Odszkodowania za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 18 kwietnia 1955 r.
w sprawie odszkodowań za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.

Na podstawie art. 23 ust. 3 dekretu z dnia 29 października 1952 r. o prawie łowieckim (Dz. U. z 1952 r. Nr 44, poz. 300 i z 1955 r. Nr 18, poz. 108) zarządza się, co następuje:
§  1.
Powołane w rozporządzeniu bez bliższego określenia dekret i artykuły oznaczają dekret z dnia 29 października 1952 r. o prawie łowieckim (Dz. U. z 1952 r. Nr 44, poz. 300 i z 1955 r. Nr 18, poz. 108) i artykuły tego dekretu.
§  2.
1.
Obwód łowiecki, zarządcę i dzierżawcę obwodu łowieckiego określają przepisy dekretu.
2.
Za rolnika w rozumieniu rozporządzenia uważa się osobę fizyczną lub prawną, która jest właścicielem uszkodzonych upraw lub plonów rolnych.
§  3.
1.
Obowiązek odszkodowania obejmuje szkody wyrządzone przez dziki, jelenie i daniele w uprawach i plonach rolnych.
2.
Za szkody wyrządzane przez dziki, jelenie i daniele uważa się straty ilościowe i jakościowe w produkcie głównym uszkodzonych lub zniszczonych przez tę zwierzynę ziemiopłodów. Za produkt główny roślin włóknistych oraz żyta, pszenicy, owsa i jęczmienia, a także ich mieszanek, uważa się zarówno ziarno, jak i słomę. Wartość słomy zbóż ustala się w wysokości 30% wartości ziarna.
§  4.
Za uprawy rolne w rozumieniu § 3 nie uważa się poletek karmowych dla zwierzyny, zakładanych przez dzierżawców i zarządców obwodów łowieckich.
§  5.
1.
Odszkodowanie nie przysługuje za szkody powstałe w plonach rolnych nie sprzątniętych we właściwym czasie z winy rolnika. W przypadkach wątpliwych czas właściwy na sprzątnięcie danego plonu określa prezydium właściwej wojewódzkiej rady narodowej (Rady Narodowej w m. st. Warszawie i m. Łodzi).
2.
Odszkodowania należy odmówić lub je odpowiednio zmniejszyć, gdy poszkodowany przez złą wolę albo niedbalstwo przyczynił się do powstania szkody albo jej zwiększenia.
§  6.
1.
Rolnik obowiązany jest pod rygorem utraty roszczenia zgłosić szkodę pisemnie lub ustnie do prezydium właściwej gromadzkiej (miejskiej) rady narodowej lub rady narodowej osiedla w ciągu 4 dni od dnia powstania szkody lub powzięcia o niej wiadomości.
2.
W przypadkach uzasadnionych prezydium gromadzkiej (miejskiej) rady narodowej lub rady narodowej osiedla może przywrócić termin do zgłoszenia szkody.
3.
Rolnik obowiązany jest udzielać potrzebnych wyjaśnień i dostarczyć w miarę możności dowodów niezbędnych dla ustalenia rozmiarów szkody.
§  7.
1.
Ustalenia szkody, oszacowania szkody oraz wstępnych oględzin dokonuje komisja szacunkowa przy prezydium gromadzkiej (miejskiej) rady narodowej lub rady narodowej osiedla w składzie:
1)
przewodniczącego - powołanego przez prezydium gromadzkiej (miejskiej) rady narodowej lub rady narodowej osiedla,
2)
dwóch członków, z których jednego wyznacza właściwy rejon lasów państwowych spośród swoich pracowników, a drugiego - miejscowy organ Związku Samopomocy Chłopskiej.
2.
Jeżeli szkoda powstała w uprawach zakontraktowanych, w skład komisji wchodzi również przedstawiciel właściwej instytucji kontraktującej.
3.
Ustalenia i oszacowania szkody dokonuje się w obecności rolnika albo dorosłego członka jego rodziny.
4.
Nieobecność przedstawicieli Związku Samopomocy Chłopskiej, właściwej instytucji kontraktującej i zainteresowanego rolnika nie wstrzymuje ustalenia i oszacowania szkody oraz wstępnych oględzin.
§  8.
1.
Komisja przeprowadza niezwłocznie wstępne oględziny zniszczonej lub uszkodzonej uprawy rolnej, a ostatecznego ustalenia szkody, jej oszacowania i przyznania odszkodowania dokonuje przed sprzętem uszkodzonej uprawy.
2.
Komisja przeprowadza ustalenie i oszacowanie szkody w plonach złożonych w stertach, stogach i kopcach niezwłocznie po zgłoszeniu szkody.
§  9.
1.
Przy szacowaniu szkód wyrządzonych w uprawach rolnych ilość zniszczonych ziemiopłodów oblicza się uwzględniając obszar zniszczonej lub uszkodzonej uprawy, spodziewaną wydajność oraz procent szkody. W razie kilkakrotnego uszkodzenia tej samej uprawy ustala się łączny procent szkody.
2.
Przy szacowaniu szkód zbliżonych do pełnej wartości spodziewanych plonów, a wyrządzonych w uprawach rolnych w takim okresie, że:
1)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy zastosowano uprawę tej samej rośliny - przyjmuje się jako procent szkody w okopowych uprawianych na korzenie 25%, we wszystkich innych uprawach - 50%,
2)
po zaoraniu uszkodzonej uprawy zastosowano inną uprawę zastępczą - przyjmuje się jako procent szkody w okopowych uprawianych na korzenie 40%, we wszystkich innych uprawach - 75%,
3)
nie było celowe zastosowanie uprawy zastępczej - przyjmuje się rzeczywisty procent szkody, najwyżej 85%, uwzględniając w ten sposób zaoszczędzone koszty sprzętu zniszczonej uprawy.
§  10.
1.
Zaoranie uszkodzonej uprawy rolnej dla wykonania uprawy zastępczej jest dozwolone na podstawie zaświadczenia prezydium gromadzkiej (miejskiej) rady narodowej lub rady narodowej osiedla, wydanego niezwłocznie po dokonaniu wstępnych oględzin (§ 8), stwierdzającego na podstawie ustaleń komisji szacunkowej przyczynę szkody, rodzaj, obszar i spodziewany przed szkodą plon z jednego hektara uprawy, która powinna być zaorana. Jeżeli szkoda powstała w uprawie zakontraktowanej, zaoranie całości lub części uprawy rolnej wymaga ponadto zgody właściwej instytucji kontraktującej.
2.
W przypadku zaorania uszkodzonej uprawy dla dokonania uprawy zastępczej - rolnikowi na jego wniosek należy w ciągu dwóch tygodni od oszacowania szkody wypłacić zaliczkę w wysokości 2/3 przyznanego odszkodowania za zaoraną uprawę.
§  11.
Dla ustalenia wartości zniszczonych ziemiopłodów przyjmuje się następujące ceny:
1)
dla ziemiopłodów objętych w danym roku dostawami obowiązkowymi: dla zbóż - trzykrotne ceny, a dla ziemniaków dwukrotne ceny płacone przez uspołeczniony aparat skupu za dostawy obowiązkowe tych ziemiopłodów; w przypadku gdy wskutek szkody wyrządzonej przez dziki, jelenie i daniele rolnik uzyska częściowe lub całkowite zwolnienie od obowiązku dostaw, wysokość szkody w części odpowiadającej zwolnieniu od obowiązku dostaw oblicza się na podstawie cen płaconych za dostawy obowiązkowe, a pozostałą cześć - na podstawie cen wyżej określonych,
2)
dla ziemiopłodów zakontraktowanych - ceny płacone przez uspołeczniony aparat skupu dla dostaw tych ziemiopłodów,
3)
dla powstałych ziemiopłodów - ceny płacone przez uspołeczniony aparat skupu z okresu po zbiorach, ustalone w uzgodnieniu z prezydium wojewódzkiej rady narodowej.
§  12.
Rolnikowi przysługuje w terminie 6 miesięcy od dnia doręczenia orzeczenia komisji w sprawie odszkodowania prawo skierowania sprawy na drogę sądową przeciwko właściwemu przedsiębiorstwu lasów państwowych. Jednostkom gospodarki uspołecznionej podlegającym państwowemu arbitrażowi gospodarczemu przysługuje w tym samym terminie prawo skierowania sprawy na drogą postępowania arbitrażowego.
§  13.
1.
Odszkodowania pokrywane będą ze środków budżetu centralnego.
2.
Wypłaty odszkodowania dokonuje właściwe nadleśnictwo po zatwierdzaniu wysokości odszkodowania przez rejon lasów państwowych.
§  14.
1.
Odszkodowanie wypłaca się po sprzęcie danej uprawy, nie później jednak niż do dnia 30 listopada.
2.
Odszkodowanie należne za ziemiopłody, których terminy skupu przez jednostki kontraktujące przypadają na okres późniejszy, płatna jest w terminach skupu.
3.
Odszkodowania należne za szkody wyrządzone w plonach złożonych w stertach, stogach, kopcach wypłaca się w ciągu miesiąca od dnia oszacowania szkody.
§  15.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrowi Leśnictwa i Ministrowi Finansów.
§  16.
Rozporządzenia wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1955 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1955.18.112

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Odszkodowania za szkody wyrządzone w uprawach i plonach rolnych przez dziki, jelenie i daniele.
Data aktu: 18/04/1955
Data ogłoszenia: 29/04/1955
Data wejścia w życie: 29/04/1955, 01/01/1955