Określenie, z jakich praw związanych ze stosunkiem pracy korzystają osoby umieszczone w ośrodku przystosowania społecznego.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 28 września 1970 r.
w sprawie określenia, z jakich praw związanych ze stosunkiem pracy korzystają osoby umieszczone w ośrodku przystosowania społecznego.

Na podstawie art. 99 § 4 Kodeksu karnego wykonawczego zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Z praw związanych ze stosunkiem pracy w zakresie określonym w niniejszym rozporządzeniu korzystają osoby umieszczone w ośrodku przystosowania społecznego, zwanym dalej "ośrodkiem", które są zatrudnione:
1)
w uspołecznionym zakładzie pracy na podstawie skierowania dokonanego przez ośrodek, stosownie do porozumienia zawartego pomiędzy ośrodkiem a tym zakładem,
2)
w prowadzonym przez ośrodek gospodarstwie pomocniczym albo w ośrodku, w pełnym wymiarze czasu pracy, przy pracy, która odpowiada czynnościom związanym ze stanowiskiem przewidzianym w ustalonej dla ośrodka tabeli stanowisk.
2.
Używane w dalszych przepisach rozporządzenia określenie "zakład pracy" oznacza uspołeczniony zakład pracy, w którym osoby umieszczone w ośrodku są zatrudnione stosownie do ust. 1 pkt 1, a określenie "zatrudnienie" - zatrudnienie tych osób w sposób przewidziany w ust. 1.
§  2.
1.
Osoby umieszczone w ośrodku otrzymują z tytułu zatrudnienia wynagrodzenie za pracę takie, jakie by im przysługiwało, gdyby były zatrudnione na podstawie umowy o pracę, z wyłączeniem jednak:
1)
świadczeń uzależnionych od wysługi lat, w szczególności dodatku za wysługę lat, oraz
2)
świadczeń w naturze i ich ekwiwalentu pieniężnego, chyba że świadczenia w naturze służą ochronie zdrowia pracowników lub są konsumowane w miejscu pracy.
2.
Zaszeregowania osób, o których mowa w ust. 1, do stawki lub grupy wynagrodzenia dokonuje się według zasad zaszeregowania pracowników.
§  3.
Z wynagrodzenia za pracę osób umieszczonych w ośrodku oprócz potrąceń dopuszczonych przez przepisy prawa pracy potrąca się ponadto:
1)
zryczałtowane koszty ich pobytu w ośrodku,
2)
dyscyplinarne kary pieniężne przewidziane w regulaminie ośrodka.
§  4.
1.
Jeżeli osoba umieszczona w ośrodku jest zatrudniona w sposób określony w § 1 ust. 1 pkt 1, zakład pracy potrąca z jej wynagrodzenia za pracę podatki i inne opłaty należne z mocy ustawy oraz kary pieniężne nałożone na podstawie regulaminu pracy, a pozostałą część wynagrodzenia przekazuje do ośrodka.
2.
Ośrodek po dokonaniu potrąceń określonych w § 3 pozostałą część wynagrodzenia wypłaca osobie uprawnionej.
§  5. 1
Zajęcia wynagrodzenia za pracę osoby umieszczonej w ośrodku - bez względu na sposób zatrudnienia - dokonuje się w ośrodku. O dokonanym zajęciu ośrodek zawiadamia bezzwłocznie zakład pracy, który przekazuje w takim wypadku do ośrodka całe wynagrodzenie pozostałe po potrąceniu podatków i innych opłat należnych z mocy ustawy.
§  6.
W zakresie czasu pracy oraz wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, w niedziele i w dni wolne od pracy stosuje się przepisy obowiązujące w stosunku pracy.
§  7.
1.
Po rocznym okresie zatrudnienia osobom umieszczonym w ośrodku przysługuje prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 14 dni roboczych oraz do urlopu dodatkowego, wprowadzonego ze względu na rodzaj wykonywanej pracy lub warunki szczególnie uciążliwe albo szkodliwe dla zdrowia. Osobom umieszczonym w ośrodku, które są zatrudnione przy pracy sezonowej, przysługuje prawo do urlopu w wymiarze jednego dnia roboczego za każdy przepracowany miesiąc.
2.
W zakresie zasad wynagradzania za urlop stosuje się przepisy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych.
3.
Zmiana zakładu pracy lub sposobu zatrudnienia nie wpływa na zakres prawa do urlopu, chyba że zmiana ta nastąpiła na skutek skierowania do ośrodka o surowszych warunkach oddziaływania resocjalizacyjnego. W tym wypadku wywiera ona takie skutki jak rozwiązanie stosunku pracy bez wypowiedzenia z winy pracownika.
§  8.
Przy przejazdach publicznymi środkami lokomocji do miejsca wykonywania zatrudnienia osoby umieszczone w ośrodku korzystają z takich ulg, jak gdyby były zatrudnione na podstawie umowy o pracę.
§  9.
1.
W zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy stosuje się przepisy obowiązujące w stosunku pracy. W szczególności osoby umieszczone w ośrodku mają na równi z pracownikami prawo do odzieży ochronnej, odzieży roboczej i sprzętu ochrony osobistej.
2.
Przy zatrudnieniu kobiet stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie pracy kobiet.
§  10.
Spory z zakładem pracy o roszczenia z tytułu zatrudnienia podlegają rozpoznaniu w trybie właściwym do rozpoznawania sporów o roszczenia ze stosunku pracy. Ośrodek powinien udzielać osobom umieszczonym w ośrodku informacji i pomocy w dochodzeniu ich uzasadnionych roszczeń.
§  11.
1.
Zatrudnienie osoby umieszczonej w ośrodku i związane z tym zatrudnieniem prawa ustają z chwilą zwolnienia z ośrodka.
2.
W związku z zatrudnieniem w czasie pobytu w ośrodku osobie zwolnionej z ośrodka wydaje się na jej żądanie świadectwo pracy.
§  12.
1.
Jeżeli po zwolnieniu z ośrodka osoba, która była w nim umieszczona, podjęła pracę w ciągu trzech miesięcy od zwolnienia, okres zatrudnienia w czasie pobytu w ośrodku wlicza się do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego oraz prawo do zasiłku rodzinnego.
2.
W razie niemożności podjęcia pracy w terminie określonym w ust. 1 przy ustalaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 maja 1969 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o pracowniczych urlopach wypoczynkowych (Dz. U. Nr 14, poz. 100), a przy ustalaniu prawa do zasiłku rodzinnego - odpowiednio przepisy art. 16 ust. 4 dekretu z dnia 18 stycznia 1956 r. o ograniczeniu dopuszczalności rozwiązywania umów o pracę bez wypowiedzenia oraz o zabezpieczeniu ciągłości pracy (Dz. U. Nr 2, poz. 11 z późniejszymi zmianami).
§  13. 2
Osobom umieszczonym w ośrodku, bez względu na to, czy są zatrudnione, przysługują uprawnienia do świadczeń leczniczych zakładów społecznych służby zdrowia albo służby zdrowia zakładów karnych i aresztów śledczych na zasadach ustalonych dla ubezpieczonych. Tryb i szczegółowy zakres udzielania świadczeń leczniczych ustalą Ministrowie Sprawiedliwości oraz Zdrowia i Opieki Społecznej.
§  14.
1.
Osobom umieszczonym w ośrodku i członkom ich rodzin przysługują z tytułu zatrudnienia świadczenia z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa oraz z ubezpieczenia rodzinnego na zasadach przewidzianych dla pracowników i członków ich rodzin.
2.
Składki na ubezpieczenia społeczne za osoby umieszczone w ośrodku opłaca zakład pracy lub ośrodek na zasadach określonych w przepisach dotyczących składek na ubezpieczenia społeczne za pracowników zatrudnionych w zakładach pracy gospodarki uspołecznionej.
§  15.
1.
Zasiłki z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa przekazuje się do ośrodka, który wypłaca je osobie umieszczonej w ośrodku w kwocie pozostałej po pokryciu kosztów pobytu w ośrodku.
2.
Zasiłki rodzinne wypłaca się do rąk osoby, na którą zasiłek przysługuje, a zasiłki przysługujące na dzieci - do rąk osoby wykonującej pieczę nad dzieckiem.
3.
Przepis § 7 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§  16.
Po zwolnieniu z ośrodka osobom, które były zatrudnione w czasie pobytu w ośrodku, przysługują świadczenia z ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa na zasadach takich, jak pracownikom po ustaniu stosunku pracy.
§  17.
1.
Okresy zatrudnienia w czasie pobytu w ośrodku uważa się za okresy zaliczalne do okresów zatrudnienia w rozumieniu przepisów o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym, jeżeli osoba zwolniona z ośrodka była potem zatrudniona przez okres wynoszący co najmniej:
1)
5 lat - jeśli chodzi o przyznanie emerytury,
2)
połowę okresu wymaganego do uzyskania prawa do renty z tytułu inwalidztwa powstałego z innych przyczyn niż wypadek w zatrudnieniu albo choroba zawodowa - jeżeli chodzi o przyznanie renty inwalidzkiej lub rodzinnej.
2.
Zatrudnienia w czasie pobytu w ośrodku nie zalicza się jednak do okresu zatrudnienia wymaganego do uzyskania emerytury lub renty w razie skazania za przestępstwo popełnione po zwolnieniu z tego ośrodka na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, chyba że nastąpiło zatarcie tego skazania albo prawo do emerytury lub renty zostało już ustalone prawomocną decyzją organu rentowego.
§  18.
1.
Osobom, które uległy wypadkowi lub zachorowały na chorobę zawodową przy wykonywaniu zatrudnienia podczas pobytu w ośrodku, przysługują świadczenia określone w przepisach o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym z tytułu inwalidztwa powstałego wskutek wypadku w zatrudnieniu lub choroby zawodowej. Świadczenia takie przysługują również członkom rodzin pozostałym po osobach zmarłych wskutek takiego wypadku lub choroby.
2.
Osoby umieszczone w ośrodku, które są zatrudnione, podlegają ubezpieczeniu od następstw nieszczęśliwych wypadków w czasie zatrudnienia. W razie zatrudnienia w sposób określony w § 1 ust. 1 pkt 1 osoby umieszczone w ośrodku podlegają ponadto ubezpieczeniu od następstw nieszczęśliwych wypadków w drodze do pracy lub z pracy. Umowę ubezpieczenia zawiera na swój koszt zakład pracy, a w razie zatrudnienia w sposób określony w § 1 ust. 1 pkt 2 - ośrodek.
§  19.
Osoba umieszczona w ośrodku nie traci prawa do emerytury lub renty pomimo niespełniania wymaganych w myśl przepisów o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym warunków:
1)
osiągnięcia wieku emerytalnego w czasie zatrudnienia lub w ciągu 5 lat od ustania zatrudnienia,
2)
powstania inwalidztwa w czasie zatrudnienia lub w ciągu 18 miesięcy, a w razie choroby zawodowej - w ciągu 2 lat od ustania zatrudnienia,
3)
osiągnięcia wymaganego okresu zatrudnienia w ciągu 10 lat przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką,

jeżeli wymienione warunki są spełnione po odliczeniu okresu pobytu w ośrodku.

§  20.
W zakresie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, świadczeń z tego ubezpieczenia oraz emerytur i rent zarobki osiągane z tytułu zatrudnienia wykonywanego podczas pobytu w ośrodku traktuje się na równi z zarobkami osiąganymi z tytułu stosunku pracy.
§  21.
1.
Jeżeli osoba umieszczona w ośrodku wykonuje pracę nakładczą w warunkach, w których osobę wykonującą taką pracę uważa się za pracownika w rozumieniu przepisów o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym:
1)
przysługuje jej urlop wypoczynkowy w wymiarze i na zasadach obowiązujących w stosunku do osób wykonujących pracę nakładczą,
2)
stosuje się odpowiednio przepisy § 14-20.
2.
Do zarobków osób wykonujących pracę nakładczą stosuje się odpowiednio przepisy §§ 3-5.
§  22.
Poza prawami określonymi w rozporządzeniu osoby umieszczone w ośrodku nie korzystają z tytułu zatrudnienia z innych praw związanych ze stosunkiem pracy.
§  23.
Wykonanie rozporządzenia porucza się Ministrowi Sprawiedliwości oraz innym zainteresowanym ministrom (kierownikom urzędów centralnych).
§  24.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 5 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 17 czerwca 1982 r. (Dz.U.82.18.136) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 czerwca 1982 r.
2 § 13 zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 1 sierpnia 1974 r. (Dz.U.74.29.168) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 sierpnia 1974 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1970.24.196

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Określenie, z jakich praw związanych ze stosunkiem pracy korzystają osoby umieszczone w ośrodku przystosowania społecznego.
Data aktu: 28/09/1970
Data ogłoszenia: 10/10/1970
Data wejścia w życie: 10/10/1970