uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 61 lit. c) i art. 67 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji (1),
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (2),
uwzględniając opinię Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (3),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Państwa Członkowskie postawiły sobie za cel utrzymanie i rozwój Unii jako przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, w ramach której zapewniony jest swobodny przepływ osób. W celu ustanowienia tej przestrzeni Wspólnota przyjmuje, między innymi, środki w dziedzinie współpracy sądowej w sprawach cywilnych, która jest niezbędna dla właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego.
(2) Prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego wymaga poprawy i uproszczenia swobodnego przepływu orzeczeń w sprawach cywilnych.
(3) Materia ta wchodzi obecnie w zakres art. 65 Traktatu.
(4) Różnice między niektórymi przepisami krajowymi dotyczącymi jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych utrudniają swobodny przepływ osób oraz prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Istnieją w związku z tym podstawy do wprowadzenia przepisów umożliwiających ujednolicenie reguł zbiegu jurysdykcji w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej poprzez uproszczenie formalności w celu szybkiego i automatycznego uznawania i wykonywania orzeczeń.
(5) Zgodnie z zasadami pomocniczości i proporcjonalności, określonymi w art. 5 Traktatu, cele niniejszego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez Państwa Członkowskie, natomiast możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Wspólnoty. Niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne dla osiągnięcia tych celów.
(6) Rada w drodze aktu z dnia 28 maja 1998 r. (4) sporządziła tekst konwencji w sprawie właściwości oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i zaleciła jej przyjęcie przez Państwa Członkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi regułami konstytucyjnymi. Należy zapewnić ciągłość wyników negocjacji związanych z zawarciem konwencji. Treść tej konwencji przeniesiona została w dużej części do niniejszego rozporządzenia, ale zawiera ono pewną liczbę nowych przepisów, które nie znalazły się w konwencji i które mają na celu doprowadzenie do jej spójności z niektórymi przepisami proponowanego rozporządzenia w sprawie jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych.
(7) Aby osiągnąć cel swobodnego przepływu orzeczeń w sprawach małżeńskich i sprawach odpowiedzialności rodzicielskiej we Wspólnocie, właściwe i konieczne jest, aby uznawanie poza granicami jurysdykcji orzeczeń w sprawach dotyczących rozwiązania więzów małżeńskich oraz odpowiedzialności rodziców za dzieci obojga małżonków regulowane było wiążącym i bezpośrednio stosowanym aktem prawnym Wspólnoty.
(8) Środki ustanowione w niniejszym rozporządzeniu powinny być spójne i jednolite celem umożliwienia ludziom najbardziej swobodnego przemieszczania. Z tego względu powinno być ono stosowane również wobec obywateli państw trzecich, którzy są wystarczająco silnie związani z terytorium jednego z Państw Członkowskich, zgodnie z zasadami jurysdykcji ustanowionymi w tym rozporządzeniu.
(9) Zakres niniejszego rozporządzenia obejmuje postępowania cywilne, jak również postępowania pozasądowe w sprawach małżeńskich w niektórych państwach, z wyłączeniem postępowań o charakterze wyłącznie religijnym. Z tego względu należy ustalić, że odniesienie do "sądów" obejmuje wszystkie organy, sądowe lub inne, właściwe w sprawach małżeńskich.
(10) Niniejsze rozporządzenie ogranicza się do postępowań dotyczących rozwodów, separacji lub unieważnienia małżeństwa. Uznanie wyroku rozwodowego lub unieważniającego dotyczy tylko rozwiązania więzów małżeńskich. Rozporządzenie nie dotyczy takich kwestii, jak wina małżonków, następstwa majątkowe małżeństwa, obowiązki alimentacyjne lub inne możliwe dodatkowe zobowiązania, nawet jeżeli pozostają one w związku z wyżej wspomnianymi postępowaniami.
(11) Niniejsze rozporządzenie obejmuje odpowiedzialność rodziców za dzieci obojga małżonków w sprawach ściśle związanych z postępowaniem rozwodowym, separacyjnym lub postępowaniem o unieważnienie małżeństwa.
(12) Podstawy jurysdykcji przyjęte w niniejszym rozporządzeniu oparte są na zasadzie, że musi istnieć rzeczywiście więź między daną stroną a Państwem Członkowskim wykonującym jurysdykcję. Decyzja o przyjęciu niektórych podstaw wiąże się z faktem, że występują one w różnych krajowych systemach prawnych i są akceptowane przez pozostałe Państwa Członkowskie.
(13) Jednym z zagrożeń, które należy uwzględnić w związku z ochroną dzieci obojga małżonków w sytuacjach kryzysu małżeńskiego, jest sytuacja, w której jedno z rodziców zabiera dziecko do innego kraju. Podstawowe interesy dzieci muszą być dlatego chronione, zgodnie, w szczególności, z Konwencją haską z dnia 25 października 1980 r. dotyczącą cywilnych aspektów uprowadzenia dziecka za granicę. W związku z tym miejsce legalnego zwykłego pobytu jest uznawane za podstawę jurysdykcji sądu, w przypadku gdy ze względu na zmianę miejsca pobytu dziecka lub w przypadku gdy z naruszeniem prawa nie doszło do powrotu dziecka, nastąpiła faktyczna zmiana miejsca zwykłego pobytu.
(14) Niniejsze rozporządzenie nie stanowi przeszkody dla przyjmowania przez sądy Państwa Członkowskiego, w przypadkach niecierpiących zwłoki, tymczasowych lub zabezpieczających środków w odniesieniu do osób lub majątku znajdującego się w tym państwie.
(15) Pojęcie "orzeczenie" obejmuje tylko wyroki, które prowadzą do rozwodu, separacji lub unieważnienia małżeństwa. Dokumenty formalnie przyjęte lub zarejestrowane jako instrumenty autentyczne i które podlegają wykonaniu w jednym Państwie Członkowskim, są uważane za równoważne takim "orzeczeniom".
(16) Uznawanie i wykonywanie orzeczeń wydanych w jednym Państwie Członkowskim opiera się na zasadzie wzajemnego zaufania. Przyczyny, z których powodu orzeczenia nie będą uznawane, powinny zostać ograniczone do niezbędnego minimum. W postępowaniu tym powinny być uwzględnione przepisy, których celem jest zapewnienie poszanowania porządku publicznego danego Państwa Członkowskiego oraz prawa do obrony stron, w szczególności osobistych praw dziecka, jak również przepisy, których celem jest niedopuszczenie do uznania orzeczeń pozostających ze sobą w sprzeczności.
(17) Państwo, do którego kierowane jest orzeczenie, nie weryfikuje ani jurysdykcji państwa pochodzenia, ani ustaleń stanu faktycznego.
(18) Nie można domagać się postępowania w celu uaktualnienia w Państwie Członkowskim dokumentów stwierdzających stan cywilny na podstawie prawomocnego orzeczenia wydanego w innym Państwie Członkowskim.
(19) Postanowienia konwencji zawartej w 1931 r. przez państwa nordyckie mogą być stosowane w granicach określonych niniejszym rozporządzeniem.
(20) Przed włączeniem w zakres Traktatu materii objętej niniejszym rozporządzeniem Hiszpania, Włochy i Portugalia zawarły konkordaty. Należy zapewnić, aby kraje te nie naruszały swoich zobowiązań międzynarodowych wobec Stolicy Apostolskiej.
(21) Państwa Członkowskie posiadają swobodę ustalania między sobą praktycznych środków stosowania rozporządzenia, dopóki nie zostaną w tym celu podjęte środki wspólnotowe.
(22) Załączniki I-III dotyczące sądów i postępowań odwoławczych powinny być zmienione przez Komisję na podstawie zmian zgłoszonych przez dane Państwo Członkowskie. Zmiany do załączników IV i V powinny być przyjmowane zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (5).
(23) Nie później niż w ciągu pięciu lat od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Komisja dokona przeglądu jego stosowania i przedstawi propozycje niezbędnych zmian.
(24) Zgodnie z art. 3 Protokołu w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską państwa te notyfikowały swój zamiar udziału w przyjęciu i stosowaniu niniejszego rozporządzenia.
(25) Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu w sprawie stanowiska Danii załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską państwo to nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia. W związku z tym niniejsze rozporządzenie nie wiąże Danii i nie jest wobec niej stosowane,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Brukseli, dnia 29 maja 2000 r.
W imieniu Rady | |
A. COSTA | |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 247 z 31.8.1999, str. 1.
(2) Opinia wydana dnia 17 listopada 1999 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dz.U. C 368 z 20.12.1999, str. 23.
(4) Dz.U. C 221 z 16. 7.1998, str. 1. W tym samym dniu, w którym została opracowana konwencja, Rada przyjęła do wiadomości raport wyjaśniający do konwencji, przygotowany przez prof. Alegría Borrás. Raport ten zamieszczony jest na stronie 27 wymienionego Dziennika Urzędowego..
(5) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
(6) Dz.U. L 160 z 30.6.2000, str. 37.
(7) Do chwili przyjęcia niniejszego rozporządzenia żadne z tych Państw Członkowskich nie złożyło takiego oświadczenia.
ZAŁĄCZNIKI
-zmieniony przez art. 1 rozporządzenia Komisji nr 1185/2002 z dnia 1 lipca 2002 r. (Dz.U.UE.L.02.173.3) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 10 lipca 2002 r.
- zmieniony przez art. 20 Aktu dotyczącego warunków przystąpienia do Unii Europejskiej Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w Traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (Dz.U.UE.L.03.236.33) z dniem 1 maja 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia Komisji nr 1804/2004 z dnia 14 października 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.318.7) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 2004 r.
-zmieniony przez art. 20 Aktu dotyczącego warunków przystąpienia do Unii Europejskiej Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w Traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (Dz.U.UE.L.03.236.33) z dniem 1 maja 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia Komisji nr 1804/2004 z dnia 14 października 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.318.7) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 2004 r.
-zmieniony przez art. 20 Aktu dotyczącego warunków przystąpienia do Unii Europejskiej Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w Traktatach stanowiących podstawę Unii Europejskiej (Dz.U.UE.L.03.236.33) z dniem 1 maja 2004 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia Komisji nr 1804/2004 z dnia 14 października 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.318.7) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 26 października 2004 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.2000.160.19 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Rozporządzenie 1347/2000 w sprawie jurysdykcji, uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich i w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej za dzieci obojga małżonków |
Data aktu: | 29/05/2000 |
Data ogłoszenia: | 30/06/2000 |
Data wejścia w życie: | 01/05/2004, 01/03/2001 |