Zalecenie 2019/1888 w sprawie monitorowania obecności akryloamidu w niektórych środkach spożywczych

ZALECENIE KOMISJI (UE) 2019/1888
z dnia 7 listopada 2019 r.
w sprawie monitorowania obecności akryloamidu w niektórych środkach spożywczych

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 292,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzeniem Komisji (UE) 2017/2158 1  wprowadzono szczególne obowiązki dla podmiotów, które produkują i wprowadzają do obrotu niektóre środki spożywcze, w zakresie ustanowienia programu pobierania próbek i analizy poziomów akryloamidu w środkach spożywczych oraz stosowania szczególnych środków łagodzących w celu osiągnięcia najniższych racjonalnie osiągalnych poziomów akryloamidu poniżej poziomów odniesienia ustanowionych w tym rozporządzeniu.

(2) Rozporządzeniem (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady 2  ustanowiono obowiązek przeprowadzania przez właściwe organy urzędowych kontroli mających na celu sprawdzenie zgodności z regułami ukierunkowanymi w szczególności na: a) zapobieganie zagrożeniom dla ludzi i zwierząt, ich eliminowanie lub ograniczanie do dopuszczalnych poziomów, bezpośrednio lub poprzez środowisko naturalne, b)gwarantowanie uczciwych praktyk w handlu paszami i żywnością oraz ochronę interesów konsumenta łącznie z etykietowaniem pasz i żywności oraz innymi formami przekazywania informacji konsumentom. Kontrole urzędowe powinny być przeprowadzane również w celu zweryfikowania zgodności z obowiązkami ustanowionymi zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/2158.

(3) Uznaje się, że dostępne dane na temat obecności akryloamidu w niektórych środkach spożywczych, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2017/2158, są niewystarczające pomimo obowiązków określonych w art. 4 tego rozporządzenia i wyników przeprowadzonych kontroli urzędowych. Dostępne dane na temat obecności akryloamidu również w żywności, która nie jest objęta zakresem stosowania rozporządzenia (UE) 2017/2158 ale może zawierać znaczące poziomy akryloamidu lub znacząco przyczyniać się do narażenia z dietą na akryloamid, są niewystarczające.

(4) W celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi właściwe jest zatem, aby właściwe organy i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze, w ramach swoich kompetencji, bez uszczerbku dla zobowiązań ustanowionych rozporządzeniem (UE) 2017/2158 oraz na podstawie rozporządzenia (WE) nr 882/2004, monitorowały obecność akryloamidu w takiej żywności w celu przyjęcia ewentualnych środków zarządzania ryzykiem, które powinny uzupełniać środki przewidziane już w rozporządzeniu (UE) 2017/2158.

(5) Aby właściwe organy i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze miały do dyspozycji wytyczne dotyczące żywności, którą należy monitorować, należy ustanowić niewyczerpujący wykaz kategorii/rodzajów żywności.

(6) Wraz z przyjęciem rozporządzenia (UE) 2017/2158 i niniejszego zalecenia nieaktualne stają się zalecenia Komisji 2010/307/UE 3  i 2013/647/UE 4 , należy więc je uchylić,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ZALECENIE:

1)
Bez uszczerbku dla obowiązków określonych na podstawie rozporządzenia (WE) nr 882/2004 właściwe organy w państwach członkowskich powinny regularnie monitorować obecność akryloamidu i jego poziomów w żywności, w szczególności w żywności wymienionej w załączniku.

Bez uszczerbku dla obowiązków określonych w rozporządzeniu (UE) 2017/2158 podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny regularnie monitorować obecność akryloamidu i jego poziomy w żywności, w szczególności w żywności wymienionej w załączniku.

2)
Państwa członkowskie i podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny przekazywać Europejskiemu Urzędowi ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) do dnia 1 października każdego roku dane zebrane w poprzednim roku w ramach działań monitorujących w celu ich zamieszczenia w jednej bazie danych, zgodnie z wymogami określonymi w wytycznych EFSA w sprawie standardu opisu próbek (SOP) dla żywności i paszy oraz dodatkowymi szczególnymi wymogami EFSA dotyczącymi sprawozdawczości 5 .
3)
W celu zapewnienia reprezentatywności próbek państwa członkowskie powinny przestrzegać procedur pobierania próbek ustanowionych w części B załącznika do rozporządzenia Komisji (WE) nr 333/2007 6

Procedura pobierania próbek zastosowana przez podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze może odbiegać od przepisów rozporządzenia (WE) nr 333/2007, ale powinna pozostać reprezentatywna dla danej partii.

4)
Państwa członkowskie powinny przeprowadzić analizę akryloamidu zgodnie z kryteriami określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 333/2007.

Podmioty prowadzące przedsiębiorstwa spożywcze powinny zapewnić, aby analiza akryloamidu była przeprowadzana zgodnie z wymogami i kryteriami określonymi w załączniku III do rozporządzenia (UE) 2017/2158.

5)
Zalecenia 2010/307/UE i 2013/647/UE niniejszym tracą moc.
Sporządzono w Brukseli dnia 7 listopada 2019 r.
W imieniu Komisji
Vytenis ANDRIUKAITIS
Członek Komisji

ZAŁĄCZNIK

Niewyczerpujący wykaz żywności do celów monitorowania obecności akryloamidu

Produkty ziemniaczane
-
Rösti
-
Krokiety ziemniaczane (fr. croquettes), ziemniaki księżnej (fr. pommes duchesse), kulki ziemniaczane (fr. pommes noisettes),

...

-
Zapiekanki ziemniaczane (i zapiekanki warzywne)
-
Dania ziemniaczano-mięsne
-
Dania ziemniaczano-serowe

Produkty piekarnicze

-
Bułki (bułki do hamburgerów, bułki pełnoziarniste, bułki mleczne, ...)
-
Chleb pita, meksykańskie tortille
-
Rogaliki (fr. croissants)
-
Pączki
-
Pieczywo specjalne (takie jak pumpernikiel, ciabatta z oliwkami, chleb cebulowy, ...)
-
Naleśniki
-
Kruche ciastka z cienkich pasków ciasta smażone na głębokim tłuszczu
-
Churros

Produkty zbożowe

-
Krakersy ryżowe
-
Krakersy kukurydziane
-
Przekąski zbożowe (takie jak produkty z ekstrudowanej kukurydzy i/lub pszenicy)
-
Muesli prażone z miodem

Inne

-
Chipsy/frytki warzywne
-
Orzechy prażone
-
Prażone nasiona oleiste
-
Owoce suszone
-
Palone ziarna kakao i wyroby kakaowe na bazie tych ziaren
-
Oliwki w solance
-
Substytuty kawy nieoparte na cykorii lub zbożach
-
Krówki, karmel, nugat, ...
1 Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/2158 z dnia 20 listopada 2017 r. ustanawiające środki łagodzące i poziomy odniesienia służące ograniczeniu obecności akryloamidu w żywności (Dz.U. L 304 z 21.11.2017, s. 24).
2 Rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz.U. L 165 z 30.4.2004, s. 1).
3 Zalecenie Komisji 2010/307/UE z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie monitorowania poziomów akryloamidu w żywności (Dz.U. L 137 z 3.6.2010, s. 4).
4 Zalecenie Komisji 2013/647/UE z dnia 8 listopada 2013 r. w sprawie dochodzeń dotyczących poziomów akryloamidu w żywności (Dz.U. L 301 z 12.11.2013, s. 15).
6 Rozporządzenie Komisji (WE) nr 333/2007 z dnia 28 marca 2007 r. ustanawiające metody pobierania próbek i metody analiz do celów urzędowej kontroli poziomów ołowiu, kadmu, rtęci, cyny nieorganicznej, 3-MCPD i benzo[a]pirenu w środkach spożywczych (Dz.U. L 88 z 29.3.2007, s. 29).

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2019.290.31

Rodzaj: Zalecenie
Tytuł: Zalecenie 2019/1888 w sprawie monitorowania obecności akryloamidu w niektórych środkach spożywczych
Data aktu: 07/11/2019
Data ogłoszenia: 11/11/2019
Data wejścia w życie: 07/11/2019