Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Niniejszy akt prawny został zmieniony przez Directive 2001/97/EC of the European Parliament and of the Council of 4 December 2001 amending Council Directive 91/308/EEC on prevention of the use of the financial system for the purpose of money laundering (Dz.U.UE.L.2001.344.76).
Naniesienie zmian na tekst nie jest możliwe, ponieważ przywołany akt zmieniający nie został opublikowany w polskim wydaniu Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.
.................................................
RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Gospodarczą, w szczególności jego art. 57 ust. 2, zdanie pierwsze i trzecie, i art. 100a,
uwzględniając wniosek Komisji(1),
we współpracy z Parlamentem Europejskim (2),
uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego(3),
a także mając na uwadze, co następuje:
jeżeli instytucje kredytowe i finansowe są wykorzystywane do prania dochodów pochodzących z działalności o charakterze przestępczym (dalej zwanego "praniem pieniędzy"), może dojść do sytuacji, w której solidność i stabilność danej instytucji, jak też zaufanie do całego systemu finansowego, mogą zostać poważnie zagrożone, prowadząc do utraty zaufania publicznego;
brak działania ze strony Wspólnoty w związku z praniem pieniędzy mógłby spowodować, że Państwa Członkowskie przyjęłyby środki mające na celu ochronę swoich systemów finansowych, które to środki mogłyby być niespójne z procesem tworzenia jednolitego rynku; jeżeli na poziomie Wspólnoty nie zostaną przyjęte określone środki koordynujące, osoby zajmujące się praniem pieniędzy mogą się starać wykorzystywać swobodę przepływu kapitału oraz swobodę świadczenia usług finansowych, które stanowią część finansową zintegrowanego obszaru, aby umożliwić sobie prowadzenie działań o charakterze przestępczym;
proceder prania pieniędzy w ogólnym zakresie ma wyraźny wpływ na wzrost przestępczości zorganizowanej, a szczególnie na przemyt narkotyków; coraz bardziej wzrasta świadomość, że zwalczanie zjawiska prania pieniędzy należy do jednego z najbardziej efektywnych środków przeciwdziałania tej formie działalności przestępczej, która stanowi szczególne zagrożenie dla społeczeństw Państw Członkowskich;
pranie pieniędzy należy zwalczać przede wszystkim poprzez zastosowanie środków karnych oraz w ramach współpracy międzynarodowej pomiędzy organami władzy sądowej oraz organami odpowiedzialnymi za przestrzeganie przepisów prawa, zgodnie z odnoszącą się do narkotyków Konwencją Narodów Zjednoczonych o zwalczaniu nielegalnego obrotu narkotykami i substancjami psychotropowymi, przyjętą dnia 19 grudnia 1988 r. w Wiedniu (odtąd zwaną "Konwencją wiedeńską"), oraz w sposób bardziej ogólny w odniesieniu do wszystkich działań o charakterze przestępczym, zgodnie z Konwencją Rady Europy w sprawie prania pieniędzy, poszukiwania, przejmowania i konfiskaty wartości majątkowych uzyskiwanych z działań przestępczych, która to Konwencja została przedłożona do podpisu w dniu 8 listopada 1990 r. w Strasburgu;
rozwiązania karne nie powinny stanowić jedynego sposobu zwalczania procederu prania pieniędzy, ponieważ system finansowy może również w tym zakresie odgrywać skuteczną rolę; w tym kontekście należy odnieść się do zalecenia Rady Europejskiej z dnia 27 czerwca 1980 r. oraz do Deklaracji Zasad, przyjętej w grudniu 1988 r. w Bazylei przez kierownicze bankowe władze nadzorcze zrzeszone w Grupie Dziesięciu; oba te dokumenty stanowią znaczny postęp w kierunku ochrony systemu finansowego przed jego wykorzystywaniem w celach prania pieniędzy;
pranie pieniędzy odbywa się zwykle w kontekście międzynarodowym, w celu skuteczniejszego ukrycia przestępczego pochodzenia funduszów; środki przyjęte wyłącznie na poziomie krajowym, bez uwzględnienia elementów koordynacji i współpracy na poziomie międzynarodowym, miałyby bardzo ograniczone skutki;
wszystkie środki przyjęte przez Wspólnotę w tej dziedzinie powinny być zgodne z innymi działaniami podjętymi na poziomie międzynarodowym; jakiekolwiek działanie Wspólnoty w tej kwestii powinno przede wszystkim uwzględniać zalecenia przyjęte przez grupę zadaniową ds. zwalczania prania pieniędzy, powołaną przez siedem najbardziej rozwiniętych państw podczas szczytu w Paryżu w lipcu 1989 r.;
Parlament Europejski, w ramach szeregu uchwał, wyrażał chęć powołania ogólnego programu Wspólnoty w sprawie zwalczania przemytu narkotyków łącznie z postanowieniami dotyczącymi ochrony przed zjawiskiem prania pieniędzy;
do celów niniejszej dyrektywy definicję prania pieniędzy przejmuje się z definicji przyjętej w ramach Konwencji wiedeńskiej; pranie pieniędzy nie odbywa się tylko w związku z dochodami osiągniętymi na drodze popełniania przestępstw związanych z narkotykami, ale również w związku z korzyściami majątkowymi uzyskanymi w ramach innych działań o charakterze przestępczym (np. zorganizowana działalność o charakterze przestępczym i terroryzm); Państwa Członkowskie w ramach własnego ustawodawstwa poszerzą skutki wynikające z niniejszej dyrektywy w takim zakresie, aby objąć przychody pochodzące z takiego rodzaju działalności, w takim wymiarze, w jakim mogą one skutkować czynnościami prania pieniędzy, uzasadniając w ten sposób możliwość stosowania wobec nich sankcji zwalczających proceder prania pieniędzy;
niezbędnym wymogiem dla zwalczania zjawiska prania pieniędzy jest zakaz prania pieniędzy zawarty w ustawodawstwach Państw Członkowskich, poparty odpowiednimi środkami oraz sankcjami karnymi;
w celu uniknięcia sytuacji, w której osoby zajmujące się procederem prania pieniędzy, korzystając z anonimowości, mogłyby prowadzić swoją działalność o charakterze przestępczym, należy zapewnić, aby instytucje kredytowe i finansowe w momencie rozpoczynania świadczenia usług lub przeprowadzenia transakcji finansowych przekraczających pewne wartości progowe wymagały sprawdzenia tożsamości swoich klientów; zakres tego typu postanowień należy również w miarę możliwości rozszerzyć w stosunku do wszystkich beneficjentów transakcji;
instytucje kredytowe i finansowe muszą przechowywać przez okres co najmniej 5 lat kopie dokumentów tożsamości lub informacje dotyczących wymaganych dokumentów tożsamości, jak również dowody i zapisy dodatkowe składające się z dokumentów lub ich kopii odnoszących się do transakcji, które mogą być wykorzystane w postępowaniu sądowym na mocy właściwego ustawodawstwa krajowego i które można wykorzystać jako dowody w przypadku jakiegokolwiek dochodzenia związanego z praniem pieniędzy;
w celu ochrony solidności i integralności systemu finansowego oraz przyczyniania się do walki z owym zjawiskiem należy zapewnić, aby instytucje kredytowe i finansowe ze szczególną uwagą sprawdzały każdą transakcję, która według nich, ze względu na swój charakter, wydaje się być szczególnie związana z praniem pieniędzy; w tym celu owe instytucje powinny zwracać szczególną uwagę na transakcje z państwami trzecimi, które nie stosują przepisów porównywalnych z przepisami ustanowionymi przez Wspólnotę, których celem jest zapobieganie procederowi prania pieniędzy, albo innych podobnych postanowień ustalonych przez organy międzynarodowe, a które zostały uznane przez Wspólnotę;
w tym celu Państwa Członkowskie mogą nakazać instytucjom kredytowym i finansowym dokonywanie zapisu, w formie pisemnej, wyników sprawdzania, jakie mają obowiązek wykonywać, oraz zapewnienie udostępnienia tychże wyników władzom odpowiedzialnym za starania dążące do wyeliminowania zjawiska prania pieniędzy;
ochrona systemu finansowego przed jego wykorzystywaniem do celów prania pieniędzy jest zadaniem, które nie może być przeprowadzone przez władze odpowiedzialne za zwalczanie tego zjawiska bez współpracy z instytucjami kredytowymi i finansowymi oraz z ich władzami nadzorczymi; w tego rodzaju przypadkach należy uchylić tajemnicę bankową; obowiązujący system przymusowego powiadamiania o podejrzanych transakcjach, który zapewnia, że informacje są przekazywane wyżej wspomnianym władzom bez powiadamiania danych klientów, stanowi najbardziej skuteczny sposób prowadzący do osiągnięcia stanu wspomnianej współpracy; istnieje konieczność zapewnienia szczególnej klauzuli ochronnej, która zwalniałaby instytucje kredytowe i finansowe, ich pracowników i personel kierowniczy z odpowiedzialności za naruszenie ograniczeń dotyczących udostępniania informacji;
informacje, które są przekazywane władzom na mocy niniejszej dyrektywy, mogą być wykorzystane jedynie w związku ze zwalczaniem prania pieniędzy; Państwa Członkowskie mogą jednakże postanowić, że tego typu informacje mogą być wykorzystywane również w innych celach;
wprowadzenie przez instytucje kredytowe i finansowe procedur kontroli wewnętrznej oraz programów szkoleniowych w tym zakresie stanowi uzupełnienie, bez którego inne środki będące przedmiotem niniejszej dyrektywy mogłyby okazać się nieskuteczne; ponieważ proceder prania pieniędzy może być prowadzony nie tylko poprzez instytucje kredytowe i finansowe, ale również w ramach innych grup zawodowych i rodzajów przedsiębiorstw, Państwa Członkowskie muszą rozszerzyć przepisy niniejszej dyrektywy, w całości lub w części w taki sposób, aby grupy zawodowe lub przedsiębiorstwa, których działalność może być w szczególności wykorzystywana do celów prania pieniędzy, również wchodziły w jej zakres;
jest sprawą istotną, aby Państwa Członkowskie miały szczególnie na uwadze zapewnienie skoordynowanych działań na terenie Wspólnoty w sytuacji, gdy istnieją wyraźne powody do podejrzeń, że pewne grupy zawodowe lub pewna działalność, w przypadku których warunki ich wykonywania zostały ujednolicone na poziomie Wspólnoty, są wykorzystywane do celów prania pieniędzy;
skuteczność starań prowadzących do wykluczenia zjawiska prania pieniędzy zależy głównie od ścisłej koordynacji i ujednolicenia krajowych środków wdrażających niniejszą dyrektywę; tego rodzaju koordynacja i ujednolicenie, które są dokonywane w różnych organach międzynarodowych, w odniesieniu do Wspólnoty, wymagają współpracy między Państwami Członkowskimi a Komisją w ramach komitetu kontaktowego;
każde Państwo Członkowskie powinno przyjąć odpowiednie środki oraz w odpowiedni sposób karać za ich naruszenie, aby zapewnić pełne zastosowanie niniejszej dyrektywy,
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Sporządzono w Luksemburgu, dnia 10 czerwca 1991 r.
W imieniu Rady | |
J.-C. JUNCKER | |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 106 z 28.4.1990, str. 6 oraz Dz.U. C 319 z 19.12.1990, str. 9.
(2) Dz.U. C 324 z 24.12.1990, str. 264 oraz Dz.U. C 129 z 20.5.1991.
(3) Dz.U. C 332 z 31.12.1990, str. 86.
(4) Dz.U. L 322 z 17.12.1977, str. 30.
(5) Dz.U. L 386 z 30.12.1989, str. 1.
(6) Dz.U. L 63 z 13.3.1979, str. 1.
(7) Dz.U. L 330 z 29.11.1990, str. 50.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.1991.166.77 |
Rodzaj: | Dyrektywa |
Tytuł: | Dyrektywa 91/308/EWG w sprawie uniemożliwienia korzystania z systemu finansowego w celu prania pieniędzy |
Data aktu: | 10/06/1991 |
Data ogłoszenia: | 28/06/1991 |
Data wejścia w życie: | 13/06/1991, 01/05/2004 |