Rozciągnięcie mocy obowiązującej niektórych przepisów prawa cywilnego i handlowego na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 18 listopada 1938 r.
o rozciągnięciu mocy obowiązującej niektórych przepisów prawa cywilnego i handlowego na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego.

Na podstawie art. 55 ust. (2) ustawy konstytucyjnej postanawiam co następuje:
Art.  1.

Na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego rozciąga się z dniem 1 stycznia 1939 r. moc obowiązującą następujących aktów ustawodawczych wraz z późniejszymi zmianami:

1)
rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 20 października 1926 r. o uzupełnieniu przepisów normujących ustrój władz spółek akcyjnych (Dz. U. R. P. Nr 103, poz. 598);
2)
rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 kwietnia 1927 r. o należnościach za sporządzenie protestu (Dz. U. R. P. Nr 43, poz. 381);
3)
rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. Kodeks zobowiązań (Dz. U. R. P. Nr 82, poz. 598);
4)
rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. Przepisy wprowadzające kodeks zobowiązań (Dz. U, R. P. Nr 82, poz. 599);
5)
rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. Kodeks handlowy część I (Dz. U. R, P. Nr 57, poz. 502);
6)
rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. Przepisy wprowadzające kodeks handlowy część I (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 503);
7)
ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. R. P. Nr 37, poz. 282);
8)
ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo czekowe (Dz. U. R. P. Nr 37, poz. 283).
Art.  2.
(1)
Ilekroć w akcie ustawodawczym, wymienionym w art. 1, jest mowa o przepisie, który nie miał lub nie zachował mocy na ziemiach odzyskanych, rozumie się analogiczny przepis na tych ziemiach dotychczas obowiązujący; przepisy, utrzymane w mocy, stosuje się odpowiednio.
(2)
W szczególności z dniem 1 stycznia 1939 r. tracą moc obowiązującą:
1)
ustawa z dnia 28 kwietnia 1889 r. o zakładaniu i prowadzeniu składowych domów publicznych (Dz. u. p. austr. Nr 64);
2)
ustawa z dnia 6 marca 1906 r. o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (Dz. u. p. austr. Nr 58);
3)
ustawa z dnia 3 kwietnia 1906 r. o czeku (Dz. u, p. austr. Nr 84);
4)
ustawa wekslowa z dnia 13 grudnia 1927 r. (Zb. ust. 1 rozp. czeskosłow. Nr 1 z 1928 r.);
5)
ustawa z dnia 12 kwietnia 1935 r. o interesach ratowych (Zb. ust, i rozp. czeskosłow. Nr 76).
(3)
Pozostają natomiast w mocy przepisy, normujące stosunek pracy pomocników handlowych.
Art.  3.

Do czasu rozciągnięcia na ziemie odzyskane mocy obowiązującej ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 396) pozostają w mocy przepisy § 1154 b kodeksu cywilnego austriackiego w brzmieniu, nadanym ustawą z dnia 1 kwietnia 1921 r. (Zb. ust. 1 rozp. czeskosłow. Nr 155).

Art.  4.

Zamiast art. XXXVIII-XLII przepisów wprowadzających kodeks handlowy część I należy na obszarze ziem odzyskanych stosować przepisy, zawarte w art. 5 i 6 dekretu niniejszego.

Art.  5.
(1)
Do spółek akcyjnych, mających swą siedzibę na obszarze ziem odzyskanych, a zarejestrowanych lub zgłoszonych do zarejestrowania przed dniem 1 stycznia 1939 r., przepisy kodeksu handlowego o spółkach akcyjnych stosować się będzie od dnia zarejestrowania statutu, uzgodnionego z przepisami kodeksu handlowego.
(2)
Uzgodnienie statutu w trybie, przewidzianym przez prawo, obowiązujące przed dniem 1 stycznia 1939 r., oraz zgłoszenie do rejestru handlowego uzgodnionego statutu powinno nastąpić najpóźniej do dnia 30 czerwca 1940 r.
(3)
Po upływie tego terminu sprzeczne z przepisami kodeksu handlowego postanowienia statutów takich spółek nie będą miały mocy prawnej.
(4)
Spółki, które w powyższym terminie nie uzgodnią w istotnych punktach swych statutów z przepisami kodeksu handlowego o spółkach akcyjnych, mogą ulec rozwiązaniu i likwidacji na mocy orzeczenia sądu rejestrowego, wydanego na wniosek Ministra Przemysłu i Handlu. Postanowienia sądu rejestrowego w tym przedmiocie podlegają wykonaniu dopiero po ich uprawomocnieniu się.
(5)
Rozwiązanie spółki na podstawie przepisu ustępu poprzedzającego może nastąpić tylko do dnia 30 czerwca 1945 r.
Art.  6.
(1)
Do spółek akcyjnych, mających swą siedzibę na obszarze ziem odzyskanych, a zarejestrowanych lub zgłoszonych do zarejestrowania przed dniem 1 stycznia 1939 r., nie stosuje się przepisów kodeksu handlowego, o ile mogłyby naruszyć prawa nabyte.
(2)
W szczególności stosować się nie będzie przepisów następujących:
1)
art. 307-309 i 311-338 o zawiązaniu spółek akcyjnych;
2)
art. 343 o odpowiedzialności za pełną wpłatę i uwolnieniu akcjonariusza od pełnej wpłaty, jeżeli uwolnienie nastąpiło przed dniem 1 stycznia 1939 r.;
3)
art. 344 § 1 o niepodzielności akcyj;
4)
art. 346 o zakazie wydawania tymczasowych dowodów (promes) na okaziciela, jeżeli wydanie takich dowodów nastąpiło przed dniem 1 stycznia 1939 r.;
5)
art. 357 - 360 i 364 o ograniczeniu praw akcji uprzywilejowanych, świadectw założycielskich i akcji użytkowych, jeżeli akcjom takim lub świadectwom zostały przyznane rozleglejsze prawa przed dniem 1 stycznia 1939 r.;
6)
art. 432 - 439 o podwyższeniu kapitału akcyjnego, jeżeli uchwała o podwyższeniu została zgłoszona do zarejestrowania przed dniem 1 stycznia 1939 r.;
7)
przepisów o zmianie statutu i obniżeniu kapitału akcyjnego, jeżeli zmiana lub obniżenie zostały zgłoszone do zarejestrowania przed dniem 1 stycznia 1939 r.;
8)
przepisów o łączeniu się spółek akcyjnych, jeżeli połączenie zostało zgłoszone do zarejestrowania przed dniem 1 stycznia 1939 r.
Art.  7.

Art. XLIII-LV przepisów wprowadzających kodeks handlowy część I należy stosować na obszarze ziem odzyskanych ze zmianami następującymi:

1)
przewidziany w art. XLIII, XLIV i XLVI - XLVIII termin: 1 stycznia 1934 r. zastępuje się terminem; 1 stycznia 1939 r.;
2)
przewidziany w art. LV termin: 1 stycznia 1935 r. zastępuje się terminem: 1 stycznia 1940 r.;
3)
nie stosuje się art. XLV, L i LI,
Art.  8.

Do zagranicznych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, spółek akcyjnych i spółek komandytowo-akcyjnych, działających na obszarze ziem odzyskanych, stosuje się przepisy art. 161 i 310 kodeksu handlowego oraz art. LII przepisów wprowadzających kodeks handlowy część I.

Art.  9.

Rada Ministrów może w drodze rozporządzeń wydawać przepisy przejściowe i uzgadniające, związane z rozciągnięciem aktów ustawodawczych, wymienionych w art. 1, na ziemie odzyskane.

Art.  10.

Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrowi Sprawiedliwości oraz innym właściwym ministrom.

Art.  11.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1938.89.604

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Rozciągnięcie mocy obowiązującej niektórych przepisów prawa cywilnego i handlowego na odzyskane ziemie Śląska Cieszyńskiego.
Data aktu: 18/11/1938
Data ogłoszenia: 22/11/1938
Data wejścia w życie: 22/11/1938