Zasady i tryb wywłaszczania praw z patentów na wynalazki.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 19 czerwca 1965 r.
w sprawie zasad i trybu wywłaszczania praw z patentów na wynalazki.

Na podstawie art. 73 ust. 4 i art. 82 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. - Prawo wynalazcze (Dz. U. Nr 33, poz. 156) zarządza się, co następuje:

Przepisy ogólne.

§  1.
1.
Rozporządzenie określa zasady i tryb wywłaszczania praw z patentów na wynalazki uzyskane w Polsce przez obywateli polskich.
2.
Prawa z patentów na wynalazki można wywłaszczyć na rzecz Państwa na cele obrony Państwa lub wykonania zadań określonych w planach gospodarczych.
§  2.
1.
O wywłaszczenie praw z patentu może ubiegać się zainteresowany organ administracji państwowej, inna instytucja państwowa lub przedsiębiorstwo państwowe.
2.
O wywłaszczenie praw z patentu dla potrzeb organizacji spółdzielczej, zawodowej lub innej społecznej może ubiegać się organ administracji państwowej, inna instytucja państwowa lub przedsiębiorstwo państwowe, wskazane przez ministra właściwego ze względu na przedmiot patentu, na wniosek zainteresowanego centralnego związku spółdzielczego albo zarządu głównego organizacji zawodowej lub innej społecznej.
§  3.
1.
Wywłaszczenie praw z patentu dotyczy całości tych praw.
2.
Wywłaszczenie praw z patentu głównego obejmuje na żądanie wywłaszczonego jego prawa z patentu dodatkowego.
3.
W razie gdy patent stanowi własność więcej niż jednej osoby, wywłaszczenie praw z patentu obejmuje wszystkich jego współwłaścicieli.
§  4.
1.
Wywłaszczenie praw z patentu dotyczy również praw osób, które nabyły licencję lub sublicencję albo korzystają z uprawnień przewidzianych w art. 44, 68 i 72 ustawy z dnia 31 maja 1962 r. - Prawo wynalazcze (Dz. U. Nr 33, poz. 156).
2.
Umowy licencyjne lub o sublicencje zawarte po zamieszczeniu w rejestrze patentów wzmianki o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego są z mocy prawa nieważne.
3.
Zbycie praw z patentu po wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego nie ma wpływu na to postępowanie.
§  5.
1.
W razie gdy właściciel patentu wykorzystywał wynalazek w swoim przedsiębiorstwie przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub w czasie tego postępowania, decyzja o wywłaszczeniu praw z patentu może zawierać zezwolenie na dalsze bezpłatne wykonywanie wynalazku przez dotychczasowego właściciela w zakresie, w jakim wynalazek ten był stosowany, jeżeli ubiegający się o wywłaszczenie na to się godzi.
2.
Na zasadach i w trybie określonym w ust. 1 decyzja o wywłaszczeniu może zawierać zezwolenie na dalsze wykonywanie przez zainteresowane osoby praw z art. 44, 68 i 72 Prawa wynalazczego.
§  6.
1.
Ubiegający się o wywłaszczenie praw z patentu obowiązany jest przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego wystąpić do właściciela patentu o dobrowolne zbycie praw z patentu i w razie porozumienia zawrzeć z nim w formie prawem przepisanej umowę.
2.
Umowa o dobrowolne zbycie praw z patentu może być zawarta również w toku postępowania wywłaszczeniowego.
3.
Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli prowadzenie rokowań z właścicielem patentu o dobrowolne odstąpienie praw z patentu jest niemożliwe, a w szczególności, jeżeli miejsce pobytu właściciela patentu jest nieznane.
§  7.
1.
Wywłaszczenie praw z patentu następuje za odszkodowaniem.
2.
Wysokość odszkodowania ustala się na zasadach obowiązujących dla ustalenia wysokości wynagrodzeń za wynalazki pracownicze, a określonych w przepisach uchwały Rady Ministrów wydanej w wykonaniu art. 115 Prawa wynalazczego.
3.
Na wniosek właściciela patentu odszkodowanie ustalone na podstawie przewidywanych efektów ekonomicznych, obliczonych za okresy przewidziane w przepisach, o których mowa w ust. 2, zostanie wypłacone jednorazowo w formie ryczałtu, przy czym jego wysokość nie może przekraczać górnej granicy wynagrodzeń przewidzianej w tych przepisach.
4.
W razie wywłaszczenia praw z patentu na wynalazek o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, na wniosek właściwego ministra może być ustalone odszkodowanie w wysokości przekraczającej górną granicę wynagrodzeń przewidzianą w przepisach, o których mowa w ust. 2.
§  8.
1.
Jeżeli właściciel patentu wykorzystywał przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego prawa z patentu, odszkodowanie zostanie ustalone tylko za czas nie przekraczający okresu, w jakim właścicielowi patentu służy w myśl art. 19 ust. 1 Prawa wynalazczego prawo wyłącznego korzystania z wynalazku.
2.
W wypadkach określonych w § 5 ust. 1 wysokość odszkodowania ulega odpowiedniemu zmniejszeniu.
§  9.
1.
Obowiązek wypłaty odszkodowania ciąży na ubiegającym się o wywłaszczenie.
2.
Za dostarczoną przez właściciela patentu dokumentację przydatną do zastosowania wywłaszczonego patentu należy się mu odrębne wynagrodzenie.

Postępowanie wywłaszczeniowe.

§  10.
1.
Wszczęcie postępowania w sprawie wywłaszczenia praw z patentu następuje na wniosek ministra właściwego dla ubiegającego się o wywłaszczenie, zgłoszony do Urzędu Patentowego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej.
2.
We wniosku należy wskazać:
1)
numer patentu i opis patentowy,
2)
uzasadnienie konieczności przejęcia praw z patentu dla realizacji celów określonych w art. 73 ust. 1 Prawa wynalazczego oraz wskazanie ubiegającego się o wywłaszczenie,
3)
w miarę możności dotychczasowy sposób wykorzystania wynalazku, na który wydany jest patent,
4)
właściciela praw z patentu i miejsce jego zamieszkania,
5)
osoby wykonujące wynalazek na podstawie licencji, sublicencji lub prawa z art. 44, 68 i 72 Prawa wynalazczego oraz miejsce ich zamieszkania,
6)
wyniki starań o dobrowolne odstąpienie praw z patentu,
7)
środki na zapłacenie odszkodowania, którymi rozporządza ubiegający się o wywłaszczenie,
8)
przybliżoną wysokość odszkodowania z podaniem uzasadnienia oraz wskazaniem jednostki gospodarki uspołecznionej właściwej do szczegółowego złożenia obliczeń w sprawie wysokości odszkodowania.
3.
Jednostka gospodarki uspołecznionej wskazana we wniosku (ust. 2 pkt 8) obowiązana jest do przygotowania obliczeń w sprawie odszkodowania w terminie wskazanym przez Urząd Patentowy.
§  11.
1.
Urząd Patentowy zawiadamia o wszczęciu postępowania wywłaszczeniowego właściciela praw z patentu, wnioskodawcę i osoby wymienione w § 10 ust. 2 pkt 5 oraz ogłasza obwieszczenie o wszczęciu postępowania w lokalu Urzędu Patentowego i w Wiadomościach Urzędu Patentowego. Ponadto zamieszcza o tym wzmiankę w rejestrze patentowym.
2.
Zawiadomienie i obwieszczenie powinny zawierać oznaczenie:
1)
numeru patentu, którego dotyczy postępowanie wywłaszczeniowe,
2)
właściciela praw z patentu,
3)
zgłaszającego wniosek o wywłaszczenie,
4)
terminu rozprawy z pouczeniem o prawie zgłaszania wniosków i uwag przed rozprawą lub na rozprawie.
§  12.
1.
Po przeprowadzeniu rozprawy Urząd Patentowy wydaje w postępowaniu spornym decyzję, w której orzeka wywłaszczenie albo oddala wniosek.
2.
Decyzje o wywłaszczeniu wydaje się na podstawie oceny całokształtu okoliczności sprawy, a w szczególności po ustaleniu, że objęte wnioskiem prawo z patentu jest niezbędne dla realizacji celów określonych w art. 73 ust. 1 Prawa wynalazczego oraz że ubiegający się o wywłaszczenie rozporządza środkami na zapłacenie odszkodowania.
§  13.
1.
Decyzja o wywłaszczeniu powinna zawierać:
1)
oznaczenie praw z patentu podlegających wywłaszczeniu, a w wypadku przewidzianym w § 3 ust. 2 również praw z patentu dodatkowego,
2)
wskazanie, na czyj wniosek następuje wywłaszczenie,
3)
ustalenie zakresu, w jakim zostało orzeczone wywłaszczenie,
4)
wskazanie praw z licencji lub sublicencji oraz innych uprawnień podlegających wywłaszczeniu zgodnie z § 4 ust. 1,
5)
ustalenie uprawnień właściciela patentu i innych osób w wypadkach określonych w § 5,
6)
ustalenie wysokości odszkodowania oraz wskazania jednostki, która obowiązana jest do wypłaty odszkodowania (§ 9 ust. 1),
7)
szczegółowe uzasadnienie prawne i faktyczne,
8)
pouczenie o prawie odwołania się od decyzji.
2.
Jeżeli decyzja o wywłaszczeniu obejmuje prawa osób, które nabyły licencję lub sublicencję (ust. 1 pkt 4), a prawa te zostały ujawnione w rejestrze patentowym, w decyzji zostanie zamieszczone postanowienie, że wypłata odszkodowania dotychczasowemu właścicielowi patentu może nastąpić, gdy on wykaże, że osoby posiadające prawa z licencji lub sublicencji wyraziły na to zgodę i że w braku zgody odszkodowanie zostanie złożone do depozytu sądowego.
§  14.
Od decyzji Urzędu Patentowego w sprawie wywłaszczenia lub odmowy wywłaszczenia służy, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji, odwołanie do Komisji Odwoławczej przy Urzędzie Patentowym.
§  15.
1.
Prawa z patentu podlegające wywłaszczeniu przechodzą na własność Państwa z dniem, w którym decyzja o wywłaszczeniu stała się ostateczna.
2.
Urząd Patentowy dokonuje w rejestrze patentowym wpisu o ostatecznej decyzji o wywłaszczeniu.
§  16.
Odszkodowanie ustalone w decyzji o wywłaszczeniu wypłaca się w sposób następujący:
1)
do 5.000 zł - w ciągu trzech miesięcy od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna,
2)
powyżej 5.000 zł - w wysokości 50%, lecz nie mniej niż 5.000 zł, w ciągu trzech miesięcy od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna, a pozostałą część należności - w ciągu piętnastu miesięcy od tego dnia.
§  17.
Jeżeli osoba uprawniona do podjęcia odszkodowania odmawia jego przyjęcia albo jeżeli wypłata odszkodowania osobie uprawnionej natrafia na inne przeszkody, kwotę przypadającą do wypłaty składa się do depozytu sądowego.
§  18.
W sprawach postępowania wywłaszczeniowego nie unormowanych w rozporządzeniu mają zastosowanie przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.
§  19.
Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do wzorów użytkowych oraz praw z rejestracji wzorów użytkowych.
§  20.
Przepisy rozporządzenia dotyczące ministrów stosuje się odpowiednio do przewodniczących komisji i komitetów wykonujących funkcje naczelnych organów administracji państwowej oraz kierowników urzędów centralnych.
§  21.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Prezesowi Rady Ministrów i zainteresowanym ministrom.
§  22.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1965.28.183

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zasady i tryb wywłaszczania praw z patentów na wynalazki.
Data aktu: 19/06/1965
Data ogłoszenia: 09/07/1965
Data wejścia w życie: 09/07/1965