Tworzenie funduszu zakładowego na rok 1959 w przedsiębiorstwach przemysłowych i skupu podległych Ministrowi Przemysłu Lekkiego.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 24 marca 1959 r.
w sprawie tworzenia funduszu zakładowego na rok 1959 w przedsiębiorstwach przemysłowych i skupu podległych Ministrowi Przemysłu Lekkiego.

Na podstawie art. 2 ust. 3 i 4, art. 4, 5 i 6 ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 1958 r. o funduszu zakładowym na rok 1958 (Dz. U. Nr 18, poz. 74) oraz na podstawie ustawy z dnia 21 grudnia 1958 r. o funduszu zakładowym na rok 1959 (Dz. U. Nr 77, poz. 399) zarządza się, co następuje:

I.

Przepisy ogólne.

§  1.
Rozporządzenie niniejsze zwane dalej "rozporządzeniem" dotyczy państwowych przedsiębiorstw przemysłowych i skupu, podległych Ministrowi Przemysłu Lekkiego, zwanych dalej "przedsiębiorstwami".

II.

Odpisy na fundusz zakładowy.

§  2.
1.
W przedsiębiorstwach rentownych, nie opłacających podatku obrotowego, odpisu zasadniczego na fundusz zakładowy dokonuje się w razie osiągnięcia w roku 1959 zysku w wysokości równej zyskowi osiągniętemu w roku 1958.
2.
W przedsiębiorstwach rentownych opłacających podatek obrotowy odpisu zasadniczego na fundusz zakładowy dokonuje się w razie osiągnięcia w roku 1959 akumulacji w wysokości równej akumulacji uzyskanej w roku 1958. Przez akumulację rozumie się podatek obrotowy powiększony o zysk lub pomniejszony o stratę.
3.
W przedsiębiorstwach planowo deficytowych nie opłacających podatku obrotowego odpisu zasadniczego na fundusz zakładowy dokonuje się w razie poniesienia w roku 1959 straty nie przekraczającej straty poniesionej w roku 1958.
4.
W przedsiębiorstwach, o których mowa w ust. 1-3, odpisu zasadniczego na fundusz zakładowy dokonuje się w kwocie odpowiadającej 2% osobowego funduszu płac planowanego na rok 1959.
§  3.
W przedsiębiorstwach, które w roku 1958 nie osiągnęły planowanego zysku, planowanej akumulacji lub przekroczyły planowaną stratę (po skorygowaniu jej o procent wykonania sprzedaży), do ustalenia odpisu na fundusz zakładowy przyjąć należy odpowiednio: planowany zysk roku 1958, planowaną akumulację roku 1958 lub planowaną stratę roku 1958.
§  4.
Jeżeli przedsiębiorstwo pogorszy w roku 1959 swój wynik w porównaniu do wyniku osiągniętego w roku 1958, a w przypadkach, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 28 marca 1958 r. o funduszu zakładowym na rok 1958 (Dz. U. Nr 18, poz. 74), zwanej dalej "ustawą", w porównaniu do wyniku planowanego na rok 1958 - suma odpisu zasadniczego ustalona w myśl przepisu § 2 ust. 4 - ulega zmniejszeniu o 4% za każdy procent pogorszenia wyników w granicach do 10% oraz o dalsze 6% za każdy procent pogorszenia wyników w granicach od 10 do 20%. Jeżeli pogorszenie wyników wyniesie więcej niż 20%, przedsiębiorstwo traci prawo do odpisu na fundusz zakładowy.
§  5.
Przedsiębiorstwa, w których plan na rok 1959 zakłada lepsze wyniki od osiągniętych w roku 1958, jeżeli wykonają ten plan, dokonują odpisu dodatkowego na fundusz zakładowy według następujących zasad:
1)
w przedsiębiorstwach rentownych nie opłacających podatku obrotowego na dodatkowy odpis na fundusz zakładowy przeznacza się:
a)
80% sumy osiągniętego w roku 1959 przyrostu zysku w stosunku do zysku wykonanego w roku 1958, pod warunkiem, że przyrost ten został założony w planie na rok 1959,
b)
30% sumy zysku ponadplanowego;
2)
w przedsiębiorstwach opłacających podatek obrotowy na dodatkowy odpis na fundusz zakładowy przeznacza się:
a)
0,7% planowanego osobowego funduszu płac na rok 1959 za każdy 1 procent poprawy akumulacji w porównaniu do akumulacji osiągniętej w roku 1958, jeżeli poprawa ta została założona w planie oraz pod warunkiem, że wynikająca stąd kwota dodatkowego odpisu na fundusz zakładowy nie przekracza 80% kwoty osiągniętego i zawartego w planie przyrostu zysku lub 80% kwoty zmniejszenia straty w stosunku do roku 1958,
b)
0,3% planowanego osobowego funduszu płac na rok 1959 za każdy 1 procent przekroczenia planowanej na rok 1959 akumulacji pod warunkiem, iż wynikająca stąd kwota dodatkowego odpisu na fundusz zakładowy nie przekracza 60% kwoty ponadplanowego zysku osiągniętego w roku 1959 lub 60% kwoty, o którą zmniejszono planowaną na rok 1959 stratę;
3)
w przedsiębiorstwach planowo deficytowych nie opłacających podatku obrotowego na dodatkowy odpis na fundusz zakładowy przeznacza się:
a)
80% kwoty, o którą pomniejszono stratę w stosunku do roku 1958, pod warunkiem, że pomniejszenie to zostało założone w planie przedsiębiorstwa,
b)
30% kwoty ponadplanowego zmniejszenia straty.
§  6.
Jeżeli przedsiębiorstwa, o których mowa w § 5, nie osiągną w roku 1959 wyniku planowanego na rok 1959, ale jednocześnie uzyskają poprawę wyniku w porównaniu z rokiem 1958 - dokonują odpisów dodatkowych na fundusz zakładowy w wysokości:
1)
w przedsiębiorstwach rentownych nie opłacających podatku obrotowego - 50% kwoty przyrostu zysku osiągniętego w roku 1959 w porównaniu do zysku osiągniętego w roku 1958,
2)
w przedsiębiorstwach opłacających podatek obrotowy 0,5% osobowego funduszu płac planowanego na rok 1959 za każdy 1 procent poprawy akumulacji osiągniętej w roku 1959 w porównaniu z akumulacją osiągniętą w roku 1958, pod warunkiem, iż wynikająca stąd kwota dodatkowego odpisu na fundusz zakładowy nie przekracza 80% kwoty osiągniętego w roku 1959 przyrostu zysku lub 80% kwoty zmniejszenia straty w stosunku do roku 1958,
3)
w przedsiębiorstwach planowo deficytowych nie opłacających podatku obrotowego - 50% kwoty, o którą zmniejszono stratę poniesioną w roku 1959 w porównaniu do straty poniesionej w roku 1958.
§  7.
1.
Przedsiębiorstwa nowo powstałe lub powstałe w wyniku reorganizacji, jak również takie, w których plan na rok 1959 zakłada, zgodnie ze wskaźnikami ustalonymi przez jednostkę nadrzędną, pogorszenie wyniku działalności gospodarczej w stosunku do roku 1958, uzyskują prawo do odpisu zasadniczego na fundusz zakładowy za osiągnięcie wyniku planowanego na rok 1959, a prawo do odpisu dodatkowego na fundusz zakładowy - za poprawę wyniku w stosunku do wyniku planowanego na rok 1959.
2.
W przedsiębiorstwach, o których mowa w ust. 1, odpisu zasadniczego na fundusz zakładowy dokonuje się odpowiednio na zasadach określonych w §§ 2 i 4.
3.
Odpis dodatkowy na fundusz zakładowy w przedsiębiorstwach wymienionych w ust. 1 - wynosi:
1)
w przedsiębiorstwach rentownych nie opłacających podatku obrotowego:
a)
60% sumy ponadplanowego zysku, jeżeli kwota tego ponadplanowego zysku nie przekracza 5% osobowego funduszu płac planowanego na rok 1959,
b)
35% sumy pozostałego zysku ponadplanowego,
2)
w przedsiębiorstwach opłacających podatek obrotowy:
a)
0,6% osobowego funduszu płac planowanego na rok 1959 za każdy 1 procent przekroczenia planu akumulacji na rok 1959 w granicach do 10% przekroczenia planu,
b)
0,3% osobowego funduszu płac planowanego na rok 1959 za każdy dalszy procent przekroczenia planu akumulacji powyżej 10%.

Wysokość odpisu dodatkowego na fundusz zakładowy w tej grupie przedsiębiorstw nie może przekroczyć 80% sumy ponadplanowego zysku, osiągniętego w roku 1959, lub 80% sumy, o którą zmniejszono planowaną na rok 1959 stratę,

3)
w przedsiębiorstwach planowo deficytowych nie opłacających podatku obrotowego:
a)
60% sumy, o którą zmniejszono planowaną na rok 1959 stratę, jeżeli kwota ponadplanowego zmniejszenia tej straty nie przekracza 5% osobowego funduszu płac planowanego na rok 1959,
b)
35% sumy pozostałego ponadplanowego zmniejszenia straty.
§  8.
Minister Przemysłu Lekkiego może w uzasadnionych przypadkach rozciągnąć zasady ustalania odpisów na fundusz zakładowy, określone w § 7, na przedsiębiorstwa inne niż wymienione w § 7 ust. 1.
§  9.
1.
Minister Przemysłu Lekkiego może w uzasadnionych przypadkach zezwolić na przyjęcie jako podstawy do tworzenia odpisów na fundusz zakładowy sumy planów operatywnych zatwierdzonych przez jednostkę nadrzędną.
2.
Minister Przemysłu Lekkiego ustali tryb zatwierdzania planów operatywnych w tych przedsiębiorstwach, w których podstawą tworzenia odpisów na fundusz zakładowy będzie suma planów operatywnych.
3.
W przedsiębiorstwach, o których mowa w ust. 1, stosuje się zasady obliczania funduszu zakładowego określone w § 7.
§  10.
Minister Przemysłu Lekkiego może zróżnicować dla poszczególnych przedsiębiorstw wysokość stawek odpisów dodatkowych na fundusz zakładowy, pod warunkiem utrzymania w resorcie przeciętnych stawek określonych w §§ 5, 6 i 7.
§  11.
Minister Przemysłu Lekkiego upoważniony jest do zwiększenia funduszu zakładowego przedsiębiorstw o kwotę odpowiadającą 1% osobowego funduszu płac planowanego dla resortu na rok 1959 na podstawie oceny osiągnięć ekonomicznych przedsiębiorstw w roku 1959.
§  12.
Minister Przemysłu Lekkiego upoważniony jest do ustalenia zasad doprowadzenia do porównywalności wyników i planów lat 1958 i 1959 zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy.

III.

Środki dodatkowe na fundusz zakładowy oraz zmniejszenie wysokości odpisów.

§  13.
Minister Przemysłu Lekkiego może w porozumieniu z Ministrem Finansów zezwolić przedsiębiorstwom na zaliczenie na fundusz zakładowy całkowitego zysku bądź części zysku osiągniętego z produkcji ubocznej określonego rodzaju artykułów.
§  14.
Przy ustalaniu, czy przedsiębiorstwu przysługuje prawo do dokonywania odpisów na fundusz zakładowy, jak również przy ustalaniu wysokości tych odpisów, wyłącza się zysk osiągnięty przez przedsiębiorstwo z produkcji nietypowych artykułów i usług, nie objętych obowiązującymi cennikami (taryfami).
§  15.
Jeżeli wartość produkcji nietypowych artykułów i usług, o których mowa w § 14, przekracza 50% ogólnej wartości produkcji i usług, przedsiębiorstwo nie tworzy funduszu zakładowego.

IV.

Zasady pokrywania wydatków na nagrody w przedsiębiorstwach, które nie tworzą funduszu zakładowego.

§  16.
1.
Przedsiębiorstwom, które nie spełnią warunków, określonych w rozporządzeniu, jednostka nadrzędna może zezwolić na dokonywanie wydatków na nagrody do wysokości kwoty nie przekraczającej 0,2% planowanego na dany okres osobowego funduszu płac.
2.
Wydatki, o których mowa w ust. 1, zalicza się do kosztów przedsiębiorstwa. Przedsiębiorstwo może uzyskać zgodę na dokonywanie wydatków na nagrody zgodnie z ust. 1 po upływie I półrocza i 3 kwartałów. Jeżeli jednak przedsiębiorstwo nie spełni tylko w pierwszym półroczu lub w trzech pierwszych kwartałach 1959 r. warunków do utworzenia funduszu zakładowego, natomiast spełni je w następnych okresach roku 1959, wydatki na nagrody dokonane zgodnie z ust. 1 traktuje się jako wypłaty obciążające fundusz zakładowy.
§  17.
1.
Wyłącza się spod działania przepisów ustawy jednostki podległe Centrali Surowców Włókienniczych i Skórzanych.
2.
Jednostkom określonym w ust. 1 oraz przedsiębiorstwom, które zgodnie z § 15 nie tworzą funduszu zakładowego, jednostka nadrzędna może zezwolić na pokrywanie wydatków na nagrody, świadczenia oraz na zaspokojenie innych potrzeb pracowników - do wysokości 2% planowanego na rok 1959 osobowego funduszu płac, nie przekraczającej jednak kwoty osiągniętego zysku lub sumy, o którą obniżono stratę. Wydatki te zalicza się do kosztów przedsiębiorstwa.
3.
Zezwolenia na dokonywanie wypłat, o których mowa w ust. 2, mogą być udzielone po stwierdzeniu, na podstawie sprawozdań o wykonaniu planu przedsiębiorstwa i sprawozdań finansowych, że przedsiębiorstwo spełniło następujące warunki:
1)
wykonało operatywne zadania w zakresie produkcji bądź skupu,
2)
wywiązało się terminowo ze swych obowiązków wobec odbiorców,
3)
wykazało prawidłową gospodarkę magazynową i finansową.

V.

Przepisy końcowe.

§  18.
Rada Ministrów może na wniosek Ministra Przemysłu Lekkiego zgłoszony w uzgodnieniu z zarządem głównym właściwego związku zawodowego ustalić w terminie do dnia 30 kwietnia 1959 r. dodatkowe warunki do uzyskania funduszu zakładowego w niektórych przedsiębiorstwach, jeżeli będzie to niezbędne dla skuteczniejszego oddziaływania na poprawę wyników ekonomicznych działalności przedsiębiorstw.
§  19.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do przedsiębiorstw prowadzących eksperyment ekonomiczny, jeżeli w przedsiębiorstwach tych fundusz zakładowy tworzony jest na odmiennych zasadach.
§  20.
Na podstawie decyzji Ministra Przemysłu Lekkiego przepisy niniejszego rozporządzenia mogą być stosowane do działających według zasad rozrachunku gospodarczego zakładów przedsiębiorstw wielozakładowych, jeżeli ich urządzenia księgowe pozwalają na ustalenie wyników działalności.
§  21.
Na podstawie decyzji Ministra Przemysłu Lekkiego wydanej w porozumieniu z Ministrem Finansów przepisy rozporządzenia mogą być stosowane do działających według zasad rozrachunku gospodarczego gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, których przedmiot i rodzaj działalności uzasadnia tworzenie funduszu zakładowego, oraz w innych jednostkach organizacyjnych, jeżeli ich urządzenia księgowe pozwalają na ustalenie wyników działalności.
§  22.
W razie stwierdzenia nieprzestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia należy stosować sankcje przewidziane w art. 12 ustawy.
§  23.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1959 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1959.23.146

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Tworzenie funduszu zakładowego na rok 1959 w przedsiębiorstwach przemysłowych i skupu podległych Ministrowi Przemysłu Lekkiego.
Data aktu: 24/03/1959
Data ogłoszenia: 11/04/1959
Data wejścia w życie: 01/01/1959, 11/04/1959