Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne oraz rozliczanie zasiłków wypłacanych przez zakłady pracy.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 23 stycznia 1959 r.
w sprawie opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz rozliczania zasiłków wypłacanych przez zakłady pracy.

Na podstawie art. 21 ust. 4 i art. 218 ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. Nr 51, poz. 396 z późniejszymi zmianami) w związku z art. 2 ust. 1 pkt 1 dekretu z dnia 2 lutego 1955 r. o przekazaniu wykonywania ubezpieczeń społecznych związkom zawodowym (Dz. U. Nr 6, poz. 31) zarządza się, co następuje:
§  1.
Przepisy rozporządzenia stosuje się do wszystkich zakładów pracy zatrudniających osoby, które podlegają obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem zakładów pracy opłacających składki na ubezpieczenia społeczne w formie ryczałtów.
§  2.
Każdy zakład pracy jest obowiązany w ciągu 10 dni od daty przyjęcia do pracy pierwszego pracownika zarejestrować się we właściwym zarządzie ubezpieczeń społecznych.
§  3.
1.
Podstawę do obliczania składek na ubezpieczenia społeczne stanowi suma należnych wynagrodzeń pracowniczych z uwzględnieniem przepisów w sprawie najniższej podstawy wymiaru tych składek.
2.
W uspołecznionych zakładach pracy podstawę do obliczania składek na ubezpieczenia społeczne stanowią te składniki funduszu płac, które określa w drodze zarządzenia Minister Finansów w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych.
§  4.
1.
Zakłady pracy wypłacające pracownikom zasiłki z ubezpieczeń społecznych, zwane dalej "zasiłkami", zaliczają wypłacone kwoty na poczet składek na ubezpieczenia społeczne.
2.
Nieprawnie wypłacone zasiłki obciążają zakład pracy i nie mogą być potrącane ze składek na ubezpieczenia społeczne.
§  5.
1.
Zakłady pracy obowiązane są przesyłać co miesiąc do właściwego zarządu ubezpieczeń społecznych deklarację rozliczeniową według wzoru ustalonego przez Centralny Zarząd Ubezpieczeń Społecznych.
2.
Deklaracja rozliczeniowa powinna zawierać:
1)
obliczenie składek na ubezpieczenia społeczne,
2)
liczbę pracowników,
3)
zestawienie wypłaconych przez zakład pracy zasiłków z ubezpieczeń społecznych,
4)
liczbę pracowników uprawnionych do pobierania wynagrodzenia w czasie niezdolności do pracy,
5)
liczbę dni niezdolności do pracy pracowników wymienionych w pkt 4 oraz kwotę wynagrodzeń wypłaconych im za te dni.
3.
Nie uspołecznione zakłady pracy dołączają do deklaracji rozliczeniowej imienną listę wypłaconych zasiłków.
§  6.
1.
Państwowe i spółdzielcze zakłady pracy przesyłają - za pośrednictwem banków finansujących - deklarację rozliczeniową do właściwych zarządów ubezpieczeń społecznych w dniu, w którym pobierają środki pieniężne na wypłatę ostatecznie rozliczonych za dany miesiąc wynagrodzeń.
2.
Zakłady pracy wypłacające zasiłki obowiązane są dołączyć do deklaracji polecenie przelewu na rachunek właściwego zarządu ubezpieczeń społecznych kwoty, stanowiącej różnicę między należnymi składkami na ubezpieczenia społeczne a wypłaconymi zasiłkami.
§  7.
1.
Zakłady pracy, z wyjątkiem państwowych i spółdzielczych, przesyłają deklaracje rozliczeniowe do właściwego zarządu ubezpieczeń społecznych w terminie do 10 dnia miesiąca kalendarzowego za miesiąc ubiegły.
2.
Zakłady pracy, o których mowa w ust. 1, nie wypłacające zasiłków, są zwolnione od comiesięcznego przesyłania deklaracji rozliczeniowych, jeżeli skład osobowy pracowników oraz wysokość ich zarobków nie uległy w danym miesiącu żadnym zmianom w porównaniu ze stanem wykazanym w deklaracji przesłanej zarządowi ubezpieczeń społecznych poprzednio, a należne za ten miesiąc składki na ubezpieczenia społeczne zostaną wpłacone w terminie obowiązującym. W każdym jednak przypadku obowiązuje nadesłanie deklaracji rozliczeniowej za miesiąc grudzień każdego roku.
§  8.
1.
Terminem płatności składek na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc jest dla państwowych i spółdzielczych zakładów pracy termin, w którym zakład pracy jest obowiązany do złożenia deklaracji rozliczeniowej za ten miesiąc (§ 6 ust. 1), a dla pozostałych zakładów pracy 10 dzień miesiąca kalendarzowego za mieniąc ubiegły.
2.
Wniesienie odwołania nie zwalnia zakładu pracy od opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w obowiązującym terminie.
§  9.
Jeżeli kwota zasiłków wypłaconych przez zakład pracy jest wyższa od kwoty należnych składek na ubezpieczenia społeczne, właściwy zarząd ubezpieczeń społecznych obowiązany jest zwrócić zakładowi pracy przypadającą na jego dobro kwotę w ciągu 2 tygodni od daty otrzymania deklaracji rozliczeniowej.
§  10.
Od kwot składek na ubezpieczenia społeczne nie uregulowanych w obowiązującym terminie zakłady pracy, z wyjątkiem jednostek budżetu Państwa, opłacają odsetki lub dodatki za zwłokę na podstawie obowiązujących przepisów.
§  11.
1.
Jeżeli zakład pracy nie nadesłał w obowiązującym terminie deklaracji rozliczeniowej lub obliczył błędnie kwotę składek na ubezpieczenia społeczne albo gdy wyniki kontroli zarządu ubezpieczeń społecznych dają podstawę do zmiany obliczenia dokonanego przez zakład pracy, składki na ubezpieczenia społeczne wymierza zarząd ubezpieczeń społecznych.
2.
W ciągu miesiąca od otrzymania zawiadomienia o wymiarze składek na ubezpieczenia społeczne zakład pracy może żądać sprostowania tego wymiaru, podając uzasadnienie swego żądania.
§  12.
Jeżeli zarząd ubezpieczeń społecznych odmawia sprostowania wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (§ 11 ust. 2), obowiązany jest wydać orzeczenie z pouczeniem o przysługujących środkach odwoławczych.
§  13.
1.
Kontrolę nad prawidłowością wykonywania przez zakłady pracy wszelkich czynności w zakresie ich obowiązków ustalonych rozporządzeniem przeprowadza właściwy zarząd ubezpieczeń społecznych.
2.
Zakład pracy obowiązany jest okazywać osobom przeprowadzającym kontrolę wszelkie dokumenty i materiały potrzebne do przeprowadzenia kontroli.
3.
Jeżeli zarząd ubezpieczeń społecznych nie ustalił innego terminu zapłaty należności wymierzonych w wyniku kontroli, zakład pracy obowiązany jest uregulować je w terminie płatności składek na ubezpieczenia społeczne za ten miesiąc, w którym dokonano wymiaru.
§  14.
Za prawidłowość i terminowość opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, wypłacania zasiłków z ubezpieczeń społecznych oraz dokonywania rozliczeń z właściwym zarządem ubezpieczeń społecznych odpowiedzialny jest kierownik oraz główny (starszy) księgowy zakładu pracy.
§  15.
W uzasadnionych przypadkach Centralny Zarząd Ubezpieczeń Społecznych może ustalać dla poszczególnych zakładów pracy, na ich wniosek, inne terminy i tryb wykonywania czynności przewidzianych w rozporządzeniu.
§  16.
Traci moc rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej z dnia 19 stycznia 1951 r. w sprawie sposobu dokonywania zgłoszeń w zakresie ubezpieczeń społecznych, uiszczania składek i kontroli czynności zakładów pracy (Dz. U. Nr 7, poz. 60).
§  17.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1959 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1959.9.46

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne oraz rozliczanie zasiłków wypłacanych przez zakłady pracy.
Data aktu: 23/01/1959
Data ogłoszenia: 10/02/1959
Data wejścia w życie: 01/01/1959, 10/02/1959