Decyzja 2022/2349 w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności

DECYZJA RADY (UE) 2022/2349
z dnia 21 listopada 2022 r.
w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114 w związku z art. 218 ust. 3 i 4,

uwzględniając zalecenie Komisji Europejskiej,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W 2021 r. Komitet Ministrów Rady Europy ustanowił Komitet ds. Sztucznej Inteligencji (CAI) na lata 2022-2024, którego zadaniem jest przygotowanie międzynarodowego procesu negocjacji w celu uzgodnienia ram prawnych dotyczących opracowywania, projektowania i stosowania sztucznej inteligencji (AI) opartych na standardach Rady Europy w zakresie praw człowieka, demokracji i praworządności oraz sprzyjających innowacjom.

(2) 30 czerwca 2022 r. Komitet Ministrów Rady Europy polecił CAI, aby szybko opracował prawnie wiążący instrument

o charakterze przekrojowym - konwencję albo konwencję ramową - dotyczący AI, oparty na standardach Rady Europy w zakresie praw człowieka, demokracji i praworządności, zgodny z jego zakresem zadań, skoncentrowany na ogólnych wspólnych zasadach, sprzyjający innowacjom i otwarty na udział państw niebędących członkami, przy jednoczesnym uwzględnieniu innych odpowiednich obowiązujących lub będących w trakcie opracowywania międzynarodowych ram prawnych.

(3) Następnie przewodniczący CAI przedstawił wstępny projekt konwencji lub konwencji ramowej Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności (zwanej dalej "konwencją"). Ten wstępny projekt zawiera: postanowienia dotyczące celu i przedmiotu, zakresu stosowania, definicji, podstawowych zasad, w tym gwarancji proceduralnych i praw mających zastosowanie do wszystkich systemów sztucznej inteligencji, niezależnie od ich poziomu ryzyka, postanowienia dotyczące dodatkowych środków dla systemów sztucznej inteligencji w sektorze publicznym oraz dla systemów sztucznej inteligencji stwarzających "niedopuszczalne" i "znaczne" ryzyko oraz postanowienia dotyczące mechanizmu działań następczych i współpracy; postanowienia końcowe, obejmujące możliwość przystąpienia Unii do takiej konwencji; oraz dodatek, nad którym trwają prace, dotyczący metodyki oceny ryzyka i wpływu systemów sztucznej inteligencji.

(4) Unia przyjęła wspólne przepisy, na które będą miały wpływ elementy rozważane w odniesieniu do konwencji. Elementy te uwzględniają w szczególności kompleksowy zbiór przepisów w obszarze jednolitego rynku produktów 1  i usług 2 , w odniesieniu do których mogą być wykorzystywane systemy sztucznej inteligencji, a także prawo wtórne Unii 3  wdrażające postanowienia Karty praw podstawowych UE 4 , zważywszy na fakt, że opracowywanie i stosowanie niektórych systemów sztucznej inteligencji może w pewnych okolicznościach niekorzystnie wpłynąć na te prawa.

(5) Ponadto w dniu 21 kwietnia 2021 r. Komisja przedstawiła wniosek ustawodawczy dotyczący rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane przepisy dotyczące AI, który jest obecnie przedmiotem negocjacji prowadzonych przez Parlament Europejski i Radę. Konwencja w znacznym stopniu pokrywa się w swoim zakresie ze wspomnianym wnioskiem ustawodawczym, ponieważ celem obu instrumentów jest ustanowienie przepisów mających zastosowanie do projektowania, opracowywania i stosowania systemów sztucznej inteligencji, dostarczanych i wykorzystywanych przez podmioty publiczne lub prywatne.

(6) W związku z tym zawarcie konwencji może wpłynąć na istniejące i przewidywalne przyszłe wspólne przepisy unijne lub zmienić ich zakres w rozumieniu art. 3 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

(7) Należy podjąć negocjacje prowadzące do zawarcia konwencji w odniesieniu do kwestii będących przedmiotem wyłącznej kompetencji Unii, w celu ochrony integralności prawa Unii oraz zapewnienia spójności przepisów prawa międzynarodowego i prawa Unii.

(8) Możliwe jest, że konwencja ustanowi - zwłaszcza w świetle prac już przeprowadzonych w tym obszarze przez Radę Europy - wysokie międzynarodowe standardy regulacji w zakresie sztucznej inteligencji mającej wpływ na prawa człowieka, funkcjonowanie demokracji i przestrzeganie praworządności.

(9) Niniejsza decyzja powinna pozostawać bez uszczerbku dla udziału państw członkowskich w negocjacjach dotyczących konwencji oraz dla wszelkich późniejszych decyzji państw członkowskich o jej zawarciu, podpisaniu lub ratyfikowaniu lub uczestnictwa państw członkowskich w negocjacjach dotyczących przystąpienia Unii do konwencji.

(10) Zgodnie z art. 4 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) bezpieczeństwo narodowe pozostaje w zakresie wyłącznej odpowiedzialności każdego państwa członkowskiego. Przy wdrażaniu konwencji do państw członkowskich należy określenie, zgodnie z art. 216 ust. 2 TFUE, ich podstawowych interesów bezpieczeństwa i podjęcie środków zmierzających do zagwarantowania bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego; nie mogą one jednak powodować niemożności stosowania prawa Unii ani zwolnienia państw członkowskich z konieczności przestrzegania tego prawa.

(11) Wszystkie państwa członkowskie są również członkami Rady Europy. Ze względu na tę szczególną sytuację państwa członkowskie uczestniczące w negocjacjach dotyczących konwencji powinny, zgodnie z zasadą lojalnej współpracy, o której mowa w art. 4 ust. 3 TUE, z pełnym wzajemnym poszanowaniem, udzielać wsparcia negocjatorowi Unii w wykonywaniu zadań wynikających z Traktatów.

(12) Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 5  skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię 13 października 2022 r. 6 ,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1
1. 
Komisja zostaje niniejszym upoważniona do podjęcia w imieniu Unii negocjacji w odniesieniu do kwestii będących przedmiotem wyłącznej kompetencji Unii, dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności.
2. 
Negocjacje są prowadzone na podstawie wytycznych negocjacyjnych Rady określonych w addendum do niniejszej decyzji. Wytyczne te mogą być zmieniane i doprecyzowywane w zależności od przebiegu negocjacji.
Artykuł  2

Negocjacje, o których mowa w art. 1, są prowadzone w porozumieniu z Grupą Roboczą ds. Telekomunikacji i Społeczeństwa Informacyjnego, która zostaje niniejszym wyznaczona jako specjalny komitet w rozumieniu art. 218 ust. 4 TFUE.

Komisja regularnie składa specjalnemu komitetowi, o którym mowa w akapicie pierwszym, sprawozdania na temat kroków podjętych na podstawie niniejszej decyzji i regularnie konsultuje się z nim.

Gdy tylko Rada wyrazi takie życzenie, Komisja złoży jej - również na piśmie - sprawozdanie z przebiegu i wyników negocjacji.

W zakresie, w jakim przedmiot negocjacji wchodzi częściowo w zakres kompetencji Unii, a częściowo w zakres kompetencji jej państw członkowskich, Komisja i państwa członkowskie ściśle współpracują w procesie negocjacji, dążąc do zapewnienia jedności w zewnętrznej reprezentacji Unii.

Artykuł  3

Niniejsza decyzja skierowana jest do Komisji.

Sporządzono w Brukseli dnia 21 listopada 2022 r.
1 Dyrektywa Rady 85/374/EWG z dnia 25 lipca 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich dotyczących odpowiedzialności za produkty wadliwe (Dz.U. L 210 z 7.8.1985, s. 29); dyrektywa 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (Dz.U. L 11 z 15.1.2002, s. 4); dyrektywa 2006/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie maszyn, zmieniająca dyrektywę 95/16/WE (Dz.U. L 157 z 9.6.2006, s. 24); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/48/WE z dnia 18 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa zabawek (Dz.U. L 170 z 30.6.2009, s. 1); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/53/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich dotyczących udostępniania na rynku urządzeń radiowych i uchylająca dyrektywę 1999/5/WE (Dz.U. L 153 z 22.5.2014, s. 62); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/745 z dnia 5 kwietnia 2017 r. w sprawie wyrobów medycznych, zmiany dyrektywy 2001/83/WE, rozporządzenia (WE) nr 178/2002 i rozporządzenia (WE) nr 1223/2009 oraz uchylenia dyrektyw Rady 90/385/EWG i 93/42/EWG (Dz.U. L 117 z 5.5.2017, s. 1); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie wymogów dotyczących homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz układów, komponentów i oddzielnych zespołów technicznych przeznaczonych do tych pojazdów, w odniesieniu do ich ogólnego bezpieczeństwa oraz ochrony osób znajdujących się w pojeź- dzie i niechronionych uczestników ruchu drogowego, zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/858 oraz uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 78/2009, (WE) nr 79/2009 i (WE) nr 661/2009 oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 631/2009, (UE) nr 406/2010, (UE) nr 672/2010, (UE) nr 1003/2010, (UE) nr 1005/2010, (UE) nr 1008/2010, (UE) nr 1009/2010, (UE) nr 19/2011, (UE) nr 109/2011, (UE) nr 458/2011, (UE) nr 65/2012, (UE) nr 130/2012, (UE) nr 347/2012, (UE) nr 351/2012, (UE) nr 1230/2012 i (UE) 2015/166 (Dz.U. L 325 z 16.12.2019, s. 1).
2 Dyrektywa 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (Dz.U. L 178 z 17.7.2000, s. 1); dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. L 133 z 22.5.2008, s. 66).
3 Dyrektywa Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzająca w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (Dz.U. L 180 z 19.7.2000, s. 22); dyrektywa Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiająca ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16); dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (Dz.U. L 201 z 31.7.2002, s. 37); rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/680 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępczości, prowadzenia postępowań przygotowawczych, wykrywania i ścigania czynów zabronionych i wykonywania kar, w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylająca decyzję ramową Rady 2008/977/WSiSW (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 89).
4 Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (Dz.U. C 326 z 26.10.2012, s. 391).
5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
6 Opinia 20/2022 Europejskiego Inspektora Ochrony Danych w sprawie zalecenia dotyczącego decyzji Rady w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2022.311.138

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2022/2349 w sprawie upoważnienia do podjęcia w imieniu Unii Europejskiej negocjacji dotyczących konwencji Rady Europy w sprawie sztucznej inteligencji, praw człowieka, demokracji i praworządności
Data aktu: 21/11/2022
Data ogłoszenia: 02/12/2022