Zasady wydawania posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych wzmacniających pracownikom zatrudnionym w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub szczególnie uciążliwych.

UCHWAŁA Nr 134
RADY MINISTRÓW
z dnia 8 października 1984 r.
w sprawie zasad wydawania posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych wzmacniających pracownikom zatrudnionym w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub szczególnie uciążliwych.

Na podstawie art. 79 i 220 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91, z 1981 r. Nr 6, poz. 23 i z 1982 r. Nr 31, poz. 214) Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
Zakład pracy powinien zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub szczególnie uciążliwych odpowiednie posiłki, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych lub regeneracyjnych.
§  2.
1.
Posiłki profilaktyczne i regeneracyjne wzmacniające powinny być wydawane w zasadzie w formie jednego dania gorącego, sporządzonego z produktów świeżych, półproduktów lub konserw. Danie to powinno zawierać co najmniej 11% kalorii z białka i nie więcej niż 35% kalorii z tłuszczu.
2.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej określi szczegółowe warunki, jakim powinny odpowiadać posiłki, o których mowa w ust. 1, pod względem składu i wartości odżywczych oraz warunki higienicznosanitarne wydawania tych posiłków.
§  3.
1.
Zakłady pracy wydają posiłki profilaktyczne pracownikom wykonującym stale prace:
1)
związane z nadmiernym wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal u mężczyzn i 1200 kcal u kobiet,
2)
w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 0°C lub temperatura poniżej 10°C przy wilgotności względnej powietrza przekraczającej 65%, albo w warunkach narażających na stałe przemakanie odzieży,
3)
ciężkie lub uciążliwe na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; za okres zimowy uważa się okres od dnia 1 listopada do dnia 31 marca,
4)
w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura powyżej 30°C przy wilgotności względnej powietrza przekraczającej 65% albo temperatura powyżej 35°C przy wilgotności względnej powietrza przekraczającej 50% lub temperatura powyżej 40°C bez względu na wilgotność względną powietrza,
5)
pod ziemią.
2.
Pracownikom wykonującym prace określone w ust. 1 pkt 1-3 i 5 powinny być wydawane posiłki profilaktyczne o wartości kalorycznej od 800 do 1000 kcal.
3.
Pracownikom wykonującym prace określone w ust. 1 pkt 4 powinny być wydawane jako posiłki profilaktyczne specjalne zestawy żywieniowe, zapewniające wyrównanie traconych płynów, soli mineralnych i witamin.
4.
Posiłki profilaktyczne mogą być wydawane również pracownikom wykonującym prace inne niż wymienione w ust. 1, jeżeli zgodnie z opinią organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a w odniesieniu do jednostek kolejowych - organów Kolejowej Inspekcji Sanitarnej, wydaną w porozumieniu z Państwową Inspekcją Pracy, jest to niezbędne ze względów profilaktycznych.
§  4.
Posiłki profilaktyczne są wydawane pracownikom bezpłatnie.
§  5.
1.
Pracownikom wykonującym inne prace niż wymienione w § 3 mogą być wydawane posiłki regeneracyjne wzmacniające, jeżeli zgodnie z opinią organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a w odniesieniu do jednostek kolejowych - organów Kolejowej Inspekcji Sanitarnej, wydaną w porozumieniu z Państwową Inspekcją Pracy, jest to niezbędne ze względów regeneracyjnych, a także jeżeli pracownicy są zatrudnieni przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych i innych zdarzeń losowych.
2.
Posiłek regeneracyjny wzmacniający powinien zawierać od 600 do 800 kcal.
§  6.
1.
Posiłki regeneracyjne wzmacniające są wydawane odpłatnie.
2.
Odpłatność pracownika za posiłek regeneracyjny wzmacniający wynosi 40-80% kosztu surowca zużytego do produkcji tego posiłku, obliczonego według cen detalicznych.
3.
Posiłki regeneracyjne wzmacniające są wydawane bezpłatnie pracownikom wykonującym prace przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych i innych zdarzeń losowych oraz - za zgodą organu założycielskiego - pracownikom zatrudnionym stale w wydłużonym czasie pracy przy realizacji zadań inwestycyjnych objętych zamówieniami rządowymi i innymi decyzjami Rządu.
§  7.
1.
Posiłki profilaktyczne i regeneracyjne wzmacniające są wydawane pracownikom w dniach wykonywania prac uzasadniających wydawanie tych posiłków.
2.
W razie niespożycia posiłku pracownikowi nie przysługuje ekwiwalent.
3.
Posiłki powinny być wydawane w czasie regulaminowych przerw w pracy, w zasadzie po 3-4 godzinach pracy.
§  8.
Stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki profilaktyczne i regeneracyjne wzmacniające, oraz szczegółowe zasady wydawania tych posiłków ustala kierownik zakładu pracy w porozumieniu z zakładową organizacją związkową po zasięgnięciu opinii organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a w odniesieniu do jednostek kolejowych - organów Kolejowej Inspekcji Sanitarnej, wydanej w porozumieniu z Państwową Inspekcją Pracy, z zastrzeżeniem § 9.
§  9.
W jednostkach i zakładach budżetowych stanowiska pracy, na których zatrudnieni pracownicy powinni otrzymywać posiłki profilaktyczne i regeneracyjne wzmacniające, zasady wydawania tych posiłków oraz zakres i sposób ich finansowania określają właściwi ministrowie.
§  10.
Jeżeli zakład pracy nie ma możliwości, ze względu na rodzaj wykonywanej pracy przez pracowników, wydawania posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych wzmacniających lub zapewnienia korzystania z takich posiłków w placówkach żywienia zbiorowego, może w porozumieniu z zakładową organizacją związkową i właściwym terenowo organem Państwowej Inspekcji Sanitarnej, a w odniesieniu do jednostek kolejowych - z organem Kolejowej Inspekcji Sanitarnej, podjąć decyzję o wydawaniu pracownikom produktów na zasadach określonych w § 4 i 6, w celu przyrządzenia posiłków we własnym zakresie.
§  11.
Zakłady pracy pokrywają koszty produkcji lub zakupu posiłków profilaktycznych, a w odniesieniu do posiłków regeneracyjnych wzmacniających - różnicę między kosztami ich produkcji lub zakupu a odpłatnością pracowników, obciążając koszty właściwego rodzaju działalności, z zastrzeżeniem § 9.
§  12.
Kierownicy zakładów pracy, w terminie do dnia 31 grudnia 1984 r., przeprowadzą analizę zgodności podstaw wydawania posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych wzmacniających z kryteriami określonymi w § 3 i 5.
§  13.
1.
Na podstawie analizy, o której mowa w § 12, kierownicy zakładów pracy:
1)
zastąpią posiłkami profilaktycznymi posiłki regeneracyjne wzmacniające, jeżeli podstawy wydawania posiłków odpowiadają kryteriom przewidzianym dla wydawania posiłków profilaktycznych,
2)
zastąpią posiłkami regeneracyjnymi wzmacniającymi posiłki profilaktyczne, jeżeli wydawane obecnie posiłki profilaktyczne nie odpowiadają kryteriom określonym w § 3,
3)
ustalą, w porozumieniu z zakładowymi organizacjami związkowymi, odpłatność za posiłki regeneracyjne wzmacniające na zasadach określonych w § 6 ust. 2, uwzględniając możliwości finansowania oraz zróżnicowane warunki pracy.
2.
Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pracy uprawniających w dniu wejścia w życie uchwały do otrzymywania posiłków regeneracyjnych wzmacniających bezpłatnych lub za odpłatnością niższą niż 40% kosztów wkładu surowcowego zachowują te uprawnienia do dnia 31 maja 1985 r.
3.
Uchwała nie narusza uprawnień pracowników do posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych wzmacniających, dla których uprawnienia te zostały określone układami zbiorowymi pracy.
§  14.
W uchwale nr 295 Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 1971 r. w sprawie zasad odpłatności konsumentów za korzystanie z żywienia przyzakładowego oraz pokrywania kosztów tego żywienia (Monitor Polski z 1982 r. Nr 13, poz. 98) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w § 7:
a)
w ust. 1 skreśla się wyrazy: "(z wyjątkiem regeneracyjnych wzmacniających, o których mowa w ust. 3)",
b)
w ust. 2 skreśla się wyrazy: "regeneracyjnych wzmacniających, o których mowa w ust. 3, oraz",
c)
ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Odpłatność i zasady wydawania posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych wzmacniających regulują odrębne przepisy.";

2)
w § 8 w ust. 2 skreśla się wyrazy: "i § 11 ust. 1";
3)
w § 11 skreśla się ust. 1, a dotychczasowe ust. 2 i 3 oznacza się jako ust. 1 i 2.
§  15.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1984.25.168

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zasady wydawania posiłków profilaktycznych i regeneracyjnych wzmacniających pracownikom zatrudnionym w warunkach szkodliwych dla zdrowia lub szczególnie uciążliwych.
Data aktu: 08/10/1984
Data ogłoszenia: 22/11/1984
Data wejścia w życie: 22/11/1984