Zasady uznawania terenów zadrzewionych na obszarach wsi za parki wiejskie, ochrona tych parków i zarządzanie nimi.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ADMINISTRACJI, GOSPODARKI TERENOWEJ I OCHRONY ŚRODOWISKA
z dnia 5 września 1980 r.
w sprawie zasad uznawania terenów zadrzewionych na obszarach wsi za parki wiejskie, ochrony tych parków i zarządzania nimi.

Na podstawie art. 47 ust. 3 ustawy z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. Nr 3, poz. 6) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Ochronie jako parki wiejskie podlegają tereny położone na obszarach wsi, pokryte drzewostanem o charakterze parkowym, stanowiące własność lub będące w użytkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej, a nie objęte przepisami o ochronie zabytków.
2.
Przez "drzewostan o charakterze parkowym" rozumie się zespoły drzew i innej roślinności, ukształtowane funkcjonalnie i plastycznie w ogród mający wartość historyczną, przestrzennoplastyczną lub przyrodniczą. Ukształtowanie ogrodu może tworzyć kompozycję roślinności, rzeźby terenu, wody i elementów architektonicznych.
3.
Za park wiejski mogą być uznane i objęte związaną z tym ochroną tereny położone na obszarach wsi, stanowiące także własność osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej, pokryte drzewostanem o charakterze parkowym obejmującym starodrzew; nie dotyczy to jednak terenów zadrzewionych drzewami owocowymi i terenów służących celom kultu religijnego oraz cmentarzy.
§  2.
Za park wiejski może być uznany teren obejmujący pozostałości drzewostanów i zagospodarowania, o którym mowa w § 1, jeżeli stan i zakres tych pozostałości pozwala na odtworzenie zadrzewień i ich charakteru.
§  3.
Uznanie za park wiejski powinno następować w miarę możliwości na warunkach uzgodnionych z właścicielem lub użytkownikiem terenu.
§  4.
1.
Park wiejski podlega ochronie polegającej na:
1)
zakazie dokonywania wszelkich zmian zagospodarowania parku, powodujących naruszenie jego układu przestrzennego,
2)
zakazie wznoszenia na terenie parku lub w jego otoczeniu budowli albo wykonywania robót budowlanych, które mogłyby szkodzić roślinności parkowej,
3)
usunięciu z parku obiektów budowlanych i urządzeń wpływających szkodliwie na jego stan,
4)
zakazie prowadzenia na obszarze parku określonych rodzajów działalności,
5)
niezbędnej odnowie i pielęgnacji roślinności znajdującej się w parku oraz konserwacji jego urządzeń.
2.
Szczegółowy sposób wykonywania ochrony parku wiejskiego określi uchwała rady narodowej stopnia wojewódzkiego ustanawiająca park wiejski.
§  5.
1.
Pielęgnacja roślinności znajdującej się na terenie parku wiejskiego powinna zapewnić dobry stan drzew i krzewów, w szczególności przez ochronę przed chorobami i szkodnikami, zapobieganie procesom próchnienia drzew i hamowanie tych procesów, usuwanie suchych konarów i gałęzi, wzmacnianie koron drzew i inne tego rodzaju zabiegi.
2.
W parku wiejskim mogą być usuwane tylko drzewa martwe oraz drzewa słabe, zamierające oraz samosiewy naruszające przestrzenny i gatunkowy charakter parku.
3.
Odnowa roślinności w parku wiejskim nie może spowodować zmiany jego charakteru.
§  6.
Park wiejski powinien służyć zaspokojeniu potrzeb społecznych, zwłaszcza z zakresu kultury i wypoczynku.
§  7.
1.
Właściwe wykorzystanie parku wiejskiego zapewnia terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego.
2.
Terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego ustali regulamin korzystania z parku wiejskiego z uwzględnieniem wymagań jego ochrony, o których mowa w § 4, oraz powierzy sprawowanie zarządu tym parkiem podległej sobie jednostce organizacyjnej, a w razie braku takiej jednostki określi inny sposób zarządzania parkiem wiejskim.
§  8.
1.
Teren parku wiejskiego stanowiący własność osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej podlega zarządowi właścicieli gruntów, jeżeli wyrażą na to zgodę.
2.
Jeżeli właściciele gruntów, o których mowa w ust. 1, nie wyrażą zgody na sprawowanie zarządu parkiem albo park wiejski obejmuje tereny stanowiące własność lub będące w użytkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej i własność osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych nie będących jednostkami gospodarki uspołecznionej, terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego określa sposób zarządzania całym obszarem parku.
§  9.
1.
Zarządca parku wiejskiego dba o utrzymanie w należytym stanie parku, troszczy się o właściwe jego zagospodarowanie i prawidłowe wykonywanie wymaganej ochrony.
2.
W szczególności zarządca parku wiejskiego jest obowiązany:
1)
w miarę potrzeby ogrodzić teren parku,
2)
dbać o dobry stan drzew, trawników, kwietników, dróg i ścieżek,
3)
dbać o porządek i czystość oraz właściwy stan wód znajdujących się na terenie parku,
4)
czuwać nad wykonywaniem obowiązujących dla terenu parku nakazów i zakazów.
3.
Zarządca parku wiejskiego na pokrycie kosztów zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, może korzystać w miarę potrzeby ze środków Funduszu Ochrony Środowiska.
§  10.
Terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego oraz zarządcy parków wiejskich współdziałają w sprawach związanych z wykonywaniem przepisów rozporządzenia z wojewódzkimi konserwatorami zabytków oraz z Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym i Ligą Ochrony Przyrody.
§  11.
Terenowe organy administracji państwowej stopnia podstawowego inicjują, organizują i popierają działalność społeczną zmierzającą do podejmowania czynów społecznych mających na celu porządkowanie parków wiejskich i zapewnienie właściwego ich stanu.
§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1980.21.80

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zasady uznawania terenów zadrzewionych na obszarach wsi za parki wiejskie, ochrona tych parków i zarządzanie nimi.
Data aktu: 05/09/1980
Data ogłoszenia: 29/09/1980
Data wejścia w życie: 29/09/1980