Niekiedy wypłata wynagrodzenia pracownikom obejmuje honorarium z tytułu przeniesienia praw własności intelektualnej. W takiej sytuacji firmy (pracodawcy), dokonujące poboru zaliczki na PIT od wynagrodzeń pracowników, mogą stosować 50 proc. pracownicze koszty uzyskania przychodów. Pojawia się jednak pytanie, czy jeżeli pracownicy zatrudnieni na stanowisku inżyniera będą przekazywać na pracodawcy rzecz wzory użytkowe, które nie zostaną zgłoszone do urzędu patentowego, to stosowanie tych 50 proc. pracowniczych kosztów uzyskania przychodów , stosownie do art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT, będzie właściwe.
Komu przysługują 50 proc. koszty
Stosownie do art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego - w wysokości 50 proc. uzyskanego przychodu.
Przepis ten należy rozpatrywać w kontekście postanowień prawa własności przemysłowej, które określają stosunki w zakresie m.in. wzorów użytkowych. 50 proc. stawka kosztów uzyskania przychodów odnosi się jedynie do tych sytuacji, w których wypłata wynagrodzenia twórcy projektu wynalazczego wiąże się z zawarciem umowy przenoszącej prawo własności tego projektu.
Sposób opodatkowania przychodów twórcy uzależniony jest od warunków, w jakich przedmiot prawa własności przemysłowej został dokonany oraz w jakiej formie uzyskiwane są przychody.
Czym są projekty wynalazcze?
Przez projekty wynalazcze rozumie się wynalazki, wzory użytkowe, wzory przemysłowe, topografie układów scalonych i projekty racjonalizatorskie (zob. art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy Prawo własności przemysłowej).
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o PIT na warunkach określonych w ustawie twórcy wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego oraz topografii układu scalonego przysługuje prawo do:
- uzyskania patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji;
- wynagrodzenia;
- wymieniania go jako twórcy w opisach, rejestrach oraz w innych dokumentach i publikacjach.
Przepisy art. 8 ust. 1 i 2 Prawa własności przemysłowej stosuje się także do współtwórcy (art. 8 ust. 3 Prawa własności przemysłowej).
Uwaga: Wzorem przemysłowym jest nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadana mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację (art. 102 Prawa własności przemysłowej).
Współtwórcom wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego uprawnienie do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje wspólnie (art. 11 ust. 2 Prawa własności przemysłowej).
Twórca wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego uprawniony do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji może przenieść to prawo nieodpłatnie lub za uzgodnioną zapłatą na rzecz przedsiębiorcy albo przekazać mu wynalazek, wzór użytkowy albo wzór przemysłowy do korzystania (art. 20 Prawa własności przemysłowej).
W przypadku przekazania wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego do korzystania zgodnie z art. 20 Prawa własności przemysłowej, z dniem jego przedstawienia na piśmie następuje przejście na przedsiębiorcę prawa do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji, pod warunkiem przyjęcia wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego przez przedsiębiorcę do wykorzystania i zawiadomienia o tym twórcy w terminie 1 miesiąca, chyba że strony ustalą inny termin (art. 21 Prawa własności przemysłowej).
Jeżeli strony nie umówiły się inaczej, twórca wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego ma prawo do wynagrodzenia za korzystanie z tego wynalazku, wzoru użytkowego albo wzoru przemysłowego przez przedsiębiorcę, gdy prawo korzystania z niego bądź prawo do uzyskania patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji przysługuje przedsiębiorcy na podstawie art. 11 ust. 3 i 5 lub art. 21 Prawa własności przemysłowej (art. 22 ust. 1 Prawa własności przemysłowej).
Kiedy nie ma zgłoszenia do urzędu patentowego
W analizowanej sprawie, z uwagi na to, że pracownicy zatrudnieni na stanowisku inżyniera będą przekazywać na rzecz pracodawcy (firmy) wzory użytkowe, które nie zostaną zgłoszone do urzędu patentowego, to norma art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT nie może mieć zastosowania do przedmiotowego wynagrodzenia. Zatem pracodawca, pobierając zaliczkę na PIT od wynagrodzeń tych pracowników (inżynierów) za przekazanie na rzecz pracodawcy rzecz wzory użytkowe, które nie zostaną zgłoszone do urzędu patentowego, nie może stosować 50 proc. pracowniczych kosztów uzyskania przychodów, stosownie do art. 22 ust. 9 pkt 1 ustawy o PIT.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 24 października 2024 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.436.2024.2.SJ).
Czytaj również: Kiedy jedna osoba składa kilka różnych PIT-ów
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
