uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 100a,
uwzględniając wniosek Komisji(1),
uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(2),
stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 189b Traktatu(3),
(1) Cele Wspólnoty, określone w Traktacie, zmienionym Traktatem o Unii Europejskiej, obejmują tworzenie coraz ściślejszego związku między narodami Europy, kształtowanie bliższych stosunków między państwami należącymi do Wspólnoty, zapewnienie postępu gospodarczego i społecznego poprzez wspólne działania na rzecz likwidacji barier dzielących Europę, pobudzanie ciągłej poprawy warunków życia jej narodów, ochronę i umacnianie pokoju i wolności oraz wspieranie demokracji w oparciu o prawa podstawowe uznane w konstytucji i ustawodawstwach Państw Członkowskich oraz w Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
(2) Systemy przetwarzania danych są tworzone po to, aby służyły człowiekowi; muszą one, niezależnie od obywatelstwa czy miejsca stałego zamieszkania osób fizycznych, szanować ich podstawowe prawa i wolności, szczególnie prawo do prywatności, oraz przyczyniać się do postępu gospodarczego i społecznego, rozwoju handlu oraz dobrobytu jednostek.
(3) Ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego, na którym zgodnie z art. 7a Traktatu, zapewniony jest swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału, wymaga nie tylko zapewnienia swobodnego przepływu danych osobowych z jednego Państwa Członkowskiego do drugiego, lecz również ochrony praw podstawowych osób fizycznych.
(4) Coraz częściej we Wspólnocie korzysta się z przetwarzania danych osobowych w różnych sferach życia gospodarczego i społecznego; postęp w dziedzinie technologii informatycznych sprawia, że przetwarzanie i wymiana takich danych stają się coraz łatwiejsze.
(5) Integracja gospodarcza i społeczna będąca wynikiem ustanowienia i funkcjonowania rynku wewnętrznego w rozumieniu art. 7a Traktatu będzie prowadzić do znacznego zwiększenia transgranicznego przepływu danych osobowych między wszystkimi podmiotami zaangażowanymi prywatnie lub publicznie w działalność gospodarczą i społeczną w Państwach Członkowskich; wzrośnie wymiana danych osobowych między przedsiębiorstwami działającymi w różnych Państwach Członkowskich; władze krajowe poszczególnych Państw Członkowskich podejmują się na mocy prawa wspólnotowego współpracy i wymiany danych osobowych dla celu wykonywania swoich obowiązków oraz realizacji zadań w imieniu władz innego Państwa Członkowskiego w kontekście obszaru bez granic wewnętrznych, ustanowionego przez rynek wewnętrzny.
(6) Ponadto zwiększenie współpracy naukowej i technicznej oraz proces skoordynowanego wprowadzania nowych sieci telekomunikacyjnych we Wspólnocie narzuca konieczność i ułatwia transgraniczny przepływ danych osobowych.
(7) Różnica w stopniu ochrony praw i wolności jednostek, szczególnie prawa do prywatności, w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, zapewnionego w poszczególnych Państwach Członkowskich może uniemożliwiać przesyłanie tych danych z terytorium jednego Państwa Członkowskiego do drugiego Państwa Członkowskiego; różnica ta może zatem stanowić przeszkodę w realizacji szeregu przedsięwzięć ekonomicznych na poziomie wspólnotowym, zakłócać konkurencję i utrudniać władzom wykonywanie ich obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego; wspomniana różnica w stopniu ochrony jest wynikiem istnienia wielkiej różnorodności krajowych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych.
(8) W celu zniesienia przeszkód w przepływie danych osobowych, stopień ochrony praw i wolności jednostek w zakresie przetwarzania tych danych musi być jednakowy we wszystkich Państwach Członkowskich; cel ten ma żywotne znaczenie dla rynku wewnętrznego, lecz nie może on być osiągnięty przez same Państwa Członkowskie, szczególnie mając na uwadze skalę rozbieżności, jakie obecnie występują między odpowiednimi ustawodawstwami krajowymi oraz potrzebę dokonania koordynacji ustawodawstw Państw Członkowskich w celu zapewnienia jednolitej regulacji transgranicznego przepływu danych osobowych, zgodnie z celem rynku wewnętrznego przewidzianego w art. 7a Traktatu; konieczne są wspólnotowe działania na rzecz zbliżenia ustawodawstw.
(9) Biorąc pod uwagę równoważną ochronę wynikającą ze zbliżania ustawodawstw krajowych, Państwa Członkowskie nie będą już mogły utrudniać między sobą swobodnego przepływu danych osobowych na podstawie ochrony praw i wolności jednostek, a zwłaszcza prawa do prywatności; Państwa Członkowskie będą miały pozostawiony margines swobody działania, z którego mogą również, w kontekście wykonania dyrektywy korzystać partnerzy handlowi i społeczni; Państwa Członkowskie będą zatem mogły określić w swoim ustawodawstwie ogólne zasady regulujące legalność procesu przetwarzania danych; podejmując te działania, Państwa Członkowskie będą dokładać starań w celu poprawy ochrony gwarantowanej przez ich obecne ustawodawstwo; w granicach wspomnianego marginesu swobody działania oraz zgodnie z prawem wspólnotowym mogą wystąpić rozbieżności w wykonaniu dyrektywy, co może mieć wpływ na przepływ danych w Państwie Członkowskim jak również we Wspólnocie.
(10) Celem krajowych przepisów prawa dotyczących przetwarzania danych osobowych jest ochrona podstawowych praw i wolności, szczególnie prawa do prywatności, które zostało uznane zarówno w art. 8 Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz w zasadach ogólnych prawa wspólnotowego; z tego powodu zbliżanie przepisów prawa nie powinno wpłynąć na zmniejszenie ochrony, jaką gwarantują, lecz przeciwnie, musi dążyć do zapewnienia jak najwyższego stopnia ochrony we Wspólnocie.
(11) Zasady ochrony praw i wolności jednostek, szczególnie prawa do prywatności, które zawarte są w niniejszej dyrektywie, utrwalają i umacniają zasady wyrażone w Konwencji Rady Europy z dnia 28 stycznia 1981 r. w sprawie ochrony jednostek w zakresie automatycznego przetwarzania danych osobowych.
(12) Zasady ochrony muszą odnosić się do całokształtu przetwarzania danych osobowych przez każdą osobę, której działania podlegają przepisom prawa wspólnotowego; należy wyłączyć przetwarzanie danych dokonywane przez osobę fizyczną w wykonywaniu działań o charakterze wyłącznie osobistym lub domowym, jak np. korespondencja i przechowywanie spisów adresów.
(13) Działania określone w tytułach V i VI Traktatu o Unii Europejskiej dotyczące bezpieczeństwa publicznego, obronności, bezpieczeństwa państwa w dziedzinie prawa karnego nie wchodzą w zakres stosowania prawa wspólnotowego, bez wpływu na obowiązki nałożone na Państwa Członkowskie na mocy art. 56 ust. 2, art. 57 i art. 100a Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską; przetwarzanie danych osobowych konieczne dla zapewnienia ochrony dobrego stanu gospodarczego państwa nie wchodzi w zakres stosowania niniejszej dyrektywy, o ile takie przetwarzanie dotyczy spraw bezpieczeństwa państwa.
(14) Jeżeli w ramach społeczeństwa informacyjnego ma znaczenie rozwój technik gromadzenia, przekazywania, kompilowania, rejestrowania, przechowywania i przesyłania danych dźwiękowych i obrazowych osób fizycznych, niniejsza dyrektywa powinna mieć zastosowanie do przetwarzania takich danych.
(15) Przetwarzanie tych danych jest objęte niniejszą dyrektywą tylko wówczas, gdy jest ono zautomatyzowane lub jeśli dane zawarte są lub przeznaczone do umieszczenia w zamkniętym układzie zbiorów, zorganizowanym według określonych kryteriów dotyczących osób fizycznych w celu zapewnienia łatwego dostępu do wspomnianych danych osobowych.
(16) Przetwarzanie danych dźwiękowych i obrazowych, np. w przypadku nadzoru kamer wideo, nie wchodzi w zakres stosowania niniejszej dyrektywy, jeśli dokonywane jest dla potrzeb bezpieczeństwa publicznego, obronności, bezpieczeństwa narodowego lub też w trakcie działań państwowych w dziedzinie prawa karnego lub innych działań niewchodzących w zakres prawa wspólnotowego.
(17) Jeśli chodzi o przetwarzanie danych dźwiękowych i obrazowych dla potrzeb dziennikarstwa lub dla potrzeb literackich lub artystycznych, zwłaszcza w dziedzinie techniki audiowizualnej, zasady dyrektywy mają ograniczone zastosowanie, zgodnie z przepisami przewidzianymi w art. 9.
(18) Aby nie dopuścić do pozbawienia jednostek ochrony, do której mają prawo na mocy niniejszej dyrektywy, wszelkie przetwarzanie danych osobowych we Wspólnocie musi być przeprowadzane zgodnie z ustawodawstwem jednego z Państw Członkowskich; w związku z tym przetwarzanie danych przeprowadzane na odpowiedzialność administratora danych, który prowadzi działalność gospodarczą na terenie Państwa Członkowskiego, powinno być regulowane przez ustawodawstwo tego państwa.
(19) Prowadzenie działalności gospodarczej na terytorium Państwa Członkowskiego zakłada efektywne i rzeczywiste prowadzenie działań poprzez stabilne rozwiązania; forma prawna prowadzonej działalności gospodarczej, niezależnie czy jest to oddział lub filia posiadająca osobowość prawną, nie jest w tym względzie czynnikiem decydującym; w przypadku ustanowienia jednego administratora danych na terytorium kilku Państw Członkowskich, szczególnie w postaci filii, musi on zapewnić, w celu uniknięcia obejścia przepisów krajowych, że każda z prowadzonych działalności gospodarczych będzie spełniać obowiązki wynikające z prawa krajowego.
(20) Przetwarzanie danych przez osobę prowadzącą działalność w państwie trzecim nie może stać na przeszkodzie ochronie osób fizycznych przewidzianej w niniejszej dyrektywie; w tych przypadkach przetwarzanie danych powinno podlegać przepisom prawa Państwa Członkowskiego, w którym znajdują się wykorzystywane do tego celu środki oraz powinny istnieć gwarancje zapewniające przestrzeganie w praktyce praw i obowiązków przewidzianych w niniejszej dyrektywie.
(21) Niniejsza dyrektywa pozostaje bez uszczerbku dla zasad terytorialności, stosowanych w sprawach karnych.
(22) Państwa Członkowskie dokładniej sprecyzują w ogłaszanych prawach lub przy wprowadzaniu w życie środków podjętych na podstawie niniejszej dyrektywy ogólne warunki, w których przetwarzanie danych jest zgodne z prawem; w szczególności art. 5 w połączeniu z art. 7 i 8, umożliwia Państwom Członkowskim, niezależnie od zasad ogólnych, zapewnienie szczególnych warunków przetwarzania danych dla poszczególnych sektorów oraz dla różnych kategorii danych objętych art. 8.
(23) Państwa Członkowskie są upoważnione do zapewnienia ochrony osobom fizycznym zarówno poprzez ogólne przepisy prawa o ochronie jednostek w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych oraz poprzez ustawodawstwo sektorowe, jak np. odnoszące się do urzędów statystycznych.
(24) Niniejsza dyrektywa nie dotyczy ustawodawstwa dotyczącego ochrony osób prawnych w odniesieniu do przetwarzania ich danych.
(25) Zasady ochrony muszą znajdować odzwierciedlenie, z jednej strony w obowiązkach nałożonych na osoby, władze publiczne, przedsiębiorstwa, agencje i inne organy odpowiedzialne za przetwarzanie danych, zwłaszcza w zakresie jakości danych, bezpieczeństwa technicznego, zawiadamiania organu nadzorczego oraz okoliczności, w których może odbywać się przetwarzanie danych, jak również, z drugiej strony, w prawie osób, których dane są przedmiotem przetwarzania, do uzyskania informacji, że takie przetwarzanie danych ma miejsce, do konsultowania danych, żądania poprawek lub nawet sprzeciwu wobec przetwarzania danych w niektórych przypadkach.
(26) Zasady ochrony danych muszą odnosić się do wszelkich informacji dotyczących zidentyfikowanych lub możliwych do zidentyfikowania osób; w celu ustalenia, czy daną osobę można zidentyfikować, należy wziąć pod uwagę wszystkie sposoby, jakimi może posłużyć się administrator danych lub inna osoba w celu zidentyfikowania owej osoby; zasady ochrony danych nie mają zastosowania do danych, którym nadano anonimowy charakter w taki sposób, że podmiot danych nie będzie mógł być zidentyfikowany; zasady postępowania w rozumieniu art. 27 mogą być przydatnym instrumentem w udzielaniu wskazówek co do sposobów nadawania danym charakteru anonimowego oraz zachowania w formie, w której identyfikacja osoby, której dane dotyczą, nie jest dłużej możliwa.
(27) Ochrona osób fizycznych musi odnosić się zarówno do automatycznego przetwarzania danych, jak i ręcznego przetwarzania; zakres tej ochrony nie może w swym skutku być zależny od zastosowanych technik, ponieważ w przeciwnym razie wystąpiłoby poważne ryzyko obchodzenia zasad; niemniej odnośnie do ręcznego przetwarzania danych, niniejsza dyrektywa obejmuje jedynie zbiory danych, nie zaś niezorganizowane zbiory; w szczególności zawartość zbiorów musi być zorganizowana według określonych kryteriów dotyczących osób fizycznych, zapewniających łatwy dostęp do danych; zgodnie z definicją zawartą w art. 2 lit. c), poszczególne Państwa Członkowskie mogą określić różne kryteria określania części składowych zorganizowanego zestawu danych oraz różne kryteria dostępu do takiego zestawu; zbiory lub zestawy zbiorów oraz ich strony tytułowe, które nie są zorganizowane według określonych kryteriów nie powinny w żadnych okolicznościach wchodzić w zakres niniejszej dyrektywy.
(28) Przetwarzanie danych osobowych musi być zgodne z prawem i rzetelne wobec zainteresowanych osób; w szczególności dane muszą być adekwatne, właściwe i nie wykraczać poza cele, dla których są przetwarzane; cele takie muszą być jednoznaczne i uzasadnione oraz określone w czasie gromadzenia danych; potrzeby dalszego przetwarzania danych dla potrzeb ich gromadzenia nie mogą być niezgodne z pierwotnie określonymi celami.
(29) Dalsze przetwarzanie danych osobowych do celów historycznych, statystycznych i naukowych nie jest na ogół uważane za niezgodne z celami, dla których dane były pierwotnie gromadzone, pod warunkiem zapewnienia przez Państwo Członkowskie odpowiednich środków zabezpieczających; środki te muszą w szczególności wykluczać wykorzystywanie danych na rzecz działań lub decyzji dotyczących konkretnej osoby.
(30) Zgodnie z prawem proces przetwarzania danych osobowych wymaga ponadto, aby dokonywane było ono za zgodą osoby, której dane dotyczą lub było konieczne dla zawarcia lub realizacji umowy wiążącej w sprawie osoby, której dane dotyczą, bądź miało charakter wymogu prawnego, lub też służyło realizacji zadania wykonywanego w interesie publicznym lub wykonywaniu władzy publicznej, bądź też w uzasadnionym interesie osoby fizycznej lub prawnej, pod warunkiem że interesy lub prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, nie mają charakteru nadrzędnego; w celu utrzymania równowagi między wspomnianymi interesami a gwarantowaniem skutecznej konkurencji, Państwa Członkowskie mogą określić okoliczności, w których dane osobowe mogą być wykorzystane lub ujawnione osobie trzeciej w kontekście uprawnionych zwykłych czynności handlowych spółek i innych instytucji; Państwa Członkowskie mogą w podobny sposób określać warunki, w jakich dane osobowe mogą być ujawnione osobie trzeciej do celów marketingu o charakterze komercyjnym, lub realizowanego przez organizację charytatywną, lub też przez inne stowarzyszenie lub fundację, np. o charakterze politycznym, z zastrzeżeniem przepisów dopuszczających prawo sprzeciwu przysługujące osobie, której te dane dotyczą wobec przetwarzania tych danych, bezpłatnie i bez konieczności podania uzasadnienia.
(31) Przetwarzanie danych osobowych musi być również uznawane za zgodne z prawem, kiedy dokonywane jest w celu zapewnienia ochrony interesu, który jest niezbędny dla życia osoby, której dane dotyczą.
(32) Ustawodawstwo krajowe powinno określić, czy administrator danych wykonujący zadanie realizowane w interesie publicznym powinien być organem administracji publicznej czy inną osobą fizyczną lub prawną podlegającą prawu publicznemu lub prawu prywatnemu, jak np. stowarzyszenie zawodowe.
(33) Dane mogące ze względu na ich charakter powodować naruszenie podstawowych wolności lub prywatności nie powinny być przetwarzane, o ile osoba, której dotyczą, nie udzieli wyraźnej zgody; należy jednak przewidzieć odstępstwa od tego zakazu dla szczególnych potrzeb, zwłaszcza w przypadkach gdy przetwarzanie danych odbywa się w określonych celach zdrowotnych przez osoby podlegające prawnemu obowiązkowi zachowania tajemnicy zawodowej, lub też w trakcie legalnych działań niektórych stowarzyszeń lub fundacji, których celem jest umożliwienie realizacji podstawowych wolności.
(34) Państwa Członkowskie muszą być również uprawnione, w sytuacjach, kiedy jest to uzasadnione ważnym interesem publicznym, do uchylania zakazu przetwarzania sensytywnych kategorii danych w takich dziedzinach, jak zdrowie publiczne i ochrona socjalna - szczególnie w celu zapewnienia odpowiedniej jakości i zasadności ekonomicznej procedur stosowanych do rozstrzygania roszczeń w sprawie świadczeń i usług w ramach systemu ubezpieczeń zdrowotnych - badania naukowe i statystyka rządowa; obowiązkiem ich jest jednak stworzenie konkretnych i odpowiednich zabezpieczeń dla ochrony podstawowych praw i prywatności osób.
(35) Ponadto przetwarzanie danych osobowych przez władze publiczne dla osiągnięcia określonych w prawie konstytucyjnym lub międzynarodowym prawie publicznym, celów oficjalnie uznanych związków religijnych jest dokonywane z ważnych względów wynikających z interesu publicznego.
(36) W przypadku gdy w trakcie czynności wyborczych, funkcjonowanie systemu demokratycznego w niektórych Państwach Członkowskich wymaga gromadzenia przez partie polityczne danych na temat opinii politycznych obywateli, przetwarzanie tych danych może być dozwolone ze względu na ważny interes publiczny, pod warunkiem ustanowienia odpowiednich środków zabezpieczających.
(37) Przetwarzanie danych osobowych dla potrzeb dziennikarstwa lub wypowiedzi o charakterze literackim lub artystycznym, zwłaszcza w dziedzinie techniki audiowizualnej, powinno kwalifikować się do zwolnienia z wymagań niektórych przepisów niniejszej dyrektywy, o ile jest to konieczne, aby pogodzić prawa podstawowe osób fizycznych z wolnością informacji, a zwłaszcza prawem do uzyskiwania i udzielania informacji, co gwarantuje w szczególności art. 10 Europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności; Państwa Członkowskie powinny w związku z tym ustalić zwolnienia i odstępstwa konieczne dla zapewnienia równowagi pomiędzy prawami podstawowymi odnoszącymi się do ogólnych środków w sprawie legalności przetwarzania danych, środków w sprawie przesyłania danych do państw trzecich i kompetencjami organów nadzorczych; nie powinno to jednak powodować wprowadzenia przez Państwa Członkowskie uregulowań stanowiących odstępstwo od obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa przetwarzania danych; przynajmniej organ nadzorczy odpowiedzialny za tę dziedzinę powinien być również wyposażony w niektóre uprawnienia ex post, np. publikowania regularnych sprawozdań lub kierowania spraw do władz sądowych.
(38) Jeżeli przetwarzanie danych ma być rzetelne, osoba, której dane dotyczą, musi mieć możliwość dotarcia do informacji o wystąpieniu czynności przetwarzania danych oraz, jeżeli dane są uzyskiwane od niej, musi otrzymać dokładne i pełne informacje, uwzględniające okoliczności pozyskiwania danych.
(39) Niektóre czynności w zakresie przetwarzania danych angażują dane, których administrator danych nie uzyskał bezpośrednio od osoby, której te dane dotyczą; ponadto dane mogą być legalnie ujawnione osobie trzeciej, nawet jeżeli ich ujawnienie nie było przewidywane w czasie, kiedy uzyskiwano dane od osoby, której dotyczą; we wszystkich tych przypadkach osoba, której dane dotyczą, powinna być informowana przy rejestracji danych lub też najpóźniej kiedy dane są po raz pierwszy ujawnione osobie trzeciej.
(40) Nie jest jednak konieczne nakładanie takiego obowiązku, kiedy osoba, której dane dotyczą, posiada już tę informację; ponadto obowiązek taki nie występuje wówczas, gdy rejestracja lub ujawnianie danych jest wyraźnie przewidziane przez prawo lub jeżeli dostarczanie informacji osobie, której dane dotyczą, okazuje się niemożliwe lub wymagałoby niewspółmiernie dużego wysiłku, co może mieć miejsce w przypadku przetwarzania danych do celów historycznych, statystycznych lub naukowych; pod tym względem można brać pod uwagę liczbę osób, których dane dotyczą, wiek danych oraz przyjęte środki wyrównawcze.
(41) Każda osoba musi mieć możliwość skorzystania z prawa dostępu do dotyczących jej danych, które poddane są przetwarzaniu, w celu zweryfikowania zwłaszcza prawidłowości danych oraz legalności ich przetwarzania; z tych samych powodów każda osoba, której dane dotyczą, musi również mieć prawo zapoznania się z zasadami automatycznego przetwarzania danych, które jej dotyczą, przynajmniej w przypadku zautomatyzowanego procesu decyzyjnego określonego w art. 15 ust. 1; prawo to nie powinno w niekorzystny sposób wpływać na stan tajemnicy handlowej lub własności intelektualnej, w szczególności na prawo autorskie chroniące oprogramowanie; względy te nie powinny jednak powodować odmowy udzielenia osobie, której dane dotyczą wszystkich informacji.
(42) Państwa Członkowskie mogą, w interesie osoby, której dane dotyczą, lub w celu zapewnienia ochrony praw i wolności innych osób, ograniczać prawo dostępu do danych i informacji; mogą one np. postanowić, że dostęp do danych medycznych może uzyskać tylko personel medyczny.
(43) Ograniczenia prawa dostępu i informacji oraz niektórych obowiązków administratora danych mogą w podobny sposób być wprowadzane przez Państwa Członkowskie, o ile jest to konieczne dla zapewnienia np. ochrony bezpieczeństwa narodowego, obronności, bezpieczeństwa publicznego lub ważnych ekonomicznych lub finansowych interesów Państwa Członkowskiego lub Unii, jak również dla ochrony dochodzenia i prowadzenia spraw karnych oraz działań w związku z naruszeniem zasad etyki w zawodach podlegających regulacji; wykaz wyłączeń i ograniczeń powinien obejmować zadania z zakresu monitorowania, kontroli i regulacji koniecznych w trzech wymienionych wyżej dziedzinach dotyczących bezpieczeństwa publicznego, interesów ekonomicznych lub finansowych oraz walki z przestępczością; sporządzenie wykazu zadań we wspomnianych trzech dziedzinach nie wpływa na zasadność wprowadzenia wyłączeń i ograniczeń ze względu na bezpieczeństwo lub obronność państwa.
(44) Państwa Członkowskie mogą również, na mocy przepisów prawa wspólnotowego, odstąpić od przepisów niniejszej dyrektywy odnośnie do prawa dostępu, obowiązku informowania obywateli oraz jakości danych w celu zapewnienia realizacji niektórych celów określonych powyżej.
(45) W przypadkach gdy dane mogą być legalnie przetwarzane ze względu na interes publiczny, władzę publiczną, oficjalne uprawnienia lub uzasadnione prawo osoby fizycznej lub prawnej, osoba, której dane te dotyczą powinna jednakże mieć prawo do sprzeciwienia się przetwarzaniu tych danych, ze względu na uzasadnione i ważkie przyczyny związane z jej sytuacją; Państwa Członkowskie mogą jednak ustalić przepisy prawa krajowego o przeciwnej treści.
(46) Ochrona praw i wolności osób, których dotyczą przetwarzane dane osobowe wymaga przyjęcia odpowiednich rozwiązań technicznych i organizacyjnych, zarówno przy opracowywaniu systemu przetwarzania danych, jak i podczas samego ich przetwarzania, szczególnie w celu utrzymania bezpieczeństwa i niedopuszczenia do niedozwolonego przetwarzania danych; na Państwie Członkowskim spoczywa obowiązek zapewnienia stosowania tych rozwiązań przez administratora danych; uregulowania te muszą zapewnić odpowiedni stopień bezpieczeństwa, uwzględniając stan wiedzy w tej dziedzinie oraz koszty ich realizacji w odniesieniu do ryzyka wynikającego z przetwarzania danych oraz charakteru danych podlegających ochronie.
(47) W przypadku przekazywania komunikatu zawierającego dane osobowe przy pomocy urządzeń telekomunikacyjnych lub poczty elektronicznej, których wyłącznym przeznaczeniem jest przekazywanie takich komunikatów, za administratora danych osobowych zawartych w takim komunikacie uważać się będzie osobę, od której komunikat wychodzi, nie zaś osobę wykonującą usługę w zakresie transmisji danych; podmioty wykonujące takie usługi są z reguły uważane za administratorów danych w odniesieniu do przetwarzania dodatkowych danych osobowych potrzebnych do wykonywania usług.
(48) Procedury dotyczące zawiadamiania organu nadzorczego są skonstruowane w taki sposób, aby zapewnić ujawnienie celów i głównych cech operacji przetwarzania danych dla ustalenia, czy operacja taka jest zgodna z krajowymi przepisami przyjętymi na podstawie niniejszej dyrektywy.
(49) W celu uniknięcia zbędnych formalności Państwa Członkowskie mogą wprowadzić zwolnienia z obowiązku zawiadamiania oraz uproszczenia procedury zawiadamiania w przypadkach gdy mało prawdopodobne jest, aby przetwarzanie danych mogło niekorzystnie wpłynąć na prawa i wolności osób, których dane dotyczą, jeżeli jest to zgodne ze środkiem podjętym przez Państwo Członkowskie określającym jego zakres; Państwa Członkowskie mogą również wprowadzić zwolnienia i uproszczenia w przypadku gdy osoba wyznaczona przez administratora zapewni, że przetwarzanie danych wpłynie niekorzystnie na prawa i wolności osób, których dane dotyczą; urzędnik odpowiedzialny za ochronę danych będący lub niebędący pracownikiem administratora danych, musi mieć możliwość wykonywania swoich funkcji w sposób całkowicie niezależny.
(50) Wspomniane zwolnienie lub uproszczenie procedury mogłoby być stosowane w przypadku operacji przetwarzania danych, których wyłącznym celem jest prowadzenie rejestru mającego służyć, zgodnie z prawem krajowym, za źródło informacji dla ogółu społeczeństwa, otwarte dla obywateli i każdej osoby wykazującej uzasadniony interes.
(51) Jednak uproszczenie procedury lub zwolnienie z obowiązku zawiadamiania nie będzie zwalniać administratora danych z innych obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy.
(52) W tym kontekście kontrola ex post przeprowadzana przez właściwe organy musi z reguły być uznawana za wystarczający środek.
(53) Jednak niektóre operacje przetwarzania danych mogą stwarzać określone zagrożenia dla praw i wolności osób, których dane dotyczą ze względu na ich charakter, ich zakres lub przeznaczenie, jak np. pozbawienie jednostki przysługującego jej prawa, korzyści lub kontraktu, lub ze względu na szczególne zastosowanie nowych technologii; do Państw Członkowskich należy, jeżeli tego sobie życzą, określenie takich zagrożeń w ich ustawodawstwie.
(54) W stosunku do wszystkich operacji przetwarzania danych podejmowanych w społeczeństwie, liczba tych, które niosą ze sobą określone zagrożenia, jest bardzo ograniczona; Państwa Członkowskie muszą zapewnić kontrolę przetwarzania danych przez organ nadzorczy lub urzędnika odpowiedzialnego za ochronę danych, współpracującego z tym organem przed ich przetworzeniem; po takiej wstępnej kontroli, organ nadzorczy może, zgodnie z prawem krajowym, wydać opinię lub zezwolenie na przetwarzanie danych; kontrola taka może również następować w trakcie opracowywania środka ustawodawczego wydanego przez parlament narodowy lub środka opartego na takim środku prawnym, który określa charakter przetwarzania danych oraz stwarza odpowiednie zabezpieczenia.
(55) Na wypadek nieprzestrzegania przez administratora danych praw osób, których dane dotyczą, ustawodawstwa krajowe muszą przewidywać odpowiednie środki zaskarżenia; szkody, jakie osoba może ponieść wskutek niezgodnego z prawem przetwarzania danych, muszą być wyrównane przez administratora danych, który może być zwolniony z odpowiedzialności w przypadku udowodnienia, że szkoda nie powstała z jego winy, szczególnie wówczas gdy stwierdzi wystąpienie winy po stronie osoby, której dane dotyczą lub w przypadku siły wyższej; należy nakładać sankcje na każdą osobę, podlegającą prawu prywatnemu lub publicznemu, która nie spełnia wymagań wynikających z przyjętych krajowych przepisów wprowadzonych na podstawie niniejszej dyrektywy.
(56) Transgraniczny przepływ danych osobowych jest koniecznym warunkiem rozwoju handlu międzynarodowego; ochrona osób jaką niniejsza dyrektywa gwarantuje we Wspólnocie nie stanowi przeszkody dla przekazywania danych osobowych do państw trzecich, które zapewniają odpowiedni stopień ochrony; prawidłowość stopnia ochrony danych zapewnianej przez państwo trzecie należy oceniać w świetle wszystkich okoliczności dotyczących operacji przekazywania danych lub zestawu takich operacji.
(57) Z drugiej strony należy zakazać przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego, które nie zapewnia odpowiedniego stopnia ochrony.
(58) Należy ustanowić, w niektórych okolicznościach, przepisy dla zwolnienia z tego zakazu, jeżeli osoba, której dane dotyczą, wyrazi na to zgodę, jeżeli przekazanie danych jest konieczne w związku z umową lub roszczeniem prawnym, jeżeli wymagać tego będzie ochrona ważnego interesu publicznego, jak np. przesyłanie danych za granicę przez władze podatkowe lub administrację celną lub przez służby odpowiedzialne za sprawy ubezpieczeń społecznych, lub w przypadku przekazania danych z rejestru utworzonego na mocy prawa i przeznaczonego do wglądu dla ogółu społeczeństwa lub osób wykazujących uzasadniony interes; w tym przypadku przekazanie danych nie powinno obejmować ich całości lub całych kategorii danych oraz, jeżeli rejestr jest przeznaczony do wglądu dla osób wykazujących uzasadniony interes, przekazanie danych powinno nastąpić jedynie na wniosek tych osób, lub wówczas gdy osoby te mają być odbierającymi dane.
(59) Podejmowane mogą być konkretne działania w celu zrekompensowania braku ochrony w państwie trzecim, jeżeli administrator danych oferuje właściwe środki zabezpieczające; ponadto, należy uwzględnić procedury negocjacji między Wspólnotą a państwami trzecimi.
(60) W każdym przypadku przekazywanie danych do państw trzecich może następować jedynie w pełnej zgodności z przepisami przyjętymi przez Państwa Członkowskie na podstawie niniejszej dyrektywy, w szczególności jej art. 8.
(61) Państwa Członkowskie i Komisja muszą, w zakresie swoich kompetencji, zachęcać zainteresowane stowarzyszenia handlowe i inne zainteresowane organizacje reprezentatywne do opracowania kodeksów postępowania w celu ułatwienia stosowania niniejszej dyrektywy, biorąc pod uwagę szczególne cechy procesu przetwarzania danych w niektórych sektorach, z poszanowaniem przepisów prawa krajowego przyjętych w celu jej wykonania.
(62) Utworzenie w Państwach Członkowskich organów nadzorczych, wykonujących swoje funkcje w sposób całkowicie niezależny jest zasadniczym elementem ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.
(63) Organy te muszą dysponować określonymi środkami do realizacji swoich obowiązków, włączając uprawnienia do przeprowadzania dochodzenia i interwencji, szczególnie w przypadkach skarg od obywateli, jak również uprawnienia do brania udziału w postępowaniu sądowym; organy te muszą przyczyniać się do zapewnienia przejrzystości przetwarzania danych w Państwach Członkowskich, których właściwości podlegają.
(64) Władze różnych Państw Członkowskich muszą wspierać się wzajemnie w wykonywaniu swoich obowiązków w celu zapewnienia właściwego poszanowania zasad ochrony danych w całej Unii Europejskiej.
(65) Na poziomie wspólnotowym należy powołać zespół roboczy do spraw ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych, który będzie całkowicie niezależny w realizacji swoich funkcji; ze względu na jego szczególny charakter, musi on służyć radą Komisji oraz, w szczególności, przyczyniać się do jednolitego stosowania przepisów krajowych przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy.
(66) W odniesieniu do przekazywania danych do państw trzecich, stosowanie niniejszej dyrektywy wymaga nadania Komisji uprawnień wykonawczych oraz ustanowienia procedury zgodnie z decyzją Rady 87/373/EWG(4).
(67) Dnia 20 grudnia 1994 r. zawarta została między Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją umowa w sprawie modus vivendi dotycząca środków wykonawczych do aktów przyjętych w trybie określonym w art. 189b Traktatu WE.
(68) Zasady ustanowione w niniejszej dyrektywie dotyczące ochrony praw i wolności osób fizycznych, szczególnie ich prawa do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych, mogą być uzupełniane lub wyjaśniane, zwłaszcza w przypadku niektórych sektorów, w formie szczegółowych przepisów opartych na wspomnianych zasadach.
Należy wyznaczyć Państwom Członkowskim okres nie dłuższy niż trzy lata od wejścia w życie krajowych środków wykonujących dyrektywę, w którym będą one zobowiązane do (69) progresywnego stosowania nowych przepisów krajowych w odniesieniu do wszystkich realizowanych już operacji przetwarzania danych; dla ułatwienia ich realizacji przy uzasadnionych ekonomicznie kosztach, kolejny okres 12 lat od daty przyjęcia niniejszej dyrektywy wyznaczony zostanie Państwom Członkowskim w celu zapewnienia zgodności istniejących ręcznych systemów ewidencji danych z niektórymi przepisami dyrektywy; jeżeli we wspomnianym przedłużonym okresie przejściowym dane zawarte w owych systemach będą przetwarzane ręcznie, konieczne będzie doprowadzenie do zgodności tych systemów ze wspomnianymi przepisami w czasie przetwarzania danych.
(70) Nie jest konieczne, aby osoba, której dane dotyczą, udzieliła ponownej zgody dla umożliwienia administratorowi danych dalsze przetwarzanie, po wejściu w życie krajowych przepisów przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy, wszelkich sensytywnych danych koniecznych do realizacji umowy zawartej na warunkach dobrowolnej zgody stron przed wejściem w życie wspomnianych przepisów.
(71) Niniejsza dyrektywa nie stanowi przeszkody dla wprowadzania przez Państwo Członkowskie regulującej działalności marketingowej, skierowanej na konsumentów zamieszkałych na jego terytorium, o ile regulacja ta nie będzie dotyczyć ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych.
(72) Niniejsza dyrektywa zezwala na uwzględnianie zasady publicznego dostępu do oficjalnych dokumentów przy realizacji zasad ustanowionych w niniejszej dyrektywie,
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
W imieniu Parlamentu Europejskiego | W imieniu Rady |
K. HÄNSCH | L. ATIENZA SERNA |
Przewodniczący | Przewodniczący |
(1) Dz.U. C 277 z 5.11.1990, str. 3 oraz Dz.U. C 311 z 27.11.1992, str. 30.
(2) Dz.U. C 159 z 17.6.1991, str. 38.
(3) Opinia Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 1992 r. (Dz.U. C 94 z 13.4.1992, str. 198), potwierdzona dnia 2 grudnia 1993 r. (Dz.U. C 342 z 20.12.1993, str. 30); wspólne stanowisko Rady z dnia 20 lutego 1995 r. (Dz.U. C 93 z 13.4.1995, str. 1) i decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 czerwca 1995 r. (Dz.U. C 166 z 3.7.1995).
(4) Dz.U. L 197 z 18.7.1987, str. 33.
(5)Decyzja Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiająca warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23).
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.1995.281.31 |
Rodzaj: | Dyrektywa |
Tytuł: | Dyrektywa 95/46/WE w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych |
Data aktu: | 24/10/1995 |
Data ogłoszenia: | 23/11/1995 |
Data wejścia w życie: | 01/05/2004, 13/12/1995 |