Przepisy dyscyplinarne dla obrońców.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 25 lutego 1932 r.
w sprawie przepisów dyscyplinarnych dla obrońców.

Na podstawie art. 18 przepisów wprowadzających kodeks postępowania karnego z dnia 19 marca 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 33, poz. 314) w brzmieniu ustawy z dnia 21 stycznia 1932 r. zmieniającej niektóre przepisy postępowania karnego (Dz. U. R. P. Nr. 10, poz. 60) zarządzam co następuje:
§  1.
W przepisach niniejszego rozporządzenia przez wyrażenie ogólne "obrońca" rozumieć należy;
a)
obrońców sądowych i obrońców przy sądach grodzkich, upoważnionych do prowadzenia cudzych spraw na mocy dekretu z dnia 8 lutego 1919 r. w przedmiocie przepisów tymczasowych o obrońcach sądowych i obrońcach przy sądach pokoju (Dz. P. P. P. Nr. 15, poz. 205);
b)
obrońców karnych, ustanowionych na mocy § 39 ustawy postępowania karnego 1873 r. oraz art. 17 przepisów wprowadzających kodeks postępowania karnego (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr. 33, poz. 314);
c)
obrońców karnych przy sądach grodzkich, przewidzianych w art. 15 przepisów wprowadzających kodeks postępowania karnego (Dz. U. R. P. z 1928 r. Nr. 33, poz. 314).
§  2.
Za wykroczenie przeciw swym obowiązkom i uchybienie godności zawodu obrończego ulegają obrońcy karze dyscyplinarnej.

Odpowiedzialność karna nie wyłącza odpowiedzialności dyscyplinarnej. Wyrok uniewinniający sądu karnego nie tamuje rozpoznania sprawy na drodze dyscyplinarnej.

§  3.
Kary dyscyplinarne są następujące:
  1)
upomnienie;
  2)
nagana;
3) 
zawieszenie w czynnościach obrońcy na czas do jednego roku;
  4)
skreślenie z listy obrońców.
§  4.
Obok kary nagany można orzec dodatkowo grzywnę do pięciu tysięcy złotych.
§  5.
Kara skreślenia z listy pociąga za sobą utratę na zawsze prawa do wykonywania zawodu obrońcy.
§  6.
Jeżeli od chwili przewinienia do chwili wszczęcia postępowania dyscyplinarnego upłynęło pięć lat, postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte, a w razie wszczęcia - należy je umorzyć.

Jeżeli jednak czyn zawiera znamiona przestępstwa karnego, przedawnienie dyscyplinarne nie może nastąpić wcześniej, niż przedawnienie karne.

§  7.
Do orzekania w sprawach dyscyplinarnych obrońców powołane są:
a)
sądy dyscyplinarne okręgowe, orzekające w pierwszej instancji w składzie trzech sędziów okręgowych;
b)
sądy dyscyplinarne okręgu apelacyjnego, orzekające w drugiej instancji w składzie trzech sędziów apelacyjnych.

Członków sądu dyscyplinarnego w liczbie trzech sędziów i dwóch zastępców wybierają zgromadzenia ogólne właściwych sądów przed końcem każdego roku na rok następny. W razie potrzeby, uzupełnienie składu może nastąpić w ciągu roku.

§  8.
Przewodniczącym sądu dyscyplinarnego jest najstarszy służbą sędzia, należący do składu sądzącego.

Przewodniczący czuwa nad należytem funkcjonowaniem sądu dyscyplinarnego, wyznacza sprawozdawców i terminy posiedzeń, oraz kieruje rozprawą i obradami.

§  9.
Sądy dyscyplinarne są w zakresie orzecznictwa niezawisłe.

Orzeczenia zapadają większością głosów na podstawie swobodnej oceny dowodów i wyników postępowania. Przewodniczący głosuje ostatni.

§  10.
Przy sądach dyscyplinarnych czynni są rzecznicy dyscyplinarni.

Rzecznikami dyscyplinarnymi w sądach dyscyplinarnych okręgowych są prokuratorzy okręgowi, w sądach dyscyplinarnych okręgu apelacyjnego - prokuratorzy apelacyjni.

Prokuratora okręgowego i apelacyjnego może. zastąpić wiceprokurator lub podprokurator, wyznaczony przez prokuratora dla oznaczonej sprawy.

§  11.
Rzecznik dyscyplinarny bierze udział we wszystkich posiedzeniach sądu dyscyplinarnego, z wyjątkiem narad i głosowania.

Przed powzięciem jakiegokolwiek orzeczenia, sąd dyscyplinarny wysłucha wniosków rzecznika.

§  12.
Obwiniony może przybrać obrońcę z pośród adwokatów lub obrońców.
§  13.
Postępowanie dyscyplinarne jest tajne.

Podczas rozprawy, prócz osób biorących udział w sprawie, mogą być obecni dwaj mężowie zaufania, wybrani przez obwinionego z pośród adwokatów i obrońców.

§  14.
Właściwość sądu dyscyplinarnego określa siedziba obrońcy w chwili wszczęcia postępowania dyscyplinarnego.
§  15.
Sąd dyscyplinarny okręgowy wszczyna postępowanie z własnej inicjatywy, na wniosek rzecznika dyscyplinarnego, na podstawie zawiadomienia sądu lub urzędu albo wskutek skargi osoby pokrzywdzonej.
§  16.
Przed powzięciem postanowienia o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, sąd dyscyplinarny winien dać możność obwinionemu złożenia wyjaśnień, a w razie potrzeby może zarządzić wyświetlenie stanu sprawy za pośrednictwem jednego ze swych członków.
§  17.
Postanowienie o wszczęciu lub zaniechaniu postępowania dyscyplinarnego wydaje sąd na posiedzeniu niejawnem, a odpisy jego przesyła stronom.

Przeciw postanowieniu o zaniechaniu postępowania dyscyplinarnego służy rzecznikowi w ciągu 7 dni od dnia doręczenia zażalenie do sądu dyscyplinarnego właściwego okręgu apelacyjnego.

§  18.
W postanowieniu o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego należy dokładnie oznaczyć zarzuty, mające być przedmiotem postępowania.
§  19.
Sąd dyscyplinarny okręgowy na posiedzeniu niejawnem może zawiesić tymczasowo w czynnościach obrońcę:
a)
przeciw któremu wszczęto postępowanie karne lub dyscyplinarne;
b)
przeciw któremu wszczęto postępowanie sądowe o ubezwłasnowolnienie;
c)
któremu ogłoszono upadłość.

Przed powzięciem postanowienia sąd wysłucha obwinionego, o ile na wezwanie się stawi.

§  20.
Postanowienie w przedmiocie zawieszenia ulega zaskarżeniu w ciągu siedmiu dni od doręczenia do sądu dyscyplinarnego właściwego okręgu apelacyjnego, który rozstrzyga na posiedzeniu niejawnem. Skarga nie wstrzymuje wykonania.

Odpis postanowienia w przedmiocie zawieszenia przesyła się celem wykonania władzom sądowym, wskazanym w § 39 ust. 1 niniejszego rozporządzenia.

Orzekając karę zawieszenia w czynnościach, sąd może zaliczyć na jej poczet czas tymczasowego zawieszenia w całości lub w części.

§  21.
Wszczynając postępowanie dyscyplinarne, sąd może zarządzić odrazu rozprawę lub polecić przeprowadzenie śledztwa sędziemu, wyznaczonemu z poza swego grona.
§  22.
Sędzia, wyznaczony do przeprowadzenia śledztwa bada okoliczności sprawy i zbiera dowody; świadków i biegłych w razie potrzeby przesłuchuje pod przysięgą.

Sądy oraz inne władze państwowe i samorządowe obowiązane są udzielać sędziemu na jego żądanie pomocy.

§  23.
Po ukończeniu śledztwa, sędzia wyznaczony przesyła akta rzecznikowi dyscyplinarnemu w celu przedstawienia wniosku. Przed odesłaniem akt, sędzia powinien dać obwinionemu lub jego obrońcy możność przejrzenia akt i poczynienia wyciągów.

Rzecznik dyscyplinarny i obwiniony mogą składać wnioski o uzupełnienie śledztwa.

§  24.
Sąd dyscyplinarny okręgowy, po otrzymaniu wniosku rzecznika, na posiedzeniu niejawnem:
a)
zarządza w miarę potrzeby uzupełnienie śledztwa;
b)
zarządza wyznaczenie rozprawy i rozstrzyga o potrzebie wezwania świadków i biegłych;
c)
wydaje wyrok skazujący, jeżeli wymierza tylko karę upomnienia;
d)
umarza postępowanie dyscyplinarne.
§  25.
W razie skazania bez rozprawy na karę upomnienia, odpis wyroku z uzasadnieniem doręcza się rzecznikowi i obwinionemu, którzy mogą w ciągu siedmiu dni od daty doręczenia zażądać przeprowadzenia rozprawy.

W razie takiego żądania, wyrok poprzedni uważa się za niebyły.

§  26.
Odpis postanowienia umarzającego postępowanie dyscyplinarne wraz z uzasadnieniem doręcza się rzecznikowi, któremu służy skarga w ciągu dni siedmiu od daty doręczenia. Skargę rozstrzyga sąd dyscyplinarny właściwego okręgu apelacyjnego na posiedzeniu niejawnem.

Po uprawomocnieniu się postanowienia, doręcza się jego odpis obwinionemu.

§  27.
Przewodniczący wyznacza termin rozprawy i zawiadamia o nim rzecznika, obwinionego i jego obrońcę, oraz wzywa powołanych do rozprawy świadków i biegłych.

Nieusprawiedliwione niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy nie wstrzymuje rozpoznania sprawy.

§  28.
Wnioski rzecznika i obwinionego lub jego obrońcy w przedmiocie dowodów, przedstawione przed rozprawą, sąd rozpoznaje na posiedzeniu niejawnem.
§  29.
Rozprawę rozpoczyna odczytanie postanowienia, zarządzającego jej wyznaczenie, poczem następuje przesłuchanie obwinionego. Akta dochodzeń i śledztwa sąd może odczytać według swego uznania. Jeśli sąd uzna to za potrzebne, zarządzi bezpośrednie przeprowadzenie dowodów, jakich dostarczyły dochodzenia i śledztwo lub które dopuszczono później.

Rozprawę kończą przemówienia rzecznika i obrońcy obwinionego, poczem obwinionemu służy głos ostatni.

§  30.
Jeżeli w toku rozprawy ujawni się nowe przewinienie, sąd może wydać co do niego wyrok tylko za zgodą rzecznika i obwinionego lub jego obrońcy. W braku zgody, należy wszcząć osobne postępowanie.
§  31.
Koszty postępowania dyscyplinarnego ponosi w razie wyroku skazującego obwiniony, w innych wypadkach - Skarb Państwa.
§  32.
W naradzie i głosowaniu uczestniczą wyłącznie orzekający członkowie sądu.

Sentencję wyroku, sporządzoną bezpośrednio po głosowaniu, podpisują wszyscy sędziowie, poczem przewodniczący ją ogłasza.

Wyrok z uzasadnieniem należy sporządzić w ciągu siedmiu dni i niezwłocznie doręczyć rzecznikowi i obwinionemu.

§  33.
Z przebiegu rozprawy spisuje się protokół, który zawiera wymienienie składu sądu i osób obecnych na rozprawie oraz przedstawienie przebiegu rozprawy z podaniem treści zeznań świadków i opinji biegłych. Protokół podpisują przewodniczący i protokólant.
§  34.
Od wyroku sądu okręgowego odwołanie do sądu dyscyplinarnego właściwego okręgu apelacyjnego służy obwinionemu, jeżeli go skazano na karę zawieszenia w czynnościach lub skreślenia z listy, rzecznikowi dyscyplinarnemu zaś - jeżeli wnosił o wymierzenie takiej kary, a sąd wydał wyrok uniewinniający lub skazujący na karę łagodniejszą od żądanej.

Odwołanie składa się w sądzie dyscyplinarnym okręgowym w ciągu 7 dni od daty doręczenia wyroku.

W razie śmierci obwinionego przed upływem terminu do złożenia odwołania, prawo odwołania służy jego żonie oraz krewnym w linji prostej w ciągu miesiąca od dnia jego śmierci.

§  35.
Sąd dyscyplinarny okręgu apelacyjnego na posiedzeniu niejawnem:
a)
odrzuca odwołanie, gdy jest niedopuszczalne, spóźnione lub niepodpisane przez osobę uprawnioną, - albo
b)
zarządza wyznaczenie rozprawy odwoławczej.
§  36.
Do postępowania odwoławczego mają odpowiednie zastosowanie przepisy o postępowaniu przed sądem dyscyplinarnym pierwszej instancji. Sąd dyscyplinarny okręgu apelacyjnego może zlecić uzupełnienie materjału dowodowego jednemu ze swych członków.
§  37.
Sąd dyscyplinarny okręgu apelacyjnego orzeka ostatecznie, po wysłuchaniu rzecznika, obwinionego i jego obrońcy.

Zażalenia na postanowienia sądu okręgowego rozpoznaje sąd dyscyplinarny okręgu apelacyjnego na posiedzeniu niejawnem.

§  38.
Jeżeli obwiniony złoży w toku postępowania dyscyplinarnego podanie o skreślenie go z listy obrońców, wówczas rozpoznanie tego podania odracza się do chwili prawomocnego ukończenia postępowania dyscyplinarnego.
§  39.
Po uprawomocnieniu się wyroku, przewodniczący sądu okręgowego dyscyplinarnego przesyła odpis wyroku z uzasadnieniem prezesom właściwego sądu okręgowego i apelacyjnego, w których okręgu skazany wpisany jest na listę.

Orzeczenia dyscyplinarne można podawać do wiadomości publicznej jedynie po ich uprawomocnieniu się, na zasadzie postanowienia sądu dyscyplinarnego.

§  40.
Wykonanie wyroku należy:
a)
o ile chodzi o obrońców przy sądach grodzkich i obrońców karnych przy sądach grodzkich - do prezesa właściwego sądu okręgowego;
b)
o ile chodzi o obrońców sądowych i obrońców karnych - do prezesa właściwego sądu apelacyjnego.
§  41.
Grzywny wpływają na rzecz Skarbu Państwa.
§  42.
Wznowienie postępowania dyscyplinarnego na niekorzyść obwinionego może nastąpić na wniosek rzecznika dyscyplinarnego, jeżeli umorzenie postępowania albo wydanie wyroku nastąpiło wskutek przestępstwa karnego, albo jeżeli w ciągu pięciu lat od umorzenia lub wyroku wyjdą najaw nowe okoliczności lub dowody, które mogą uzasadnić skazanie lub wymierzenie kary surowszej.
§  43.
Wznowienie postępowania dyscyplinarnego na korzyść skazanego może nastąpić nawet po jego śmierci, jeżeli wyjdą najaw nowe okoliczności lub dowody, które mogą uzasadnić uniewinnienie lub wymierzenie kary łagodniejszej.

W razie śmierci skazanego, wnioski o wznowienie przedstawiać mogą: żona skazanego, jego krewni w linji prostej oraz rzecznik dyscyplinarny.

§  44.
Wniosek o wznowienie postępowania dyscyplinarnego składa się do sądu, który rozpoznawał sprawę w pierwszej instancji, najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od chwili powzięcia przez uprawnionego do wniosku wiadomości o okolicznościach, wymienionych w § 42 lub 43.

Sąd ten rozpoznaje wniosek na posiedzeniu niejawnem, po zażądaniu pisemnego oświadczenia strony przeciwnej i przeprowadzeniu w razie potrzeby śledztwa.

Postanowienie w przedmiocie wznowienia ulega zaskarżeniu do sądu dyscyplinarnego właściwego okręgu apelacyjnego w ciągu siedmiu dni od doręczenia.

Wznawiając postępowanie, sąd może zarządzić wstrzymanie wykonania wyroku.

§  45.
Jeżeli dopuszczono wznowienie na korzyść skazanego, w nowym wyroku nie można wymierzyć kary surowszej.
§  46.
Jeżeli przewinienie zawiera znamiona przestępstwa karnego, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tem właściwego prokuratora.

Postępowanie karne nie wstrzymuje toku postępowania dyscyplinarnego.

§  47.
Jeżeli postępowanie dyscyplinarne nie było wszczęte, wówczas, po prawomocnem zakończeniu postępowania karnego, sąd karny przesyła akta właściwemu sądowi dyscyplinarnemu okręgowemu, który na posiedzeniu niejawnem rozstrzyga, czy należy wszcząć postępowanie dyscyplinarne.
§  48.
Jeżeli przeciwko obrońcy zapadł prawomocny wyrok karny, pociągający za sobą w myśl ustawy utratę prawa wykonywania zawodu, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tem bezzwłocznie prezesa właściwego sądu okręgowego lub apelacyjnego, który zarządza skreślenie skazanego z listy obrońców.
§  49.
Jeżeli miejsce pobytu obwinionego, jest nieznane i nie da się bez szczególnych trudności ustalić, wszelkie pisma doręcza się jego obrońcy, którego w razie potrzeby wyznaczyć należy z urzędu.

W razie wydania w tych warunkach wyroku, obwiniony może w ciągu miesiąca od daty, kiedy się o nim dowiedział, zażądać wznowienia postępowania, choćby nie zachodziły warunki wymienione w § 43. Przepis § 43 ust. 2 ma tu odpowiednie zastosowanie.

§  50.
Sąd dyscyplinarny na posiedzeniu niejawnem może na prośbę obwinionego przywrócić mu termin do złożenia odwołania lub zażalenia.

Wniosek o przywrócenie terminu składa się wraz z odwołaniem lub zażaleniem do sądu pierwszej instancji w ciągu siedmiu dni od ustania przeszkody.

§  51.
Pisma dotyczące postępowania dyscyplinarnego są wolne od wszelkich opłat.
§  52.
O ile przepisy niniejszego rozporządzenia nie zawierają odmiennych postanowień, mają odpowiednie zastosowanie przepisy kodeksu postępowania karnego.
§  53.
Sprawy, wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, toczą się do końca według dotychczasowych przepisów.

Wznowienie postępowania, zakończonego według dotychczasowych przepisów, nastąpić może na zasadzie przepisów niniejszego rozporządzenia.

§  54.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 marca 1932 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1932.15.89

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Przepisy dyscyplinarne dla obrońców.
Data aktu: 25/02/1932
Data ogłoszenia: 29/02/1932
Data wejścia w życie: 01/03/1932