Dokonywanie zmian podziału administracyjnego Państwa.

USTAWA
z dnia 4 lutego 1950 r.
o dokonywaniu zmian podziału administracyjnego Państwa.

Art.  1.
1.
Utworzenie nowego województwa, zniesienie istniejącego, zmiana jego granic lub nazwy następuje - z wyjątkiem przypadku, przewidzianego w ust. 3 - w drodze ustawy.
2.
Zmiana siedziby władz wojewódzkich następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, wydanego na wniosek Ministra Administracji Publicznej.
3.
Włączenie w całości lub w części gmin wiejskich oraz miast, nie stanowiących odrębnych powiatów miejskich, wchodzących w skład powiatu jednego województwa do przyległego powiatu województwa drugiego, następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, wydanego na wniosek Ministra Administracji Publicznej.
Art.  2.

Utworzenie nowego powiatu, zniesienie istniejącego, zmiana jego granic lub nazwy albo zmiana siedziby władz powiatowych następują w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, wydanego na wniosek Ministra Administracji Publicznej.

Art.  3.

Rada Ministrów może w drodze rozporządzenia, wydanego na wniosek Ministra Administracji Publicznej, tworzyć powiaty miejskie.

Art.  4.

Utworzenie nowej gminy wiejskiej, zniesienie istniejącej, zmiana jej granic lub nazwy albo zmiana siedziby władz gminnych następuje w drodze rozporządzenia Ministra Administracji Publicznej.

Art.  5.
1.
Zaliczenie poszczególnych miejscowości w poczet miast oraz zmiany granic miast, nie stanowiących odrębnych powiatów miejskich, następują w drodze rozporządzenia Ministra Administracji Publicznej. Zmiany granic miast, stanowiących odrębne powiaty miejskie, następują w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, wydanego na wniosek Ministra Administracji Publicznej.
2.
Zniesienie miasta liczącego mniej niż 3.000 mieszkańców i nadanie mu ustroju gminy wiejskiej lub gromady następuje w drodze rozporządzenia Ministra Administracji Publicznej.
3.
Zniesienie miasta liczącego co najmniej 3.000 mieszkańców następuje w drodze ustawy.
Art.  6.

Utworzenie nowej gromady, zniesienie istniejącej oraz wszelkie zmiany granic gromad w obrębie gminy wiejskiej, jak również ustalenie i zmiana nazwy gromady następują w drodze zarządzenia wojewody, wydanego po wysłuchaniu opinii organów uchwalających interesowanych gromad oraz gminnej rady narodowej.

Art.  7.

Zmiany, przewidziane w art. 1 ust. 2 i 3 oraz art. 2, 3, 4 i 5 ust. 1 i 2, następują po wysłuchaniu opinii rad narodowych danej jednostki terytorialnej, a w odniesieniu do gmin wiejskich, miast i powiatów - również opinii prezydium rady narodowej bezpośrednio wyższego stopnia.

Art.  8.
1.
W razie utworzenia związku samorządu terytorialnego z całych obszarów dwóch lub więcej związków albo w razie przyłączenia do związku samorządu terytorialnego obszaru sąsiedniego związku w całości - majątek oraz zobowiązania i prawa związków zniesionych przechodzą na związek nowoutworzony lub powiększony.
2.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do gromad.
Art.  9.
1.
W razie przeprowadzenia zmian innych aniżeli wymienione w art. 8 związki samorządowe, których obszary ulegną zmianie skutkiem zmiany granic województwa, powiatu lub gminy wiejskiej albo miasta, powinny zawrzeć ze sobą układ w przedmiocie posiadania i korzystania ze swego majątku, zakładów i funduszów, jak również w przedmiocie wierzytelności i długów. W tym celu właściwe rady narodowe powołają komisję likwidacyjną, złożoną z przedstawicieli zainteresowanych związków samorządowych po dwóch z każdego związku. Przewodniczącego komisji wyznacza prezydium rady narodowej wyższego stopnia. Komisja ta będzie uprawniona do protokolarnego ustalenia warunków układu.
2.
Jeżeli pomiędzy zainteresowanymi związkami nie dojdzie do porozumienia, rozstrzyga prezydium rady narodowej bezpośrednio wyższego stopnia na wniosek jej organu wykonawczego.
3.
Jeżeli do rozstrzygnięcia w myśl ust. 2 będą właściwe dwa lub więcej prezydiów rad narodowych hierarchicznie równego stopnia, wówczas prezydium nadrzędnej w stosunku do nich rady narodowej wyznaczy jedno z tych prezydiów, a w przypadku, gdyby właściwe były dwa lub więcej prezydiów wojewódzkich rad narodowych, wówczas jedno z nich wyznaczy Rada Państwa.
4.
Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do gromad.
Art.  10.

Miasta wydzielone z obszarów powiatowych związków samorządowych do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy pozostają nadal powiatami miejskimi.

Art.  11.

Przepisy niniejszej ustawy nie naruszają przepisów dekretu z dnia 2 kwietnia 1946 r. o planowym zagospodarowaniu przestrzennym kraju (Dz. U. R. P. z 1946 r. Nr 16, poz. 109, z 1947 r. Nr 52, poz. 268 i z 1949 r. Nr 30, poz. 216) oraz przepisów rozporządzeń Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o ustalaniu nazw miejscowości i obiektów fizjograficznych oraz o numeracji nieruchomości (Dz. U. R. P. z 1934 r. Nr 94, poz. 850 i z 1948 r. Nr 36, poz. 251).

Art.  12.

Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy tracą moc obowiązującą:

1)
art. 2 i 3 dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o tymczasowej ordynacji powiatowej dla obszarów Polski byłego zaboru rosyjskiego (Dz. Pr. P. P. Nr 13, poz. 141);
2)
ustawa z dnia 20 lutego 1920 r. w przedmiocie zaliczenia osad wiejskich w poczet miast oraz zmiany granic miast na obszarze b. zaboru rosyjskiego (Dz. U. R. P. z 1920 r. Nr 19, poz. 92 i z 1932 r. Nr 109, poz. 895) łącznie z przepisami o rozciągnięciu jej na części województwa białostockiego (Dz. U. R. P. z 1925 r. Nr 40, poz. 274);
3)
ustawa z dnia 7 lipca 1921 r. w przedmiocie dokonywania zmian granic powiatów na obszarach b. dzielnic rosyjskiej i austriacko-węgierskiej, jak również dokonywania na obszarze b. dzielnicy austriacko-węgierskiej zmian obszaru działania samorządowych reprezentacyj powiatowych (Dz. U. R. P. z 1921 r. Nr 64, poz. 400 i z 1928 r. Nr 38, poz. 376) łącznie z przepisami o rozciągnięciu jej na obszar Spisza i Orawy (Dz. U. R. P. z 1925 r. Nr 57, poz. 406);
4)
ustawa z dnia 22 września 1922 r. w przedmiocie zmiany granic oraz rozwiązywania i tworzenia gmin wiejskich na obszarze b. zaborów rosyjskiego i austriackiego (Dz. U. R. P. z 1922 r. Nr 86, poz. 770 i z 1933 r. Nr 35, poz. 294);
5)
ustawa z dnia 1 sierpnia 1923 r. w przedmiocie dokonywania zmian granic miejskich na obszarze byłego królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim (Dz. U. R. P. z 1923 r. Nr 92, poz. 719 i z 1932 r. Nr 109, poz. 895);
6)
ustawa z dnia 22 kwietnia 1926 r. w sprawie przyłączenia gmin wiejskich, wchodzących w skład powiatu jednego województwa do przyległego powiatu województwa drugiego (Dz. U. R. P. z 1926 r. Nr 44, poz. 269 i z 1937 r. Nr 46, poz. 350);
7)
rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 1 czerwca 1927 r. w sprawie granic gmin na terenie b. Królestwa Kongresowego, zmienionych przez b. władze okupacyjne niemieckie i austriacko-węgierskie (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 455);
8)
art. 73, 104 i 105 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 19 stycznia 1928 r. o organizacji i zakresie działania władz administracji ogólnej (Dz. U. R. P. z 1936 r. Nr 80, poz. 555);
9)
art. 16 i 33 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego (Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr 35, poz. 294, z 1938 r. Nr 33, poz. 290, Nr 63, poz. 481, z 1944 r. Nr 14, poz. 74 i z 1948 r. Nr 36, poz. 248 i Nr 44, poz. 316) oraz wszelkie inne przepisy, dotyczące przedmiotów, unormowanych w niniejszej ustawie.
Art.  13.

Wykonanie ustawy porucza się Ministrowi Administracji Publicznej.

Art.  14.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1950.6.48

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Dokonywanie zmian podziału administracyjnego Państwa.
Data aktu: 04/02/1950
Data ogłoszenia: 28/02/1950
Data wejścia w życie: 28/02/1950