Zasady organizacji zastępstwa sądowego w urzędach, instytucjach i przedsiębiorstwach.

PISMO OKÓLNE NR 255
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 20 października 1954 r.
w sprawie zasad organizacji zastępstwa sądowego w urzędach, instytucjach i przedsiębiorstwach państwowych.

Zgodnie z przepisem art. 5 dekretu z dnia 2 czerwca 1954 r. o zastępstwie sądowym władz, urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 25, poz. 93) organy zastępstwa prawnego przekazały zainteresowanym jednostkom wszystkie sprawy cywilne prowadzone dotychczas przez organy zastępstwa prawnego; w sprawach wszczętych po dniu 30 czerwca 1954 r. działają zamiast organu zastępstwa prawnego kierownicy zainteresowanych jednostek lub pełnomocnicy ustanowieni przez tych kierowników albo przez organy nadrzędne.
Przy organizowaniu w związku z powyższym przez ministerstwa (urzędy centralne) obsługi prawnej w celu zabezpieczenia właściwego załatwiania spraw zastępstwa sądowego zarówno przez same ministerstwa, jak i przez podległe im jednostki, należy oprzeć się na następujących zasadach:
1)
Prowadzenie spraw sądowych należy zgodnie z powołanym na wstępie dekretem do urzędu, instytucji lub przedsiębiorstwa państwowego, którego sprawa bezpośrednio dotyczy. W poszczególnych jednakże przypadkach, o których mowa poniżej, zainteresowane jednostki powinny działać przez organy nadrzędne.
2)
Organ nadrzędny powinien zastrzec działanie w szczególności ze względu na:
a)
szczególne kwalifikacje potrzebne dla prowadzenia określonego rodzaju spraw lub konkretnej sprawy,
b)
szczególne znaczenie określonego rodzaju spraw lub konkretnej sprawy,

a także w przypadku

c)
znacznej odległości siedziby sądu od siedziby zainteresowanej jednostki,
d)
niemożności właściwego prowadzenia przez zainteresowaną jednostkę sprawy nie objętej lit. a)-c) z braku odpowiednich pracowników.
3)
W przypadkach, o których mowa w pkt 2, sprawę prowadzi jednostka bezpośrednio nadrzędna nad jednostką zainteresowaną lub organ naczelny.
4)
W myśl powyższych założeń działanie w imieniu zainteresowanej jednostki podległej powinno objąć ministerstwo (urząd centralny):
a)
we wszystkich sprawach przed Sądem Najwyższym,
b)
w sprawach toczących się przed innymi sądami, jeżeli jest to uzasadnione wagą sprawy lub jeżeli sprawa toczy się w Warszawie albo w pobliskiej miejscowości, a siedziba jednostki zainteresowanej jest zbyt oddalona.
5)
Jednostka bezpośrednio nadrzędna powinna objąć prowadzenie:
a)
ważniejszych spraw przed sądami wojewódzkimi,
b)
spraw toczących się w siedzibie jednostki bezpośrednio nadrzędnej lub w pobliżu tej siedziby, jeżeli siedziba jednostki zainteresowanej jest zbyt oddalona,
c)
innych spraw nie objętych lit. a) i b), jeżeli zainteresowana jednostka nie posiada pracowników dostatecznie wykwalifikowanych do prowadzenia sprawy.
6)
W uzasadnionym przypadku (np. z uwagi na dokładną znajomość skomplikowanego stanu faktycznego sprawy i przebiegu procesu) organ nadrzędny może postanowić, że sprawę wymienioną w pkt 4 lub 5 prowadzić będzie jednostka bezpośrednio zainteresowana.
7)
Jeżeli siedziba sądu znajduje się w znacznej odległości od siedziby zainteresowanej jednostki, organ nadrzędny może postanowić, że z jego upoważnienia prowadzenie sprawy obejmie lub weźmie udział w czynności sądowej pracownik równorzędnej jednostki podległej temuż organowi nadrzędnemu, znajdującej się w siedzibie sądu lub w jej pobliżu.
8)
Jeżeliby w siedzibie sądu nie było odpowiedniej (równorzędnej z jednostką zainteresowaną) jednostki podległej temuż organowi nadrzędnemu, delegowanie zaś pracownika jednostki zainteresowanej, jednostki bezpośrednio nadrzędnej lub ministerstwa (urzędu centralnego) byłoby zbyt utrudnione i niewspółmiernie kosztowne - dopuszczalne jest powierzenia prowadzenia sprawy lub wzięcia udziału w czynności sądowej miejscowemu lub znajdującemu się w najbliższej miejscowości zespołowi adwokackiemu.
9)
Za sprawy ważniejsze, których prowadzenie przed sądami powinno być przejęte przez organ nadrzędny (pkt 4 lit. b) i pkt 5 lit. a), uznać należy sprawy o charakterze precedensowym. Do ważniejszych należy zaliczyć również sprawy o wyższej wartości przedmiotu sporu; kwotę roszczenia, uzasadniającą przejęcie sprawy przez ministerstwo lub jednostką bezpośrednio nadrzędną, powinno określić ministerstwo (urząd centralny) dla poszczególnych kategorii jednostek podległych odpowiednio do charakteru i częstotliwości spraw. Kierownik zainteresowanej jednostki może uznać niezależnie od powyższych kryteriów, że sprawa jest szczególnie ważna, i wystąpić do organów nadrzędnych o objęcie sprawy przez organ nadrzędny; nie zwalnia go to jednak od prowadzenia sprawy aż do uzyskania odpowiedniej decyzji.
10)
Zastosowanie ogólnej zasady prowadzenia spraw sądowych przez zainteresowane jednostki bezwarunkowo nie może prowadzić do braku koordynacji w prowadzeniu spraw danego resortu i do rozbieżności przy wytaczaniu i prowadzeniu spraw. Powinno temu zapobiec należyte obsadzenie komórek prawnych w ministerstwach i jednostkach podległych, wprowadzenie i wykonywanie systematycznej kontroli prowadzenia spraw przez jednostki podległe, udzielanie jednostkom podległym wytycznych ogólnych, jak również i wyjaśnień w sprawach konkretnych, odpowiednie zorganizowanie sprawozdawczości.

Ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) złożą Prezesowi Rady Ministrów w terminie do dnia 30 listopada 1954 r. sprawozdania o sposobie zorganizowania zastępstwa sądowego w podległym resorcie, z dołączeniem odpisów wydanych zarządzeń.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1954.101.1276

Rodzaj: Pismo okólne
Tytuł: Zasady organizacji zastępstwa sądowego w urzędach, instytucjach i przedsiębiorstwach.
Data aktu: 20/10/1954
Data ogłoszenia: 28/10/1954
Data wejścia w życie: 28/10/1954