Postępowanie uproszczone w sprawach o zbrodnie i występki na ziemiach b. zaboru austrjackiego.

USTAWA
z dnia 21 października 1919 r.
o postępowaniu uproszczonem w sprawach o zbrodnie i występki na ziemiach b. zaboru austrjackiego.

Art.  1.

Z powodu wszystkich zbrodni i występków, nie należących do orzecznictwa sądów przysięgłych, prokurator sądu okręgowego może zamiast wnosić akt oskarżenia - postawić wniosek o ukaranie w postępowaniu uproszczonem, jeżeli według zachodzących okoliczności można przyjąć, że, pomijając kary dodatkowe, nie wypadnie wymierzyć kary surowszej, jak grzywnę lub karę na wolności najwyżej przez jeden rok i to bądź samą, bądź w połączeniu z grzywną.

W postępowaniu uproszczonem przeprowadza rozprawę główną i rozstrzyga jeden sędzia.

O ile niniejsza ustawa nie zawiera odmiennych przepisów, obowiązują w postępowaniu uproszczonem przepisy ustawy o postępowaniu karnem.

Oskarżyciel prywatny nie ma prawa stawiać wniosku, aby wdrożono postępowanie uproszczone. W przypadkach objęcia ścigania przez stronę cywilną (§ 48 p. k.) postępowanie uproszczone nie ma zastosowania.

Art.  2.

Wniosek (art. 1) winien obejmować oprócz dat, wymienionych w punktach 1 - 4 § 207 p. k., także przytoczenie środków dowodowych, których prokurator chce użyć. Wniosku nie potrzeba uzasadniać. Równocześnie można postawić wniosek, aby aresztowano obwinionego.

Wnioski powyższe należy w tylu egzemplarzach, ilu potrzeba w myśl ustępu ostatniego § 207 p. k., postawić u sędziego orzekającego, a zarazem zawiadomić o wniosku sędziego, u którego sprawa poprzednio zawisła.

Art.  3.

Jeżeli sędzia orzekający ma wątpliwości co do aresztowania obwinionego, co do właściwości sądu lub co do dopuszczalności postępowania uproszczonego, albo jeżeli mniema, że wniosek ma wadę formalną, że czyn zarzucony obwinionemu nie podlega sądowi, że ściganie jest wykluczone z powodu przedawnienia, ułaskawienia (§ 2 p. k.), lub z innej przyczyny prawa procesowego, albo że zachodzi brak żądania, wymaganego przez ustawę do ścigania, lub też niema wymaganego przez ustawę zezwolenia osoby do tego uprawnionej, wreszcie jeżeli obwiniony żali się na aresztowanie, należy zasięgnąć rozstrzygnięcia Izby Radnej.

Art.  4.

Jeżeli Izba Radna zadecyduje, że sąd, wymieniony we wniosku, jest niewłaściwy, odstąpi sprawę sądowi właściwemu.

Jeżeli wniosek odrzucono tymczasowo z powodu wady formalnej, albo jeżeli uznano postępowanie uproszczone za niedopuszczalne, prokurator powinien postawić wnioski, potrzebne do wdrożenia lub dalszego prowadzenia postępowania.

Jeżeli Izba Radna uważa ściganie czynu za niedopuszczalne z jednej z przyczyn, wymienionych w art. 3, zastanawia postępowanie.

Od rozstrzygnień Izby Radnej o aresztowaniu przysługuje obu stronom, od rozstrzygnienia zastanawiającego postępowanie, przysługuje prokuratorowi zażalenie do Trybunału drugiej instancji (§ 114 p. k.).

Uchwały Izby Radnej, ani uchwały Trybunału drugiej instancji, któremi uznano sąd za właściwy, czyn za podlegający ściganiu lub postępowanie uproszczone za dopuszczalne, nie wiążą sądu orzekającego.

Art.  5.

Jeżeli wnioski prokuratora nie budzą wątpliwości, albo jeżeli decyzja Izby Radnej lub Trybunału drugiej instancji usunęła podniesione wątpliwości, sędzia orzekający zarządza rozprawę.

Art.  6.

Pod względem przygotowań do rozprawy głównej, samej rozprawy głównej i wyroku obowiązują analogicznie postanowienia rozdziałów XVII i XVIII (§ 220 - 297 p. k.), z następującemi zmianami i uzupełnieniami:

1)
Sędzia orzekający może polecić obwinionemu, aby ustanowił sobie obrońcę i wymienił jego nazwisko w zakreślonym terminie; sędzia musi wydać takie polecenie, jeżeli obwiniony nie ma jeszcze 18 lat. Jeżeli obwiniony nie zastosuje się do tego polecenia, ustanowi mu sędzia obrońcę z urzędu i to pod nieważnością, o ile obwiniony nie ma jeszcze lat 18 (§ 281 1. 3 p. k.). Ustanowienie to odnosi się do całego postępowania.
2)
Wezwanie oskarżonego winno oprócz treści, przepisanej w § 221 p. k., i dołączonego odpisu wniosku o ukaranie w postępowaniu uproszczonem (art. 2) zawierać polecenie, aby dostarczył do rozprawy środków dowodowych, służących do jego obrony, lub doniósł o nich sądowi w porę tak, aby można było skorzystać z nich na rozprawie głównej. W wezwaniu tem może być umieszczone polecenie, aby oskarżony ustanowił sobie obrońcę. W postępowaniu uproszczonem nie potrzeba udzielać przeciwnikowi spisu świadków i znawców, którzy mają być dodatkowo wezwani (§ 222 p. k.).
3)
Postanowienia § 224 p. k. mogą być stosowane tylko wtedy, jeżeli chodzi o dochodzenia, których nie można przeprowadzić na rozprawie głównej.
4) 1
Przełożony Trybunału pierwszej instancji może na wniosek prokuratora lub za jego zgodą zarządzić, iż rozprawa główna odbędzie się w siedzibie sądu powiatowego, jeżeli to przyczyni się do przyśpieszenia, albo ułatwienia rozpatrzenia sprawy lub do oszczędzenia kosztów; może nadto na wniosek prokuratora zlecić przeprowadzenie rozprawy i wydanie rozstrzygnienia także jednemu z sędziów tego sądu powiatowego, który w myśl § 51 do 56 p. k. jest miejscowo właściwy. W tym ostatnim wypadku może prokurator zlecić pełnienie obowiązków oskarżyciela funkcjonariuszowi prokuratorskiemu przy sądzie powiatowym.

Przeciw powyższym postanowieniom przełożonego Trybunału pierwszej instancji niema środka prawnego.

Zlecenie przeprowadzenia rozprawy i wydania rozstrzygnięcia obejmuje także należące do pierwszej instancji rozpatrzenie sprawy o warunkowe zawieszenie wykonania kary. Po wyroku sprawę o warunkowe zawieszenie wykonania kary rozpoznaje ten sędzia sądu powiatowego, który wyrok wydał, a jeśli już nie wchodzi w skład danego sądu powiatowego, inny sędzia tegoż sądu. Wniosek spóźniony odrzuca jednak sędzia orzekający sądu okręgowego, jeśli akta sprawy nie znajdują się w sądzie powiatowym.

5)
Jeżeli nie przeprowadzono ani śledztwa wstępnego, ani sądowych dochodzeń przygotowawczych, należy na żądanie oskarżonego wykluczyć jawność rozprawy głównej.
6)
Sędzia orzekający ma prawo i obowiązki przewodniczącego i Trybunału.
7)
Zamiast aktu oskarżenia należy odczytać wniosek o ukaranie w postępowaniu uproszczonem.
8)
Pomijając kary dodatkowe, sędzia nie może pod nieważnością (§ 281 L. 11 p. k.) wymierzyć kary surowszej, jak grzywnę lub karę na wolności najwyżej przez jeden rok, i to bądź samą bądź w połączeniu z grzywną.

Jeżeli uważa za odpowiednią karę surowszą, przerwie rozprawę. O zmierzającym do tego wniosku prokuratora rozstrzyga sędzia po wysłuchaniu oskarżonego (obrońcy). Jeżeli rozprawę przerwano, prokurator winien w trzech dniach postawić wnioski względem wdrożenia zwykłego postępowania w myśl przepisów ustawy (§ 27 p. k.)

9.
Także w przypadku, przewidzianym w § 278 p. k., nie może sędzia orzekający orzec kary surowszej od przytoczonej pod L 8
Art.  7.

Od wyroków, zapadłych w postępowaniu uproszczonem, dopuszczalne jest oprócz wypadku, przewidzianego w art. 9, odwołanie O odwołaniu roztrzyga Trybunał pierwszej instancji.

Co do postępowania i wznowienia obowiązują analogicznie przepisy § 464 - 480 p. k., z wyjątkiem ustępu ostatniego § 470, 475, 476 i 478 oraz ustępu drugiego § 480, tudzież z następującemi zmianami i uzupełnieniami:

1)
Z powodu wymiaru kary wolno wnieść odwołanie na niekorzyść oskarżonego tylko wtedy, jeżeli wymierzona kara nie przekracza połowy najniższego ustawowego wymiaru kary.

Prokurator może wnieść odwołanie także z tego powodu, że sędzia nie uwzględnił jego wniosku, aby przerwać rozprawę celem wdrożenia zwykłego postępowania (art. 6 L. 8).

2)
Jeżeli uwzględniono odwołanie prokuratora od orzeczenia o karze, nie można mimo to podwyższyć kary ponad granice wymiaru podane w art. 6 L. 8.

Jeżeli sędzia nie uwzględnił wniosku prokuratora, aby przerwać rozprawę w myśl art. 6 L. 8, a Trybunał odwoławczy jest zdania, że wniosek ten należało uwzględnić, może wskutek odwołania prokuratora, wniesionego z powodu nieuwzględnienia powyższego wniosku, uchylić wyrok już na posiedzeniu niejawnem i zarządzić wdrożenie postępowania zwyczajnego.

3)
Także prokurator może wnieść odwołanie na korzyść oskarżonego.
4)
Za przyczyny nieważności według § 468 L. 2 p. k., należy uważać okoliczności, podane w § 281 p. k. pod L. 2 - 5.

Ustęp ostatni § 281 p. k. ma odpowiednie zastosowanie także w postępowaniu uproszczonem.

5)
Jeżeli oskarżony jest aresztowany, należy go doprowadzić do rozprawy (§ 239 p. k.).
6)
Jeżeli przy rozprawie nad odwołaniem przesłuchuje się nowych świadków lub znawców, należy przesłuchać także tych świadków i znawców, na zeznaniach których opiera się wyrok pierwszej instancji, o ile oskarżony lub prokurator tego żądają albo sąd odwoławczy uzna to za potrzebne.
7)
Sąd odwoławczy powinien także wtedy, gdy uchyla wyrok dla jednej z przyczyn, wymienionych w punktach 1 i 2 § 468 i w punktach 6 i 7 § 281 p. k., orzec w sprawie samej bądź zaraz, bądź na późniejszem posiedzeniu, w razie potrzeby po powtórzeniu rozprawy, przeprowadzonej, w I instancji i, po poprawieniu wadliwej czynności procesowej, chyba że sąd odwoławczy uzna się niewłaściwym lub że sędzia pierwszej instancji orzekł o czynie, którego osądzenie należy do sądu przysięgłych. W pierwszym wypadku należy odstąpić sprawę sądowi właściwemu, a w drugim postarać się o wdrożenie przepisanego w ustawie postępowania.
8)
O dopuszczeniu wznowienia postępowania decyduje sędzia orzekający w Trybunale pierwszej instancji, w którym lub w którego okręgu postępowanie było prowadzone.

Termin do wniesienia zażalenia przeciw odmówieniu wznowienia wynosi 8 dni.

Art.  8.

Do sędziego orzekającego należy także powzięcie wszystkich innych decyzji poza rozprawą główną, do których zresztą powołany jest Trybunał lub Izba Radna. O ile tok instancji nie jest wyraźnie wzbroniony, przysługuje interesowanym od takich uchwał, tudzież od zarządzenia lub uchylenia aresztu i od oznaczenia sumy zabezpieczenia, zażalenie do Trybunału pierwszej instancji. Należy je wnieść w trzech dniach, o ile nie przepisano czego innego; zażalenie ma skutek zawieszający, o ile skutek taki miałoby także względem Trybunału lub Izby Radnej (§ 197 p. k.). Od decyzji Trybunału pierwszej instancji niema już dalszego środka prawnego.

Art.  9.

Przepisy § 427 i 428 p. k. należy stosować analogicznie także w postępowaniu uproszczonem z tą zmianą, że o sprzeciwie rozstrzyga Trybunał pierwszej instancji po wysłuchaniu prokuratora.

Art.  10.

Przed upływem każdego roku wyznacza prezes sądu okręgowego na rok następny tych sędziów Trybunału i sędziów przy sądach powiatowych, którzy mają orzekać w postępowaniu uproszczonem.

Art.  11.

Ustawa ta wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1920 r. na obszarze b. zaboru austrjackiego.

Niema jednak zastosowania w sprawach, w których w dniu powyższym oskarżonego postawiono już prawomocnie w stan oskarżenia.

Art.  12.

Wykonanie tej ustawy poleca się Ministrowi Sprawiedliwości.

1 Art. 6 pkt 4:

- zmieniony przez art. 6 ustawy z dnia 11 sierpnia 1923 r. w przedmiocie zmiany niektórych postanowień ustaw karnych oraz przepisów karno-administracyjnych, skarbowych i dyscyplinarnych, obowiązujących w b. dzielnicy austrjackiej. (Dz.U.23.90.704) z dniem 29 września 1923 r.

- zmieniony przez art. 2 rozp. z mocą ustawy Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 maja 1927 r. uzupełniającego przepisy o warunkowem zawieszeniu wykonania kary na obszarze mocy obowiązującej ustawy postępowania karnego z dnia 23 maja 1873 r. (Dz.U.27.47.424) z dniem 31 maja 1927 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1919.87.473

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Postępowanie uproszczone w sprawach o zbrodnie i występki na ziemiach b. zaboru austrjackiego.
Data aktu: 21/10/1919
Data ogłoszenia: 21/11/1919
Data wejścia w życie: 01/01/1920