Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych

Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych
(2023/C 106/05)

Niniejsza publikacja uprawnia do zgłoszenia sprzeciwu zgodnie z art. 51 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 1  (UE) nr 1151/2012 w terminie trzech miesięcy od daty niniejszej publikacji.

JEDNOLITY DOKUMENT

"Edremit Zeytinyagi"

Nr UE: PDO-TR-02783 - 5.7.2021

ChNP (X) ChOG ()

1. Nazwa lub nazwy [ChNP lub ChOG]

"Edremit Zeytinyagi"

2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie

Turcja

3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego

3.1. Typ produktu [zgodnie z załącznikiem XI]

Klasa 1.5. Oleje i tłuszcze (masło, margaryna, oleje itp.)

3.2. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1

"Edremit Zeytinyagi" jest naturalną oliwą z oliwek najwyższej jakości z pierwszego tłoczenia produkowaną z oliwek odmiany Edremit uprawianych na wyznaczonym obszarze geograficznym. Właściwości chemiczne oliwy "Edremit Zeytinyagi" podano w poniższej tabeli.

Związki Ilość
Niska zawartość wolnych kwasów tłuszczowych (< 0,8 %, wyrażone jako kwas oleinowy)
Niska zawartość a-tokoferolu 150-250 mg/kg
Niska całkowita zawartość związków fenolowych 100-200 mg/kg
Wysoka całkowita zawartość desmetylosteroli (kampesterolu, klerosterolu, p-sitosterolu, A5-awenasterolu i apparent p-sitosterolu) 2 000-3 000 mg/kg

"Edremit Zeytinyagi" ma poniżej podane właściwości sensoryczne:

- smak wiosennych kwiatów i zielonej trawy; wyczuwalny posmak młodych migdałów, owocowe nuty złotych jabłek

- delikatny (mediana <3,0) lub bardziej wyczuwalny (3,0 <mediana >6,0) posmak owocowy

- dojrzały owocowy smak w dojrzałym i zróżnicowanym zbiorze

- delikatny (mediana <3,0) poziom goryczki; we wczesnym okresie zbiorów gorycz jest bardziej wyczuwalna (3< mediana <6,0)

- lekko ostry smak (mediana <3,0); we wczesnym okresie zbiorów smak jest umiarkowanie ostry (3< mediana <6,0)

- barwa waha się od złotożółtej do ciemnozielonej w zależności od etapu dojrzewania

- oliwa nie jest mocno lepka.

3.3. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)

"Edremit Zeytinyagi" produkuje się wyłącznie z oliwek odmiany Edremit uprawianych specjalnie na wyznaczonym obszarze geograficznym. Inne odmiany dodane w czasie zbiorów nie mogą przekraczać 2 %.

3.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym

Wszystkie procesy (uprawa, zbiory, oddzielanie liści, mycie, rozdrabnianie, malaksacja i ekstrakcja) powinny być przeprowadzane na wyznaczonym obszarze geograficznym określonym w art. 4.

3.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa

Oliwa pakowana jest w opakowania nadające się do kontaktu z żywnością o pojemności od 0,25 kg do 18 kg.

3.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa

Etykiety muszą zawierać następujące informacje:

- nazwa pochodzenia "Edremit Zeytinyagi",

- nazwa handlowa i adres lub skrócona nazwa i adres lub zarejestrowany znak towarowy producenta,

- symbol ChNP Unii Europejskiej,

- następujące logo:

grafika

- urzędowy hologram autentyczności.

grafika

4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego

Region geograficzny, w którym oficjalnie produkuje się "Edremit Zeytinyagi", obejmuje dystrykty Edremit i Hawran w prowincji Balikesir. Jest to obszar o powierzchni około 224,580 dekarów ograniczony górami Kaz na północy. Na zachodzie granicę Edremit i ęanakkale wyznacza rzeka Mihli. Na wschodzie obszar ten graniczy z dystryktami Havram i Burhaniye, które stanowią część prowincji Balikesir.

5. Związek z obszarem geograficznym

Specyfika obszaru geograficznego

Uprawa oliwek jest tradycyjnie prowadzona w Zatoce Edremit. Lata są gorące, a temperatury charakterystyczne dla klimatu śródziemnomorskiego, który dominuje w Zatoce Edremit. Dzięki gorącym latom procesy fizjologiczne związane z rozwojem drzew oliwnych i oliwek są przyśpieszone. Wartości takie jak 27 °C dla najbardziej gorącego miesiąca są idealne dla wzrostu oliwek. Fakt, że średnie temperatury są zbliżone do tych wartości w Zatoce Edremit, pozytywnie wpływa na wzrost oliwek.

Śnieg, który spada na góry Kaz i Madra w zimie, topiąc się, zasila wody podziemne. Dzięki tym zasobom i glebom, które zatrzymują wodę, zapotrzebowanie drzew oliwnych na wodę zostaje zaspokojone. Ponadto w regionie spada odpowiednia ilość deszczu, aby zapewnić zrównoważony reżim deszczowy. Ilość opadów wynosi 600-700 kg/m2.

Cechy geomorfologiczne odgrywają ważną rolę w kształtowaniu warunków klimatycznych tego obszaru. Bogate w tlen i chłodne powietrze z gór przemieszcza się w kierunku zboczy zwróconych w stronę morza (od 50 m do 250 m wysokości), wąskich, głębokich dolin i kanionów, chłodząc pola oliwne, co sprawia, że oliwki rosnące na tych zboczach są lepszej jakości. Podobna sytuacja ma miejsce na obszarach między górami Madra a Zatoką Edremit. Inną istotną cechą tego obszaru geograficznego jest gleba śródziemnomorska, której pH znajduje się w idealnym zakresie (6,5-8,5) do uprawy drzew oliwnych, produkujących wysokiej jakości oliwki. Właśnie dzięki temu w tym regionie istnieje możliwość produkcji oliwy.

Zarówno dzięki chłodzącym regionalnym wiatrom spowalniającym dojrzewanie oliwek, jak i optymalnemu nawadnianiu i odpowiednim warunkom glebowym, oliwki posiadają charakterystyczny okrągły kształt odmiany Edremit, a także posiadają cienkie, ale odporne skórki i pestkę o gładkiej powierzchni. Wytrzymała skórka zapobiega uszkodzeniu owoców, co nadaje im wysoką kwasowość, podczas gdy cienka skórka ułatwia pozyskiwanie oliwy z oliwek podczas rozdrabniania i malaksacji.

Warunki klimatyczne

Dzięki tym warunkom środowiskowym (gleba/klimat/ wiatr/zasoby wodne) drzewa oliwne doświadczają mniejszego stresu. Im mniej stresu doświadcza drzewo, tym silniejszy posmak trawy i charakterystyczny aromat wiosennych kwiatów posiada oliwa "Edremit Zeytinyagi". Oliwa charakteryzuje się również niewielką gęstością i lepkością; jej konsystencja przypomina wodę. Właściwości te odróżniają oliwę "Edremit Zeytinyagi" uzyskiwaną w Zatoce Edremit od oliwy z innych obszarów uprawy oliwek.

Czynnik ludzki

Miasto Edremit jest starożytnym obszarem osadnictwa ludzi, liczącym ponad 3 000 lat. Warunki naturalne sprawiły, że uprawa oliwek i produkcja oliwy stały się podstawową działalnością rolniczą w regionie. Długa tradycja produkcji oliwy z oliwek na tym obszarze doprowadziła również do powstania wielu zakładów produkcji oliwy z oliwek w tym regionie.

Zbiór oliwek rozpoczyna się w połowie października i trwa do końca grudnia. Oliwki zbiera się ostrożnie, aby nie uszkodzić owoców. W ciągu 10 godzin od zbioru oliwki przetwarza się na oliwę "Edremit Zeytinyagi". Aby nie szkodzić właściwościom sensorycznym produktu, zaleca się, aby temperatura miąższu nie przekraczała 27 °C podczas procesu ekstrakcji oliwy oraz aby czas rozdrabniania i malaksacji nie przekraczał łącznie 45 minut. Temperatura przechowywania powinna wynosić około 18 °C. Dzięki tym warunkom przetwarzania oliwa posiada niską zawartość wolnych kwasów tłuszczowych (<0,8 %, wyrażone jako kwas oleinowy). Staranny zbiór oliwek i ich szybkie przetwarzanie mają zasadnicze znaczenie dla utrzymania niskiej zawartości wolnych kwasów tłuszczowych.

Oprócz szybkiego przetwarzania producenci "Edremit Zeytinyagi" zwracają uwagę na temperaturę ekstrakcji (< 27°C), czas malaksacji (< 45 min) i temperaturę przechowywania (~18°C, minimalny kontakt z powietrzem lub brak kontaktu z powietrzem).

Specyfika produktu

Produkt posiada owocowy aromat zielonych migdałów, złotych jabłek oraz zielonej trawy. Aromat ten jest również określany jako przypominający zapach wiosennych kwiatów. W porównaniu z innymi oliwami z oliwek przetwarzanymi w południowym regionie Morza Egejskiego "Edremit Zeytinyagi" ma niską zawartość a-tokoferolu (150-250 mg/kg) i całkowitą zawartość związków fenolowych (100-200 mg/kg), ale wysoką całkowitą zawartość desmetylosteroli (kampesterolu, klerosterolu, p-sitosterolu, A5-awenasterolu i apparent p-sitosterolu) (2 000-3 000 mg/kg). Dzięki szybkiemu przetwarzaniu "Edremit Zeytinyagi" charakteryzuje się niską zawartością wolnych kwasów tłuszczowych (< 0,8 %, wyrażone jako kwas oleinowy).

Związek przyczynowy

Oliwa "Edremit Zeytinyagi" pochodzi z odmiany Edremit, która jest dobrze ugruntowana na tym obszarze i do której należą niemal wszystkie rosnące tam drzewa oliwne. Dominująca obecność tej odmiany przyczynia się do składu chemicznego oliwy.

Wiatry od strony gór Kaz i Madra zapewniają chłód drzewom oliwnym rosnącym na zboczach, co powoduje powolne dojrzewanie oliwek oraz rozwój cienkiej, ale odpornej skórki. Skład gleby o wysokiej zawartości gliny sprawia, że drzewa oliwne mają zapewnioną wilgoć. Roczne opady deszczu i śniegu zapewniają spełnienie potrzeb w zakresie nawodnienia, co zmniejsza ryzyko suszy i skutkuje uzyskaniem w pełni rozwiniętych oliwek. Dzięki tym warunkom oliwa "Edremit Zeytinyagi" posiada specyficzną wodnistą konsystencję i aromat młodych migdałów, złotych jabłek, kwiatów i zielonej trawy.

Ze względu na warunki mikroklimatyczne wynikające z topografii dojrzewanie oliwek odbywa się wolniej niż w przypadku oliwek uprawianych w południowym regionie Morza Egejskiego lub w regionie Morza Śródziemnego. Sprawia to, że "Edremit Zeytinyagi" charakteryzuje się niską zawartością a-tokoferolu i niską całkowitą zawartością związków fenolowych, ale wysoką całkowitą zawartością desmetylosteroli (kampesterolu, klerosterolu, p-sitosterolu, A5-awenas- terolu i apparent p-sitosterolu) w porównaniu z innymi oliwami.

Odesłanie do publikacji specyfikacji produktu

1 Dz.U. L 343 z 14.12.2012, s. 1.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2023.106.9

Rodzaj: Ogłoszenie
Tytuł: Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych
Data aktu: 22/03/2023
Data ogłoszenia: 22/03/2023