z dnia 26 października 2009 r.
w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnotowego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym oraz ustanawiającego Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego oraz projektu decyzji Rady powierzającej Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania dotyczące funkcjonowania Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego
(CON/2009/88)
(2009/C 270/01)
(Dz.U.UE C z dnia 11 listopada 2009 r.)
Wprowadzenie i podstawa prawna
W dniu 6 października 2009 r. Europejski Bank Centralny (EBC) otrzymał wniosek Rady Unii Europejskiej o wydanie opinii w sprawie: 1) projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnotowego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym oraz ustanawiającego Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego(1) (zwanego dalej "projektem rozporządzenia"); oraz 2) projektu decyzji Rady powierzającej Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania dotyczące funkcjonowania Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego(2) (zwanego dalej "projektem decyzji").
Właściwość EBC do wydania opinii w sprawie projektu rozporządzenia wynika z art. 105 ust. 4 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, ponieważ projekt rozporządzenia zawiera postanowienia mające wpływ na przyczynianie się Europejskiego Systemu Banków Centralnych (ESBC) do należytego wykonywania polityk w odniesieniu do nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i do stabilności systemu finansowego, zgodnie z art. 105 ust. 5 Traktatu. W odniesieniu do projektu decyzji właściwość EBC do wydania opinii wynika z art. 105 ust. 6 Traktatu. Obydwa teksty dotyczą utworzenia, organizacji i funkcjonowania Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego ("European Systemic Risk Bard", ESRB). Dlatego też - pomimo faktu, iż do tekstów tych mają zastosowanie dwie odrębne procedury legislacyjne - EBC w celu uproszczenia wydał jedną opinię dotyczącą obydwu projektów.
Uwagi zawarte w niniejszej opinii pozostają bez uszczerbku dla przyszłej opinii EBC w sprawie trzech projektów rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie utworzenia Europejskiego Organu Nadzoru Bankowego, Europejskiego Organu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych oraz Europejskiego Organu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych(3), które tworzą część pakietu legislacyjnego przyjętego przez Komisję w dniu 23 września 2009 r., reformującego europejski nadzór finansowy.
Rada Prezesów wydała niniejszą opinię zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 17 ust. 5 Regulaminu Europejskiego Banku Centralnego.
Uwagi ogólne
1. EBC generalnie popiera zaproponowane przez Komisję rozporządzenie i decyzję, które zmierzają do ustanowienia nowego organu odpowiedzialnego za sprawowanie nadzoru makroostrożnościowego w Unii Europejskiej, mianowicie ESRB. Zdaniem EBC ostatni kryzys finansowy pokazał potrzebę wzmocnienia podejścia makroostrożnościowego do kwestii regulacji systemu finansowego jako całości oraz nadzoru nad tym systemem jako całością. Kryzys pokazał także potrzebę dokonania w odpowiednim czasie kompleksowej oceny różnych źródeł ryzyka systemowego i ich konsekwencji dla systemu finansowego. Poprzez identyfikowanie i ocenę ryzyk systemowych, przekazywanie na wczesnym etapie ostrzeżeń i zaleceń, jeżeli ryzyka takie okażą się znaczące, oraz poprzez monitorowanie działań następczych ESRB może znacząco przyczynić się do stabilności systemu finansowego UE jako całości.
2. W dniu 9 czerwca 2009 r. Rada ECOFIN wskazała, że "EBC powinien zapewnić ESRB wsparcie analityczne, statystyczne, administracyjne i logistyczne, korzystając również z porad technicznych ze strony krajowych banków centralnych i krajowych organów nadzoru". Powyższe było następstwem zaleceń zawartych w raporcie grupy wysokiego szczebla ds. nadzoru finansowego w UE pod przewodnictwem Jacquesa de Larosière'a z dnia 25 lutego 2009 r., jak również komunikatu Komisji z dnia 27 maja 2009 r., która zasugerowała, że EBC powinien zapewnić ESRB Sekretariat. W dniach 18-19 czerwca Rada Europejska wskazała, że komunikat i konkluzje Rady ECOFIN wyznaczają drogę do ustanowienia nowych ram prawnych dla nadzoru makro- i mikroostrożnościowego, jak również udzieliła poparcia dla utworzenia ESRB.
3. EBC uznaje, że jest gotowy zapewnić ESRB Sekretariat oraz udzielać jej wsparcia, jak również sugeruje zwrócenie uwagi na tę okoliczność w motywach projektu rozporządzenia. EBC jest również gotowy do udostępnienia ESRB, poprzez udział członków Rady Ogólnej EBC, eksperckiej wiedzy makroekonomicznej, finansowej i monetarnej wszystkich banków centralnych UE. Wkład ten będzie opierał się na działaniach EBC i ESBC w obszarze monitorowania stabilności finansowej, analiz makroekonomicznych, zbierania informacji statystycznych i ogólnej synergii wiedzy eksperckiej, środków i infrastruktury w zakresie bieżących działań banków centralnych Unii Europejskiej.
4. Zaangażowanie EBC i ESBC w ESRB nie zmieni podstawowego celu ESBC, którym zgodnie z art. 105 ust. 1 Traktatu jest utrzymywanie stabilności finansowej. W tym kontekście EBC zauważa, że jego działania wspierające ESRB nie będą stanowiły naruszenia instytucjonalnej, funkcjonalnej lub finansowej niezależności EBC ani nie będą miały wpływu na wykonywanie przez ESBC zadań określonych w Traktacie i Statucie Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego (zwanym dalej "Statutem ESBC"), w szczególności zadań dotyczących stabilności finansowej i nadzoru(4).
5. W zakresie statystyki EBC jest przygotowany do przekazywania ESRB informacji dotyczących środowiska makroekonomicznego i makrofinansowego oraz dysponuje niezbędną wiedzą ekspercką w tym zakresie. Chodzi tu w szczególności o informacje dotyczące warunków rynkowych i infrastruktury rynkowej. Informacje mikroostrożnościowe będą przekazywane przez trzy nowe europejskie organy nadzoru.
Uwagi szczegółowe
6. Odnośnie procedury wydawania ostrzeżeń i zaleceń, jak również działań następczych, EBC w pełni popiera projekt rozporządzenia(5), który stanowi, że ostrzeżenia i zalecenia ESRB będą przekazywane bezpośrednio odpowiednim adresatom, z ich równoczesnym przekazywaniem Radzie ECOFIN. Zmiana tych przepisów w sposób, który skutkowałby wprowadzeniem "pośredniej" drogi przekazywania ostrzeżeń przed ryzykiem i zaleceń zmniejszyłaby skuteczność i terminowość zaleceń, a także niezależność i wiarygodność ESRB. Ponadto ważne jest, aby procedury odnoszące się do komunikacji ESRB z innymi instytucjami i komitetami wspólnotowymi nie zaburzały skutecznej i terminowej realizacji zadań ESRB.
7. Jeżeli chodzi o organizacyjny aspekt działania ESRB, EBC uważa za szczególnie istotne, aby skład Komitetu Sterującego ESRB w adekwatny sposób odzwierciedlał skład Zarządu Głównego ESRB. W Zarządzie Głównym ESRB 29 członków z prawem głosu będzie przedstawicielami banków centralnych, zaś pozostali czterej członkowie dysponujący prawem głosu to członek Komisji Europejskiej oraz przewodniczący trzech nowych europejskich organów nadzoru. Bardzo ważne jest, aby skład Komitetu Sterującego odzwierciedlał skład Zarządu Głównego. W ten sposób Komitet będzie reprezentatywny dla Zarządu Głównego, którego posiedzenia ma przygotowywać. Dlatego zapewnienie odpowiedniej równowagi oraz wystarczającej reprezentacji krajowych banków centralnych strefy euro i spoza strefy euro wymaga uwzględnienia co najmniej pięciu członków będących przedstawicielami banków centralnych (poza przewodniczącym i wiceprzewodniczącym ESRB) obok wskazanych powyżej czterech członków dysponujących prawem głosu. W związku z tym EBC zdecydowanie popiera propozycję Komisji, zgodnie z którą siedmiu członków Komitetu Sterującego będzie wybieranych spośród członków Rady Ogólnej EBC(6). W związku z tym jednak, że skład strefy euro będzie z czasem ulegać zmianom, nie jest wskazane ustalenie w drodze aktu prawnego określonych niezmiennych zasad podziału miejsc między bankami centralnymi ze strefy euro i spoza niej. Ponadto EBC popiera stanowisko Komisji, zgodnie z którym jedynie przewodniczący ESRB wydaje instrukcje dyrektorowi Sekretariatu(7).
8. Wybór przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Zarządu Głównego ESRB powinien być dokonywany według tych samych zasad i przez tę samą grupę członków Zarządu Głównego, ponieważ w razie potrzeby wiceprzewodniczący powinien być w stanie w pełni zastępować przewodniczącego. W związku z powyższym wiceprzewodniczący także powinien być wybierany - zgodnie z propozycją Komisji - przez i spośród członków Zarządu Głównego będących jednocześnie członkami Rady Ogólnej EBC. Stosowanie odmiennych procedur do wyboru przewodniczącego i wiceprzewodniczącego niepotrzebnie skomplikowałoby sprawę i mogłoby sprawiać nieuzasadnione wrażenie, że osoby te reprezentują różne grupy w ramach ESRB.
9. Jeżeli chodzi o skład Zarządu Głównego ESRB, EBC popiera propozycję Komisji, aby prezes i wiceprezes EBC byli członkami Zarządu Głównego ESRB z prawem głosu. Takie rozwiązanie jest zgodne z zasadą, że podstawą dla wyboru członków Zarządu Głównego dysponujących prawem głosu jest Rada Ogólna EBC(8). Uwzględnienie wiceprezesa EBC byłoby także zgodne z konkluzjami prezydencji Rady Europejskiej z dni 18-19 czerwca 2009 r., zgodnie z którymi wiceprezes może głosować podczas wyboru przewodniczącego ESRB jako członek Rady Ogólnej EBC. Gdyby wiceprezes nie był członkiem Zarządu Głównego ESRB, byłby pozbawiony możliwości brania udziału w tym głosowaniu.
10. ESRB jest organem wspólnotowym, którego zadania dotyczą systemu finansowego UE i obejmują wydawanie zaleceń oraz podejmowanie odpowiednich działań mających przeciwdziałać ryzykom systemowym oraz chronić stabilność systemu, i którego członkowie pochodzą z wszystkich państw członkowskich UE. Jednakże, z uwagi na znaczenie niektórych krajów europejskich nienależących do UE dla systemu finansowego Unii Europejskiej, właściwe byłoby zaproszenie przedstawicieli tych krajów do udziału w charakterze obserwatorów w posiedzeniach ESRB lub komitetów technicznych, podczas których omawiane będą odpowiednie zagadnienia.
EBC proponuje wprowadzenie zmian do wskazanych poniżej postanowień projektu rozporządzenia oraz projektu decyzji. Szczegóły tych propozycji wraz z uzasadnieniem zostały zawarte w załączniku.
Frankfurt nad Menem dnia 26 października 2009 r.
Jean-Claude TRICHET | |
Prezes EBC |
______
(1) COM(2009) 499 wersja ostateczna.
(2) COM(2009) 500 wersja ostateczna.
(3) COM(2009) 501 wersja ostateczna, COM(2009) 502 wersja ostateczna oraz COM(2009) 503 wersja ostateczna.
(4) Artykuł 105 ust. 2 tiret czwarte oraz art. 105 ust. 4 i 5 Traktatu, jak również art. 3 ust. 1 tiret czwarte, art. 3 ust. 3, art. 4 i 22 oraz art. 25 ust. 1 Statutu ESBC.
(5) Artykuł 16, 17 i 18 projektu rozporządzenia.
(6) Artykuł 11 ust. 1 projektu rozporządzenia.
(7) Artykuł 4 ust. 1 projektu decyzji. Przewodniczący ESRB przewodniczy zarówno Zarządowi Głównemu, jak i Komitetowi Sterującemu.
(8) Rada Ogólna EBC składa się z prezesa i wiceprezesa EBC oraz prezesów krajowych banków centralnych państw członkowskich UE.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2009.270.1 |
Rodzaj: | Opinia |
Tytuł: | Opinia w sprawie projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wspólnotowego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym oraz ustanawiającego Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego oraz projektu decyzji Rady powierzającej Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania dotyczące funkcjonowania Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (CON/2009/88). |
Data aktu: | 26/10/2009 |
Data ogłoszenia: | 11/11/2009 |