Gospodarowanie artykułami obrotu towarowego i zaopatrzenia.

DEKRET
z dnia 29 października 1952 r.
o gospodarowaniu artykułami obrotu towarowego i zaopatrzenia.

Na podstawie art. 4 Przepisów wprowadzających Konstytucję Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - Rada Ministrów postanawia, a Rada Państwa zatwierdza, co następuje:
Art.  1.
1.
Ze względu na potrzeby gospodarki narodowej lub inne potrzeby państwowe mogą być wydawane przepisy o gospodarowaniu surowcami, półwyrobami, wyrobami gotowymi, maszynami, urządzeniami technicznymi, zwierzętami, płodami rolnymi i leśnymi oraz surowcami wtórnymi - zwanymi dalej "artykułami".
2.
Przepisy o gospodarowaniu mogą normować w szczególności: produkcję, przerób, obrót, rozdział, postępowanie przy składaniu zapotrzebowań, gromadzenie, skup, zbyt, zbieranie, posiadanie, sortowanie, znakowanie, rejestrację, przewóz oraz zużycie.
Art.  2. 1

(uchylony).

Art.  3.
1.
Przepisy o gospodarowaniu (art. 1) wydają:
1) 2
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego, jeśli przepisy te dotyczą jednostek podległych różnym ministrom lub też osób nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej bądź też jeśli przepisy te odnoszą się do artykułów bilansowanych centralnie,
2)
właściwy minister, jeśli przepisy te dotyczą tylko jednostek podległych temu ministrowi i nie odnoszą się do artykułów bilansowanych centralnie.
2.
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego może przekazać właściwemu ministrowi uprawnienia do wydawania przepisów, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3.
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego lub właściwy minister określa w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, w jakim zakresie przepisy, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, odnoszą się do jednostek podległych Ministrowi Obrony Narodowej.
4.
Ograniczenie zawarte w ust. 1 pkt 2 dotyczące artykułów bilansowanych centralnie nie odnosi się do przepisów wydawanych przez Ministra Obrony Narodowej.
5.
Ilekroć w dekrecie jest mowa o właściwym ministrze, rozumie się przez to również kierownika urzędu centralnego.
Art.  4.
1.
W przypadku gdy na podstawie art. 1 gospodarowanie artykułem zostało powierzone na zasadzie wyłączności urzędowi, przedsiębiorstwu lub organizacji gospodarczej, jednostka uprawniona może, o ile przepisy wydane na podstawie art. 1 nie stanowią inaczej, dokonywać gospodarowania artykułem za pośrednictwem innych urzędów, przedsiębiorstw lub organizacji gospodarczych jak również zezwolić im lub innym osobom na wykonywanie obrotu artykułem, określając zakres ich uprawnień oraz warunki obrotu.
2.
Jednostki, o których mowa w ust. 1, przy dokonywaniu skupu artykułów zgodnie z przepisami o gospodarowaniu nie są obowiązane do zachowania wymagań ustawy z dnia 18 listopada 1948 r. o dostawach, robotach i usługach na rzecz Skarbu Państwa, samorządu oraz niektórych kategorii osób prawnych (Dz. U. Nr 63, poz. 494) i przepisów na jej podstawie wydanych.
Art.  5.
1.
O ile przepisy wydane na podstawie art. 1 nie stanowią inaczej, w przypadku oznaczenia przy przydziale lub sprzedaży artykułu celu, na jaki ma być przeznaczony, artykuł ten nie może być zużyty na inne cele ani też zbyty odpłatnie lub nieodpłatnie bez zezwolenia władzy, przedsiębiorstwa lub organizacji uprawnionej do gospodarowania danym artykułem.
2.
Zezwolenie na zbyt lub odstąpienie artykułu nie jest wymagane w przypadku, gdy zbycie lub odstąpienie następuje w wykonaniu lub na podstawie szczególnych przepisów.
Art.  6.

Surowcami wtórnymi w rozumieniu niniejszego dekretu są nadające się do produkcyjnego wykorzystania:

1)
resztki surowców i innych materiałów, pozostające w zakładach pracy, a nie znajdujące w nich dalszego produkcyjnego zastosowania (odpady produkcyjne),
2)
wszelkie przedmioty zużyte, zniszczone lub uszkodzone, a porzucone lub nie nadające się do dalszego używania przez posiadacza (złom i odpady powrotne) oraz materiały z rozbiórki budynków zniszczonych,
3)
uboczne produkty poubojowe, których wyodrębnienie i przerób podyktowane są względami racjonalnego wykorzystania.
Art.  7.

Kto wbrew przepisom o gospodarowaniu nie zgłosi do rejestracji w przepisanym terminie posiadania artykułu, podlega karze aresztu do roku lub grzywny albo obu tym karom łącznie.

Art.  8.
1.
Kto artykuły, co do których wprowadzono obowiązek rejestracji, niszczy, uszkadza lub w inny sposób czyni niezdatnymi do użytku albo też ukrywa, podlega karze więzienia do lat 5 i grzywny.
2.
Jeżeli sprawca działa nieumyślnie, podlega karze aresztu do roku lub grzywny.
Art.  9.
1.
Kto wbrew przepisom o gospodarowaniu artykuły nabywa, wprowadza do obrotu albo w celu wprowadzenia do obrotu przerabia, przewozi lub przenosi, podlega karze więzienia do lat 3 i grzywny.
2.
Tej samej karze podlega, kto wbrew przepisom o gospodarowaniu używa artykuł bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z warunkami zezwolenia, przydziału albo sprzedaży.
Art.  10.
1. 3
Kto w inny sposób, aniżeli przewidziany w art. 7 - 9, narusza przepisy dekretu albo przepisy wydane na jego podstawie, podlega karze pracy poprawczej do 3 miesięcy lub grzywny do 3.000 zł.
2.
Orzekanie następuje w trybie postępowania karno-administracyjnego.
Art.  11.
1.
W razie skazania za przestępstwa przewidziane w art. 7 - 9 może być orzeczony przepadek artykułu stanowiącego przedmiot przestępstwa.
2.
Przepadek artykułu może być orzeczony również w razie ukarania za czyn określony w art. 10.
Art.  12.

Przepisy niniejszego dekretu nie mają zastosowania do spraw unormowanych przepisami:

1)
ustawy z dnia 15 lutego 1952 r. o obowiązkowych dostawach zwierząt rzeźnych (Dz. U. Nr 8, poz. 46, Nr 29, poz. 195),
2)
dekretu z dnia 24 kwietnia 1952 r. o obowiązkowych dostawach mleka (Dz. U. Nr 22, poz. 142),
3)
ustawy z dnia 10 lipca 1952 r. o obowiązkowych dostawach zbóż (Dz. U. Nr 32, poz. 214),
4)
dekretu z dnia 28 sierpnia 1952 r. o obowiązkowych dostawach ziemniaków (Dz. U. Nr 37, poz. 255).
Art.  13.
1.
Tracą moc:
1)
dekret z dnia 23 stycznia 1947 r. o obrocie i gospodarowaniu odpadkami użytkowymi (Dz. U. Nr 27, poz. 105),
2)
dekret z dnia 28 lipca 1948 r. o obrocie i gospodarowaniu materiałami pochodzącymi z rozbiórki budynków (Dz. U. Nr 36, poz. 247),
3)
dekret z dnia 5 sierpnia 1949 r. o reglamentacji niektórych surowców, półfabrykatów i wyrobów gotowych (Dz. U. z 1949 r. Nr 46, poz. 341 i z 1950 r. Nr 49, poz. 447).
2.
Do czasu wydania odpowiednich przepisów na podstawie art. 1 niniejszego dekretu zachowują moc przepisy o gospodarowaniu wydane na podstawie dekretów wymienionych w ust. 1.
Art.  14.
1.
Zachowują moc przepisy ustaw i dekretów, z wyjątkiem wymienionych w art. 13 ust. 1, dotyczące gospodarowania niektórymi artykułami. Do artykułów tych ma odpowiednie zastosowanie art. 2 niniejszego dekretu.
2.
Przewodniczący Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego w drodze rozporządzenia wydanego w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami może poddać działaniu niniejszego dekretu artykuły objęte działaniem ustaw i dekretów, o których mowa w ust. 1.
3.
Z dniem wejścia w życie rozporządzenia, o którym mowa w ust. 2, tracą moc przepisy o gospodarowaniu w odniesieniu do artykułów poddanych działaniu niniejszego dekretu.
Art.  15.

Wykonanie dekretu porucza się Przewodniczącemu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego i zainteresowanym ministrom.

Art.  16.

Dekret wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

1 Art. 2 uchylony przez art. 10 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 15 listopada 1956 r. o utworzeniu przy Radzie Ministrów Komisji Planowania i o zniesieniu Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego (Dz.U.56.54.244) z dniem 1 stycznia 1957 r.
2 Z dniem 1 sierpnia 1957 r. w zakresie objętym art. 3 ust. 1 pkt 1 przekazuje się Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych uprawnienia Prezesa Rady Ministrów do wydawania przepisów o gospodarowaniu kruszywem naturalnym zgodnie z § 1 zarządzenia nr 253 Prezesa Rady Ministrów z dnia 21 listopada 1957 r. w sprawie przekazania Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych niektórych uprawnień Prezesa Rady Ministrów (M.P.57.91.539).
3 Z dniem 1 stycznia 1972 r. art. 10 ust. 1 utracił moc w zakresie unormowanym w Kodeksie wykroczeń, zgodnie z art. VII pkt 3 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Przepisy wprowadzające Kodeks wykroczeń (Dz.U.71.12.115).

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1952.44.301

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Gospodarowanie artykułami obrotu towarowego i zaopatrzenia.
Data aktu: 29/10/1952
Data ogłoszenia: 12/11/1952
Data wejścia w życie: 12/11/1952