Rozszerzenie uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych.

UCHWAŁA NR 704
RADY MINISTRÓW
z dnia 10 listopada 1956 r.
w sprawie rozszerzenia uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych. *

W celu rozszerzenia uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
W zakresie planowania i produkcji uprawnia się państwowe przedsiębiorstwa przemysłowe do:
1)
ustalania i zatwierdzania szczegółowych planów techniczno-przemysłowo-finansowych we wszystkich wskaźnikach, zarówno ilościowych, jak i jakościowych, opracowanych na podstawie rocznych wskaźników zadań planowych, ustalonych dla przedsiębiorstwa przez jednostkę nadrzędną na podstawie opinii przedsiębiorstwa; w skład ustalonych przez jednostki nadrzędne wskaźników do planu rocznego wchodzą:
a)
wartość produkcji towarowej w cenach zbytu, w tym wartość produkcji przeznaczonej na rynek;
b)
ilość produkcji najważniejszych asortymentów według decyzji jednostki nadrzędnej, zabezpieczona przydziałami materiałów rozdzielanych centralnie;
c)
suma funduszu płac ogółem (łącznie z funduszem bezosobowym);
d)
zysk (bądź strata);
e)
wysokość wpłaty zysku do budżetu (bądź wysokość dotacji na pokrycie straty);
f) 1
w zakresie inwestycji limitowych - limit inwestycyjny z wyodrębnieniem limitu robót budowlano-montażowych oraz wysokość dotacji budżetowej i kwota przydzielonych środków z amortyzacji scentralizowanej;
g)
limit finansowy na kapitalne remonty;
h)
suma normatywu środków obrotowych ogółem; dopuszcza się stosowanie wskaźnika produkcji czystej zamiast wskaźnika produkcji towarowej w cenach zbytu;

podstawą do oceny rocznych wyników pracy przedsiębiorstw są wymienione wyżej planowane wskaźniki ustalone przez jednostki nadrzędne również wówczas, gdy zawarte w nich zadania planowe zostały podwyższone w szczegółowych planach zatwierdzonych przez przedsiębiorstwo;

2)
zatwierdzania planów operatywnych (kwartalno-miesięcznych) przedsiębiorstw, opracowanych na podstawie zatwierdzonego planu rocznego, z uwzględnieniem posiadanego portfelu zamówień, jak również na podstawie wytycznych jednostki nadrzędnej; uruchomienie produkcji może nastąpić wyłącznie na podstawie uzyskanego zamówienia lub oceny rynku;

zlecanie dodatkowych zadań w ciągu roku przez jednostkę nadrzędną może nastąpić tylko za zgodą przedsiębiorstwa;

operatywne plany powinny zabezpieczyć wykonanie planu rocznego we wszystkich jego elementach;

3)
w razie braku pokrycia zamówieniami planu w ustalonych asortymentach (pkt 1 lit. b) przedsiębiorstwo jest zwolnione od wykonania planu danego asortymentu;

w razie braku możliwości wykonania przez przedsiębiorstwo asortymentów z planu rocznego, przedsiębiorstwo może nie wykonać ustalonych asortymentów za zgodą jednostki nadrzędnej i w porozumieniu z odbiorcą;

w każdym przypadku obowiązuje przedsiębiorstwo wykonanie planu produkcji towarowej według cen zbytu;

4)
przyjmowania od przedsiębiorstw uspołecznionych i instytucji państwowych oraz rzemiosła zamówień na dostawę nie objętych planem wyrobów z materiałów własnych lub zleceniodawcy albo z odpadów produkcyjnych bądź świadczenia usług, jeżeli ich wykonanie jest możliwe bez uszczerbku dla realizacji planu;
5) 2
uruchamiania produkcji ubocznej artykułów rynkowych, bez konieczności wydzielania odrębnych komórek organizacyjnych;

ustalania cen oraz organizacji zbytu produkcji ubocznej;

produkcji ubocznej nie obejmuje się wskaźnikami planu rocznego i nie zalicza się do jego wykonania;

pojęcie produkcji ubocznej określą szczegółowo właściwi ministrowie;

6)
zatwierdzania oraz dokonywania zmian konstrukcji i technologii wyrobów, w szczególności dla uzyskania poprawy ich jakości i ekonomiczności.
§  2.
W zakresie inwestycji i kapitalnych remontów przysługują państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym uprawnienia do:
1)
opracowywania rocznych planów inwestycji limitowych na podstawie planowanych środków finansowych, a dla inwestycji kluczowych - również według wytycznych narodowego planu gospodarczego;

dokonywania zmian planu rocznego i opracowywania planów operatywnych w porozumieniu z wykonawcą;

opracowany plan, jak również dokonywane w nim zmiany nie mogą naruszyć ustalonego limitu na roboty budowlano-montażowe;

2)
przekroczenia limitu inwestycyjnego o wartość maszyn i urządzeń, które zgodnie z planem miały być montowane w następnym roku, a których zmontowanie stało się możliwe w roku operacyjnym ze względu na przyspieszenie robót i wygospodarowanie lub uzyskanie środków inwestycyjnych na pokrycie kosztów montażu;
3)
zatwierdzania zakresu rzeczowo-finansowego inwestycji pozalimitowych;
4)
zatwierdzania planów kapitalnych remontów w ramach limitów finansowych z funduszu amortyzacyjnego, określonych przez jednostkę nadrzędną;
5)
pokrywania w gospodarczo uzasadnionych przypadkach z funduszu amortyzacyjnego, w ramach rocznego planu kapitalnych remontów, kosztów modernizacji maszyn i urządzeń, jak również kosztów zakupu i montażu maszyn lub urządzeń, przeznaczonych do zastąpienia zużytych, jeżeli wymiana tych maszyn i urządzeń jest bardziej uzasadniona niż poddanie ich kapitalnemu remontowi;
6)
wykonywania drobnych inwestycji w zakresie mechanizacji, modernizacji, racjonalizacji, rozszerzenia produkcji artykułów masowego spożycia, zagospodarowania nieczynnych obiektów - z kredytów udzielanych przez banki finansujące działalność eksploatacyjną;
7) 3
zlecania pracownikom własnym i obcym i opłacania ze środków inwestycyjnych dokumentacji projektowo-kosztorysowej i adaptacji projektów typowych, jeżeli koszt zleconej dokumentacji nie przekracza 10.000 zł, a wynagrodzenie zleceniobiorcy mieści się w granicach cen obowiązujących państwowe biura projektów, pomniejszonych przez zastosowanie współczynnika w wysokości 0,5;
8)
zlecania własnym pracownikom sporządzania dokumentacji dla remontów kapitalnych i średnich, wykonywanych przez przedsiębiorstwo systemem gospodarczym, gdy nie ma możliwości wykonania tej dokumentacji przez przedsiębiorstwo we własnym zakresie;
9)
ustalania dla poszczególnych inwestycji zakresu niezbędnej dokumentacji;

zatwierdzania projektów technicznych dla inwestycji do wartości ustalonych przez właściwego ministra oraz projektów roboczych;

10)
wykonywania inwestycji i kapitalnych remontów we własnym zakresie bądź powierzania ich wykonawstwa w ramach prac zleconych pracownikom własnym i obcym w przypadkach ekonomicznie uzasadnionych;
11)
zatwierdzania wysokości premii służby inwestycyjnej, zgodnie z obowiązującym regulaminem premiowania.
§  3.
W zakresie organizacji przedsiębiorstwa, zatrudnienia, płac i spraw finansowych przysługują państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym uprawnienia do:
1)
ustalania szczegółowej organizacji przedsiębiorstwa;
2)
ustalania - w ramach układu zbiorowego i obowiązujących przepisów - norm pracy, taryfikatorów płacowych i regulaminów premiowania, a w szczególności:
a)
ustalania zaszeregowań wszystkich pracowników przedsiębiorstwa, zgodnie z obowiązującym systemem płac i stawkami;
b)
zaszeregowywania pracowników przedsiębiorstwa w wyjątkowo uzasadnionych przypadkach do grupy (stawki) uposażenia bezpośrednio wyższej niż przewidują przepisy dla danego stanowiska oraz przyznawania wybitnym specjalistom wynagrodzeń ryczałtowych w ramach zatwierdzonego funduszu płac za zgodą rady robotniczej; ryczałt nie może być przyznany dyrektorowi przedsiębiorstwa i jego zastępcom bez zgody jednostki nadrzędnej; wysokość górnej granicy ryczałtu określi właściwy minister;
3)
wykorzystania zaistniałych oszczędności (względnych) na funduszu płac w następnych okresach danego roku;
4)
zlecania w ramach posiadanego bezosobowego funduszu płac pracownikom przedsiębiorstwa i pracownikom obcym wykonania prac doraźnych lub okresowych;
5)
dokonywania przerzutów z"pozostałych nakładów - pozycji: usługi obce" planu kosztów własnych na fundusz bezosobowy w każdorazowo ekonomicznie uzasadnionych przypadkach za zgodą lub z upoważnienia jednostki nadrzędnej;
6)
ustalania norm pracy w okresie uruchamiania nowego asortymentu;
7)
wypłacania w uzasadnionych przypadkach pracownikom przedsiębiorstwa zaliczki na poczet wynagrodzenia do wysokości 10-dniowego zarobku, podlegającej potrąceniu przy wypłacie ostatecznie obliczonych zarobków za dany miesiąc;
8)
tworzenia w ramach planu kosztów administracyjno-gospodarczych funduszu dyspozycyjnego i rozporządzania nim zgodnie z zasadami ustalonymi zarządzeniem właściwego ministra wydanym w porozumieniu z Ministrem Finansów;
9)
spisywania na podstawie protokołów komisji inwentaryzacyjnych nie zawinionych ubytków materiałowo-towarowych o charakterze ubytków nadzwyczajnych i wynikających z przyczyn losowych oraz umarzania należności z tytułu ubytków;
10)
spisywania na straty:
a)
nie zawinionych niedoborów materiałowych, produkcji w toku oraz wyrobów gotowych,
b)
wartości zdeprecjonowanych materiałów w przypadkach nie zawinionych przez pracowników,
c)
należności nieściągalnych.
§  4.
W pozostałych dziedzinach państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym przysługują uprawnienia do:
1)
sprzedawania przedsiębiorstwom państwowym zbędnych materiałów i przedmiotów nietrwałych, jeżeli właściwa jednostka organizacyjna zbytu nie nabyła ich bądź nie wskazała nabywcy w terminie nie dłuższym niż 2 tygodnie;
2)
w razie niemożności sprzedaży przedsiębiorstwom państwowym (pkt 1) przedsiębiorstwo może sprzedać zbędne materiały i przedmioty nietrwałe spółdzielniom, rzemieślnikom i osobom prywatnym; decyzja co do sprzedaży i ceny powinna być ustalona komisyjnie;
3)
sprzedawania przedsiębiorstwom państwowym, spółdzielniom, rzemieślnikom i osobom prywatnym zbędnych maszyn i urządzeń, jeśli właściwa jednostka nadrzędna w okresie 2 miesięcy nie dała innej dyspozycji;

sprzedaż powinna być poprzedzona opinią komisji co do celowości sprzedaży i ceny;

4)
sprzedawania i nieodpłatnego przekazywania instytucjom państwowym wzorców i próbek wyrobów oraz półfabrykatów wytwarzanych przez przedsiębiorstwa;
5)
nieodpłatnego przekazywania organizacjom społecznym i związkowym drobnych przedmiotów wyposażenia przedsiębiorstwa oraz świadczenia drobnych usług w porozumieniu z czynnikiem społecznym;
6)
zatwierdzania cen na wyroby i usługi, po uprzednim uzgodnieniu ceny z odbiorcą, w zakresie cen nie zastrzeżonych do decyzji jednostki nadrzędnej lub innych organów do tego upoważnionych;
7)
zbywania wyrobów przedsiębiorstwa na podstawie upoważnienia właściwej jednostki nadrzędnej bez udziału organizacji zbytu;
8)
zawierania umów ze spółdzielniami i z rzemieślnikami na wykonanie prac na warunkach dogodnych dla przedsiębiorstwa;
9)
dokonywania zakupów w spółdzielniach, w jednostkach gospodarki nie uspołecznionej i u osób prywatnych w przypadkach ekonomicznie uzasadnionych;
10)
wypłacania osobom prywatnym z tytułu dostaw i usług jednorazowo kwot w gotówce do wysokości 3 tys. zł.
§  5.
Państwowe przedsiębiorstwo przemysłowe może odmówić przesyłania sprawozdań statystycznych, jeśli nie są ona zatwierdzone przez Główny Urząd Statystyczny.
§  6.
Upoważnia się właściwych ministrów do:
1)
przekazywania dalszych nie wymienionych w niniejszej uchwale kompetencji ministra i dyrektora jednostki nadrzędnej państwowym przedsiębiorstwom przemysłowym;
2)
odpowiedniego dostosowania niniejszej uchwały, w oparciu o opinie aktywu gospodarczego, do warunków branżowych podległych im gałęzi przemysłu;
3)
wprowadzenia zakazu zużywania do wykonania wyrobów lub usług (§ 1 pkt 4) niektórych surowców i materiałów rozdzielanych centralnie.
§  7.
Uchwała niniejsza obejmuje łącznie zarówno uprawnienia dyrektorów państwowych przedsiębiorstw przemysłowych przewidziane w uchwale Komitetu Centralnego PZPR i Rady Ministrów PRL z dnia 9 kwietnia 1956 r., jak też uprawnienia przedsiębiorstw wymienione w niniejszej uchwale.
§  8.
Upoważnia się Prezesa Rady Ministrów do objęcia, na wniosek właściwego ministra, przepisami niniejszej uchwały, z odpowiednim ich dostosowaniem, również przedsiębiorstw innych działów gospodarki narodowej.
§  9.
Zobowiązuje się Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, Prezesa Państwowej Komisji Płac, Ministra Finansów i zainteresowanych ministrów do wydania w ciągu miesiąca od dnia wejścia w życie niniejszej uchwały aktów prawnych dostosowujących obowiązujące przepisy do postanowień niniejszej uchwały.
§  10.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Z dniem 15 marca 1958 r. nin. uchwała traci moc obowiązującą w zakresie uregulowanym zarządzeniem z dnia 24 marca 1958 r. w sprawie zasad działania i zakresu uprawnień państwowych przedsiębiorstw budowlano-montażowych podległych Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych lub przez niego nadzorowanych. (M.P.58.21.128), zgodnie z § 28 ust. 1 pkt 4 przywołanego zarządzenia.
1 § 1 pkt 1 lit. f) zmieniona przez § 1 pkt 1 uchwały nr 24 z dnia 18 stycznia 1957 r. (M.P.57.6.36) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 26 stycznia 1957 r.
2 § 1 pkt 5 zmieniony przez § 1 uchwały nr 29 z dnia 30 stycznia 1958 r. (M.P.58.25.144) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 1 stycznia 1958 r.
3 § 2 pkt 7 zmieniony przez § 1 pkt 2 uchwały nr 24 z dnia 18 stycznia 1957 r. (M.P.57.6.36) zmieniającej nin. uchwałę z dniem 26 stycznia 1957 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1956.94.1047

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Rozszerzenie uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych.
Data aktu: 10/11/1956
Data ogłoszenia: 17/11/1956
Data wejścia w życie: 17/11/1956