniu, ciśnienie próbne przewidziane dla mieszaniny o najwyższej prężności par i najwyższe dopuszczalne ciężary napełnienia dla wszystkich gazów.
n) Naczynia dopuszczone w myśl c. m. 132 (3) 3 do 6 do przewozu różnych gazów wymienionych w punkcie 8 b) lub mieszanin wymienionych w punkcie 8 c) muszą mieć na tablicy następujące dane: oznaczenie wszystkich gazów i mieszanin dopuszczonych do przewozu w odnośnym naczyniu, ciśnienie próbne przewidziane dla gazu lub mieszaniny o najwyższej prężności par oraz najwyższe dopuszczalne ciężary napełnienia dla wszystkich gazów i mieszanin.
a) być sporządzone z drzewa albo z innego odpowiedniego podobnego materiału izolującego lub z blachy metalowej grubości co najmniej 1,5 mm;
b) zakrywać co najmniej górną trzecią część powierzchni naczynia, lecz najwyżej górną połowę powierzchni naczynia;
c) być oddzielone od naczynia warstwą powietrza około 4 cm i ochraniać skutecznie wszystkie naczynia znajdujące się w wagonie;
d) być tak umieszczone, by nie przeszkadzały łatwemu skontrolowaniu urządzeń do napełniania i opróżniania oraz wspólnych rur.
Uwaga. Zwykłe pomalowanie nie jest uważane za urządzenie chroniące przed ciepłem.
| Punkt | Najmniejsze ciśnienie próbne kg/cm2 | Najwyżej kg cieczy na 1 litr pojemności | |
| gaz olejowy skroplony | 4 | 40 | 0,37 |
| bromek wodoru | 5 | 60 | 1,20 |
| siarkowodór | 5 | 45 | 0,67 |
| amoniak | 5 | 25 | 0,54 |
| chlor | 5 | 18 | 1,24 |
| dwutlenek siarki | 5 | 14 | 1,23 |
| czterotlenek azotu | 5 | 10 | 1,30 |
| gaz T | 5 | 25 | 0,73 |
| propan | 6 | 22 | 0,42 |
| cyklopropan | 6 | 20 | 0,55 |
| propylen | 6 | 27 | 0,43 |
| butan | 6 | 10 | 0,51 |
| izobutan | 6 | 10 | 0,50 |
| butadien | 6 | 10 | 0,55 |
| butylen | 6 | 10 | 0,52 |
| izobutylen | 6 | 10 | 0,52 |
| mieszanina A | 7 | 10 | 0,48 |
| mieszanina A0 | 7 | 14 | 0,48 |
| mieszanina A1 | 7 | 17 | 0,45 |
| mieszanina B | 7 | 21 | 0,43 |
| mieszanina C | 7 | 25 | 0,43 |
| tlenek metylu | 8a) | 14 | 0,58 |
| tlenek metylo-winylowy | 8a) | 10 | 0,67 |
| chlorek metylu | 8a) | 14 | 0,81 |
| bromek metylu | 8a) | 10 | 1,51 |
| chlorek etylu | 8a) | 10 | 0,80 |
| tlenochlorek węgla | 8a) | 15 | 1,23 |
| chlorek winylu | 8a) | 10 | 0,83 |
| bromek winylu | 8a) | 10 | 1,40 |
| metyloamina | 8a) | 10 | 0,61 |
| dwumetyloamina | 8a) | 10 | 0,60 |
| trójmetyloamina | 8a) | 10 | 0,58 |
| etyloamina | 8a) | 10 | 0,61 |
| tlenek etylenu | 8a) | 10 | 0,78 |
| dwuchlorodwufluorometen | 8b) | 15 | 1,18 |
| dwuchlorofluorometan | 8b) | 10 | 1,26 |
| monochlorodwufluorometan | 8b) | 25 | 1,05 |
| dwuchloroczterofluoroetan | 8b) | 10 | 1,33 |
| monochlorotrójfluoroetan | 8b) | 10 | 1,20 |
| mieszanina F 1 | 8c) | 10 | 1,26 |
| mieszanina F 2 | 8c) | 15 | 1,18 |
| mieszanina F 3 | 8c) | 25 | 1,05 |
| Punkt | Najmniejsze ciśnienie próbne kg/cm2 | Na 1 litr pojemności najwyżej cieczy w kg | |
| ksenon | 9 | 130 | 1,24 |
| bezwodnik kwasu węglowego i jego mieszaniny z tlenkiem etylenu | 9 | 210 | 0,75 |
| podtlenek azotu | 9 | 210 | 0,75 |
| etan | 9 | 95 | 0,29 |
| etylen | 9 | 200 | 0,34 |
| chlorowodór | 10 | 120 | 0,48 |
| sześciofluorek siarki | 10 | 60 | 1,06 |
| chlorotrójfluorometan | 10 | 100 | 0,90 |
158
c. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
159
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
160
Wagony-zbiorniki, zawierające gazy wymienione w punktach 1 do 10, powinny być zaopatrzone z obu stron w nalepki według wzoru nr 9.
E. Zakazy ładowania razem.
161
a) z materiałami podtrzymującymi palenie klasy IIIc (c. m. 371);
b) z kwasem azotowym i mieszaninami kwasu siarkowego z kwasem azotowym wymienionymi w punktach 1e/2 i 1f/2 klasy V (c. m. 501).
162
Na przesyłki, które nie mogą być ładowane razem do jednego wagonu, należy sporządzać osobne listy przewozowe [CIM art. 6 § 9 d)].
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
163
164
a) naczynia i wagony-zbiorniki będące w użyciu lub zamówione w wytwórniach przed dniem 1 marca 1956 są, z zastrzeżeniem niżej podanych wyjątków, dopuszczone do przewozu w komunikacji międzynarodowej w terminie określonym w przepisach państwa umawiającego się, w którym dokonano badań zgodnie z c. m. 143, z tym że będą przestrzegane terminy okresowych badań określonych pod c. m. 143 (4), 144 i 157 (1) (i).
Naczynia i wagony-zbiorniki do chlorowodoru, wymienionego w punkcie 10 c. m. 131, mogą być dopuszczone do przewozu po dniu 1 stycznia 1957 tylko wtedy, gdy będą odpowiadały przepisom RID;
b) przy naczyniach zbudowanych na poprzednich warunkach (dopuszczalna granica rozciągliwości 2/3 zamiast 3/4) nie może być podwyższone ani poprzednio ustalone ciśnienie próbne, ani ciśnienie napełnienia [porównaj c. m. 138 (1)];
c) duże naczynia (również przy wagonach-zbiornikach) zaopatrzone w krany, których umocowanie nie odpowiada wymaganiom c. m. 140 (1), mogą być stosowane do czasu, w którym powinny być poddane badaniu przepisanemu w c. m. 143 (4);
d) naczynia do amoniaku rozpuszczonego pod ciśnieniem w wodzie, wymienionego w punkcie 12a, c. m. 131, dopuszcza się do przewozu do dnia 1 września 1958 r., nawet wtedy, jeśli będą poddane ciśnieniu próbnemu tylko 8 kg/cm2 [porównaj c. m. 148 (1)];
e) wagony-zbiorniki zaopatrzone jeszcze w dniu 1 marca 1956 r. w zawory bezpieczeństwa, które nie odpowiadają postanowieniom RID [c. m. 157 (1)a)], są nadal dozwolone, jeśli zawory będą mogły być zamykane przy pomocy odpowiedniego urządzenia wskazującego położenie zamknięte.
165-179
MATERIAŁY WYTWARZAJĄCE W ZETKNIĘCIU Z WODĄ GAZY ZAPALNE
Wyszczególnienie materiałów.
Spośród materiałów wyszczególnionych w tytule klasy Ie dopuszcza się do przewozu tylko materiały wymienione pod c. m. 181 i to tylko na warunkach przewidzianych pod c.m. 181 do 196 i tym samym uważane są za materiały RID.
Uwaga. Próżne naczynia po materiałach klasy Ie nie podlegają przepisom RID. Próżne naczynia po materiałach wymienionych w punkcie 2 (c.m. 181) przyjmuje się do przewozu tylko wtedy, gdy nie zawierają pozostałości po materiałach. W liście przewozowym powinno być wskazane, po czym są te naczynia. Co do wagonów-zbiorników zobacz c. m. 196.
181
1. a) Metale alkaliczne i metale ziem alkalicznych, np. sód, potas, wapń oraz stopy metali alkalicznych, stopy metali ziem alkalicznych i stopy metali alkalicznych z metalami ziem alkalicznych;
2. a) Węglik wapnia (karbid) i węglik glinu;
Uwaga. Cyjanamid wapnia (azotniak) nie podlega przepisom RID.
3. Amidki metali alkalicznych i metali ziem alkalicznych, np. amidek sodu. Zobacz również c. m. 181a.
181a
Amidek sodu (punkt 3) w ilościach do 200 g nie podlega przepisom przewozowym RID, jeżeli jest zapakowany w naczynia szczelnie zamknięte i nie podlegające działaniu zawartości i jeżeli naczynia te są umieszczone starannie w mocnych, szczelnych opakowaniach drewnianych ze szczelnymi zamknięciami.
Przepisy przewozowe.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
182
Zamknięcie musi być zabezpieczone dodatkowym urządzeniem (jak czop, kaptur, opieczętowanie, owiązanie itp.), zapobiegającym wszelkiemu rozluźnieniu w czasie przewozu.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
183
a) do naczyń z blachy żelaznej, z blachy żelaznej pokrytej ołowiem lub z blachy białej. Dla materiałów wymienionych w punkcie 1b) naczynia z blachy żelaznej pokrytej ołowiem lub z blachy białej są jednakże nie dozwolone. Naczynia te z wyjątkiem beczek żelaznych powinny być umieszczone w drewnianych skrzyniach zewnętrznych lub w żelaznych koszach ochronnych; albo
b) w ilościach do 1 kg do naczyń szklanych lub kamionkowych. Najwyżej 5 takich naczyń pakuje się do drewnianych skrzyń zewnętrznych szczelnie wyłożonych zwyczajną blachą żelazną lub blachą żelazną pokrytą ołowiem lub blachą białą. Dla naczyń szklanych zawierających nie więcej niż 250 g zamiast wyłożonych skrzyń drewnianych można używać również naczyń z blachy żelaznej zwyczajnej lub pokrytej ołowiem, albo z blachy białej. Naczynia szklane należy układać w opakowaniu zewnętrznym, przekładając niepalnym materiałem wypełniającym.
184
185
Amidki (punkt 3) należy w ilościach do 10 kg pakować do hermetycznie zamkniętych puszek lub beczek metalowych, albo układanych pojedynczo lub po kilka w skrzyniach drewnianych. Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 75 kg.
3. Pakowanie razem.
186
Materiały wymienione pod c. m. 181 mogą być łączone w jedną sztukę przesyłki razem ze sobą, z materiałami lub przedmiotami innych klas, albo z innymi towarami tylko pod następującymi warunkami:
a) razem ze sobą: materiały wymienione w tym samym punkcie pod warunkiem zachowania przepisów o opakowaniu wewnętrznym i zewnętrznym, przewidzianych dla materiałów tego punktu;
b) razem ze sobą, z materiałami lub przedmiotami innych klas - jeżeli pakowanie razem jest również dla nich dozwolone, jak również z innymi towarami:
materiały wymienione pod c. m. 181 w ilościach do 5 kg każdego z tych materiałów w wewnętrznym opakowaniu metalowym, przewidzianym pod c. m. 183 (1), 184 (1) i 185, z innymi towarami w zbiorowym opakowaniu drewnianym lub w małych pojemnikach.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
187
B. Sposób nadania. Ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
188
Dla przesyłek pośpiesznych i zwyczajnych nie ma ograniczeń.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
189
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki.
190
b. Przewóz luzem.
191
Przy nadaniu do przewozu przykrywy muszą być zaryglowane, przy czym temperatura zewnętrzna nie powinna przekroczyć 70°C.
c. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
192
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach.
193
Na specjalnie urządzonych wagonach z węglikiem wapnia (punkt 2a)) należy po stronie zamknięcia zamieścić wyraźny i nie zacierający się napis "Po napełnieniu i opróżnieniu szczelnie zamknąć". Napis powinien być sporządzony w jednym z języków urzędowych kraju nadania, a oprócz tego w języku francuskim, niemieckim lub włoskim, jeżeli taryfy międzynarodowe albo umowy zawarte pomiędzy zarządami kolejowymi nie postanawiają inaczej.
E. Zakazy ładowania razem.
194
Materiałów klasy Ie nie wolno ładować razem do jednego wagonu z materiałami radioaktywnymi klasy IVb (c. m. 451).
195
Na przesyłki, które nie mogą być ładowane razem do jednego wagonu, należy sporządzać osobne listy przewozowe (CIM art. 6 § 9 d)).
F. Próżne opakowanie. Inne przepisy.
196
Próżne wagony po sodzie (punkt 1a) lub węgliku wapnia (punkt 2a) powinny być zamknięte hermetycznie jak w stanie napełnionym.
197-199
MATERIAŁY SAMOZAPALNE
200
Spośród materiałów określonych w tytule klasy II dopuszcza się do przewozu tylko materiały wymienione pod c. m 201 i to tylko na warunkach przewidzianych pod c. m. 201 do 222 i tym samym uważa się je za materiały RID.
201
1. Fosfor zwyczajny (biały lub żółty).
2. Związki fosforu z metalami ziem alkalicznych, jak fosforek wapnia, fosforek strontu.
Uwaga. Związki fosforu z metalami ciężkimi, jak żelazo, miedź, cyna itp., nie podlegają przepisom RID.
3. Etylek cynku, metylek cynku, etylek magnezu, również rozpuszczone w eterze i wszelkie podobne ciecze, zapalające się same na powietrzu.
4.
Co do a), b) i c) zobacz również. c. m. 201a pod a).
Uwaga. 1. Włókna syntetyczne nie podlegają przepisom RID.
2. Zwilżone materiały wymienione w punktach 4b) i 4c) są wyłączone od przewozu.
5. a) Pył i proszek aluminiowy lub cynkowy, jak również mieszaniny pyłu lub proszku aluminiowego i pyłu lub proszku cynkowego, także przetłuszczone lub zaoliwione, pył i proszek cyrkonu rozgrzanego w powietrzu, pył z filtrów wielkopiecowych;
Co do a) zobacz c. m. 201a pod a) i b); co do b), c) i d) również c. m. 201a pod a).
6. Sadze świeżo wyżarzone. Zobacz również c. m. 201a pod a).
7. Węgiel drzewny świeżo wyżarzony, w postaci proszku, ziaren albo kawałków.
Zobacz również c. m. 201a pod a) i klasa IIIb, punkt 1 (cm. 331).
Uwaga. Przez węgiel drzewny świeżo wyżarzony rozumie się: przy węglu drzewnym w kawałkach, gdy od wyżarzenia nie upłynęły 4 dni; przy węglu w proszku lub w ziarenkach mniejszych niż 8 mm, gdy od wyżarzenia nie upłynęło 8 dni, przyjmując, że chłodzenie powietrzem dokonane zostało w cienkich warstwach lub w inny sposób, zapewniający ten sam stopień ochłodzenia.
8. Mieszaniny materiałów palnych ziarnistych lub porowatych ze składnikami ulegającymi jeszcze samoutlenianiu, jak olejem lnianym, pokostem z oleju lnianego lub pokostem z innych podobnych olejów, żywicy, oleju żywicznego, pozostałości naftowych itp. (jak masa korkowa, lupulina), jak również odpadki otrzymywane przy odbarwieniu oleju z soji. Zobacz również c. m. 201a pod a) i klasa IIIb, punkt 1 (c. m. 331).
9. a) Papier, tektura i wyroby z tych materiałów (jak rurki i pierścienie z tektury), płyty z fibry drzewnej, pasma nici, tkaniny, przędza, towary powroźnicze, odpadki przędzenia lub tkania, wszystko nasycone samoutleniającymi się olejami, tłuszczami, pokostami lub innymi substancjami impregnacyjnymi. Zobacz również c. m. 201a pod a) i klasa IIIb, punkt 1 (c. m. 331).
Uwaga. Materiały wymienione w punkcie 9a, wykazujące większą wilgotność niż hygroskopijna, są wyłączone od przewozu.
Uwaga. Odpadki filmów nitrocelulozowych, odżelatynowane, w postaci proszku lob zawierające część sproszkowaną, są wyłączone od przewozu.
10. Używane worki po drożdżach nieoczyszczone. Zobacz również c. m. 201a pod a).
11. Worki z tkanin opróżnione po azotanie sodu.
Uwaga. Worki z tkanin nasycone azotanem sodu oczyszczone zupełnie przez wymycie nie podlegają przepisom RID.
12. Nieoczyszczone beczki z blachy żelaznej opróżnione po fosforze zwyczajnym (pkt 1).
12. Nieoczyszczone beczki z blachy żelaznej opróżku cynku, metylku cynku, etylku magnezu lub innych samozapalnych cieczach wymienionych w punkcie 3.
Uwaga do punktów 12 i 13. Próżne opakowania po pozostałych materiałach klasy II nie podlegają przepisom RID.
201a
Materiały nadane do przewozu na warunkach niżej podanych nie podlegają przepisom przewozowym RID:
a) materiały wymienione w punktach 4 do 9a) i 10, jeżeli ich stan wyklucza niebezpieczeństwo samozapalenia, a nadawca potwierdzi to w liście przewozowym oświadczeniem: "Materiał nie jest samozapalny"; co do materiałów wymienionych w punktach 7 i 9a) zobacz jednak klasa IIIb punkt 1 (c. m. 331);
b) pył i proszek aluminiowy lub cynkowy (punkt 5a), np. zapakowany razem z lakierami do wyrobu farb, jeżeli są one starannie zapakowane w ilościach nie przewyższających 1 kg.
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
202
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
Butelki i inne naczynia szklane muszą być wolne od wad, które mogłyby osłabić ich wytrzymałość. W szczególności ciśnienie wewnętrzne musi być odpowiednio zmniejszone. Grubość ścian nie może w żadnym przypadku być mniejsza niż 2 mm; nie może być ona mniejsza niż 3 mm, jeżeli naczynie waży więcej niż 35 kg.
Zamknięcie musi być zabezpieczone (dodatkowym urządzeniem (jak czop lub kaptur, opieczętowanie, przewiązanie itp.), które będzie mogło zapobiec wszelkiemu rozluźnieniu w czasie przewozu.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
203
a) w zalutowane naczynia z blachy białej, układane w skrzyniach drewnianych; albo
b) w beczki z blachy białej, z wyjątkiem takich, których przykrywy są dociskane; beczki powinny być zamykane szczelnie i nie powinny ważyć więcej niż 500 kg. Jeżeli ważą one więcej niż 100 kg, powinny być zaopatrzone w obręcze do przetaczania i przy dnach; albo
c) w ilościach do 250 g w hermetycznie zamknięte naczynia szklane, które należy układać w zalutowanych naczyniach blaszanych umieszczonych następnie w skrzyniach drewnianych.
204
205
206
207
a) do zatopionych ampułek szklanych; albo
b) do buteleczek ze szkła lub z innego odpowiedniego tworzywa sztucznego, zamykanych zatyczką z korka, kauczuku lub innego tworzywa sztucznego oraz zabezpieczonych dodatkowym urządzeniem (jak czop lub kaptur, opieczętowanie, przewiązanie itp.), które będzie mogło zapobiec wszelkiemu rozluźnieniu w czasie przewozu; albo
c) do szczelnie zalutowanych puszek metalowych napełnionych obojętnym gazem.
Naczynia pod a) i b) powinny być umieszczone w pudełkach z mocnej tektury lub metalu, przy czym naczynia szklane powinny być przekładane materiałem wypełniającym; pudełka należy układać w drewnianych skrzyniach zewnętrznych.
Sztuka przesyłki z naczyniami pod a) i b) nie może ważyć więcej niż 25 kg; sztuka przesyłki z naczyniami pod c) nie może ważyć więcej niż 50 kg.
208
Materiały wymienione w punktach 6 do 8, 9a) i 10 należy pakować do dobrze zamykanych naczyń. Naczynia drewniane z materiałami wymienionymi w punktach 6 i 7 powinny być wyłożone uszczelniającymi materiałami.
209
210
Worki próżne po azotanie sodu (punkt 11), dobrze owiązane i sprasowane, pakować należy do drewnianych skrzyń albo w mocny papier kilkuwarstwowy, albo w nieprzepuszczalną tkaninę.
2. Pakowanie razem.
211
Spośród materiałów wymienionych pod c. m. 201 mogą być łączone w jedną przesyłkę razem ze sobą, z materiałami i przedmiotami innych albo z innymi towarami tylko materiały niżej podane i tylko pod następującymi warunkami:
a) razem ze sobą: materiały wymienione w tym samym punkcie w przepisanym opakowaniu z wyjątkiem materiałów wymienionych w punkcie 9a) z materiałami wymienionymi w punkcie 9b);
b) z materiałami i przedmiotami innych klas - jeżeli pakowanie razem jest również dla nich dozwolone - jak również z innymi towarami:
1. fosfor zwyczajny (punkt 1) w ilości do 250 g, opakowany według c. m. 203 w naczyniach z blachy białej lub w naczyniach szklanych, ułożonych w naczyniach blaszanych, które należy razem z innymi towarami łączyć w drewnianych opakowaniach zbiorowych,
2. materiały wymienione w punkcie 2 w ogólnej ilości do 5 kg opakowane według c. m. 204 w naczyniach kruchych (do 2 kg) ułożonych w skrzyniach, albo w naczyniach blaszanych ułożonych z innymi towarami w drewnianym opakowaniu zbiorowym lub w małych pojemnikach (małych kontenerach),
3. materiały wymienione w punkcie 5 (z wyjątkiem pyłu z filtrów wielkopiecowych) w ogólnej ilości do 1 kg, jednakże nie z kwasami, ługami alkalicznymi ani z cieczami zawierającymi wodę. Materiały te zapakowane do zamkniętych naczyń szklanych lub pudełek blaszanych, a naczynia szklane ułożone ponadto w puszkach blaszanych lub tekturowych należy łączyć z innymi towarami w drewnianym opakowaniu zbiorowym lub w małym pojemniku (małym kontenerze),
4. materiały wymienione w punkcie 9a) opakowane zgodnie z przepisami z innymi towarami w drewnianym opakowaniu zbiorowym lub w małym pojemniku (małym kontenerze).
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
212
Sposób nadawania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
Materiały wymienione w punkcie 3 dopuszcza się do przewozu w drobnych przesyłkach pośpiesznych tylko w sztukach, które nie ważą więcej niż 25 kg.
Wzmianki w liście przewozowym.
Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
a. Dla sztuk przesyłki i przy przewozie luzem.
215
Należy ładować:
a) sztuki przesyłki z materiałami wymienionymi w punkcie 3 do wagonów niekrytych. Sztuki wagi do 25 kg można ładować również do wagonów krytych;
b) materiały wymienione w punkcie 4 luzem oraz pył z filtrów wielkopiecowych (punkt 5a) luzem do żelaznych wagonów z ruchomymi pokrywami, pył z filtrów wielkopiecowych luzem również do wagonów niekrytych pod oponami;
c) sztuki przesyłki z materiałami wymienionymi w punkcie 9a) do wagonów krytych lub do wagonów niekrytych pod oponami;
d) sztuki przesyłki z materiałami wymienionymi w punkcie 9b) do wagonów krytych.
b. Dla wagonów-zbiorników.
216
a) Urządzenie grzejne nie może być wewnątrz naczynia, lecz musi być umieszczone na zewnątrz. Inne rury muszą prowadzić do górnej części naczynia; otwory muszą znajdować się w górnej części naczynia, zamykane szczelnie zaryglowanymi przykrywami.
b) Naczynie musi być ze stali; ściany nie mogą być cieńsze niż 10 mm.
c) Naczynie przed pierwszym użyciem musi być poddane próbnemu ciśnieniu hydraulicznemu co najmniej 7 kg/cm2.
d) Na naczyniu musi być zamieszczony na stałe znak wskazujący najwyższy dopuszczalny poziom wody, jak również wewnątrz naczynia urządzenie do badania poziomu fosforu.
c. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
217
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Załącznik V).
218
Po obu stronach wagonów-pojemników z materiałami wymienionymi w punkcie 1 należy umieścić nalepki według wzoru nr 2.
Zakazy ładowania razem.
a) z materiałami wybuchowymi z klasy Ia (c. m. 21);
b) z przedmiotami wypełnionymi materiałami wybuchowymi z klasy Ib (c. m. 61);
c) z materiałami podtrzymującymi palenie z klasy IIIc (c. m. 371);
d) z kwasem azotowym i mieszaninami kwasu siarkowego z kwasem azotowym z punktów 1e/2 i 1f/2 z klasy V (c. m. 501).
220
Na przesyłki, które nie mogą być ładowane razem do jednego wagonu, powinny być sporządzone oddzielne listy przewozowe [CIM art. 6 § 9d)].
Próżne opakowanie. Inne przepisy.
albo napełnione azotem; nadawca powinien potwierdzić, że wagony posiadają zamknięcia gazoszczelne;
albo napełnione wodą najwyżej do 96% pojemności wagonu; w okresie od 1 października do 31 marca należy dodać do wody tyle środków przeciwzamarzających, ażeby przez cały czas przewozu nie uległa ona zamarznięciu; środki przeciwzamarzające nie powinny działać korodująco ani nie łączyć się z fosforem.
222
Naczynia z materiałami wymienionymi w punkcie 3 uszkodzone podczas przewozu powinny być niezwłocznie wyładowane i jeżeli nie można ich w krótkim czasie naprawić, mogą być wraz z zawartością sprzedane bez dalszych formalności na rachunek nadawcy.
223-299
MATERIAŁY PŁYNNE ŁATWO ZAPALNE
Wyszczególnienie materiałów.
Uwaga. Materiały płynne łatwozapalne o ciśnieniu par powyżej 3 kg/cm2 przy 50°C należą do klasy Id.
301
1. a) Ciecze nie dające się zmieszać z wodą, których punkt zapłonu leży poniżej 21°C, chociażby zawierały nie więcej niż 30% ciał stałych, bądź rozpuszczonych w cieczach, bądź w zawiesinie (z wyjątkiem nitrocelulozy), lub też jednych i drugich, jak:
ropa naftowa surowa lub inne oleje surowe, jak również lotne destylaty ropy naftowej i innych olejów surowych, smoły z węgla kamiennego, z węgla brunatnego, z łupku, z drzewa i torfu, jak eter naftowy, pentany, benzyna, benzen i toluen, gaz ziemny - gazolina, octan etylowy (ester etylowy kwasu octowego, ester octowy), octan winylu, eter etylowy (eter siarczany), mrówczan metylu (ester metylowy kwasu mrówkowego) i inne etery i estry; siarczek węgla; niektóre chlorowane węglowodory (np. 1,2-dwuchloroetan);
Co do a) zobacz również 301a pod a) i c), a co do b) również 301a pod a).
Uwaga. Co do mieszanin cieczy o punkcie zapłonu poniżej 21°C zawierających
powyżej 55% nitrocelulozy z dowolną ilością azotu, albo najwyżej 55% nitrocelulozy z więcej niż 12,6% azotu; zobacz klasa: Ia (c. m. 21. punkt 1) i klasa IIIb (c. m. 331 punkt 8a).
2. Ciecze nie dające się zmieszać z wodą, których punkt zapłonu leży poniżej 21°C, jeżeli zawierają więcej niż 30% ciał stałych, bądź rozpuszczonych w cieczach, bądź w zawiesinie (z wyjątkiem nitrocelulozy), lub też jednych i drugich, jak niektóre farby do rotograwiury i do skór, jak również niektóre lakiery, farby lakierowe i roztwory kauczuku (gumy). Zobacz również c. m. 301a pod b).
3. Ciecze nie dające się zmieszać z wodą, których punkt zapłonu leży pomiędzy 21°C włącznie a 55°C włącznie, chociażby zawierały nie więcej niż 30% ciał stałych, bądź rozpuszczonych w cieczach, bądź w zawiesinie, lub też jednych i drugich, jak:
terpentyna, średnie frakcje ropy naftowej i innych olejów surowych, smoły z węgla kamiennego, z węgla brunatnego, z łupku, z drzewa i z torfu, jak terpentyna mineralna (white spirit, namiastka terpentyny), benzyna ciężka, nafta (do oświetlania, ogrzewania i napędu), ksylen, styren, kumen, solventnafta, alkohol butylowy (butanol) i octan butylu (ester butylowy kwasu octowego); octan amylowy (ester amylowy kwasu octowego); bezwodnik octowy; nitrometan (mononitrometan), jak również niektóre mononitroparafiny; niektóre chlorowane węglowodory (np. monochlorobenzen). Zobacz również c. m. 301a pod b) i c).
4. Ciecze nie dające się zmieszać z wodą, których punkt zapłonu leży powyżej 55°C do 100°C włącznie, chociażby zawierały nie więcej niż 30% ciał stałych, bądź rozpuszczonych w cieczach, bądź w zawiesinie, lub też jednych i drugich, jak:
niektóre smoły i ich destylaty; oleje do ogrzewania, oleje napędowe Diesla, niektóre oleje gazowe; tetralina (tetrahydronaftalen); nitrobenzen; niektóre chlorowane węglowodory (np. chlorek benzylu), kresol techniczny. Zobacz również c. m. 301a pod b) i c).
5. Ciecze dające się zmieszać z wodą w dowolnym stosunku, których punkt zapłonu leży poniżej 21 °C, chociażby zawierały nie więcej niż 30% ciał stałych, bądź rozpuszczonych w cieczach, bądź w zawiesinie, lub też jednych i drugich, jak:
alkohol metylowy (metanol, spirytus drzewny), również skażony; alkohol etylowy (etanol, spirytus zwykły), również skażony; aldehyd octowy; aceton i mieszaniny acetonu; pirydyna. Zobacz również c. m. 301a pod b).
6. Nie oczyszczone naczynia próżne po:
301a
Materiały nadane do przewozu na niżej podanych warunkach nie podlegają przepisom przewozowym RID:
a) ciecze wymienione w punkcie 1: w ilościach po 200 g w naczyniu blaszanym lub szklanym, porcelanowym, kamionkowym itp.; najwyżej do 10 takich naczyń należy ułożyć w opakowaniu zbiorowym z blachy, drzewa lub kartonu i zabezpieczyć od rozbicia;
b) ciecze wymienione w punktach 2 do 5: w ilościach po 1 kg w naczyniach i 10 kg w sztuce przesyłki; materiały te powinny być opakowane jak materiały wymienione w punkcie 1;
c) materiał pędny w zbiornikach motorów albo w zamkniętych zbiornikach zapasowych, mocno przywiązanych do motorów. Kurek zaworu włączony do obiegu motoru powinien być w stanie zamkniętym; elektryczny kontakt powinien być przerwany. Motocykle i rowery z motorkiem pomocniczym, zawierające w zbiornikach materiał pędny, należy ustawiać w pozycji stojącej na kołach i zabezpieczyć przed przewróceniem.
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
302
Butelki i inne naczynia szklane powinny być wolne od wad, które mogłyby osłabić ich wytrzymałość. W szczególności ciśnienie wewnętrzne powinno być odpowiednio zmniejszone. Grubość ścian nie może w żadnym przypadku być mniejsza niż 2 mm; nie może być ona mniejsza niż 3 mm, jeśli ciężar naczynia wraz z zawartością przekracza 35 kg.
Zaniknięcie musi być zabezpieczone dodatkowym urządzeniom (jak czop lub kaptur, opieczętowanie, przewiązanie itp.), które nadaje się do zapobieżenia wszelkiemu rozluźnieniu w czasie przewozu.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
siarczek węgła (punkt 1) 1 litr
eter etylowy, eter naftowy, pentany (punkt 1) 2 litry
inne materiały z punktu 1 5 litrów
Naczynia blaszane ze ściankami
Naczynia blaszane ze ściankami grubości poniżej 0,75 mm mogą zawierać najwyżej 50 kg cieczy wymienionych w punktach 1 i 5.
a) do beczek metalowych z podwójnym czopem i obręczami do toczenia, albo
b) do naczyń z blachy żelaznej, które mogą zawierać najwyżej 10 kg, albo do naczyń szklanych, które mogą zawierać najwyżej 1 kg.
304
a) naczynia szklane, porcelanowe, kamionkowe itp.;
b) naczynia z blachy białej i inne naczynia z blachy żelaznej ze ścianami grubości poniżej 0,75 mm napełnione cieczami wymienionymi w punktach 1 i 5;
c) naczynia z blachy żelaznej napełnione nitro-metanem (punkt 3).
305
3. Pakowanie razem.
306
Materiały wymienione pod c. m. 301 mogą być łączone w jedną sztukę przesyłki razem ze sobą, z materiałami lub przedmiotami innych klas, jeżeli pakowanie razem jest również dla nich dozwolone, jak również z innymi towarami pod warunkiem zachowania następujących przepisów:
a) w ograniczonej ilości:
1. siarczek węgla (punkt 1) w ilości do 5 kg;
2. eter etylowy i roztwory zawierające eter etylowy (no. kolodium) wymienione w punkcie 1 w łącznej ilości do 20 kg;
3. pozostałe ciecie wymienione w punkcie 1 w łącznej ilości do 100 kg.
Uwaga. Dla cieczy wymienionych w punktach 2 do 5 ograniczeń wagi nie ma.
b) wszystkie materiały (punkt 1 do 5) opakowane według przepisów dla sztuk przesyłek należy umieścić z innymi towarami w mocnym opakowaniu zbiorowym przy łączeniu materiałów wymienionych pod c. m. 301 razem ze sobą; wystarczy jako naczynie zbiorowe opakowanie ochronne podane pod c. m. 304.
4. Nalepki i napisy ostrzegawcze na sztukach (patrz Dodatek V).
307
B. Sposób nadawania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
308
Ciecze wymienione w punktach 1, 2 i 3 oraz aldehyd octowy, aceton i mieszaniny acetonu (punkt 5) dopuszcza się do przewozu jako przesyłki pośpieszne tylko w przesyłkach wagonowych z wyjątkiem przesyłek, które zgodnie z c. m. 310 (2) mogą być ładowane do wagonów krytych.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
309
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki.
310
a) ciecze wymienione w punkcie 1 w naczyniach szklanych, porcelanowych, kamionkowych itp. opakowanych według c. m. 303 i 304;
b) ciecze wymienione w punkcie 1, jeśli są w naczyniach metalowych: eter naftowy, pentany, gaz ziemny; gazolina; eter etylowy (eter siarczany) również zmieszany z innymi cieczami z punktu 1a); najwyższa waga sztuki
siarczek węgla [punkt 1a)] 40 kg
inne ciecze z punktów a) i b) 75 kg
c) sztuki przesyłki z cieczami wymienionymi w punktach 2 i 3, jak również z aldehydem octowym, acetonem lub mieszaninami acetonu (punkt 5), jeśli waga ich nie przekracza 100 kg. Waga bębnów nie może przewyższać 250 kg, beczek blaszanych z obręczami wzmacniającymi i do toczenia oraz waga innych naczyń o takiej samej wytrzymałości i szczelności 500 kg;
d) opakowanie zbiorowe z naczyniami, które zgodnie z a), b) i c) można ładować do wagonów krytych, jeśli sztuka przesyłki nie waży więcej niż 100 kg.
b. Dla wagonów - zbiorników.
311
c. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
212
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
313
E. Zakazy ładowania razem.
314
a) z materiałami wybuchowymi klasy Ia (c. m. 21);
b) z przedmiotami punktów 21, 22 i 23 klasy Ic (c. m. 101).
a) z lontami momentalnymi [punkt Id)], petardami kolejowymi (punkt 3), z zapalnikami kruszącymi (punkt 5) i przedmiotami punktów 10 i 11 klasy Ib (c. m. 61);
b) z materiałami podtrzymującymi palenie klasy IIIc (c. m. 371);
c) z materiałami radioaktywnymi klasy IVb (c. m. 451);
d) z kwasem azotowym i mieszaninami kwasu siarkowego z kwasem azotowym punktów 1e) 2 i 1f) 2 klasy V (c. m. 501).
315
Na przesyłki, które nie mogą być ładowane razem do jednego wagonu, powinny być sporządzone oddzielne listy przewozowe [CIM art. 6 § 9d)].
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
316
317
Naczynia z cieczami wymienionymi w punktach 1 i 2, jak również z aldehydem octowym, acetonem lub mieszaninami acetonu (punkt 5) uszkodzone w drodze powinny być niezwłocznie wyładowane. Gdyby nie można ich w krótkim czasie naprawić, mogą być sprzedane bez dalszych formalności wraz z zawartością na rachunek nadawcy.
318-329
MATERIAŁY STAŁE ŁATWO ZAPALNE
Wyszczególnienie materiałów.
Spośród materiałów określonych w tytule klasy IIIb materiały wymienione pod c. m. 331 podlegają przepisom przewidzianym w c. m. 331 do 354. Wskutek tego materiały te uważa się za materiały RID.
331
1. Materiały, które mogą się zapalić od iskier lokomotywy, np. mączka drzewna, trociny drzewne, wióry drzewne, wełna drzewna, węgiel drzewny i celuloza drzewna, stary papier i odpadki z papieru, wełna papierowa, trzcina (z wyjątkiem trzciny hiszpańskiej), sitowie, siano, słoma, również wilgotna (słoma kukurydziana, ryżowa lub lniana), materiały włókiennicze pochodzenia roślinnego i odpadki materiałów włókienniczych pochodzenia roślinnego, korek sproszkowany lub ziarnisty, napęczniały lub nie napęczniały, również z dodatkiem smoły lub innych materiałów nie skłonnych do samozapalenia się i odpadki korkowe w drobnych kawałkach (zobacz również klasę II, punkty 7, 8 i 9a) i c. m. 201a pod a).
Uwaga. 1. Siano nie sfermentowane lub siano, co do którego zachodzi obawa, że może sfermentować, jest wyłączone od przewozu, jeżeli zawiera wilgoć w takiej ilości, że może ona spowodować fermentację.
2. Osłony i płyty sporządzone przez sprasowanie korka, również z dodatkiem smoły lub innych materiałów nie skłonnych do samozapalenia się, nie podlegają przepisom RID.
3. Korek impregnowany materiałami skłonnymi do samozapalania się jest materiałem klasy II (zobacz c. m. 201, punkt 8).
2. Siarka, również kwiat siarkowy.
3. Celoidyna, materiał wytwarzany przez niezupełne odparowanie alkoholu zawartego w kolodium i zawierający głównie bawełnę koloidową.
4. Celuloid w płytach, arkuszach, prętach lub rurkach.
5. Celuloid filmowy, to jest surowiec do wyrobu filmów - bez emulsji, w zwojach i wywołane filmy z celuloidu.
Uwaga. Filmy nie naświetlone i filmy naświetlone, ale nie wywołane są przedmiotami klasy VII (zobacz c. m. 701, punkt 2).
6. Odpadki celuloidu i odpadki filmów celuloidowych.
Uwaga. Odpadki filmów nitrocelulozowych, pozbawione żelatyny, w zwojach, arkuszach lub wycinkach, są materiałem klasy II (zobacz c. m. 201, punkt 9b).
7. Nadtlenek benzoilu, zawierający co najmniej 10% wody, lecz mniej niż 25%.
Uwaga. Nadtlenek benzoilu, suchy, zawierający mniej niż 10% wody jest materiałem klasy Ia (zobacz c. m. 21, punkt 10); gdy zawiera 25% lub więcej wody, nie podlega przepisom RID, jeżeli jego opakowanie jest nieprzemakalne.
8. a) Nitroceluloza słabo nitrowana (jak bawełna koloidowa), to jest z zawartością azotu do 12,6%, dobrze stabilizowana i zawierająca co najmniej 25% wody lub alkoholu (metylowego, etylowego, propylowego, normalnego lub izopropylowego, butylowego, amylowego lub ich mieszanin), również skażona, solventnafty, benzenu, toluenu, ksylenu, mieszanin skażonego alkoholu z ksylenem, mieszanin wody z alkoholem albo alkoholu zawierającego kamforę w roztworze;
Uwaga. 1. Nitroceluloza z zawartością azotu powyżej 12,6% jest materiałom klasy Ia (zobacz c. m. 21, punkt 1).
2. Jeżeli nitroceluloza jest nawilgocona skażonym alkoholem, wówczas środek użyty do skażenia nie może wywierać szkodliwego działania na trwałość celulozy.
Uwaga. Nitroceluloza plastyfikowana, nie pigmentowana, z zawartością co najmniej 12%, ale mniej niż 18% ftalenu butylu albo plastyfikatora przynajmniej równej jakości jak ftalen butylu, jest materiałem klasy Ia (zobacz c. m. 21, punkt 4).
Uwaga. Nitroceluloza plastyfikowana, pigmentowana, zawierająca mniej niż 40% nitrocelulozy, nie podlega przepisom RID.
Do a), b) i c): Słabo nitrowaną celulozę i celulozę plastyfikowaną, pigmentowaną i nie pigmentowaną dopuszcza się do przewozu tylko wówczas, gdy odpowiadają one warunkom stałości i bezpieczeństwa, zawartym w Dodatku I, oraz powyższym warunkom dla rodzaju i ilości materiałów dodatkowych.
Zobacz: do a) również Dodatek I, c. m. 1101; do b) i c) Dodatek I c. m. 1102.1.
9. Fosfor czerwony (bezpostaciowy) i półtora-siarczek fosforu.
10. Kauczuk (guma) mielony, pył kauczukowy (gumowy).
11. Miał węglowy z węgla kamiennego, z węgla brunatnego, z koksu, z węgla brunatnego i z torfu, wyrabiany sztucznie (np. przez zmielenie lub w inny sposób) jak również zobojętniony (to jest nie samozapalny) półkoks z węgla brunatnego.
Uwaga. 1. Pył naturalny, który opada przy wydobywaniu węgla, koksu, węgla brunatnego i koksu, nie podlega przepisom RID.
2. Niezupełnie zobojętniony półkoks z węgla brunatnego nie jest dopuszczony do przewozu.
12. Używana masa do oczyszczania gazu świetlnego bazowana na tlenku żelaza.
Uwaga. Jeżeli używana masa do oczyszczania gazu świetlnego była dobrze przechowywana i przewietrzana i jeżeli nadawca potwierdzi to w liście przewozowym przez zamieszczenie oświadczenia "Dobrze przechowywano i przewietrzano", wówczas nie podlega ona przepisom RID.
Zobacz do a) i b) również c. m. 331a.
331a
Naftalen w postaci kulek lub łusek (punkt 13) nie podlega przepisom RID, jeżeli zapakowany jest do dobrze zamkniętych pudełek tekturowych lub drewnianych, przy czym waga jednego pudełka nie może przekraczać 1 kg, a najwyżej 10 takich pudełek zapakowano do jednej skrzyni drewnianej.
Przepisy przewozowe.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
332
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
333
Materiały wymienione w punktach 1 i 2, jeśli są przewożone jako drobne przesyłki pośpieszne, należy pakować do drewnianego opakowania; do przewozu mączki drzewnej, trocin drzewnych, węgla drzewnego, korka sproszkowanego lub ziarnistego, odpadków korkowych w drobnych kawałkach (punkt 1) i siarki (punkt 2) można używać do opakowania również mocnych worków papierowych lub worków z juty gęsto tkanej.
334
Celoidynę (punkt 3) należy tak opakować, by nie wysychała.
335
a) w klatkach z okładzin albo
b) w ramach z desek, których brzegi wystają poza opakowanie papierowe i które powinny być ściągnięte taśmami żelaznymi, albo
c) w opakowanie ze szczelnej tkaniny.
120 kg, jeśli zawiera rurki zapakowane w skrzynie, klatki z okładzin lub ramy z desek;
75 kg, jeśli zawiera rurki w opakowaniu z tkaniny,
120 kg, jeśli zawiera pręty.
336
337
338
339
a) w naczynia drewniane lub nieprzemakalne beczki papierowe; te naczynia i beczki powinny być wyłożone od wewnątrz nieprzemakalnym materiałem odpowiednim do zawartych w nich cieczy; ich zamknięcie powinno być szczelne; albo
b) w worki nieprzemakalne (np. worki gumowe lub worki z odpowiedniego trudno zapalnego materiału plastycznego), które należy ułożyć w skrzyni drewnianej; albo
c) w beczki żelazne powleczone od wewnątrz warstwą cynku lub ołowiu; albo
d) w naczynia z blachy białej, cynkowej lub aluminiowej, które należy układać pojedynczo lub po kilka w skrzyniach drewnianych, przekładając materiałem wypełniającym.
a) w opakowania drewniane, wyłożone mocnym papierem albo blachą cynkową lub aluminiową, albo
b) do mocnych beczek tekturowych, albo
c) do opakowań z blachy.
340
a) w naczynia lub bańki z blachy żelaznej lub białej, które pojedynczo lub po kilka należy układać w mocnych skrzyniach drewnianych; sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg; albo
b) w naczynia szklane lub kamionkowe o grubości ścian co najmniej 3 mm; pojedyncze naczynie nie może zawierać więcej niż 12,5 kg fosforu. Naczynia te należy układać pojedynczo lub po kilka w mocnej skrzyni drewnianej, przekładając materiałem wypełniającym; sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 100 kg; albo
c) w bębny metalowe lub mocne beczki żelazne, które - jeśli ważą więcej niż 200 kg - muszą być zaopatrzone od zewnątrz w obręcze wzmacniające i obręcze do przetaczania.
341
Materiały wymienione w punkcie 10 do naczyń szczelnych i dobrze zamykających się.
342
343
344
Waga pudełek kartonowych nie może być większa niż 30 kg.
3. Pakowanie razem.
345
Spośród materiałów wymienionych pod c. m. 331 można łączyć w jedną sztukę przesyłki razem ze sobą lub z innymi towarami tylko materiały niżej wymienione i to tylko pod następującymi warunkami:
a) razem ze sobą: materiały wymienione w tym samym punkcie w przepisanym opakowaniu. Sztuka przesyłki, w której zapakowano razem przez owinięcie w tkaninę celuloid w prętach i rurkach, nie może ważyć więcej niż 75 kg;
b) materiały wymienione w punktach 3 i 5 tylko i z towarami, które nie są objęte RID. Materiały te, opakowane według przepisów dla sztuk przesyłki, należy łączyć z innymi towarami w naczyniu zbiorowym lub w małym pojemniku (małym kontenerze).
Uwaga. Ograniczenia podane pod niniejszą c. m. nie obejmują materiałów wymienionych w punkcie 1, jeżeli używa się ich jako materiałów pakowych lub wypełniających.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
346
B. Sposób nadawania. Ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
347
C. Wzmianki w liście przewozowym.
348
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki i dla przewozu luzem.
349
b. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
350
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
351
Przy przewozie materiałów wymienionych w punktach 4 do 9 należy po obydwu stronach wagonu umieścić nalepki według wzoru nr 2.
E. Zakazy ładowania razem.
352
a) z materiałami podtrzymującymi palenie klasy IIIc (c. m. 371);
b) z materiałami radioaktywnymi klasy IVb (c. m. 451);
c) z kwasem azotowym oraz mieszaninami kwasu siarkowego z kwasem azotowym, wymienionymi w punktach 1e) 2 oraz 1f) 2 klasy V (c. m. 501).
353
Na przesyłki, których nie wolno ładować razem do jednego wagonu, należy sporządzać osobne listy przewozowe [CIM art. 6 § 9d)].
F. Próżne opakowanie. Inne przepisy.
354
Nie ma przepisów.
355-369
MATERIAŁY PODTRZYMUJĄCE PALENIE
Wyszczególnienie materiałów.
Spośród materiałów określonych w tytule klasy IIIc materiały wymienione pod c. m. 371 podlegają przepisom przewidzianym pod c. m. 371 do 392. Materiały te uważa się za materiały RID.
Uwaga. Materiały podtrzymujące palenie, gdy są zmieszane z materiałami palnymi, są wyłączone od przewozu, jeżeli pod działaniem ognia mogą być doprowadzone do wybuchu i jeżeli zarówno na uderzenie, jak i na tarcie są bardziej wrażliwe od dwunitrobenzenu, chyba że są wyraźnie wymienione w klasach 1a lub Ic.
371
1. Roztwory wodne dwutlenku wodoru, zawierające więcej niż 60% dwutlenku wodoru, stabilizowane i stabilizowany dwutlenek wodoru.
Uwaga. 1. Co do roztworów wodnych, zawierających najwyżej 60% dwutlenku wodoru, zobacz c. m. 501, punkt 10.
2. Nie stabilizowane roztwory wodne nadtlenku wodoru, zawierające ponad 60% dwutlenku wodoru oraz nie stabilizowany dwutlenek wodoru nie są dopuszczone do przewozu.
2. Czteronitrometan, nie zawierający zapalnych zanieczyszczeń.
Uwaga. Czteronitrometan nie oczyszczony z zapalnych zanieczyszczeń jest wyłączony od przewozu.
3. Kwas nadchloranowy w roztworach wodnych, zawierających więcej niż 50%, ale najwyżej 72,5% czystego kwasu (HClO4). Zobacz również c. m. 371 a pod a).
Uwaga. Kwas nadchloranowy w roztworach wodnych, zawierających najwyżej 50°/e czystego kwasu (HClO4) jest materiałem klasy V [zobacz c. m. 501, punkt 1 i)]. Roztwory wodne kwasu nadchloranowego, zawierające powyżej 72,5% czystego kwasu, jak również mieszaniny kwasu nadchloranowego z cieczą inną niż woda nie są dopuszczone do przewozu.
4. a) Chlorany:
Uwaga. Chloran amonu nie jest dopuszczony do przewozu.
Do a), b), c) i d) zobacz również c. m. 371 a pod b).
Uwaga. Mieszaniny chloranu sodu, chloranu potasu, chloranu wapnia z chlorkiem hygroskopijnym (jak chlorek wapnia lub chlorek magnezu), nie zawierające więcej jak 50% chloranu, są materiałami klasy IVa (zobacz c. m. 401, punkt 16).
5. Nadchloran amonu. Zobacz również c. m. 371a pod b).
6. a) Azotan amonu, zawierający nie więcej niż 0,4% substancji palnych;
Uwaga. Azotan amonu, zawierający ponad 0,4% substancji zapalnych, nie jest dopuszczony do przewozu, chyba że jest on częścią składową materiału wybuchowego z c. m. 21 punkt 12.
Do a), b) i c) zobacz również c. m. 371 a pod b).
Uwaga. 1. Mieszaniny azotanu amonu z siarczanem amonu lub fosforanem amonu, nie zawierające ponad 40"/o azotanu, również mieszaniny azotanu amonu z nieorganicznym materiałem obojętnym, zawierające najwyżej 65% azotanu, nie podlegają przepisom RID.
2. Przy mieszaninach wymienionych pod c) mogą być uważane za materiały obojętne tylko nieorganiczne materiały niezapalne i nie podtrzymujące palenia.
3. Nawozy sztuczne zmieszane, w których łączna zawartość azotu w azotanach i amoniaku nie przekracza 14% lub w których zawartość azotu w azotanach nie przekracza 7% nie podlegają przepisom RID.
7. a) Azotan sodu;
Do a) i b) zobacz również c. m. 371 a pod b).
Uwaga. 1. Mieszaniny azotanu amonu z azotanem wapnia lub z azotanem magnezu lub obydwoma z nich, które zawierają nie więcej niż 10% azotanu amonu, nie podlegają przepisom RID.
2. Worki z tkanin po azotanie sodu niezupełnie oczyszczone z azotanu, którym są przepojone, są materiałem klasy II (zobacz c. m. 201, punkt 11).
8. Azotyny nieorganiczne. Zobacz również c. m. 371 a pod b).
Uwaga. Azotyn amonu i mieszaniny azotynu nieorganicznego z solą amonu nie są dopuszczone do przewozu.
9. a) Nadtlenki metali alkalicznych i mieszaniny zawierające nadtlenki metali alkalicznych, które nie są bardziej niebezpieczne niż nadtlenek sodu;
Do a), b) i c) zobacz również c. m. 371 a pod b).
Uwaga. Nadmanganian amonu, jak również mieszaniny jakiegoś nadmanganianu z solą amonu nie są dopuszczone do przewozu.
10. Trójtlenek chromu (zwany też kwasem chromowym). Zobacz również c. m. 371 a pod b).
11. Opakowanie próżne, nie oczyszczone, po chloranach, nadchloranach, chlorynach lub nieorganicznych azotynach.
371a
Materiały nadane do przewozu na niżej podanych warunkach nie są uważane za materiały RID:
a) materiały wymienione w punkcie 3 w ilościach do 200 g, jeżeli są zapakowane do naczyń szczelnie zamkniętych, odpornych na działanie zawartości, oraz jeżeli najwyżej 10 sztuk takich naczyń ułożono do skrzyni drewnianej wyłożonej obojętnym materiałem chłonnym;
b) materiały wymienione w punktach 4 do 10 w ilościach do 10 kg, zapakowane najwyżej po 2 kg do naczyń szczelnie zamkniętych, odpornych na działanie zawartości; naczynia te należy ułożyć w mocnych opakowaniach drewnianych lub blaszanych, posiadających szczelne zamknięcie.
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
372
Butelki i inne naczynia szklane muszą być wolne od wad, jakie obniżyłyby ich odporność. W szczególności ciśnienie wewnętrzne musi być osłabione. Grubość ścian nie może być w żadnym przypadku mniejsza niż 2 mm; nie może być ona niniejsza niż 3 mm, jeżeli naczynie wraz z zawartością waży więcej niż 35 kg.
Zamknięcie musi być zabezpieczone przez urządzenie dodatkowe, jak pokrywa, kapsel, zalakowanie, przewiązanie itp., które zapobiegałoby jakimkolwiek rozluźnieniom podczas przewozu.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
373
a) posiadać u góry urządzenie zamykające, stale zabezpieczające równowagę pomiędzy ciśnieniem wewnętrznym a ciśnieniem atmosfery; to urządzenie zamykające ma pod każdym względem zabezpieczyć od wytryskiwania cieczy na zewnątrz oraz od dostawania się obcych substancji do wnętrza i musi być chronione przykrywą osłaniającą szczelinę; albo
b) wytrzymywać wewnętrzne ciśnienie 2,5 kg/cm2 i posiadać u góry urządzenie zabezpieczające, które ustępuje przy maksymalnym nadciśnieniu wewnętrznym 1,0 kg/cm2.
374
375
376
a) wymienione w punktach 4a), c), d) i 5: do beczek metalowych; dopuszcza się również beczki drewniane z dobrze sfugowanymi klepkami, wyłożone od wewnątrz mocnym papierem;
b) wymienione w punkcie 4b): do puszek metalowych albo do beczek z metalu lub twardego drewna.
377
378
a) do beczek stalowych; albo
b) w naczynia blaszane, z blachy powleczonej ołowiem albo z blachy białej, które należy następnie układać w zewnętrznych skrzyniach drewnianych, szczelnie wyłożonych od wewnątrz osłoną metalową.
a) w niepalne naczynia o zamknięciu hermetycznym i równocześnie niepalnym. Jeśli niepalne naczynia są kruche, to każde z nich należy owinąć tekturą falistą i włożyć do skrzyni drewnianej, wyłożonej od wewnątrz mocnym papierem;
b) w beczki z drewna twardego z dobrze sfugowanymi klepkami, wyłożone od wewnątrz mocnym papierem.
379
Trójtlenek chromu (punkt 10) należy pakować:
a) w dobrze zamykające się naczynia szklane, porcelanowe, kamionkowe itp., które należy następnie układać w skrzyniach drewnianych, przekładając obojętnymi i chłonnymi materiałami wypełniającymi; albo
b) w beczki metalowe.
3. Pakowanie razem.
380
Materiałów wymienionych w jednym z punktów c. m. 371 nie wolno łączyć w jedną sztukę przesyłki ani z innymi materiałami tego samego punktu, ani z materiałami wymienianymi w innych punktach tejże c. m., ani z materiałami i przedmiotami innych klas, ani też z innymi towarami.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
381
B. Sposób nadawania. Ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu,
382
Materiały wymienione w punktach 1 do 3 dopuszcza się do przewozu jako przesyłki pośpieszne tylko w przesyłkach wagonowych.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
383
Nazwa towaru w liście przewozowym musi odpowiadać nazwie wydrukowanej kursywą pod c. m. 371. Nazwę towaru należy podkreślić czerwonym kolorem i uzupełnić podaniem klasy i numeru punktu, w którym wymieniono towar, dodając skrót "RID" [np. IIIc, (punkt 4a) RID].
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłek.
384
b. Dla przewozu luzem.
385
a) materiały wymienione w punktach 4 i 5:
1. w wagonach-kadziach metalowych, które należy przykrywać nieprzepuszczalną i niepalną oponą;
2. w szczelnych wielkich pojemnikach (kontenerach) metalowych, w których produkt nie ma styczności ani z drzewem, ani z innym materiałem palnym;
b) materiały wymienione w punktach 6 i 7:
1. w wagonach metalowych, w których produkt nie ma styczności ani z drzewem, ani z innym materiałem palnym;
2. w wagonach drewnianych, których podłoga i ściany są wyłożone w swej całości osłoną nieprzepuszczalną i niepalną albo są impregnowane szkłem wodnym lub innym podobnym materiałem.
c. Dla wagonów-pojemników.
386
Żadna część wagonu-cysterny nie może być drewniana chyba że jest otoczona odpowiednią ochronną powłoką. Wnętrze wagonu-cysterny i wszystkie jego, części metalowe, mające styczność z dwutlenkiem wodoru, muszą być utrzymywane w stanie bezwzględnej czystości. Połączenia przy przewodach do napełniania i opróżniania cysterny muszą być sporządzone z odpowiedniego materiału plastycznego.
Jako smarów do pomp, wentyli lub innych urządzeń, które mają styczność z dwutlenkiem wodoru, wolno używać tylko wazeliny, czystej płynnej parafiny, czystej stałej parafiny lub oleju silikonowego bez dodatku mydeł metalowych.
d. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
387
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
388
E. Zakazy ładowania razem.
389
a) z materiałami wybuchowymi klasy Ia (c. m. 21);
b) z przedmiotami wypełnionymi materiałami wybuchowymi klasy Ib (c. m. 61);
c) z tlenochlorkiem węgla, wymienionym w punkcie 8a) klasy Id (c. m. 131);
d) z materiałami samozapalnymi wymienionymi w punktach 3 i 9b c. m. 201, jak również ze wszystkimi innymi materiałami klasy II (c. m. 201), jeżeli opakowanie zewnętrzne nie jest sporządzone z metalu;
e) z materiałami płynnymi łatwo zapalnymi klasy IIIa (c. m. 301) ;
t) z materiałami stałymi łatwozapalnymi klasy IIIb) (c. m. 331);
g) z materiałami radioaktywnymi klasy IVb (c. m. 451).
Poza tym nie wolno ładować do jednego wagonu materiałów wymienionych w punktach 4 i 5 razem z aniliną - z wyjątkiem ilości nie przekraczających 5 kg, opakowanych stosownie do c. m. 417 (1) b) - wymienioną w punkcie 17 klasy IVa (c. m. 401).
390
Na przesyłki, których nie wolno ładować razem z innymi do jednego wagonu, należy sporządzać osobne listy przewozowe [CIM art 6, § 9d)].
F. Próżne opakowanie. Inne przepisy.
391
Inne naczynia, nie oczyszczone z materiałów klasy IIIc, muszą odpowiadać takim samym przepisom, jakby były w stanie napełnionym.
392
Materiały wymienione w punktach 8 i 9b) należy w magazynach umieszczać z daleka od artykułów żywnościowych i towarów konsumpcyjnych.
393-399
MATERIAŁY TRUJĄCE
Wyszczególnienie materiałów.
Spośród materiałów określonych w tytule i klasy IVa materiały wymienione pod c. m. 401 podlegają przepisom przewidzianym pod c. m. 401 i do 432. Materiały te uważa się wskutek tego za materiały RID.
401
1. Kwas cyjanowodorowy, zawierający najwyżej 3% wody, bądź zupełnie wchłonięty przez masę porowatą, bądź w stanie płynnym. Kwas cyjanowodorowy musi być ustalony przez dodanie innego materiału, a naczynia mają być napełnione tym kwasem nie wcześniej niż przed jednym rokiem.
Uwaga. Kwas cyjanowodorowy nie odpowiadający tym warunkom nie jest dopuszczony do przewozu.
2. a) Roztwory wodne kwasu cyjanowodorowego z zawartością najwyżej 20% czystego kwasu (HCN), roztwory soli kwasu cyjanowodorowego - z wyjątkiem soli zespolonych oraz cyjanki miedzi, cynku i niklu, roztwory cyjanku sodu, roztwory cyjanków metali alkalicznych i ziem alkalicznych oraz roztwory cyjanków mieszanych;
Uwaga. Roztwory kwasu cyjanowodorowego z zawartością powyżej 20% czystego kwasu (HCN) nie są dopuszczone do przewozu.
Uwaga. Akrylonitryl i acetonitryl, nie stabilizowane nie są dopuszczone do przewozu.
Do a) i b) zobacz również c. m. 401a pod a) i b).
3. Preparaty arsenowe ciekłe lub w roztworach, np. kwas arsenowy, również w roztworach, arsenian sodu w roztworze. Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
4. Czteroetylek ołowiu i mieszaniny czteroetylku ołowiu z organicznymi związkami chlorowców (ciecz etylowa). Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
5. a) Siarczan dwumetylu;
Do a), b) i c) zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
6. Związki arsenowe nieciekłe, jak kwas arsenowy (pył hutniczy), arszenik żółty (siarczek arsenu, aurypigment), arszenik czerwony (realgar), arszenik rodzimy (arszenikowy kobalt skorupkowy lub kamień muszy) arsenian miedzi, zieleń szwajnfurcka i arsenian miedzi, związki arsenowe stale przeznaczone do ochrony roślin (w szczególności preparaty na bazie arsenianów używane w rolnictwie). Zobacz c. m. 401 a pod a) do c).
7. Sole kwasu cyjanowodorowego w stanie stałym np. cyjanki metali alkalicznych (jak cyjanek sodu i cyjanek potasu), cyjanki metali ziem alkalicznych i cyjanki nie wymienione w punkcie 8, jak również preparaty zawierające kwas cyjano-wodorowy. Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
8. Cyjanek miedzi, cyjanek cynku, cyjanek niklu oraz cyjanki zespolone takie, jak cyjanki srebra, cyjanki złota, cyjanki miedzi, cyjanki cynkowo-sodowe lub potasowe, również w roztworze. Zobacz również c. m. 401 a) i b).
Uwaga. Żelazocyjanki i żelazicyjanki nie podlagają przepisom RID.
9. Związki rtęciowe, jak sublimat - z wyjątkiem cynobru - związki rtęciowe przeznaczone dla ochrony roślin lub drewna. Zobacz również c. m. 401 a pod a) do c).
10. Sole talu, trujące sole fosforowe; preparaty soli talu lub trujących soli fosforowych. Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
11. Azydek baru w sianie suchym albo zawierający mniej niż 10% wody lub alkoholów. Zobacz również c. m. 491 a pod a).
12. Azydek baru zawierający co najmniej 10% wody lub alkoholów i roztwory wodne azydku baru. Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
13. Związki baru, jak tlenek baru, wodorotlenek baru, siarczek baru i sole baru (z wyjątkiem siarczanu baru). Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
Uwaga. Chlorany i nadchlorany baru są materiałami klasy IIIc (zobacz c. m. 371, punkt 4).
Do a) i b) zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
Uwaga. Chlorany i nadchlorany metali, które są zawarte w związkach wymienionych pod a), są materiałami klasy IIIc (zobacz c. m. 371, punkt 4).
15. Fosforek cynku. Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
Uwaga. Fosforek cynku, samozapalny lub mogący wydzielać gazy zapalne, nie jest dopuszczony do przewozu.
16. Azydek sodu, nieorganiczne środki odchwaszczające, zawierające chlor, utworzone przez zmieszanie sodu, potasu lub wapnia z chlorkiem hygroskopijnym (takim jak chlorek magnezu lub chlorek wapnia), nie zawierającym więcej jak 50% chloranu. Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
17. Anilina (olej anilinowy). Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
18. Żelazokrzem i manganokrzem, otrzymane na drodze elektrolitycznej, zawierające więcej niż 30% i mniej niż 70% krzemu, i otrzymane na drodze elektrolitycznej stopy żelazokrzemu i aluminium, manganem, wapniem albo z kilkoma z tych metali, zawierające ogółem więcej niż 30%, ale mniej niż 70% (z wyjątkiem żelaza). Zobacz również c. m. 401 a pod a) i b).
Uwaga. 1. Brykiety z żelazokrzemu i manganokrzemu z dowolną zawartością krzemu nie podlegają przepisem RID.
2. Żelazokrzem nie podlega przepisom RID, jeżeli nadawca poświadczy na liście przewozowym, że materiał nie zawiera fosforu lub że materiał na skutek obróbki przeprowadzonej przed nadaniem do przewozu nie może wytworzyć w czasie przewozu pod wpływem wilgoci niebezpiecznych gazów.
19. Etylenoimina z łączną zawartością chloru co najmniej 0,003%, odpowiednio stabilizowana.
Uwaga. Etylenoimina o innych właściwościach nie jest dopuszczona do przewozu.
20. Nie oczyszczone próżne naczynia i nie oczyszczone próżne worki po materiałach trujących, wymienionych w punktach 1 do 13 i 19.
21. Nie oczyszczone próżne naczynia i nie oczyszczone próżne worki po materiałach wymienionych w punktach 15 do 13.
401a
Materiały, które nadaje się do przewozu na niżej podanych warunkach, nie podlegają przepisom RID:
a) materiały wymienione w punktach 2 do 18, jeżeli są zapakowane z zachowaniem przepisów c. m. 402 do naczyń z blachy lub szkła, porcelany, kamionki lub tym podobnych materiałów - materiały wymienione w punkcie 11 do pudełek kartonowych - i po szczelnym ich zamknięciu ułożone i przełożone materiałem wypełniającym w zalutowanych naczyniach blaszanych, a następnie umieszczone z nimi szczelnie w mocnych drewnianych skrzyniach zewnętrznych; oprócz tego co do poszczególnych materiałów należy przestrzegać przepisów c. m. 404 do 410, 412, 413 i 416, dotyczących ilości rozmaitych materiałów w użytym naczyniu oraz ograniczeń wagi sztuk przesyłki;
b) materiały wymienione w punktach 2 do 10 i 12 do 18, każdy w ilości 1 kg, jeżeli są zapakowane z zachowaniem przepisów c. m. 402 do naczyń z blachy, szkła, porcelany, kamionki lub tym podobnych materiałów, które po szczelnym ich zamknięciu są ułożone i przełożone materiałem wypełniającym w mocnych, szczelnych i dobrze zamkniętych drewnianych skrzyniach zewnętrznych; oprócz tego należy przestrzegać przepisów c. m. 404 dotyczących ilości rozmaitych materiałów w użytym naczyniu;
c) gotowe do użycia mieszaniny stałych związków trujących, przeznaczonych do ochrony roślin (lub drewna) (punkty 6 i 9): w workach papierowych, zawierających najwyżej 5 kg, umieszczonych w pudełkach tekturowych z wyraźnym i nie zacierającym się napisem "Związki trujące przeznaczone do ochrony roślin (lub drewna)". Napis powinien być sporządzony w języku kraju nadania i oprócz tego w języku francuskim, niemieckim lub włoskim, jeżeli taryfy międzynarodowe lub osobne umowy, zawarte między zarządami kolejowymi, nie postanawiają inaczej.
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
402
Butelki i inne naczynia szklane muszą być wolne od wad, które mogłyby osłabić ich wytrzymałość, w szczególności ich ciśnienie wewnętrzne powinno być odpowiednio zmniejszone. Grubość ścian nie może być w żadnym przypadku mniejsza niż 2 mm; nie może być ona mniejsza niż 3 mm, jeśli ciężar naczynia wraz z zawartością przekracza 35 kg.
Zamknięcie musi być zabezpieczone dodatkowym urządzeniem, jak czop, kaptur, opieczętowanie, przewiązanie itp., które uniemożliwia wszelkie rozluźnienie w czasie przewozu.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
403
a) jeśli jest zupełnie wchłonięty przez obojętną masę porowatą: w puszki z mocnej blachy żelaznej o pojemności najwyżej 7,5 l, wypełnione całkowicie masą porowatą, która nawet po dłuższym używaniu, ani przy wstrząsach, ani przy temperaturze do 50°C nie osiada ani nie tworzy niebezpiecznych próżni. Puszki powinny wytrzymywać nadciśnienie 6 kg/cm2 i napełnione przy temperaturze 15°C pozostawać jeszcze szczelnymi przy temperaturze 50°C. Na pokrywie każdej puszki ma być wyciśnięta data napełnienia. Puszki mają być rozmieszczone w skrzyniach zewnętrznych, których ścianki powinny mieć co najmniej 18 mm grubości, w ten sposób, by nie stykały się ze sobą. Całkowita pojemność pudeł nie może przekraczać 120 l, a waga sztuki przesyłki 120 kg;
b) jeżeli jest w stanie ciekłym, lecz nie wchłonięty przez masę porowatą: do naczyń ze stali węglowej. Naczynia te powinny odpowiadać właściwym przepisom klasy I d, c. m. 133, 138, 139 (1), 140, 142 i 145 z następującymi odchyleniami i uzupełnieniami:
Ciśnienie wewnętrzne stosowane przy próbie wodnej ma wysokość 100 kg/cm2.
Próba ciśnienia powinna być powtarzana co dwa lata i połączona z dokładnym zbadaniem wnętrza i stwierdzeniem jego wagi.
Oprócz napisów, przewidzianych pod c. m. 145 (1) a) do c) i e), powinna być podana data ostatniego napełnienia.
Najwyższe dozwolone napełnienie naczyń wynosi 0,55 kg płynu na 1 litr pojemności.
404
a) roztwory wodne kwasu cyjanowodorowego: w szklane ampułki, zatopione, mieszczące najwyżej 50 g, lub w butelki szklane, zamykane ściśle korkiem szklanym, mieszczące najwyżej 250 g. Ampułki i butelki należy pojedynczo lub po kilka ułożyć w zalutowanych pudełkach z blachy białej albo w skrzyniach ochronnych wyłożonych zlutowaną blachą białą, przekładając je chłonnym materiałem wypełniającym. Sztuka przesyłki, przy użyciu pudełek z blachy białej nie może ważyć ponad 15 kg i nie może zawierać więcej niż 3 kg roztworu kwasu cyjanowodorowego, przy użyciu skrzyń nie może ważyć więcej niż 75 kg;
b) roztwory cyjanku sodu i inne roztwory soli kwasu cyjanowodorowego: do naczyń żelaznych lub z odpowiedniego materiału plastycznego, które należy ułożyć w drewnianym lub metalowym opakowaniu ochronnym, przekładając materiałem wypełniającym;
c) akrylonitryl i acetonitryl: do lutowanych beczek żelaznych, które powinny być hermetycznie zamknięte czopem z podwójnym gwintem i zaopatrzone w obręcze do przetaczania i do wzmocnienia. Takie beczki można napełniać najwyżej do 93% ich pojemności.
405
a) w naczynia blaszane bez opakowania ochronnego. Jeżeli sztuki przesyłki ważą więcej niż 50 kg, naczynia muszą być zalutowane, a grubość ścian naczyń musi wynosić co najmniej 1,5 mm. Jeżeli sztuki przesyłki ważą więcej niż 100 kg, to naczynia muszą być zaopatrzone w obręcze czołowe i do przetaczania;
b) w naczynia o grubych ścianach z odpowiedniego materiału plastycznego, umieszczone w opakowaniu ochronnym. Jeżeli sztuka przesyłki waży więcej niż 50 kg, wówczas opakowania ochronne należy zaopatrzyć w uchwyty;
c) w naczynia o cienkich ścianach z blachy (np. z blachy białej) lub z odpowiedniego materiału plastycznego, lub w naczynia ze szkła, porcelany, kamionki lub podobnych materiałów; wszystkie te naczynia należy układać w opakowaniu ochronnym o pełnych ścianach, przekładając materiałem wypełniającym. Opakowania ochronne należy zaopatrzyć w uchwyty, jeżeli waga sztuki przesyłki waży więcej niż 50 kg.
406
a) w zalutowane beczki żelazne, które muszą być hermetycznie zamknięte czopem, o podwójnym gwincie i zaopatrzone w obręcze do przetaczania. Beczki mogą być wypełnione najwyżej do 95% ich pojemności; albo
b) w hermetycznie zamykane naczynia z blachy czarnej lub białej. Jedno naczynie z blachy białej nie może jednak ważyć więcej niż 6 kg. Naczynia blaszane należy pojedynczo lub po kilka sztuk układać w drewnianej skrzyni zewnętrznej nie cięższej niż 75 kg, przekładając je chłonnym materiałem wypełniającym.
407
a) w hermetycznie zamykane zalutowane beczki żelazne, lub w beczki bez szwów, zaopatrzone w obręcze czołowe i do przetaczania, albo
b) w hermetycznie zamykane zalutowane naczynia blaszane lub bez szwów, albo w naczynia z odpowiedniego materiału plastycznego. Naczynia te nie mogą ważyć więcej niż 50 kg. Blaszane naczynia o cienkich ścianach nie mogą jednak ważyć więcej niż 6 kg, albo
c) w hermetycznie zamykane butelki szklane lub ampułki szklane, jedne i drugie nie mogą ważyć więcej niż 3 kg.
a) w naczynia cylindryczne z żelaza lub blachy żelaznej, zaopatrzone w obręcze do przetaczania. Jedno naczynie nie może ważyć więcej niż 200 kg; albo
b) w naczynia drewniane "wyłożone od wewnątrz tkaniną nieprzemakalną (tj. smołowcowaną lub bitumizowaną). Takie jedno naczynie nie może ważyć więcej niż 75 kg, albo
c) w hermetycznie zamykane naczynia blaszane. Takie jedno naczynie nie może ważyć więcej niż 15 kg.
408
Materiały wymienione w punktach 6 i 7 należy pakować:
a) w mocne beczki żelazne z obręczami do przetaczania, albo
b) w beczki z blachy falistej lub innej blachy, wzmocnione wwalcowanymi obręczami. Jedna beczka nie może ważyć więcej niż 200 kg. Przy przewozie w przesyłkach wagonowych można używać także zwyczajnych beczek żelaznych i to bez ograniczenia wagi poszczególnych sztuk, albo
c) w naczynia drewniane, wyłożone od wewnątrz gęstą tkaniną lub w naczynia blaszane lub w naczynia ze szkła, porcelany, kamionki lub podobnego materiału. Wszystkie naczynia - również drewniane - należy układać pojedynczo lub po kilka, w drewnianym opakowaniu zewnętrznym, naczynia kruche należy przekładać materiałem wypełniającym.
409
a) w mocne beczki drewniane o podwójnych ścianach, wyłożonych wewnątrz mocnym papierem, albo
b) w pudełka tekturowe, umieszczone w skrzyni drewnianej, albo
c) w ilościach do 12,5 kg w podwójne torby z mocnego papieru umieszczone pojedynczo lub po kilka w skrzyni drewnianej, albo bez luzu w mocnym pudle z tektury falistej lub zwartej mocnej tektury; skrzynie lub pudła muszą być wyłożone od wewnątrz mocnym papierem. Wszystkie złącza i krawędzie należy zakleić paskami papieru. Pudło tekturowe nie może ważyć więcej niż 30 kg.
a) zwyczajnych naczyń drewnianych wyłożonych mocnym papierem, albo
b) w ilościach do 25 kg podwójnych toreb z mocnego papieru, które należy pojedynczo układać do worków z juty lub podobnej tkaniny; wyłożonych wewnątrz papierem marszczonym, albo
c) worków papierowych o co najmniej trzech warstwach papieru; jeden worek nie może ważyć więcej niż 20 kg, albo
d) podwójnych worków papierowych; worki wewnętrzne muszą mieć dwie warstwy; należy je wkładać w większe worki papierowe o czterech warstwach. Jedna taka sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 60 kg.
W przypadkach wymienionych pod c) i d) należy dołączyć do każdej przesyłki próżne worki w ilości obliczonej 1 do 20 worków zawierających arsen; próżne worki są przeznaczone do przepakowania towaru, który mógłby się ewentualnie wysypać z worków uszkodzonych w czasie przewozu.
410
a) w naczynia żelazne lub w mocne beczki drewniane lub w skrzynie drewniane wzmocnione obręczami, albo
b) w naczynia ze szkła, porcelany, kamionki lub podobnych materiałów, albo
c) w ilościach do 10 kg również w podwójne torby papierowe.
Do b) i c): Naczynia i torby papierowe należy układać w zewnętrznym opakowaniu drewnianym, przekładając materiałem wypełniającym.
a) w naczynia metalowe, albo
b) w naczynia ze szkła, porcelany, kamionki lub z podobnych materiałów. Naczynia te należy układać, przekładając materiałem wypełniającym, w opakowaniu ochronnym, zaopatrzonym w uchwyty.
411
Materiały wymienione w punkcie 10 należy pakować:
a) w naczynia z blachy białej, albo
b) w skrzynie drewniane, wzmocnione obręczami, albo
c) w beczki drewniane, wzmocnione obręczami żelaznymi lub mocnymi obręczami drewnianymi.
412
Azydek baru, wymieniony w punkcie 11 należy pakować do pudełek tekturowych, które nie mogą przepuszczać płynu zawartego w azydku baru. Jedno pudełko może zawierać najwyżej 500 g. Zamknięcie pokrywą należy uszczelnić od wody, oklejając je taśmą izolacyjną. Przestrzeń próżna pomiędzy azydkiem a pokrywą musi być wypełniona materiałem elastycznym, by zapobiec kołysaniu. Pudełka należy układać pojedynczo lub po kilka w drewnianym opakowaniu zewnętrznym, przekładając materiałem wypełniającym; w opakowaniu zewnętrznym może się znajdować najwyżej 1 kg azydku baru.
413
Azydek baru wymieniony w punkcie 12 oraz roztwory wodniste azydku baru (punkt 12) należy pakować w naczynia szklane. Jedno naczynie może zawierać najwyżej 10 kg azydku baru albo najwyżej 20 l roztworu azydku baru. Naczynia należy układać pojedyńczo w skrzyniach lub koszach żelaznych z pewnymi ściankami, przekładając materiałem wypełniającym, którego objętość musi być równa co najmniej objętości zawartości naczynia. Jeżeli materiał wypełniający jest łatwo zapalny, to przy stosowaniu koszy należy go uczynić niepalnym w tym stopniu, by przy zetknięciu się z płomieniem nie zapalał się.
414
a) w naczynia żelazne lub drewniane, albo
b) w worki jutowe lub papierowe, jednakże dla azotanu ołowiu lub octanu ołowiu można używać tylko worków konopnych, wyłożonych mocnym papierem krepowanym, bituminizowanym.
415
416
Materiały wymienione w punkcie 16 należy pakować:
a) azydek sodu do naczyń z blachy czarnej lub białej,
b) środki odchwaszczające zawierające chlor (z zawartością nie więcej niż 50% chloranu) do naczyń z blachy czarnej lub w beczki drewniane o dobrze spojonych klepkach, wyłożone wewnątrz mocnym papierem.
417
a) w beczki metalowe lub drewniane, albo
b) w ilościach do 5 kg do dobrze zamkniętych naczyń szklanych lub w blaszanki z blachy białej, które należy układać przekładając materiałem wypełniającym, w mocnych drewnianych skrzyniach zewnętrznych, zaopatrzonych w szczelne zamknięcia.
418
419
Etylenoiminę i jej roztwory wodne- (punkt 19) należy pakować do naczyń z blachy stalowej odpowiednio mocnej, zamykanych za pomocą gwintowanego czopa lub kaptura i uszczelnionych od wydobywania się płynu lub pary za pomocą pierścieni uszczelniających lub płyt uszczelniających. Naczynia muszą wytrzymać wewnętrzne ciśnienie 3 kg/cm2. Każde naczynie należy ułożyć, przekładając chłonnym materiałem uszczelniającym, w mocnym i szczelnym zewnętrznym opakowaniu metalowym. Opakowanie zewnętrzne musi być dobrze zamknięte, a jego zamknięcie dobrze zabezpieczone od niewczesnego otwarcia. Stopień napełnienia nie może przekraczać 0,67 kg na litr pojemności naczynia. Sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 75 kg. Sztuki przesyłki o wadze większej niż 20 kg muszą być zaopatrzone w uchwyty.
3. Pakowanie razem.
420
Spośród materiałów wymienionych pod c. m. 401 można łączyć w jedną sztukę przesyłki razem ze sobą, z materiałami lub przedmiotami innych klas, albo z innymi towarami tylko materiały niżej podane i tylko pod następującymi warunkami:
a) razem ze sobą: materiały wymienione w tym samym punkcie. Należy je łączyć, po opakowaniu przewidzianym dla sztuki przesyłki, w drewnianym naczyniu zbiorowym, albo w małym pojemniku (małym kontenerze);
b) razem ze sobą, z materiałami i przedmiotami innych klas - jeśli i o ile pakowanie razem jest również dla nich dozwolone - lub z innymi towarami:
1. materiały wymienione w punkcie 3 w łącznej ilości do 1 kg, zapakowane do naczyń szklanych, które następnie włożono, przekładając materiałem wypełniającym, do naczynia metalowego, układać razem z innymi towarami w drewnianym opakowaniu zbiorowym lub małym pojemniku (małym kontenerze);
2. materiały wymienione w punktach 6, 7, 15 i 16 w łącznych ilościach do 5 kg; łączenie razem nie jest jednak dopuszczalne:
dla materiałów wymienionych w punktach 15 i 16 z jakimikolwiek kwasami,
dla azydku sodu (punkt 16) z jakimikolwiek solami innymi niż sole metali alkalicznych i sole metali ziem alkalicznych,
dla zawierających chlor środków odchwaszczających (punkt 16) z materiałami klasy IIIa, punktów 1 do 4 oraz klasy IVa, punktu 17 albo z fosforem zwyczajnym (punkt 1 klasy II) albo z siarką (punkt 2) lub z czerwonym fosforem z punktu 9 klasy IIIb.
Materiały opakowane w sposób przewidziany dla poszczególnych sztuk przesyłki należy łączyć z innymi towarami w jednym drewnianym opakowaniu zbiorowym lub w małym pojemniku (małym kontenerze);
3. materiały wymienione w punktach 5, 8 do 14 i 17; łączenie razem nie jest jednak dopuszczalne:
dla materiałów wymienionych w punktach 8, 11 i 12 z jakimikolwiek kwasami;
dla materiałów wymienionych w punktach 11 i 12 z jakimikolwiek solami innymi niż sole metali alkalicznych i sole metali ziem alkalicznych.
Materiały opakowane według przepisów dla sztuk przesyłki należy łączyć z innymi pakowanymi razem towarami w drewnianych naczyniach zbiorowych lub w małych pojemnikach (małych kontenerach).
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
421
B. Sposób nadawania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
422
Etylenoiminę (punkt 19) jako przesyłki pośpieszne można przewozić tylko w ładunkach wagonowych.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
423
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki i przy przewozie luzem.
424
a) opakowane, należy ładować do wagonów niekrytych pod oponami;
b) luzem w przesyłkach wagonowych: można ładować również do wagonów niekrytych bez opon.
425
Materiały wymienione w punktach 1 do 13, 15 i 19 należy w wagonach umieszczać osobno od materiałów żywnościowych i towarów konsumpcyjnych.
b. Dla wagonów - pojemników.
426
c. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
427
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
428
Przy przewozie materiałów wymienionych w punktach 1 do 13, 14 a), 15 i 19 oraz nadawanych luzem materiałów wymienionych w punkcie 14b) należy umieścić na obu stronach wagonu nalepki według wzoru nr 3.
E. Zakazy ładowania razem.
429
a) z fosforem zwyczajnym, wymienionym w punkcie 1 klasy II (c. m. 201), jeżeli jego opakowaniem zewnętrznym nie są naczynia metalowe;
b) z materiałami płynnymi łatwo zapalnymi, wymienionymi w punktach 1 do 4 klasy IIIa (c. m. 301);
c) z siarką wymienioną w punkcie 2 klasy IIIb oraz z fosforem czerwonym wymienionym w punkcie 9 klasy IIIb (c. m. 331).
430
Na przesyłki, których nie wolno ładować razem do jednego wagonu, należy sporządzać osobne listy przewozowe [CIM art. 6 § 9 d)].
F Próżne opakowania. Inne przepisy.
431
432
Materiały wymienione w punktach 1 do 13, 15 i 19 należy w magazynach umieszczać oddzielnie od artykułów żywnościowych i towarów konsumpcyjnych.
433-449
MATERIAŁY RADIOAKTYWNE
Wyszczególnienie materiałów
Spośród materiałów wyszczególnionych w tytule klasy IVb te, które wymieniono pod c. m. 451, podlegają warunkom zawartym w c. m. 452 do 470. Wskutek tego uważa się je za materiały RID.
Grupa A. Materiały emitujące promienie gamma lub neutrony (materiały radioaktywne, grupa A):
451
1. Materiały radioaktywne, sproszkowane lub w kryształach.
2. Materiały radioaktywne, w stanie stałym, nie kruszące się.
3. Materiały radioaktywne, płynne.
4. Materiały radioaktywne, gazowe.
Co do punktów 1 do 4 zobacz również c. m. 451a pod a), b) i c).
Grupa B. Materiały emitujące promienie alfa lub beta, lecz nie wydzielające promieni gamma lub neutronów (materiały radioaktywne, grupa. B):
5. Materiały radioaktywne, sproszkowane lub w kryształach.
6. Materiały radioaktywne, w stanie stałym, nie kruszące się.
7. Materiały radioaktywne, płynne.
8. Materiały radioaktywne, gazowe.
Co do punktów 5 do 8 zobacz również c. m. 451a pod a), b) i c).
451a
Materiały nadane do przewozu na warunkach niżej podanych nie podlegają postanowieniom RID:
a) materiały z grup A oraz B, jeżeli ilość materiału radioaktywnego zawartego w sztuce przesyłki nie przekracza 1 milicurie; jeżeli sztuka przesyłki jest tak mocna, iż przy mocnym uszkodzeniu nic z zawartości nie może wydobyć się na zewnątrz oraz jeżeli promieniowanie na żadnej stronie powierzchni nie przekracza 10 milirentgenów w ciągu 24 godzin;
b) przedmioty pociągnięte radioaktywną farbą świecącą (np. tarcze zegarowe, aparaty wskaźnikowe przeznaczone do tablic rozdzielczych w samolotach) pod warunkiem, że przedmioty te są dobrze opakowane i że promieniowanie na żadnej stronie powierzchni nie przekracza 20 milirentgenów w ciągu 24 godzin;
c) przesyłki wagonowe - czy to luzem, czy w workach lub innym opakowaniu - kopalin, rud, żużli lub pozostałości z przeróbki, jeżeli reaktywność tych materiałów jest tak słaba, że promieniowanie na odległość 1 m nie przekracza 10 milirentgenów na godzinę.
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
452
a) przy materiałach grupy A, które nie wydzielają neutronów, siła promieniowania na powierzchni nie może przekraczać 200 milirentgenów ni godzinę, a w odległości 1 m od zewnętrznej strony opakowania nie może przekraczać 10 milirentgenów na godzinę;
b) przy materiałach grupy A, które wydzielają neutrony (z promieniami gamma lub bez nich), pełna siła promieniowania nie może przekraczać 200 miliremów na godzinę przy kontakcie z jakąkolwiek powierzchnią, a w odległości 1 m od zewnętrznej strony opakowania nie może przekraczać 10 miliremów na godzinę;
Uwaga. Przyjęto, że względne biologiczne działanie najszybszych neutronów w stosunku do takiego samego działania promieni gamma wyraża się jak 10 do 1.
c) przy materiałach grupy B promienie korpuskularne nie mogą wydobywać się poza opakowanie, a siła promieniowania wtórnego na powierzchni sztuki przesyłki nie może przekraczać 10 milirentgenów w ciągu 24 godzin.
Materiały, z których zrobione jest opakowanie najbardziej wewnętrzne i jego zamknięcia, nie powinny ulegać działaniom zawartości ani też tworzyć z nią szkodliwych lub niebezpiecznych związków.
Opakowania zewnętrzne we wszystkich swych częściach muszą być tak mocne i trwałe, aby się nie rozluźniały w czasie przewozu i odpowiadały z całą pewnością normalnym wymaganiom przewozu.
Sztuki przesyłki o wadze większej niż 5 kg muszą być zaopatrzone w uchwyty.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
453
Materiały wymienione w punkcie 1 należy zapakować w szczelne naczynie, które należy włożyć do naczynia metalowego, zaopatrzonego ewentualnie w powłokę ołowianą tworzącą ekran; całość należy umieścić w mocnym opakowaniu zewnętrznym.
454
Materiały wymienione w punkcie 2 mają być zapakowane w naczynia ochronne zaopatrzona ewentualnie w powłokę ołowianą tworzącą ekran; całość należy umieścić w mocnym opakowaniu zewnętrznym.
455
Materiały wymienione w punkcie 3 muszą być umieszczone w szczelnym naczyniu, które jest otoczone futerałem z materiału wchłaniającego (jak trociny lub tkanina), w ilości zdolnej wchłonąć wszystek płyn; taką całość należy umieścić w puszce metalowej ze szczelnym zamknięciem (np. w puszce zalutowanej) ewentualnie zaopatrzonej w powłokę tworzącą ekrart. Całość należy umieścić w mocnym opakowaniu zewnętrznym.
456
Materiały wymienione w punkcie 4 należy umieszczać w dwu szczelnych naczyniach, z których jedno metalowe powinno pozostać szczelne nawet przy silnym uderzeniu lub w razie zniekształcenia. Pomiędzy te dwa naczynia kładzie się wystarczającą ilość materiału wypełniającego; te naczynia, po ewentualnym zaopatrzeniu w powłokę ołowianą tworzącą ekran, należy umieścić w mocnym opakowaniu zewnętrznym.
457
Materiały wymienione w punkcie 5 należy zapakować w szczelne naczynia, umieszczone w skrzyni metalowej; całość należy umieścić w tak mocnym opakowaniu, by nie mogła się przesuwać.
458
Materiały wymienione w punkcie 6 należy zapakować w naczynia ochronne, które należy umieścić w tak mocnym opakowaniu zewnętrznym, by nie mogły się przesuwać.
459
Materiały wymienione w punkcie 7 należy umieścić w szczelnym naczyniu, które jest otoczone futerałem z materiału wchłaniającego (jak trociny lub tkanina) w ilości zdolnej wchłonąć wszystek płyn; całość należy umieścić w szczelnej puszce metalowej (np. w puszce zalutowanej). Wszystko należy mocno opakować.
460
Materiały wymienione w punkcie 8 należy umieścić w dwu szczelnych naczyniach, z których jedno metalowe powinno pozostać szczelnym nawet przy silnym uderzeniu lub w razie zniekształcenia. Pomiędzy te dwa naczynia kładzie się wystarczającą ilość materiału wypełniającego. Całość należy mocno opakować.
3. Pakowanie razem.
461
Sztuka przesyłki materiałów radioaktywnych nie może zawierać innych towarów z wyjątkiem narzędzi lub aparatów mających zastosowanie przy używaniu tych materiałów.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
462
Każdą sztukę przesyłki z materiałami wymienionymi w punktach 1 do 8 należy zaopatrzyć w nalepkę według wzoru nr 5, którą należy umieścić na dwu przeciwległych stronach bocznych. Jeżeli materiał płynny mieści się w kruchym naczyniu, to sztuki przesyłki należy ponadto zaopatrzyć w nalepki wzorów nr 7 i 8. Nalepki według wzoru nr 7 należy, w razie użycia skrzyń, umieścić u góry na dwu przeciwległych stronach, a w razie użycia innego opakowania odpowiednio do tego opakowania.
B. Sposób nadawania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
463
C. Wzmianki w liście przewozowym.
464
Nazwa towaru w liście przewozowym powinna brzmieć "Materiał radioaktywny Grupa A (lub Grupa B)"; należy ją czerwono podkreślić, uzupełniając ścisłą notatką o rodzaju elementu lub elementów promieniujących, jak również podaniem klasy, numeru punktu, w którym materiał wymieniono i skrótem "RID" (np. IV b punkt 2, RID). Nadto takie określenie należy uzupełnić wzmianką: "Opakowanie odpowiada przepisom RID".
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
465
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
466
Przy przewozie materiałów wymienionych w punktach 1 do 8 należy po obu stronach wagonu umieścić nalepki według wzoru nr 5.
E. Zakazy ładowania razem.
467
Materiałów radioaktywnych grup A i B nie wolno ładować do tego samego wagonu razem:
a) z materiałami wybuchowymi klasy Ia (c. m. 21);
b) z przedmiotami naładowanymi materiałami wybuchowymi klasy Ib (c. m. 61);
c) z materiałami zapłonowymi (ogniami sztucznymi i podobnymi towarami) klasy Ic (c. m. 101);
d) z gazami sprężonymi, skroplonymi lub rozpuszczonymi pod ciśnieniom klasy Id (c. m. 131); jednak przesyłki ekspresowe materiałów radioaktywnych można ładować do jednego wagonu razem ze sprężonym tlenem, mieszaniną tlenu z dwutlenkiem węgla, podtlenkiem azotu, cyklopropanem oraz chlorkiem etylu;
e) z materiałami wytwarzającymi w zetknięciu z wodą gazy zapalne klasy Ie (c. m. 181);
f) z materiałami samozapalnymi klasy II (c. m. 201) ;
g) z materiałami płynnymi łatwo zapalnymi klasy IIIa (c. m. 301);
h) z materiałami stałymi łatwo zapalnymi klasy IIIb (c. m. 331);
i) z materiałami podtrzymującymi palenie klasy IIIc (c. m. 371);
k) z materiałami żrącymi klasy V (c. m. 501).
468
Na przesyłki, których nie wolno ładować razem do jednego wagonu, należy sporządzać oddzielne listy przewozowe [CIM art. 6, § 9d)].
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
469
Próżne opakowania po materiałach radioaktywnych nie mogą po stronie zewnętrznej być zanieczyszczone nawet śladami materiałów radioaktywnych.
470
W magazynach, na stacjach i peronach stacyjnych sztuki przesyłki materiałów radioaktywnych powinny być umieszczane w odległości co najmniej 10 m od sztuk przesyłki z przedmiotami klasy VII, punkt 2); również nie wolno ich ładować na jeden wózek razem z materiałami klasy VII punkt 2.
471-499
MATERIAŁY ŻRĄCE
Wyszczególnienie materiałów.
Spośród materiałów określonych w tytule klasy V materiały wymienione pod c. m. 501 podlegają przepisom przewidzianym pod c. m. 501 do 522. Materiały te uważa się wskutek tego za materiały RID.
501
1. a) Kwas siarkowy, kwas siarkowy dymiący (kwas siarkowy zawierający bezwodnik, oleum, kwas siarkowy nordhauseński).
Uwaga. Kwas siarkowy odpadkowy otrzymywany przy wyrobie nitreglicaryny, niezupełnie zdenitrowany, nie jest dopuszczony do przewozu.
1. zawierający najwyżej 70% czystego kwasu (HNO3);
2. zawierający ponad 70% czystego kwasu (HNO3).
1. zawierające najwyżej 30% czystego kwasu azotowego (HNO3);
2. zawierające ponad 30% czystego kwasu azotowego (HNO3).
Uwaga. 1. Kwas fluorowodorowy skroplony jest materiałem klasy Id (zobacz c. m. 131, punkt 5) ; roztwory wodne zawierające więcej niż 85% czystego kwasu (HF) nie są dopuszczone do przewozu.
2. Roztwory kwasu fluoroborowego zawierające więcej niż 78% czystego kwasu (HBF4) nie są dopuszczone do przewozu.
Uwaga. Roztwory wodne kwasu nadchlorowego zawierające ponad 50%, ale najwyżej 72,5% czystego kwasu (HClO4) są materiałami klasy IIIc (zobacz c. m. 371 punkt 3). Roztwory zawierające więcej niż 72,5% czystego kwasu, również mieszaniny kwasu nadchlorowego z każdą inną cieczą z wyjątkiem wody, nie są dopuszczone do przewozu.
Co do punktów a) do i) również c. m. 501 a pod a) i b).
2. Chlorek siarki. Zobacz również c. m. 501 a pod a).
3. a) Wodorotlenek sodu w roztworze (ług sodowy) i wodorotlenek potasu w roztworze (ług potasowy), również w mieszaninach takich, jak preparaty kaustyczne (ługi kaustyczne), odpadki z rafinerii olejów, zasady organiczne silnie żrące (np. sześciometylenodwuamina, sześciometylonoamina, hydrazyna w roztworze wodnym nie zawierającym więcej niż 72% hydrazyny (N2H4). Zobacz również c. m. 501 a pod a).
Uwaga. Roztwory wodne zawierające więcej niż 72% hydrazyny N2H4 nie są dopuszczone do przewozu.
4. Brom, Zobacz również c. m. 501a pod a).
5. Kwas chlorooctowy, kwas mrówkowy, zawierające 70% i więcej czystego kwasu. Zobacz również c. m. 501 a pod a).
Uwaga. Przez kwas chlorooctowy należy rozumieć kwas mono-, dwu-, trójchlorooctowy i ich mieszaniny.
6. Kwaśny siarczan sodu i kwaśne fluorki. Zobacz również c. m. 501a pod a).
Uwaga. Kwaśny siarczan sodu nie podlega przepisom RID, jeżeli nadawca zaświadczy w liście przewozowym, że produkt nie zawiera wolnego kwasu siarkowego.
7. Bezwodnik kwasu siarkowego. Zobacz również c. m. 501a pod a) i d).
8. Chlorek acetylu, chlorek benzoilu, pięciochlorek antymonu, chlorek chromylu, tlenochlorek fosforu, pięciochlorek fosforu, trójchlorek fosforu, chlorek sulfurylu, chlorek tionilu, czterochlorek cyny, czterochlorek tytanu, czterochlorek krzemu oraz kwas chlorosulfonowy. Zobacz również c. m. 501a pod a) i e).
9. Płynne substancje drażniące chlorowcowane, np, metylobromaceton. Zobacz również c. m. 501a pod a).
Co do punktów a) i b) zobacz c. m. 501 a pod a).
Uwaga. Nadtlenek wodoru i jego roztwory wodne zawierające więcej niż 60% nadtlenku wodoru są materiałami klasy IIIc (zobacz c. m. 371, punkt 1).
Co do punktów a) i b) zobacz c. m. 501 a pod a).
12. Nie oczyszczone próżne naczynia po materiałach żrących wymienionych w punktach 1 do 5 oraz 7 do 9.
501a
Nie są uważane za materiały RID materiały nadane do przewozu na niżej podanych warunkach:
a) materiały wymienione w punktach 1 a) do d), e) 1, f) 1, g) do i) oraz 2 do 11 w ilościach do 1 kg każdego z tych materiałów, jeśli są zapakowane do naczyń szczelnie zamkniętych, odpornych na działanie zawartości i ułożonych starannie w mocnych i szczelnie zamkniętych opakowaniach ze ścisłego drewna;
b) materiały wymienione w punktach 1 e) 2 oraz 1 f) 2, w ilościach do 200 gr każdego z tych materiałów, jeśli są zapakowane do naczyń szczelnie zamkniętych odpornych na działanie zawartości i jeżeli ułożono najwyżej 10 takich naczyń w skrzyni drewnianej, przekładając obojętnym chłonnym materiałem wypełniającym;
c) akumulatory elektryczne napełnione ługiem potasowym (punkt 3b), złożone z komór metalowych tak zamkniętych, ażeby ług potasowy nie mógł z nich wyciekać i jeżeli są zabezpieczone od zwarcia;
d) bezwodnik kwasu siarkowego (punkt 7), zmieszany lub nie zmieszany z nieznaczną ilością kwasu fosforowego, jeżeli jest zapakowany w hermetycznie zamknięte zaopatrzone w uchwyty mocne pudła blaszane, ważące najwyżej 15 kg;
e) pięciochlorek fosforu (punkt 8) sprasowany w bloki, ważące nie więcej niż 10 kg i zapakowane w hermetycznie zamknięte pudla blaszane, umieszczone następnie pojedynczo lub po kilka w pace z łat, skrzyni albo w małych pojemnikach (małych kontenerach).
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
1 Ogólne przepisy o opakowaniu.
502
Butelki i inne naczynia szklane muszą być wolne od wad, które mogłyby osłabić ich wytrzymałość; w szczególności ciśnienie wewnętrzne musi być odpowiednio zmniejszone. Grubość ścian nie może być w żadnym przypadku mniejsza niż 2 mm, nie może być ona mniejsza niż 3 mm, jeśli ciężar naczynia przekracza 35 kg.
Zamknięcie musi być zabezpieczone dodatkowym urządzeniem jak czop, kaptur, opieczętowanie, przewiązanie itp., które nadaje się do przeszkodzenia rozluźnianiu podczas przewozu.
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
503
a) odpadki kwaśne otrzymywane przy oczyszczaniu olejów mineralnych (punkt 1 c), zawierające kwas siarkowy mogący ociekać, tylko w naczynia z drewna lub żelaza;
b) kwas azotowy wymieniony w punkcie 1 e) 2 oraz mieszaniny kwasu siarkowego z kwasem azotowym wymienione w punkcie 1 f) 2:
1. w balony lub butelki szklane, zamknięte korkiem ze szkła, porcelany, kamionki lub podobnych materiałów; naczynia należy ustawić w pozycji stojącej w koszach żelaznych lub wiklinowych albo w mocnych skrzyniach drewnianych i umocować w nich;
2. w naczynia metalowe, które nie mogą ulegać działaniu przewożonego kwasu i ewentualnie zawartych w nich zanieczyszczeń.
Sztuki przesyłki, które mogą być przetaczane, nie powinny ważyć ponad 400 kg, a jeżeli ich waga przekracza 275 kg, muszą być zaopatrzone w obręcze do przetaczania.
Naczynia wolno napełniać najwyżej do 93% ich pojemności;
c) kwas fluorowodorowy i skoncentrowany kwas fluoroborowy (punkt 1 h) tylko do naczyń z ołowiu, z żelaza powleczonego ołowiem albo wyłożonych od wewnątrz odpowiednim materiałem plastycznym albo sporządzonych z odpowiedniego materiału plastycznego.
Naczynia z ołowiu lub z odpowiedniego materiału plastycznego należy ułożyć w drewnianych skrzyniach zewnętrznych.
Roztwory kwasu fluorowodorowego, zawierające od 60 do 85% czystego kwasu, można również pakować do naczyń żelaznych nie powleczonych ołowiem.
Naczynia żelazne z roztworem kwasu fluorowodorowego, zawierającym 41% i więcej czystego kwasu oraz naczynia żelazne ze skoncentrowanym kwasem fluoroborowym powinny być zamknięte nagwintowanymi korkami.
d) materiały wymienione w punkcie 3 a) (z wyjątkiem hydrazyny) tylko do naczyń z żelaza, ze szkła, porcelany, kamionki lub podobnych materiałów albo z odpowiedniego materiału plastycznego; hydrazynę tylko do hermetycznie zamykanych naczyń szklanych o pojemności najwyżej 5 l, odpowiednio układając w pudełkach, umieszczonych następnie w skrzyniach drewnianych, albo do naczyń aluminiowych (co najmniej 99,5% Al), ze stali nierdzewnej lub żelaza powleczonego ołowiem. Wszystkie te naczynia muszą wytrzymywać ciśnienie wewnętrzne 1 kg/cm2 i mogą być napełnione tylko do 93% ich pojemności;
e) kwaśny siarczan sodu i kwaśne fluorki (punkt 6) do szczelnych naczyń ze szkła, jak beczek, albo do beczek metalowych wyłożonych od wnętrza ołowiem, albo do beczek tekturowych lub z dykty, podwójnych lub powleczonych wewnątrz parafiną lub podobnym materiałem, albo w worki z chlorku poliwinylu, dobrze przewiązane i umieszczone w drewnianych beczkach lub skrzyniach, których ściany, dna i wieka nie mogą uszkodzić worków; worki te muszą być w ten sposób trwale umieszczone, aby w czasie przewozu nie mogły się przesuwać w swym opakowaniu ochronnym.
a) dymiący kwas siarkowy [punkt 1 a)], zawierający co najmniej 20% wolnego bezwodnika, albo
b) kwas azotowy, zawierający ponad 70% czystego kwasu [punkt Ie) 2)], albo
c) mieszaniny kwasu siarkowego z kwasem azotowym, zawierające ponad 30% czystego kwasu azotowego [punkt 1 f) 2], albo
d) roztwory wodne kwasu nadchlorowego [punkt 1 i)], zawierające ponad 30% tego kwasu, albo
e) brom [punkt 4].
a) odpadki kwaśne otrzymywane przy oczyszczaniu olejów mineralnych (punkt 1 c), zawierające tylko nieznaczne ilości kwasu siarkowego, mogące sączyć się [zobacz c. m. 516 (1)];
b) kwaśny siarczan sodu (punkt 6) [zobacz c. m. 516 (2)].
504
Jeżeli jednak komory są zrobione z wytrzymałego na wstrząsy i uderzenia materiału i tak urządzane, że kwas nie może wytryskiwać na zewnątrz w niebezpiecznej ilości, to opakowanie akumulatorów nie jest konieczne. Komory muszą być zabezpieczone od przesuwania się, przewrócenia i uszkodzenia i zaopatrzone w uchwyty. Sztuki przesyłki nie mogą mieć na zewnątrz kwasów w ilościach zagrażających niebezpieczeństwem.
Również komory i baterie wbudowane do pojazdów nie wymagają specjalnego opakowania, jeżeli pojazdy te są dobrze umocowane w wagonie kolejowym.
505
a) w zalutowane naczynia z blachy czarnej lub białej, albo w hermetycznie zamknięte butle z blachy czarnej, białej lub miedzi, albo
b) w zatopione na końcu naczynia szklane lub w hermetycznie zamknięte naczynia porcelanowe, kamionkowe i tym podobne.
506
a) w naczynia ze stali, ołowiu lub miedzi, albo
b) w naczynia szklane z oszlifowanymi korkami szklanymi; naczynia te należy układać, przekładając materiałem wypełniającym, w opakowaniu z drewna lub, jeżeli zawierają więcej niż 5 kg materiału, w opakowaniu metalowym.
507
Płynne chlorowcowane substancje drażniące (punkt 9) należy pakować:
a) w ilościach najwyżej 100 g w ampułki szklane, zatapiane na końcu, które należy napełniać najwyżej do 95% ich pojemności i układać pojedynczo lub po kilka w naczyniach blaszanych lub drewnianych, przekładając niepalnym i chłonnym materiałem wypełniającym;
b) w naczynia szklane z oszlifowanymi korkami szklanymi, mające najwyżej 5 1 pojemności. Naczynia te należy wypełniać najwyżej do 95% ich pojemności i układać, przekładając niepalnym chłonnym materiałem wypełniającym, bądź w skrzyni wyłożonej blachą lutowaną, która przy większej ilości naczyń ale może zawierać więcej niż 20 1 materiałów drażniących, bądź też każde oddzielnie w pudełkach z blachy lutowanej, które pojedynczo lub po kilka powinny być ułożone w skrzyniach, albo
c) w butelki metalowe z zamknięciem wkręcanym, które można napełniać tylko do 95% ich pojemności.
508
Naczynia o pojemności do 3 litrów należy układać, przekładając odpowiednim ogniotrwałym materiałem wypełniającym, w skrzyniach drewnianych. Jedna taka sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 35 kg.
Jednak naczynia o objętości powyżej 3 litrów muszą odpowiadać następującym warunkom:
a) naczynia z aluminium i ze stali specjalnej muszą być umieszczone w pozycji stojącej. Waga jednej sztuki przesyłki nie może przekraczać 250 kg;
b) naczynia szklane, porcelanowe, kamionkowa lub z materiału plastycznego należy pakować w opakowanie ochronne zaopatrzone w uchwyty, w których muszą zachować pozycję stojącą. Z wyjątkiem naczyń z materiału plastycznego, naczynia wewnętrzne należy układać w opakowaniu zewnętrznym, przekładając odpowiednimi niepalnymi materiałami wypełniającymi. Jedna taka sztuka przesyłki nie może ważyć więcej niż 90 kg.
Co do zamknięcia i stopnia napełnienia zobacz ustąp (3).
a) w naczynia aluminiowe o zawartości co najmniej 99,5% aluminium, albo ze stali specjalnej, która nie może spowodować rozkładu tlenku wodoru. Naczynia muszą mieć możność pozostawania w pozycji stojącej, pojemność naczyń nie może przekraczać 200 litrów;
b) w naczynia szklane, porcelanowe, kamionkowe lub z odpowiedniego materiału plastycznego o pojemności najwyżej 20 litrów. Każde naczynie należy ułożyć, przekładając chłonnymi, niepalnymi, obojętnymi materiałami wypełniającymi, w opakowaniu z blachy żelaznej o pełnych ścianach, wyłożonym od wewnątrz podwójnie odpowiednimi materiałami; to opakowanie należy z kolei umieścić w skrzyni drewnianej z pokrywą w formie daszka.
Co do zamknięcia i stopnia napełnienia zobacz ustęp (3).
Naczynia o pojemności ponad 3 litry muszą być zaopatrzone w zamknięcia specjalne, które przeciwdziałają wytwarzaniu się nadciśnienia w naczyniu oraz wyciekaniu płynu i dostawaniu się obcych substancji do wnętrza naczynia. Przy naczyniach pojedynczo zapakowanych naczynie zewnętrzne, musi być zaopatrzone w kaptur, który ochrania zamknięcie i równocześnie dozwala stwierdzić, czy urządzenie zamykające jest skierowane do góry. Naczynia te można napełniać najwyżej do 95% ich pojemności.
509
a) do naczyń ze szkła, porcelany, kamionki i tym podobnych albo do naczyń z odpowiedniego materiału plastycznego, które należy umieścić w opakowaniu ochronnym; naczynia kruche należy zabezpieczyć przekładając materiałem wypełniającym, albo,
b) do beczek metalowych, wyłożonych od wewnątrz odpowiednim materiałem.
3. Pakowanie razem.
510
Spośród materiałów wymienionych pod c. m. 501 [z wyjątkiem materiałów wymienionych w punktach 1 e) 2 i 1 f) 2, których nie wolno łączyć w jedną sztukę przesyłki, ani razem ze sobą, ani z materiałami innych punktów tej c. m., ani z materiałami lub przedmiotami innych klas, ani z innymi towarami] można łączyć w jedną sztukę przesyłki razem ze sobą, albo z materiałami lub przedmiotami innych klas, albo z innymi towarami tylko niżej podane materiały i tylko pod następującymi warunkami:
a) razem ze sobą: materiały wymienione w tym samym punkcie. Po opakowaniu ich według przepisów dla sztuki przesyłki należy je łączyć w drewnianym pakowaniu zbiorowym albo w małym pojemniku (małym kontenerze);
b) razem ze sobą albo z materiałami lub przedmiotami innych klas, jeżeli i o ile pakowanie razem jest również dla nich dozwolone - albo z innymi towarami:
1. materiały wymienione w punkcie 1 [z wyjątkiem materiałów wymienionych w punktach 1 e) 2 i 1 f) 2], 2 do 5,7 i 11, w ilości najwyżej 15 kg każdego z tych materiałów,
2. materiały wymienione w punkcie 8 w ilości najwyżej 5 kg każdego z tych materiałów;
3. materiały wymienione w punktach 10 a) w naczyniach o zawartości najwyżej po 1 kg, ogółem najwyżej 10 kg.
Materiały opakowane według przepisów dla sztuk przesyłki należy łączyć razem z innymi towarami w drewnianym opakowaniu zbiorowym albo w małym pojemniku (małym kontenerze); opakowanie zbiorowe nie może ważyć więcej niż 75 kg.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki (zobacz Dodatek V).
511
Skrzynie z akumulatorami elektrycznymi [punkty 1 b) i 3 b)] muszą posiadać wyraźny i nie zacierający się napis "Akumulatory elektryczne". Napis ma być sporządzony w jednym z języków urzędowych kraju wysyłającego i oprócz tego w języku francuskim, niemieckim lub włoskim, chyba że taryfy międzynarodowe lub specjalne porozumienia, zawarte między zarządami kolejowymi, postanawiają inaczej.
512
B. Sposób nadawania. Ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
513
Materiały wymienione w punktach 1 do 5, 7, 10 b) i 11 można przewozić jako przesyłki pośpieszne tylko w przesyłkach wagonowych, z wyjątkiem takich przesyłek, które według c. m. 515 (2) można ładować do wagonów krytych.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
514
a) w razie zapakowania materiałów w naczynia kruche:
dla kwasu siarkowego dymiącego [punkt 1 a)]:
zawartość wolnego bezwodnika;
dla kwasu azotowego [punkt 1 e)]:
zawartość czystego kwasu (HNO3);
dla mieszanin kwasu siarkowego z kwasem azotowym [punkt 1 f)]:
zawartość czystego kwasu azotowego (HNO3);
dla kwasu nadchlorowego [punkt 1 i)]:
zawartość kwasu nadchlorowego;
dla roztworów wodnych nadtlenku wodoru (punkt 10):
zawartość nadtlenku wodoru:
Bez powyższych wskazówek naczynia kruche, zawierające dymiący kwas siarkowy i kwas nadchlorowy, muszą być opakowane zgodnie z c. m. 503 (2), zawierające kwas azotowy oraz mieszaniny kwasu siarkowego z kwasem azotowym zgodnie z c. m. 503 (1) b), (2) i (3), a roztwory wodne nadtlenku wodoru zgodnie z c. m. 508 (2).
b) dla kwasu fluorowodorowego [punkt 1 h)]: zawartość fluorowodoru.
Bez takiej wskazówki uważa się kwas za kwas fluorowodorowy, zawierający 41% i więcej fluorowodoru [c. m. 503 (1) c)]; przy przewozie w wagonach-pojemnikach cysterny muszą być zrobione z blachy żelaznej pokrytej ołowiem [c. m. 517 (3)];
c) jeżeli przewóz opakowanego kwaśnego siarczanu sodu (punkt 6) odbywa się w wagonie krytym lub jeżeli materiał ten przewozi się luzem jako przesyłka wagonowa w wagonie wyłożonym tylko parafinowaną lub smołowaną tekturą [zobacz c. m. 516 (2)], należy zamieścić wzmiankę "kwaśny siarczan sodu, suchy".
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki.
515
a) sztuki przesyłki zawierające materiały wymienione w ustępie (1), w formie mocnych beczek metalowych, pod warunkiem, że beczki te będą ustawiane otworami do góry i tak umocowane, by nie mogły się przetaczać ani przewracać.
Jednak - jako przesyłki drobne - beczki z kwasem fluorowodorowym [punkt 1 h)] i z roztworami podchlorynów (punkt 11) nie mogą ważyć więcej niż 75 kg, a beczki z materiałami wymienionymi w punkcie 3 mogą być napełnione najwyżej do 95% ich pojemności;
b) sztuki przesyłki z naczyń kruchych, jeśli każde naczynie jest umieszczone w ochronnym opakowaniu, wyłożonym materiałem wypełniającym, jaki odpowiada przepisom opakowania przewidzianym w c. m. dla każdego materiału, a jeśli chodzi o materiały wymienione w punktach 1, 3, 5, 10 a i 11, to umieszczone w koszach żelaznych; sztuki przesyłki zawierające kwas azotowy [punkt 1 e) 2)] pakowany w naczynia kruche, lub mieszaniny kwasu siarkowego z kwasem azotowym [punkt 1 f) 2)], ułożone w skrzyniach drewnianych z pełnymi ściankami z przełożeniem materiałem wypełniającym według przepisów c. m. 503 (2) i (3), nie mogą ważyć ponad 55 kg;
c) gaśnice, zawierające kwasy wymienione w punkcie 1;
d) akumulatory elektryczne [punkty 1 b) i 3 b)].
Sztuki przesyłki zawierające materiały wymienione w punktach 1 e) 2 i 1 f) 2 muszą spoczywać na stałej podstawie; zabronione jest stosowanie do klinowania siana lub innych materiałów łatwo zapalnych. Wagony przeznaczone do przewozu tych materiałów muszą być przed przewozem dokładnie oczyszczone, a w szczególności starannie oczyszczone ze wszystkich zapalnych pozostałości (siano, słoma, papier itp.).
b. Dla przewozu luzem.
516
c. Dla wagonów - pojemników.
517
Zamknięcie pojemników i garnków musi być takie, aby w naczyniu nie mogło powstać nadmierne ciśnienie, ani ciecz nie mogła wytryskać na zewnątrz, ani do wnętrza naczynia nie dostawały się obce substancje.
d. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
518
(4) Zakazy ładowania razem, przewidziane pod c. m. 520, obowiązują również odnośnie małych pojemników (małych kontenerów).
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach (zobacz Dodatek V).
519
Przy przewozie materiałów wymienionych w punktach 1 do 4, 7 do 9 i 10 b) należy na obu ścianach bocznych wagonu umieścić nalepki według wzoru nr 4.
E. Zakazy ładowania razem.
520
a) z materiałami wybuchowymi chloranowymi i nadchloranowymi, wymienionymi w punkcie 13 klasy I a (c. m. 21);
b) z chloranami, chlorynami lub mieszaninami chloranów, nadchloranów i chlorynów, wymienionymi w punktach 4a), c) i d) klasy III c (c. m. 371).
a) z materiałami wybuchowymi klasy I a (c. m. 21);
b) z przedmiotami wypełnionymi materiałami wybuchowymi klasy I b (c. m. 61);
c) z tlenochlorkiem węgla, wymienionym w punkcie 8 a) klasy I d (c. m. 131);
d) z materiałami samozapalnymi, wymienionymi w punktach 3 i 9 b) c. m. 201, jak również z innymi materiałami klasy II (c. m. 201), gdy opakowanie zewnętrzne nie jest metalowe;
e) z materiałami płynnymi łatwo zapalnymi klasy III a (c. m. 301);
f) z materiałami stałymi łatwo zapalnymi klasy III b (c. m. 331).
521
Na przesyłki, których nie wolno ładować razem do jednego wagonu, należy sporządzać osobne listy przewozowe (CIM, art. 6, § 9 d).
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
522
523-599
MATERIAŁY BUDZĄCE ODRAZĘ LUB ZARAŹLIWE
Wyszczególnienie materiałów.
Spośród materiałów określonych w tytule klasy VI dopuszcza się do przewozu tylko materiały wymienione pod c. m. 601 i to na warunkach przewidzianych pod c. m. 601 do 616. Materiały te uważa się wobec tego za materiały RID.
601
Uwaga. Mokre i świeże obrzynki skór wapniowane lub solone nie podlegają przepisom RID.
Uwaga. Dobrze nasolone skóry, zawierające tylko nieznaczną ilość wilgoci, nie podlegają przepisom RID.
Uwaga. Kości odtłuszczone i suche, nie wydające zapachu gnilnego, nie podlegają przepisom RID.
Uwaga. Żołądki cielęce suszone, nie wydzielające żadnego zapachu niemiłego, nie podlegają przepisom RID.
Uwaga do punktów 11 i 12. Opakowanie nie oczyszczone jest wyłączone od przewozu.
Przepisy przewozowe.
A. Sztuki przesyłki.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
602
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
603
a) szczecinę świńską i sierść świńską, suche w stanie surowym (punkt 1); materiały te, jeśli nie są suche, można pakować do worków tylko w czasie od 1 listopada do 15 kwietnia;
b) materiały wymienione w punkcie 2, jeżeli worki są nasycone odpowiednimi środkami odkażającymi, lecz tylko w czasie od listopada do lutego;
c) materiały wymienione w punktach 3 i 4.
604
Jako przesyłki wagonowe materiały wymienione w punktach 1 do 10 mogą być przewożone we wskazanym niżej opakowaniu, odpowiadającym minimalnym wymaganiom, albo też luzem:
a) materiały wymienione w punktach 1, 2, i 8:
1. w workach, nasyconych odpowiednimi środkami odkażającymi; jednak w miesiącach od listopada do lutego można je przewozić luzem;
2. rogi, racice, kopyta lub kości świeże (punkt 1) w ciągu wszystkich miesięcy w opakowaniu lub luzem pod warunkiem że zostały skropione odpowiednimi środkami odkażającymi; to samo dotyczy innych materiałów, lecz jedynie załadowanych do wagonów krytych, specjalnie urządzonych i zaopatrzonych w urządzenia wentylacyjne [patrz c. m. 609 (3)];
3. jeżeli jednak przykrego zapachu nie da się usunąć przez odkażenie, to materiały te należy zapakować do beczek lub kubłów;
b) materiały wymienione w punkcie 3 luzem;
c) żołądki cielęce (punkt 4) zapakowane do naczyń lub worków;
d) materiały wymienione w punkcie 5 luzem, jeżeli są tak skropione mlekiem wapiennym, że nie daje się odczuwać żaden zapach gnilny. Jeżeli przykrego zapachu nie da się usunąć, to materiały te należy zapakować do beczek, kubłów lub skrzyń;
e) materiały wymienione w punkcie 6 zapakowane do beczek, kubłów lub skrzyń;
f) materiały wymienione w punkcie 7 zapakowane do naczyń z ocynkowanej blachy żelaznej;
g) obornik mieszany ze słomą (punkt 9) luzem;
h) odchody pochodzące z ustępów i inne odchody (punkt 10) zamknięte w naczyniach blaszanych.
3. Pakowanie razem.
605
Spośród materiałów wymienionych pod c. m. 601 można łączyć w jedną sztukę przesyłki razem ze sobą w przepisanym opakowaniu tylko materiały wymienione w tym samym punkcie.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki
606
Nie ma przepisów.
B. Sposób nadawania. Ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
607
Części anatomiczne, wnętrzności i gruczoły zdrowe muszą być zapakowane do naczyń ze szkła, kamionki, metalu lub odpowiedniego materiału plastycznego. Naczynia należy ułożyć pojedynczo lub po kilka w mocnych skrzyniach drewnianych, a jeżeli naczynia są kruche, należy je ponadto ułożyć w materiale wchłaniającym. Jeżeli materiały, o które chodzi, są nasycone płynem konserwującym, to należy użyć takiej ilości materiałów wchłaniających, by wystarczyła do wchłonięcia całej ilości płynu. Płyn konserwujący nie może być palny.
Części anatomiczne, wnętrzności i gruczoły skażone muszą być zapakowane do odpowiednich naczyń, które z kolei należy ułożyć w materiale chłonnym w mocnej skrzyni drewnianej wyłożonej wewnątrz szczelnie metalem.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
608
Nazwa towaru w liście przewozowym musi odpowiadać narwie wydrukowanej kursywą pod c. m. 601. Jeżeli cyfra ta nie zawiera nazwy materiału, należy podać jego nazwę handlową. Nazwę towaru należy podkreślić czerwonym kolorem i uzupełnić przez podanie klasy, numeru punktu, w którym materiał wymieniono, z dodaniem skrótu "RID" (np. VI, punkt 2, RID).
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki i dla przewozu luzem.
609
a) materiały wymienione w punktach 1, 2 i 8 oponą nasyconą odpowiednimi środkami odkażającymi, którą z kolei przykrywa się drugą oponą;
b) rogi, racice, kopyta i kości świeże, skropione odpowiednimi środkami odkażającymi (punkt 1), przewożone luzem: oponą albo smołowaną lub bitumizowaną tekturą;
c) materiały wymienione w punkcie 3, przewożone luzem: oponami, chyba że materiały te zostały tak skropione odpowiednimi środkami odkażniącymi, że przykry zapach nie daje się odczuwać;
d) materiały wymienione w punkcie 9, przewożone luzem - oponą.
a) materiały wymienione w punktach 1 i 8, zapakowane w naczynia metalowe z zabezpieczającym zamknięciem, ustępującym pod ciśnieniem wewnętrznym;
b) materiały wymienione w punktach 3 i 4.
b. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
610
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach.
611
Nie ma przepisów.
E. Zakazy ładowania razem.
612
Materiałów klasy VI nie wolno ładować do jednego wagonu z artykułami żywnościowymi i towarami konsumpcyjnymi; nie dotyczy to jednak części anatomicznych, wnętrzności i gruczołów, opakowanych stosownie do c. m. 607 (3).
613
Na przesyłki, których nie wolno ładować razem do jednego wagonu, należy sporządzać osobne listy przewozowe [CIM art. 6, § 9d)].
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
614
615
616
Materiały klasy VI należy umieszczać w magazynach oddzielnie od artykułów żywnościowych i towarów konsumpcyjnych jednakowoż nie dotyczy to części anatomicznych, wnętrzności i gruczołów, opakowanych stosownie do c. m. 607 (3).
617-699
MATERIAŁY RÓŻNE
Wyszczególnienie materiałów.
Materiały i przedmioty wymienione pod c. m. 701 podlegają przepisom zawartym w c. m. 701 do 721; wskutek tego uważa się je za materiały RID.
701
1. Siarczek sodu. Zobacz również c. m. 701a.
2. Płyty, błony i papiery, powleczone emulsją czulą na promienie świetlne i inne promienie (jak płyty fotograficzne, filmy kinematograficzne, błony radiograficzne, papiery fotograficzne itp.), jeżeli te płyty, błony i papiery nie są wywołane ani utrwalone.
701a
Siarczek sodu (punkt 1) w ilości najwyżej 1 kg nie podlega przepisom RID, jeżeli jest zapakowany do naczyń szczelnie zamkniętych odpornych na działanie zawartości i jeżeli naczynia te są starannie ułożone pojedynczo lub po kilka w mocnym opakowaniu drewnianym.
Przepisy przewozowe.
1. Ogólne przepisy o opakowaniu.
702
2. Opakowanie poszczególnych materiałów.
703
Siarczek sodu (punkt 1), surowy lub w roztworze, należy pakować:
a) do szczelnych naczyń żelaznych albo
b) w ilościach do 5 kg również do naczyń ze szkła lub odpowiedniego materiału plastycznego, które należy układać pojedynczo lub po kilka do mocnych naczyń drewnianych; naczynia ze szkła należy ponadto układać w materiale wypełniającym.
Siarczek sodu rafinowany lub krystaliczny (punkt 1) można pakować również do innych szczelnych naczyń.
704-712
3. Pakowanie razem.
713
Siarczek sodu (punkt 1) i przedmioty wymienione w punkcie 2 można łączyć w jedną sztukę przesyłki razem z materiałami i przedmiotami innych klas, jeżeli i o ile pakowanie takie jest również dla nich dozwolone, lub z innymi towarami. Jednak takie łączenie siarczku sodu z materiałami wymienionymi w punktach 1 i 5 do 8 klasy V (c. m. 501) nie jest dopuszczalne.
Siarczek sodu, opakowany jako sztuka przesyłki w sposób dla niego przewidziany, można łączyć w opakowaniu zbiorowym z innymi towarami przez opakowanie razem. Opakowanie zbiorowe nie może ważyć więcej niż 75 kg.
4. Napisy i nalepki ostrzegawcze na sztukach przesyłki.
714
Sztuki przesyłki z przedmiotami wymienionymi w punkcie 2 muszą być zaopatrzone w napis "Film"; poszczególnne litery tego napisu mają być wielkości co najmniej 5 cm.
B. Sposób nadawania, ograniczenia w przyjmowaniu do przewozu.
715
Przedmioty wymienione w punkcie 2 wolno przewozić również jako przesyłki ekspresowe.
C. Wzmianki w liście przewozowym.
716
Nazwa towaru w liście przewozowym musi odpowiadać nazwie wydrukowanej kursywą pod c. m. 701; należy ją podkreślić czerwonym kolorem i uzupełnić przez podanie klasy, numeru punktu, w którym materiał wymieniono, z dodaniem skrótu "RID" (np. VII, punkt 2, RID).
D. Środki przewozowe i urządzenia techniczne.
1. Przepisy dotyczące wagonów i ładowania.
a. Dla sztuk przesyłki.
717
b. Dla małych pojemników (małych kontenerów).
718
Sztuki przesyłki zawierające materiały wymienione w niniejszej klasie można pakować razem do małych pojemników (małych kontenerów).
2. Napisy i nalepki ostrzegawcze na wagonach.
719
Nie ma przepisów.
E. Zakazy ładowania razem.
720
Nie ma.
F. Próżne opakowania. Inne przepisy.
721
Sztuki przesyłki z przedmiotami wymienionymi w punkcie 2 należy w magazynach, na stacjach i peronach stacyjnych umieszczać oddzielnie w odległości co najmniej 10 m od sztuk przesyłek zawierających materiały klasy IVb; również nie wolno ładować na jeden wózek razem ze sztukami przesyłek przedmiotów klasy IVb.
722-1099
DODATKI
Warunki stałości i bezpieczeństwa dla materiałów wybuchowych i dla materiałów stałych łatwo zapalnych.
Wyszczególnione poniżej warunki stałości stanowią najniższe normy porównawcze, określające wymaganą stałość materiałów dopuszczonych do przewozu. Materiały te można nadawać do przewozu tylko wtedy, gdy odpowiadają w zupełności następującym przepisom.
1101
Do c. m. 21 punkt 1, c. m. 101 punkt 4 i c. m. 331 punkt 8a): nitroceluloza, nagrzewana przez 1/2 godziny w temperaturze 132°C nie powinna wydzielać widocznych żółto-brunatnych dymów tlenków azotu. Temperatura zapłonu musi być wyższa od 180°C. Nić piroksylinowa powinna odpowiadać tym samym warunkom stałości, co nitroceluloza. Zobacz c. m. 1150, 1151a) oraz 1153.
1102
Do c. m. 21 punkty 3, 4 i 5 oraz c. m. 331 punkty 8b) i c):
1. Prochy nitrocelulozowe nie zawierające nitrogliceryny, nitrocelulozy plastyfikowane:
3 g prochu albo nitrocelulozy plastyfikowanej przy nagrzewaniu przez jedną godzinę w temperaturze 132°C, nie powinny wydzielać widocznych żółto-brunatnych dymów tlenków azotu. Temperatura zapłonu musi być wyższa od 170°C.
2. Prochy nitrocelulozowe zawierające nitroglicerynę:
1 g prochu przy nagrzewaniu przez jedną godzinę przy temperaturze 110°C nie powinien wydzielać widocznych żółto-brązowych dymów tlenków azotu. Temperatura zapłonu musi być wyższa od 160°C.
Do 1 i 2 zobacz c. m. 1150, 1151b) i 1153.
1103
Do c. m. 21 punkty 6, 7, 8 i 9:
1. Trójnitrotoluen (trotyl), mieszaniny zwana trójnitrotoluenem ciekłym i trójnitroanizol (punkt 6), sześcionitrodwufenyloamina (heksyl) i kwas pikrynowy [punkt 7a)], mieszaniny czteroazotanu pentaerytrytu i trójnitrotoluenu (pentolit) i mieszaniny trójmetylenotrójnitroaminy i trójnitrotoluenu (heksolit) [punkt 7b)], zmiękczony czteroazotan pentaerytrytu i zmiękczona trójmetylenotrójnitroamina [punkt 7c)], trójnitrorezorcyna [punkt 8a)], trójnitrofenylometylonitroamina (tetryl) [punkt 8b)], czteroazotan pentaerytrytu (pentryt, nitropenta) i trójmetylenotrójnitroamina (heksogen) [punkt 9a)], mieszanina czteroazotanu pentaerytrytu i trójnitrotoluenu (pentolit) i mieszanina trójmetylenotrójnitroaminy i trójnitrotoluenu (heksolit) [punkt 9b)], i mieszanina czteroazotanu pantaerytrytu lub trójmetylenotrójnitroaminy z woskiem, parafiną lub materiałami podobnymi do wosku, lub parafiny [punkt 9c)], przy nagrzewaniu przez 3 godziny do 90°C nie powinny wydzielać widocznych żółto-brunatnych dymów tlenków azotu. Zobacz c. m. 1150 i 1152a).
2. Nitrozwiązki organiczne, wymienione w punkcie 8, inne niż trójnitrorezorcyna i tetryl nie powinny przy podgrzewaniu przez 48 godzin do 75°C wydzielać widocznych żółto-brunatnych dymów tlenków azotu. Zobacz c. m. 1150 i 1152b).
3. Nitrozwiązki organiczne wymienione w punkcie 8 nie powinny być wrażliwsze tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności:
jak trójnitrorezorcyna, jeśli są rozpuszczalne w wodzie, niż tetryl, jeśli nie są rozpuszczalne w wodzie.
Zobacz c. m. 1150, 1152, 1154, 1155 i 1156.
1104
Do c. m. 21 punkt 11:
1. Proch czarny [punkt 11a)] nie powinien być wrażliwszy tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od delikatnego prochu myśliwskiego o składzie następującym: 75% saletry potasowej, 10% siarki i 15% węgla z kruszyny.
Zobacz c. m. 1150, 1154, 1155 i 1156.
2. Materiały wybuchowe podobne do prochu czarnego (punkt 11b) nie powinny być wrażliwsze na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od porównawczego materiału wybuchowego o składzie następującym: 75% saletry potasowej, 10% siarki i 15% węgla brunatnego. Zobacz c. m. 1150, 1154, 1155 i 1156.
1105
Do c. m. 21 punkt 12: Materiały wybuchowe bazowane na saletrze amonowej trzymane w ciągu 48 godzin w temperaturze 75°C nie powinny wydzielać widocznych żółto-brunatnych dymów tlenków azotu. Przedtem i potem nie powinny być one wrażliwsze tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od porównawczego materiału wybuchowego o składzie następującym: 80% saletry amonowej, 12% trójnitrotoluenu, 6% nitrogliceryny i 2% mączki drzewnej. Zobacz c. m. 1150, 1152b), 1154, 1155 i 1156.
Próbkę wyżej opisanego porównawczego materiału wybuchowego może postawić do dyspozycji Państwom umawiającym się Laboratorium materiałów wybuchowych w Sevran we Francji (Adres: Laboratoire des substances explosives, Sevran (Seine-et-Oise), France).
1106
Do c. m. 21 punkt 13: Materiały wybuchowe bazowane na chloranach i nadchloranach nie powinny zawierać żadnych soli amonowych. Nie powinny one być wrażliwsze tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od chloranowego materiału wybuchowego o składzie następującym: 80% chloranu potasu, 10% dwunitrotoluenu, 5% trinitrotoluenu, 4% oleju rycynowego i 1% mączki drzewnej. Zobacz c. m. 1150, 1154, 1155 i 1156.
1107
Do c. m. 21 punkt 14: Dynamity nie powinny być wrażliwsze tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od żelatyny wybuchowej, zawierającej 93% nitrogliceryny lub dynamitu okrzemkowego, zawierającego najwyżej 75% nitrogliceryny. Zobacz c. m. 1150, 1154b), 1155 i 1156.
1108
Do c. m. 61 punkt 1b): Materiał wybuchowy nie powinien być wrażliwszy tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od trójnitrofenylometylonitroaminy. Zobacz c. m. 1150, 1154, 1155 i 1156.
1109
Do c. m. 61 punkt 1c): Materiał wybuchowy nie powinien być wrażliwszy tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od pentrytu. Zobacz c. m. 1150, 1154, 1155 i 1156.
1110
Do c. m. 61 punkt 5d): Ładunek wzmacniający nie powinien być wrażliwszy tak na uderzenie i tarcie, jak i pod względem zapalności od trójnitrofenylometylonitroaminy. Zobacz c. m. 1150, 1154, 1155 i 1156.
1111
Do c. m. 100 (2)d): Ładunek wybuchowy, trzymany przez cztery tygodnie w temperaturze 50ºC, nie powinien wykazywać zmian wskazujących na niedostateczne warunki stałości. Zobacz c. m. 1150 i 1157.
1112-1149
Przepisy dotyczące prób.
Termostat powinien być tak urządzony, by od włożenia próbki temperatura osiągnęła wymaganą wysokość w ciągu najwyżej 5 minut.
b) przy materiałach c. m. 21 punkt 1 (jeżeli zawierają parafinę lub inny materiał podobny), 7c) i 9c) należy dokonać suszenia wstępnego w sposób podany w ustępie poprzednim (a), z tą różnicą, że temperatura suszarki powinna wynosić 40-45°C.
Próba stałości chemicznej przy podgrzewaniu.
1151
Do c. m. 1101 i 1102:
a) Badanie materiałów wymienionych pod c. m. 1101.
długość 350 mm
średnica wewnętrzna 16 mm
grubość ścianki 1,5 mm
wkłada się po 1 g materiału wybuchowego, osuszonego ponadchlorkiem wapnia (do wysuszenia należy w razie potrzeby materiał rozbić na drobne cząstki o wymiarach poniżej 0,05 g). Obydwie probówki, zupełnie nakryte w ten sposób, by ich zamknięcie nie stawiało oporu, umieszcza się następnie w termostacie tak, by były widoczne przynajmniej w 4/5 swej długości, i trzyma się przez 30 minut w stałej temperaturze 132°C. Przez ten czas obserwuje się, czy nie wydzielają się tlenki azotu w postaci żółto-brunatnych dymów, szczególnie dobrze widocznych na białym tle.
b) Badanie prochów wymienionych pod c. m. 1102.
1152
Do c. m. 1103 i 1105:
a) Badanie materiałów wymienionych pod c. m. 1103 punkt 1.
b) Badanie materiałów wymienionych pod c. m. 1103 punkt 2 oraz c. m. 1105.
1153
Temperatura zapłonu (zobacz c. m. 1101 i 1102).
długość 125 mm
średnica wewnętrzna 15 mm
grubość ścianki 0,5 mm
i powinny być zanurzone do głębokości 20 mm.
1154
Badanie wrażliwości na rozgrzanie do czerwoności i na zapłony (zobacz c. m. 1103 do 1110).
a) Próba w rozpalonym do czerwoności naczyniu żelaznym półkolistym (zobacz c. m. 1103 do 1106 i 1108 do 1110).
Wyniki prób należy rozróżniać, jak następuje:
1. zapalenie z powolnym spalaniem (materiały wybuchowe amonowo-saletrzane),
2. zapalenie z szybkim spaleniem (materiały wybuchowe chloranowe),
3. zapalenie z gwałtownym spaleniem i deflagracją (prochy czarne),
4. gwałtowny wybuch (piorunian rtęci).
b) Próba zapalności (zobacz c. m. 1103 do 1110).
1155
Próba wrażliwości na uderzenie (zobacz c. m. 1103 do 1110).
a) Stałe materiały wybuchowe należy tak dokładnie rozetrzeć, by mogły przejść przez sito o oczkach 1 mm. Do badania należy użyć pozostałości o wielkości cząstek 0,5 mm.
b) Sproszkowane materiały wybuchowe oddziela się na sicie o oczkach 1 mm; do próby na wrażliwość na uderzenie należy użyć cały przesiew.
c) Materiały wybuchowe plastyczne i żelatynowane należy formować w małe kulki o wadze 25 do 35 mg.
a) Materiał wybuchowy w postaci małych kulek (jeśli jest plastyczny) lub w ilości odmierzonej za pomocą małej łyżeczki o pojemności 0,05 cm3 (jeśli jest sproszkowany albo pod postacią oskrobków) składa się ostrożnie pomiędzy obydwie części tłoczka, których stykające się powierzchnie nie mogą być wilgotne. Temperatura otoczenia nie powinna przewyższać 30°C i nie może być niższa od 15°C. Każda próbka materiału wybuchowego powinna być tylko raz uderzona. Po każdej próbie tłoczek i pierścień prowadzący należy dokładnie oczyścić, usuwając mogące się na nich znajdować pozostałości materiału wybuchowego.
b) Próby należy rozpoczynać od takiej wysokości spadku, przy której może nastąpić zupełny wybuch materiału wybuchowego, poddanego próbie. Wysokość spadku zmniejsza się stopniowo do chwili, kiedy wybuch będzie niezupełny lub wcale nie nastąpi. Przy tej ostatniej wysokości wykonywa się cztery próby uderzeniowe, a jeśli choćby jedna doprowadzi do wyraźnego wybuchu, wykonywa się cztery dalsze próby z wysokości nieco mniejszej itd.
c) Za granicę wrażliwości uważa się tę najmniejszą wysokość spadku, przy której podczas co najmniej czterech prób ciężar spadający z tej samej wysokości spowodował wyraźny wybuch.
d) Normalnie próbę uderzeniową wykonać należy ciężarem 2 kg; gdyby jednak wrażliwość na uderzenie tym ciężarem wymagała większej wysokości spadku niż 60-70 cm, to próby uderzeniowej należy dokonać ciężarem 5 kg.
Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................
Rys. 1 i Rys. 2
1156
Próba wrażliwości na tarcie (zobacz c. m. 1103 do 1110).
1. bez żadnych objawów,
2. słabe pojedyncze trzaski,
3. trzaski częste lub pojedyncze trzaski bardzo mocne.
1157
Stałość materiałów wymienionych pod c. m. 1111 sprawdza się zwykłymi sposobami laboratoryjnymi.
1158
Badanie dynamitów na wypocenie (zobacz c. m. 1107).
Notuje się czas, jaki upływa od ukazania się pierwszej oleistej kropelki (nitrogliceryna) na zewnętrznej stronie otworów cylindra.
1159-1199
Aparat do badań wypocenia
Wytyczne dotyczące jakości naczyń ze stopów aluminiowych dla niektórych gazów klasy Id.
Gatunek materiałów.
| Materiały do naczyń poddana ciśnieniu próbnemu | |||
| do 30 kg/cm2 | do 60 kg/cm2 | ponad 60 do 375 kg/cm2 | |
| Twardość wg Brinella H w kg/mm2 | 55-65 | 75-95 | 105-140 |
| Wytrzymałość na rozerwanie ßz w kg/mm2 | 22-26 | 26-30 | 38-55 |
| Granica elastyczności ơf w kg/mm2 (zniekształcenie stałe λ = 2%) | 10-14 | 17-21 | 23-41 |
| Wydłużenie po rozerwaniu (l = 5d) w % | 30-22 | 22-19 | 16-12 |
| Współczynnik zginania k (próba na zginanie na pierścieniowych kształtkach) | |||
| zona rozciągliwości zewnętrznej ) | |||
| zona rozciągliwości wewnętrznej } | 40-30 | 30-25 | 24-13 |
| Opór na rozerwanie χ w kgm/cm2 | 4 | 3 | 3-2,5 |
Pośrednie wartości mogą być odczytane z wykresów na stronie 199.
Uwaga 1. Powyższe cechy charakterystyczne są bazowane na dotychczasowych doświadczeniach z następującymi materiałami używanymi do sporządzania naczyń:
ciśnienie próbne do 30 kg/cm2: stopy aluminium z magnezem,
ciśnienie próbne do 60 kg/cm2: stopy aluminium z krzemem i magnezem,
ciśnienie próbne ponad 60 do 375 kg/cm2: stopy aluminium z miedzią i magnezem.
2. Wydłużenie po rozerwaniu (l = 5d) jest mierzone za pomocą próbek o przekroju okrągłym, których odległość między nacięciami l jest równa 5 średnicom d; w wypadku użycia próbek o przekroju prostokątnym odległość między nacięciami powinna być obliczona według wzoru: l = 5,65 √ F0, gdzie F0 oznacza przekrój pierwotnej próbki.
3. Współczynnik zginania k jest określony wzorem: 
, gdzie s = grubość płytki w cm i r = promień średni krzywizny w cm. Dla wyliczenia wartości rzeczywistej k w zonach rozciągliwości zewnętrznej i wewnętrznej trzeba obliczyć współczynnik zginania k0 według stanu początkowego (promień średni r0).
Jeżeli w wypadku zjawienia się pęknięcia w zonie rozciągliwości zewnętrznej (wewnętrznej) promień średni krzywizny jest r1 (r2) cm dla tej strony, to współczynnik zginania k1 (k2) może być wyliczony ze współczynników zginania określonych następująco:
kzewnętrzny = k1 - k0; kwewnętrzny = k2 + k0.
4. Dane dotyczące oporu na rozerwanie oparte są na próbach przeprowadzonych według norm Związku Szwajcarskich Przemysłowców Metalowych (Verein schweiz. Maschinenindustrieller) VSM Nr 10925 z listopada 1950.
jeżeli średnica naczynia jest poniżej 50 mm
- najmniej 1,5 mm,
jeżeli średnica naczynia jest od 50 do 150 mm
- najmniej 2,0 mm,
jeżeli średnica naczynia jest powyżej 150 mm
- najmniej 3,0 mm.
Dodatkowe urzędowe próby stopów aluminiowych na zawartość miedzi.
Zabezpieczenie powierzchni wewnętrznej
Powierzchnię wewnętrzną naczyń ze stopów aluminiowych należy pokryć warstwą materiału odpowiedniego dla zabezpieczenia od korozji, jeżeli właściwe punkty badań uznają to za konieczne.
1203-1299
Naczynia ze stopów aluminiowych
Próby materiałów płynnych lub łatwo zapalnych klasy IIIa.
Punkt zapłonu ustala się za pomocą następujących aparatów:
a) dla temperatur nie wyższych niż 50°C: aparat Abel'a, aparat Abel-Pensky'ego, aparat Luchaire-Finances'a, aparat Taga;
b) dla temperatur powyżej 50°C: aparat Pensky-Martens'a, aparat Luchaire-Finances'a;
c) w braku wyżej wymienionych aparatów za pomocą każdego innego aparatu, który daje wyniki różniące się nie więcej niż o 2°C od wyników, jakie dawałyby w tych samych przypadkach aparaty wymienione wyżej.
1301
Prób dokonuje się:
a) aparatem Abel'a według brytyjskiej normy nr 33/44 "Institute of Petroleum"; można używać też aparatu Abel-Pensky'ego według tej samej normy;
b) aparatem Pensky-Martens'a według normy nr 34/47 "Institute of Petroleum" lub normy D 93-46 A.S.T.M.;
c) aparatem Taga według normy D 53-46 A.S.T.M.;
d) aparatem Luchaire'a według instrukcji załączonej do zarządzenia francuskiego Ministerstwa Handlu i Przemysłu z 26 października 1925, ogłoszonego w "Journal Officiel" z 29 października 1925.
W razie użycia innych aparatów należy przy dokonywaniu prób stosować następujące środki ostrożności:
1. prób należy dokonywać w miejscu wolnym od przeciągu;
2. szybkość ogrzewania cieczy nie powinna nigdy przekraczać 5°C na minutę;
3. płomień zapalający musi posiadać długość 5 mm (± 0,5 mm);
4. po każdym podwyższeniu się temperatury o 1°C należy wprowadzić do otworu naczynia płomień zapalający.
1302
Gdy zaszeregowanie łatwo zapalnego materiału płynnego jest sporne, obowiązuje zaszeregowanie zaproponowane przez nadawcę, jeżeli próba punktu zapłonu danego płynu da wynik różniący się nie więcej niż 2°C od podanych pod c. m. 301 granic (21°, 55° i 100°C). Jeśli próba da wynik różniący się o więcej niż 2°C, należy przeprowadzić ponowną próbę i najwyższy z otrzymanych wyników należy uważać za właściwy.
1303
Celem ustalenia zawartości nadtlenków w cieczy należy postępować następująco:
Wlewa się do zlewki konicznej pewną ilość p (około 5 g odważoną z dokładnością do 0,01 g) cieczy, która ma być badana, dodaje się 20 cm3 bezwodnika kwasu octowego i około 1 g stałego sproszkowanego jodku potasu i wstrząsa się. Po 10 minutach podgrzewa się płyn w ciągu 3 minut do 60°C, po czym pozostawia się go na 5 minut do ochłodzenia i dodaje się następnie 25 cm3 wody. Zwolniony jod po upływie pół godziny miareczkuje się 1/10 normalnym roztworem tiosiarczanu sodu, bez użycia wskaźnika. Zupełne odbarwienie wskazuje zakończenie reakcji. Jeżeli potrzebną ilość tiosiarczanu oznaczamy jako n cm3, to zawartość nadtlenku (obliczoną w H2O2) w cieczy można obliczyć według wzoru 
.
1304-1399
Przepisy dotyczące używania wagonów z urządzeniami elektrycznymi.
Materiały wybuchowe klasy Ia,
przedmioty wypełnione materiałami wybuchowymi klasy Ib,
przedmioty klasy Ic, punktów 4, 21, 22, 23 i 26,
materiały płynne łatwo zapalne klasy IIIa, punktów 1, 2 i 3, jak również aldehyd octowy, aceton i mieszaniny z acetonem punktu 5, w sztukach przesyłki o wadze powyżej 50 kg,
materiały stałe łatwo zapalne klasy IIIb, punktów 3 do 8,
materiały podtrzymujące palenie klasy IIIc oraz
materiały żrące klasy V, punktów 1 e) 2 i 1 f) 2
można przewozić w wagonach z urządzeniami elektrycznymi, jeżeli wagony takie odpowiadają warunkom następującym:
a) Przewody elektryczne muszą być trwale umocowane i zabezpieczone od uszkodzeń mechanicznych. Jeżeli wchodzi w rachubę kabel ołowiany lub podobne przewody w kablach chronionych nierdzewną osłoną bez szwu, to przewody te muszą być zamknięte w szczelnych rurkach stalowych. Połączenia obwodu pod napięciem oraz części służące do uziemienia należy zabezpieczyć przed samorozluźnieniem się. Części metalowe wagonu nie mogą być użytkowane jako przewód zerowy.
b) Do oświetlenia wolno używać tylko lamp elektrycznych żarowych; źródło światła musi być uszczelnione i zaopatrzone od strony wagonu, przeznaczonej na ładunek, w mocny i szczelny klosz ochronny ze szkła. Jeżeli żarówki nie są umieszczone w umocowaniach ścian lub dachu w sposób zabezpieczający od wszelkich uszkodzeń mechanicznych, należy je osłonić mocnym koszem albo plecionką ochronną. Żarówki powinny być zabezpieczone przed samorozluźnieniem się w umocowaniu.
c) Maszyny elektryczne, urządzenia do regulowania, przełączania i urządzenia bezpiecznikowe (np. bezpieczniki, wyłączniki automatyczne), przy których działaniu mogą się wytworzyć iskry, jak również oporniki, grzejniki i piorunochrony, muszą być skonstruowane w taki sposób, aby nie mogły spowodować zapalenia się mieszanin powietrza i gazu, powietrza i pary albo powietrza i kurzu, jakie mogłyby istnieć w przedziale (konstrukcja wykluczająca wybuch). Ten przepis nie obowiązuje w odniesieniu do urządzeń elektrycznych, które umieszczono w przedziale zupełnie oddzielonym od części wagonu przeznaczonej na ładunek ścianami szczelnymi bez drzwi oraz zaopatrzonym w otwory przewietrzające z ujściem na zewnątrz.
1401
1402
Wagony nie odpowiadające niniejszym przepisom mogą być mimo to użyte do przewozu wyżej wskazanych materiałów i przedmiotów, jeżeli wszystkie urządzenia elektryczne, które nie odpowiadają powyższym przepisom, są wyłączone z obwodu prądu elektrycznego i zabezpieczone od włączenia w czasie przewozu.
1403-1499
Przepisy dotyczące nalepek ostrzegawczych.
Przepisowe wymiary nalepek ostrzegawczych są formatu znormalizowanego A5 (148 X X 210 mm). Wymiary nalepek umieszczanych na sztukach mogą być mniejsze od formatu A 7 (74 X 105 mm).
1501
a) na wszystkich sztukach przesyłki, nadawanych do przewozu zarówno jako przesyłki drobne jak i przesyłki wagonowe;
b) na wszystkich pojemnikach (kontenerach);
c) na wagonach nadawanych do przewozu jako przesyłki wagonowe;
d) na wagonach zawierających przesyłki drobne, które nadawca załadował.
1502
Dawniejszych nalepek nie odpowiadających wzorom nr 1, 2, 3 i 4 można używać aż do wyczerpania zapasu.
Objaśnienie wzorów nalepek.
Nalepki ostrzegawcze do oznaczania materiałów i przedmiotów klas Ia Ib, Id, Ie oraz II do V (zobacz tablicę na stronie 205) oznaczają:
| Nr 1 |
(bomba pomarańczowa): przewidziana pod c. m. 37,43,75, 80; |
zagraża wybuchem; co do zakazu ładowania razem (zobacz c. m. 42, 44, 79, 81; |
| Nr 2 |
(płomień pomarańczowy): przewidziana pod c. m. 212(1) i (4), 218(1), 307(1) i (4), 313(1), 346(1) i (2), 351; |
niebezpieczeństwo ognia; co do zakazu ładowania razem zobacz c. m. 217, 219, 312, 314, 350, 352; |
| Nr 3 |
(trupia czaszka, pomarańczowa): przewidziana pod c. m. 307(2) i (4), 313(2), 316(4), 381(2), 388(2), 421(1) i (2), 428, 431(3); |
materiał trujący; nie składać w wagonach i magazynach w pobliżu artykułów żywnościowych i towarów konsumpcyjnych; co do zakazu ładowania razem zobacz c. m. 312, 314, 387, 389, 427, 429; |
| Nr 4 |
(butla opleciona, pomarańczowa): przewidziana pod c. m. 381(1), 388(1), 391(3), 512(1) i (2), 519, 522(3); |
materiał żrący albo materiał podtrzymujący palenie i żrący; co do zakazu ładowania razem zobacz c. m. 387, 389, 518, 520; |
| Nr 5 |
(sztuka przesyłki z promieniami, trupią czaszką i napisem "RADIOACTIVE" pomarańczowa): przewidziana pod c. m. 462, 466; |
materiał radioaktywny (promieniowanie szkodliwe dla zdrowia); trzymać zdala od ludzi, zwierząt i nie wywołanych emulsji fotograficznych; co do zakazu ładowania razem zobacz c. m. 467; |
| Nr 6 |
otwarty parasol, czarny): przewidziana pod c. m. 187(1); |
(chronić od wilgoci; co do zakazu ładowania razem zobacz c. m. 194. |
| Nr 7 |
(dwie strzały w pozycji pionowej, czarne): przewidziana pod c. m. 151(2), 187(2), 212(2), (3) i (4), 307(3) i (4), 381(1), 421(1) i (2), 462, 512(1), (2) i (3); |
do góry; nalepkę należy umieścić szczytami strzał do góry na dwu przeciwległych ścianach sztuki przesyłki; |
| Nr 8 |
(kielich czerwony): przewidziana pod c. m. 151(1) i (2), 187(2), 212(3) i (4), 307(3) i (4), 381(1), 421(1) i (2), 462, 512(1) i (2); |
ostrożnie lub nie przewracać; |
| Nr 9 | (czerwona nalepka trójkątna z czarnym napisem): przewidziana pod c. m. 160, 218(2), 313(1). | przetaczać ostrożnie. |
1504-1599
BRAK LUB WADLIWOŚĆ OPAKOWANIA
OŚWIADCZENIE OGÓLNE
Stacja ........................... kolei ...................
przyjmuje do przewozu na moje żądanie, poczynając od dnia
dzisiejszego, niżej wyszczególnione towary, które będę
nadawał o przewozu:
jako pośpieszne*)
jako zwyczajne*)
jako przesyłki ekspresowe*).
............................................................
............................................................
............................................................
Oświadczam niniejszym, że towary te, jeżeli dokument
przewozowy zawiera powołanie się na niniejsze oświadczenie,
nadane są do przewozu
bez opakowania*)
w opakowaniu wadliwym niżej opisanym*):
............................................................
............................................................
............................................................
............, dnia ....... 19 ....
..................................
(podpis)
______
*) Nieodpowiednie skreślić.
REGULAMIN URZĘDU CENTRALNEGO PRZEWOZÓW MIĘDZYNARODOWYCH KOLEJAMI
Kontrola jego działalności zarówno na płaszczyźnie administracyjnej, jak i finansowej dokonywana jest w ramach ustalonych postanowieniami artykułu 57 Konwencji i powierzona jest Komitetowi Administracyjnemu.
W tym celu Komitet Administracyjny:
Odbywa on co najmniej raz na rok jedno posiedzenie zwyczajne; oprócz tego odbywa on posiedzenia nadzwyczajne, jeśli przynajmniej trzy Państwa - członkowie tego zażądają.
Prace sekretariatu Komitetu Administracyjnego wykonuje Urząd Centralny.
Protokoły posiedzeń Komitetu Administracyjnego wysyła się do wszystkich umawiających się Państw.
Sprawdzenia rachunków Urzędu Centralnego, dotyczącego jedynie zgodności księgi dowodów rachunkowych w ramach budżetu, dokonuje Rząd Szwajcarski. Tenże Rząd przekazuje te rachunki wraz ze sprawozdaniem Komitetowi Administracyjnemu.
Komitet Administracyjny podaje do wiadomości Państw umawiających się wraz z sprawozdaniem z działalności Urzędu Centralnego i wyciągiem z jego rachunków rocznych swe decyzje, rezolucje i zalecenia.
Na pokrycie kosztów szczególnych wynikających z działalności przewidzianej w artykule 57 § 1 lit. d) do f) Konwencji pobiera się wynagrodzenie. Wysokość tego wynagrodzenia ustala Komitet Administracyjny na wniosek Urzędu Centralnego.
Postanowienie przejściowe.
Pierwsza zwyczajna sesja Komitetu Administracyjnego, zwołanego przez Rząd szwajcarski, powinna odbyć się w terminie dwu miesięcy od daty wejścia w życie Konwencji.
STATUT KOMISJI REWIZYJNEJ I KOMISYJ RZECZOZNAWCÓW
Rządy umawiających się Państw zgłaszają swe wnioski, dotyczące spraw wchodzących w zakres kompetencji Komisji, Urzędowi Centralnemu Przewozów Międzynarodowych Kolejami, który podaje je niezwłocznie do wiadomości innym umawiającym się Państwom.
Urząd Centralny zwołuje posiedzenia Komisji w każdym przypadku, gdy zajdzie tego potrzeba, lub na żądanie co najmniej pięciu umawiających się Państw.
O posiedzeniu Komisji zawiadamia się wszystkie umawiające się Państwa na dwa miesiące naprzód. W zawiadomieniu powinny być dokładnie wskazane sprawy, których zamieszczenia na porządku dziennym zażądano.
Wszystkie umawiające się Państwa mogą brać udział w pracach Komisji.
Jedno Państwo może być reprezentowane przez inne Państwo; jednakże jedno Państwo nie może reprezentować więcej niż dwa inne Państwa.
Każde Państwo ponosi koszty swych przedstawicieli.
Urząd Centralny przygotowuje materiał i sprawuje czynności sekretariatu Komisyj.
Dyrektor i wicedyrektor Urzędu Centralnego biorą udział w posiedzeniach Komisji z głosem doradczym.
W porozumieniu z większością umawiających się Państw Urząd Centralny zaprasza do uczestnictwa z głosem doradczym w posiedzeniach Komisyj przedstawicieli:
Komisje są uprawnione do obrad, jeżeli reprezentowana jest 1/3 umawiających się Państw.
Komisje wyznaczają na każde posiedzenie przewodniczącego i jednego lub dwu zastępców.
Obrady toczą się w językach francuskim i niemieckim. Wywody członków Komisji tłumaczy się natychmiast ustnie stosownie do rzeczywistej treści. Teksty wniosków i zawiadomień przewodniczącego tłumaczy się w całości.
Głosowanie odbywa się delegacjami, a na żądanie za wywołaniem imiennym; delegacja jednego umawiającego się Państwa reprezentowanego na sesji ma prawo do jednego głosu.
Wniosek uważa się za przyjęty tylko wówczas, jeżeli:
Protokoły zebrań streszczają obrady w obydwu językach.
Wnioski i uchwały powinny być zamieszczone w protokołach w brzmieniu dosłownym i w obydwu językach. W razie rozbieżności pomiędzy tekstem francuskim i tekstem niemieckim protokołu w odniesieniu do uchwał rozstrzyga tekst francuski.
Protokoły doręcza się członkom możliwie szybko.
Jeżeli protokołów nie można zatwierdzić w czasie trwania posiedzenia, wówczas członkowie dostarczą sekretariatowi w stosownym czasie ewentualne poprawki.
Dla ułatwienia prac Komisje mogą ustanowić podkomisję, mogą także utworzyć podkomisje celem opracowania oznaczonych zagadnień na późniejsze posiedzenie.
Każda podkomisja wyznacza przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i - w razie potrzeby - sprawozdawcę. Poza tym w odniesieniu do podkomisji mają zastosowanie postanowienia artykułów 1 do 5 i 8 do 10.
REGULAMIN MIĘDZYNARODOWY DLA PRZEWOZU WAGONÓW PRYWATNYCH (RIP)
Przedmiot i zasięg regulaminu.
Dopuszczanie wagonów do komunikacji międzynarodowej.
Celem dopuszczenia do komunikacji międzynarodowej wagony muszą być włączone przez jedną z kolei podległych CIM do jej taboru na nazwisko osoby prywatnej (osoba fizyczna lub inny podmiot prawa) i zaopatrzone przez tę kolej w znak odróżniający [P].
Osoba prywatna, której nazwisko musi być wpisane na wagonie, jest w niniejszym regulaminie określona jako "właściciel".
Używanie wagonów.
Nadawca może użyć wagonu tylko do przewozu takich towarów, do których przewozu wagon się nadaje według umowy o włączeniu do taboru. Tylko nadawca jest odpowiedzialny za skutki nieprzestrzegania tego przepisu.
Przyrządy specjalne.
Jeżeli wagon jest zaopatrzony w przyrządy specjalne (przyrządy do chłodzenia, zbiorniki na wodę, mechanizmy itp.) wówczas nadawca ma te przyrządy obsługiwać lub zapewnić obsługę. Ten obowiązek przechodzi na odbiorcę, jeżeli uczynił on użytek ze swych uprawnień wynikających z artykułu 16 lub artykułu 22 CIM.
Przyjęcie do przewozu.
Każdy inny nadawca wagonu, próżnego lub ładownego, obowiązany jest doręczyć stacji nadania równocześnie z listem przewozowym pisemne upoważnienie właściciela, które może dotyczyć kilku wagonów.
Takie upoważnienie nie jest potrzebne, jeżeli nadawca ten jest odbiorcą wagonu z poprzedniej przesyłki i jeżeli przed zawarciem nowej umowy przewozu stacja nie otrzymała od właściciela w liście lub telegraficznie zakazu wysyłania wagonu lub kilku wagonów bez zgody właściciela.
- każdy wagon, który nadszedł próżny, a którego nie rozpoczęto załadowywać w ciągu piętnastu dni od chwili postawienia do dyspozycji,
- każdy wagon, który nadszedł ładowny, a który w ciągu ośmiu dni po zakończeniu wyładowania nie został ponownie nadany do przewozu.
Jeżeli kolej nie skorzystała z tych możliwości, obowiązana jest po upływie wyżej podanych terminów zawiadomić właściciela o położeniu, w jakim znajduje się jego wagon; w tym przypadku zwrot wagonu z urzędu nie może nastąpić w ciągu ośmiu dni od wysłania zawiadomienia do właściciela.
Postanowień niniejszego paragrafu nie stosuje się do wagonów znajdujących się w kraju kolei, do której taboru włączono wagon, ani znajdujących się na bocznicach prywatnych.
Dane zamieszczone w liście przewozowym.
Zaliczenia i zaliczki w gotowiźnie.
Deklaracja wartości dostawy.
Zawieszenie biegu terminu dostawy.
Stwierdzenie uszkodzenia wagonu lub zaginięcia jego części składowych.
Taki protokół należy bezzwłocznie przesłać kolei, do której taboru włączono wagon.
Uszkodzenie wagonu uniemożliwiające dalszy przewóz.
Jeżeli nadawca w ciągu ośmiu dni od wysłania telegramu nie udzieli wskazówek, kolej jest uprawniona zwrócić z urzędu wagon na stację macierzystą za listem przewozowym, wystawionym na nazwisko i adres właściciela, jeżeli przywróciła wagon do zdatności do biegu w stanie próżnym. Przyczyny zwrotu wagonu należy podać w liście przewozowym w rubryce "Oznaczenie towaru".
Koszty przewozu i inne koszty powstałe aż do stacji zatrzymania, koszt zawiadomienia nadawcy i ewentualnie właściciela, jak również koszty wynikłe z wykonania wskazówek nadawcy lub zwrotu z urzędu wagonu na stację macierzystą, obciążają przesyłkę.
Wysokość odszkodowania w razie przekroczenia terminu dostawy.
Odpowiedzialność kolei za zaginięcie wagonu lub jego części składowych.
W razie uszkodzenia odszkodowanie ustala się według postanowień zawartych w umowie o włączeniu wagonu.
- za uszkodzenie naczyń z gliny, szkła, terrakoty itp. tylko wówczas, gdy te uszkodzenia powstały w związku z innymi uszkodzeniami wagonu, za które kolej ponosi odpowiedzialność według postanowień wyżej zamieszczonych;
- za uszkodzenie naczyń pokrytych od wewnątrz (emalia, ebonit itp.) tylko wówczas, gdy naczynie takie nosi ślady zewnętrznego uszkodzenia, za które kolej ponosi odpowiedzialność według postanowień wyżej zamieszczonych.
Domniemanie o zaginięciu wagonu. Odnalezienie wagonu.
Ten termin przedłuża się o czas trwania unieruchomienia wagonu, które wynikło z przyczyny nie zawinionej przez kolej lub wskutek uszkodzenia.
Zajęcia.
Wagony prywatne oraz przedmioty wszelkiego rodzaju potrzebne do przewozu, które znajdują się w tych wagonach i należą do właściciela, mogą na terytorium innego państwa aniżeli tego, w którym znajduje się siedziba właściciela, być zajęte tylko na podstawie orzeczenia sądu tego ostatniego Państwa.
REGULAMIN MIĘDZYNARODOWY DLA PRZEWOZU POJEMNIKÓW (RICo)
POSTANOWIENIA OGÓLNE
Przedmiot i zasięg regulaminu
Przepisy ogólne.
Przewóz z domu do domu.
Przy przesyłkach, które kolej przyjmuje w domu lub dostarcza do domu, umowa przewozu jest zawarta w domu nadawcy i kończy się w domu odbiorcy.
POJEMNIKI BĘDĄCE WŁASNOŚCIĄ KOLEI
Przydzielenie. Opłaty.
Kolej przydziela pojemniki nadawcom w miarę swych możliwości. Za użytkowanie pojemników można pobierać opłatę, której wysokość ustalają taryfy lub przepisy.
Dane zamieszczone w liście przewozowym.
Oprócz danych przewidzianych przez CIM musi nadawca zamieścić w liście przewozowym następujące dane:
Waga własna pojemnika nie może obejmować również wagi wewnętrznych luźnych urządzeń specjalnych mających charakter opakowania lub umocnienia.
Przekazanie, zwrot, manipulacja.
Taryfy i przepisy ustalają warunki, na których podstawie oddaje się pojemniki do dyspozycji, terminy zwrotu, opłaty za przekroczenie tych terminów, jak również warunki załadowania i wyładowania.
Przez załadowanie rozumie się nie tylko załadowanie do wagonu, lecz również czynności dodatkowe, w szczególności umocnienie pojemników.
Czyszczenie.
Odbiorca jest obowiązany oczyścić pojemniki po wyładowaniu. Jeżeli pojemniki zostaną kolei zwrócone nie oczyszczone, wówczas kolej może zażądać opłacenia należności, której wysokość ustalają taryfy lub przepisy.
Ponowne użycie.
Pojemniki, które zostały wydane w stanie ładownym, mogą być użyte przez odbiorcę do ponownego przewozu tylko za zgodą kolei przeznaczenia.
Zaginięcie i uszkodzenie.
POJEMNIKI PRYWATNE
Dopuszczenie do komunikacji.
W celu dopuszczenia do komunikacji międzynarodowej pojemniki prywatne muszą być dopuszczone do przewozu przez jedną z kolei podległych CIM, zaopatrzone przez tę kolej w znak odróżniający [P]. Ich budowa i napisy muszą odpowiadać ustanowionym w tym celu przepisom.
Przyrządy specjalne.
Jeżeli pojemniki prywatne są zaopatrzone w przyrządy specjalne (przyrządy do chłodzenia, zbiorniki na wodę, mechanizmy itp.), wówczas nadawca ma te przyrządy obsługiwać lub zapewnić obsługę. Ten obowiązek przechodzi na odbiorcę, skoro uczynił on użytek ze swych uprawnień wynikających z artykułu 16 lub artykułu 22 CIM.
Dane zamieszczone w liście przewozowym.
Przewóz powrotny w stanie próżnym i ponowne użycie.
Po wydaniu pojemnika odbiorcy kolej nie jest obowiązana do starania się, by pojemnik został odesłany z powrotem w stanie próżnym lub ponownie użyty, chyba że zawarto specjalne umowy.
Zaliczenia.
Przesyłki próżnych pojemników nie mogą być obciążone zaliczeniami.
Odpowiedzialność za przekroczenie terminu dostawy.
Koleje mogą, niezależnie od postanowień CIM, przez zawarcie specjalnej umowy z właścicielem pojemnika zapewnić właścicielowi pojemnika wypłacenie specjalnego odszkodowania za przekroczenie terminu dostawy.
REGULAMIN MIĘDZYNARODOWY DLA PRZEWOZU PRZESYŁEK EKSPRESOWYCH (RIEx)
Jako przesyłki ekspresowe dopuszcza się tylko te towary, które można załadować w sposób normalny do wagonu bagażowego pociągów ruchu osobowego. Taryfy mogą jednak przewidywać odchylenia od tego przepisu.
Jeżeli powyższe przepisy i przepisy zawarte w taryfach nie sprzeciwiają się temu, stosuje się przy przewozie przesyłek ekspresowych postanowienia niniejszej Konwencji.
Regulamin arbitrażu.
Liczba arbitrów.
Sądy arbitrażowe, ustanowione dla rozpoznania sporów innych niż pomiędzy Państwami, składać się będą z jednego, trzech lub pięciu arbitrów, zależnie od warunków porozumienia.
Wybór arbitrów.
§ 2. - Jeżeli porozumienie przewiduje jednego jedynego arbitra, wybór tego arbitra następuje przez strony za obopólną zgodą.
Jeżeli porozumienie przewiduje trzech lub pięciu arbitrów, każda ze stron wybiera jednego lub dwu arbitrów, stosownie do przypadku.
Arbitrzy wybrani, stosownie do ustępu poprzedniego, wyznaczają za obopólną zgodą, stosownie do przypadku, trzeciego lub piątego arbitra, który przewodniczy sądowi arbitrażowemu.
Jeżeli strony są niezgodne co do wyboru jedynego arbitra lub jeżeli wybrani przez strony arbitrzy są niezgodni w wyborze, zależnie od przypadku, trzeciego lub piątego arbitra, wówczas sąd arbitrażowy zostaje uzupełniony arbitrem, wyznaczonym przez Przewodniczącego Szwajcarskiego Trybunału Związkowego na życzenie Urzędu Centralnego.
Sąd arbitrażowy składa się z osób wpisanych na listę wymienioną w § 1. Jednakże jeżeli porozumienie przewiduje pięciu arbitrów, każda ze stron może wybrać jednego arbitra spoza listy.
§ 3. - Jedyny arbiter, trzeci lub piąty arbiter musi być innej przynależności państwowej niż strony.
Przystąpienie strony trzeciej do sporu nie wpływa na skład sądu arbitrażowego.
Porozumienie.
Strony odwołujące się do arbitrażu zawierają porozumienie, które w szczególności ustala:
Dla otwarcia postępowania arbitrażowego porozumienie musi być podane do wiadomości Urzędu Centralnego.
Postępowanie.
Sąd arbitrażowy ustala sam postępowanie, uwzględniając w szczególności, co następuje:
Sekretariat.
Urząd Centralny działa jako sekretariat sądu arbitrażowego.
Koszty.
Sentencja arbitrażowa ustala koszty i wydatki, w tym wynagrodzenia arbitrów, oraz postanawia, na której ze stron ciąży ich zapłacenie lub w jakim stosunku należy podzielić ponoszenie ich pomiędzy strony.
KONWENCJA MIĘDZYNARODOWA
o
przewozie osób i bagażu kolejami
(CIV)
Przekład.
KONWENCJA MIĘDZYNARODOWA
o przewozie osób i bagażu kolejami
(CIV)
z 25 października 1952 r.
Niżej podpisani pełnomocnicy,
uznając potrzebę rewizji Konwencji Międzynarodowej o przewozie osób i bagażu kolejami żelaznymi, podpisanej w Rzymie dnia 23 listopada 1933 r., postanowili zgodnie z artykułem 60 wspomnianej Konwencji zawrzeć w tym celu nową Konwencję i zgodzili się na artykuły następujące:
PRZEDMIOT I ZAKRES KONWENCJI
Koleje i przewozy, do których stosuje się Konwencję.
Postanowienia o przewozach kombinowanych.
Obowiązek przewozu kolei.
Zarządzenie takie należy niezwłocznie podać do wiadomości publicznej i kolejom; koleje obowiązane są zawiadomić koleje innych Państw o takich zarządzeniach celem opublikowania.
O trwaniu zawieszenia ruchu przypuszczalnie dłużej niż jeden miesiąc należy zawiadomić Urząd Centralny Międzynarodowych Przewozów Kolejami, który informuje o tym inne Państwa.
UMOWA PRZEWOZU
PRZEWÓZ OSÓB
Prawo do przejazdu.
Podróżny musi - z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w taryfie - przed rozpoczęciem podróży posiadać ważny dokument na przejazd, który powinien zachować przez cały czas podróży, okazywać go na żądanie każdemu z pracowników upoważnionych do kontroli i oddać po ukończeniu podróży.
Bilety.
To samo dotyczy biletów zeszytowych wydanych na Podstawie międzynarodowej taryfy.
Zniżka opłat na przejazd dzieci.
Zniżki tej można nie udzielać przy biletach, których ceny są już obniżone w stosunku do normalnej ceny za bilet na przejazd w jednym kierunku.
Czas ważności biletów.
przy biletach na przejazd w jednym kierunku:
za każde rozpoczęte 100 km - 1 dzień,
czas ważności tych biletów nie może jednak wynosić mniej niż 2 dni;
przy biletach na przejazd tam i z powrotem:
za każde rozpoczęte 50 km - 1 dzień,
czas ważności tych biletów nie może jednak wynosić mniej niż 4 dni.
Wyznaczanie i zamawianie miejsc.
Przerwy podróży na stacjach pośrednich.
Zmiana klasy lub pociągu.
Podróżny może zająć miejsce w klasie wyższej lub przejść do pociągu wyższego rodzaju, niż wskazano na bilecie, pod warunkami podanymi w taryfach i za uiszczeniem przewidzianej dopłaty.
Podróżny bez ważnego biletu.
Osoby wyłączone od przejazdu lub dopuszczone warunkowo.
Przedmioty wyłączone od przewozu w wagonach osobowych.
Podróżnym jednak, którzy pełniąc służbę publiczną noszą broń palną, jak również myśliwym i strzelcom wolno zabrać ze sobą amunicją w ilości nie przekraczającej najniższej z norm maksymalnych, określonych w przepisach obowiązujących na obszarach, przez które przewóz się odbywa. Straży towarzyszącej więźniom, jadącej z nimi w oddzielnych wagonach lub przedziałach, wolno brać ze sobą nabitą broń palną.
Zabieranie bagażu ręcznego i zwierząt do wagonów osobowych.
Taryfy lub rozkłady jazdy mogą zabraniać lub zezwalać na zabieranie zwierząt do pewnego rodzaju wagonów lub pociągów.
Taryfy postanawiają, czy i za jakie zwierzęta należy uiszczać opłatę za przewóz.
Podróżny jest odpowiedzialny za wszelką szkodą spowodowaną przez zabranie do wagonu bagażu ręcznego lub zwierząt, o ile nie udowodni, że szkody powstały z winy kolei.
Pociągi. - Rozkłady jazdy.
Utrata połączeń. - Odwołanie pociągów.
Jeżeli wskutek spóźnienia się pociągu utracono połączenie z innym pociągiem lub jeżeli pociąg odwołano na całym lub częściowym jego przebiegu, a podróżny chce odbywać podroż w dalszym ciągu, kolej jest obowiązana w miarę możności przewieźć go z bagażem bez żadnej dopłaty pociągiem, który jedzie do tej samej stacji przeznaczenia tą samą linią lub inną drogą należącą do zarządów kolejowych pierwotnej drogi przejazdu i który umożliwia podróżnemu przybycie do stacji przeznaczenia z mniejszym opóźnieniem. Zawiadowca stacji powinien, w danym razie, poświadczyć na bilecie, że podróżny utracił połączenie lub że odwołano pociąg, przedłużyć w miarę potrzeby czas ważności biletu i zaświadczyć bilet jako ważny na przejazd nową drogą na wyższą klasę lub na pociąg o wyższej opłacie za przejazd. Kolej ma jednak prawo w taryfach lub w rozkładach jazdy wyłączać pewne pociągi od korzystania z nich.
Przewóz bagażu.
Określenie bagażu.
Zbiorniki pojazdów mechanicznych mogą zawierać materiały pędne. Podróżny powinien zamknąć kurek znajdujący się ewentualnie między zbiornikiem a motorem. Złączone trwale z pojazdem mechanicznym zapasowe zbiorniki mogą również zawierać materiał pędny pod warunkiem zamknięcia zbiorników. Motocykle, których zbiorniki zawierają materiał pędny, powinny być załadowane stojąco na własnych kołach i zabezpieczone od wszelkiego wstrząsu.
Taryfy mogą zezwalać pod pewnymi warunkami na przewóz jako bagaż innych przedmiotów (na przykład motocykli z przyczepami i samochodów), jako też zwierząt zamkniętych w dostatecznie bezpiecznych klatkach.
Przedmioty wyłączone od przewozu.
Wyłączone są od przewozu jako bagaż przedmioty, które według przepisów Konwencji międzynarodowej o przewozie towarów kolejami (CIM) oraz jej Załącznika I są wyłączone od przewozu jako towar lub są tam dopuszczone do przewozu pod pewnymi warunkami.
Jednakowoż nie wyłącza się od przewozu jako bagażu materiałów i przedmiotów, które są dopuszczone do przewozu jako towary z Załącznika I do CIM i mogą być przewożone jako przesyłki ekspresowe.
Odpowiedzialność podróżnego za swój bagaż. Dopłaty.
Dopłatę należy uiścić za każdy kilogram wagi brutto przedmiotów wyłączonych od przewozu jako bagaż, licząc
Opakowanie i stan bagażu.
Nadawanie i przewóz bagażu. Kwit bagażowy.
Jeżeli bilet jest ważny na kilka dróg lub jeżeli miejsce przeznaczenia obsługiwane jest przez kilka stacyj, podróżny obowiązany jest wskazać dokładnie drogę przewozu lub stację, do której bagaż należy wysłać. Kolei nie odpowiada za skutki wynikłe z niezastosowania się podróżnego do tego przepisu.
Taryfy postanawiają, czy i pod jakimi warunkami bagaż może być dopuszczony do przewozu inną drogą, aniżeli wskazaną na okazanym bilecie lub też bez okazania biletu. Jeżeli taryfy przewidują przyjmowane bagażu do przewozu bez okazania biletu, to postanowienia konwencji niniejszej, normujące prawa i obowiązki podróżnego, który jedzie ze swym bagażem, stosuje się do nadawcy bagażu nadanego do przewozu bez okazania biletu.
Jeżeli taryfy to przewidują, podróżny może w czasie ważności swego biletu nadać bagaż do przewozu albo bezpośrednio na całą drogę przejazdu od stacji wyjazdu do stacji docelowej albo na dowolne odcinki całej drogi przejazdu, pod warunkiem, że żaden odcinek tej drogi nie będzie użyty do przewozu więcej niż jeden raz.
W razie gdy bagaż musi być przeładowany w drodze do innego pociągu, wówczas dalszy jego przewóz powinien się odbywać według warunków ustalonych przepisami wewnętrznymi pierwszym pociągiem przeznaczonym do normalnego przewozu bagażu.
Przewóz bagażu na wyżej wymienionych warunkach może odbywać się tylko wówczas, gdy nie stoją na przeszkodzie wymagania stawiane na stacji nadania lub w drodze przez władze celne i inne władze administracyjne.
Kolej może pewne pociągi lub pewne kategorie pociągów wyłączyć od przewozu bagażu lub ograniczyć w nich przewóz bagażu.
Deklaracja wartości dostawy.
Kwota deklarowanej wartości powinna być podana w walucie Państwa nadania lub w innej walucie ustalonej w taryfach
Taryfy mogą zniżyć tę opłatę i to minimum należności.
Wydawanie bagażu.
Zastrzeżenia uczynione przy przyjęciu bagażu nie mają znaczenia, jeżeli kolej ich nie uzna.
Przepisy wspólne dla przewozu osób i bagażu.
Taryfy. Zakaz umów odrębnych.
Podwyżki taryf i inne utrudnienia warunków przewozu przewidziane w tych taryfach wchodzą jednakże w życie najwcześniej w 6 dni po ich ogłoszeniu.
Każda odrębna umowa, mocą której przyznanoby zniżkę opłat oznaczonych w taryfach, jest zakazana i nieważna.
Natomiast dozwolone są zniżki taryfowe należycie ogłoszone i dostępne w równej mierze dla wszystkich pod tymi samymi warunkami, jako też zniżki opłat dla przewozów na potrzeby kolei, administracji publicznej, na cele dobroczynne, wychowania lub nauczania.
Formalności wymagane przez władze celne i inne władze administracyjne.
Podróżny jest obowiązany zastosować się do przepisów władz celnych i innych władz administracyjnych, o ile chodzi o jego osobę, jak i o rewizję jego bagażu nadanego i ręcznego. Podróżny powinien być obecny przy rewizji, chyba że prawa i przepisy dopuszczają wyjątki. Kolej nie bierze na siebie odpowiedzialności wobec podróżnego w razie niezastosowania się przez niego do tych obowiązków.
Zwroty i dopłaty.
Zwykłych biletów na przejazd tam i z powrotem oraz biletów po cenach zniżonych, wydawanych dla dzieci zgodnie z artykułem 6, nie uważa się za bilety po cenach uniżonych w rozumieniu paragrafu niniejszego.
W przypadkach przewidzianych w § 2 lit a), b), d) i e) podróżny obowiązany jest przedłożyć ponadto urzędowe oświadczenie, które wręcza mu na jego prośbę stacja wyjazdowa lub zainteresowana stacja pośrednia.
W przypadku przewidzianym w § 2 lit. f) podróżny zobowiązany jest przedłożyć ponadto urzędowe zaświadczenie kolei stwierdzające, że na odnośnej trasie przejazdu odbył podróż w przedziale klasy niższej od klasy, do której uprawniał go jego bilet.
Z kwoty podlegającej zwrotowi potrąca się 10%, nie mniej jednak niż 0,50 fr. i nie więcej niż 3 fr. od jednego biletu, jak również w danym razie koszty przesłania tej kwoty.
Jednakże potrącenia tego nie dokonuje się, jeżeli nie i zużytkowany bilet zwrócono jeszcze w dniu wydania w biurze, które go wydało, a także w przypadkach przewidzianych w § 2 lit. b) i e).
Uwzględniając powyższe postanowienia niniejszego paragrafu zwraca się stosownie do przypadków wskazanych w § 2:
co do lit. a) i b) - zapłaconą należność,
co do lit. c), d) i e) - różnicę między zapłaconą całkowitą należnością a opłatą za przejazd dokonany, obliczoną według taryfy normalnej,
co do lit. f) - różnicę między zapłaconą ceną biletu a ceną, jaką podróżny powinien uiścić wykupując bilety odpowiadające użytej klasie na każdym z przebytych odcinków.
Zawsze potrąca się z kwoty zwrotnej 0,50 fr. od kwitu bagażowego, a w danym razie także podatki.
Jeżeli bagaż wycofano, zanim go wysłano ze stacji nadania, zwraca się opłatę za przewóz; jeżeli bagaż wycofano na stacji pośredniej, posiadacz kwitu bagażowego powinien w tym celu uzyskać od tej stacji pośredniej zaświadczenie, które należy dołączyć do wniosku o zwrot.
Spory.
Spory między podróżnymi, jak również między podróżnymi a personelem kolejowym, rozstrzyga tymczasowo na stacjach urzędnik nadzorczy, w drodze zaś - kierownik pociągu.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ. ROSZCZENIA O ODSZKODOWANIE WYPŁYWAJĄCE Z UMOWY PRZEWOZU.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Odpowiedzialność wynikająca z przewozu podróżnych, bagażu ręcznego i zwierząt.
Współodpowiedzialność kolei za bagaż.
Rozmiar odpowiedzialności.
Dowód.
Domniemanie zaginięcia bagażu. Odnalezienie bagażu.
W ciągu trzydziestu dni po otrzymaniu tego zawiadomienia osoba uprawniona może żądać wydania jej bagażu na jednej ze stacji drogi przewozu; w tym przypadku powinna ona uiścić tylko samą opłatę za przewóz bagażu od stacji nadania do stacji, na której nastąpiło wydanie, jak również zwrócić otrzymane odszkodowanie, z wyjątkiem opłaty za przewóz, jeżeli ją zwrócono w tym odszkodowaniu; osoba uprawniona nie traci prawa do odszkodowania za opóźnione wydanie, przewidzianego w artykule 35 i ewentualnie w artykule 36.
Jeżeli odnalezionej sztuki bagażu nie zażądano w przewidzianym terminie trzydziestodniowym lub jeżeli odnaleziono ją dopiero po upływie roku od zażądania wydania, kolej może rozporządzać nią zgodnie z ustawami i przepisami Państwa, do którego należy.
Wysokość odszkodowania za zaginięcie bagażu.
Jeżeli na podstawie postanowień niniejszej Konwencji kolej obowiązana jest zapłacić odszkodowanie za całkowite lub częściowe zaginięcie bagażu, to można od niej żądać:
Nadto należy zwrócić przewoźne, cło i inne kwoty płacone w związku z przewozem zaginionego bagażu, jednak bez jakiegokolwiek dalszego odszkodowania.
Wysokość odszkodowania w razie uszkodzenia bagażu.
W razie uszkodzenia bagażu kolej obowiązana jest spłacić bez dalszego odszkodowania kwotę, o którą obniżyła się wartość bagażu.
Odszkodowanie nie może jednak przewyższać:
jeżeli cały bagaż doznał obniżenia wartości przez uszkodzenie - kwotę, który należałoby zapłacić w razie zaginięcia całego bagażu;
jeżeli tylko część bagażu doznała obniżenia wartości - kwoty, którą należałoby zapłacić w razie zaginięcia i części, która doznała obniżenia wartości.
Wysokość odszkodowania za opóźnione wydanie bagażu.
W razie częściowego zaginięcia należy odszkodowanie to wypłacić, jeżeli zachodzi tego potrzeba, tylko za część nie zaginioną.
W razie uszkodzenia przyznaje się w odpowiednich przypadkach to odszkodowanie obok odszkodowania przewidzianego w artykule 34.
Odszkodowania przewidziane w §§ 1 i 2, łącznie z odszkodowaniami przewidzianymi w artykułach 33 i 34, nie mogą w żadnym razie wynosić więcej niż odszkodowanie, które zostałoby wypłacone w razie całkowitego zaginięcia bagażu.
Wysokość odszkodowania w razie deklarowania wartości dostawy.
W razie deklarowania wartości dostawy można żądać oprócz odszkodowań przewidzianych w artykułach 33, 34 i 35 wynagrodzenia za udowodnioną dalszą szkodę do wysokości kwotę deklarowanej wartości.
Wysokość odszkodowania w razie złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa ze strony kolei.
We wszystkich przypadkach, w których opóźnione wydanie, całkowite lub częściowe zaginięcie, uszkodzenie bagażu wynikło wskutek złego zamiaru lub rażącego niedbalstwa kolei, należy wypłacić osobie uprawnionej pełne odszkodowanie za udowodnioną szkodę do podwójnej wysokości kwotę maksymalnych przewidzianych w artykułach 33, 34, 35 i 36.
Oprocentowanie odszkodowania.
Osoba uprawniona może żądać odsetek od sumy odszkodowania. Odsetki te, obliczone w wysokości 5% rocznie, są wymagalne, o ile odszkodowanie przekracza 10 franków z jednego kwitu bagażowego. Odsetki te liczą się od dnia wniesienia reklamacji administracyjnej, przewidzianej w artykule 41, lub jeżeli reklamacji nie zgłoszono - od dnia wniesienia powództwa sądowego.
Zwrot odszkodowań.
Każde niesłusznie otrzymane odszkodowanie należy zwrócić.
W razie oszustwa kolej ma nadto prawo żądać zapłacenia kwoty, równej tej, którą niesłusznie wypłaciła.
Odpowiedzialność kolei za swoich pracowników.
Kolej odpowiada za swoich pracowników oraz za inne osoby, którymi się posługuje przy wykonywaniu przyjętego na siebie przewozu.
Jeżeli jednak pracownicy kolei na żądanie podróżnego oddają usługi, do których kolej nie jest obowiązana, uważa się ich za działających na rachunek podróżnego, któremu oddają te usługi.
REKLAMACJE ADMINISTRACYJNE. POWÓDZTWA. POSTĘPOWANIE I PRZEDAWNIENIE W RAZIE SPORÓW WYNIKŁYCH Z TYTUŁU UMOWY PRZEWOZU
Reklamacje administracyjne.
Załatwiając reklamację ostatecznie, kolej może żądać zwrotu biletów lub kwitów bagażowych.
Osoby uprawnione do wytoczenia powództwa przeciw kolei.
Prawo wytoczenia powództwa przeciw kolei z tytułu umowy przewozu służy tylko osobie, która przedstawi, zależnie od okoliczności, bilet lub kwit bagażowy, lub w razie ich braku udowodni swoje uprawnienie.
Koleje, przeciwko którym można wytoczyć powództwo sądowe. Właściwość.
Jednakże powództwo można wytoczyć przeciwko kolei przeznaczenia nawet wówczas, gdy ta kolej nie otrzymała ani bagażu, ani ceduły bagażowej.
Jeżeli jedno przedsiębiorstwo kolejowe eksploatuje w różnych państwach samodzielne sieci kolejowe, każdą tych sieci uważa się w rozumieniu paragrafu niniejszego za oddzielną kolej.
Stwierdzenie częściowego zaginięcia lub uszkodzenia bagażu.
Odpis tego protokołu powinien być wydany osobie uprawnionej na jej żądanie bezpłatnie.
Wygaśnięcie roszczeń przeciwko kolei z tytułu umowy o przewóz.
1° jeżeli zaginięcie lub uszkodzenie zostało stwierdzone zgodnie z artykułem 44 przed odbiorem bagażu przez osobę uprawnioną;
2° jeżeli tylko z winy kolei zaniedbano stwierdzenia szkody, którego należało dokonać stosownie do artykułu 44;
1° że natychmiast po wykryciu szkody, najpóźniej jednak w ciągu trzech dni po odebraniu bagażu, osoba uprawniona wystąpiła zgodnie z artykułem 44 z żądaniem stwierdzenia szkody, oraz
2° że osoba uprawniona udowodni, że szkoda powstała w czasie między przyjęciem bagażu do przewozu a jego wydaniem.
Przedawnienie roszczeń z tytułu umowy przewozu.
Termin przedawnienia wynosi natomiast trzy lata, jeżeli chodzi:
Dnia wskazanego jako początek przedawnienia nie wlicza się w żadnym razie do tego terminu.
Dalsze reklamacje, których przedmiotem jest to samo roszczenie, nie zawieszają biegu przedawnienia.
Rozrachunek. Wzajemne roszczenia zwrotne między kolejami.
Rozrachunek między kolejami.
Każda kolej obowiązana jest zapłacić innym kolejom uczestniczącym w przewozie przypadający im udział w opłatach za przewóz, które kolej ta pobrała lub powinna była pobrać.
Roszczenie zwrotne w razie odszkodowania za zaginięcie albo uszkodzenie.
Roszczenie zwrotne przy odszkodowaniu za opóźnione wydanie.
Przepisy artykułu 48 stosuje się również przy odszkodowaniu za opóźnienie wydania. Jeżeli opóźnienie spowodowały nieprawidłowości stwierdzone na kilku kolejach, odszkodowanie dzieli się między te koleje w stosunku do czasu trwania opóźnienia na ich liniach.
Postępowanie przy roszczeniach zwrotnych.
Właściwość przy roszczeniach zwrotnych.
Umowy co do roszczeń zwrotnych.
Koleje mogą zawierać umowy, które różnią się od przepisów o roszczeniach zwrotnych określonych w rozdziale III.
RÓŻNE PRZEPISY
Stosowanie prawa wewnętrznego.
W braku odpowiednich postanowień w Konwencji niniejszej stosuje się wewnętrzne ustawy i przepisy dotyczące przewozu w każdym Państwie.
Ogólne przepisy postępowania.
Postępowanie we wszystkich sporach sądowych, które wynikają z przewozów podlegających Konwencji niniejszej, stosuje się do prawa obowiązującego sąd właściwy, jeżeli tylko Konwencja niniejsza nie postanawia inaczej.
Wykonalność wyroków. Zajęcia i zabezpieczenia.
Postanowienie to nie dotyczy wyroków o wykonalności tylko tymczasowej, jak również tych postanowień wyroku, które poza kosztami procesu zasądzają powoda wskutek oddalenia jego powództwa na dalsze odszkodowanie.
Warunki wynajęcia wagonów prywatnych właścicieli ustalone są w Załączniku VII do Międzynarodowej Konwencji o przewozie towarów kolejami (CIM).
Jednostka monetarna. Kursy przerachowania i przyjmowania obcych walut.
Urząd Centralny Przewozów Międzynarodowych Kolejami.
Lista linii podległych Konwencji.
Postanowienia dodatkowe.
Postanowienia dodatkowe, ogłaszane w celu wykonania Konwencji przez niektóre umawiające się Państwa lub niektóre uczestniczące koleje, są przez nie podane do wiadomości Urzędu Centralnego.
Umowy zawarte w celu wprowadzenia tych postanowień mogą wejść w życie na kolejach, które przystąpiły do tych umów w formie określonej przez ustawy i przepisy każdego Państwa; postanowienia te nie mogą jednak wprowadzać odchyleń, od Konwencji międzynarodowej.
O wprowadzeniu ich w życie należy zawiadomić Urząd Centralny.
Arbitrażowe załatwienie sporów.
1° w razie sporów między umawiającymi się Państwami;
2° w razie sporów między umawiającymi się Państwami z jednej strony a Państwami nie umawiającymi się z drugiej strony;
3° w razie sporów między Państwami nie umawiającymi się, o ile w ostatnich dwu przypadkach Konwencję stosuje się jako prawo krajowe lub prawo umowne;
POSTANOWIENIA WYJĄTKOWE
Odpowiedzialność w komunikacji kolejowo-morskiej.
Przewoźnik może się jednak na nie powołać tylko w przypadku, jeżeli udowodni, że zwłoka w wydaniu, zaginięcie lub szkoda powstała podczas przewozu morskiego od chwili załadowania bagażu na statek do chwili wyładowania bagażu ze statku.
Te powody zwolnienia od odpowiedzialności są następujące:
Powyższe przyczyny zwolnienia od odpowiedzialności nie uchylają ani nie zmniejszają w niczym ogólnych zobowiązań przewoźnika, a w szczególności jego obowiązku należytego troszczenia się o zdatność nawigacyjną statku lub zapewnienia odpowiedniej załogi, odpowiedniego wyposażenia, odpowiedniego zaopatrzenia lub też przystosowania i doprowadzenia do dobrego stanu wszystkich części statku przeznaczonych do załadowania bagażu, tak aby były zdatne do przyjęcia, przewozu i zabezpieczenia bagażu.
Przewoźnik odpowiada jednak także w wyżej podanych przypadkach, jeżeli uprawniony udowodni, że zwłoka w przewozie, zaginięcie lub uszkodzenie wynikło z winy przewoźnika, kapitana, załogi, pilota lub ich zwierzchników, spowodowanej innymi zaniedbaniami niż przewidziane pod lit. a).
Ponadto, skoro te przedsiębiorstwa wpisano na listę ma żądanie kilku Państw, przyjęcie tej zasady powinno stanowić przedmiot uprzedniego porozumienia między tymi Państwami.
Wspomniana zarządzenia nie dotyczą bagażu będącego w drodze.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Podpisanie.
Konwencja niniejsza wraz z załącznikami, stanowiącymi jej część integralną, pozostaje otwarta do 1 marca 1953 r. do podpisania przez Państwa, zaproszone do udziału w zwyczajnej Konferencji rewizyjnej.
Ratyfikacja. Wejście w życie.
Konwencja niniejsza będzie ratyfikowana, a dokumenty ratyfikacyjne zostaną złożone możliwie najszybciej Rządowi Szwajcarskiemu.
Gdy Konwencja zostanie ratyfikowana przez piętnaście Państw, Rząd Szwajcarski porozumie się z zainteresowanymi Rządami celem zbadania wraz z nimi możliwości wejścia Konwencji w życie.
Przystąpienie do Konwencji.
W przeciwnym razie Rząd Szwajcarski zawiadamia wszystkie umawiające się Państwa oraz Państwo, które wystąpiło z wnioskiem, że rozpatrzenie wniosku zostało odroczone.
Czas trwania zobowiązań podjętych przez umawiające się Państwa.
Konwencja obowiązuje każde umawiające się Państwo do dnia 31 grudnia piątego roku po wejściu jej w życie. Państwo, które by chciało z niej wystąpić z upływem tego okresu, powinno co najmniej na rok przedtem zawiadomić o swym zamiarze Rząd Szwajcarski, który zawiadamia o tym wszystkie umawiające się Państwa.
W razie braku zawiadomienia w tym terminie zobowiązanie przedłuża się z mocy samego prawa na okres trzyletni i dalej co trzy lata na dalsze trzy lata, chyba że nastąpi wypowiedzenie przynajmniej na rok przed dniem 31 grudnia roku, kończącego jeden z trzechletnich okresów.
Rewizja Konwencji.
Konferencję zwołuje się przed tym terminem, jeżeli zażąda tego przynajmniej trzecia część umawiających się Państw.
Za zgodą większości umawiających się Państw Rząd Szwajcarski zaprasza także Państwa nie będące kontrahentami niniejszej Konwencji.
Za zgodą większości umawiających się Państw Urząd Centralny zaprasza do udziału w konferencji przedstawicieli:
Udział w obradach delegacji Państw nie będących kontrahentami niniejszej Konwencji oraz organizacji wymienionych wyżej w ustępie czwartym będzie uregulowany dla każdej konferencji w regulaminie obrad.
Za zgodą większości Rządów umawiających się Państw Urząd Centralny może, przed konferencjami rewizyjnymi zwykłymi i nadzwyczajnymi, zwołać komisje dla wstępnego zbadania wniosków rewizyjnych. Postanowienia Załącznika III mają przez analogię zastosowanie do tych komisyj.
Uchwały Komisji rewizyjnej podaje się niezwłocznie do wiadomości Rządom umawiających się Państw za pośrednictwem Urzędu Centralnego. Uważa się je za przyjęte, o ile w ciągu trzech miesięcy od dnia zawiadomienia co najmniej pięć Rządów nie zgłosi zastrzeżeń. Uchwały wchodzą w życie pierwszego dnia szóstego miesiąca po miesiącu, w którym Urząd Centralny podał je do wiadomości Rządów umawiających się Państw. Urząd Centralny wskazuje ten dzień w zawiadomieniu o uchwałach.
Teksty Konwencji. Tłumaczenia urzędowe.
Konwencję niniejszą zawarto i podpisano w języku francuskim stosownie do ustalonego zwyczaju dyplomatycznego.
Do tekstu francuskiego dołączono tekst w języku niemieckim, tekst w języku angielskim i tekst w języku włoskim, które mają znaczenie tłumaczeń urzędowych.
W razie rozbieżności rozstrzyga tekst francuski.
Na dowód czego niżej wymienieni Pełnomocnicy, zaopatrzeni w pełnomocnictwa, które uznano za dobre i sporządzone w należytej formie, podpisali niniejszą Konwencję.
Sporządzono w Bernie dnia dwudziestego piątego października tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego drugiego roku w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w archiwach Konfederacji Szwajcarskiej, a którego uwierzytelniony odpis zostanie przesłany każdej ze Stron.
______
1) Przez "stację" rozumie się także porty żeglugi wodnej oraz wszelkie publiczne miejsca służące do wykonania umowy przewozu samochodami.
WZÓR KWITU BAGAŻOWEGO
Wzór składa się z trzech kartek o tekście niżej podanym. - Zarządy kolejowe postanawiają, czy należy wypełniać przez kalkę wszystkie trzy kartki, czy tylko kartki 1 i 3.
REGULAMIN URZĘDU CENTRALNEGO PRZEWOZÓW MIĘDZYNARODOWYCH KOLEJAMI
Kontrola jego działalności na płaszczyźnie administracyjnej, jak i finansowej dokonywana jest w ramach ustalonych postanowieniami artykułu 57 Konwencji i powierzona jest Komitetowi Administracyjnemu.
W tym celu Komitet Administracyjny:
Odbywa on co roku co najmniej jedno posiedzenie zwyczajne; oprócz tego odbywa on posiedzenia nadzwyczajne, jeśli przynajmniej trzy Państwa-członkowie tego zażądają.
Prac sekretariatu Komitetu Administracyjnego dokonuje Urząd Centralny.
Protokoły posiedzeń Komitetu Administracyjnego wysyła się do wszystkich Państw umawiających się.
Sprawdzania rachunków Urzędu Centralnego, dotyczącego jedynie zgodności ksiąg i dowodów rachunkowych, w ramach budżetu, dokonuje Rząd szwajcarski. Tenże Rząd przekazuje te rachunki wraz ze sprawozdaniem Komitetowi Administracyjnemu.
Komitet Administracyjny podaje do wiadomości Państw umawiających się wraz ze sprawozdaniem z działalności Urzędu Centralnego i wyciągiem z jego rachunków rocznych, swe decyzje, rezolucje i zalecenia.
Na pokrycie kosztów szczególnych wynikających z działalności przewidzianej w artykule 57 § 1 lit. d) do f) Konwencji pobiera się wynagrodzenie. Wysokość tego wynagrodzenia ustala Komitet administracyjny na wniosek Urzędu Centralnego.
Postanowienie przejściowe.
Pierwsza zwyczajna sesja Komitetu Administracyjnego, zwołanego przez Rząd szwajcarski, powinna odbyć się w terminie dwu miesięcy od daty wejścia w życie Konwencji.
STATUT KOMISJI REWIZYJNEJ
Rządy Państw umawiających się zgłaszają swe wnioski dotyczące spraw wchodzących w zakres kompetencji Komisji Urzędowi Centralnemu Przewozów Międzynarodowych Kolejami, który je natychmiast podaje do wiadomości innym umawiającym się Państwom.
Urząd Centralny zwołuje posiedzenie Komisji według potrzeby lub na żądanie co najmniej pięciu umawiających się Państw.
Wszystkie Państwa umawiające się zawiadamia się o posiedzeniach Komisji na dwa miesiące naprzód. Zawiadomienie powinno wskazywać dokładnie zagadnienia, których zamieszczenia na porządku dziennym zażądano.
Wszystkie Państwa umawiające się mogą brać udział w pracach Komisji.
Jedno Państwo może być reprezentowane przez inne Państwo; jednakże jedno Państwo nie może reprezentować więcej aniżeli dwa inne Państwa.
Każde Państwo ponosi koszty swych przedstawicieli.
Urząd Centralny przygotowuje materiał i sprawuje czynności sekretariatu Komisji.
Dyrektor i wicedyrektor Urzędu Centralnego biorą udział w posiedzeniach Komisji z głosem doradczym.
W porozumieniu z większością umawiających się Państw Urząd Centralny zaprasza do udziału z głosem doradczym w posiedzeniach Komisji przedstawicieli:
Komisja jest uprawniona do obrad, jeżeli reprezentowana jest jedna trzecia umawiających się Państw.
Komisja wyznacza na każde posiedzenie przewodniczącego oraz jednego lub dwu zastępców.
Obrady toczą się w językach francuskim i niemieckim. Wywody członków Komisji tłumaczy się natychmiast ustnie stosownie do rzeczywistej treści. Teksty wniosków, zawiadomień przewodniczącego tłumaczy się w całości.
Głosowanie odbywa się delegacjami, a na żądanie z wywołaniem imiennym; delegacja jednego umawiającego się Państwa reprezentowanego na sesji ma prawo do jednego głosu.
Wniosek uważa się za przyjęty tylko wówczas, jeżeli:
Protokoły z sesyj streszczają obrady w dwóch językach.
Wnioski i uchwały powinny być ujęte w protokołach w obydwu językach dosłownie. W razie rozbieżności między tekstem francuskim a niemieckim protokołu co do uchwał rozstrzyga tekst francuski.
Protokoły doręcza się członkom możliwie szybko.
Jeżeli protokołów nie można zatwierdzić w czasie zwołania posiedzenia, wówczas członkowie dostarczą sekretarzowi w stosownym czasie ewentualnych poprawek.
Dla ułatwienia prac Komisja może ustanowić podkomisje, może także utworzyć podkomisje celem opracowania oznaczonych zagadnień na późniejsze posiedzenie.
Każda podkomisja wyznacza przewodniczącego, wiceprzewodniczącego i w razie potrzeby sprawozdawcę. Poza tym w odniesieniu do podkomisyj mają zastosowanie postanowienia artykułów 1 do 5 i 8 do 10.
REGULAMIN ARBITRAŻU
Liczba arbitrów.
Sądy arbitrażowe, ustanowione dla rozpoznania sporów innych niż pomiędzy Państwami, składać się będą z jednego, trzech lub pięciu arbitrów, zależnie od warunków porozumienia.
Wybór arbitrów.
Jeżeli porozumienie przewiduje trzech lub pięciu arbitrów, każda ze stron wybiera jednego lub dwu arbitrów, stosownie do przypadku.
Arbitrzy wybrani, stosownie do ustępu poprzedniego, wyznaczają za obopólną zgodą, odpowiednio do przypadku, trzeciego lub piątego arbitra, który przewodniczy sądowi arbitrażowemu.
Jeżeli strony są niezgodne co do wyboru jedynego arbitra lub jeżeli wybrani przez strony arbitrzy są niezgodni w wyborze, zależnie od przypadku, trzeciego lub piątego arbitra, wówczas sąd arbitrażowy zostaje uzupełniony arbitrem wyznaczonym przez Przewodniczącego Szwajcarskiego Trybunału Związkowego, na życzenie Urzędu Centralnego.
Sąd arbitrażowy składa się z osób wpisanych na listę wymienioną w § 1. Jednakże, jeżeli porozumienie przewiduje pięciu arbitrów, każda ze stron może wybrać jednego arbitra spoza listy.
Przystąpienie strony trzeciej do sporu nie wpływa na skład sądu arbitrażowego.
Porozumienie.
Strony odwołujące się do arbitrażu zawierają porozumienie, które w szczególności ustala:
Dla otwarcia postępowania arbitrażowego porozumienie musi być podane do wiadomości Urzędu Centralnego.
Postępowanie.
Sąd arbitrażowy ustala sam postępowanie, uwzględniając w szczególności, co następuje:
Sekretariat.
Urząd Centralny działa jako sekretariat sądu arbitrażowego.
Koszty.
Sentencja arbitrażowa ustala koszty i wydatki, w tym wynagrodzenie arbitrów, oraz postanawia, na której ze stron ciąży ich zapłacenie lub w jakim stosunku należy podzielić ponoszenie ich pomiędzy strony.
PROTOKÓŁ DODATKOWY
(z 25 października 1952)
do Konwencyj międzynarodowych o przewozie kolejami towarów (CIM) oraz osób i bagażu (CIV), podpisanych w Bernie dnia 25 października 1952
Przekład.
PROTOKÓŁ DODATKOWY
(z 25 października 1952)
do Konwencyj międzynarodowych o przewozie kolejami towarów (CIM) oraz osób i bagażu (CIV), podpisanych w Bernie dnia 25 października 1952.
W chwili zakończenia prac piątej Konferencji rewizyjnej Konwencyj międzynarodowych z 23 listopada 1933 o przewozie kolejami żelaznymi towarów (KMT) oraz osób i bagażu (KMO) Konferencja powzięła postanowienia następujące:
przyjmując do wiadomości, że kompetentni rzeczoznawcy stwierdzili, iż warunki przewozu materiałów niebezpiecznych koleją i morzem do lub ze Zjednoczonego Królestwa różnią się zasadniczo od warunków przepisanych Załącznikiem I do CIM oraz że nie jest rzeczą możliwą zmienić je we właściwym czasie celem ujednostajnienia z warunkami przepisanymi Załącznikiem I, tym bardziej że prace mające na celu ujednostajnienie przepisów są przewidywane dla wszystkich środków przewozu w planie regionalnym i w planie światowym;
w uwzględnieniu tego, że Komisja rzeczoznawców dla Załącznika I do CIM na swej XI sesji, odbytej w grudniu 1951 r., postanowiła ułożyć specjalny dodatek do Załącznika I, zawierający odchylenia od przepisów w odniesieniu do przewozu materiałów niebezpiecznych w komunikacji kolejowo-morskiej między Kontynentem a Zjednoczonym Królestwem i że ustanowiła ona Podkomisję - w której Zjednoczone Królestwo będzie również reprezentowane - celem opracowania tego dodatku, który będzie przedłożony tejże Komisji;
wyrażając zgodę na takie postępowanie,
postanawia, że do chwili wejścia w życie tego specjalnego dodatku materiały niebezpieczne, które będą przewożone według CIM i CIV do lub ze Zjednoczonego Królestwa, powinny czynić zadość przepisom Załącznika I oraz ponadto warunkom Zjednoczonego Królestwa o przedwozie towarów niebezpiecznych kolejami i morzem.
"Rządy Ludowej Republiki Bułgarii, Węgierskiej Republiki Ludowej, Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Rumuńskiej Republiki Ludowej i Republiki Czechosłowackiej podpisują Konwencje z zastrzeżeniem, że nie uznają za ważne i obowiązujące postanowienia artykułu 60 § 2 i § 3 litera a) (CIM i CIV)"
i postanawia, z uwagi na charakter czysto fakultatywny arbitrażu, dopuścić zastrzeżenia powyższe.
Sporządzono w Bernie, dnia dwudziestego piątego października tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego drugiego roku.
PROTOKÓŁ DODATKOWY
(z 11 kwietnia 1953)
do Konwencji międzynarodowych z 25 października 1952 o przewozie kolejami towarów (CIM) oraz osób i bagażu (CIV)
Przekład.
PROTOKÓŁ DODATKOWY
(z 11 kwietnia 1953)
do Konwencji międzynarodowych z 25 października 1952 o przewozie kolejami towarów (CIM) oraz osób i bagażu (CIV)
Pełnomocnicy niżej podpisani
zgodzili się na następujące postanowienia:
Sposoby stosowania tej zasady ustali Konferencja międzyrządowa Państw sygnatariuszy Konwencyj z 1952 roku. Pod wszystkimi innymi względami Państwa te lub części ich terytorium mają te same prawa i obowiązki co Państwa, które ratyfikowały Konwencje z 1952 roku lub do nich przystąpiły.
Powinien być ratyfikowany.
Państwa, które nie podpiszą niniejszego Protokołu przed tą datą, oraz Państwa, które uczestniczą w wyżej wspomnianych Konwencjach stosownie do artykułu 65 CIM i artykułu 64 CIV z 1952 roku, mogą przystąpić do niniejszego Protokołu drogą zawiadomienia.
Dokument ratyfikacyjny lub zawiadomienie o przystąpieniu będą złożone Rządowi Szwajcarskiemu.
Protokół niniejszy wchodzi w życie na sześć miesięcy przed datą przewidzianą dla wejścia w życie Kowencyj z 1952 roku.
Na dowód czego niżej podpisani Pełnomocnicy, zaopatrzeni w pełnomocnictwa, które uznano za dobre i należycie sporządzone, podpisali niniejszy Protokół.
Sporządzono w Bernie, dnia jedenastego kwietnia tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego trzeciego roku w jednym egzemplarzu, który zostanie złożony w archiwach Konfederacji Szwajcarskiej, a którego uwierzytelniony odpis będzie przesłany każdemu z Rządów reprezentowanych na tej Konferencji.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.1956.57.259 |
| Rodzaj: | Umowa międzynarodowa |
| Tytuł: | Konwencje międzynarodowe o przewozie towarów kolejami (CIM) oraz o przewozie osób i bagażu kolejami (CIV), wraz z protokołami dodatkowymi. Berno.1952.10.25. |
| Data aktu: | 25/10/1952 |
| Data ogłoszenia: | 12/12/1956 |
| Data wejścia w życie: | 12/12/1956 |
